2. Bashkimi Evropian është një bashkësi e disa
shteteve Evropiane e themeluar me qëllim të lirisë së qarkullimit të
mallrave. Në fillim të themelimit përbëhej nga një numër i vogël
shtetesh. Me rënien e Bashkimit Sovjetik, u bë paraqitja e kërkesave
për anëtarësim nga shtete ish-komuniste. Guri i themelit për
krijimin e Bashkimit Evropian u vendos nga Ministri i Jashtëm
Francez, Robert Schuman, në deklaratën e tij të 9 majit të vitit 1950,
në të cilën ai parashtroi idenë e përpunuar më parë me Jean
Monnet për bashkimin e industrive evropiane të qymyrit dhe
çelikut. Sipas tij, kjo do të përbënte një nismë historike për
ndërtimin e një “Evrope të organizuar dhe vitale”, pa të cilën paqja
në botë do të ishte e pamundur. Plani Schuman u bë realitet me
nënshkrimin në Paris të Traktatit Themelues të Komunitetit
Evropian të Qymyrit dhe Çelikut më 18 prill të vitit 1951.
3. Etërit Themelues të BE-së
Udhëheqësit e meposhtem vizionarë frymëzuan krijimin e Bashkimit
Evropian që jetojmë sot. Pa energjinë dhe motivimin e tyre ne nuk do
të jetonim në klimën e paqes dhe stabilitetit që ne marrim për të
mirqene në ditët tona. Nga luftëtarët e rezistencës ndaj avokatëve,
Etërit Themelues ishin një grup i ndryshëm njerëzish që mbanin të
njëjtat ideale: një Evropë paqësore, e bashkuar dhe e begatë. Përtej
Etërve Themelues të përshkruar më poshtë, shumë të tjerë kanë
punuar pa pushim drejt dhe kanë frymëzuar projektin evropian. Kjo
pjesë e Etërve Themelues është një punë në progres
4.
5.
6. • Komisioni është një organ i pavarur politikisht
i cili përfaqëson dhe mbron interesat e
Bashkimit Evropian në tërësi. Ai përbën
mekanizmin drejtues të BE-se. Komisioni
Evropian përbëhet nga 25 anëtare të cilët
emërohen një herë në pesë vjet, pa kaluar
gjashtë muaj nga data e zgjedhjeve për
Parlamentin Evropian.
7. 4 funksionet themelore te Komisionit:
1.E drejta për iniciativë:
Çdo vendim i Këshillit duhet të paraprihet nga një
propozim i Komisionit. Ai, si një motor i integrimit,
duhet të përpunojë propozime për zhvillimin e
politikës komunitare. E drejta për të përcaktuar
rendin e ditës, për të bërë propozime në një
moment të caktuar si dhe për të lidhur iniciativat
me njëra-tjetrën, i lejon Komisionit të ushtrojë
një ndikim të konsiderueshëm në procedurat
ligjvënëse.
8. 2.Mbrojtës i marrëveshjeve:
Komisioni mbikqyr zbatimin e dispozitave të
marrëveshjeve dhe të vendimeve të marra nga organet
e Komunitetit Evropian dhe, në rast se konstaton
shkelje të tyre, mund të kërkojë ndërmjetësinë e
Gjykatës Evropiane.
3.Përfaqësim i jashtëm:
Komisioni duhet të përfaqësojë Komunitetin për shembull
në seancat e GATT/WTO dhe përballë Organizatave
Ndërkombëtare; kjo realizohet pjesërisht së bashku me
shtetet anëtare dhe/ose me Presidencën e radhës.
9. 4.Organ ekzekutiv për zbatimin e politikës komunitare:
Këtu përfshihet administrimi i financave publike si dhe zbatimi i
politikave. Kjo, natyrisht, nuk do të thotë, që vetë Komisioni do të
marrë përsipër zbatimin konkret në shtetet anëtare të urdhëresave
dhe direktivave të panumërta. Ai nuk do të kishte qenë absolutisht
në gjendje për ta bërë këtë, qoftë edhe vetëm duke u nisur nga
struktura e personelit të tij. Kjo është detyrë e administratës së
shteteve anëtare apo edhe e njësive të tyre rajonale. Ndërsa detyra
kryesore e Komisionit qëndron në mbikqyrjen dhe kontrollin e
zbatimit të këtyre rregullave nga shtetet anëtare. Roli kryesor i
Komisionit është të propozojë dhe implementojë legjislacione dhe
të mbikqyrë traktatet e BE-së, të cilat formojnë bazën ligjore të BE-
së. Komisionerët nuk kanë të drejtë të marrin instrukcione nga
shtetet anëtare dhe duhet të mbrojnë të drejtat e të gjithë
qytetarëve të BE-së.
10. Procedura e emërimit :
• Qeveritë e shteteve anëtare bien dakord mbi
emrin e personit që do të drejtojë Komisionin për
pesë vjetët e ardhshëm.
• Presidenti i Komisionit zgjedh, në bashkëpunim
me qeveritë e shteteve anëtare, anëtaret e tjerë
të Komisionit.
• Parlamenti Evropian aprovon përbërjen e
Komisionit të ri, në tërësi. Në rast se aprovohet,
Komisioni fillon nga puna janarin e ardhshëm.
11. Selia e Komisionit Evropian është ne Bruksel, por ai ka një numër
zyrash në Luksemburg, përfaqësi në të gjitha shtetet anëtare të BE-
se si dhe delegacione në disa prej kryeqyteteve të botës.
Vete Komisioni vendos fushën e veprimtarisë të secilit komisioner si
dhe shpërndarjen e përgjegjësive në rast se është e nevojshme.
Stafi i Komisionit është i organizuar në departamente, të njohura
ndryshe edhe si “Drejtori të Përgjithshme”. Secila prej këtyre
drejtorive është përgjegjëse për një fushë të veçante të aktivitetit
të BE-se dhe kryesohet prej një Drejtori të Përgjithshëm, i cili është
përgjegjës përpara njërit prej komisionarëve.
12. Komisarët apo komisionerët nuk duhet të veprojnë për llogari të
vendit të tyre të origjinës, por duhet të angazhohen në pavarësi të
plotë për interesin e Komunitetit. Ata mbështeten nga plot 23.000
nëpunës i organizuar në të ashtuquajtura Drejtori të përgjithshme,
të cilat mund të ndahen në katër grupe të mëdha: sektorët politikë
(bujqësia dhe zhvillimi rural, politika e konkurrencës, politika
industriale etj.) marrëdhëniet me jashtë (zhvillimi, zgjerimi, tregtia
etj.) shërbimet e përgjithshme (Eurostat, Sekretaria e Përgjithshme
etj.) shërbimet e brendshme (buxheti, përkthimet etj.)
