Onderzoek naar kinderen in armoede

1. 2.2 Perspectief van mensen zelf
 2.2.1 Onderzoek dat mensen zelf een stem
geeft

2. Belevingsonderzoek
 Kinderen en jongeren die in armoede leven
 Onderzoekscentrum Kind en Samenleving
vzw 2010

3. Situering van het onderzoek
 Nood aan stem van kinderen zelf
 Arm en kind : riskeert dubbele uitsluiting
 Stem van kinderen als volwaardige burgers,
niet als volwassenen in spé
 Vanuit denkkaders van kinderen, niet
armoede

4. Kinderen :burgers met rechten
 Kinderen zijn zingevers en actoren
 Kinderen kunnen zich een mening vormen
waarmee men rekening dient te houden

5. Aanpak van het onderzoek
 Niet expliciet als arm bestempelen
 Bereiken via koepelorganisaties
 Beperking: niet meest geïsoleerde kinderen
 Totaal 57 knd : 6 tot 12 jarigen

6. Participatief
 Creatieve methoden zoals foto’s, schilderen,
toneel, kamp bouwen…
 Foto-elicitatieonderzoek:kinderen maken
foto's en houden de regie
 Tijdrovend onderzoek , zeer productief

7. Literatuurstudie
 Kinderen in armoede zijn zich bewust van
sociale en economische statusverschillen
 Kinderen zien zichzelf niet als arm
 Arm of rijk : absolute begrippen

8. Onderzoek:6-12 jarigen
 60 tal kinderen : jongens en meisjes en
Belgische origine en niet-Belgische origine
 Gezin: moeder centraal, onwrikbare loyaliteit
 Gezin: complex eerder dan onstabiel
 Veel 2-landige kinderen

9. thuis
 Vrij klassieke verdeling: moeder zorgt en
vader heeft het gezag
 Broers en zussen : verbondenheid en ruzie
 Huisdier als deel van de familie

10. Veel tijd thuis
 Veel scherm
 Weinig uitstapjes
 Oude huizen
 Huizen niet onderhouden

11. School
 Niet negatief over schoolervaringen
 Pesten?
 Schoolcarrière?

12. Vrienden en pesten
 Niet zo makkelijk vrienden
 Bij elkaar spelen of slapen?
 Pesten is prominent aanwezig
 Kinderwerking, zelden sportclub

13. Geld
 Beeld van financiën in gezin
 We hebben genoeg geld maar niet veel

14. Toekomst
 Erg gelijkend op huidige situatie
 Vrij fragiel zelfbeeld met weinig
zelfvertrouwen; mening van anderen is
cruciaal

15. Waarom strijden tegen armoede?
 Focus op jongste kinderen van 0 tot 3 jaar
 Hoe jonger kind, hoe groter impact van
armoede
 Armoede heeft lange termijn gevolgen

16. Dimensies van kinderarmoede
 Materieel welzijn: werk is niet altijd garantie;
precair werk en uitkeringen liggen te laag
 Huisvesting en leefomgeving : belang van
buurt en ev. buurtstigma ; werk voor
ruimtelijke ordening

17. Opvoeding en onderwijs
 Gehechtheid
 Belang van vroege steun: Huizen van het kind
; kinderopvang
 Belang van kleuteronderwijs

18. Gezondheid
 Wijkgezondheidscentra :
bereikbaar,multidisciplinair

19. Subjectief welbevinden
 Relatie met wereld buiten gezin, peers
 Begeleiding en begrip op school
 Sport, recreatie en cultuur

20. Tips voor lokale besturen
 Meten; analyseren
 Overleg met verschillende actoren
 Zet doelen voorop
 Creëer een draagvlak en zoek partners;
netwerk

21. Geen geld geen zaken
 Fonds voor socio-culturele participatie
 Projectoproep lokale
kinderarmoedebestrijding
 Lokale financiering
 projectfinanciering

22. Kenmerken voor succes
 Participatie : ervaringskennis
 Maatwerk gevraagd
 Lage drempels en goede toeleiding

23. Aandachtspunten
 Vroege interventie bij doelgroepen
 Familievriendelijk beleid
 Kwaliteitsvolle leefomgeving en
vrijetijdsbesteding
 Toegang tot kwaliteitsvolle kinderopvang en
onderwijs

24. ….verder
 Een omvattende strategie
 Garandeer kinderrechten

25. Inspirerende voorbeelden
 Materieel : max.factuur ; geboortetoelage
 www.menswaardiginkomen.be
 Winkel met letssysteem : Boom

26. Huisvesting
 Park Spoor Noord
 Mobiele speelotheek in Kortrijk
 Huurbegeleiding in Zuid-Oost-Vlaanderen
 Speeldoos in Mechelen

27. Opvoeding en onderwijs
 Kindermobiel in Roeselare
 Sim Slim nodigt uit naar kleuterschool
 Ondersteunen van tienerouders

28. Subjectief welbevinden
 Helpende handen CKG Mechelen
 Netwerking : CKG Borgerhout