2. ‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
‫كشور‬ ‫‌اي‬‫ه‬‫رايان‬ ‫صنفي‬ ‫نظام‬ ‫سازمان‬ :‫امتیاز‬ ‫صاحب‬
‫نائيني‬ ‫‌ي‬‫د‬‫سعي‬ ‫حسين‬ ‫امير‬ :‫‌‌يرمسوول‬‫مد‬
‫اصالني‬ ‫امير‬ ‫‌ا‬‫د‬‫آي‬ :‫اجرايي‬ ‫‌ير‬‫د‬‫م‬
‫‌خاني‬‫ه‬‫قر‬ ‫سعيد‬ :‫هنري‬ ‫‌ير‬‫د‬‫م‬
‫ماهنامه‬
‫کاربری‬ ‫توسعه‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬
)‫(تکفا‬ ‫ارتباطات‬ ‫و‬
‫تومان‬ 10000:‫قیمت‬■‫صفحه‬ 76 ■21‫شماره‬ ■1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫كند‬‫مي‬ ‫جلوگيري‬ ICT ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫نظمي‬‫بي‬ ‫ايجاد‬ ‫از‬ ‫بودجه‬ ‫بحث‬ ‫در‬ ‫متمركز‬ ‫گذاري‬‫سياست‬ 10
‫است‬ ‫پيش‬ ‫در‬ ‫سختی‬ ‫سال‬ ،93 ‫بودجه‬ ‫با‬ 16
‫كشور‬ ‫ريزی‬‫بودجه‬ ‫نظام‬ ‫ساختار‬ ‫اصالح‬ ‫برای‬ ‫مدلی‬ 22 ‫متولی‬ ‫نهاد‬ ‫يک‬ ‫چتر‬ ‫زير‬ ICT ‫بودجه‬ ‫تجميع‬ 18
‫ای‬‫توسعه‬ ‫های‬‫طرح‬ ‫و‬ ‫توليد‬ ‫راهگشای‬ ‫اما‬ ‫انضباطی؛‬ ‫ای‬‫بودجه‬ 34
‫متولي‬ ‫نهاد‬ ‫يك‬ ‫انتخاب‬ ‫ضرورت‬
ICT‫بودجه‬ ‫مديريت‬ ‫براي‬
13‫شماره‬/‫نهم‬‫كوچه‬)‫عربعلي(نوبخت‬‫خيابان‬)‫‌انا‬‫د‬‫خرمشهر(آپا‬‫خيابان‬/‫شمالي‬‌‫ی‬‫سهرورد‬/‫تهران‬:‫مرکزي‬‫‌‌فتر‬‫د‬‫نشاني‬
88741151-88734034-88734035:‫تلفن‬
n n s r . o r g
‫اطالعات‬ ‫فناوري‬ ‫عرصه‬ ‫در‬
‫است‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫منطق‬ ‫از‬ ‫بهتر‬ ‫ملی‬ ‫بودجه‬
‫کمبود‬‫با‬‫گذشته‬‫عملکرد‬‫واسطه‬‫به‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫که‬‫است‬‫این‬‫واقعیت‬
‫دولت‬‫مانور‬‫قدرت‬،‫موضوع‬‫همين‬‫و‬‫شده‬‫مواجه‬‫باال‬‫تورم‬‫و‬‫منابع‬‫شدید‬
.‫است‬‫کرده‬‫محدود‬‫کشور‬‫اقتصادی‬‫‌های‬‫ل‬‫قف‬‫بازکردن‬‫برای‬‫را‬‫فعلی‬
‫یازدهم‬‫دولت‬‫و‬‫نبوده‬‫مستثني‬‫قاعده‬‫اين‬‫از‬‫نيز‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫حوزه‬
‫افزایش‬‫و‬‫مردم‬‫معیش��ت‬‫بهبود‬‫هدف‬‫با‬‫را‬‫تورم‬‫کاهش‬‫باید‬،‫ناچار‬‫به‬
‫حکم‬‫اقتصادی‬‫عقالنیت‬‫‌رو‬‫ن‬‫ای‬‫از‬.‫دهد‬‫قرار‬‫اولویت‬‫در‬‫آنها‬‫خرید‬‫قدرت‬
‫ملی‬‫را‬‫آینده‬‫سال‬‫بودجه‬،‫محترم‬‫نمايندگان‬‫و‬‫دولتمردان‬‫که‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬
‫بودجه‬‫تخصیص‬‫صورت‬‫این‬‫ر‬‫غی‬‫در‬‫موضوعي؛‬‫و‬‫‌ای‬‫ه‬‫منطق‬‫نه‬‫و‬‫کنند‬‫نگاه‬
‫اتالف‬‫و‬‫چاه‬‫در‬‫سنگی‬‫اختن‬‫د‬‫ان‬‫مثابه‬‫به‬‫کشور‬‫ناتمام‬‫‌هاي‬‫ه‬‫پروژ‬‫به‬‫اندک‬
‫عصر‬‫در‬‫که‬‫بگويم‬‫بايد‬‫فوق‬‫موضوع‬‫بهتر‬‫درک‬‫براي‬ .‫است‬‫ملی‬‫منابع‬
‫کشور‬‫فعلي‬‫ايط‬‫ر‬‫ش‬‫با‬‫هم‬‫آن‬‫کشوري‬‫هر‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫حوزه‬،‫حاضر‬
‫تقديم‬‫لذا‬.‫‌آيد‬‫ي‬‫م‬‫حساب‬‫به‬‫توسعه‬‫اصلي‬‫‌هاي‬‫ت‬‫زيرساخ‬‫از‬،‫عزيزمان‬
‫آن‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫و‬‫ارتباطات‬‫حوزه‬‫در‬‫بودجه‬‫متناسب‬‫رشد‬‫و‬‫‌موقع‬‫ه‬‫ب‬
‫درک‬‫و‬‫مثبت‬‫ديد‬‫نويدبخش‬،‫حاکم‬‫فشارهاي‬‫و‬‫اقتصادي‬‫ايط‬‫ر‬‫ش‬‫در‬‫هم‬
‫حاکم‬‫شرايط‬‫در‬ .‫است‬‫بخش‬‫اين‬‫از‬‫يازدهم‬‫دولت‬‫مردان‬‫‌گرايانه‬‫ع‬‫واق‬
‫راس‬‫در‬‫مجرب‬‫مديران‬‫استقرار‬‫از‬‫ناشي‬‫‌اندار‬‫م‬‫چش‬‫به‬‫توجه‬‫با‬‫و‬‫فعلي‬
‫بحق‬‫جايگاه‬‫و‬‫اقتدار‬‫‌روز‬‫ه‬‫روزب‬‫که‬‫هستيم‬‫آن‬‫شاهد‬ICT‫وزارت‬‫هرم‬
‫‌هاي‬‫ک‬‫تفکي‬‫و‬‫‌ها‬‫ي‬‫جابجاي‬‫‌طبع‬‫ه‬‫ب‬‫و‬‫قبلي‬‫‌های‬‫ل‬‫سا‬‫در‬‫که‬‫ارتخانه‬‫ز‬‫و‬‫اين‬
‫حال‬‫در‬‫متعال‬‫خداوند‬‫یاری‬‫به‬،‫بود‬‫گ��زارده‬‫ضعف‬‫به‬‫رو‬‫غيرضروري‬
‫فناوري‬‫حوزه‬‫‌هاي‬‫ت‬‫فعالي‬‫اکثريت‬،‫محترم‬‫وزير‬‫رويکرد‬‫با‬‫و‬‫بوده‬‫احياء‬
‫این‬‫درکنار‬.‫است‬‫تجميع‬‫درحال‬‫وزارتخانه‬‫اين‬‫در‬‫کش��ور‬‫اطالعات‬
‫مختلف‬‫‌هاي‬‫ه‬‫حوز‬‫در‬‫ارتخانه‬‫ز‬‫و‬‫اين‬‫بودن‬‫درآمدساز‬‫شاهد‬،‫خوب‬‫اتفاق‬
‫س��ال‬‫بودجه‬‫قالب‬‫در‬‫آنها‬‫از‬‫‌اي‬‫ه‬‫عمد‬‫بخش‬‫يقينا‬‫که‬‫هس��تیم‬‫ملي‬
‫بررسي‬‫درحال‬،‫ملت‬‫خانه‬‫در‬‫جاري‬‫روزهاي‬‫طي‬‫و‬‫‌بيني‬‫ش‬‫پي‬1393
‫هرچه‬‫رونق‬‫شاهد‬‫مجلس‬‫در‬‫آن‬‫کامل‬‫تصويب‬‫با‬‫اميدواريم‬‫که‬‫است‬
‫به‬‫مناسب‬‫توجه‬‫چراکه‬.‫باشيم‬‫کشور‬ICT‫‌کار‬‫و‬‌‫ب‬‫کس‬‫فضاي‬‫بيشتر‬
‫استقرار‬‫موجب‬،‫کشور‬‫هر‬‫توسعه‬‫‌هاي‬‫ه‬‫پاي‬‫از‬‫يکي‬‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬‫حوزه‬‫اين‬
‫عملکردي‬‫راندمان‬‫تحقق‬‫نتيجه‬‫در‬‫و‬‫شده‬‫شفاف‬‫و‬‫سالم‬‫اداري‬‫نظام‬
.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫مناسب‬
‫خصوصي‬‫بخش‬‫فعاالن‬‫از‬‫نمايندگي‬‫به‬‫‌اي‬‫ه‬‫رايان‬‫صنفي‬‫نظام‬‫سازمان‬
‫بر‬‫مجدد‬‫تاکيد‬‫ضمن‬،‫کشور‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫و‬‫ارتباطات‬‫حوزه‬‫در‬
‫بودجه‬‫تصويب‬‫مسير‬‫در‬‫بخشي‬‫فرا‬‫و‬‫ملي‬‫مثبت‬‫نگاه‬‫وجود‬‫ضرورت‬
‫همراهي‬‫و‬‫همکاري‬‫هرگونه‬‫براي‬‫را‬‫خود‬‫کامل‬‫آمادگي‬،‫فاوا‬‫بخش‬
.‫‌دارد‬‫ي‬‫م‬‫اعالم‬‫مسير‬‫اين‬‫در‬‫الزم‬
‫‌اللهي‬‫ت‬‫آي‬‫كاظم‬
‫سازمان‬‫رییس‬‫پیام‬

3. 88946450:‫‌ها‬‫ی‬‫‌آگه‬‫ن‬‫سازما‬ 14155-1359:‫پستي‬‫‌وق‬‫د‬‫صن‬
‫سالم‬:‫چاپ‬‫و‬‫ليتوگرافي‬
88946449 :‫مشترکين‬ ‫و‬ ‫توزيع‬
‫‌شود‬‫ي‬‫م‬‫منتشر‬‫كشور‬‫‌اي‬‫ه‬‫رايان‬‫صنفي‬‫نظام‬‫سازمان‬‫رياست‬‫نظارت‬‫با‬‫تكفا‬‫نشريه‬ ،‫موسوی‬‫علی‬‫سید‬،‫تهرانچی‬‫تارا‬،‫جليلي‬‫ميترا‬،‫لو‬‌‫د‬‫محم‬‫مريم‬:‫شماره‬‫اين‬‫همكاران‬
‫صدق‬‫لسان‬‫مهدی‬
‫تهراني‬‫امير‬:‫عكاس‬
‫‌ي‬‫د‬‫فوال‬‫فرحناز‬:‫حروفچين‬
w w w . i r a
.‫اند‬ ‫داشته‬ ‫همکاری‬ ‫مجله‬ ‫با‬ ‫شماره‬ ‫این‬ ‫مشاور‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ، ‫قمی‬ ‫حمیدرضا‬ ‫مهندس‬
.‫شود‬ ‫می‬ ‫قدردانی‬ ‫ایشان‬ ‫زحمات‬ ‫از‬ ‫بدینوسیله‬
4
ICT‌‫حوزه‬ ‫‌گذاري‬‫ت‬‫سياس‬ ‫در‬ ‫بايد‬ ‫خصوصي‬ ‫بخش‬
‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫نقش‬
10
‫بودجه‬ ‫بحث‬ ‫در‬ ‫متمركز‬ ‫‌گذاري‬‫ت‬‫سياس‬
‫‌كند‬‫ي‬‫م‬ ‫جلوگيري‬ ICT ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫‌نظمي‬‫ي‬‫ب‬ ‫ايجاد‬ ‫از‬
16
‫است‬ ‌‫ش‬‫پی‬ ‫در‬ ‫سختی‬ ‫سال‬ ،93 ‫بودجه‬ ‫با‬
18
‫متولی‬ ‫نهاد‬ ‫یک‬ ‫چتر‬ ‫زیر‬ ICT ‫بودجه‬ ‫تجمیع‬
21
‫دوختن‬ ‫‌ها‬‫ی‬‫دولت‬ ‫دهان‬ ‫و‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫چشم‬
‫‌شود‬‫ي‬‫نم‬ ‫فاوا‬ ‫صنعت‬ ‫شکوفایی‬ ‫باعث‬
22
‫کشور‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫بودج‬ ‫نظام‬ ‫ساختار‬ ‫اصالح‬ ‫برای‬ ‫مدلی‬
34
‫انضباطی؛‬ ‫ای‬ ‫بودجه‬
‫‌ای‬‫ه‬‫توسع‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫و‬ ‫تولید‬ ‫راهگشای‬ ‫اما‬
56
‫ارتباطات‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بودجه‬ ‫بر‬ ‫تاملی‬
‫جهان‬ ‫کشورهای‬ ‫در‬
62
‫اخبار‬

4. ICT‌‫حوزه‬‫‌گذاري‬‫ت‬‫سياس‬‫در‬‫بايد‬‫خصوصي‬‫بخش‬
‫باشد‬‫داشته‬‫نقش‬
■■‫در‬ ‫اطالع�ات‬ ‫فن�اوری‬ ‫بودج�ه‬ ‫وض�ع‬
‫صورتی‬ ‫چه‬ ‫ب�ه‬ ‫تاکنون‬ ‫ابتدا‬ ‫از‬ ‫کش�ور‬
‫است؟‬ ‫بوده‬
‫انحالل‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫دهم‬ ‫و‬ ‫نهم‬ ‫دولت‬ ‫در‬ ‫واقع‬ ‫در‬
‫صورت‬ ‫زیادی‬ ‫‌های‬‫ش‬‫تال‬ ‫مدیریت‬ ‫سازمان‬
‫نقش‬ ‫سازمان‬ ‫این‬ ‫اینکه‬ ‫با‬ ‫نهایت‬ ‫در‬ ،‫گرفت‬
‫و‬ ‫اهرم‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫کشور‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬ ‫در‬ ‫کلیدی‬
‫بود‬ ‫بودجه‬ ‫آن‬ ‫‌ترین‬‫م‬‫مه‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫الزم‬ ‫ابزارهای‬
‫آنجایی‬ ‫از‬ ‫اما‬ .‫شد‬ ‫منحل‬ ،‫داشت‬ ‫اختیار‬ ‫در‬
،‫خود‬ ‫طوالنی‬ ‫بسیار‬ ‌‫ه‬‫سابق‬ ‫با‬ ‫مجموعه‬ ‫این‬ ‫که‬
،‫داشته‬ ‫کشور‬ ‫سرنوشت‬ ‫در‬ ‫دایمی‬ ‫حضوری‬
‫آن‬ ‫جایگاه‬ ‫کامل‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫نتوانستند‬ ‫‌رو‬‫ن‬‫ای‬ ‫از‬
‫تغییر‬ ‫درجهت‬ ‫درنهایت‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫حذف‬ ‫را‬
‫معاونت‬ ‫به‬ ‫سرانجام‬ ‫که‬ ‫کردند‬ ‫اقدام‬ ‫آن‬ ‫نام‬
.‫یافت‬ ‫نام‬ ‫تغییر‬ ‫راهبری‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬
‫بر‬ ‫را‬ ‫سابق‬ ‫رسالت‬ ‫همان‬ ‫معاونت‬ ‫این‬ ‫تقریبا‬
‫و‬ ‫توان‬ ‫میزان‬ ‫از‬ ‫کردند‬ ‫سعی‬ ‫اما‬ ،‫داشت‬ ‫عهده‬
.‫نکند‬ ‫ایفا‬ ‫چندانی‬ ‫نقش‬ ‫تا‬ ‫بکاهند‬ ‫آن‬ ‫نیروی‬
‫تحت‬ ‫دفتری‬ 86 ‫سال‬ ‫تا‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫وجود‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫عنوان‬
‫توانمند‬ ‫بسیار‬ ‫پرسنل‬ 50 ‫حدود‬ ‫که‬ ‫داشت‬
‫اما‬ ،‫بودند‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫مشغول‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫متخصص‬ ‫و‬
.‫هستند‬ ‫‌شمار‬‫ت‬‫انگش‬ ‫آن‬ ‫پرسنل‬ ‫تعداد‬ ‫اکنون‬
‫سهم‬ ،‫توسعه‬ ‫چهارم‬ ‫برنامه‬ ‫تدوین‬ ‫زمان‬ ‫در‬
‫فناوری‬ ‫سهم‬ ‫و‬ ‫درصد‬ 80-70 ‫ارتباطات‬
،‫‌شد‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫درصد‬ 20 ‫اطالعات‬
‫‌های‬‫ل‬‫سا‬ ‫اواخر‬ ‫تا‬ ‫کردیم‬ ‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬ ‫سپس‬
‫نفع‬ ‫به‬ ‫توازن‬ ‫این‬ ‫تدریج‬ ‫به‬ ‫چهارم‬ ‫برنامه‬
‫راستا‬ ‫همین‬ ‫در‬ ،‫بگیرد‬ ‫شکل‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬
‫فقط‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫از‬ ‫اکنون‬
‫سمتی‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫آن‬ ‫که‬ ‫مانده‬ ‫باقی‬ ‫زیرساخت‬ ‫یک‬
‫طور‬ ‫به‬ .‫شود‬ ‫محور‬ ‫‌تی‬‫ی‬‫آ‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫حرکت‬ ‫در‬
‫ابتدا‬ ‫از‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بودجه‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫کلی‬
‫فناوری‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ‫از‬ ‫گفت‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ‫تاکنون‬
‫مطرح‬ ‫دیتا‬ ‫عبارت‬ ‫و‬ ‫عنوان‬ ‫تحت‬ ‫اطالعات‬
‫‌گردد‬‫ی‬‫م‬ ‫باز‬ 83-82 ‫‌های‬‫ل‬‫سا‬ ‫حدود‬ ‫به‬ ،‫شد‬
‫ایران‬ ‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫صرفا‬ ‫زمان‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬
‫هولدینگ‬ ‫یا‬ ‫تخصصی‬ ‫مادر‬ ‫شرکت‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬ ،‫آن‬ ‫درون‬ ‫که‬ ‫داشت‬ ‫وجود‬
‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫در‬ .‫‌شد‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫مختلفی‬
‫امور‬ ،‫سیار‬ ‫ارتباطات‬ ‫امور‬ ‫مانند‬ ‫اموری‬ ‫ایران‬
‫و‬ ‫زیرساخت‬ ‫ارتباطات‬ ‫امور‬ ،‫دیتا‬ ‫ارتباطات‬
‫با‬ ،‫میان‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫‌شد‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫ماهواره‬ ‫امور‬
‫رخ‬ 82 ‫سال‬ ‫از‬ ‫تقریبا‬ ‫که‬ ‫تحوالتی‬ ‫و‬ ‫تغییر‬
.‫شد‬ ‫قانون‬ ‫صاحب‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ،‫داد‬
‫تلفن‬ ‫و‬ ‫تلگراف‬ ،‫پست‬ ‫وزارت‬ ‫دیگر‬ ‫عبارتی‬ ‫به‬
‫کشور‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫قانونی‬ ‫تنها‬ ‫و‬ ‫نبود‬ ‫قانونی‬ ‫دارای‬
‫شرکت‬ ‫تاسیس‬ ‫درخصوص‬ ،‫داشت‬ ‫وجود‬
‫قانون‬ ‫که‬ 82 ‫سال‬ ‫از‬ ‫اما‬ ،‫بود‬ ‫ایران‬ ‫مخابرات‬
‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫اختیارات‬ ‫و‬ ‫وظایف‬
‫یک‬ ‫به‬ ‫قانون‬ ‫متن‬ ‫در‬ ،‫شد‬ ‫تصویب‬ ‫اطالعات‬
‫عنوان‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫شده‬ ‫اشاره‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫تصویری‬
،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫شناخته‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬
‫بخش‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫کرده‬ ‌‫ه‬‫اشار‬ ‫حقیقت‬ ‫در‬
‫در‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاس�ت‬ ‫راهبردی‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬ ‫معاون�ت‬ ‫نماينده‬ ،‫نادمی‬ ‫هادی‬ ‫س�ید‬
‫متمایز‬ ‫مقوله‬ ‫دو‬ ‫را‬ ‫اعتب�ار‬ ‫تخصیص‬ ‫و‬ ‫اس�ناد‬ ‫در‬ ‫اعتبار‬ ‫تعیین‬ ،‫مقررات‬ ‫تنظيم‬ ‫كميس�يون‬
‫اما‬ ،‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬ ‫صورت‬ ‫مطلوبی‬ ‫ش�کل‬ ‫به‬ ‫اس�ناد‬ ‫در‬ ‫اعتبار‬ ‫تعیین‬ ‫متاس�فانه‬ ‫که‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫عنوان‬
‫معتقد‬ ‫وی‬ ‫همچنین‬ .‫‌یابد‬‫ی‬‫نم‬ ‫تخصیص‬ ‫مربوطه‬ ‫دستگاه‬ ‫به‬ ‫ش�ده‬ ‫تعیین‬ ‫اعتبار‬ ‫تمام‬ ‫عمل‬ ‫در‬
‫برای‬ ‫مش�خص‬ ‫فرهنگ‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫برخورداری‬ ‫ع�دم‬ ،‫‌برد‬‫ی‬‫م‬ ‫رنج‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫کش�ور‬ ‫که‬ ‫آنچه‬ ‫اس�ت‬
‫ادعای‬ ‫متعددی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫چراکه‬ .‫اس�ت‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دس�تگا‬ ‫همگرایی‬
‫صرفا‬ ‫دستگاهی‬ ‫هر‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫فرابخشی‬ ‫نگاه‬ ‫از‬ ‫مانع‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫دارند‬ ‫‌گری‬‫ی‬‫تول‬
‫در‬ .‫شود‬ ‫خود‬ ‫قلمرو‬ ‫از‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بخش‬ ‫جدایی‬ ‫از‬ ‫مانع‬ ‫مذاکره‬ ‫و‬ ‫البی‬ ‫با‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫تالش‬
‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫این‬ ،‫بخش�ی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫نگا‬ ‫و‬ ‫‌ها‬‫ی‬‫نابس�امان‬ ‫و‬ ‫اختالفات‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫جلوگیری‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫حالی‬
‫قالب‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫تصمیماتی‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫فعالیت‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫یکپارچه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫باید‬
،‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬ ‫س�االنه‬ ‫بودجه‬ ‫قوانین‬ ‫یا‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫توسع‬ ‫‌های‬‫ه‬‫برنام‬ ‫یا‬ ‫توس�عه‬ ‫‌انداز‬‫م‬�‫چش‬ ‫سند‬
‫معاونت‬ ‫که‬ ‫ک�رد‬ ‫تاکید‬ ‫بارها‬ ‫‌گ�و‬‫و‬‌‫ت‬‫گف‬ ‫این‬ ‫انجام‬ ‫زم�ان‬ ‫در‬ ‫نادمی‬ ‫مهندس‬ .‫کنن�د‬ ‫تمکی�ن‬
‫اس�تقبال‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫فعاالن‬ ‫نظرات‬ ‫دریافت‬ ‫از‬ ‫همواره‬ ‫راهبردی‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫‌ری�زی‬‫ه‬‫برنام‬
‫باید‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رایان‬ ‫صنفی‬ ‫نظ�ام‬ ‫س�ازمان‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫فعاالن‬ ‫راس�تا‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫‌کند‬‫ی‬‫م‬
‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫نظرات‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫نمایند‬ ‫‌تر‬‫ق‬‫عمی‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫حفظ‬ ‫معاونت‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ارتباط‬
‫اعضا‬ ‫تمام‬ ،‫مقررات‬ ‫تنظیم‬ ‫کمیسیون‬ ‫در‬ ‫هرچند‬ .‫شود‬ ‫بهینه‬ ‫استفاده‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬
.‫نیست‬ ‫بسته‬ ‫‌شان‬‫ت‬‫نظرا‬ ‫اعمال‬ ‫برای‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫بر‬ ‫راه‬ ‫اما‬ ،‫هستند‬ ‫دولتی‬
4
www.irannsr.orgwww.irannsr.org
Information & Communication Technology Magazine
)‫(تكفا‬‫ارتباطات‬‫و‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬

5. ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫خواهد‬ ‫صورت‬ ‫ماهوی‬ ‫تحول‬ ‫و‬ ‫تغییر‬
‫از‬ ‫نهادها‬ ‫این‬ ‫تدریج‬ ‫به‬ ‫قانون‬ ‫این‬ ‫ابالغ‬ ‫از‬ ‫پس‬
.‫گرفتند‬ ‫شکل‬ ‫مقررات‬ ‫تنظیم‬ ‫سازمان‬ ‫جمله‬
‫در‬ ‫ماده‬ ‫دو‬ ،‫توسعه‬ ‫سوم‬ ‫برنامه‬ ‫اجرای‬ ‫زمان‬ ‫در‬
‫آنها‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫که‬ ‫داشت‬ ‫وجود‬ ‫ما‬ ‫حوزه‬ ‫خصوص‬
‫آن‬ ‫حتی‬ .‫‌شد‬‫ی‬‫م‬ ‫مربوط‬ ‫آزادسازی‬ ‫بحث‬ ‫به‬
،‫نبود‬ ‫مطرح‬ ‫هم‬ ‫‌سازی‬‫ی‬‫خصوص‬ ‫بحث‬ ‫موقع‬
‫برداشته‬ ‫آزادسازی‬ ‫برای‬ ‫اولیه‬ ‫‌های‬‫م‬‫قد‬ ‫صرفا‬
‫اپراتور‬ ‫و‬ ‫تالیا‬ ‫بحث‬ ‫راستا‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‌شد‬‫ی‬‫م‬
‫بتواند‬ ‫ما‬ ‫بخش‬ ‫اینکه‬ ‫برای‬ ،‫شد‬ ‫مطرح‬ ‫دوم‬
‫و‬ ‫تغییر‬ ‫این‬ ،‫کند‬ ‫پیاده‬ ‫را‬ ‫آزادسازی‬ ‫برنامه‬
‫بدین‬ .‫گرفت‬ ‫صورت‬ ‫مخابرات‬ ‫در‬ ‫تحوالت‬
‫شرکت‬ ‫یک‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫کدام‬ ‫هر‬ ‫ترتیب‬
‫مانند‬ ‫ایران‬ ‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫از‬ ‫جدا‬ ‫و‬ ‫مستقل‬
‫ارتباطات‬ ‫شرکت‬ ،‫زیرساخت‬ ‫ارتباطات‬ ‫شرکت‬
.‫‌شدند‬‫تشکیل‬ ‫داده‬ ‫ارتباطات‬ ‫شرکت‬ ‫و‬ ‫سیار‬
‫‌گری‬‫ی‬‫تصد‬ ‫نوع‬ ‫از‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫زمان‬ ‫آن‬ ‫در‬
‫کار‬ ‫مخابرات‬ ‫توسط‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫شرک‬ ‫این‬ ‫یعنی‬ ،‫بود‬
‫شرکت‬ ‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬ .‫‌دادند‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫اپراتوری‬
‫سیار‬ ‫ارتباطات‬ ‫شرکت‬ ‫موقع‬ ‫آن‬ ‫اول‬ ‫همراه‬
‫را‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫همان‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫دولتی‬ ‫لباس‬ ‫در‬
.‫‌داد‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫تلفن‬ ‫خطوط‬ ‫واگذاری‬ ‫جمله‬ ‫از‬
‫عنوان‬ ‫به‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫دیتا‬ ‫شرکت‬
‫ایران‬ ‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫از‬ ‫‌تازگی‬‫ه‬‫ب‬ ‫که‬ ‫شرکتی‬
‫اپراتوری‬ ‫کار‬ ‫دیتا‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ،‫بود‬ ‫شده‬ ‫جدا‬
‫ارائه‬ ‫دیتا‬ dial up ‫خطوط‬ ‫و‬ ‫‌داد‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بودجه‬ ‫از‬ ‫منظور‬ ‫اگر‬ .‫‌کرد‬‫ی‬‫م‬
‫دیتا‬ ‫شرکت‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫دولتی‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫زمان‬ ‫آن‬ ‫از‬
‫ایران‬ ‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫زیرمجموعه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫یک‬ ‫شما‬ ‫سوال‬ ،‫‌کرد‬‫ی‬‫م‬ ‫اپراتوری‬ ‫فعالیت‬
‫است‬ ‫زمانی‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫منظور‬ ‫اگر‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫پاسخی‬
،‫گرفت‬ ‫شکل‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫سازمان‬ ‫که‬
.‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دیگر‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫‌گون‬‫ه‬‫ب‬ ‫سوال‬ ‫این‬ ‫پاسخ‬
‫که‬ ‫بودیم‬ ‫شاهد‬ ،‫زمان‬ ‫از‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫بره‬ ‫در‬ ‫چراکه‬
‫داد‬ ‫تغییر‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫تشکیالت‬ ‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬
‫این‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫معاونت‬ ‫و‬
‫حاکمیتی‬ ‫وظایف‬ ‫براساس‬ ،‫بود‬ ‫شده‬ ‫حذف‬
‫یک‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫دولت‬
‫تحت‬ ‫‌توانست‬‫ی‬‫نم‬ ‫امر‬ ‫این‬ .‫کرد‬ ‫احیا‬ ‫سازمان‬
‫طبق‬ ‫چراکه‬ ،‫شود‬ ‫انجام‬ ‫شرکت‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬
‫قوانین‬ ‫حتی‬ ‫و‬ 44 ‫اصل‬ ‫‌های‬‫ت‬‫سیاس‬ ‫قانون‬
،‫کشوری‬ ‫قوانین‬ ‫مدیریت‬ ‫قانون‬ ‫مانند‬ ‫دیگر‬
‫انجام‬ ‫حاکمیتی‬ ‫وظایف‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫نم‬ ‫شرکت‬
‫شکل‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫سازمان‬ ‫بنابراین‬ .‫دهد‬
‫معاونت‬ ‫حذف‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫حاکمیتی‬ ‫وظایف‬ ‫و‬ ‫گرفت‬
‫این‬ ‫به‬ ،‫بود‬ ‫شده‬ ‫‌رنگ‬‫م‬‫ک‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬
‫فناوری‬ ‫سازمان‬ ‫درواقع‬ .‫شد‬ ‫محول‬ ‫سازمان‬
‫‌ها‬‫ه‬‫داد‬ ‫ارتباطات‬ ‫شرکت‬ ‫همان‬ ‫اطالعات‬
‫وظایف‬ ‫و‬ ‫کرد‬ ‫تن‬ ‫بر‬ ‫جدیدی‬ ‫لباس‬ ‫که‬ ‫بود‬
.‫گرفت‬ ‫عهده‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫حاکمیتی‬ ‫جنس‬ ‫از‬ ‫دیگری‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫فرض‬ ‫اگر‬
‫اشاره‬ ‫آن‬ ‫به‬ 44 ‫اصل‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نیست‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫حوز‬
‫این‬ ‫که‬ ‫بگوییم‬ ‫آن‬ ‫براساس‬ ‫ما‬ ‫که‬ ،‫باشد‬ ‫شده‬
‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫غیردولتی‬ ‫بخش‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫واگذاری‬
‫فرکانس‬ ‫و‬ ‫مخابرات‬ ،‫پست‬ ‫حوزه‬ ‫فقط‬ ،‫خیر‬ ‫یا‬
‫شده‬ ‫تفکیک‬ ‫دقیق‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫‌ماند‬‫ی‬‫م‬ ‫باقی‬
‫بخشی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫واگذار‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫چه‬ ‫که‬
‫قانون‬ ‫‌گیری‬‫ل‬‫شک‬ ‫با‬ ‫زمان‬ ‫این‬ .‫نشود‬ ‫واگذار‬
‫مصادف‬ ‫مجلس‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫تصویب‬ ‫و‬ ‫پنجم‬ ‫برنامه‬
‫کرده‬ ‫اشاره‬ ‫مشخص‬ ‫طور‬ ‫به‬ 46 ‫ماده‬ ‫و‬ ‫شد‬
‫مکلف‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫که‬
...‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫ایجاد‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫است‬
‫طبق‬ ‫شده‬ ‫محول‬ ‫وظیفه‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫کند‬ ‫اقدام‬
‫نهاد‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ،‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫به‬ 46 ‫ماده‬
‫فناوری‬ ‫سازمان‬ ‫یعنی‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫متولی‬
‫این‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ .‫شود‬ ‫محقق‬ ‫باید‬ ‫اطالعات‬
‫صرفا‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫یعنی‬ ‫روشن‬ ‫وظیفه‬
‫عهده‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫حاکمیتی‬ ‫وظایف‬ ‫انجام‬ ‫برای‬
‫بودجه‬ ‫که‬ ‫‌رسد‬‫ی‬‫م‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ،‫شد‬ ‫گذاشته‬ ‫آن‬
‫حال‬ .‫شد‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫برای‬ ‫هم‬ ‫مناسبی‬
‫و‬ ‫تفکیک‬ ‫حاکمیتی‬ ‫وظایف‬ ‫این‬ ‫محدوده‬ ‫اینکه‬
‫دقیق‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫باید‬ .‫دارد‬ ‫بحث‬ ‫جای‬ ‫شود‬ ‫روشن‬
‫شده‬ ‫تعریف‬ ‫شبکه‬ ‫این‬ ‫آیا‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫بررسی‬
‫این‬ ‫اگر‬ .‫خیر‬ ‫یا‬ ‫است‬ ‫حاکمیتی‬ ‫وظایف‬ ‫جز‬
‫محدوده‬ ‫شاید‬ ،‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫روشنی‬ ‫به‬ ‫موارد‬
‫با‬ ‫متناسب‬ ‫ما‬ ‫ولی‬ ،‫شود‬ ‫‌تر‬‫گ‬‫تن‬ ‫بسیار‬ ‫آن‬
‫تخصیص‬ ‫را‬ ‫اعتبارات‬ ‫توانستیم‬ ،‫امر‬ ‫همین‬
‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫دیگر‬ ‫اکنون‬ ‫عبارتی‬ ‫به‬ .‫دهیم‬
‫نظر‬ ‫در‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫اعتباری‬ ‫حیث‬ ‫از‬
‫برای‬ ‫که‬ ‫بیاورد‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫بهان‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫نم‬ ،‫شده‬ ‫گرفته‬
‫لحاظ‬ ‫اعتباری‬ ‫شده‬ ‫تعیین‬ ‫تکالیف‬ ‫انجام‬
‫فراموش‬ ‫نباید‬ ‫هم‬ ‫را‬ ‫نکته‬ ‫این‬ ‫ولی‬ .‫است‬ ‫نشده‬
‫تخصیص‬ ‫و‬ ‫اسناد‬ ‫در‬ ‫اعتبار‬ ‫تعیین‬ ‫که‬ ‫کرد‬
‫با‬ ‫درمجموع‬ .‫هستند‬ ‫متمایز‬ ‫مقوله‬ ‫دو‬ ‫اعتبار‬
‫بودجه‬ ‫بحث‬ ‫اگر‬ ،‫مسایل‬ ‫این‬ ‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫در‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫سازمان‬ ‫تشکیل‬ ‫مقطع‬ ‫از‬ ‫را‬
‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫قانون‬ ‫که‬ ‫وظایفی‬ ‫انجام‬ ‫برای‬
،‫گذاشته‬ ‫حاکمیت‬ ‫و‬ ‫دولت‬ ‫عهده‬ ‫بر‬ ‫اطالعات‬
‫بخش‬ ‫این‬ ‫اعتبارات‬ ،‫دهیم‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬
.‫است‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬
■■‫مجموعه‬ ‫که‬ ‫ش�ده‬ ‫بررس�ی‬ ‫تاکنون‬ ‫آیا‬
‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫ک�ه‬ ‫اعتباراتی‬
‫انجام‬ ‫برای‬ ‫ش�ده‬ ‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬ ‫تخصص�ی‬
‫یا‬ ‫اس�ت‬ ‫بوده‬ ‫کافی‬ ‫حوزه‬ ‫آن‬ ‫وظای�ف‬
‫خیر؟‬
‫ما‬ .‫دارد‬ ‫فراوانی‬ ‫‌های‬‫ی‬‫پیچیدگ‬ ‫اعتبار‬ ‫تعیین‬
‫همراهی‬ ‫دولت‬ ‫و‬ ‫حاکمیت‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫بخش‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫الزم‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫که‬ ‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬
‫انجام‬ ‫است‬ ‫نیاز‬ ‫که‬ ‫چیزی‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫متناسب‬
‫توسعه‬ ‫پنجم‬ ‫برنامه‬ ‫در‬ ،‫این‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ .‫شود‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ 215 ‫ماده‬ ‫نام‬ ‫به‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫ماد‬ ‫یک‬
‫دارد‬ ‫قصد‬ ‫که‬ ‫دستگاهی‬ ‫هر‬ ‫آن‬ ‫براساس‬ ‫که‬
‫این‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫حتما‬ ،‫کند‬ ‫تعریف‬ ‫جدیدی‬ ‫طرح‬
‫مستندات‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫مراجعه‬ 215 ‫ماده‬ ‫کمیسیون‬
‫این‬ ،‫موافقت‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫تا‬ ‫کند‬ ‫عرضه‬ ‫را‬ ‫خود‬
.‫شود‬ ‫اجرایی‬ ‫جدید‬ ‫طرح‬
■■‫در‬ 215 ‫کمیسیون‬ ‫این‬ ‫اختیارات‬ ‫حوزه‬
‫‌ها‬‫ن‬‫استا‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫اس�ت‬ ‫ملی‬ ‫سطح‬
‫است؟‬ ‫برقرار‬ ‫هم‬
‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫به‬ ‫عمدتا‬ ‫چراکه‬ ،‫است‬ ‫ملی‬ ‫سطح‬ ‫در‬
‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫‌گردد‬‫ی‬‫م‬ ‫باز‬ ‫کشور‬ ‫کالن‬
‫تکلیف‬ ‫ما‬ ‫بخش‬ ‫آن‬ ‫در‬ .‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫تلقی‬ ‫ملی‬
‫پیشنهادی‬ ‫دستگاهی‬ ‫هر‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬
‫ذیصالح‬ ‫مشاوران‬ ‫سراغ‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫ابتدا‬ ،‫دارد‬
‫در‬ .‫بروند‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫فعالیت‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬
‫مختلف‬ ‫‌های‬‫ه‬‫حوز‬ ‫در‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫تمام‬ ‫مجموع‬
‫طرح‬ ‫یک‬ ‫پیشنهاد‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫هستند‬ ‫ملزم‬
‫و‬ ‫بگیرند‬ ‫مشورت‬ ‫ذیصالح‬ ‫مشاور‬ ‫از‬ ،‫جدید‬
‫خروجی‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫دهند‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫الزم‬ ‫مطالعات‬
.‫کنند‬ ‫ارائه‬ 215 ‫ماده‬ ‫کمیسیون‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫کار‬
‫‌گیری‬‫م‬‫تصمی‬ ‫طرح‬ ‫درباره‬ ‫کمیسیون‬ ‫اعضای‬
‫این‬ ،‫کنند‬ ‫موافقت‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫اگر‬ ‫و‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬
‫خواهد‬ ‫تبدیل‬ ‫قانون‬ ‫به‬ ‫مدتی‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫طرح‬
‫مشخص‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫طرحی‬ ‫سه‬ ‫اکنون‬ .‫شد‬
،‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬
،‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫‌های‬‫ت‬‫زیرساخ‬ ‫شامل‬
‫کاربردهای‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫مدیریت‬
‫این‬ ‫از‬ ‫‌ها‬‫ح‬‫طر‬ ‫این‬ ‫است؛‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬
‫قانون‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫اکنون‬ ‫و‬ ‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬ ‫عبور‬ ‫‌ها‬‫ل‬‫کانا‬
‫که‬ ‫شده‬ ‫مشخص‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫دقیقا‬ ،‫شده‬ ‫تبدیل‬
‫باید‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫کارهایی‬ ‫چه‬
‫نظر‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ‫اعتبار‬ ‫آنها‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫انجام‬
‫درنهایت‬ ‫که‬ ‫‌هایی‬‫ح‬‫طر‬ ‫تمام‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫گرفته‬
‫پیوست‬ ‫در‬ ،‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫تصویب‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫حوز‬ ‫هر‬ ‫در‬
‫به‬ ،‫‌گیرند‬‫ی‬‫م‬ ‫قرار‬ ‫بودجه‬ ‫قانون‬ ‫یک‬ ‫شماره‬
‫تخصیص‬ ‫و‬ ‫اسناد‬ ‫در‬ ‫اعتبار‬ ‫تعیین‬
.‫هستند‬ ‫متمایز‬ ‫مقوله‬ ‫دو‬ ‫اعتبار‬
،‫مسایل‬ ‫این‬ ‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫با‬ ‫درمجموع‬
‫تشکیل‬ ‫مقطع‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫بودجه‬ ‫بحث‬ ‫اگر‬
‫انجام‬ ‫برای‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫سازمان‬
‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫قانون‬ ‫که‬ ‫وظایفی‬
‫حاکمیت‬ ‫و‬ ‫دولت‬ ‫عهده‬ ‫بر‬ ‫اطالعات‬
،‫دهیم‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ،‫گذاشته‬
‫است‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫اعتبارات‬
5
)‫(تكفا‬‫ارتباطات‬‫و‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
www.irannsr.org
www.irannsr.org
Information & Communication Technology Magazine
1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬

6. ،‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫فصل‬ ‫مثال‬ ‫طور‬
‫راهبردی‬ ‫برنامه‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ 408
‫طرح‬ ‫سه‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫امور‬
‫مدیریت‬ ،‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫‌های‬‫ت‬‫زیرساخ‬
‫کاربردهای‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫یکپارچه‬
‫با‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫گنجانده‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬
‫اعتبار‬ ،‫شده‬ ‫طی‬ ‫مراحل‬ ‫این‬ ‫تمام‬ ‫اینکه‬ ‫فرض‬
‫این‬ ‫اما‬ ،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫مشخص‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫و‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫پروژ‬
‫نیست‬ ‫معلوم‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫تعیین‬ ‫اعتبار‬ ‫صرفا‬
‫شود‬ ‫پرداخت‬ ‫دستگاه‬ ‫به‬ ‫پول‬ ‫نهایت‬ ‫در‬ ‫که‬
‫مطابق‬ ‫باید‬ ‫دستگاه‬ ‫راستا‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫خیر‬ ‫یا‬
،‫شده‬ ‫تعریف‬ ‫قانون‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‌هایی‬‫م‬‫مکانیز‬ ‫با‬
‫مبادله‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬ ‫ما‬ ‫با‬ ‫خود‬ ‫طرح‬ ‫برای‬
‫است‬ ‫سندی‬ ‫یا‬ ‫راه‬ ‫نقشه‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬ ‫کند؛‬
‫این‬ .‫کند‬ ‫عمل‬ ‫باید‬ ‫آن‬ ‫براساس‬ ‫دستگاه‬ ‫که‬
‫این‬ ‫‌های‬‫ه‬‫پروژ‬ ‫تعداد‬ ‫دقیق‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬
.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫مشخص‬ ‫را‬ ‫اعتبارات‬ ‫و‬ ‫اهداف‬ ،‫طرح‬
‫سعی‬ ‫اینکه‬ ‫باوجود‬ ،‫اخیر‬ ‫سال‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫اما‬
‫افزایش‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اعتبارات‬ ‫سقف‬ ‫کردیم‬
‫این‬ ‫که‬ ‫هستیم‬ ‫شاهد‬ ‫جاری‬ ‫سال‬ ‫در‬ ،‫دهیم‬
.‫است‬ ‫یافته‬ ‫کاهش‬ ‫قبل‬ ‫سال‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫عدد‬
‫طبق‬ ‫سال‬ ‫ابتدای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫روال‬
‫به‬ ‫درصد‬ 5 ‫یا‬ 4 ‫حدود‬ ‫بودجه‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ،‫قانون‬
‫شروع‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫کار‬ ‫تا‬ ‫یابد‬ ‫تخصیص‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬
‫مطابق‬ ‫کردند‬ ‫شروع‬ ‫را‬ ‫کار‬ ‫که‬ ‫وقتی‬ ،‫کنند‬
،‫دارند‬ ‫که‬ ‫عملکردی‬ ‫و‬ ‫وضعیت‬ ‫صورت‬ ‫با‬
‫اعتبارشان‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫بخشی‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫درخواست‬
‫آنها‬ ‫به‬ ‫کرده‬ ‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬ ‫قانون‬ ‫که‬ ‫سقفی‬ ‫تا‬
‫تایید‬ ‫مورد‬ ‫آنها‬ ‫درخواست‬ ‫اگر‬ .‫شود‬ ‫پرداخت‬
‫اجرای‬ ‫برای‬ ‫اعتبار‬ ‫مقداری‬ ‫خزانه‬ ،‫گیرد‬ ‫قرار‬
‫البته‬ .‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬ ‫قرار‬ ‫دستگاه‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫طرح‬
‫تشکیل‬ ‫با‬ ‫اخیر‬ ‫‌های‬‫ل‬‫سا‬ ‫در‬ ‫مکانیزم‬ ‫این‬
‫یافته‬ ‫تغییر‬ ‫تاحدودی‬ ‫تخصیص‬ ‫کمیته‬ ‫یک‬
‫به‬ ‫مدیریت‬ ‫سازمان‬ ‫فعالیت‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫اما‬ ،‫است‬
‫تا‬ ‫دستگاه‬ ‫اگر‬ ‫بنابراین‬ .‫‌شد‬‫ی‬‫م‬ ‫اجرا‬ ‫نحو‬ ‫این‬
‫تمام‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫خوبی‬ ‫عملکرد‬ ‫سال‬ ‫پایان‬
‫به‬ ‫شوند؛‬ ‫انجام‬ ‫خود‬ ‫مقرر‬ ‫موعد‬ ‫در‬ ‫فرایندها‬
‫دستگاه‬ ‫به‬ ‫سال‬ ‫ابتدای‬ ‫همان‬ ‫قانون‬ ‫که‬ ‫طوری‬
‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫پیشنهاد‬ ‫دستگاه‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫ابالغ‬
‫و‬ ‫باشد‬ ‫داده‬ ‫تحویل‬ ‫ما‬ ‫به‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬ ‫قالب‬
‫اردیبهشت‬ ‫پایان‬ ‫تا‬ ‫حداکثر‬ ‫ما‬ ‫بررسی‬ ‫از‬ ‫پس‬
‫ماه‬ 10 ‫در‬ ‫تا‬ ،‫شود‬ ‫مبادله‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬ ‫ماه‬
‫طرح‬ ‫اجرای‬ ‫به‬ ‫مشغول‬ ‫دستگاه‬ ‫سال‬ ‫پایانی‬
‫شرایط‬ ‫در‬ ‫هم‬ ‫اعتبار‬ ‫تخصیص‬ ‫روند‬ ،‫شود‬
‫مالی‬ ‫سال‬ ‫البته‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫حاصل‬ ‫مطلوبی‬
‫نظر‬ ‫در‬ ‫قبل‬ ‫سال‬ ‫تیرماه‬ ،‫عمرانی‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬
‫مدت‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫ماه‬ 4 ‫یعنی‬ ،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬
‫امسال‬ ‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫اگر‬ ‫اما‬ ،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫اضافه‬
‫تازه‬ ،‫شد‬ ‫ابالغ‬ ‫تیرماه‬ ‫در‬ ‫بودجه‬ ‫قانون‬ ‫که‬
‫سایر‬ ‫و‬ ‫بودجه‬ ‫اجرایی‬ ‫ضوابط‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫پس‬
‫طول‬ ‫به‬ ‫فرایندها‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫شوند‬ ‫انجام‬ ‫کارها‬
‫دستگاه‬ ‫دستیابی‬ ‫یا‬ ‫دسترسی‬ ‫طبیعتا‬ ،‫انجامد‬
‫آن‬ ‫برای‬ ‫قانون‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اعتباراتی‬ ‫به‬ ‫اجرایی‬
‫اگر‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫محدودتر‬ ‫بسیار‬ ،‫شده‬ ‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬
‫انجام‬ ‫‌تری‬‫ی‬‫طوالن‬ ‫زمانی‬ ‫بازه‬ ‫در‬ ‫فرایندها‬ ‫این‬
‫کل‬ ‫اسفند‬ ‫در‬ ‫بعضا‬ ‫اگر‬ ‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫شوند‬
‫‌ای‬‫ه‬‫اید‬ ‫دستگاه‬ ،‫شود‬ ‫داده‬ ‫دستگاه‬ ‫به‬ ‫پول‬
‫دست‬ ‫چراکه‬ ،‫ندارد‬ ‫پول‬ ‫این‬ ‫کردن‬ ‫هزینه‬ ‫برای‬
‫باز‬ ‫غیردولتی‬ ‫بخش‬ ‫مانند‬ ‫دولتی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬
‫هزینه‬ ‫‌ها‬‫ش‬‫بخ‬ ‫سایر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫پول‬ ‫که‬ ‫نیست‬
‫را‬ ‫آنها‬ ‫فعالیت‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫قوانینی‬ ،‫کنند‬
.‫است‬ ‫ساخته‬ ‫محدود‬ ‫‌ها‬‫ش‬‫بخ‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫در‬
‫در‬ ‫ثبت‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬ ‫بودجه‬ ‫وضعیت‬ ‫درمجموع‬
‫چه‬ ‫تا‬ ‫اینکه‬ ‫متاسفانه‬ ‫اما‬ ،‫است‬ ‫مناسب‬ ‫قانون‬
‫استفاده‬ ‫ظرفیت‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫توانسته‬ ‫دستگاه‬ ‫اندازه‬
‫بتواند‬ ‫تا‬ ‫کند‬ ‫دریافت‬ ‫را‬ ‫معین‬ ‫بودجه‬ ‫و‬ ‫کند‬
‫اجرایی‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ماموریت‬
‫ممکن‬ ‫هرچند‬ .‫است‬ ‫نداشته‬ ‫خوبی‬ ‫روند‬ ،‫کند‬
‫میزان‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫سخنانم‬ ‫اول‬ ‫بخش‬ ‫است‬
‫با‬ ‫اما‬ ،‫باشد‬ ‫امیدوارکننده‬ ‫و‬ ‫شیرین‬ ،‫بودجه‬
‫اداری‬ ‫ساختار‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫‌های‬‫ت‬‫واقعی‬ ‫به‬ ‫توجه‬
‫این‬ ‫در‬ ‫خوبی‬ ‫عملکرد‬ ‫متاسفانه‬ ‫کشور‬ ‫دولتی‬ ‫و‬
.‫است‬ ‫نداشته‬ ‫وجود‬ ‫بخش‬
■■‫به‬ ‫که‬ ‫خودت�ان‬ ‫فرمای�ش‬ ‫به‬ ‫توج�ه‬ ‫با‬
‫حال‬ ‫در‬ ،‫کردید‬ ‫اشاره‬ ‫کالن‬ ‫‌های‬‫ه‬‫برنام‬
‫تدوین‬ ‫کش�ور‬ ‫کالن‬ ‫برنامه‬ ‫پنج‬ ‫حاضر‬
‫حال‬ ‫در‬ ‫ه�م‬ ‫پنج�م‬ ‫برنامه‬ ‫ک�ه‬ ‫ش�ده‬
‫تکاملی‬ ‫س�یر‬ ‫به‬ ‫وقتی‬ ‫ام�ا‬ ،‫اجراس�ت‬
‫اطالعات‬ ‫فن�اوری‬ ‫ح�وزه‬ ‫در‬ ‫‌ه�ا‬‫ه‬‫برنام‬
‫که‬ ‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬ ‫مش�اهده‬ ،‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬ ‫توجه‬
‫دقیقی‬ ‫و‬ ‫مناس�ب‬ ‫روند‬ ‫یک‬ ‫متاس�فانه‬
‫این‬ ‫در‬ ‫اطالع�ات‬ ‫فناوری‬ ‫ح�وزه‬ ‫برای‬
‫برنامه‬ ‫از‬ .‫است‬ ‫نش�ده‬ ‫تدوین‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫برنام‬
‫‌های‬‫ب‬‫نشی‬ ‫و‬ ‫فراز‬ ‫ش�اهد‬ ‫توسعه‬ ‫سوم‬
‫نظر‬ ‫از‬ ‫چ�ه‬ ‫ح�وزه‬ ‫ای�ن‬ ‫در‬ ‫متع�ددی‬
‫اعتبار‬ ‫تخصی�ص‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫چ�ه‬ ،‫بودج�ه‬
‫‌حل‬‫ه‬‫را‬ .‫هس�تیم‬ ‫اجرایی‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫چ�ه‬ ‫و‬
‫چیست؟‬ ‫بحران‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫خروج‬ ‫برای‬ ‫شما‬
‫و‬ ‫ثابت‬ ‫رون�د‬ ‫ی�ک‬ ‫‌ت�وان‬‫ی‬‫م‬ ‫چگون�ه‬
‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫به‬ ‫رویکرد‬ ‫در‬ ‫مش�خصی‬
‫باشیم؟‬ ‫داشته‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬
‫این‬ ‫پاسخ‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫مشخصی‬ ‫کامال‬ ‫پاسخ‬ ‫یک‬
‫انجام‬ ‫خصوص‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫بپذیرند‬ ‫همه‬ ‫که‬ ‫است‬
‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫حاکمیت‬ ‫که‬ ‫وظایفی‬
‫به‬ ‫و‬ ‫شوند‬ ‫متحد‬ ‫همدیگر‬ ‫با‬ ،‫دارد‬ ‫اطالعات‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫باشند‬ ‫معتقد‬ ‫مشخص‬ ‫برنامه‬ ‫یک‬
‫که‬ ‫مواردی‬ ‫متاسفانه‬ .‫کنند‬ ‫فعالیت‬ ‫یکپارچه‬
،‫‌گردد‬‫ی‬‫م‬ ‫باز‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫کردید‬ ‫مطرح‬
‫این‬ ‫به‬ ‫چندانی‬ ‫تمایل‬ ‫اجرایی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫ماهیت‬ ‫چراکه‬ ،‫ندارند‬ ‫امر‬
‫گفت‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫نم‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫فرابخشی‬ ‫ماهیت‬ ‫یک‬
‫بحث‬ ‫متولی‬ ‫مشخص‬ ‫دستگاه‬ ‫یک‬ ‫فقط‬ ‫که‬
‫ارتباطات‬ ‫بخش‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬
‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫مشخص‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫اینکه‬ ‫باوجود‬
‫امر‬ ‫این‬ ‫متولی‬ ‫آن‬ ‫زیرمجموعه‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫و‬
‫‌هایی‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫که‬ ‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬ ‫مشاهده‬ ‫اما‬ ،‫هستند‬
...‫و‬ ‫‌ها‬‫ی‬‫شهردار‬ ،‫‌آهن‬‫ه‬‫را‬ ،‫نفت‬ ‫وزارت‬ ‫مثل‬
‫مستقل‬ ‫شبکه‬ ‫یک‬ ‫خود‬ ‫نیازهای‬ ‫تامین‬ ‫برای‬
‫برنامه‬ ‫تدوین‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫حتی‬ .‫دارند‬ ‫مخابراتی‬
‫مهندس‬ ‫آقای‬ ‫‌های‬‫ش‬‫تال‬ ،‫توسعه‬ ‫چهارم‬
‫کردند‬ ‫تالش‬ ‫ایشان‬ .‫ماند‬ ‫‌نتیجه‬‫ی‬‫ب‬ ‫ریاضی‬
‫حوزه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫‌هایی‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫تمام‬ ‫که‬
‫خواهان‬ ‫و‬ ‫مدعی‬ ‫نوعی‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫دارند‬ ‫نقش‬
‫تا‬ ‫آورد‬ ‫گردهم‬ ،‫هستند‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫فعالیت‬
‫ارتباطات‬ ‫بخش‬ ،‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬ ‫شورای‬ ‫با‬ ‫همگام‬
‫متاسفانه‬ ‫اما‬ ،‫رود‬ ‫پیش‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬
‫هر‬ ‫چراکه‬ ،‫شد‬ ‫مواجه‬ ‫متعددی‬ ‫مشکالت‬ ‫با‬
‫مذاکره‬ ‫و‬ ‫البی‬ ‫با‬ ‫‌کرد‬‫ی‬‫م‬ ‫سعی‬ ‫دستگاهی‬
‫بخش‬ ‫این‬ ‫جدایی‬ ‫از‬ ‫مانع‬ ‫تا‬ ‫کند‬ ‫پیدا‬ ‫راهی‬
‫‌راحتی‬‫ه‬‫ب‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫خود‬ ‫کاری‬ ‫حوزه‬ ‫از‬
‫و‬ ‫یکپارچه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫همگی‬ ‫که‬ ‫‌پذیرفتند‬‫ی‬‫نم‬
‫دهند‬ ‫سامان‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بخش‬ ‫تیمی‬
‫در‬ .‫باشیم‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫پیشرفت‬ ‫شاهد‬ ‫تا‬
‫بودیم‬ ‫موظف‬ ‫ما‬ ‫اینکه‬ ‫باوجود‬ ‫چهارم‬ ‫برنامه‬
‫ارتباطات‬ ‫فرابخشی‬ ‫و‬ ‫‌بخشی‬‫ه‬‫توسع‬ ‫سند‬ ‫که‬
‫وقتی‬ ‫اما‬ ،‫کنیم‬ ‫تهیه‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬
‫به‬ ‫و‬ ‫تبدیل‬ ‫قانون‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫تهیه‬ ‫برنامه‬ ‫این‬
‫در‬ .‫نبود‬ ‫موفق‬ ‫اجرا‬ ‫در‬ ،‫شد‬ ‫ابالغ‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬
‫درنتیجه‬ ،‫بود‬ ‫‌تر‬‫ب‬‫نامطلو‬ ‫وضعیت‬ ‫پنجم‬ ‫برنامه‬
‫شورای‬ ‫بودیم‬ ‫شاهد‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬ ‫به‬
‫بر‬ ‫پایانی‬ ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫شکل‬ ‫مجازی‬ ‫فضای‬ ‫عالی‬
‫و‬ ‫پراکنده‬ ‫کارهای‬ ‫و‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫تفرق‬ ،‫اختالفات‬ ‫این‬
‫همین‬ ‫در‬ .‫باشد‬ ،‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫که‬ ‫‌هایی‬‫ی‬‫‌سامان‬‫ی‬‫ب‬
‫رفت‬ ‫انحالل‬ ‫سمت‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫ایام‬
‫که‬ ‫سکونی‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫شرایط‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫و‬
‫وضعیت‬ ‫پنجم‬ ‫برنامه‬ ‫در‬
‫به‬ ‫درنتیجه‬ ،‫بود‬ ‫‌تر‬‫ب‬‫نامطلو‬
‫بودیم‬ ‫شاهد‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬
‫مجازی‬ ‫فضای‬ ‫عالی‬ ‫شورای‬
‫این‬ ‫بر‬ ‫پایانی‬ ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫شکل‬
‫کارهای‬ ‫و‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫تفرق‬ ،‫اختالفات‬
‫که‬ ‫‌هایی‬‫ی‬‫‌سامان‬‫ی‬‫ب‬ ‫و‬ ‫پراکنده‬
‫باشد‬ ،‫دارد‬ ‫وجود‬
6
www.irannsr.orgwww.irannsr.org
Information & Communication Technology Magazine
)‫(تكفا‬‫ارتباطات‬‫و‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬

7. ‫در‬ ‫را‬ ‫مسیر‬ ‫این‬ ‫تا‬ ‫داشتند‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫سایر‬
،‫کنند‬ ‫دنبال‬ ‫‌تنهایی‬‫ه‬‫ب‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬
‫یک‬ ‫شاهد‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫نتیجه‬ ‫در‬
‫یک‬ ‫نبود‬ ‫با‬ .‫نیستیم‬ ‫مشخصی‬ ‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬
‫هم‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫بازار‬ ‫مشخص‬ ‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬
‫بخش‬ ‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫و‬ ‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬ ‫قرار‬ ‫‌الشعاع‬‫ت‬‫تح‬
،‫است‬ ‫فعالیت‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫بازار‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫خصوصی‬
‫اتفاقات‬ ‫البته‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫سردرگم‬ ‫و‬ ‫نابسامان‬
‫مثال‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫زده‬ ‫دامن‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫دیگری‬
‫صادر‬ ‫ایران‬ ‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫پروان‬
‫مثل‬ ‫‌هایی‬‫ت‬‫قسم‬ ‫در‬ .‫کرد‬ ‫تشدید‬ ‫را‬ ‫آن‬ ،‫شد‬
‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫که‬ ADSL ‫خطوط‬ ‫واگذاری‬
‫رقبا‬ ،‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫رقابت‬ ‫ایران‬ ‫مخابرات‬ ‫شرکت‬ ‫با‬
‫شرکت‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫امکانات‬ ‫هستند‬ ‫مجبور‬
‫از‬ ،‫عوامل‬ ‫این‬ ‫مجموعه‬ .‫کنند‬ ‫فراهم‬ ‫مخابرات‬
‫ندارد‬ ‫مشخصی‬ ‫متولی‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫اینکه‬ ‫جمله‬
‫در‬ ‫موجود‬ ‫مشکالت‬ ‫دیگر‬ ‫عوامل‬ ‫‌سری‬‫ک‬‫ی‬ ‫و‬
‫بنابراین‬ .‫کرد‬ ‫مضاعف‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬
‫باید‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫نظرمن‬ ،‫پیشنهاد‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫وظایف‬ ‫و‬ ‫تکلیف‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫مشخص‬ ‫مرجعی‬ ‫یک‬
‌‫ه‬‫ب‬ ‫قانون‬ ‫کشور‬ ‫در‬ .‫کند‬ ‫مشخص‬ ‫را‬ ‫بخش‬ ‫هر‬
‫برخی‬ ‫حتی‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫نوشته‬ ‫کافی‬ ‫اندازه‬
‫مطالعه‬ ‫آموزشی‬ ‫‌های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫مانند‬ ‫باید‬ ‫آنها‬ ‫از‬
‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫‌برانگیز‬‫ث‬‫بح‬ ‫موضوع‬ ‫اما‬ .‫شوند‬
‫بپذیرند‬ ‫که‬ ‫ندارند‬ ‫تمایلی‬ ‫اجرایی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬
‫نداشته‬ ‫بخشی‬ ‫نگاه‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫به‬
‫حاکمیت‬ ‫از‬ ‫مجموعه‬ ‫یک‬ ‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬ ‫بلکه‬ ،‫باشند‬
‫کنند‬ ‫توجه‬ ‫هم‬ ‫فرابخشی‬ ‫مالحظات‬ ‫این‬ ‫به‬
‫‌انداز‬‫م‬‫چش‬ ‫سند‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫تصمیماتی‬ ‫از‬ ‫و‬
‫در‬ ‫یا‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫توسع‬ ‫‌های‬‫ه‬‫برنام‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫توسعه‬
،‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬ ‫ساالنه‬ ‫بودجه‬ ‫قوانین‬ ‫قالب‬
‫کامل‬ ‫قانون‬ ‫یک‬ ‫اگر‬ ‫هرچند‬ .‫کنند‬ ‫تمکین‬
‫اما‬ ،‫باشد‬ ‫شده‬ ‫نوشته‬ ‫مشخص‬ ‫و‬ ‫دقیق‬ ‫و‬
‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ ،‫باشد‬ ‫نداشته‬ ‫اعتقادی‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‌‫ه‬‫دستگا‬
‫‌ای‬‫ه‬‫‌گون‬‫ه‬‫ب‬ ‫یا‬ ‫نکند‬ ‫اجرا‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫طریقی‬ ‫هر‬ ‫به‬
‫اجرا‬ ‫را‬ ‫قانون‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫تفسیر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫خودش‬ ‫که‬
‫دولت‬ ‫کل‬ ‫در‬ ،‫وظیفه‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫باید‬ .‫کند‬
‫در‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫بپذیرند‬ ‫همه‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬
‫را‬ ‫اصول‬ ‫این‬ ،‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫زندگی‬ ‫خانواده‬ ‫این‬
‫صورتی‬ ‫در‬ .‫کنند‬ ‫رعایت‬ ‫آنها‬ ‫و‬ ‫بپذیرند‬ ‫باید‬
‫هر‬ ‫و‬ ‫نشود‬ ‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬
‫گرفتن‬ ‫درنظر‬ ‫بدون‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫حوزه‬ ‫فقط‬ ‫بخشی‬
‫حتی‬ ‫و‬ ‫دهد؛‬ ‫قرار‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫دیگر‬ ‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬
‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬ ‫‌افتادگی‬‫ب‬‫عق‬ ‫برای‬ ‫باشد‬ ‫حاضر‬
‫‌توان‬‫ی‬‫نم‬ ،‫شود‬ ‫هم‬ ‫خود‬ ‫پیشرفت‬ ‫مانع‬ ‫دیگر‬
‫این‬ ‫در‬ ‫یکپارچگی‬ ‫و‬ ‫وحدت‬ ‫تحقق‬ ‫انتظار‬
.‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫حوزه‬
■■‫بودج�ه‬ ‫خص�وص‬ ‫در‬ ‫غال�ب‬ ‫تفک�ر‬ ‫دو‬
.‫دارد‬ ‫وج�ود‬ ‫اطالعات‬ ‫فن�اوری‬ ‫ح�وزه‬
‫بودجه‬ ‫متمرکزس�ازی‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫یک‬
‫دیگری‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬
‫تفکر‬ .‫است‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫بخشی‬ ‫نگاه‬
‫ش�ورایی‬ ‫تش�کیل‬ ‫به‬ ‫منج�ر‬ ‫نخس�ت‬
‫حضور‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ه�م‬ ‫وزیر‬ ‫اکنون‬ ‫که‬ ‫ش�د‬
‫آیا‬ ‫ش�رایط‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ش�ما‬ ‫نظر‬ ‫ب�ه‬ ،‫دارد‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بودجه‬ ‫متمرکزسازی‬
‫است؟‬ ‫‌پذیر‬‫ن‬‫امکا‬
‫‌هایی‬‫ی‬‫‌نگران‬‫ل‬‫د‬ ‫هرچند‬ ‫شورا‬ ‫این‬ ‫تشکیل‬ ،‫بله‬
‫‌های‬‫ه‬‫نگا‬ ‫همان‬ ‫از‬ ‫گرفته‬ ‫نشات‬ ‫شاید‬ ‫که‬ ‫داشت‬
‫به‬ ‫فرصت‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫اما‬ ،‫بوده‬ ‫بخشی‬
‫اقدامی‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫عبارتی‬ ‫به‬ .‫بنگریم‬ ‫آن‬
‫تامین‬ ‫و‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫ساماندهی‬ ‫به‬ ‫منجر‬ ‫که‬
‫فرصت‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫باید‬ ،‫شود‬ ‫آن‬ ‫نیازهای‬
‫از‬ ‫که‬ ‫شورایی‬ ‫تشکیل‬ .‫شود‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬
‫آن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫ابالغ‬ ‫رهبری‬ ‫معظم‬ ‫مقام‬ ‫سوی‬
‫باید‬ ،‫شده‬ ‫دیده‬ ‫کالن‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫جوانب‬ ‫تمام‬
‫در‬ .‫گیرد‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫مطلوب‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫که‬ ‫ارتباطات‬ ‫مقررات‬ ‫تنظیم‬ ‫کمیسیون‬ ‌‫ه‬‫جلس‬
،‫داشتند‬ ‫حضور‬ ‫بار‬ ‫نخستین‬ ‫برای‬ ‫واعظی‬ ‫دکتر‬
‫که‬ ‫بود‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫ایشان‬ ‫دیدگاه‬
‫در‬ ‫تهدید‬ ‫یا‬ ‫رقیب‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫شورا‬ ‫این‬
‫آن‬ ‫از‬ ‫فرصت‬ ‫یک‬ ‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬ ‫بلکه‬ ،‫نگیریم‬ ‫نظر‬
‫از‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫‌رسد‬‫ی‬‫م‬ ‫نظر‬ ‫به‬ .‫ببریم‬ ‫کافی‬ ‫بهره‬
‫بهبود‬ ‫به‬ ،‫شود‬ ‫استفاده‬ ‫شورا‬ ‫این‬ ‫‌های‬‫ت‬‫ظرفی‬
‫شایان‬ ‫کمک‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫وضعیت‬
‫واعظی‬ ‫دکتر‬ ‫آقای‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬ .‫کند‬ ‫توجهی‬
.‫کند‬ ‫ایفا‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫موثری‬ ‫نقش‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬
■■‫‌های‬‫ل‬‫تش�ک‬ ‫ارتباط‬ ‫چ�را‬ ‫ش�ما‬ ‫نظر‬ ‫به‬
‫‌گذار‬‫ن‬‫قانو‬ ‫نهادهای‬ ‫با‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫صنفی‬
‫و‬ ‫مدون‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫بودجه‬ ‫تنظیم‬ ‫مجری‬ ‫و‬
‫تنظیم‬ ‫سیستماتیك‬ ‫روند‬ ‫یک‬ ‫براساس‬
‫برقراری‬ ‫از‬ ‫مان�ع‬ ‫عللی‬ ‫چه‬ ‫‌ش�ود؟‬‫ی‬‫نم‬
‫‌شود؟‬‫ی‬‫م‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬ ‫چنین‬
‫حضور‬ ‫سازمان‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫من‬ ‫که‬ ‫مدتی‬ ‫این‬ ‫در‬
‫بخش‬ ‫حضور‬ ‫با‬ ‫جلساتی‬ ‫ندرت‬ ‫به‬ ،‫‌ام‬‫ه‬‫داشت‬
‫به‬ ‫همواره‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫تشکیل‬ ‫خصوصی‬
‫توصیه‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫در‬ ‫فعال‬ ‫دوستان‬
‫خودشان‬ ‫ارتباط‬ ‫امکان‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‌ایم‬‫ه‬‫کرد‬
‫آقای‬ ‫ریاست‬ ‫زمان‬ ‫در‬ .‫کنند‬ ‫حفظ‬ ‫ما‬ ‫با‬ ‫را‬
‫که‬ ‫‌کردیم‬‫ی‬‫م‬ ‫اعالم‬ ‫آنها‬ ‫به‬ ‫دایما‬ ‫سعیدی‬
‫نظرات‬ ‫نقطه‬ ‫شنیدن‬ ‫از‬ ‫برنامه‬ ‫سازمان‬ ‫در‬
‫سازمان‬ .‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬ ‫استقبال‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬
‫را‬ ‫خود‬ ‫ارتباط‬ ‫نباید‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رایان‬ ‫صنفی‬ ‫نظام‬
‫ارتباطی‬ ‫تنها‬ ‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬ ‫فکر‬ .‫کند‬ ‫قطع‬ ‫ما‬ ‫با‬
‫سازمان‬ ‫ویژه‬ ‫به‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫اکنون‬ ‫که‬
‫دبیرخانه‬ ‫به‬ ،‫دارد‬ ‫ما‬ ‫با‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رایان‬ ‫صنفی‬ ‫نظام‬
‫که‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫خالصه‬ ‫انفورماتیک‬ ‫عالی‬ ‫شورای‬
‫آنها‬ ‫صالحیت‬ ‫و‬ ‫رتبه‬ ‫اعتبار‬ ‫تمدید‬ ‫جهت‬ ‫در‬
‫راستای‬ ‫در‬ ‫ارتباطی‬ ‫متاسفانه‬ .‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬ ‫صورت‬
‫ما‬ ‫با‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬
‫کمیسیون‬ ‫در‬ ‫اکنون‬ ‫هرچند‬ .‫‌اند‬‫ه‬‫نکرد‬ ‫ایجاد‬
،‫هستند‬ ‫دولتی‬ ‫اعضا‬ ‫تمام‬ ،‫مقررات‬ ‫تنظیم‬
‫بخش‬ ‫بر‬ ‫راه‬ ‫که‬ ‫نیست‬ ‫هم‬ ‫صورت‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫اما‬
‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫وقتی‬ .‫باشد‬ ‫بسته‬ ‫خصوصی‬
‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫برخوردار‬ ‫واالیی‬ ‫جایگاه‬ ‫از‬
‫داشته‬ ‫نقش‬ ‫هم‬ ‫حوزه‬ ‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬ ‫در‬
‫درصدد‬ ‫داوطلبانه‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫خودشان‬ ‫باید‬ ،‫باشد‬
‫اینکه‬ ‫باوجود‬ .‫باشند‬ ‫مشترک‬ ‫جلسات‬ ‫برگزاری‬
‫مراجعه‬ ‫باید‬ ‫هم‬ ‫آنها‬ ‫خود‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫نظرم‬
‫استقبال‬ ‫به‬ ‫مواردی‬ ‫در‬ ‫هم‬ ‫ما‬ ‫خود‬ ‫اما‬ ،‫کنند‬
‫دریافت‬ ‫را‬ ‫‌شان‬‫ت‬‫‌نظرا‬‫ه‬‫نقط‬ ‫و‬ ‌‫ه‬‫رفت‬ ‫آنها‬
‫محدود‬ ‫بسیار‬ ‫ارتباط‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫وقتی‬ .‫‌ایم‬‫ه‬‫کرد‬
‫دریافت‬ ‫بدون‬ ‫که‬ ‫داشت‬ ‫انتظار‬ ‫نباید‬ ،‫است‬
‫است‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫نظر‬ ‫مد‬ ‫که‬ ‫‌نظراتی‬‫ه‬‫نقط‬
‫بتوانیم‬ ،‫است‬ ‫مطلوب‬ ‫و‬ ‫صحیح‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫و‬
‫قوانین‬ ‫تدوین‬ ،‫‌ها‬‫ه‬‫برنام‬ ،‫‌گذاری‬‫ت‬‫سیاس‬ ‫در‬
‫بنابراین‬ .‫کنیم‬ ‫لحاظ‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫نظرات‬ ... ‫و‬ ‫بودجه‬
.‫‌دانم‬‫ی‬‫م‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫موانع‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫من‬
‫دلیل‬ ‫اما‬ ،‫‌کنم‬‫ی‬‫نم‬ ‫نگاه‬ ‫موضوع‬ ‫به‬ ‫بدبینانه‬
‫اینکه‬ ‫باوجود‬ ‫چرا‬ ‫که‬ ‫‌شوم‬‫ی‬‫نم‬ ‫متوجه‬ ‫را‬ ‫آن‬
‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫استقبال‬ ‫به‬ ‫باز‬ ‫آغوش‬ ‫با‬ ‫ما‬
،‫کنیم‬ ‫دریافت‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫‌نظرات‬‫ه‬‫نقط‬ ‫که‬ ‫‌رویم‬‫ی‬‫م‬
.‫‌کنند‬‫ی‬‫نم‬ ‫استقبال‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫آنها‬ ‫متاسفانه‬ ‫اما‬
‫ما‬ ‫به‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫در‬ ‫به‬ ‫چشمان‬ ‫ما‬
.‫نيست‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫خبری‬ ‫اما‬ ،‫کند‬ ‫مراجعه‬
■■‫عنوان‬ ‫به‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رایان‬ ‫صنفی‬ ‫نظام‬ ‫سازمان‬
‫ح�وزه‬ ‫در‬ ‫خصوص�ی‬ ‫بخ�ش‬ ‫متول�ی‬
‫آمادگی‬ ‫این‬ ‫کش�ور‬ ‫اطالعات‬ ‫فن�اوری‬
‫زم�ان‬ ‫از‬ ‫مقطع�ی‬ ‫ه�ر‬ ‫در‬ ‫ک�ه‬ ‫دارد‬ ‫را‬
‫تمایل‬ ‫که‬ ‫دولت�ی‬ ‫نهاد‬ ‫و‬ ‫ارگان‬ ‫ه�ر‬ ‫ب�ا‬
‫و‬ ‫همفکری‬ ،‫باش�د‬ ‫داش�ته‬ ‫تعامل‬ ‫ب�ه‬
‫هم‬ ‫را‬ ‫نکته‬ ‫ای�ن‬ ‫البته‬ .‫کن�د‬ ‫همکاری‬
‫این‬ ‫اخیرا‬ ‫خوش�بختانه‬ ‫که‬ ‫کنم‬ ‫اضافه‬
‫در‬ ‫و‬ ‫ش�ده‬ ‫‌تر‬‫گ‬‫پررن‬ ‫بس�یار‬ ‫ارتب�اط‬
‫نظام‬ ‫سازمان‬ ،‫دولت‬ ‫مختلف‬ ‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬
‫شده‬ ‫نوشته‬ ‫کافی‬ ‫اندازه‬ ‌‫ه‬‫ب‬ ‫قانون‬ ‫کشور‬ ‫در‬
‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫اين‬ ‫موضوع‬ ‫اما‬ ،‫است‬
‫حوزه‬ ‫به‬ ‫بپذیرند‬ ‫که‬ ‫ندارند‬ ‫تمایلی‬ ‫اجرایی‬
‫بلکه‬ ،‫باشند‬ ‫نداشته‬ ‫بخشی‬ ‫نگاه‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬
‫مالحظات‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫حاکمیت‬ ‫از‬ ‫مجموعه‬ ‫یک‬ ‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬
‫که‬ ‫تصمیماتی‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫توجه‬ ‫هم‬ ‫فرابخشی‬
‫قالب‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫توسعه‬ ‫‌انداز‬‫م‬‫چش‬ ‫سند‬ ‫قالب‬ ‫در‬
‫بودجه‬ ‫قوانین‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫توسع‬ ‫‌های‬‫ه‬‫برنام‬
‫کنند‬ ‫تمکین‬ ،‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬ ‫ساالنه‬
7
)‫(تكفا‬‫ارتباطات‬‫و‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
www.irannsr.org
www.irannsr.org
Information & Communication Technology Magazine
1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬

8. ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫متول�ی‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫صنف�ی‬
‫جنابعالی‬ ‫فرمای�ش‬ ‫ام�ا‬ .‫‌ان�د‬‫ه‬‫پذیرفت‬
‫این‬ ‫هرچقدر‬ ‫ک�ه‬ ‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬ ‫تایید‬ ‫ه�م‬ ‫را‬
،‫ش�ود‬ ‫‌تر‬‫س‬‫ملمو‬ ‫و‬ ‫‌تر‬‫گ‬‫پررن‬ ‫ارتب�اط‬
‫اجازه‬ .‫بود‬ ‫خواه�د‬ ‫صنف‬ ‫خود‬ ‫نفع‬ ‫ب�ه‬
‫اکنون‬ ،‫کنم‬ ‫اش�اره‬ ‫مصداقی‬ ‫به‬ ‫دهی�د‬
‫مطرح‬ ‫کش�ور‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫م�واردی‬ ‫از‬ ‫یکی‬
‫لح�اظ‬ ‫از‬ ‫فعل�ی‬ ‫ش�رایط‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اس�ت‬
‫عمل‬ ‫موثر‬ ‫بس�یار‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫‌ای‬‫ه‬�‫بودج‬
‫بخش‬ .‫اس�ت‬ BOT ‫‌های‬‫ه‬‫پروژ‬ ،‫کن�د‬
‫در‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫را‬ ‫پتانس�یل‬ ‫این‬ ‫خصوصی‬
‫را‬ ‫مهمی‬ ‫نقش‬ ‫و‬ ‫ش�ود‬ ‫وارد‬ ‫حوزه‬ ‫ای�ن‬
‫گاهی‬ ‫اما‬ ،‫کند‬ ‫ایف�ا‬ ‫دولت‬ ‫با‬ ‫تعامل‬ ‫در‬
‫در‬ ‫‌هایی‬‫ت‬‫مقاوم‬ ‫ک�ه‬ ‫‌ش�ود‬‫ی‬‫م‬ ‫دی�ده‬
‫این‬ ‫علت‬ .‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬ ‫صورت‬ ‫راس�تا‬ ‫این‬
‫‌ها‬‫ت‬‫مقاوم‬ ‫این‬ ‫آیا‬ ‫چیست؟‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫مقاوم‬
‫دلیل‬ ‫این‬ ‫ب�ه‬ ‫صرفا‬ ‫یا‬ ‫هس�تند‬ ‫عمدی‬
‫و‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫همچن�ان‬ ‫دول�ت‬ ‫که‬ ‫اس�ت‬
‫این‬ ‫در‬ ‫‌گری‬‫ی‬‫تول‬ ‫برای‬ ‫گذش�ته‬ ‫هوای‬
‫‌برد؟‬‫ی‬‫م‬ ‫سر‬ ‫به‬ ‫حوزه‬
‫بودجه‬ ‫قانون‬ 126 ‫ماده‬ ‫در‬ ‫مشخص‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫بخش‬ ‫مشارکت‬ ‫بحث‬ ،‫کشور‬ ‫کل‬ 1392 ‫سال‬
‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫اجرای‬ ‫در‬ ‫خصوصی‬ ‫و‬ ‫غیردولتی‬
‫بند‬ 11 ‫ماده‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫مشخص‬ ‫عمرانی‬
.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫نیز‬ ‫‌تر‬‫ل‬‫کام‬ ‫زمان‬ ‫مرور‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫هم‬
‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫مشارکت‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫ماده‬ ‫این‬
‫راحتی‬ ‫به‬ ‫قانون‬ ‫این‬ ‫براساس‬ .‫است‬ ‫گشوده‬
‫از‬ ‫عمرانی‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫اجرای‬ ‫و‬ ‫انجام‬ ‫در‬ ‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬
.‫کنند‬ ‫مشارکت‬ BOT ‫مانند‬ ‫‌‌هایی‬‫روش‬ ‫جمله‬
‫‌هایی‬‫ح‬‫طر‬ ‫در‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫داریم‬ ‫انتظار‬ ‫ما‬
‫مشخص‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫فعال‬ ‫که‬
‫اجرایی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫وارد‬ ،‫است‬ ‫شده‬
‫این‬ ‫حقیقت‬ .‫کند‬ ‫اعالم‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫آمادگی‬ ‫ما‬ ‫یا‬
‫اختیار‬ ‫در‬ ‫چندانی‬ ‫پول‬ ‫دولت‬ ‫اکنون‬ ‫که‬ ‫است‬
‫عمرانی‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫برای‬ ‫بخواهد‬ ‫که‬ ‫ندارد‬
‫مواجه‬ ‫بودجه‬ ‫کسری‬ ‫با‬ ‫چراکه‬ ،‫کند‬ ‫هزینه‬
‫وصول‬ ‫خزانه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫پولی‬ ‫اکثر‬ ‫اکنون‬ .‫است‬
‫جاری‬ ‫‌های‬‫ه‬‫بودج‬ ‫تامین‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫هزینه‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫مواردی‬ ‫برای‬ ‫نهایتا‬ ‫که‬ ‫است‬
3500 ‫ماه‬ ‫هر‬ ‫که‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫یاران‬ ‫پرداخت‬ ‫به‬ ‫مربوط‬
.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ،‫است‬ ‫تومان‬ ‫میلیارد‬
‫میلیارد‬ ‫هزار‬ 15-10 ،‫شرایط‬ ‫بهترین‬ ‫در‬ ‫شاید‬
‫به‬ .‫یابد‬ ‫اختصاص‬ ‫عمرانی‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫به‬ ‫تومان‬
‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫ورود‬ ‫از‬ ‫خودمان‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬
‫بخش‬ ‫بنابراین‬ .‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬ ‫استقبال‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫به‬
‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫قوانین‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫اتکای‬ ‫با‬ ‫خصوصی‬
‫قوانین‬ ‫در‬ .‫بگیرد‬ ‫عهده‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫‌هایی‬‫ه‬‫پروژ‬ ‫چنین‬
‫شده‬ ‫اشاره‬ ‫صراحتا‬ ‫قانون‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫بودجه‬
‫آن‬ ‫اجرای‬ ‫از‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫نم‬ ‫دستگاهی‬ ‫هیچ‬ ‫و‬
‫پیشنهادی‬ ‫شما‬ ‫اگر‬ ،‫‌رو‬‫ن‬‫ای‬ ‫از‬ .‫کند‬ ‫خودداری‬
‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫و‬ ‫غیردولتی‬ ‫بخش‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫در‬ ‫ما‬ ،‫دارید‬ ‫‌ها‬‫ح‬‫طر‬ ‫این‬ ‫اجرای‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬
.‫بود‬ ‫خواهیم‬ ‫شما‬ ‫خدمت‬
■■،‫است‬ ‫ارزنده‬ ‫بس�یار‬ ‫ش�ما‬ ‫دیدگاه‬ ‫این‬
‫بخش‬ ‫ک�ه‬ ‫چی�زی‬ ‫آن‬ ‫واقعی�ت‬ ‫در‬ ‫ام�ا‬
‫برداش�ت‬ ‫دولت‬ ‫عملکرد‬ ‫از‬ ‫خصوص�ی‬
‫متفاوت‬ ‫جنابعالی‬ ‫دیدگاه‬ ‫این‬ ‫با‬ ،‫‌کند‬‫ی‬‫م‬
‫داریم‬ ‫اطالع‬ ‫هم‬ ‫ما‬ ‫اینکه‬ ‫باوجود‬ .‫است‬
‫اما‬ ،‫ش�ده‬ ‫تصریخ‬ ‫قانون‬ ‫در‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫که‬
‫به‬ ‫تمایلی‬ ‫دولتی‬ ‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬ ‫متاس�فانه‬
‫بدنه‬ ‫در‬ ‫باور‬ ‫این‬ ‫آیا‬ .‫ندارند‬ ‫‌سپاری‬‫ن‬‫برو‬
‫به‬ ‫کامل‬ ‫اطمینان‬ ‫یا‬ ‫ن�دارد‬ ‫وجود‬ ‫دولت‬
‫به‬ ‫امور‬ ‫که‬ ‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬
‫‌شوند؟‬‫ی‬‫نم‬ ‫واگذار‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬
‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫همه‬ ‫در‬ ‫ذاتی‬ ‫تمایل‬ ‫این‬
.‫کنند‬ ‫ایجاد‬ ‫خود‬ ‫برای‬ ‫رقیبی‬ ‫ندارند‬ ‫دوست‬
‫خودش‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫تمایل‬ ‫همیشه‬ ‫دولتی‬ ‫بخش‬
‫آزادسازی‬ ‫زمان‬ .‫بگیرد‬ ‫عهده‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫امور‬ ‫اجرای‬
،‫ارتباطات‬ ‫بخش‬ ‫در‬ ‫‌سازی‬‫ی‬‫خصوص‬ ‫یا‬
‫هم‬ ‫االن‬ .‫بودیم‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫مقاوم‬ ‫این‬ ‫شاهد‬ ‫کامال‬
‫که‬ ‫اصراری‬ ‫اما‬ ،‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫مقاوم‬ ‫این‬
‫خصوص‬ ‫به‬ ‫اخیر‬ ‫سال‬ ‫چند‬ ‫در‬ ‫‌گذار‬‫ن‬‫قانو‬
‫از‬ ‫استفاده‬ ‫یعنی‬ ،‫شده‬ ‫ذکر‬ ‫ماده‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬
‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫اجرای‬ ‫در‬ ‫غیردولتی‬ ‫بخش‬ ‫مشارکت‬
‫داده‬ ‫نشان‬ ‫خود‬ ‫از‬ ،‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫و‬ ‫عمرانی‬
‫رابطه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫بیانگر‬
.‫است‬ ‫شده‬ ‫محقق‬
■■‫واگذاری‬ ‫قابل‬ ‫هم‬ PPP ‫‌ه�ای‬‫ه‬‫پروژ‬ ‫آیا‬
‫هستند؟‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫به‬
‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬
.‫است‬ ‫نشده‬ ‫تعریف‬ ‫‌هایی‬‫ه‬‫پروژ‬ ‫چنین‬ ‫اطالعات‬
‫قرار‬ ‫که‬ ‫داشت‬ ‫وجود‬ ‫زیرساخت‬ ‫حوزه‬ ‫در‬
‫این‬ ‫مدیرعامل‬ ،‫خسروی‬ ‫مهندس‬ ‫آقای‬ ‫شد‬
‫اجرای‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫پیشنهادهای‬ ،‫شرکت‬
‫ارتباطات‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ PPP ‫صورت‬ ‫به‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫پروژ‬
.‫نکردند‬ ‫پیگیری‬ ‫را‬ ‫قضیه‬ ‫این‬ ‫آنها‬ ‫اما‬ ،‫کند‬ ‫ارائه‬
‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ،‫دهد‬ ‫رخ‬ ‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫که‬ ‫موردی‬ ‫تنها‬
EPC ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫‌سپاری‬‫ن‬‫برو‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫طرح‬
‫و‬ ‫گذاشته‬ ‫مناقصه‬ ‫به‬ ‫پروژه‬ ‫این‬ ‫تا‬ ‫شود‬ ‫تعریف‬
‫سپرده‬ ‫پیمانکار‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫به‬
.‫شود‬
■■‫‌های‬‫ش‬‫پژوه‬ ‫مرکز‬ ‫که‬ ‫گزارشی‬ ‫براساس‬
‫دولت‬ ‫بحث‬ ‫برای‬ ،‫کرده‬ ‫منتش�ر‬ ‫مجلس‬
‫دیگر‬ ‫کالن‬ ‫‌ه�ای‬‫ث‬‫بح‬ ‫ی�ا‬ ‫الکترونی�ک‬
،‫‌اند‬‫ه‬‫ش�د‬ ‫تعریف‬ ‫مل�ی‬ ‫س�طح‬ ‫در‬ ‫ک�ه‬
‫پیدا‬ ‫اختص�اص‬ ‫توجهی‬ ‫قاب�ل‬ ‫بودج�ه‬
‫در‬ ‫ضعف‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫امر‬ ‫این‬ .‫اس�ت‬ ‫نکرده‬
‫مشکالت‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫یا‬ ‫اس�ت‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬
‫دارد؟‬ ‫وجود‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اقتصادی‬
‫شورای‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫فاوا‬ ‫کارگروه‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫توجه‬
‫کارگروه‬ .‫گرفت‬ ‫شکل‬ ‫مجازی‬ ‫فضای‬ ‫عالی‬
‫دولت‬ ‫مجموعه‬ ‫در‬ ‫بتواند‬ ‫تا‬ ‫گرفت‬ ‫شکل‬ ‫فاوا‬
‫فعالیت‬ ‫که‬ ‫طوری‬ ‫به‬ ،‫کند‬ ‫ایجاد‬ ‫هماهنگی‬
،‫بازرگانی‬ ‫وزارت‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫وزارتخان‬ ‫تمام‬
‫‌راستا‬‫م‬‫ه‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫را‬ ...‫و‬ ‫‌پرورش‬‫و‬‌‫ش‬‫آموز‬
‫حرکت‬ ‫مشخص‬ ‫برنامه‬ ‫یک‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫تا‬ ‫سازد‬
‫نبود‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫‌گون‬‫ه‬‫ب‬ ‫آن‬ ‫عملکرد‬ ‫متاسفانه‬ ‫اما‬ ،‫کنند‬
،‫مشخص‬ ‫برنامه‬ ‫یک‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫این‬ ‫که‬
‫دلیل‬ ‫همین‬ ‫به‬ .‫شود‬ ‫انجام‬ ‫هدفدار‬ ‫و‬ ‫مدون‬
‫تصویب‬ ‫و‬ ‫تعریف‬ ‫را‬ ‫‌هایی‬‫ه‬‫پروژ‬ ‫و‬ ‫‌ها‬‫ح‬‫طر‬ ‫اگر‬
‫بودجه‬ ‫قوانین‬ ‫یا‬ ‫پنجم‬ ‫برنامه‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کنند‬
‫این‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬ ‫منظور‬ ‫آنها‬ ‫برای‬ ‫اعتباری‬ ،‫نباشد‬
‫توجیه‬ ‫واقعا‬ ‫طرحی‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫درحالی‬
‫حمایت‬ ‫مورد‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫خوبی‬
‫شاهد‬ ‫هماهنگی‬ ‫عدم‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ .‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬ ‫قرار‬
‫خود‬ ‫کار‬ ‫که‬ ‫‌هایی‬‫ح‬‫طر‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫که‬ ‫هستیم‬
‫‌هایی‬‫ح‬‫طر‬ ‫در‬ ‫خصوصی‬ ‫بخش‬ ‫داریم‬ ‫انتظار‬ ‫ما‬
‫مشخص‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫فعال‬ ‫که‬
‫اجرایی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫وارد‬ ،‫است‬ ‫شده‬
‫است‬ ‫این‬ ‫حقیقت‬ .‫کند‬ ‫اعالم‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫آمادگی‬ ‫ما‬ ‫یا‬
‫ندارد‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫چندانی‬ ‫پول‬ ‫دولت‬ ‫اکنون‬ ‫که‬
،‫کند‬ ‫هزینه‬ ‫عمرانی‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫برای‬ ‫بخواهد‬ ‫که‬
‫است‬ ‫مواجه‬ ‫بودجه‬ ‫کسری‬ ‫با‬ ‫چراکه‬
8
www.irannsr.orgwww.irannsr.org
Information & Communication Technology Magazine
)‫(تكفا‬‫ارتباطات‬‫و‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬

9. ‫اجرا‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ،‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬ ‫شروع‬ ‫‌خوبی‬‫ه‬‫ب‬ ‫را‬
‫در‬ ‫که‬ ‫طرحی‬ ‫هر‬ .‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫متوقف‬ ‫یکدفعه‬
‫‌انداز‬‫م‬‫چش‬ ‫سند‬ ،‫‌ای‬‫ه‬‫توسع‬ ‫‌های‬‫ه‬‫برنام‬ ‫راستای‬
‫حمایت‬ ‫مورد‬ ‫طبیعتا‬ ،‫باشد‬ ‫نشده‬ ‫تعریف‬ ...‫و‬
‫و‬ ‫سنجید‬ ‫را‬ ‫جوانب‬ ‫تمام‬ ‫باید‬ .‫‌گیرد‬‫ی‬‫نم‬ ‫قرار‬
‫ارزیابی‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫جامع‬ ‫طرح‬ ‫یک‬ ‫قالب‬ ‫در‬
‫تا‬ ‫‌ها‬‫ح‬‫طر‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫کرد‬ ‫بررسی‬ ‫باید‬ .‫داد‬ ‫قرار‬
‫تا‬ ،‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫کمک‬ ‫همدیگر‬ ‫به‬ ‫اندازه‬ ‫چه‬
‫آیا‬ ،‫هستند‬ ‫همدیگر‬ ‫راستای‬ ‫در‬ ‫اندازه‬ ‫چه‬
‫را‬ ‫همدیگر‬ ‫حتی‬ ‫یا‬ ‫هستند‬ ‫همدیگر‬ ‫‌نیاز‬‫ش‬‫پی‬
‫همزمان‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫طرح‬ ‫یک‬ ‫نباید‬ .‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫دفع‬
‫این‬ ‫مسایلی‬ ‫چنین‬ .‫شود‬ ‫اجرا‬ ‫دستگاه‬ ‫دو‬ ‫در‬
‫واقعی‬ ‫تحلیل‬ .‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬ ‫مواجه‬ ‫چالش‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫حوزه‬
‫‌های‬‫ش‬‫پژوه‬ ‫مرکز‬ ‫توسط‬ ‫شده‬ ‫منتشر‬ ‫گزارش‬
‫عمده‬ ‫باید‬ ‫تقریبا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫مجلس‬
‫در‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬
‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫فصل‬ ‫‌بندی‬‫ه‬‫دست‬
‫رخ‬ ‫چیزی‬ ‫چنین‬ ‫عمل‬ ‫در‬ ‫اما‬ ،‫شود‬ ‫فهرست‬
.‫است‬ ‫نداده‬
■■‫برای‬ ‫پنج�م‬ ‫برنامه‬ ‫در‬ ‫مث�ال‬ ‫ط�ور‬ ‫ب�ه‬
3 ‫از‬ ‫بیش‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫ش�بکه‬ ‫تحقق‬
‫نظر‬ ‫در‬ ‫اعتبار‬ ‫تخصی�ص‬ ‫میلیارد‬ ‫ه�زار‬
‫اکنون‬ ‫اینکه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫بود‬ ‫شده‬ ‫گرفته‬
،‫‌گذرد‬‫ی‬‫م‬ ‫برنامه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫س�ال‬ 2 ‫از‬ ‫بیش‬
‫تخصیص‬ ‫اعتبار‬ ‫ای�ن‬ ‫از‬ ‫چقدر‬ ‫تاکن�ون‬
‫زمان‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫رش�د‬ ‫آیا‬ ‫اس�ت؟‬ ‫کرده‬ ‫پیدا‬
‫خیر؟‬ ‫یا‬ ‫است‬ ‫برابر‬ ‫شده‬ ‫تعیین‬
‫و‬ ‫کالن‬ ‫نگاه‬ ‫در‬ ‫نابسامانی‬ ‫کردم‬ ‫بیان‬ ‫اینکه‬
‫از‬ ‫مانع‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫راهبردی‬
‫کنار‬ ‫در‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫تمام‬ ‫گرفتن‬ ‫قرار‬ ‫و‬ ‫همسویی‬
‫این‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ‫اما‬ ،‫بود‬ ‫کلی‬ ‫دالیل‬ ‫از‬ ،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫هم‬
‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫بیشتر‬ ‫جزییات‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫مشکالت‬
‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫جامع‬ ‫طرح‬ ‫هنوز‬ .‫داد‬ ‫قرار‬
‫در‬ ،‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫مجلس‬ ‫کار‬ ‫دستور‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬
‫توسعه‬ ‫چهارم‬ ‫برنامه‬ ‫قانون‬ ‫در‬ ‫طرح‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫حالی‬
‫طور‬ ‫به‬ ،‫کلی‬ ‫مشکالت‬ ‫درکنار‬ .‫بود‬ ‫شده‬ ‫تکلیف‬
‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫مشخص‬
،‫دیگر‬ ‫بیان‬ ‫به‬ .‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫هم‬ ‫دیگری‬ ‫مشکالت‬
‫این‬ ‫شده‬ ‫سبب‬ ‫که‬ ‫دارند‬ ‫وجود‬ ‫عواملی‬ ‫مجموعه‬
‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ .‫برسد‬ ‫سرانجام‬ ‫به‬ ‫نتواند‬ ‫تاکنون‬ ‫طرح‬
‫تغییر‬ ‫طرح‬ ‫مجری‬ ‫و‬ ‫وزیر‬ ‫چندین‬ ‫مدت‬ ‫این‬ ‫در‬
‫پیش‬ ‫انحالل‬ ‫حد‬ ‫سر‬ ‫تا‬ ‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ،‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬
،‫گرفت‬ ‫شکل‬ ‫مجازی‬ ‫فضای‬ ‫عالی‬ ‫شورای‬ ،‫رفت‬
‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫و‬ ‫شورا‬ ‫دبیرخانه‬ ‫بین‬ ‫اختالفاتی‬
‫برای‬ ‫كمي‬ ‫دالیل‬ ،‫موارد‬ ‫این‬ ‫تمامی‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫رخ‬
‫پیش‬ ‫شرایط‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫نیستند‬ ‫طرح‬ ‫یک‬ ‫توقف‬
‫دشوار‬ ‫بسیار‬ ‫حساس‬ ‫و‬ ‫مهم‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ‫بردن‬
‫صورت‬ ‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬ ‫تا‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬ ‫به‬ .‫است‬
‫شایستگی‬ ‫و‬ ‫صالحیت‬ ‫که‬ ‫موجه‬ ‫اشخاص‬ ‫و‬ ‫نگیرد‬
،‫نگیرند‬ ‫قرار‬ ‫خود‬ ‫جایگاه‬ ‫در‬ ‫دارند‬ ‫را‬ ‫مناصب‬ ‫این‬
‫احساس‬ ‫باید‬ ‫همه‬ .‫داد‬ ‫خواهند‬ ‫رخ‬ ‫مشکالت‬ ‫این‬
‫به‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ملی‬ ‫طرح‬ ‫یک‬ ‫طرح‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫کنند‬
‫در‬ .‫شد‬ ‫خواهند‬ ‫متضرر‬ ‫همه‬ ،‫نیابد‬ ‫تحقق‬ ‫موقع‬
‫‌ماندگی‬‫ب‬‫عق‬ ‫یا‬ ‫غفلت‬ ،‫کوتاهی‬ ‫اگر‬ ‫جایگاه‬ ‫این‬
‫پیشرفت‬ ،‫توسعه‬ ‫روی‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫گیرد‬ ‫صورت‬
‫این‬ ‫از‬ .‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬ ‫تاثیر‬ ‫مردم‬ ‫زندگی‬ ‫و‬ ‫کشور‬
‫اجرایی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫به‬ ‫مشکالت‬ ‫همه‬ ،‫منظر‬
‫ابالغ‬ ‫دیر‬ ‫بودجه‬ ‫قانون‬ ‫که‬ ‫وقتی‬ ،‫‌گردد‬‫ی‬‫نم‬ ‫باز‬
...‫و‬ ‫‌ها‬‫ل‬‫دستورالعم‬ ‫و‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫‌نام‬‫ن‬‫آیی‬ ‫سایر‬ ،‫‌شود‬
،‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫تاخیر‬ ‫با‬ ‫تخصیص‬ ،‫شود‬ ‫تهیه‬ ‫دیر‬
‫ملی‬ ‫‌های‬‫ح‬‫طر‬ ،‫شود‬ ‫مبادله‬ ‫تاخیر‬ ‫با‬ ‫‌نامه‬‫ت‬‫موافق‬
.‫شد‬ ‫نخواهند‬ ‫اجرا‬ ‫شده‬ ‫تعیین‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫هم‬
،‫کردید‬ ‫اشاره‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫موردی‬ ‫این‬ ‫هرحال‬ ‫به‬
‫که‬ ‫آنچه‬ ‫کلی‬ ‫حالت‬ ‫در‬ ‫اما‬ ،‫دارد‬ ‫خاصی‬ ‫دلیل‬
‫از‬ ‫برخورداری‬ ‫عدم‬ ،‫‌برد‬‫ی‬‫م‬ ‫رنج‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫کشور‬
‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫همگرایی‬ ‫برای‬ ‫مشخص‬ ‫فرهنگ‬ ‫یک‬
‫در‬ ‫محور‬ ‫برنامه‬ ‫و‬ ‫یکپارچه‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫همه‬ ‫تا‬ ‫است‬
‫توسعه‬ ‫‌انداز‬‫م‬‫چش‬ ‫سند‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اهدافی‬ ‫راستای‬
‫این‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ‫تا‬ .‫کنند‬ ‫عمل‬ ،‫شده‬ ‫دیده‬ 1404
‫همین‬ ‫شاهد‬ ‫ما‬ ،‫نگیرد‬ ‫صورت‬ ‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬
.‫بود‬ ‫خواهیم‬ ‫وضعیت‬
■■‫را‬ 93 ‫س�ال‬ ‫بودجه‬ ‫تنظی�م‬ ‫دورنم�ای‬
‫ش�ما‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫‌کنید؟‬‫ی‬‫م‬ ‫ارزیابی‬ ‫چگون�ه‬
‫س�ال‬ ‫بودجه‬ ‫تنظیم‬ ‫در‬ ‫الزامات�ی‬ ‫چ�ه‬
‫در‬ ‫باید‬ ‫ف�اوا‬ ‫حوزه‬ ‫توس�عه‬ ‫برای‬ ‫آینده‬
‫شود؟‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬
‫مطلوب‬ ‫قبل‬ ‫‌های‬‫ل‬‫سا‬ ‫مانند‬ ‫را‬ 93 ‫سال‬ ‫بودجه‬
‫طور‬ ‫به‬ ‫مشترکی‬ ‫درک‬ ‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ .‫‌دانم‬‫ی‬‫م‬
‫گرفته‬ ‫شکل‬ ،‫اندک‬ ‫سرعت‬ ‫با‬ ‫هرچند‬ ،‫تدریجی‬
‫‌گیری‬‫ل‬‫شک‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫است‬
‫طور‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫جدید‬ ‫دولت‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دیدگا‬ .‫است‬
‫فناوری‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫وزارت‬ ‫‌های‬‫ه‬‫دیدگا‬ ‫مشخص‬
‫موضوع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نهادهایی‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
‫بودجه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫حاکی‬ ،‫هستند‬ ‫موثر‬
‫خواهد‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ 93 ‫سال‬ ‫برای‬ ‫مناسبی‬
‫خود‬ ‫بودجه‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫غیر‬ ‫به‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫البته‬ .‫شد‬
،‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫دریافت‬ ‫خزانه‬ ‫از‬ ‫عمومی‬ ‫بودجه‬ ‫از‬ ‫را‬
‫هم‬ ‫را‬ ‫دولت‬ ‫برای‬ ‫درآمدزایی‬ ‫توان‬ ‫حقیقت‬ ‫در‬
‫به‬ ‫بلکه‬ ‫مالیات‬ ‫پرداخت‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ،‫دارد‬
‫همچنین‬ ‫و‬ ‫دوم‬ ‫و‬ ‫اول‬ ‫‌های‬‫ر‬‫اپراتو‬ ‫مثال‬ ‫طور‬
‫پرداخت‬ ‫امتیاز‬ ‫حق‬ ،‫خود‬ ‫پروانه‬ ‫ازای‬ ‫در‬ ‫رایتل‬
‫بخش‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫نیست‬ ‫اندکی‬ ‫رقم‬ ‫که‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬
‫تخصیص‬ ‫آنها‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫‌اي‬‫ه‬‫بودج‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ‫هم‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫مطلوبی‬ ‫‌های‬‫ت‬‫ظرفی‬ ‫بنابراین‬ .‫داد‬
‫شروع‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫مثبتی‬ ‫انرژی‬ ‫و‬ ‫انگیزه‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫و‬
‫بودجه‬ ‫وضعیت‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ،‫داشته‬ ‫وجود‬ ‫دولت‬
‫آن‬ ‫اجرای‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫حوزه‬ ‫در‬
‫مالحظات‬ ‫درخصوص‬ .‫کرد‬ ‫ارزیابی‬ ‫مطلوب‬ ‫را‬
‫کردم‬ ‫عنوان‬ ‫هم‬ ‫قبال‬ 93 ‫سال‬ ‫بودجه‬ ‫الزامات‬ ‫و‬
‫اسناد‬ ‫براساس‬ ‫یعنی‬ ،‫برنامه‬ ‫مطابق‬ ‫باید‬ ‫که‬
‫در‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫جایگاه‬ ‫که‬ ‫باالدستی‬
‫حدامکان‬ ‫تا‬ .‫شوند‬ ‫لحاظ‬ ،‫کرده‬ ‫تعیین‬ ‫کشور‬
‫که‬ ‫جایی‬ ‫به‬ ‫ورود‬ ‫از‬ ‫دولت‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫تالش‬ ‫باید‬
‫فعاالن‬ ‫حضور‬ ‫عرصه‬ ‫فقط‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫ورود‬ ‫نباید‬
.‫کند‬ ‫حذر‬ ‫است‬ ‫خصوصی‬ ‫و‬ ‫غیردولتی‬ ‫بخش‬
‫این‬ ‫بارز‬ ‫مصادیق‬ ‫از‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫بخش‬
‫آن‬ ‫در‬ ‫نباید‬ ‫وجه‬ ‫هیچ‬ ‫به‬ ‫دولت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫حوزه‬
‫اسناد‬ ‫براساس‬ ‫اگر‬ ‫بنابراین‬ .‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫حضور‬
‫شاهد‬ ‫که‬ ‫باشید‬ ‫مطمئن‬ ،‫کنند‬ ‫عمل‬ ‫باالدستی‬
‫بود‬ ‫خواهیم‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫خوبی‬ ‫‌های‬‫ت‬‫پیشرف‬
‫آینده‬ ‫سال‬ ‫دو‬ ‫یکی‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬ ‫ملی‬ ‫شبکه‬ ‫و‬
‫به‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دستگا‬ ‫اگر‬ .‫رسید‬ ‫خواهد‬ ‫نتیجه‬ ‫به‬ ‫حتما‬
‫نروند؛‬ ‫همدیگر‬ ‫از‬ ‫دوری‬ ‫و‬ ‫جدایی‬ ،‫تفرقه‬ ‫سراغ‬
‫عرصه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫خوبی‬ ‫اتفاقات‬ ‫شاهد‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫بخش‬ ‫طبیعتا‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫خواهیم‬
.‫برد‬ ‫خواهد‬ ‫را‬ ‫الزم‬ ‫بهره‬ ‫هم‬ ‫فاوا‬ ‫صنعت‬
‫ملي‬ ‫شبكه‬ ‫طرح‬ ‫که‬ ‫کنند‬ ‫احساس‬ ‫باید‬ ‫همه‬
‫موقع‬ ‫به‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ملی‬ ‫طرح‬ ‫یک‬ ‫اطالعات‬
‫این‬ ‫در‬ .‫شد‬ ‫خواهند‬ ‫متضرر‬ ‫همه‬ ،‫نیابد‬ ‫تحقق‬
‫صورت‬ ‫‌ماندگی‬‫ب‬‫عق‬ ‫یا‬ ‫غفلت‬ ،‫کوتاهی‬ ‫اگر‬ ‫جایگاه‬
‫کشور‬ ‫پیشرفت‬ ،‫توسعه‬ ‫روی‬ ‫حتم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫گیرد‬
‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬ ‫تاثیر‬ ‫مردم‬ ‫زندگی‬ ‫و‬
9
)‫(تكفا‬‫ارتباطات‬‫و‬‫اطالعات‬‫فناوري‬‫كاربري‬‫توسعه‬‫ماهنامه‬
www.irannsr.org
www.irannsr.org
Information & Communication Technology Magazine
1392‫بهمن‬‫و‬‫دي‬
‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬