MATERI SOLO 22 MEI 2023 PANCASILA DALAM BELA NEGARA.pdf
1. 1
IMPLEMENTASI
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
MENJIWAI
NILAI-NILAI KEBANGSAAN YANG BERSUMBER DARI
PANCASILA DALAM RANGKA BELA NEGARA
Disampaikan pada:
Workshop Wawasan Kebangsaan dan Bela Negara
Generasi Muda Wilayah Solo
Solo, 22 Mei 2023
Laksda TNI (PURN). Dr. A. Yani antariksa., SE, SH, MM.
PANCASILA DAN BELANEGARA 1
WUJUDKAN CINTA BANGSA, PEMUDA MEMBUAT SEJARAH
SELAMAT PAGI,
SIAPA KITA,
APAKABAR PEMUDA
CINTA BANGSA
3. Sila Sbg dasar negara dan Ideologi
MASA
DEPAN
BANGSA INDONESIA BANGSA
BESAR DAN HETEROGIN
Agama, budaya, bahasa dan adat istiadat
RRC, India, Amerika Serikat dan Indonesia
Mampu Pertahanakan Persatuan dan kesatuan
Sepakat P
Nasional
• PS MENGALAMI
KESEPAKATAN BERSAMA DEGRADASI
SBG IDEOLOGI NAS
TITIK TEMU ANTAR POK
GOL
Sebagai ideologi negara/Nasional, nilai-nilai yang terkandung di dalamnya
diterima dan dijadikan acuan bersama dalam kehidupan berbangsa dan
bernegara.
URUTAN KE 4
kearifan lokal
Pancasila dan
filsafat
Keindonesiaan
, Jati diri bangsa
Pemantaban Nilai Nilai Kebangsaan Yang Bersumber dari Pancasila (+UUD NRI 1945,
NKRI DAN BTI ) Dalam kehidupan bermasyarakat, berbangsa
dan bernegara.
3
SARASEHAN KEBANGSAAN
GLOBALISASI
REFORMASI
PS BUKAN
SATU2NYA AZAS
AMANDEME
UUD 1945
KETATA NEGARAA
BERUBAH
Hilangnya Ps dan Bahasa
Indonesia sebagai Mata
Kuliah Wajib untuk
Perguruan Tinggi dalam PP
Nomor 57 Tahun 2021.
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA 2
Perlu Strategi baru dalam memperkokoh ideologi bangsa dan negara yang
berlandaskan nilai-nilai Pancasila
4. 4
SUKU JAWA, SUNDA, BATAK, BUGIS, AMBON, ACEH DST
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
NKRI DAN BELA NEGARA 3
5. I 2 3
KEDUDUKAN
FUNGSI P.S
DAN
sli de 36
FLEKSIBI
RI A
AR A
I
15
1REALITAS
IDEOLOGI
NASIONAL
2.FLEKSI
BILITAS
DASAR
NEGARA
FALSAFAH
PANDANGAN
HIDUP
4.BANGNAS
LINK
3, IDEALISME
NILAI DASAR
NILAI INSTRUMENTAL
NILAI PRAKSIS
1. JATIDI
2. DAS
BANGS (JIWA)
NEGAR (PEMERSATU)
3. IDEOLOG NASIONAL
(PERJANJIAN LUHUR BANGSA)
15
SARASEHAN KEBANGSAAN
NILAI KBS
KETUHANAN
(RELIGIUSITAS)
KEMANUSIAAN
(KEKELUARGAAN/
MORALITAS)
PERSATUAN
(KESELARASAN/KEB
ANGSAAN) INDONESIA
PERMUSYAWA
RATANPERWAKILAN
(KERAKYATAN)
KEADILAN
SOSIAL (KEADILAN)
OBYEKTIF & SUBYEKTIF
NILAI-NILAI KEBANGSAAN PANCASILA
KEDUDUKAN DAN FUNGSI
PS
IDEOLOGI
TERBUKA
6. NILAI KBS PANCASILA
Nilai Religius
Nilai Kekeluargaan
Nilai Keselarasan
Nilai Kerakyatan
Nilai Keadilan
Memiliki kemampuan untuk menegakkan dan berbuat adil bagi
seluruh rakyat tanpa terkecuali, serta mampu memeratakan
kesejahteraan kepada semua warga bangsa.
Sifat keberfihakan kepada rakyat Indonesia di dalam merumuskan dan
mengimplementasikan suatu kebijaksanaan pemerintah negara, yg datang
dari rakyat untuk rakyat sebagi perwujudan dari kedaulatan rakyat.
Kemampuan beradaptasi dan kemauan untuk memahami dan
menerima budaya daerah atau kearifan lokal sebagai konsekuensi dari
bangsa yang bersifat plural/majemuk, itulah bangsa Indonesia;
Nilai kebersamaan dan senasib sepenanggungan dg sesama warga
negara tanpa membedakan asal usul, keyakinan dan budaya; ini adalah
konsekuensi dari bangsa yang bersifat majemuk;
Nilai spiritual yg tinggi b’dasarkan agama & keyakinan yg dipeluknya
toleransi yang tinggi terhadap pemeluk agama dan keyakinan lain yang
tumbuh dan diakui di Indonesia; ini konsekuensi dari nilai religius dan
mengakui adaya Tuhan Yang Maha Esa;
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARAPANCASILA DAN 4
7. I
Setiap warga negara berhak dan
wajib ikut serta dalam upaya bela
negara yang diwujudkan dalam
penyelenggaraan pertahanan negara
(Pasal 9 Ayat1)
PANCASILA DAN BELANEGARA 5
I
I
BELA NEGARA
8. JIWA
KEWAJIBAN
KEHORMATAN
UPAYA
AKSI BN
NILAI
PANCASILA DAN BELANEGARA 6
SIKAP & PERILAKU WARGA NEGARA YG DIJIWAI
OLEH KECINTAANNYA KEPADA NKRI YANG
BERDASAR PANCASILA & UUD 1945 DLM JAMIN
KELANGSUNGAN HIDUP BANGSA & NEGARA
(PENJELASAN PASAL 9 AYAT (1) UNDANG UNDANG NOMOR 3 TAHUN 2002
TENTANG PERTAHANAN NEGARA)
BELA NEGARA
9. Kharakter Bangsa
Sumber permenhan 32 th 2018 dan Kep. Sesjen. Wantannas, No 170 Thn. 2019
Tentang Buku Modul Utama Pembinaan Bela Negara
JIWA
KEWAJIBAN
KEHORMATAN
UPAYA
BN
DR.YANI/BEM/2021
9
PANCASILA DAN BELANEGARA 7
10. NILAI NILAI KEBANGSAAN
PANCASILA
1. RELIGIUS
2. KEKELUARGAAN
3. KESELARASAN
4. KERAKYATAN
5. KEADILAN
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA 8
(SILA 5)
(SILA 3)
(SILA 3)
(SILA 1SD5)
(SILA 3)
(SILA 1SD5)
11. Dr. YANI ANTARIKSA. LAKSMA TNI 16
A.IMP
sendiri: sela1:landasan seluruh sila.Sila
• A.Pancasila adalah satu kesatuan, sila silanya tidak berdiri
ke 2: landasan
berbangsa.Sila ke 3:landasan bernegara.Sila 4:pedoman
bernegara.Sila ke 5:Tujuan Negara.
ADIL, MAKMUR.
SENTOSA
16
SARASEHAN KEBANGSAAN
Sendiri. Sila 1: Landasan seluruh sila
VI IMPLEMENTASI PANCASILA DALAM KEHIDUPAN SEHARI HARI
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA
9
B E L A N E G A R A
12. PENGAMALAN PANCASILA
BERMASYARAKAT, BERBANGSA
DAN BERNEGARA
BERNEGARA
BERMASYARAKAT BERBANGSA
CITA CITA
NASIONAL
SUKU JAWA, SUNDA, BATAK, BUGIS, AMBON, ACEH DST
Terwujud Toleransi Terwujud kesadaran
Hukum Masyarakat
/Setiap Warga Negara.
Tercipta Masyarakat yang
Harmonis (keharmonisan)
KEHIDUPAN NASIONAL
LANDASAN DAN
PEDOMAN
BTI, NKR,
UUD NRI 1945
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA
11
TERIMAKASIH
13. VII APA YANG HARUS DILAKUKAN
Meyakini Nilai kebangsaan Pancasila
Guna Bela Negara
• Indonesia cinta damai tetapi lebih mencitai kemerdekaan
• Mempertahankan keutuhan wilayah
• Menjaga keselamatan Bangsa
• Menjaga kedaulatan dan hak berdaulat
• Mempertahankan legalitas dan legitimasi pemerintah yang syah
• Menjaga kosntitusi negara (UUD 1945)
• Rumuskan secara jitu hari ini dan kedepanya dijiwai Seluruh
rakyat Indonesia: Metodologi hidup, ilmu dan sistimatikanya
• Dapat dirumuskan dalam jenjang pendidikan berjenjang dan
berlanjut mulai sd sd universitas
16
SARASEHAN KEBANGSAAN 1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA
10
14. SEDUMUK BATUK SENYARI BUMI, SUN
LABUHI PECAHING DODO, WUTHAING
LUDIRO, TAKER PATI
SELAMAT SIANG
NKRI
DIKlAT REVMENTAL PKBI 2023
16
SARASEHAN KEBANGSAAN 1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA
EPILOG
15. NILAI DASAR
NILAI
INSTRUMENTAL
Dr. YANI ANTARIKSA. LAKSMA TNI 31
31
NILAI PRAKSIS
Yaitu nilai yang sesungguhnya kita laksanakan
dalam kenyataan. Nilai praksis sesungguhnya
menjadi batu ujian apakah nilai dasar dan nilai
instrumental itu benar-benar hidup dalam
masyarakat.
Yaitu pelaksanaan umum dari nilai dasar.
Umumnya berbentuk norma sosial dan norma
hukum yang selanjutnya akan terkristalisasi
dalam peraturan dan mekanisme lembaga-
lembaga negara.
Yaitu asas-asas yang kita terima sebagai dalil yang
bersifat sedikit banyak mutlak. Kita menerima nilai
dasar itu sebagai sesuatu yang benar dan tidak
perlu dipertanyakan lagi. Semangat kekeluargaan
kita sebut nilai dasar, sifatnya mutlak dan tidak
berubah lagi.
1
TAPLAI KBS
TAPLE
LAI
MHANN
KBS LEMHANN
AS RI AS RI
PANCASILA DAN BELANEGARA 3B