กลุ่มสอง

1. การแก้ไขปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ

2. กระบวนการแก้ไขปัญหา กระบวนการแก้ไขปัญหาอย่างมี
ระบบมี 4 ขั้นตอน ดังนี้

3. 1.การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา เป็นขั้นตอนแรกก่อนที่จะลงมือ
แก้ปัญหาซึ่งผู้แก้ปัญหาทักจะไม่ให้ความสาคัญ เพราะเป็นขึ้นตอนที่ต้องใช้เวลา จนทาให้ผู้
แก้ปัญหารีบร้อนดาเนินการเลือกเครื่องมือหรือข้ามขึ้นตอนไปดาเนินการแก้ปัญหาเลยทันที
แท้จริงแล้วขึ้นตอนการวิเคราะห์นี้ถือว่าเป็นขึ้นตอนที่สาคัญที่สุด ก่อนที่จะมีการวางแผน
อย่างครอบคลุม

4. 2.การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีในการแก้ปัญหา
เป็นขึ้นตอนการนาข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์และการกาหนด
รายละเอียดเกี่ยวกับปัญหามาทาความเข้าใจ นามาใช้เพื่อการวางแผน
ในการแก้ปัญหาอย่างละเอียดถี่ถ้วน โดยพิจารณาเงื่อนไขและข้อมูลที่
มีอยู่และสิ่งที่ต้องการหาในการแก้ปัญหาอย่างรอบคอบ ซึ่งจะทาให้ผู้
แก้ปัญหานั้นสามารถคาดคะเนวิธีการที่ใช้ในการแก้ปัญหา

5. การเลือกเครื่องมือและออกแบบขั้นตอนวิธีการในการแก้ปัญหามี
ขั้นตอนย่อยๆ ตามลาดับ ดังนี้
2.1 การเลือกเครื่องมือที่ใช้ในการแก้ปัญหาโดยพิจารณาความเหมาะสม
ระหว่างเครื่องมือกับเงื่อนไขต่างๆ ของปัญหา ซึ่งรวมถึงความสามารถของ
เครื่องมือ ในการแก้ปัญหาดังกล่าวและสิ่งสาคัญที่สุดคือความคุ้นเคยในการใช้
งานเครื่องมือนั้นๆ
2.2 การออกแบบวิธีในการแก้ปัญหา ผู้แก้ปัญหาควรใช้แผนภาพหรือ
เครื่องมือในการแสดงขึ้นตอนการทางานให้ง่ายต่อความเข้าใจ เช่น ผังงาน (
flowchart) ที่จาลองวิธีขึ้นตอนการแก้ปัญหาในรูปแบบลักษณ์จาลอง (
Pseudo Code )

6. 3. การดาเนินการแก้ปัญหา เป็นขึ้นตอนที่ต้องลงมือแก้ปัญหาโดยใช้เครื่องมือที่
เลือกไว้โดยใช้โปรแกรมสาเร็จรูปหรือการใช้ภาษาคอมพิวเตอร์เขียนโปรแกรม
แก้ปัญหา ขึ้นตอนนี้ต้องอาศัยความรู้เกี่ยวกับเครื่องมือที่เลือกใช้ซึ่งผู้แก้ปัญหาต้อง
ศึกษาให้เข้าใจและเชี่ยวชาญ ในขณะดาเนินการก็จะมีการประเมินผลในระหว่าง
การดาเนินการด้วย ซึ่งหากพบว่ามีแนวทาง ขั้นตอน เครื่องมือที่ดีกว่าที่ผู้แก้ปัญหา
ได้เคยออกแบบไว้ก็สามารถปรับเปลี่ยนการดาเนินการใหม่ได้

7. 4. การตรวจสอบและปรับปรุงวิธีการ หลังจากที่ลงมือแก้ปัญหาแล้วผู้
แก้ปัญหาจะต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าวิธีการนี้ให้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง โดยตรวจสอบ
ความสอดคล้องของขึ้นตอนวิธีกับรายละเอียดของปัญหา ซึ่งได้แก ข้อมูลเข้าและ
ข้อมูลออกเพื่อให้มั่นใจว่าสามารถรองรับข้อมูลได้ทุกกรณีอย่างถูกต้องสมบูรณ์ ใน
ขณะเดียวกันก็ต้องปรับปรุงวิธีการเพื่อแก้ปัญหานี้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

8. การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปัญหา

9. สิ่งที่ต้องการ
เป็นการบอกเกี่ยวกับงานที่ต้องการใช้คอมพิวเตอร์ทาการประมวลผล
และแสดงรูปแบบผลลัพธ์ออกมาให้ผุ้ใช้ในลักษณะใด ต้องการให้การแสดงผลลัพธ์มี
การแสดงผลกี่รูปแบบ เช่น ให้มีการแสดงผลทางหน้าจอภาพ และการแสดงผลออกมา
ทางเครื่องพิมพ์ ในการวิเคราะห์จาเป็นต้องเขียนหรือจดบันทึกให้ชัดเจน ระบุให้ได้ว่า
โจทย์หรือปัญหาที่วิเคราะห์ต้องการ เพราะสิ่งที่ต้องการนี้ คือ เป้าหมายของการ
แก้ปัญหา เพราะหากการทางานไม่สามารถตอบแสดงตอบสนองต่อสิ่งที่โจทย์ต้องการ
ก็ถือว่าเกิดความสูญเปล่าในการดาเนินการทั้งสิ้น

10. รูปแบบผลลัพธ์
เป็นการวิเคราะห์ถึงการแสดงผลของเครื่องคอมพิวเตอร์ เนื่องจาก
เครื่องคอมพิวเตอร์สามารถแสดงผลได้อย่างหลากหลาย ดังนั้นการวิเคราะห์
รูปแบบผลลัพธ์จึงต้องคานึงถึงปัจจัยรอบด้าน เพราะบางครั้งการวิเคราะห์โจทย์
หรือการเขียนโปรแกรมอาจไม่ได้ทากาหนดรายละเอียดของรูปแบบผลลัพธ์มาให้
อย่างชัดเจน

11. ข้อมูลนาเข้า
เมื่อผู้วิเคราะห์ได้ออกแบบรูปแบบของรายงาน ไม่ว่าจะเป็นการ
แสดงผลทางจอแสดงผล การพิมพ์รายงานออกทางเครื่องพิมพ์ หรือการแสดงผลผ่าน
ทางลาโพงต่างๆเสร็จสิ้นแล้ว สิ่งที่พิจารณาต่อคือ ข้อมูลที่ใช้ในกานาเข้า ว่าต้องการใช้
ข้อมูลนาเข้าอะไรบ้าง และลักษณะของข้อมูลที่นาเข้านั้นสัมพันธ์กับลักษณะของ
ข้อมูลที่ต้องการแสดงผลหรือไม่ และถ้าหากนาเข้าข้อมูลลักษณะอื่น จะมีผลกระทบ
ต่อความยุ่งยากของผู้ใช้

12. ตัวแปรที่ใช้
เป็นการวางแผนเพื่อกาหนดตัวแปรสาหรับใช้แทนข้อมูลนาเข้าแต่ละ
ตัวและการกาหนดตัวแปรเพื่อใช้เก็บเพื่อใช้เก็บข้อมูลที่เกิดจากการประมวลผลของ
ข้อมูลนาเข้า การตั้งชื่อตัวแปรเพื่อใช้เก็บข้อมูลต่างๆนั้น มีหลักเกณฑ์การตั้งชื่อ เพื่อใช้
ในการประมวลผลด้วยคอมพิวเตอร์

13. วิธีการประมวลผล
เป็นการวิเคราะห์วิธีดาเนินการหลังจากได้สิ่งที่ต้องการ รูปแบบ
ผลลัพธ์ ข้อมูลนาเข้า จนถึงตัวแปรที่ใช้มาแล้ว ซึ่งขั้นตอนนี้จะวิเคราะห์ความเป็นไป
ได้ที่จะต้องให้ได้ผลลัพธ์ของการแก้ปัญหาตามต้องการ

14. การเลือกเครื่องมือและขั้นตอนการออกแบบ
วิธีการแก้ปัญหา
(Tools and Algorithm development)

15. 1.การเลือกเครื่องมือที่ใช้ในการแก้ไขปัญหา เป็นการกาหนดทรัพยากรที่จะใช้
แก้ปัญหา โดยควรเป็นทรัพยากรที่มีอยู่แล้ว หรือเพิ่มประสิทธิภาพของ
เครื่องมือนั้นๆมากกว่าการจัดหามาเพิ่มเติม และควรกาหนดรายละเอียดให้
ชัดเจนพร้อมประเมินค่าใช้จ่ายด้วย
ตัวอย่าง : พนักงานจานวน 1 คน วุฒิขั้นต่ามัธยมศึกษาปีที่ 3 หรือเทียบเท่า มี
ความสามารถด้านคอมพิวเตอร์ควรได้รับพิจารณาเป็นพิเศษ ค่าจ้างเดือนละ
2,000 บาท คอมพิวเตอร์ ตรวจสอบว่าสามารถใช้งานได้ปกติและมีโปรแกรม
สาหรับใช้งานได้ครบถ้วน

16. 2. การออกแบบขั้นตอนในการปฏิบัติงาน เป็นการกาหนดแนวทางในการแก้ไข
ปัญหาก่อนการปฏิบัติจริง โดยจะต้องกาหนดขั้นตอนเป็นลาดับขั้น แล้วจึงระบุ
ผู้รับผิดชอบและระยะเวลาการปฏิบัติงานในตารางปฏิบัติงาน กาหนดวัตถุประสงค์
ที่ต้องการ
ตัวอย่าง :
ขั้นตอนที่ 1 จัดทาป้ายและติดประกาศรับสมัครพนักงาน
ขั้นตอนที่ 2 สร้างแผนผังการจัดวางชั้นหนังสือ โต๊ะคอมพิวเตอร์
ทางเข้า–ออกร้าน
ขั้นตอนที่ 3 ให้ช่างมาติดตั้งกระจก
ขั้นตอนที่ 4 จัดวางและติดตั้งชั้นหนังสือ เครื่องคอมพิวเตอร์ และอื่นๆ
ตามแผนผัง

17. ผังงาน
(flowchart)

18. ผังงาน (flowchart)
คือ แผนภาพซึ่งแสดงลาดับขั้นตอนของการทางาน โดยแต่ละขั้นตอนจะ
ถูกแสดงโดยใช้สัญลักษณ์ซึ่งมีความหมายบ่งบอกว่า ขั้นตอนนั้น ๆ มี
ลักษณะการทางาน ทาให้ง่ายต่อความเข้าใจ ว่าในการทางานนั้นมีขั้นตอน
อะไรบ้าง และมีลาดับอย่างไรเเบ่งเป็นเเบบต่างๆดังนี้

19. 1.ผังงานโปรแกรม ( Program
Flowchart )
การเขียนผังโปรแกรมจะประกอบไปด้วยการใช้สัญลักษณ์มาตรฐาน
ต่าง ๆ ที่เรียกว่า สัญลักษณ์ ANSI ( American National
Standards Institute ) ในการสร้างผังงาน ดังตัวอย่างที่
แสดงในรูปต่อไปนี้

21. 2.ผังงานกับชีวิตประจาวัน
การทางานหลายอย่างในชีวิตประจาวัน จะมีลักษณะที่เป็นลาดับ
ขั้นตอน ซึ่งก่อนที่ท่านจะได้ศึกษาวิธีการเขียนผังงานโปรแกรม จะ
แนะนาให้ท่านลองฝึกเขียนผังงานที่แสดงการทางานในชีวิตประจาวัน
วันก่อนเพื่อเป็น การสร้างความคุ้นเคยกับสัญลักษณ์รูปภาพต่าง ๆ ที่จะ
มีใช้ในผังงานโปรแกรมต่อไป ดังตัวอย่าง เขียนผังงานที่แสดงขั้นตอน
การส่งจดหมาย

23. รหัสจาลองหรือซูโดโค้ด (Pseudo Code) และพีดีแอล(PDL: Program Design
Languauag) เป็นการอธิบายขั้นตอนการทางานของโปรแกรมที่ได้วิเคราะห์และออกแบบ
มาแล้ว โดยใช้ถ้อยคาคาบรรยายที่เป็นภาษาท้องถิ่น คือ สามารถใช้ได้ทั้งภาษาไทย
ภาษาอังกฤษ โดยที่ซูโดโค้ดและพีดีแอล จะมีลักษณะที่คล้ายกับผังงาน คือ การอธิบายจะไม่
ขึ้นอยู่กับโปรแกรมภาษาใดภาษาหนึ่ง ผู้ที่อ่านสามารถนาซูโดโค้ดและพีดีแอล ไปใช้สาหรับเขียน
โปรแกรมได้จริง โดยใช้ตัวแปลภาษาซี ภาษาเบสิก ภาษาจาวา ก็ได้ทั้งสิ้น
การอธิบายซูโดโค้ดและพีดีแอล จะต้องใช้ภาษาที่สามารถสื่อสารเข้าใจได้ง่ายและสั้น
กะทัดรัดสื่อความหมายได้ทันทีที่อ่าน โดยที่ซูโดโค้ดและพีดีแอล มีการใช้งานเพื่อสื่อสารแบบ
กว้างๆ แบบผังงานระบบ และการใช้งานเพื่ออธิบายแบบละเอียดเหมือนกับผังงานโปรแกรม

24. ตัวอย่าง ซูโดโค้ด
Input a mumber : ใส่ข้อมูลนาเข้าเป็นค่าตัวเลข
Find the sum of the number : คานวณรวมค่าตัวเลขที่นาเข้า
Print the sum : แสดงผลรวมของข้อมูลของข้อมูลทั้งหมด
ในกรณีที่เขียนซูโดโค้ดเพื่อใช้ประกอบการเขียนโปรแกรม จะต้องเขียนอธิบายขั้นตอนให้ละเอียดขึ้น
จากตัวอย่างซูโดโค้ดที่กล่าวมา สามารถเขียนได้ดังนี้
Ask user of a vale for n :กรอบคาถาม จานวนรายการที่ต้องการป้ อนทั้งหมด
Input n : ป้ อนข้อมูลตัวเลขของจานวนรายการทั้งหมด
Input a number : ป้ อนค่าตัวเลขที่ต้องการคานวณผลรวม
Find the sum of the number : คานวณรวมค่าตัวเลขที่นาเข้า
Print the sum : แสดงผลรวมของข้อมูลทั้งหมด

25. จากซูโดโค้ดนี้ จะเห็นว่าขั้นตอน Input a number สามารถแยกขั้นตอนย่อย
เพิ่มเป็น 3 ขั้นตอนทาให้การอ่านและเขียนโปรแกรมชัดเจนมากยิ่งขึ้น
การเลือกเครื่องมือเพื่อใช้ในการแก้ปัญหาแต่ละเครื่องมือ ไม่ว่าจะเป็นผังงานแบบ
ใดแบบหนึ่ง หรือการใช้ซูโดโค้ดและพีดีแอล ก็เป็นแนวทางในการสื่อสารเพื่อให้
ผู้อื่นสามารถเข้าใจในหลักการขั้นตอนการแก้ปัญหาของผู้วิเคราะห์ การสื่อสารที่ดี
ชัดเจนก็จะสามารถนาไปสู่การเขียนโปรแกรมเพื่อแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ

26. 2. แผนภาพการออกแบบโครงสร้าง
เนื่องจากผังงานเป็นการถ่ายทอดความคิดในการแก้ไขปัญหา โดยใช้
สารสนเทศที่มีมานานแล้ว จึงทาให้สัญลักษณ์ที่ใช้ในการเขียนผังงานและรูปแบบ
ของผังงาน ไม่สามารถสนองตอบต่อขั้นตอนการแก้ปัญหาด้วยภาษาคอมพิวเตอร์
ที่พัฒนาในปัจจุบัน
สัญลักษณ์ภายใต้ดีเอสดีจะคล้ายคลึงกับผังงาน แต่จะมีการเพิ่มเติมดัดแปลงให้
เหมาะสมกับภาษาคอมพิวเตอร์ในปัจจุบันให้มากขึ้น

27. 2.1 แผนภาพแบบเรียงลาดับ (sequencr)
ในแผนภาพจะเพิ่มNซึ่งแทนการทางานของโหนดงาน(NODE) แต่ละโหนด
และเส้นทางเดินที่เพิ่มเข้ามาเพื่อแสดงให้เห็นชัดเจนว่า ขั้นตอนการทางานจะต้องเข้า
ไปทางานในแต่ละโหนดให้เสร็จก่อน แล้วจึงวิ่งออกมาที่เส้นทางเดิม ก่อนที่จะไป
ทางานในโหนดต่อไป
2.2 แผนภาพแบบทดสอบเงื่อนไข
การทางานของโปรแกรมคอมพิวเตอร์พบบ่อยครั้งที่ผู้เขียนโปรแกรมจาเป็นต้อง
สร้างเงื่อนไขให้เกิดทางเลือกในการประมวลผล

28. 2.3 แผนภาพแบบทาซ้า
ในการประมวลทางคอมพิวเตอร์ที่ต้องทางานซ้านั้น แบ่งหลักการทางานซ้า
ได้เป็น 2 แบบ คือ
1) การทางานซ้าโดยไม่มีการตรวจสอบเงื่อนไข
2) การทางานซ้าโดยมีการตรวจสอบเงื่อนไขก่อนหรือหลัง
2.4 แผนภาพแบบคาสั่งเรียกโปรแกรมย่อยและการอธิบายเพิ่มเติม
แผนภาพแบบดีเอสดี จะเห็นว่าสัญลักษณ์ในการใช้งานมีความหมายกว้างขึ้น
โดยเส้นทางการเดินข้อมูลสามารถใช้เครื่องหมายชี้ทางเดินไปและทางเดินกลับใน
เส้นทางเดียวกัน ซึ่งโปรแกรมในปัจจุบันมีการทางานที่พัฒนามากขึ้น

29. อ้างอิง
อาจารย์ริปอง กัลป์ ติวาณิชย์ . การแก้ปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ .
๗๐๑ ถนนนครไชยศรี แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐ : บริษัทพัฒนา
คุณภาพวิชาการ (พ.ว) จากัด . ๒๕๕๘

30. สมาชิกในกลุ่ม2
• นางสาวอัยการณ์ โพธิ์ทอง เลขที่16 ม.5/3
• นางสาวกาญจนา ป้องกัน เลขที่20 ม.5/3
• นางสาวณัฐธิดา หลิ่ววรกุล เลขที่21 ม.5/3
• นางสาวอริษา ทองศรี เลขที่25 ม.5/3
• นางสาวขวัญชนก แพร่อาพา เลขที่26 ม.5/3
• นางสาวจิณณพัต โอภากุลวงษ์ เลขที่27 ม.5/3
• นางสาวชรินรัตน์ แสงสุรีย์ฉาย เลขที่28 ม.5/3
• นางสาวสุทธิบุตร บุญมาคาร เลขที่29 ม.5/3
• นางสาวมรรษวัณฎ์ จงเจริญ เลขที่31 ม.5/3