การแก้ปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ

1. การแก้ปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยี
สารสนเทศ

2. กระบวนการแก้ปัญหา
1. การวิเคราะห์และกาหนดรยละเอียดของปัญหา เป็นขั้นตอนแรกก่อนที่จะลงมือ
แก้ปัญหาซึ่งผู้แก้ปัญหามักจะไม่ให้ความสาคัญ เพราะเป็นขั้นตอนที่ต้องใช้เวลา จน
ทาให้ผู้แก้ปัญหารีบร้อนดาเนินการ เลือกเครื่องมือหรือข้ามขั้นตอนไปดาเนินการ
แก้ปัญหาเลยทันที
2. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา เป็นขั้นตอนการนา
ข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์ และการกาหนดรายละเอียดเกี่ยวกับปัญหามาทาความ
เข้าใจ นามาใช้เพื่อการวางแผนในการแก้ปัญหาอย่างละเอียดถี่ถ้วน

3. กระบวนการแก้ปัญหา
3. การดาเนินการแก้ไขปัญหา เป็นขั้นตอนที่ต้องลงมือแก้ปัญหาโดยใช้เครื่องมือที่
เลือกไว้โดยใช้โปรแกรมสาเร็จรูป หรือการใช้ภาษาคอมพิวเตอร์เขียนโปรแกรม
แก้ปัญหา
4. การตรวจสอบและปรับปรุงวิธีการ หลังจากที่ลงมือแก้ปัญหาแล้วผู้แก้ปัญหา
จะต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าวิธีการนี้ให้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง

4. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา
1. สิ่งที่ต้องการ เป็นการบอกเกี่ยวกับงานที่ต้องใช้คอมพิวเตอร์ทาการประมวลผล
และแสดงรูปแบบผลลัพธ์ออกมาให้ผู้ใช้ในลักษณะใด ต้องการให้การแสดงผลลัพธ์มี
การแสดงผลกี่รูปแบบ
2. รูปแบบผลลัพธ์ เป็นการวิเคราะห์ถึงการแสดงผลลัพธ์ของเครื่องคอมพิวเตอร์
เนื่องจากคอมพิวเตอร์สามารถแสดงผลได้อย่างหลากหลาย ดังนั้นการวิเคราะห์
รูปแบบผลลัพธ์จึงต้องคานึงถึงปัจจัยรอบด้าน
3. ข้อมูลนาเข้า เมื่อผู้วิเคราะห์ได้ออกแบบข้อมูลของรายงาน ไม่ว่าจะเป็นการ
แสดงผลทางจอแสดงผล การพิมพ์รายงานออกทางเครื่องปริ้น เสร็จสิ้นแล้ว สิ่งที่
ต้องพิจารณาต่อก็คือ ข้อมูลที่ใช้ในการนาเข้า ว่าต้องการข้อมูลนาเข้าอะไรบ้าง

5. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา
4. ตัวแปรที่ใช้การวางแผนเพื่อกาหนดตัวแปรสาหรับใช้แทนข้อมูลนาเข้าแต่ละตัวและการ
กาหนดตัวแปรเพื่อใช่เก็บข้อมูลที่เกิดจากการประมวลผลของข้อมูลนาเข้า การตั้งตัวแปรมี
หลักเกณฑ์ดังนี้
ต้องขึ้นต้นด้วยตัวภาษาอังกฤษ
ต้องคานึงถึงพิมพ์เล็กหรือพิมพ์ใหญ่
ชื่อตัวแปรไม่ซ้ากับคาสงวน
งดใช้เครื่องหมายต่อไปนี้ !,@,#,$,%,^,&,*,(,),-,+,=,/,
ชื่อตัวแปรควรสื่อความหมายของข้อมูลนาเข้า

6. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา
1.ตัวอย่างการตั้งชื่อตัวแปรสาหรับรายงานผลการเรียน

7. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา
2.ตัวอย่างการตั้งชื่อตัวแปรสาหรับรายงานเงินเดือนครูและบุคลากร

8. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา
3.ตัวอย่างการตั้งชื่อตัวแปรสาหรับรายงานใบรับเงิน

9. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา
5. วิธีการประมวลผล ขั้นตอนนี้จะวิเคราะห์ความเป็นไปได้ที่จะต้องให้ผลลัพธ์ของ
การแก้ปัญหาตามต้องการ
วิธีการรับข้อมูลเพื่อประมวลผล
การทดสอบข้อมูลสุดท้าย
oการใช่ค่าของข้อมูลใดข้อมูลหนึ่งที่ไม่ใช่ค่าที่เป็นไปได้ เพื่อกระตุ้นหรือสั่งการให้
คอมพิวเตอร์เข้าสู่ขั้นตอนการประมวลผล
oการใช้วิธีการกาหนดตัวแปรเพิ่มอีกตัวหนึ่ง เพื่อใช้สาหรับการนับ เพิ่มค่าเพื่อ
ทดสอบข้อมูลสุดท้าย

10. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
1.ผังงาน (Flowchart)
คือ รูปภาพ (Image) หรือสัญลักษณ์(Symbol) ที่ใช้เขียนแทนขั้นตอน คาอธิบาย
ข้อความ หรือคาพูด ที่ใช้ในอัลกอริทึม (Algorithm) เพราะการนาเสนอขั้นตอนของงาน
ให้เข้าใจตรงกัน ระหว่างผู้เกี่ยวข้อง ด้วยคาพูด หรือข้อความทาได้ยากกว่าการใช้ผังงาน
ผังงาน เป็นเครื่องมือแสดงขั้นตอน หรือกระบวนการทางาน โดยใช้สัญลักษณ์ที่เป็น
มาตรฐานเดียวกัน ซึ่งในสัญลักษณ์จะมีข้อความสั้น ๆ อธิบายข้อมูลที่ต้องใช้ ผลลัพธ์
หรือคาสั่งประมวลผลของขั้นตอนนั้น ๆ และเชื่อมโยงขั้นตอนเหล่านั้นด้วยเส้นที่มีลูกศรชี้
ทิศทางการทางานตั้งแต่เริ่มต้นจนจบกระบวนการ

11. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
1.1 ประเภทของผังงาน
1. ผังงานระบบ (System Flowchart)
คือ ผังงานที่แสดงขั้นตอนการทางานในระบบอย่างกว้าง ๆ แต่ไม่เจาะลงในระบบงาน
ย่อย

12. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
2. ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)
คือ ผังงานที่แสดงถึงขั้นตอนในการทางานของโปรแกรม ตั้งแต่รับข้อมูล คานวณ
จนถึงแสดงผลลัพธ์

13. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
1.2 ประโยชน์ของผังงาน
o - สามารถเรียนรู้และสื่อความหมายเข้าใจผังงานได้ง่าย
o - ผังงานสื่อความหมายด้วยภาพ ทาให้ง่ายต่อการพิจารณา
o - ในการทางานที่ไม่สลับซับซ้อน สามารถใช้ผังงานตรวจสอบความถูกต้องได้
1.3 สัญลักษณ์ที่ใช้ในการเขียนผังงาน

14. 1.4หลักเกณฑ์ในการเขียนผังงาน
1. การกาหนดจุดเริ่มต้นและสิ้นสุดโปรแกรม
โดยการเริ่มต้นผังงานจะใช้คาว่า Start และการสิ้นสุดจะใช้คาว่า Stop ซึ่งข้อความ
ดังกล่าวจะอยู่ในสัญลักษณ์ ดังภาพ
การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา

15. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
2. การกาหนดค่าเริ่มต้นและการคานวณ
ในการเขียนผังงานโปรแกรม จะมีการกาหนดค่าเริ่มต้น หรือ การกาหนดค่าคงที่
ให้กับข้อมูล รวมถึงจะมีการคานวณข้อมูลในรูปของสูตรสมการคณิตศาสตร์ ซึ่งขั้นตอน
เหล่านี้จะเขียนข้อความภายในสัญลักษณ์กรอบสี่เหลี่ยมผืนผ้า

16. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
3. การรับข้อมูลนาเข้า
เป็นการรับข้อมูลเข้าสู่โปรแกรม หรือข้อมูลที่ต้องป้ อนให้คอมพิวเตอร์นาไปใช้ใน
การคานวณ หรือประมวลผลข้อมูล หากไม่ระบุว่าจะรับเข้าทางอุปกรณ์ใด จะเขียน
ข้อความรับค่า หรือ Read ข้อมูล ภายในสัญลักษณ์สี่เหลี่ยมด้านขนาน ดังภาพ

17. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
4. การตรวจสอบเงื่อนไข
เป็นการเปรียบเทียบเพื่อตรวจสอบเงื่อนไข ซึ่งจะได้ผลลัพธ์จากการตรวจสอบเป็น
ตรรกะ จริงหรือเท็จอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น โดยจะเขียนข้อความเงื่อนไขที่ต้องการ
เปรียบเทียบภายในสัญลักษณ์สี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ดังภาพ

18. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
5. จุดต่อและการเชื่อมโยงผังงาน
ในการเขียนผังงานอาจมีลาดับการทางานหลายขั้นตอน ต้องใช้กระดาษ
มากกว่า 1 แผ่น หรือมีจุดต่อหลายจุดในหน้าเดียวกันจึงจาเป็นต้องใช้สัญลักษณ์
เชื่อมโยงผังงานดังกล่าวเพื่ออ้างอิงจุดเชื่อมต่อนั้นไปยังตาแหน่งที่มีชื่อหรืออักษรเดียวกัน
ดังภาพ

19. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
1.5 หลักการจัดสัญลักษณ์และทิศทางของผังงาน
1.ทิศทาง เริ่มจากบนลงล่าง และจากซ้ายไปขวา
2. สัญลักษณ์ที่ใช้ต้องเป็นตามมาตรฐาน อาจมีขนาดต่าง ๆ กัน แต่รูปร่างเป็นสัดส่วนตามมาตรฐาน
3.หลีกเลี่ยงการโยงเส้นไปมา ในทิศทางที่ตัดกัน ให้ใช้เครื่องหมายแสดงจุดต่อเนื่องได้และทุกจุดในผัง
งานไม่มีการปล่อยจุดใดจุดหนึ่งไว้ลอย ๆ
4.ใช้คา อธิบายที่กะทัดรัดและเข้าใจได้ง่าย
5. มีความเป็นระเบียบ เรียบร้อย สะอาด และควรเขียน ชื่อของผังงาน ผู้เขียนวันที่และเลขลาดับหน้า
เสมอ

20. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
2.แผนภาพการออกแบบโครงสร้าง
เนื่องจากผังงานเป็นการถ่ายทอดความคิดในการแก้ปัญหาโดยใช้สารสนเทศจึงอาจ
ทาให้ผังงานไม่ตอบสนองต่อการแก้ปัญหากับคอมพิวเตอร์ที่พัฒนาในปัจจุบัน จึงได้มี
การพัฒนาแผนภาพใหม่ เรียกว่า ดีเอสดี ( Design Structure Diagram ) เช่น
แผนภาพเรียงลาดับ แผนภาพแบบทดสอบเงื่อนไข แผนภาพทาซ้า แผนภาพแบบ
คาสั่งเรียกโปรแกรมย่อยและการอธิบายเพิ่ม

21. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
3.รหัสจาลองและพีดีแอล (PDL)
รหัสจาลองหรือ[ซูโดโค้ด] (Pseudo Code) และพีดีแอล (PDL: Program Design Language) เป็น
การอธิบายขั้นตอนการทางานของโปรแกรมที่ได้วิเคราะห์และออกแบบมาแล้ว
ตัวอย่างซูโดโค้ด
 Input a number : ใส่ข้อมูลนาเข้าเป็นค่าตัวเลข
 Find the sum of the number : คานวณรวมค่าตัวเลขที่นาเข้า
 Print the sum ：แสดงผล

22. จัดทาโดย
นายชานนท์ คันทะพล เลขที่6
นายธนโชติ จิวศริตระกูล เลขที่14
นานกันตภณ เปรมทองสุข เลขที่15
นายชนิตพล ศศิกาญจนพันธ์ เลขที่17
นายทินกร ขุนคา เลขที่18
นางสาวสุณิสา แสงดาว เลขที่26
นางสาวคุณธิดา เอี่ยมพงษ์ไพฑูรย์ เลขที่29
นางสาวนันท์นภัส ชุมโกมล เลขที่33
นางสาวปิยะบุตร นันทเกษมกาญจน์ เลขที่34
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/5
เสนอ
อาจารย์ทรงศักดิ์ โพธิ์เอี่ยม
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559
โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ กาญจนบุรี ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

23. จบการนาเสนอ