SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
Սողուններ և Նորգվինեական
կոկորդիլոս
Սողունները ողնաշարավոր,
հիմնականում՝ ցամաքային
կենդանիների դասին են
պատկանում, որի մեջ են
մտնում մողեսները, օձերը,
կոկորդիլոսները, կրիաները։ Ի
տարբերություն
երկկենցաղների՝ սողուններն
առաջին իսկական ցամաքային
ողնաշարավորներն են, սակայն
նրանց մի մասը հարմարվել է
ջրային կենսակերպին
(կոկորդիլոսներ, կրիաներ)։
Տեսակների մեծ մասն ապրում է չոր, շոգ և տաք կլիմայական
պայմաններում։ Շարժման ընթացքում սողունների մեծ մասի
մարմինը հպվում է գետնին, շարժվում են սողալով, որտեղից
և ծագել է դասի անունը՝ սողուններ։ Շնչում են թոքերով։
Բեղմնավորումը ներքին է։ Ձուն պատված է խիտ թաղանթով
և հարուստ է սաղմի զարգացման համար անհրաժեշտ
պաշարանյութերով, զարգացումը ուղղակի է։ Բազմանում են
ցամաքում։
Սիրտը եռախորշ է, սակայն, ի տարբերություն երկկենցաղների, փորոքում ունի ոչ
լիարժեք ձևավորված միջնապատ։ Նյարդային համակարգն ավելի լավ է
զարգացած, քան երկկենցաղներինը։ Ունեն կոպեր։ Օձերի և մողեսների որոշ
տեսակների կոպերը սերտաճած են և թափանցիկ, կատարում են պաշտպանական
ֆունկցիա։ Սողունների մաշկը զուրկ է գեղձերից, ծածկված է եղջերային
թեփուկներով կամ վահանիկներով։ Եղջերային ծածկույթը պահպանում է նրանց
մարմինը ջրի կորստից, չորացումից և վնասվածքներից։ Եղջերային թեփուկները
խոչընդոտում են մարմնի աճին, ուստի տեղի է ունենում մաշկափոխություն։
Իսկ հիմա
Նորգվինեական
կոկորդիլոսի մասին
Նորգվինեական կոկորդիլոսը
սողունների դասի իրական
կոկորդիլոսների ընտանիքի
ներկայացուցիչ է, որոնք հանդիպում են
Նոր Գվինեայում:
Նորգվինեական կոկորդիլոսը բնակվում է կղզու խորքերում գտնվող քաղցրահամ
ջրերում։ Բայց երբեմն նրանք հանդիպում են նաև աղի ջրերում։ Կենդանու
կերակրացանկը զանազան է։ Սնվում է սողուններով, երկկենցաղներով, ձկներով և
նույնիսկ միջատներով։ Ձվադրում են բներում, որոնք նախօրոք կառուցում են՝
պատելով բույսերով (կղզու հյուսիսային շրջաններում ձվադրում են չորային
եղանակին, իսկ հարավում՝ խոնավ)։ Բնի պաշտպանության գործով կարող են
զբաղվել և' արուները, և' էգերը:
Արուների մարմնի երկարությունը կարող է հասնել 3,5 մետրի, իսկ էգերինը՝ մինչև
2,7 մ։ Դունչը բավականին կարճ է, գունավորումը՝ մոխրադարչնագույն, իսկ պոչի
հատվածում՝ մուգ դարչնագույն և սև բծերով։ Նորգվինեական կոկորդիլոսը
արտաքին տեսքով և կառուցվածքով շատ նման է Սիամական կոկորդիլոսին և
Ավստրալիայի քաղցրահամ ջրերում բնակվող Crocodylus johnstoni տեսակի
կոկորդիլոսին։ Ֆիլիպինյան կոկորդիլոսը վաղ ժամանակներում համարվել է
Նորգվինեական կոկորդիլոսի ենթատեսակ, բայց ներկայումս համարվում է
առանձին տեսակ։ Մենակյաց կենդանի է։ Գիշերային կենսակերպ է վարում։
Առավոտյան ժամերին թաքնվում է։ Երաշտների ժամանակ թաքնվում է ջրում։
Նորգվինեական կոկորդիլոսի բնական արեալը Խաղաղ
օվկիանոսում գտնվող Նոր Գվինեա կղզին է։ Հանդիպում է
կղզու ողջ տարածքում՝ Ինդոնեզիայում (Իրիան Ջայա) և
Պապուա Նոր Գվինեայում։ Ենթադրվում է, որ այս
կենդանին բնակվել է նաև Արու կղզում։ Ներկայումս
բնակվում է միայն Ինդոնեզիայում և Պապուա Նոր
Գվինեայում։
Սեռական հասունացման են հասնում 7-10 տարեկանում։ Էգերի մարմնի
երկարությունը դառնում է 1,6-2 մետրի, իսկ արուները՝ 2,5 մ։ Նորգվինեական
կոկորդիլոսի այն առանձնյակները, որոնք բնակվում են կղզու հյուսիսում,
չորային եղանակին իրենց բներում ձվադրում են 22-45 ձու։ Հարավային
շրջաններում ապրող առանձնյակները ձվադրում են անձրևային եղանակներին
հողում կառուցված իրենց բներում։ Հիմնականում ձվադրում են զուգավորումից
2 շաբաթ անց։ Ինկուբացիոն շրջանը տևում է 80 օր։ Էգերն այդ ողջ ընթացքում
գտնվում են բնի մոտակայքում, թեև ոչ միշտ են ակտիվորեն պաշտպանում այն։
Ե'վ էգը, և' արուն օգնում են փոքրիկ կոկորդիլոսներին լույս աշխարհ դուրս գալ,
իսկ հետո նրանց տեղափոխում են ջրային տարածք։
Հարավի առանձնյակների դրած ձվերն ավելի մեծ են, քանակով քիչ են։ Ձվերից
դուրս են գալիս չափերով ավելի մեծ ձագեր, որոնց միջին երկարությունը
կազմում է 5 սմ։
Դանիելյան Յուրի
7.3 դասարան

More Related Content

What's hot

Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
ՓափկամարմիններGrigor Melqonyan
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդերAnulikGh
 
օղակավոր որդեր
օղակավոր որդերօղակավոր որդեր
օղակավոր որդերHasmikPetrosyan
 
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդերԿենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդերRobertHovh
 
մրջյուններ
մրջյուններմրջյուններ
մրջյուններwww.mskh.am
 
Օձերի մասին
Օձերի մասինՕձերի մասին
Օձերի մասինmanushak
 
երկենցաղներ
երկենցաղներերկենցաղներ
երկենցաղներanipoghosya
 
կենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինկենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինhrgors
 
կենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինկենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինhrgors
 
դինոզավրեր
դինոզավրերդինոզավրեր
դինոզավրերganyan
 
օձեր կարինե ոսկանյան
օձեր կարինե ոսկանյանօձեր կարինե ոսկանյան
օձեր կարինե ոսկանյանnordprocmskh
 
11-5 դաս.
11-5  դաս.11-5  դաս.
11-5 դաս.Sona8
 

What's hot (20)

Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
Փափկամարմիններ
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 
օղակավոր որդեր
օղակավոր որդերօղակավոր որդեր
օղակավոր որդեր
 
սողուններ
սողուններսողուններ
սողուններ
 
երիզորդ
երիզորդերիզորդ
երիզորդ
 
Soxunner
SoxunnerSoxunner
Soxunner
 
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդերԿենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
Կենսաբանություն: Մակաբույծ որդեր
 
մրջյուններ
մրջյուններմրջյուններ
մրջյուններ
 
Օձերի մասին
Օձերի մասինՕձերի մասին
Օձերի մասին
 
երկենցաղներ
երկենցաղներերկենցաղներ
երկենցաղներ
 
սողուններ
սողուններսողուններ
սողուններ
 
Տափակ որդեր
Տափակ որդերՏափակ որդեր
Տափակ որդեր
 
կենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինկենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասին
 
օձեր
օձերօձեր
օձեր
 
կենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինկենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասին
 
կրիաներ
կրիաներկրիաներ
կրիաներ
 
դինոզավրեր
դինոզավրերդինոզավրեր
դինոզավրեր
 
օձեր կարինե ոսկանյան
օձեր կարինե ոսկանյանօձեր կարինե ոսկանյան
օձեր կարինե ոսկանյան
 
11-5 դաս.
11-5  դաս.11-5  դաս.
11-5 դաս.
 

Viewers also liked

Մակաբույծ սնկեր
Մակաբույծ սնկերՄակաբույծ սնկեր
Մակաբույծ սնկերYuriDanielyan
 
Ծաղկավոր բույսերի օրգանները
Ծաղկավոր բույսերի օրգաններըԾաղկավոր բույսերի օրգանները
Ծաղկավոր բույսերի օրգաններըYuriDanielyan
 
Լուսային երևույթներ
Լուսային երևույթներԼուսային երևույթներ
Լուսային երևույթներYuriDanielyan
 
Լույսի անդրադարձումը,բեկումը
Լույսի անդրադարձումը,բեկումըԼույսի անդրադարձումը,բեկումը
Լույսի անդրադարձումը,բեկումըYuriDanielyan
 
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսերԾածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսերYuriDanielyan
 
Բջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներԲջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներYuriDanielyan
 
Կայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակից
Կայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակիցԿայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակից
Կայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակիցYuriDanielyan
 
Ջերմային երևույթներ
Ջերմային երևույթներՋերմային երևույթներ
Ջերմային երևույթներYuriDanielyan
 
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածքԲջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածքYuriDanielyan
 
Մեխանիկական շարժումներ
Մեխանիկական շարժումներՄեխանիկական շարժումներ
Մեխանիկական շարժումներYuriDanielyan
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
ՀյուսվածքներYuriDanielyan
 
Շնչառություն
ՇնչառությունՇնչառություն
ՇնչառությունYuriDanielyan
 
Ձայնային երևույթներ
Ձայնային երևույթներՁայնային երևույթներ
Ձայնային երևույթներYuriDanielyan
 
Բույսի գեներատիվ օրգանները
Բույսի գեներատիվ օրգաններըԲույսի գեներատիվ օրգանները
Բույսի գեներատիվ օրգաններըYuriDanielyan
 
Մարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումըՄարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումըYuriDanielyan
 
Վառելանյութեր
ՎառելանյութերՎառելանյութեր
ՎառելանյութերYuriDanielyan
 
Ջրիմուռներ
ՋրիմուռներՋրիմուռներ
ՋրիմուռներYuriDanielyan
 
Տեսողական պատրանք
Տեսողական պատրանքՏեսողական պատրանք
Տեսողական պատրանքYuriDanielyan
 

Viewers also liked (20)

Մակաբույծ սնկեր
Մակաբույծ սնկերՄակաբույծ սնկեր
Մակաբույծ սնկեր
 
Ծաղկավոր բույսերի օրգանները
Ծաղկավոր բույսերի օրգաններըԾաղկավոր բույսերի օրգանները
Ծաղկավոր բույսերի օրգանները
 
Լուսային երևույթներ
Լուսային երևույթներԼուսային երևույթներ
Լուսային երևույթներ
 
Լույսի անդրադարձումը,բեկումը
Լույսի անդրադարձումը,բեկումըԼույսի անդրադարձումը,բեկումը
Լույսի անդրադարձումը,բեկումը
 
Աղեր
ԱղերԱղեր
Աղեր
 
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսերԾածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
 
Բջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներԲջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներ
 
Կայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակից
Կայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակիցԿայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակից
Կայծակ: Ինչպես պաշտպանվել կայծակից
 
Ջերմային երևույթներ
Ջերմային երևույթներՋերմային երևույթներ
Ջերմային երևույթներ
 
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածքԲջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
 
Մեխանիկական շարժումներ
Մեխանիկական շարժումներՄեխանիկական շարժումներ
Մեխանիկական շարժումներ
 
Հիմքեր
ՀիմքերՀիմքեր
Հիմքեր
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Շնչառություն
ՇնչառությունՇնչառություն
Շնչառություն
 
Ձայնային երևույթներ
Ձայնային երևույթներՁայնային երևույթներ
Ձայնային երևույթներ
 
Բույսի գեներատիվ օրգանները
Բույսի գեներատիվ օրգաններըԲույսի գեներատիվ օրգանները
Բույսի գեներատիվ օրգանները
 
Մարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումըՄարմինների էլեկտրականացումը
Մարմինների էլեկտրականացումը
 
Վառելանյութեր
ՎառելանյութերՎառելանյութեր
Վառելանյութեր
 
Ջրիմուռներ
ՋրիմուռներՋրիմուռներ
Ջրիմուռներ
 
Տեսողական պատրանք
Տեսողական պատրանքՏեսողական պատրանք
Տեսողական պատրանք
 

Similar to Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս

Similar to Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս (20)

հիդրա
հիդրահիդրա
հիդրա
 
Ջրային կենդանիներ
Ջրային կենդանիներՋրային կենդանիներ
Ջրային կենդանիներ
 
սողուններ (1)
սողուններ (1)սողուններ (1)
սողուններ (1)
 
Կրիա
ԿրիաԿրիա
Կրիա
 
Սարգիս - Կենդանիներ
Սարգիս - ԿենդանիներՍարգիս - Կենդանիներ
Սարգիս - Կենդանիներ
 
ջրային կենդանիներ
ջրային կենդանիներջրային կենդանիներ
ջրային կենդանիներ
 
շնաձկներ
շնաձկներշնաձկներ
շնաձկներ
 
Թռչուններ
ԹռչուններԹռչուններ
Թռչուններ
 
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptxՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
ՄԻՋԱՏՆԵՐ (1).pptx
 
Dasaranakan
DasaranakanDasaranakan
Dasaranakan
 
Dasaranakan
DasaranakanDasaranakan
Dasaranakan
 
Ձկների մասին
Ձկների մասինՁկների մասին
Ձկների մասին
 
Jrayin kendaniner
Jrayin kendaninerJrayin kendaniner
Jrayin kendaniner
 
Bnutyunn imastun e
Bnutyunn imastun eBnutyunn imastun e
Bnutyunn imastun e
 
Delfinner
DelfinnerDelfinner
Delfinner
 
Delfinner
DelfinnerDelfinner
Delfinner
 
ձկներ
ձկներձկներ
ձկներ
 
Gor7 2
Gor7 2Gor7 2
Gor7 2
 
կաթնասուններ
կաթնասուններկաթնասուններ
կաթնասուններ
 
ձկներ
ձկներձկներ
ձկներ
 

Recently uploaded

Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան ՍուրենԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան ՍուրենՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանԱրևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԵվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանAshxenTadevosyan
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան ԴավիդԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան ԴավիդՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ ԹորոսյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ ԹորոսյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա ԳրիգորյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԱրիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանAshxenTadevosyan
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո ՄազմանյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո ՄազմանյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն ՂևոնդյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն ՂևոնդյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  ԼենաԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան ԼենաՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան ՋիվանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան ՋիվանՀասմիկ Ղազարյան
 

Recently uploaded (14)

Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան ՍուրենԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
 
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանԱրևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
 
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԵվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան ԴավիդԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ ԹորոսյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
 
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԱրիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո ՄազմանյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն ՂևոնդյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  ԼենաԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան ՋիվանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
 

Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս

  • 2. Սողունները ողնաշարավոր, հիմնականում՝ ցամաքային կենդանիների դասին են պատկանում, որի մեջ են մտնում մողեսները, օձերը, կոկորդիլոսները, կրիաները։ Ի տարբերություն երկկենցաղների՝ սողուններն առաջին իսկական ցամաքային ողնաշարավորներն են, սակայն նրանց մի մասը հարմարվել է ջրային կենսակերպին (կոկորդիլոսներ, կրիաներ)։
  • 3. Տեսակների մեծ մասն ապրում է չոր, շոգ և տաք կլիմայական պայմաններում։ Շարժման ընթացքում սողունների մեծ մասի մարմինը հպվում է գետնին, շարժվում են սողալով, որտեղից և ծագել է դասի անունը՝ սողուններ։ Շնչում են թոքերով։ Բեղմնավորումը ներքին է։ Ձուն պատված է խիտ թաղանթով և հարուստ է սաղմի զարգացման համար անհրաժեշտ պաշարանյութերով, զարգացումը ուղղակի է։ Բազմանում են ցամաքում։
  • 4. Սիրտը եռախորշ է, սակայն, ի տարբերություն երկկենցաղների, փորոքում ունի ոչ լիարժեք ձևավորված միջնապատ։ Նյարդային համակարգն ավելի լավ է զարգացած, քան երկկենցաղներինը։ Ունեն կոպեր։ Օձերի և մողեսների որոշ տեսակների կոպերը սերտաճած են և թափանցիկ, կատարում են պաշտպանական ֆունկցիա։ Սողունների մաշկը զուրկ է գեղձերից, ծածկված է եղջերային թեփուկներով կամ վահանիկներով։ Եղջերային ծածկույթը պահպանում է նրանց մարմինը ջրի կորստից, չորացումից և վնասվածքներից։ Եղջերային թեփուկները խոչընդոտում են մարմնի աճին, ուստի տեղի է ունենում մաշկափոխություն։
  • 6. Նորգվինեական կոկորդիլոսը սողունների դասի իրական կոկորդիլոսների ընտանիքի ներկայացուցիչ է, որոնք հանդիպում են Նոր Գվինեայում:
  • 7. Նորգվինեական կոկորդիլոսը բնակվում է կղզու խորքերում գտնվող քաղցրահամ ջրերում։ Բայց երբեմն նրանք հանդիպում են նաև աղի ջրերում։ Կենդանու կերակրացանկը զանազան է։ Սնվում է սողուններով, երկկենցաղներով, ձկներով և նույնիսկ միջատներով։ Ձվադրում են բներում, որոնք նախօրոք կառուցում են՝ պատելով բույսերով (կղզու հյուսիսային շրջաններում ձվադրում են չորային եղանակին, իսկ հարավում՝ խոնավ)։ Բնի պաշտպանության գործով կարող են զբաղվել և' արուները, և' էգերը:
  • 8. Արուների մարմնի երկարությունը կարող է հասնել 3,5 մետրի, իսկ էգերինը՝ մինչև 2,7 մ։ Դունչը բավականին կարճ է, գունավորումը՝ մոխրադարչնագույն, իսկ պոչի հատվածում՝ մուգ դարչնագույն և սև բծերով։ Նորգվինեական կոկորդիլոսը արտաքին տեսքով և կառուցվածքով շատ նման է Սիամական կոկորդիլոսին և Ավստրալիայի քաղցրահամ ջրերում բնակվող Crocodylus johnstoni տեսակի կոկորդիլոսին։ Ֆիլիպինյան կոկորդիլոսը վաղ ժամանակներում համարվել է Նորգվինեական կոկորդիլոսի ենթատեսակ, բայց ներկայումս համարվում է առանձին տեսակ։ Մենակյաց կենդանի է։ Գիշերային կենսակերպ է վարում։ Առավոտյան ժամերին թաքնվում է։ Երաշտների ժամանակ թաքնվում է ջրում։
  • 9. Նորգվինեական կոկորդիլոսի բնական արեալը Խաղաղ օվկիանոսում գտնվող Նոր Գվինեա կղզին է։ Հանդիպում է կղզու ողջ տարածքում՝ Ինդոնեզիայում (Իրիան Ջայա) և Պապուա Նոր Գվինեայում։ Ենթադրվում է, որ այս կենդանին բնակվել է նաև Արու կղզում։ Ներկայումս բնակվում է միայն Ինդոնեզիայում և Պապուա Նոր Գվինեայում։
  • 10. Սեռական հասունացման են հասնում 7-10 տարեկանում։ Էգերի մարմնի երկարությունը դառնում է 1,6-2 մետրի, իսկ արուները՝ 2,5 մ։ Նորգվինեական կոկորդիլոսի այն առանձնյակները, որոնք բնակվում են կղզու հյուսիսում, չորային եղանակին իրենց բներում ձվադրում են 22-45 ձու։ Հարավային շրջաններում ապրող առանձնյակները ձվադրում են անձրևային եղանակներին հողում կառուցված իրենց բներում։ Հիմնականում ձվադրում են զուգավորումից 2 շաբաթ անց։ Ինկուբացիոն շրջանը տևում է 80 օր։ Էգերն այդ ողջ ընթացքում գտնվում են բնի մոտակայքում, թեև ոչ միշտ են ակտիվորեն պաշտպանում այն։ Ե'վ էգը, և' արուն օգնում են փոքրիկ կոկորդիլոսներին լույս աշխարհ դուրս գալ, իսկ հետո նրանց տեղափոխում են ջրային տարածք։ Հարավի առանձնյակների դրած ձվերն ավելի մեծ են, քանակով քիչ են։ Ձվերից դուրս են գալիս չափերով ավելի մեծ ձագեր, որոնց միջին երկարությունը կազմում է 5 սմ։