2nd Maccabees is a deuterocanonical book which recounts the persecution of Jews under King Antiochus IV Epiphanes and the Maccabean Revolt against him. Painting by Pierre Paul Rubens, 1634.

2. अध्य १
१ दाजुभाइहर, यहददहर जो यरूशलेेा र यहूदयााो भूूेेा
छन्, इूजपभटर रहलाा यहददहरशाल साव र ूान्ाो ााेना
गद्छन्:
2 परेलशर तपालंपूत ा
ृ पाशु हनुहोो्, र उहाँाा ूिशाोद ोलिाहर
अबाहाे, इोहाा र याा
ू बोँग गनु्भभाो उहाँाो ारार
ोम्नुहोो््
3 अून ूतेदहर ोबैशाल उहाँाो ोलिा गन् र उहाँाो इचा पूरा गन्,
अोश ोाहो र इचु ा ूदेागशल हदय ूदनुहोो््
4 अून उहाँाो विया र आजाहरेा आफनो हदय खोलनुहोो्, र
ूतेदहरशाल ूान् पठाउनुहोो्,
5 अून तपालंाा पार्नाहर ोुनुहोो्, र तपालंोँग भा हनुहोो्, र
ोेसााो ोेयेा तपालंशाल ाूहलै नतायुहोो््
6 अून अब हाेद तपालंाो शाूग पार्ना गटररहलाा छौं्
7 ा
ु न ोेय डलेलू्र योशल ूाोन गरल, ोय ोतरद र निौं िर्ेा, हाेद
यहददहरशल तद िर्हरेा हाेदेाूर आइपन् ोंा्ाो चरे
ोदेाेा, जलोन र उनाो ामनदशल पूित भूूे र राजबा् ूिदोह
गरलाो ोेयदलनख, हाेद यहददहरशल तपालंशाल शलखौं्
8 र पोच् जशाभ, र ूनद्र रगत बगाभ् तब हाेदशल परेपभुशाल
पार्ना गय्, र ोुूनयो् हाेदशल बूशदानहर र ेूोनो पदठो पून
चढायौं, र बतदहर बालौं, र रो्दहर राखौं्
9 अून अब हलनु्होो् ूा तपालंशल ाासलउ ेूहनाेा पाशहराो चाड
ेनाउनुहुछ्
10 ोय चौोद र आठौं िर्ेा, यरूशले र यहूदयाेा भभाा
ेाूनोहर, पटररद् र यहदाशल अूभूरक पुजारदहराो भणाराा
राजा ्ोशलेलयोाा ेाूशा भटरसोबुशोशाल अूभिादन र साव
पठाभ् ूेशेा भभाा यहददहर:
11 जहाँोम परेलशरशल हाेदशाल ठ
ू शा खतराहरबा् छु ्ाारा
ूदनुभभाो छ, हाेद उहाँशाल धलरै धनिाद ूदुछौं, राजााो ूिरुेा
शडाइँेा्
12 ूानूा पूित ोहर ूभत शड्नलहरशाल उहाँशल बाूहर
ूनाालनुभयो्
13 ूानूा जब अगुिा फारोेा आइपुगलाा ूरभ, र उहाँोँगाो ोलना
अजलय दलनखनो, ूतनदहर नाूनयााा पुजारदहराो छशदारा
नाूनयााो ेन्रेा ेाटरभ्
14 ूानभनल भन्टाो, उोशल उनदोँग ूििाह गन् जसो गरद,
दाइजोाो नाेेा पैोा ूशनाो शाूग ठाउँेा र उनाा ोारदहर
आभ्
15 जोशाल नाूनयााा पुजारदहरशल अूि ोारलाा ूरभ, र उहाँ भउ्ा
ोानो ोेूहाो ोार ेन्राो ामाोेा पिलू गनु्भयो, भन्टाो
ूभत आउनल ूबूता
ै ूतनदहरशल ेन्र ब् गरल:
16 अून छानााो भउ्ा ूनजद ढोाा खोशलर, ूतनदहरशल गज्न जसै
ढुङाहर हानल, र ापानशाल ेारल, ूतनदहरशाल ्ुका-्ुका पारल,
ूतनदहराो ्ाउाो हाूनूदभ र बाूहर भभााहरशाल फाूशूदभ्
17 ोबै ा
ु राेा हामा परेलशर धनाो होो्, जोशल अधे्हरशाल
ोुमनुभभाो छ्
18 तोाारा अूहशल हाेदशल ाासलउ ेूहनााो पाँच र बदोौं ूदनेा
ेन्राो ूुुदारा राखल उदलद राखलाा छौं, हाेदशल तपालंशाल
योाो पेाादारा गन् आिदा ठानलाा ूरयौं, ूा तपालंशल
योशाल पाशहराो चाडाो रपेा पून राख ोकुहुछ् आगो, जुन
हाेदशाल ूदइभाो ूरयो जब ूनूेयाोशल बूशदान चढायो, तोपूछ
उोशल ेन्र र िलदद बनाभाो ूरयो्
19 ूानूा जब हामा पुखा्हरशाल फारोेा शूगयो, तब भक
पुजारदहरशल िलददाो आगो गोप रपेा शगल र योशाल पानद
नभभाो खाडशाो खाशद ठाउँेा शुााभ, जहाँ ूतनदहरशल तोशाल
ोुरू्त राखल, ताूा तो ठाउँ राहा नहोो्् ोबै पुररहर्
20 अब धलरै िर् पूछ, जब यो परेलशरशाल ेन पय्, फारोाा
राजाबा् पठाइभाा नदूेआोशल तद पूजाहारदहराो िंूशाल पठाभ
जोशल योशाल आगोेा शुााभाा ूरभ: तर जब उनदहरशल हाेदशाल
भनल उनदहरशल आगो होइन, तर बाको पानद पाभ् ;
21 तोपूछ उहाँशल ूतनदहरशाल यो तानल र लाउन आजा ूदनुभयो्
र जब बूशदानहर रानखयो, नदूेयाोशल पुजारदहरशाल दाउरा र
तोेा रानखभाा चदजहर पानदशल छा
् न आदलू ूदभ्
22 जब यो भयो, र िाे चमानल ोेय आयो, जुन पूहशल बादशेा
शुा
ल ाो ूरयो, तहाँ ठ
ू शो आगो बूशयो, जोशल गदा् हरला ेाूनो
छक परल्
23 अून पूजाहारदहरशल बूशदान खाँदै गदा् पार्ना गरल, े भुछु , दुिै
पूजाहारदहर र बाँाद ोबै, जोनारनशल ोुर गरल, र बाँादशल नदूेयाोशल
जसै जिाफ ूदभ्
24 अून पार्ना योरद भयो् हल पभु, पभु परेलशर, ोबै ा
ु रााो
ोृू्ाता्, जो भयभदत र बूशयो, र धे्, र दयाशु, र भाेात र
दयाशु राजा हनुहुछ,
25 ोबै चदजहराा भा ेात ूदनल, भाेात नायद, ोि्ूनकेान् र
अन्, तपालंशल इसाभशशाल ोबै ोेसाबा् छु ्ाारा ूदनुहुछ, र
ूपताहरशाल छानुभयो र ूतनदहरशाल पूित गनु्भयो:
26 ूतमा ोमूा् पजा इसाभशाो शाूग बूशदान ूशनुहोो्, र
तपालंाो आफनै भागाो र्ा गनु्होो्, र योशाल पूित बनाउनुहोो््
27 हाेदबा् छटरभााहरशाल भलशा गर, जाूतहराा बदचेा ोलिा
गन्हरशाल छु ्ाारा ूदनुहोो्, ूतनदहरशाल िृूात र िृाा
गन्हरशाल हलनु्होो्, र जाूतहरशाल राहा ूदनुहोो् ूा तपालं हामा
परेलशर हनुहुछ्
28 हाेदशाल ूरचोूेचो गन्हरशाल दण ूदनुहोो्, र िेणशल
हाेदशाल गलद गनु्होो््
29 ेोूाशल भनल्ै ूतमा ेाूनोहरशाल आफनो पूित यानेा फ
ल टर
रोप्
30 अून पूजाहारदहरशल धनिादाो भजन गाभ्
31 अब जब बूशदान खाइयो, ूनूेयाोशल छोूडभाो पानदशाल ठ
ू शा
ढुङाहरेा खनाउन आदलू ूदभ्
32 यो गटरोा
ल पूछ तहाँ भउ्ा जाशा बूशयो, तर तो िलददबा्
चमा
ल ाो जोूतशल भस भयो्
33 तोाारा जब यो ा
ु रा राहा भयो, यो फारोाा राजाशाल भूनयो,
ूा जहाँ पुजारदहरशल आगो शुााभाा ूरभ, तहाँ पानद दलखा पर्‍
यो, र
नलूेयाोशल बूशदानहरशाल तोशल ूुु पारलाो ूरयो्
v 34 तोपूछ राजाशल तो ठाउँशाल जोडलर, ेुदााो जाँच
गटरोा
ल पूछ तोशाल पूित बनाभ ्
35 अून राजाशल धलरै उपहारहर ूशभ, र जोशाल उोशल तृप पान्
ूरयो ूतनदहरशाल ूदभ्
36 अून नलूेयाोशल योशाल नफरर भनल, जुन भनु जूता
ै ूुनुारा
हो: तर धलरै ेाूनोहरशल योशाल नलफद भुछन््
अध्य २
1 अूभशलखहरेा यो पून पाइुछ, ूा जलरलेद अगेिकाशल
ूतनदहरशाल आगोबा् शैजान आजा ूदभ, जोरद यो ोंा
ल त गटरभाो
छ:
2 अून ाोरद अगेिकाशल, ूतनदहरशाल विया ूदभर,
ूतनदहरशाल पभुाा आजाहर नूबो्न आजा ूदभ, र ूतनदहरशल
चाँदद र ोुनाा ेूूत्हर, ूतनदहराा गहनाहर दलखदा ूतनदहराो
ूदेागेा गलद नगनू् भनलर्
3 अून अर यसै भाराहरदारा उहाँशल ूतनदहरशाल पोराहन
ूदनुभयो, ूा विया ूतनदहराो हदयबा् ह््नु हँदैन्
4 तोै शलखेा यो पून ोेािलू ूरयो, ूा अगेिकाशल, परेलशरबा्
चलतािनद ूदभर, पाश र ोुदुाशाल उहाँोँगै जान आजा ूदनुभयो, जब

3. उहाँ पहाडेा जानुभयो, जहाँ ेोूा ेाूर चढल र परेलशराो ोमदा
दलखल्
5 अून जब जलरलेद तहाँ आइपुगल, उोशल भउ्ा खाशद गुफा भलटायो,
जहाँ उोशल पाश, ोुदुा र धूपाो िलदद राखो, र ढोाा ब् गय््
6 अून उहाँशाल पछाउनलहरेरल ाोहद-ाोहद बा्ो ूचन शगाउन
आभ, तर भलटाउन ोा
ल नन््
7 जोशाल जलरलेदशल बु्लपूछ, उनशल उनदहरशाल दोर ूदभ, योो भ्ै,
तो ठाउँाो शाूग, यो अजात हनलछ जबोम परेलशरशल आफना
जनहरशाल फ
ल टर भाोार भलशा गनु्हनलछ र ूतनदहरशाल दयाेा
गहा गनु्हनलछ्
8 तब परेपभुशल ूतनदहरशाल यद ा
ु राहर दलखाउनुहनलछ, र
परेपभुाो ेूहेा दलखा पन्छ, र बादश पून, जोरद यो ेोूााो
ेुून दलखाइभाो ूरयो, र जब ोुशलेानशल इचा गरल ूा ठाउँशाल
ोमानजना रपेा पूित बनाइयोो््
9 यो पून िोराा गटरयो, ूा उहाँशल बुनुेान् भभाोशल ोेप्ााो
बूशदान र ेन्राो ोेानपाो पसाि गनु्भयो्
10 अून जोरद ेोूाशल परेपभुशाल पार्ना गरल, सग्बा् आगो
आयो र बूशदानहरशाल भस गय्: तसै गरद ोोशोेनशल पून
पार्ना गरल, र सग्बा् आगो तश आयो र होेबूशहरशाल भस
गय््
11 अून ेोूाशल भनल, ूानभनल पापबूश खानु हँदैननो, तो भस
भयो्
12 योाारा ोुशलेानशल तद आठ ूदनहर राखल्
13 ूनूेयाोाा शलखहर र ू्पादहरेा पून यसै ा
ु राहर टरपो््
गटरभाो ूरयो् र उहाँशल ाोरद भउ्ा पुसााशय यापना गनु्भयो
राजाहर, अगेिकाहर, र दाऊदाा ााय्हर, र राजाहराा
पतहर पूित िरदानहराा ोम्ेा जमा गनु्भयो्
14 तोरद नै यहदाशल पून हाेदशल युुाो ााराशल गुेाभाो ोबै
चदजहर जमा गरल, र ूतनदहर हाेदोँगै रहुछन््
15 योाारा यूद तपालशाल योाो आिदाता छ भनल,
ूतनदहरशाल लाउन ा
ल हद पठाउनुहोो््
16 जब हाेद ूुुदारा ेनाउन शागलाा छौं, हाेदशल तपालशाल
शलखलाा छौं, र यूद तपालशल उहद ूदनहर राखनुभयो भनल तपालशल
रामो गनु्हनलछ्
17 हाेद यो पून आूा गछ्, ूा परेलशरशल, जोशल आफना ोबै
ेाूनोहरशाल छु ्ाारा ूदनुभयो, र ूतनदहरशाल ोबैशाल ोमदा,
र राज, र पूजाहारद, र पूितयान ूदनुभयो,
18 जोरद उहाँशल वियाेा पूतजा गनु्भभाो ूरयो, ूछटै हाेदेाूर
ा
ृ पा गनु्हनलछ, र हाेदशाल सग्ेुूनाो पतला भूूेबा् पूित
यानेा जमा गनु्हनलछ: ूानूा उहाँशल हाेदशाल ठ
ू शा
ोङ्हरबा् छु ्ाारा ूदनुभभाो छ, र ठाउँशाल ूुु गनु्भभाो
छ्
19 अब यहदा माााूबयो, र ूतनाा भाइहर, र ठ
ू शो ेन्राो
ूुुदारा र िलददाो ोेप्ााो बारलेा,
20 अून भन्टाो भूपफ
ल नलो र ूतनाा छोरा युपल्र ूिरुाो
युुहर,
21 अून पा् ूचनहर जुन सग्बा् आभाा ेाूनोहरशाल जो
यहदद धे्ाो शाूग ूतनदहराो ोमानाो शाूग ेनु्ोपूा् विहार
गरल: ताूा, रोरै भभ पून, ूतनदहरशल ोारा दलूशाल ूजतो, र बब्र
भदडहरशाल खलदल,
22 अून ोंोारभटर पखात ेन्रशाल फ
ल टर पुन: पाप भयो, र
ूहरशाल ेुक गर्‍
यो, र तश जाँदै गरलाो ूनयेहरशाल ोेर्न
गर्‍
यो, पभुशल उनदहरशाल ोबै अनुगहाा ोार अनुगह
गटररहनुभभाो ूरयो:
23 यद ोबै ा
ु राहर, े भुछु , जलोन अफ ोाइरलनदारा पाँचि्ा
पुसाहरेा िोराा गटरभाो छ, हाेद भा खणेा ोंू्प गन्
परख गन्छौं्
24 अोदूेत ोंखाशाल ूिचार गन्ाो शाूग, र ूतनदहरशल ारााो
ाराहर हलन् इचाशाल भलटाउनल ाूठनाल, ूिरयाो ूिूिधतााो
शाूग,
25 हाेद होूूयार भभाा छौं, ूा जोशल पढ्नल ूतनदहरशल रेाइशो
पाऊन्, र ोम्नाेा पूतबु हन चाहनलहरशल ोहजता पाउन ोा
ू न्,
र जोाो हातेा यो आउँछ ोबैशल शाभ पाउन ोा
ू न््
26 तोाारा, हाेदशाल, जोशल हाेदशाल ाे गन् यो पदडादायद
पटरशे ूशयो, यो ोूजशो ूरभन, तर पूोना र हलरचाहाो ा
ु रा ूरयो;
27 जोरद भोज तयार गन् र अराो फाइदा खोजलशाल यो ा
ु नै
ोहजता छै न: तैपून धलरैाो खुोदाो शाूग हाेदशल यो ठ
ू शो पदडा
खुोदोार ूशनलछौं;
28 पतला ूिूलराो ोहद हायूश् शलखाशाल छोड्दै, र भा
ोंू्प ूनयेहर पाशना गन् पटरशे्
२९ ूानूा नयाँ िर बनाउनल ेाूशाशल ोमूा् भिनाो हलरचाह
गनु्पछ् ् तर जोशल योशाल बाूहर ोल् गन् र रंग शगाउनल ााे गछ् ,
उोशल योाो ोजाि्ाो शाूग उपयुक चदजहर खोज्पछ् : ेशाल
शागछ ूा यो हाेदोँग छ्
30 पतला ूबुदुेा खडा हनु, र धलरै चदजहरेा जानु, र
ूििराहरेा उरुा हनु, ारााो पूहशो शलखााो हो:
31 तर ोंू्पता पयोग गन्, र ााेाो धलरै पटरशेबा् बच, उोशाल
ूदइनलछ जोशल ोंू्प गन्छ्
32 तोोभभ हाेद यहाँ ारा ोुर गन्छौं: ा
ल िश भूनभाो ा
ु राेा
यूत रपदै, ूा यो शाेो पसािना बनाउनु, र ाराेा नै छो्ो हनु
ेूख्ता हो्
अध्य ३
1 अब जब पूित ोहर ोमूा् ूान् ोंग बोोबाो गटरभाो ूरयो, र
ूनयेहर धलरै रामो ोंग रानखभाो ूरयो, टूनयाो पधान पुजारद ाो
भनक र दु्ता ाो िृाा ाो ाारा,
2 यसो हन गयो ूा राजाहर आफ
ै शल पून यो ठाउँाो ोमान गरल,
र ेन्रशाल आफना उत
ृ ् उपहारहरदारा ेूहेा गरल;
३ यूतोम ूा भूोयााो ोलशुाोशल आफनो आमानदबा्
बूशदानाो ोलिाेा शायल ोबै खच्हर बलहोरल्
4 तर बलन्‍
याूेन ा
ु शाा भा जना ूोेोन, जोशाल ेन्‍
ूदराो
ूाोा बनाइभाो ूरयो, ोहरेा अराजातााो ूिरयेा पधान
पुजारदोँग ्गडा भयो्
5 अून जब ूतनशल टूनयाोशाल ूजत ोा
ल नन्, ूतनशल ूतनशाल
थलूोयोाा छोरा अपोशोूनयोाहाँ शगल, जो तोबलशा ोलशोूोटरया र
फ
ल ूनोाा राजपाश ूरभ्
6 अून यरूशलेाो खजाना अोदूेत राेशल भटरभाो ूरयो,
तोैशल बूशदानाो ूहोाबेा नभभाो उनदहराो धनाो भदड
अनूग्द ूरयो, र ोबैशाल राजााो िरेा लाउन ोमि ूरयो भनद
बताभ् हात्
7 अब जब अपोशोूनयो राजााहाँ आभ, र उोशाल भूनभाो पैोा
दलखाभ, राजाशल हलूशयोडोरोशाल आफनो ाोरार् छानल, र उहाँशाल
उक राे लाउन आदलू ूदभर पठाभ्
8 तोैशल तुर्ै हलूशयोडोरोशल आफनो याता ूुर गरल् ोलशोूोटरया र
फ
ल ूनो ोहरहर भेा गन् रंग अ्ग्त, तर िासिेा राजााो
उदलद पूरा गन््
9 अून जब उहाँ यरूशलेेा आउनुभयो, र ोहराा पधान
पुजारदबा् ूिनमतापूि्ा सागत गटरभाो ूरयो, उहाँशल उहाँशाल
पैोााो बारलेा ा
ल बुनु ूदइयो भनलर बताउनुभयो, र उहाँ ूान
आउनुभयो भनलर िोराा गनु्भयो, र यद ा
ु राहर ोाँचै हो ूा भनलर
ोोधल्
10 तब पधान पुजारदशल ूिधिाहर र ्ुहरा-्ुहरद छोराछोरदहराो
राहताो शाूग यसो पैोा रानखभाो छ भनद ूतनशाल भनल:

4. 11 अून तो ेरल ा
ल हद ्ोूबयाोाो छोरा ूहा
् नोाो ूरयो, भा
ेहान पूतूित ेाूनो, र तो दु् ूोेोनशल गशत जानाारद ूदभ
जसै होइन: जोाो ा
ु श जमा चार ोय तोडा चाँदद र दुल ोय ोुन
ूरयो:
12 र यो पूा् रपेा अोमि ूरयो ूा यसा गलदहर उनदहरोाेु
गटरनु पछ् , जोशल योशाल यानाो पूितताेा, र ेन्राो ेूहेा र
अपटरहाय् पूितताेा, ोारा ोंोारेा ोमाूनत गरलाो ूरयो्
13 तर हलूशयोडोरोशल राजााो आजााो ााराशल भनल, ूा जोरद भभ
पून यो राजााो खजानाेा लाइनुपछ् ्
14 तोाारा उोशल ूनयुक गरलाो ूदनेा यो ेाूेशाशाल आदलू
ूदन उहाँ ूभत पसुभयो: योाारा ोमूा् ोहरेा ा
ु नै ोानो पदडा
ूरभन्
15 तर पुजारदहरशल, ूतनदहराा पुजारदहराो शुगाेा िलददाो ोाेु
दणित् गद्, उहाँशाल सग्ेा बोशाभ जोशल उहाँशाल राखलाा
चदजहराो बारलेा विया बनाउनुभयो, ूा उनदहरशाल ोुरू्त
रपेा राखनुपन् ा
ु राहराा शाूग ोुरू्त गटरनुपछ् ्
16 तब जोशल पधान पुजारदशाल अनुहारेा हलर्‍
यो, योशल उोाो
हदयशाल चो् पुया्उनल ूरयो: उोाो अनुहार र उोाो रंगाो
पटरित्नशल उोाो ेनाो ूभतद पदडाशाल िोराा गर्‍
यो्
17 ूानूा तो ेाूनो ूरदराो डर र डरशल िलटरभाो ूरयो, ूा
उहाँशाल हलन्हराा शाूग यो स् ूरयो, अब उोाो हदयेा ासो
ूोा छ्
18 अरहर आ-आफना िरहरबा् ोाेान ूब्द गन् दौूडभ,
ूानूा तो ठाउँ अपेाूनत हनल जसो ूरयो्
19 अून ो्‍
तदहर, आफ
् ‍
ना ि्ेुून भा्् गा शगाभाा, गश्‍
शदेा
उूभभाा, र त्‍
यहाँ रानखभाा ान्‍
याहर दौूडभ, ाोहद ढोााूतर,
ाोहद पखा्शूतर, र अरशल झाशबा् बाूहर हलरल्
20 अून ोबैशल सग्ूतर हात ोेातलर ूब्द गरल्
21 तोोभभ ोबै पााराा भदडाो पतन र पधान पुजारदाो डर
यसो पदडाेा भभाो दलखदा ेाूनोशाल दया शायल ूरयो्
22 तोपूछ ूतनदहरशल ोि्ूनकेान् परेपभुशाल भरोोााा
ा
ु राहर ोुरू्त र ोुरू्त राखाो शाूग आगह गरल जोशल
ूतनदहरशाल पूतबु गरलाा ूरभ्
23 तैपून हलूशयोडोरोशल आदलू ूदभाा ा
ु राहर ााया्ायन गरल्
24 अब जब उहाँ तहाँ भणाराो बारलेा आफनो र्ााो ोार
उपनयत हनुहनो, आताहराा पभु र ोबै ूनकाा राजा
ु ेारशल
भउ्ा ठ
ू शो दद दलखाभ, ताूा उहाँोँग ूभत आउनल अनुेान गन्हर
ोबै परेलशराो ूनकेा छक परल, अून बलहोो भभ, र ोाहै डराभ्
25 ूानूा तहाँ उनदहरोाेु भउ्ा िोडा दलखा पर्‍
यो जोेा
उनदेाूर भउ्ा भयाना ोिार ूरयो, र धलरै रामो ाभरशल ोूजभाो
ूरयो, र उनद चा् रपेा दौडल, र हलूशयोडोरोशाल आफनो खुटाशल
ूहाा्भ, र िोडाेा बसलशल िोडााो पूा् पयोग गरलाो दलनखुछ् ोुन्
26 योबाहला अर दुल जना युिाहर उहाँाो ोाेु दलखा पर्‍
यो, जो
बशेा उललखनदय, ोु्रताेा उत
ृ ्, र शुगाेा ोु्र ूरभ, जो
उहाँाो छल उेा उूभभ् अून उोशाल शगातार ाोरा् हानो, र धलरै
पदडा ाोरा् ूदभ्
27 अून हलूशयोडोरो अचाना भुइँेा शडो, र ठ
ू शो अँरारोशल
िलटरभाो ूरयो, तर उहाँोँग भभााहरशल उहाँशाल उठाभ र भउ्ा
फोहोरेा हाशल्
28 योरद उहाँ, जो भख्रै भउ्ा ठ
ू शो रलश ूशभर आभाा ूरभ र
उहाँाा ोबै गाड्हर उक खजानाेा आभाा ूरभ, ूतनदहरशल
आफना हूतयारहरदारा आफ
ू शाल ेदत गन् नोकल गरद अूि बढल: र
ूतनदहरशल परेलशराो ूनकशाल स् रपेा सदाार गरल्
29 ूानूा उहाँ परेलशराो हातदारा तश फाँूानुभयो, र जदिनाो
ोमूा् आूा ूबना ून:ूब पलनुभयो्
30 तर ूतनदहरशल परेपभुाो पूंोा गरल, जोशल उहाँाो आफनै
यानशाल चेतारपूा् रपेा ोमान गनु्भभाो ूरयो: ेन्राो
शाूग; जुन अूशाूत अगाूड डर र ोेसाशल भटरभाो ूरयो, जब
ोि्ूनकेान पभु दलखा पनु्भयो, आन् र आन्शल भटरभाो ूरयो्
31 तोपूछ तुर्ै हलूशयोडोरोाा ा
ल हद ोारदहरशल टूनयाोशाल
पार्ना गरल, ूा उहाँशल ोि्चशाल उहाँशाल आफनो जदिन ूदनाो
शाूग बोशाउनुहनलछ, जो भूत ताग गन् तयार छन््
32 तोैशल पधान पुजारदशल, यहददहरशल हलूशयोडोरोशाल ा
ल हद धोाा
ूदभाा ूरभ भनद राजाशाल भे नहोो् भनल ूंाा गद्, ेाूनोाो
सावाो शाूग बूशदान चढाभ्
33 अब पधान पुजारदशल पायूयत गटररहँदा, भउ्ै शुगा शगाभाा तद
युिाहर दलखा परल र हलूशयोडोरोाो छल उेा उूभभ, र भनल, टूनयाो
पधान पुजारदशाल धलरै धनिाद ूदनुहोो्, उहाँाो खाूतर परेपभुशल
तपालंशाल जदिन ूदनुभभाो छ:
34 अून ूतेदशाल सग्बा् ाोरा् शगाइभाो दलखलर, ोबै
ेाूनोहरशाल परेलशराो ूनकूाशद ूनकाो िोराा गर् अून
जब ूतनदहरशल यद ूबहर बोूशोा
ल , ूतनदहर फ
ल टर दलखा परलनन््
35 तोोभभ हलूशयोडोरो, उोशल पभुशाल बूशदान ूदभ पूछ, र
आफनो जदिन बचाउनल उहाँोाेु ठ
ू शो भााश गरल, र टूनयाोशाल
अूभिादन गरल, आफनो ोलनाोँग राजााहाँ फा
् ्
36 तोपूछ उहाँशल ोबै ेाूनोहरशाल ेहान् परेलशराा
ााेहराो गिाहद ूदनुभयो, जुन उहाँशल आफना आँखाशल
दलखनुभभाो ूरयो्
37 अून जब राजा हलूशयोडोरो, जो भा प्ा फ
ल टर यरूशले
पठाउन योग ेाूनो हनोसछन्, उनशल भनल,
38 यूद तपालंोँग ा
ु नै ूतु िा ूिशाोिातद छ भनल, उोशाल तहाँ
पठाउनुहोो्, र यूद ऊ आफनो जान ूशभर भागछ भनल तपालंशल
उोशाल रामरद ाोरा् शगाउनुहनलछ् भगिानाो भा ूिूलर ूनक
छ्
39 ूानूा सग्ेा बसलशल तो ठाउँेा आफनो आँखा राखछ र तोाो
र्ा गछ् ् अून उोशाल चो् पुया्उन आउनलहरशाल उोशल ूप््छ र
नाू गछ् ्
40 अून हलूशयोडोरोाो बारलेा ा
ु राहर, र खजानााो रलखदलख, यो
पाारेा पय््
अध्य ४
1 यो ूोेोन, जोाो बारलेा हाेदशल पूहशल नै ा
ु रा गरलाा ूरयौं, पैोा
र उोाो दलूाो धोाा ूदभर, टूनयाोशाल ून्ा गरल, ेानौं उोशल
हलूशयोडोरोशाल डराभाो ूरयो, र यद दु्हराो ााय्ाता् भभाो
ूरयो्
2 योरद उोशाल दलूदोहद भन ोाहो ूरयो, जो ोहराो रामो योग
ूरयो, र आफनै रा्र शाल ्लयर गय्, र ाानूनपूत धलरै जोूोशो ूरयो्
3 तर जब ूतनदहराो िृाा यूतोम पुगो, ूा ूोेोनाा
गु्हरेरल भादारा हता गटरयो,
4 टूनयाोशल यो ूििादाो खतरा दलखलर, र अपोशोूनयो,
ोलशोसाटरया र फ
ल ूनोाा राजपाशाो रपेा, कोूधत भभ र
ोाइेनाो दलर बढाभ,
5 ूतनद राजााहाँ गभ, आफना दलूिाोदहरशाल दोर शगाउनल होइन,
तर ोाि्जूना र ूनजद दुिैाो भशाइ खोज्
6 ूानूा उनशल दलखल ूा यो अोमि छ ूा राज चुप शायु पछ् , र
ूोेोनशल आफनो ेूख्ता छोडल, जबोम राजाशल तोशाल नहलय््
7 तर ोललुाोाो ेृतु पूछ, जब भन्टाो, जोशाल भूपफ
ल नलो
भूनुछ, राज ूशयो, टूनयाोाा भाइ जलोनशल पधान पूजाहारद
हनाो शाूग हातपात गरल्
8 तदन ोय तोडा चाँदद र अा् राजस असद तोडााो ेरयतादारा
राजाोाेु पूतजा गद्:
9 यो बाहला, उनशल वायाे गन् र युिाहरशाल अनजाूतहराो
फ
ल ोनेा ताूशे ूदन र यरूशलेशाल यरूशलेाो शलखल ठाउँाो

5. शाूग इजाजत ूदन पाभाो खणेा रप भा ोय पचाो जना ूनयुक
गन् िाचा गरल् भन्टूायनहराो नाे्
10 जुन जब राजाशल ूदभाा ूरभ, र उोशल आफनो हातेा ूाोन
पाभाो ूरयो उोशल तुर्ै आफनै रा्र शाल गदा ूैशदेा लायो्
11 र युपोशलेोाा बुबा जोनशल यहददहरशाल ूिूलर अनुगहाो
रपेा ूदइभाो ूाहद ूिूलराूधाारहर, जो ूेतता र ोहायतााो
शाूग रोेेा राजदू त गभाा ूरभ, उनशल खोोल् र ाानूनबेोूजे
भभाा ोराारहरशाल ढालै उहाँशल ाानूनाो ूिरुेा नयाँ
चशनहर लाउनुभयो:
12 ूानूा उोशल खुोदोार ्ािर ेुून वायाे गन् ठाउँ बनायो, र
पेुख युिाहरशाल आफनो अधदनेा लायो, र ूतनदहरशाल ्ोपद
शगाइूदयो्
13 अब यसो ूरयो गदा फ
ल ोनाो उचाल, र जाूतिादद ूू्ाचाराो
िृनु, जलोनाो अतूधा अपूिततााो ेारेबा्, तो अधे् दु्,
र ा
ु नै पधान पूजाहारद छै न;
14 ूा पुजारदहरोँग िलददेा ोलिा गन् ोाहो ूरभन, तर ेन्रशाल
तुच ठा्ै, र बूशदानहरशाल बलिासा गद्, ूडसोाो खलशशल
उनदहरशाल बोशाभपूछ, वायाेाो ठाउँेा अिैध भताेा ोहभागद
हन हतार गरल;
15 ूतनदहराा ूपता-पुखा्हराो ोमानदारा याूपत होइन, तर
ोबै भ्ा रामो गदूोयनहराो ेूहेा ेनपराउनुहोो््
16 ााराशल गदा् ूतनदहरेाूर गमदर ूिपूत आयो: ूानूा
उनदहरशल उनदहरशाल उनदहराा ूतु र बदशा ूशनलहर बनाभाा
ूरभ, जोाो चशन उनदहरशल यूताो दढतााा ोार पछाभ, र
जोोाेु उनदहर ोबै ा
ु राेा जसै बन चाहनल्
17 ूानूा परेलशराो ूनयेाो ूिरुेा दु् ााे गनु् हला ा
ु रा
होइन: तर पूछ आउनल ोेयशल यद ा
ु राहर िोराा गन्छ्
18 अब जब पतला ूिशाो िर्ेा पयोग हनल खलश ्ायरोेा
रानखभाो ूरयो, राजा उपनयत ूरभ,
19 यो नरामो जलोनशल यरूशलेबा् ूिूलर ो्लूिाहाहर पठाभ,
जो भन्टूायाहर ूरभ, हा
ु् शोाो बूशदानेा चाँददाा तदन ोय
रोपा बोा
ल ाा ूरभ, जोशाल तहाँाा िाहाहरशल पून बूशदान ूदनु
उूचत ठानलनन्, ूानभनल यो ोुूिधाजना ूरभन, तर हनो् अन
ूुलहराो शाूग आरू्त्
20 तोपूछ यो पैोा, पलरााो ोम्ेा, हा
ु् शोाो बूशदानाो
शाूग ूनयुक गटरभाो ूरयो; तर तोाा िाहाहराो ााराशल,
योशाल गलदहर बनाउन पयोग गटरयो्
२१ अब जब ेलनलनययोाा छोरा अपोशोूनयोशाल राजा ्ोशलेलयो
ूफशोेल्राो राजाूभरलााो शाूग इूजपेा पठाइयो,
भन्टाोशल उोशाल आफनो ेाूेशाेा रामो अोर नपन् ा
ु रा
बु्लर, आफनो ोुर्ााो पब् ूेशाइूदभ: तोपूछ उहाँ जोपा आभ
र तहाँबा् यरूशले आभ् :
22 जहाँ उहाँशाल जलोन र ोहरबा् ोमानपूि्ा सागत गटरयो, र
्च्ाो पजशन र ठ
ू शो ूचचाभर ूभत लाइभाो ूरयो: र तोपूछ
उहाँ आफनो ोलनाोँग फ
ल ूनोेा गभ्
23 तदन िर्पूछ जलोनशल ेाूर उललनखत ूोेोनाा भाइ
ेलनलशाउोशाल राजाोाेु पैोा बोक र ा
ल हद आिदा ा
ु राहराो
ेनेा राख पठाभ्
24 तर उोशाल राजााो उपनयूतेा लाइयो, जब उोशल उोाो
ूनकाो ेूहूेत उपनयूताो शाूग ेूहेा गरलाो ूरयो, आफ
ू शाल
पुजारद पद पाप गय्, जलोन भ्ा बढद चाँददाो तदन ोय तोडा
चढाभर्
25 तोैशल ऊ राजााो आदलू ूशभर आभाो ूरयो, पधान पुजारदाो
योगता ा
ल हद पून लाभन, तर क
ू र तानाूाहाो कोध र भा जंगशद
जनािराो कोधेा्
26 तब जलोन, जोशल आफनै भाइशाल ाेजोर बनाभाो ूरयो,
अाा्दारा ाेजोर हँदै, अमोनदहराो दलूेा भाय बार भयो्
27 तोोभभ ेलनलशाउोशल टरयाोत पाप गय्: तर उोशल राजाोाेु
पूतजा गरलाो पैोााो शाूग, उनशल योाो शाूग ा
ु नै रामो आदलू
ूशभनन्, यदूप ेहशाा ूाोा ोोसर ाू्ोशाल आिदा ूरयो:
28 ूानूा उहाँोाेु रदूत-टरिाजहर भलशा हन राशल् तोैशल दुिैशाल
राजाोाेु बोशाइयो्
२९ अब ेलनलशाउोशल आफनो भाइ ूशूोेााोशाल पुजारद पदेा
आफनो ोटाेा छोडल् र ोोसर ा्ोशल क
ल ््ो छोडल, जो
ोाइूपयनहराा राजपाश ूरभ्
30 तद ा
ु राहर गटररहँदा ्ाो्ो र ेलोोाा ेाूनोहरशल ूिदोह
गरल, ूानभनल ूतनदहरशाल भन्टाो भूननल राजााद उपपतदशाल
ूदइभाो ूरयो्
31 तोपूछ राजा हतारेा ेाूेशाहर ूा् गन् आभ, भय
र ोूनाो
नाेाो भा जना ेाूनोशाल आफनो ोहायााो शाूग छोडल्
32 अब ेलनलशोशल, आफ
ू शल उपयुक ोेय पाभाो ठा्ै, ेन्रबा्
ा
ल हद ोुनाा भाँडाहर चोरल र तदेरल ा
ल हद भय
र ोूनाोशाल ूदभ, र
ा
ल हद ्ायरो र िरपराा ोहरहरेा बलचल्
33 जोशाल जब टूनयाोशल गारल्दाो बारलेा राहा पाभ, उनशल
उोशाल हपााभ, र आफ
ू शाल भन्टूायााो छल उेा रहलाो
डाफनलाो अभयारणेा शगल्
34 तोाारा ेलनलशो, भय
र ोूनाोशाल अशग ूशभर, टूनयाोशाल
आफनो हातेा ूशनाो शाूग पार्ना गरल् जो तोेा ेन पराउँदै, र
छशेा टूनयाोाहाँ आभ, उोशाल आफनो दाूहनल हातशल ूपर
ूदभ् र यदूप उोशाल उोशल ूंाा गरलाो ूरयो, तर उोशल उोशाल
पूित यानबा् बाूहर आउन ेनाभ: जोशाल उोशल नायाो िासा
नगरद तुर्ै ब् गय््
35 जोाो ाारा यहददहर ेात होइन, तर अर धलरै रा्र हरशल पून
ठ
ू शो टरो उठाभ र ेाूनोाो अनायपूा् हतााो शाूग धलरै दुःखद
भभ्
36 अून जब राजा ूोूशूोयााो िरपराा ठाउँहरबा् फ
ल टर आभ,
ूहरेा भभाा यहददहर र तनशाल िृाा गन् ा
ल हद गदाहरशल पून
गुनाोो गरल ूानभनल टूनयाोशाल ूबनााारा ेाटरभाो ूरयो्
37 तोाारा भन्टाो हदयदलनख खलूदत भभ, र दयाेा उूतभ, र
रोभ, ूानभनल ेृतााो ूा् र नम विहाराो ाारा्
38 अून टरोशल जशलाो, तुर्ै उोशल भय
र ोूनाोशाल उोाो बैजनद
लायो, र उोाो शुगा चातो, र उोशाल ोमूा् ोहराो ेारेबा्
तहद ठाउँेा पुर्‍
यायो, जहाँ उोशल टूनयाोाो ूिरु अपेान
गरलाो ूरयो, तहाँ उोशल शाूपत हताराशाल ेाय्् योरद परेपभुशल
उोशाल दण ूदनु भयो, जोरद ऊ योग ूरयो्
39 अब जब ेलनलशोाो ोहेूतेा ूशूोेााोदारा ोहरेा धलरै
अपूित ााय्हर गटरभाो ूरयो, र योाो फश ूिदलूेा फ
ै ूशभाो
ूरयो, भदडशल ूशूोेााोाो ूिरुेा भलशा भभ, ोुनाा धलरै
भाँडाहर पूहशल नै बोा
ल ाा ूरभ्
40 जब ोाधारा ेाूनोहर उठल , र कोधशल भटरभ, ूशूोेााोशल
शगभग तदन हजार ेाूनोहरशाल हूतयार ूदभ, र पूहशल ूहंोा
पसाि गन् राशल् भा टरलनो नलता हो, भा ेाूनो धलरै िर्ेा गयो,
र ेूख्ताेा ाे छै न्
41 तब ूतनदहरशल ूशूोेााोाो पयाो दलखलर, ूतनदहरेरल
ाोहदशल ढुङाहर ोेातल, ाोहदशल शाठदहर, ाोहदशल ेुटदभर धूशो
ूशभर, जो नूजा
ै ूरयो, तद ोबैशाल ूशूोेााो र ूतनदहरेाूर
चढाउनलहरशाल भाोार फाूशूदभ्
42 योरद ूतनदहरेरल धलरैशाल ूतनदहरशल िाइतल बनाभ, र
ाूतपयशाल ूतनदहरशल भुइँेा ूहाा्भ, र ूतनदहर ोबैशाल भाय
बार पारल: तर ेणशदाो ोदस आफ
ै ाो शाूग, ूतनदहरशल
ूतनशाल भणाराो छल उेा ेारल्
43 तोाारा यद ेाूेशाहर ेरल ेलनलशो ूिरु भा आरोप
शगाइभाो ूरयो्

6. 44 अब जब राजा ्ायरोाहाँ आभ, ूोनल्बा् पठाइभाा तदन जना
ेाूनोहरशल उहाँाो ोाेु ेुदा ूब्द गरल:
45 तर ेलनलशाउो, अब दोरद ठहटरभपूछ, डोरदेलनलोाा छोरा
्ोशलेदशाल उोशाल धलरै पैोा ूदनल िाचा गरल, यूद उोशल राजाशाल
उहाँपूत ूा् पाछ् भनल्
46 जब ्ोशलेदशल राजाशाल भा ूनूयत गाशलरदेा शगलर हािा ूशनु
पन् ूरयो, उोशाल अा् ूदेागाो बनाइयो:
47 यूतोम ूा उोशल ेलनलशोोशाल आरोपहरबा् ेुक गय्,
जोाो बाबजुद पून ोबै दुव्िहाराो ाारा ूरयो: र तद गरदब
ेाूनोहर, जोशल, यूद ूतनदहरशल आफनो ाारा बताभाो भभ, हो,
ूोूरयनहर अगाूड, ूनद्र ठहटरनुपद्छ, उनदहरशाल उहाँशल
ेृतुाो दण ूदनुभयो् ्
48 योरद ोहर, ेाूनोहर र पूित भाँडाहराा शाूग यो ा
ु राशाल
पछाउनलहरशल चाँडै नै अनायपूा् ोजाय भोगल्
49 तोाारा ्ायरोाा ूतनदहर पून, तो दु् ााेाो िृााशल
उतलटरत भभ, उनदहरशाल ोमानपूि्ा गाूडयो्
50 र योैशल ूनकेा भभाा ूतनदहराो शोभशल गदा् ेलनलशो अ्ै
पून अन्यारेा रहल, दलरेा बढ्दै, र नागटराहराा शाूग ठ
ू शो
ूिशाोिातद बनल्
अध्य ५
1 तोै ोेयेा भन्टाोशल ूेशेा आफनो दोसो यातााो तयारद
गरल:
2 अून तोपूछ यसो भयो, ूा ोबै ोहरभटर, शगभग चाशदो
ूदनाो अ्टर्ेा, तहाँ िोडचढदहर हािाेा दौूडरहलाो, ोुनाो
शुगा शगाभर, र भाशाशल ोूस, ूोपाहदहराो ोेूह जसै दलनखयो्
3 अून िोडचढदहराा ोलनाहर, ढाशहर हलाउँदै, र
पाइाहराो भदड, र तरिारहर तानल, र डा््हर ाानस्, र
ोुनाा गहनाहराो चेा, र ोबै पााराा हान्ोहराा ोार भा
अाा्ाो ूिरुेा ोाेना गद् र दौूडरहलाा्
4 योाारा हरला ेाूनोशल पार्ना गरल ूा तो दद रामोेा पटरात
होो््
5 अब जब तहाँ भा ्ू्ा अफिाह बाूहर गयो, जसै ूा
भन्टाो ेरलाो ूरयो, जलोनशल ान्ेा भा हजार
ेाूनोहरशाल ूशभर अचाना ोहरेा आकेा गरल् र ूतनदहर
जो पखा्शहरेा ूरभ, र ूहरशाल शमाइेा शगाइयो, ेलनलशो
ेहशेा भागल:
6 तर जलोनशल आफना नागटराहरशाल दया नगरद ेाटरूदभ, आफनो
रा्र ाा ूतनदहराो ूदन पाप गनु् उोाो शाूग ोबैभ्ा दुखद ूदन
हनलछ भनलर ूिचार नगरद; तर ोोचदै ूतनदहर उहाँाा ूतुहर ूरभ, र
उहाँाा दलूिाोदहर होइनन्, जोशाल उहाँशल ूजतुभयो्
7 यदूप यद ोबैाा शाूग उनशल पधानता पाप गरलनन्, तर अन्ेेा
आफनो दलूदोहाो इनाेाो शाूग शन्त भभ र फ
ल टर
अमोनदहराो दलूेा भागल्
8 तोाारा अ्ेा उोशाल दुखद फाा्इयो, अरबहराो राजा
अरल्ाोाो अगाूड आरोप शगाइयो, ूहरबा् अा् ूहर भागलर,
ोबै ेाूनोहराो पूछ शागल, ाानूनाो पटरताग गन् वनकाो
रपेा िृाा गटरयो, र खुशा ूतुाो रपेा िृूात ूरयो् उोाो दलू
र दलूिाोदहर, उोशाल ूेशेा फाँूायो्
9 योरद धलरैशाल ूतनदहराो दलूबा् धपाउनल उहाँ भा अनौठो
भूूेेा नाू भयो, शलोलडलेोूनयनहरशाल ोलिाूनिृत गद्, र तहाँ
आफना आफ्हराो ााराशल ोहयोग पाउन ोोचदै:
10 अून उहाँ जोशल धलरै गाूडभााहरशाल बाूहर ूनाालनुभभाो
ूरयो, उहाँाो शाूग ूोा गन् ाोहद ूरभन, न त ा
ु नै पून धाूे्ा
अनलू्हर, न त उहाँाा ूपता-पुखा्हरोँग ूचहान ूरयो्
11 अब जब यो गटरयो राजााो गाडदेा आइपुगो, उोशल ोोचो ूा
यहूदयाशल ूिदोह गरलाो छ: जोेा कोूधत ेनेा ूेशबा् बाूहर
ूनााशलर, उोशल हूतयाराो बश पयोग गरलर ूहर ाबा गय्,
12 र ूतनाा युुाा ेाूनोहरशाल उनदहरशल भल्लााहरशाल
नछोड्न र िरहरेा गभााहरशाल ेान् आजा ूदभ्
13 योरद तहाँ जिान र िृुहराो हता, पुरर, ेूहशा र
ा
ल ्ाा
ल ्दहरशाल ्ाढा बनाउनल, ा
ु ेारद र ूूूुहराो हता ूरयो्
14 अून तहाँ तदन ूदनाो अ्टर्ेा
40000000000000000000000000000000000000000000000000
00000000000000000000000000000 ेा ेाटरभ् र ेाटरभाो
भ्ा ाे बलचलाो छै न्
15 तैपून उहाँ योबा् ो्ु् हनुभभन, तर ोारा ोंोाराो ोबैभ्ा
पूित ेन्रेा जानल अनुेान गनु्भयो् ेलनलशो, तो ाानून र आफनै
दलूाो गदार, उोाो ेाग्दू्ा भभाोेा:
16 अून पूित भाँडाहर अूुु हातशल ूशभर, र अन राजाहरशल
यानाो िृनु, ेूहेा र ोमानाो शाूग ोेूप्त गरलाा चदजहर
अपूित हातहरशल तानलर, उहाँशल ूतनदहरशाल ूदनुभयो्
17 अून भन्टाोाो ूदेागेा यूत िेणद ूरयो, ूा उनशल
ोहरेा बसल ेाूनोहराा पापहराा शाूग पभु ा
ल हद ोेयाो
शाूग कोूधत हनुहनो भनलर ोोचलन, र तोाारा उोाो नजर तो
ठाउँेा ूरभन्
18 ूानूा ूतनदहर पूहशल नै धलरै पापहरेा शपलू्भाा ूरभनन्,
यो ेाूनोशाल, उहाँ आउनल ूबूता
ै , तुर्ै ाोरा् शगाइभाो ूरयो,
र हलूशयोडोरो जसै, जोशाल राजा ोलशुाोशल खजाना हलन्
पठाउनुभभाो ूरयो, जोशाल आफनो अनुेानबा् पूछ ह्ाइभाो
ूरयो्
19 तैपून परेलू्‍
िरशल ठाउँाो खाूतर ेाूनोहरशाल चुन्‍
नुभभन,
तर ेाूनोहराो खाूतर ्ाढााो ठाउँशाल रोज्भयो्
20 अून तोाारा यान आफ
ै शल, जुन रा्र ेा भभाो ूिपूतेा
उनदहरोँग ोा्लदार ूरयो, पूछ पभुबा् पठाइभाा फाइदाहरेा
ोञार गर्‍
यो: र जोरद यो ोि्ूनकेानाो कोधेा ताूगभाो ूरयो,
तोरद नै, फ
ल टर, ेहान् पभु् ेलशूेशाप भभाो, यो ोबै ेूहेा ोंग
याूपत गटरभाो ूरयो्
21 तोोभभ जब भन्टाोशल ेन्रबा् भा हजार आठ ोय
तोडा बोा
ल ाा ूरभ, उनद ोबै हतारेा भन्टूायाूतर पयान गरल,
आफनो िेणेा भूूेशाल नलूभगलबश बनाउन र ोेुदशाल पैदश
याता गन् योग बनाउन: उनाो ेनाो अहङार यसो ूरयो्
22 अून उहाँशल राजपाशहरशाल रा्र शाल नखन बनाउन छोड्नुभयो:
यरूशलेेा, ूफूशप, आफनो दलूाो शाूग ू्ूगयन, र उोशाल
तहाँ बोाउनल भ्ा धलरै बब्र विहाराो शाूग्
23 अून गाटरूजे, भय
र ोूनाोेा; र योबाहला, ेलनलशाउो, जोशल
अर ोबै भ्ा खराब नागटराहरेाूर भारद हात उठाभ, आफना
दलूिाोदहर यहददहर ूिरु दलरपूा् ूदेाग भभाो्
24 उोशल तो िृूात ोरदार अपोशोूनयोशाल पून बदो हजाराो
ोलनाोूहत पठायो, उोशाल आफनो उेलरेा भभाा ोबैशाल ेान् र
सदहर र युिाहरशाल बलचल आजा ूदयो:
25 जो यरूशलेेा आभर ूान्ाो बहाना गद्, ूबाराो पूित
ूदनोम ोहनु भयो, जब यहददहरशाल पूित ूदनाो रपेा ूशनु
भयो, उहाँशल आफना ेाूनोहरशाल हूतयार बनाउन आजा
ूदनुभयो्
26 अून योरद उोशल ूबार ेनाउन गभाा ोबैशाल ेारल, र हूतयार
ूशभर ोहरेा दौडलर ठ
ू शो भदडशाल ेारल्
27 तर जुडाो माााूबयो अर नौ जनाोँग, िा तहाँबा्, आफ
ै
उजाडयानेा फूा
् भ, र पहाडहरेा जनािरहराो रपेा बोल,
ूतनदहराो ोंगतोँग, जोशल ूनर्र जडदबु्दहर खुिाउँरल, नतता
ूतनदहर पदू राेा ोहभागद हन ोसछन््

7. अध्य ६
1 तोाो ा
ल हद ोेय नूबतदै राजाशल यहददहरशाल आफना पुखा्ाा
ूनयेहरबा् अशग हन र परेलशराा ूनयेहर पाशन नगन् बार
पान् भरलनाा भा जना िृुशाल पठाभ:
2 अून यरूशलेाो ेन्रशाल पून पदू ूरत गन्, र योशाल जुूप्र
टशनमयोाो ेन्र भन; र तो गाटरूजेेा, बृहसूताो
अपटरूचतहराो र्ा, जोरद ूतनदहरशल ठाउँेा बसल इचा गरल्
3 यो दु्तााो आगेन ेाूनोहरशाल पदडादायद र पदडादायद ूरयो:
4 ूानूा ेन्‍
ूदर अन्‍
यजाूतहरदारा दंगा र रेाइशोशल भटरभाो
ूरयो, जोशल िलू्‍
याहरोँग शडाइँ गर्, र पूित ठाउँहराो
पटरकेाेा ो्‍
तदहरोँग गनु्पन्, र योबाहला गैराानूनद ा
ु राहर
श्‍
याउँरल्
5 िलदद पून अपूित चदजहरशल भटरभाो ूरयो, जुन वियाशल ूनरलध
गरलाो छ्
6 न त ा
ु नै ेाूनोाो शाूग ूबार ूदनहर िा पुरातन उपिाोहर
राखनु, िा आफ
ू शाल यहदद भभाो दाबद गनु् उूचत ूरभन्
7 अून पतला ेूहना राजााो जनाो ूदनेा ूतनदहरशल
बूशदानहर खान तदतो बारतादारा लाइनो् र जब बचोाो
उपिाो रानखभाो ूरयो, यहददहर आइभद बोा
ल र बाचोेा जुशुोेा
जान बार भभ्
8 योबाहला तहाँ यहददहराो ूिरुेा ्ोशलेदाो ोु्ािदारा,
अनजाूतहराा ूछेलाद ोहरहरेा भउ्ा आदलू बाूहर गयो, ूा
ूतनदहरशल भउ्ै फ
ल ोनहर पाशन गनु्पछ् र ूतनदहराा
बूशदानहरेा ोहभागद हनुपद्छ:
9 अून जोशल आफ
ू शाल अनजाूतहराो चाशचशन अनुरप नेानल
उोशाल ेृतुदण ूदइनुपछ् ् तूतबलशा ेाूनोशल अूहशलाो दु:ख
दलखलाो होशा्
10 ूानूा तहाँ दुल जना सदहर लाइभाा ूरभ, जोशल आफना
छोराछोरदहराो खतना गरलाा ूरभ् जोशाल ूतनदहरशल ोहराो
िटरपटर खुलेखुला डोऱ्‍
याभाा ूरभ, बाशाहरशल आफना छातदेा
हात हाशलर पखा्शबा् ्ाउाोेा फाँूाूदभ्
11 अून अरहर, जो ूबार ूदनशाल गोप रपेा राखाो शाूग
नूजा
ै ाा गुफाहरेा भागलाा ूरभ, ूफूशपशल पता शगाभाा ूरभ,
ोबैशाल भाोार जशाइभाो ूरयो, ूानभनल ूतनदहरशल ोबैभ्ा
पूित ूदनाो ोमानाो शाूग आफ
ू शाल ेदत गन् ूििला बनाभाा
ूरभ्
12 अब े यो पुसा पढ्नलहरशाल ूब्द गद्छु , ूा ूतनदहर यद
ूिपूतहराा शाूग ूनरराूहत नहनुहोो्, तर ूतनदहरशल तद
ोजायहरशाल ूिनाूाो शाूग होइन, तर हामो रा्र ाो ूू्ााो
शाूग नाय गनु्होो््
13 ूानूा यो उहाँाो ेहान भशाइाो पतदा हो, जब दु् ााे
गन्हरशाल शाेो ोेयोम दुःख ूदइँदैन, तर तुर्ै दण ूदइुछ्
14 ूानूा अर जाूतहर जसै होइन, जोशाल पभुशल दण ूदन
धदरजूोत ोहनुहन, जबोम ूतनदहर आफना पापहराो पूा्ताेा
नआउुजलश, उहाँशल हाेदोँग तसै विहार गनु्हुछ,
15 नतता, पापाो उचाइेा पुगलर, पूछ उोशल हाेदबा् बदशा
ूशनलछ्
16 अून तोाारा उहाँशल हाेदबा् आफनो ा
ृ पा ाूहलै ूफता्
ूशनुहन्‍
न: र उहाँशल ूिपूतेा दण ूदनुभभ तापून उहाँशल आफना
जनहरशाल ाूहलै तायुहुछ्
17 तर हाेदशल बोशलाो यो हामो शाूग चलतािनदाो शाूग होो्् र अब
हाेद ा
ल ूह ूबहरेा यो ेुदााो िोराा गन् आउछौं्
18 भशाजार, ेुख ूासदहरेरल भा, भा िृु ेाूनो, र रामो
अनुहाराो, आफनो ेुख खोलन र ोुँगुराो ेाोु खान बार ूरयो्
19 तर उोशल यसो ूिनशागो ा
ु राशल दाग भभर बाँचु भ्ा ेूहूेत
रपेा ेन् रोजो, योशाल रुको, र आफनै इचाशल पदडाेा आयो,
20 जोरद ूतनदहर आउनु पय्, ूतनदहर तसा चदजहराो
ूिरुेा खडा हन दढ छन्, जुन जदिनाो पलेाो साद ूशनाो
शाूग िैध छै न्
21 तर तो दु् भोजाो आरोप शगाउनलहरशल, तो ेाूनोोँगाो
पुरानो ूचनजानाो ााराशल, उोशाल भा
ै ठाउँेा शगलर, उोशाल
पयोग गन्ाो शाूग िैधाूना भभाो आफनै भोजनाो ेाोु लाउन
ूब्द गरल् राजाशल आजा गरलाो बूशदानबा् ूशभाो ेाोु खाभ्
22 ूा योो गदा् उहाँ ेृतुबा् छु ्ाारा पाउन ोाोो्, र
ूतनदहरोँगाो पुरानो ूेततााो शाूग ूनगाह पाउन ोा
ू न््
23 तर उोशल ूििलापूि्ा ूिचार गन् रालो, र जोरद उोाो उेलर
बढो, र उोाो पुरानो िर्ाो उत
ृ ्ता, र उोाो खैरो ्ाउाोाो
ोमान, जहाँ आयो, र बचाबा् उोाो ोबैभ्ा इेानदार ूू्ा,
िा बर पूित विया र परेलशरशल ूदनुभभाो ूरयो: तोाारा
उनशल तोै अनुोार जिाफ ूदभ, र ूतनदहरशाल तुर्ै उहाँशाल
ूचहानेा पठाउनल इचा गरल्
24 ूानूा यो हामो उेलर होइन, उहाँशल भनुभयो, ा
ु नै पून ूहोाबशल
ूिि्न गन्, जोबा् धलरै युिाहरशल ोोच ोसछन् ूा भशाजार, अोद
िर् र दू िर्ाो उेलरेा, अब भा अनौठो धे्ेा गभाो ूरयो;
25 र योैशल ूतनदहर ेलरो ाप् ेाफ
् त, र रोरै ोेय र भा ्ा
शाेो बाँच चाहनल, ेबा् धोाा ूदनु पछ् , र े ेलरो बुढलोााशेा दाग
शगाउँछु , र योशाल िृूात बनाउँछु ्
26 ूानूा यदूप ित्ेान ोेयाो शाूग े ेाूनोहराो दणबा्
छु ्ाारा पाउनु पछ् : तैपून े ोि्ूनकेानाो हातबा् उमान
ोन्न, न जदूित, न ेरलाो्
27 योाारा अब, यो जदिनशाल ेानिताशल पटरित्न गद्, े
आफ
ू शाल ेलरो उेलरशल चाूहनल वनक दलखाउनलछु ,
28 र आदरादय र पूित ाानूनहराो शाूग सलचा र ोाहोाा
ोार ेन् जिान हनाा शाूग उललखनदय उदाहरा छोड्नुहोो्् अून
जब उहाँशल यद ूबहर भनुभयो, तुर्ै उहाँ पदडाेा जानुभयो:
29 जोशल उहाँशाल रामो पटरित्न गन् अगुिाइ गरल ूतनदहरशल
उहाँशाल अूशाूत पूहशल िृााेा लाभाा ूरभ, ूानभनल
पूि्ूनधा्टरत भाराहर ूतनदहरशल ोोचलजसै, ूनराू ूदेागबा्
अूि बढलाा ूरभ्
30 तर जब ूतनद धारहरशल ेन् तयार ूरभ, उोशल ोुस
ल रा हालो र
भनो, यो पभुेा पा् भभाो छ, उहाँोँग पूित जान छ, ूा जहाँ े
ेृतुबा् छु ्ाारा पाभाो ूरभँ , े अूहशल ा
ु ्ूप्शल ूरदरेा
पदडाहर ोहुछु ् तर आताेा यद ा
ु राहर भोगलर ो्ु् छु , ूानूा
े उहाँोँग डराउँछु ्
31 अून योरद यो ेाूनो ेरल, आफनो ेृतुशाल भा ेहान ोाहोाो
उदाहरााो शाूग, र ोद् गुााो ोम्नााो शाूग छोडलर, जिान
ेाूनोहरशाल ेात होइन, तर आफना ोबै रा्र ाा शाूग्
अध्य ७
1 यो पून हन गयो, ूा ूतनदहराद आेाोँग ोात दाजुभाइहरशाल
शूगयो, र राजादारा वियााो ूिरुेा ोुँगुराो ेाोु चाख बार
पाटरयो, र ूतनदहरशाल ाोरा् र ाोरा्शल यातना ूदइयो्
2 तर पूहशल बोलनल ेरल भा जनाशल योो भनल, “ूतेदशल हाेदबा् ा
ल
ोोधल िा ूोकल? हाेद ेन् तयार छौं, हामा ूपता-पुखा्ाो ूनये
उल्न गनु्भ्ा्
3 तब राजाशल कोूधत भभर तातो र भाँडाहर तातो बनाउन आदलू
ूदभ:
4 जोशाल तुर्ै तातो पाटरयो, उहाँशल पूहशल बोलनलाो ूजबो ाा््न,
र उहाँाा बाँाद भाइहर र उहाँाद आेाशाल हलद् उहाँाो ूरदराो
ोबै भागहर ाा््न आदलू ूदनुभयो्
5 अब जब ऊ योरद आफना ोबै अंगहरेा अपंग भयो, उहाँशल
उोशाल अ्ै जदूित भभाोशाल आगोेा लाइूदन र पानेा
पााउन आजा ूदनुभयो: र पानाो िाष रामो ठाउँाो शाूग

8. फ
ै ूशभाो ूरयो, ूतनदहरशल भा जनाशाल आगह गरल् अा्
आेाोँग ेनु्ाो शाूग, योरद भनो,
6 परेपभु परेलशरशल हाेदशाल हलनु्हुछ, र िासिेा हाेदेा
ोाु्ना ूदनुहुछ, जसै ेोूाशल आफनो गदतेा, जोशल ूतनदहराो
अनुहारेा ोा्द ूदभ, िोराा गरल, र उहाँ आफना ोलिाहरेा
ोाु्ना पाउनुहनलछ्
7 योाारा जब यो ोंखा पूछ पूहशो ेरल, ूतनदहरशल दोसोशाल
लाभ उोशाल ूगला गन् सा बनाउन: र जब ूतनदहरशल उोाो
्ाउाोाो छाशा र ा
ल ूशल फाँा
ल , ूतनदहरशल उहाँशाल ोोधल, ा
ल
ूतेदशाल ोजाय ूदनु अूि, ूतेदशल खानलछौ? ूतमो ूरदराो हरला
अंग?
8 तर उोशल आफनै भाराेा जिाफ ूदयो, र भनो, होइन् तोाारा
उोशल पून पूहशलाो जसै के अनुोार अा् यातना पायो्
9 अून जब उहाँ अन्े हांफेा हनुहनो, उहाँशल भनुभयो, तपालंशल
हाेदशाल यो ित्ेान जदिनबा् कोध जसै शैजानुहुछ, तर
ोंोाराा राजाशल हाेदशाल उठाउनुहनलछ, जो उहाँाा ूनयेहराो
शाूग ेरलाा छन्, अन् जदिनाो शाूग्
10 उोाो पूछ तलसोशल ूगला गन् सा बनाइयो: र जब उोशाल
आिदा ूरयो, उोशल आफनो ूजबो बाूहर ूनाालो, र तो ूछटै,
आफनो हात अगाूड बढाभ्
11 अून ोाहोद भल भनो, “यद ेोँग सग्बा् ूरभ् र उहाँाा
ूनयेहराो शाूग े ूतनदहरशाल िृाा गछु् ् र उहाँबा् े
ूतनदहरशाल फ
ल टर पाप गन् आूा गछु् ्
12 यहाँोम ूा राजा र उहाँाा ोारेा भभााहर, जिान
ेाूनोाो ोाहो दलखलर छक परल, ूानूा उोशल पदडााो ा
ु नै
िासा गरलन्
13 अब जब यो ेाूनो पून ेटरोा
ल ाो ूरयो, ूतनदहरशल चौरोशाल
पून तोरद नै पदडा ूदभ र ा
ु ्ूप् गरल्
14 तोाारा जब उहाँ ेन् तयार हनुहनो उहाँशल योो भनुभयो, यो
अोश हो, ेाूनोहरदारा ेाटरभाो, उहाँदारा पुन: बौरद उठ् नल
परेलशरबा् आूााो खोजद गनु् रामो हो्
15 तोपूछ ूतनदहरशल पाँचौंशाल पून लाभ, र उोशाल ा
ु ्ूप्
गरल्
16 तब ूतनशल राजाूतर हलरल र भनल, “ेाूनोहरेाूर तपालंोँग
अूधाार छ, तपालं भ् हनुहुछ, तपालंशल जल चाहनुहुछ तहद गनु्हुछ;
तैपून हामो रा्र शाल परेलशरशल तागलाो छ भनद नोोचुहोो््
17 तर ा
ल हद ोेय बसुहोो्, र उहाँाो ेहान् ूनक हलनु्होो्, उहाँशल
तपालंशाल र तपालंाो ो्ानशाल ाोरद ोताउनुहनलछ्
18 उहाँाो पूछ ूतनदहरशल छै ्ौंशाल पून लाभ, जोशल ेन् तयार
भल योो भनल, "ूिनााारा धोाा नूदनुहोो्: ूानूा हाेदशल हामा
परेलशराो ूिरुेा पाप गरलााशल यद ा
ु राहर भोूगरहलाा छौं:
योाारा हाेदशाल अचमाा ा
ु राहर गटरयो्
19 तर परेलशराो ूिरुेा शड्नल हातेा ूशनल, ूतेद ूनद्रबा्
उमानलछौ भनलर नोोच्
20 तर आेा ोबै भ्ा अचमाो ूरइन्, र आदरादय ोम्नााो
योग ूरइन्: ूानूा जब उनशल आफना ोात छोराहरशाल भा
ै
ूदनाो अ्टर्ेा ेाटरभाो दलखल, उनशल पभुेा रहलाो आूााो
ााराशल रामो ोाहोाा ोार यो ााे गटरन््
21 हो, उनशल ोाहोद आताहरशल भटरभर ूतनदहरेरल पतलाशाल
आफनै भाराेा पोराहन ूदइन्; र आफ
् ‍
ना ो्‍
तदोन्‍
ेा ूिचारहर
पुरराो पल्शल जगाउँदै, उनशल ूतनदहरशाल भूनन्,
22 े भन ोन्न ूा ूतेद ेलरो गभ्ेा ाोरद आयौ् ूानूा ेैशल
ूतेदशाल न ोाो ूदभँ न जदिन ूदभँ , न त े नै ूरभँ जोशल ूतेदहर
ेरल हरलााा अङहर बनाभाो ूरभँ ्
23 तर ूनस्लह ोंोाराो ोृू्ाता्, जोशल ेाूनोाो पुसा
बनाउनुभयो, र ोबै ा
ु रााो ूुरिात पता शगाउनुभयो, उहाँाो
आफनै ा
ृ पाशल पून तपालशाल फ
ल टर ोाो र जदिन ूदनुहनलछ, ूानूा
अूहशल ूतेदहरशल उहाँाा ूनयेहराो शाूग आफनो सार्शाल
िासा गद्नौ् खाूतर्
24 अब भन्टाोशल आफ
ू शाल तुच ठान्‍
दै, र ााुछो जदूित हँदा
यो ून्नदय बोशद हो भनद आूंाा गद्, उोशाल ूबहरदारा ेात
आगह गरलनन्, तर उोशाल धनद र ोुखद दुिै बनाउनलछ भनद ूपर
ूशभर आशाोन पून ूदभ् ेाूनो, यूद उोशल आफना ूपता-पुखा्ाा
ूनयेहरबा् फा
् ाो भभ; र तो पून उोशल उोशाल आफनो
ोारदाो रपेा ूशनलछ, र उोशाल ेाूेशाेा ूिशाो गय््
25 तर जब तो जिान ेाूनोशल ा
ु नै पून हाशतेा उोाो ा
ु रा ोुनलन,
राजाशल आफनद आेाशाल बोशाभ र उोशाल उोाो जान बचाउनाो
शाूग जिान ेाूनोशाल ोलाह ूदन आगह गरल्
26 अून जब उहाँशल ूतनशाल धलरै ूबहरदारा ोलाह ूदनुभयो,
ूतनशल ूतनशाल आफनो छोराशाल ोलाह ूदनल िाचा गटरन््
27 तर उोशल आफ
ै शाल उहाँूतर ्ुको, क
ू र तानाूाहशाल ूगला
गन् हाँसै, आफनो दलूाो भाराेा योरद बोलो; हल ेलरो छोरो, ेेाूर
दया गनु्होो् जोशल ूतेदशाल ेलरो गभ्ेा नौ ेूहना जनायो, र
ूतेदशाल यसो तदन िर् ूदयो, र ूतेदशाल यो उेलरेा लायो, र
ूू्ााो ा्हर ोहो्
28 े ूतेदशाल ूब्द गद्छु , ेलरो छोरो, सग् र पृथद र तोेा
भभाा ोबै ा
ु रा हलनु्होो्, र ूिचार गनु्होो् ूा परेलशरशल तद
चदजहरबा् बनाउनुभयो जुन ूरभनन्् र ेानिजाूत पून तसै
बनाइभाो ूरयो्
29 यो पदडादायदोँग नडराट, तर ूतमा भाइहराा शाूग योग
भभर, ूतमो ेृतु ूशनुहोो् ताूा े ूतेदशाल ूतमा भाइहरोँग
ा
ृ पाेा फ
ल टर गहा गन् ोा
ूँ ्
30 जब उनशल यद ूबहर बोूशरहलाद ूरइन्, तो जिान ेाूनोशल
भनो, "ूतेदहर ाोशाल पनख्रहलाा छौ? े राजााो आजा ेानल
छै न, तर े ेोूाशल हामा पुखा्हरशाल ूदभाो वियााो आजा
पाशन गन्छु ्
31 अून ूतेद, ूहबूहर ूिरुाो ोबै दुराचाराो शलखा हौ,
परेलशराो हातबा् उमानल छै न्
32 ूानूा हाेदशल हामा पापहराा ाारा दुःख भोूगरहलाा छौं्
33 अून यूद जदूित पभु हामो अनुूाोन र ोुधाराो शाूग ा
ल हद
ोेयाो शाूग हाेदोँग कोूधत हनुहुछ, तापून उहाँ आफना
ोलिाहरोँग फ
ल टर भा हनुहनलछ्
34 तर ूतेद, हल अधे् ेाूनो, र अन ोबै भ्ा दु्हर, ूबना
ाारा नउठानुहोो्, न त अूनूयत आूाशल फ
ु ूशनुहोो्, परेलशराा
ोलिाहर ूिरु आफनो हात उठाउनुहोो्:
35 ूानूा ोबै ा
ु रा दलख्‍
नल ोि्ूनकेान परेलू्‍
िराो नायबा्
ूतेद अ्ै पून उमा
ल ाा छै नौ्
36 ूानूा हामा भाइहर, जोशल अूहशल छो्ो पदडा भोगलाा छन्,
अन् जदिनाो परेलशराो ारार अ्ग्त ेरलाा छन्: तर तपालंशल,
परेलशराो नायदारा, आफनो िेणाो शाूग उूचत ोजाय
पाउनुहनलछ्
37 तर े, ेलरा भाइहराो रपेा, हामा ूपता-पुखा्हराो
ूनयेहराो शाूग ेलरो ूरदर र जदिन अप्ा गद्छु , परेलशरशाल
ूब्द गद्छु ूा उहाँ हामो रा्र पूत तुर्ै दयाशु हनुहनलछ; र ूतेदशल
पदडा र ूिपूतहरदारा सदाार गन् ोसछौ, ूा उहाँ ेात परेलशर
हनुहुछ्
38 र े र ेलरा भाइहरेा ोि्ूनकेानाो कोध, जुन हामो रा्र ेा
नायोंगत रपेा लाइभाो छ, ब् हन ोसछ्
39 राजाशल टरोाभाो भ्ा, उोशाल अर ोबै भ्ा नरामो हात ूदभ,
र यो गूहरो रपेा ूशनुभयो ूा उोाो ूगला भयो्
40 योाारा यो ेाूनो अपूित ेय्, र आफनो पूरा भरोोा
परेपभुेा राखो्
41 छोराहर पूछ आेााो ेृतु भयो्