2. Ο βιοκλιματικόσ ςχεδιαςμόσ κτιρίων ι βιοκλιματικι
αρχιτεκτονικι αφορά τον ςχεδιαςμό κτιρίων και χϊρων
(εςωτερικϊν και εξωτερικϊν ) με βάςθ το τοπικό κλίμα, ςυνικωσ
αναφερόμενο ωσ μικροκλίμα, με ςκοπό τθν εξαςφάλιςθ
ςυνκθκϊν κερμικισ και οπτικισ άνεςθσ, αξιοποιϊντασ τθν θλιακι
ενζργεια και άλλεσ ανανεϊςιμεσ πθγζσ, αλλά και τα φυςικά
φαινόμενα του κλίματοσ.
3. Η βιοκλιματικι αρχιτεκτονικι αποτελεί ζναν από τουσ
ςθμαντικότερουσ παράγοντεσ τθσ οικολογικισ δόμθςθσ, θ οποία
αςχολείται με τον ζλεγχο των περιβαλλοντικϊν παραμζτρων ςτο
επίπεδο των κτιριακϊν μονάδων μελετϊντασ τισ ακόλουκεσ
κατευκφνςεισ:
4. • Τθ μελζτθ του δομθμζνου περιβάλλοντοσ και των
προβλθμάτων που αυτό δθμιουργεί (αφξθςθ
κερμοκραςίασ, ςυγκζντρωςθ αζριων ρφπων, δυςκολία ςτθν
κυκλοφορία αζρα)
• Τον ςχεδιαςμό των κτιρίων
• Τθν επιλογι των δομικϊν υλικϊν, λαμβάνοντασ υπόψθ τόςο
τισ κερμικζσ και οπτικζσ τουσ ιδιότθτεσ, όςο και τθν
τοξικολογικι τουσ δράςθ.
5. Σκοποίτου ΒιοκλιματικοφΣχεδιαςμοφ
1. Η ανζγερςθ κτιρίων, π.χ. βιομθχανικϊν μονάδων, κτιρίων
γραφείων, κτιρίων κατοικίασ, ςχεδιαςμζνων ζτςι ϊςτε αφενόσ να
καλφπτονται πλιρωσ οι ενεργειακζσ τουσ ανάγκεσ και αφετζρου
ςτο ετιςιο ιςοηφγιο να είναι μθδενικι θ επιβάρυνςθ του
περιβάλλοντοσ με εκπομπζσ βλαβερϊν για το περιβάλλον αερίων.
6. 2. Οι ενεργειακζσ ανάγκεσ των κτιρίων (κζρμανςθσ και ψφξθσ) να
καλφπτονται πλιρωσ μζςω ςυςτθμάτων εκμετάλλευςθσ των
γεωκερμικϊν ενεργειακϊν πόρων, όπου θ αναγκαία για τισ αντλίεσ
κερμότθτασ θλεκτρικι ενζργεια να παράγεται μζςω
φωτοβολταϊκϊν ςτοιχείων.
3. Ανζγερςθ κτιρίων ςτο πλαίςιο του ςυνικουσ κόςτουσ των
καταςκευϊν αλλά με ςεβαςμό ςτουσ περιοριςμζνουσ πόρουσ
του φυςικοφ περιβάλλοντοσ.
7. Ειδικότεροιςτόχοι
1. Εξαςφάλιςθ θλιαςμοφ το χειμϊνα.
2. Προςταςία από τουσ δυνατοφσ ανζμουσ του χειμϊνα.
3. Ελαχιςτοποίθςθ των απωλειϊν κερμότθτασ το χειμϊνα.
4. Προςταςία από τον ιλιο του καλοκαιριοφ.
5. Εκμετάλλευςθ των δροςερϊν ανζμων το καλοκαίρι.
6. Απομάκρυνςθ τθσ πλεονάηουςασ κερμότθτασ το καλοκαίρι.
8. Αρχιτεκτονική δομή του κτιρίου
1. Καταλλθλότερο ςχιμα για τθν κατοικία είναι το επίμθκεσ κατά
τον άξονα ανατολισ - δφςθσ, διότι προςφζρει μεγαλφτερθ
επιφάνεια προσ το νότο για ςυλλογι τθσ θλιακισ κερμότθτασ
τουσ χειμερινοφσ μινεσ. Αντίςτοιχα, θ μεγαλφτερθ όψθ τθσ
κατοικίασ και τα μεγαλφτερα ανοίγματα πρζπει να είναι
προςανατολιςμζνα προσ το νότο, ενϊ αντίςτοιχα ςτθ βόρεια
πλευρά του κτιρίου πρζπει να υπάρχουν ςυμπαγείσ τοίχοι και
όςο το δυνατόν μικρότερα ανοίγματα.
9. 2. Οι τοίχοι του κτιρίου πρζπει να είναι ογκϊδεισ και φτιαγμζνοι από
ςυμπαγι υλικά για καλφτερθ προςταςία από τισ κερμοκραςιακζσ
μεταβολζσ. Αντίςτοιχα, οι γυάλινεσ επιφάνειεσ των ανοιγμάτων
(πόρτεσ-παράκυρα) τθσ κατοικίασ αποτελοφν τον απλοφςτερο
θλιακό ςυλλζκτθ.
3. Μεγάλα ανοίγματα προσ το νότο, μετρίου μεγέθουσ ςτην
ανατολική και δυτική όψη και μικρότερα ανοίγματα προσ το
Βορρά.
10. 4. Τα ανοίγματα τθσ κατοικίασ πρζπει να προςφζρουν διαμπερι
αεριςμό (κυρίωσ ςτθν κατεφκυνςθ Βορρά-Νότο) και γι' αυτό το
λόγο πρζπει οπωςδιποτε να υπάρχουν βόρεια ανοίγματα ςτθν
κατοικία. Ο διαμπερισ αεριςμόσ προςφζρει φυςικό δροςιςμό
τουσ κερινοφσ μινεσ.
5. Χρειάηεται να εκμεταλλευόμαςτε τθν κερμικι αδράνεια του
εδάφουσ όπου αυτό είναι δυνατό (π.χ. ςε εδάφθ με μεγάλθ
κλίςθ).
11. 6. Ανάλογα με τθ χριςθ του κτιρίου και τισ ανάγκεσ των
κατοικοφντων ςε αυτό προςαρμόηεται και θ χωροθζτηςη των
εςωτερικϊν χϊρων.
(Η βόρεια, ψυχρι και θ λιγότερο φωτεινι πλευρά του κτιρίου
προορίηεται για δωμάτια με ολιγόωρθ χριςθ
(υπνοδωμάτια, τουαλζτα). Οι κφριοι χϊροι χριςθσ (π.χ. ςαλόνι)
τοποκετοφνται ςτισ νοτιότερεσ (και πιο ηεςτζσ) μεριζσ του κτιρίου.
Έτςι, οι δευτερεφοντεσ χϊροι λειτουργοφν ωσ ηϊνθ προςταςίασ
από τουσ ψυχροφσ ανζμουσ και ανάςχεςθσ των κερμικϊν
απωλειϊν των κφριων χϊρων χριςθσ).
12. Προςανατολιςμόσ
Η μεγαλφτερθ όψθ του κτιρίου πρζπει να είναι
προςανατολιςμζνθ προσ το νότο με απόκλιςθ ζωσ 30 μοίρεσ
(ανατολικά ι δυτικά).
13. Περιβάλλοντασ χώροσ
1. Χρειάηεται να δίνουμε προςοχι ςτο μικροκλίμα γφρω από τθν
κατοικία. Η βλάςτθςθ μπορεί χρθςιμοποιθκεί για
θλιοπροςταςία, ςκιαςμό και προςταςία από τουσ ανζμουσ. Έτςι
ςυνίςταται θ φφτευςθ μεγάλων φυλλοβόλων δζνδρων ςτισ νότιεσ
και δυτικζσ πλευρζσ του κτιρίου, ενϊ αντίςτοιχα ςτθ βόρεια
πλευρά θ φπαρξθ αεικαλϊν δζνδρων.
14. 2. Σε περίπτωςθ που υπάρχει κάποιο εμπόδιο ςτθ νότια πλευρά
του οικοπζδου, (π.χ. μια γειτονικι κατοικία) το οποίο
ενδεχομζνωσ να εμποδίςει τον θλιαςμό τθσ κατοικίασ κατά τουσ
χειμερινοφσ μινεσ, επιλζγουμε απόςταςθ ανάμεςα ςτο εμπόδιο
και τθν κατοικία τουλάχιςτον μιάμιςθ φορά το φψοσ του
εμποδίου (εμπειρικόσ κανόνασ).
15. Βαςικά ςτοιχεία του Βιοκλιματικοφ Σχεδιαςμοφ είναι τα πακθτικά
ςυςτιματα, που αποτελοφν δομικά ςτοιχεία ενόσ κτιρίου.
Τα πακθτικά ςυςτιματα λειτουργοφν χωρίσ μθχανολογικά
εξαρτιματα ι πρόςκετθ παροχι ενζργειασ και με φυςικό τρόπο
κερμαίνουν, αλλά και δροςίηουν τα κτίρια.
16. Τρεισ κατηγορίεσ παθητικών ςυςτημάτων
Πακθτικά θλιακά ςυςτιματα κζρμανςθσ (φπαρξθ μεγάλθσ
νότιασ επιφάνειασ με τηάμι).
Πακθτικά ςυςτιματα και τεχνικζσ φυςικοφ δροςιςμοφ
Συςτιματα και τεχνικζσ φυςικοφ φωτιςμοφ
Ο βιοκλιματικόσ ςχεδιαςμόσ ενόσ κτιρίου ςυνεπάγεται τθ
ςυνφπαρξθ και ςυνδυαςμζνθ λειτουργία όλων των παραπάνω
ςυςτθμάτων, ϊςτε να ςυνδυάηουν κερμικά και οπτικά οφζλθ κακ’
όλθ τθ διάρκεια του ζτουσ.
17. Λοιποί τρόποι θέρμανςησ
1. Ο τοίχοσ Trombe είναι ζνασ τοίχοσ προςανατολιςμζνοσ προσ τον
ιλιο που διαχωρίηεται από το εξωτερικό μζροσ με τηάμι και κενό
χϊρο, και που κερμαινει τον κρυο αερα που ειςερχεται ςτο
δωματιο.
2. Οι καμινάδεσ αεριςμοφ ζχουν κατάλλθλο άνοιγμα προσ τθν
κατεφκυνςθ του ανζμου ϊςτε να ςυλλζγουν τα ψυχρά ρεφματα
και να τα κατευκφνουν μζςα ςτο ηωτικό χϊρο τθσ οικίασ.
18. 3. Η θλιακι καμινάδα βαςίηει τθν λειτουργία τθσ ςτο φαινόμενο του
φυςικοφ ελκυςμοφ. Αντί για τοίχο, ζχει ζνα μικρό θλιακό τοίχο
(υαλοπίνακα) ςτθ νότια ι νοτιοδυτικι πλευρά τθσ, οπότε με τθ
βοικεια του ιλιου, κερμαίνεται θ εςωτερικι τθσ επιφάνεια. Ο
ηεςτόσ αζρασ κατευκφνεται προσ το περιβάλλον με αποτζλεςμα να
ανανεϊνεται με φρζςκο δροςερό αζρα θ κατοικία.
4. Τα εξωτερικά ςκίαςτρα με κινθτζσ περςίδεσ είναι ο
αποτελεςματικότεροσ τρόποσ ςκιαςμοφ.
Συγκεκριμζνα, ςυνιςτϊνται οριηόντια εξωτερικά ςκίαςτρα για τθ
νότια πλευρά και κατακόρυφα εξωτερικά ςκίαςτρα για τθν
ανατολικι και δυτικι πλευρά τθσ κατοικίασ.
