1. โครงการฝึกอบรมหลักสูตรการเพิ่มทักษะการสื่อสารสาหรับ
บุคลากรการท่องเที่ยว
(Developing communication skills for Tourism
Professionals)
วันที่ 17 พฤษภาคม 2557
บุคลิกภาพของบุคลากรการท่องเที่ยว
บรรยายโดย : คุณสมฤทธิ์ ไหคา

2. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน
การท่องเที่ยวในปัจจุบันนั้นถือได้ว่าเป็นการเดินทางท่องเที่ยวที่สามารถ
เดินทางไปมาได้ค่อนข้างสะดวก
เนื่องจากปัจจุบันมีระบบการเดินทาง หรือ โลจิสติกส์ ที่ค่อนข้างดี ตั๋ว
เครื่องบินราคาถูกลง
ทุกคนที่มีความเครียดในการทางานเมื่อถึงเวลาพักผ่อนก็มีความ
ต้องการในการเดินทางท่องเที่ยว

3. การท่องเที่ยวอาจเกิดการเครียดในที่ทางาน : ตัวอย่างคนญี่ปุ่นจะเป็นคนที่ทางาน
ตลอดเวลาตั้งแต่ 7 โมงเช้า จนถึง 2-3 ทุ่ม เมื่อถึงเวลาเลิกงานก็จะออกไปดื่มเหล้า
หรือ คาราโอเกะ ด้วยกันและกลับบ้านในช่วงเวลา 11.00 น.ในวันเสาร์และวัน
อาทิตย์มักจะออกเดินทาง เช่น ไปตีกอล์ฟนอกเมือง เป็นต้น
การท่องเที่ยวที่เกิดจากการวางแผนในชีวิตตลอดเวลา: ตัวอย่าง คนญี่ปุ่นจะมีลาดับ
ในการทางานว่าหากจบการศึกษามาแล้วจะต้องทางานอะไร หรือ ทางานตาแหน่งนี้
มา 5 ปี จะต้องก้าวขึ้นไปอย่างไร มีการกาหนดว่าภายในอายุ 35 ปีจะต้องเป็น
หัวหน้างาน หากไม่สามารถทางานตามเป้ าหมายชีวิตได้หมายถึงชีวิตตก
การท่องเที่ยวที่เกิดจากค่านิยมในที่ทางาน : เมื่อถึงเวลาทางานของคนญี่ปุ่นก็จะมี
การดูแลเอาใจใส่รุ่นพี่ที่ทางานด้วยเพื่อสามารถเลื่อนขั้นของตนเองได้ ซึ่งสิ่งนี้ถือเป็น
ความเครียดอย่างหนึ่งของการทางานในคนญี่ปุ่นด้วยเช่นกัน
สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (คนญี่ปุ่น)

4. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
การท่องเที่ยวเพื่อสัมผัสบรรยากาศใหม่: สิ่งที่สาคัญอย่างหนึ่งคือ การ
ท่องเที่ยว ในประเทศไทยคนที่อยู่ภาคเหนือก็อาจจะต้องการไปเที่ยว
เพื่อสัมผัสบรรยากาศทะเลในช่วงฤดูร้อน หรือคนที่อยู่ใกล้ทะเลก็มี
ความต้องการที่จะเดินทางมาเที่ยวสัมผัสความหนาวที่ภาคเหนือ
การท่องเที่ยวที่เกิดจากมีรายได้ที่เพิ่มขึ้น: จะส่งผลให้เกิดความต้องการ
ที่จะเดินทางท่องเที่ยวไปยังต่างประเทศ ทั้งในแถบอาเซียน เอเชีย และ
ที่อื่นๆ รายได้ประชากรที่เพิ่มมากขึ้นทาให้ประชากรเดินทางท่องเที่ยว
ข้ามทวีปกันมากขึ้น ส่งผลให้มีการใช้บัตรเครดิตกันมากราย

5. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
การท่องเที่ยวเกิดจากการคมนาคมที่สะดวกสบาย: ในปัจจุบันมีทั้งการ
คมนาคมทางบก ทางเรือ ทางอากาศ โดยเฉพาะทางอากาศที่มีทั้ง
Low Cost เช่น ตั๋วเครื่องบินไปกรุงเทพฯในตอนกลางคืนมีราคาถูก
กว่านั่งรถบัสในการเดินทาง
ลักษณะการทางานของคนในปัจจุบันที่มักจะมีเวลาว่างก็เป็นสาเหตุ
สาคัญที่ทาให้เกิดการท่องเที่ยว การทางานก็มีการใช้เทคโนโลยีมากขึ้น
จากที่ผู้คนทางานทั้งวันอาจจะลดเวลาการทางานมาเหลือเพียงครึ่งวัน
เท่านั้น ทาให้เกิดเวลาว่างที่จะเดินทางมากขึ้น

6. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
• การเพิ่มขึ้นของประชากร เห็นได้ชัดจากในประเทศญี่ปุ่น จีนที่มี
ประชากรถึง 1,200 ล้านกว่าคนซึ่งแข่งขันกับอินเดียที่มีถึง 1,300 ล้าน
คนถือได้ว่ามีความแออัดมาก ที่อยู่อาศัยอยู่ในสถานที่แออัดทาให้ผู้คน
ยังไม่อยากกลับบ้านในทันทีจึงออกท่องเที่ยวก่อนที่จะกลับบ้านอีกด้วย

7. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวประกอบไปด้วยหลาย
องค์ประกอบ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของบริษัททัวร์ สายการบิน
ร้านอาหาร แหล่งซื้อแหล่งขาย สถานที่ท่องเที่ยว
ซึ่งสิ่งเหล่านี้จาเป็นจะต้องมีบุคลากรเข้ามารองรับในแต่ละ
ส่วน ซึ่งบุคลากรก็จะต้องมีความสามารถพิเศษ

8. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
นอกจากนี้การมีนักท่องเที่ยวก็ทาให้เรื่องของบุคลิกภาพของบุคลากรด้าน
การท่องเที่ยวเกินขึ้น ซึ่งนักท่องเที่ยวเหล่านี้จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ
นักท่องเที่ยวในประเทศ
นักท่องเที่ยวในต่างประเทศ
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยแบ่งตลาดการของนักท่องเที่ยวที่
เดินทางเข้ามาเที่ยวยังประเทศไทยอยู่หลายกลุ่มการตลาดแบ่งออกไป
มากมาย

9. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
ตลาดในประเทศเอเชียทั้ง 14 ประเทศ ในเรื่องของวัฒนธรรมของแต่
ละประเทศก็จะแตกต่างกันออกไป
เรื่องของความเชื่อ วัฒนธรรมการกิน วัฒนธรรมการแต่งกาย จะ
สามารถสังเกตเห็นได้ว่าแต่ละประเทศจะมีความเชื่อที่แตกต่างกันไป
เช่น ฮินดู พุทธมหายาน (ฮ่องกง ไต้หวัน จีน) อีกทั้ง ญี่ปุ่น ลาว กัมพูชา
ที่มีความเชื่อแบบหินยาน
ลักษณะความเชื่อแตกต่างกันไป ซึ่งอีกตลาดหนึ่งที่เข้ามายังประเทศ
ไทย ได้แก่ เนปาล ศรีลังกา บังกลาเทศ ปากีสถาน อินเดีย

10. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
กลุ่ม American Market ที่ถือว่าเป็นกลุ่มตลาดที่ค่อนข้างใหญ่
และเดินทางมายังประเทศไทยค่อนข้างมาก เช่นอเมริกาที่เข้ามามาก
ที่สุดและเม็กซิโกที่เป็นตลาดใหม่ซึ่งใช้ภาษาสเปนเป็นส่วนใหญ่
ลักษณะของคนที่มาจากฝั่งอเมริกาก็จะค่อนข้างแตกต่างไปอีกรูปแบบ
หนึ่ง จะเป็น High Note คือ มีจมูกโด่ง พูดเสียงนาสิก เสียงสูง เป็น
กลุ่มตลาดที่ค่อนข้างร่ารวย

11. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
กลุ่ม Middle East เป็นตลาดที่ช่วงแรกจะมาท่องเที่ยวประเทศไทย
มากมายแต่ช่วงหลังลดลงไป โดยเฉพาะซาอุดิอาราเบีย
แต่ปัจจุบันประเทศจะมุ่งไปในส่วนของอาหรับอิมิเรตที่จะเข้าประเทศมา
ค่อนข้างมากซึ่งมีภาษาพิเศษคือ ภาษาฮินดู
คนกลุ่มนี้มักจะนิยมใส่เสื้อผ้าหรือสิ่งของแบรนด์เนมทั้งหมดไว้ข้างใน
ฮิยาบ เนื่องจากผู้หญิงไม่สามารถเปิดเผย
เรือนร่างแก่สาธารณะได้ยกเว้นสายตา
ถือว่าเป็นกลุ่มตลาดที่ค่อนข้างน่าสนใจ
อีกกลุ่มหนึ่งในด้านความเชื่อ

12. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
ตลาดยุโรปที่จะมีลักษณะแตกต่างกันนิยมเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวใน
ประเทศไทยตลอดทั้งปี
ลักษณะของแต่ละประเทศก็จะมีความแตกต่างกันไป เช่น คนเยอรมันก็
จะมีลักษณะห้าวและเข้ม
คนนอร์เวย์ เดนมาร์ก และสวีเดนก็จะเป็นคนที่หัวเราะร่าเริงเสมอ หรือ
อิตาลี สเปน จะเป็นพวกตาโต ผมสีดาบลอน ต่างๆ
 บุคลากรทางด้านการท่องเที่ยวควรจะรู้ถึง
ความแตกต่างเพื่อเรียนรู้ในการต้อนรับ
ตลาดนักท่องเที่ยวกลุ่มต่างๆได้

13. สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน (ต่อ)
ตลาดกลุ่มโอเชียเนีย ได้แก่ ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ ถือเป็นกลุ่มที่
เดินทางมาประเทศไทยมากและอยู่ใกล้กับประเทศไทยมาด้วยเช่นกัน
ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะมีลักษณะเป็น Farmer ที่เลี้ยงแกะมีฟาร์มแกะ
เป็นของตนเอง

14. ลักษณะของบุคลากรที่ทางานด้านการท่องเที่ยว
บุคลากรที่จะทางานทางด้านการท่องเที่ยวนั้น กล่าวได้ว่า อย่าง
น้อยที่สุดจะต้องมีความสามารถได้การพูดภาษาอย่างน้อย 1 ภาษา ซึ่ง
ภาษาที่สาคัญ คือ ภาษาอังกฤษ
บุคลิกภาพของบุคลากรทางด้านการท่องเที่ยวที่ควรจะมี ได้แก่
ความกระฉับกระเฉง ต้องการที่จะเรียนรู้ และ รับสิ่งใหม่ๆเข้ามาในชีวิต
 พูดเก่ง ท้าทาย ท้าที่จะชนในเรื่องของการตอบคาถามของลูกค้าเมื่อ
ลูกค้าถาม กระตือรือร้นหรือกล้าชนกับลูกค้าบางประเทศ

15. ลักษณะของบุคลากรที่ทางานด้านการท่องเที่ยว (ต่อ)
มี Service Mind คนไทยจะถือว่างานบริการนั้นการมี Service
Mind เป็นเรื่องใหญ่

16. บุคลากรทางด้านการขนส่ง (Transportation)
บุคลากรทางด้านการขนส่งนี้ก็จะมี ลักษณะที่คล้ายกับโรงแรมและ
บริษัททัวร์
ต้องมี Service Mind และความสามารถทางด้านภาษา รวมทั้ง
จาเป็นจะต้องมีความรู้ทางด้านสาขาอีกด้วย ได้แก่ เรื่องของสายการบิน
กระเป๋ า Gate Code ของสายการบินต่างๆ เป็นต้น
ปัจจุบันมีการทาโปรโมชั่นแข่งขันกัน
หลากหลายมาก

17. บุคลากรทางด้านการขนส่ง (Transportation) (ต่อ)
ภายในเรือใหญ่ 1 ลา จะมีทั้งโรงแรมที่มีทั้งที่พัก ร้านอาหาร ช็อปปิ้งมอลล์
มีสระว่ายน้าอยู่ด้านบน หรือกระทั่งมีลานจอดเฮลิคอปเตอร์
พนักงานที่ทางานอยู่บนเรือก็จะต้องมาจากหลากหลายประเทศ
หลากหลายเชื้อชาติด้วย

18. บุคลากรทางด้านการขนส่ง (Transportation)
• บุคลากรด้านการท่องเที่ยวทางด้านอากาศ จะมีการบริการด้านต่างๆ
ซึ่งสายการบินที่มีชื่อเสียงที่สุดในปัจจุบันคือ Emirates Airline ที่
มี Airbus 380

19. บุคลิกภาพของบุคลาการทางด้านการอาหาร
• พนักงานที่ทางานจะต้องมีลักษณะการทางานที่มีความกระตือรือร้น
รู้จักเอาใจใส่ต่อลูกค้า ไม่แสดงกิริยาที่เสียมารยาท เช่น การจ้องมอง
ลูกค้าในขณะที่ลูกค้ารับประทานอาหาร สิ่งที่สาคัญที่สุด
• ต้องมีความสามารถในการสื่อสารทางด้านภาษา สามารถพูด
ภาษาอังกฤษได้หรือถ้าทางานในร้านอาหารฝรั่งเศสจาเป็นจะต้อง
สื่อสารด้วย

20. บุคลากรในสถานที่ท่องเที่ยวหรือแหล่งท่องเที่ยว
สถานที่ท่องเที่ยวเราสามารถแบ่งออกได้เป็น
แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ได้แก่ น้าตก เกมส์กีฬาที่เป็น X-Game
เกมส์กีฬาทางน้า หรือทางอากาศ เช่น การปีนเขา การเดินป่า หรือ การ
ดูถ้า เป็นต้น
แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม ได้แก่ วัด โบราณสถานหรือวัตถุ
พิพิธภัณฑ์ เป็นต้น
แหล่งท่องเที่ยวที่มนุษย์สร้างขึ้น ได้แก่ ปางช้าง ไนท์ซาฟารี เดย์ซาฟารี
อะควาเรียม ดิสนีย์แลนด์ สวนน้า เป็นต้น

21. บุคลากรในสถานที่ท่องเที่ยวหรือแหล่งท่องเที่ยว(ต่อ)
• ร้านขายสินค้าที่ระลึก จะเห็นได้ว่า ในจังหวัดเชียงใหม่เองผู้คนนิยม
เดินทางและมีการจับจ่ายซื้อของกันจานวนมาก
• บุคลากรที่อยู่ในแหล่งท่องเที่ยว หรือ ของที่ระลึกนี้ก็จะต้องสามารถพูด
ภาษาต่างๆได้บ้าง ร้านค้าบางรายสามารถพูดให้บริการลูกค้าได้
หลากหลายภาษา ไม่ว่าจะเป็น จีน อังกฤษ ฝรั่งเศส สเปน อิตาเลียน
ญี่ปุ่น เป็น

22. การพัฒนาบุคลิกภาพ
(Developing Tourism Professional Competency)
คาว่า บุคลิกภาพ ภาษาอังกฤษใช้คาว่า Personality ใน
ภาษาไทยนั้นจะมาจากการยืมคาสองคาที่เป็นคาบาลีและสันสกฤต คาว่า
“บุคลิก” กับ “ภาวะ” หรือ “ภาพ” เมื่อนามารวมกันเป็นคาว่า “บุคลิกภาพ”
หมายถึง ลักษณะเฉพาะตัวของแต่ละคนซึ่งจะมีลักษณะไม่ตรงกัน ซึ่ง
บุคลิกภาพของแต่ละบุคคลนั้นบางครั้งสามารถมองครั้งเดียวก็สามารถรับรู้
ได้ว่าบุคคลนั้นเป็นใคร

23. การพัฒนาบุคลิกภาพ
บุคลิกภาพ คือ ผลรวมของพันธุกรรมและประสบการณ์ทั้งหมด
ของบุคคล หรือ คือ ลักษณะรวมของบุคคลและวีธีแสดงออกทางพฤติกรรม
ซึ่งกาหนดการปรับตัวตามแบบฉบับของแต่ละบุคคลต่อสิ่งแวดล้อม

24. การพัฒนาบุคลิกภาพ
• สรุปได้ว่า บุคลิกภาพ คือ ลักษณะเฉพาะของแต่ละบุคคล อันทาให้
บุคคลนั้นแตกต่างจากบุคคลอื่น ซึ่งบุคลิกภาพของบุคคลนั้นจะต้อง
ประกอบไปด้วย คุณสมบัติ และ รูปสมบัติ

25. องค์ประกอบของบุคลิกภาพ
ลักษณะทางท่าทาง (Body Language) จะเป็นสิ่งที่ช่วยให้การ
ประสานงานนั้นๆง่ายมากขึ้น
ลักษณะทางใจ (Against) ที่จะเป็นการแก้ปัญหาเพื่อให้บุคคลอื่นพึง
พอใจ
ลักษณะทางสังคม ในสังคมที่เราดารงอยู่นั้นจะเป็นตัวบีบรัดให้
บุคคลรับรู้ว่าเกิดอะไรขึ้นในสังคมที่เราอยู่นั้นๆ
ลักษณะทางอารมณ์ การแสดงออกในด้านของความชอบหรือไม่ชอบ
ความเกลียด ความโกรธ ที่จะแสดงออกมาทั้งหมดทั้งหน้าตาและจิตใจ

26. การพัฒนาบุคลิกภาพ
การมีบุคลิกภาพที่ดีจะต้องออกมาจากจิตใจ ไม่เสแสร้ง มีการปรับตัว
ที่ดีที่จะส่งผลถึงการแสดงออกที่ดี คือ
1.มีความสามารถในการรับรู้ เข้าใจความจริงได้อย่างถูกต้อง
2.การแสดงอารมณ์ในลักษณะที่มีขอบเขตอย่างเหมาะสม
3.ความสามารถในการสร้างความสัมพันธ์กับสังคม
4.ความสามารถในการทางานที่อานวยคุณประโยชน์
5.ความรักความต้องการทางเพศ
6.ความสามารถในการพัฒนาตน

27. การทางานในสายงานต่างๆนั้นจะต้องมีบุคลิกภาพดังนี้
ความกระตือรือร้นในการทางาน กระตือรือร้นที่จะเรียนรู้งานต่างๆ
รวมทั้งมีความซื่อสัตย์ต่อองค์กร
ความสุภาพของแต่ละคนที่แสดงออกเมื่อพบปะกับผู้คน
มีความร่าเริง
มีความร่วมมือกับองค์กร
มีความแนบเนียน รู้จักยังยั้งชั่งใจ
มีความจริงใจ
ต้องมีจินตนาการด้วย

28. พลังของการทางานให้สาเร็จ
1.พลังแห่งการคิด
2.พลังแห่งการกระทา หรือ พลังแห่งผลงาน
3.พลังแห่งกุศโลบายในการมัดใจผู้อื่น ทั้งเพื่อน
ร่วมงาน ลูกค้า เจ้านาย
4.พลังแห่งมนุษยสัมพันธ์ (Liking)
5.พลังแห่งการพูด และ พลังแห่งบุคลิกภาพ

29. การสร้างบุคลิกภาพ 10 ประการ
1.ความกระตือรือร้น มีความกระปี้กระเปร่า มีความสง่าผ่า
เผย พร้อมที่จะให้บริการแก่แขกได้
2.ความมีชีวิตชีวา ที่แสดงออกผ่านใบหน้า มีความดูดี
3.ความต้องตาต้องใจ มีบุคลิกภาพดูดี สะอาดสะอ้าน มอง
แล้วชื่นชม
4.รสนิยมที่เหมาะสม สวมใส่เสื้อผ้าที่ดูดี ปฏิบัติตนดูดีตาม
บุคลิกภาพ
5.ความสะอาด ทุกคนจะต้องดูแลบุคลิกภาพของตนให้ดู
สะอาด

30. 6.ความมีสง่าราศี คาว่า สง่า หมายถึง ผ่าเผย ผึ่งผาย ภาคภูมิ ภูมิ
ฐาน น่าเกรงขาม คาว่า ราศี หมายถึง ความมีผิวพรรณ มีน้ามีนวล แสดง
ถึงความมีบุญวาสนาของคน
7.ความเป็นผู้ดี ทุกคนจะต้องมีการวางตัวให้เหมาะสม ไม่
จาเป็นต้องมาจากเชื้อตระกูลที่สูงแต่ต้องสร้างบุคลิกภาพที่มาจากทั้ง
ภายในและภายนอก ทั้งเสื้อผ้า การแต่งกาย และการวางตัว
8.ความเป็นผู้มีวัฒนธรรม ต้องเรียนรู้การมีวัฒนธรรมที่จะสามารถ
ใช้ติดต่อสื่อสารกับผู้คนโดยเฉพาะชาวต่างชาติ ดังคากล่าวที่ว่า “เข้าเมือง
ตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม”
9.ความเป็นผู้นา ในการสร้างพลังแห่งบุคลิกภาพนั้นความเป็น
ผู้นาต้องวางตัวให้สามารถชี้นาผู้ตามได้
10.ความมีมิตรไมตรี พยายามทาตนเองให้มีผู้คนชื่นชอบ
กว้างขวางในวงสังคมไม่ว่าจะเป็นคนในระดับสูง ระดับกลาง ระดับล่าง
และ ประชาชนนิยมทั่วไป