1. ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΕ ΖΩΑ ΜΕΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΕ ΖΩΑ ΜΕ
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ
2. Προαναισθητική διαχείρισηΠροαναισθητική διαχείριση
μπορεί να υποβληθεί το ζώο σε χειρουργείοχειρουργείο
άμεσαάμεσα ή απαιτείται σταθεροποίησησταθεροποίηση;
π.χ. χειρουργική επέμβαση για διαφραγματοκήλη
ή καθαρισμός δοντιών σε
ζώο με ενδοκάρδωση
προαναισθητική κλινική εξέτασηπροαναισθητική κλινική εξέταση
ιστορικόιστορικό: εύκολη κόπωση, αντοχή στην άσκηση,
κυάνωση, βραδινός βήχας…προσοχή: συνέχισησυνέχιση
καρδιοφαρμάκωνκαρδιοφαρμάκων
! testtest κοπώσεωςκοπώσεως στο διάδρομο !!
μπορεί να απαιτούνται: α/αα/α, U/SU/S, ECGECG, αέριααέρια
3.
4. ΠΡΟΠΡΟ-αναισθητική αντιμετώπιση:
συλλογής στο θώρακασυλλογής στο θώρακα (υγρό ή αέρας):
θωρακοκέντησηθωρακοκέντηση (± διουρητικά± διουρητικά)
ασκίτηασκίτη (πίεση στο διάφραγμα): παρακέντησηπαρακέντηση
κοιλιακής κοιλότηταςκοιλιακής κοιλότητας (± διουρητικά± διουρητικά)
πνευμονικού οιδήματοςπνευμονικού οιδήματος: διουρητικάδιουρητικά
αρρυθμιώναρρυθμιών: αντιαρρυθμικάαντιαρρυθμικά
ΠΡΟ-ΟΞΥΓΟΝΩΣΗΠΡΟ-ΟΞΥΓΟΝΩΣΗ (μάσκα)
προσοχή:
ΑΝΑΝ δεν στρεσάρει
ιδιαίτερα το ζώο
5. Επίδραση παραγόντων που σχετίζονται με τηνΕπίδραση παραγόντων που σχετίζονται με την
αναισθησία στο αναπνευστικόαναισθησία στο αναπνευστικό
κατάργησηκατάργηση προστατευτικού αντανακλαστικού βήχαβήχα
και κίνησης κροσσωτού επιθηλίου
καταστολή κέντρου αναπνοήςκαταστολή κέντρου αναπνοής από αναισθητικά
μεταβολήμεταβολή RRRR, όγκου αναπνοήςόγκου αναπνοής ⇒ μεταβολήμεταβολή
ΚΛΟΑΝΚΛΟΑΝ (από οπιοειδή, χειρουργικό ερεθισμό,
ύπτια κατάκλιση …)
αύξηση νεκρού χώρουαύξηση νεκρού χώρου (τραχειοσωλήνας,
συνδεσμολογία …)
μετατόπιση διαφράγματος προσθίωςμετατόπιση διαφράγματος προσθίως (μυοχάλαση),
μείωση λειτουργικής υπολειπόμενης χωρητικότητας
διαταραχή σχέση αερισμού/αιμάτωσηςδιαταραχή σχέση αερισμού/αιμάτωσης
6. γενικά καταστολή καρδιαγγειακούκαταστολή καρδιαγγειακού από
αναισθητικά … ειδικότερα …
καρδιαγγειακές παθήσεις: συχνά ↓↓ αιμάτωσηςαιμάτωσης
νεφρώννεφρών (προνεφρική αζωθαιμία), ήπατοςήπατος →
επιπτώσεις σε μεταβολισμό, απέκκριση
αναισθητικών → πιθανώς παράταση δράσης
ακριβής διάγνωση → γνώση παθοφυσιολογίας
νόσου → επιλογή κατάλληλου αναισθητικού
σχήματος
Επίδραση παραγόντων που σχετίζονται με τηνΕπίδραση παραγόντων που σχετίζονται με την
αναισθησία στο κυκλοφορικόαναισθησία στο κυκλοφορικό
προσοχήπροσοχή: υπερδοσία υγρώνυπερδοσία υγρών → πνευμονικό οίδημαπνευμονικό οίδημα
7. οξέωσηοξέωση: ↓ συσπαστικότητας μυοκαρδίου
πολυκυτταραιμίαπολυκυτταραιμία: ↑ ιξώδους, περιφερικής
αντίστασης, μεταφορτίου, έργου καρδιάς
αναιμίααναιμία: ↑ έργου καρδιάς (τροφοδοσία Ο2)
αζωθαιμίααζωθαιμία: ↓ απαιτήσεων σε αναισθητικά
υπαλβουμιναιμίαυπαλβουμιναιμία: ↓ απαιτήσεων σε
αναισθητικά που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό
με πρωτεΐνες πλάσματος
υποκαλιαιμίαυποκαλιαιμία: ↓ αποτελεσματικότητας
αντιαρρυθμικών
πυρετόςπυρετός: ↑ μεταβολικού ρυθμού, απαιτήσεων
σε Ο2
8. ΕπιλογέςΕπιλογές
ηρεμιστικό + τοπική αναισθησίαηρεμιστικό + τοπική αναισθησία
π.χ. επισκληρίδιαεπισκληρίδια (προσοχή: επέκταση
αποκλεισμού προς τα εμπρός → αποκλεισμός
συμπαθητικού → υπότασηυπόταση)
αν απαιτείται π.χ. α2-αγωνιστής για επαρκήεπαρκή
χημική συγκράτησηχημική συγκράτηση: όχι η καλύτερη επιλογή
9. νευροληπταναλγητικοί συνδυασμοίνευροληπταναλγητικοί συνδυασμοί:
βενζοδιαζεπίνες + ισχυρά οπιοειδή
(διαζεπάμη ή μιδαζολάμη + φαιντανύληδιαζεπάμη ή μιδαζολάμη + φαιντανύλη)
μπορεί ↓↓ HRHR (ατροπίνη), καταστολήκαταστολή
αναπνευστικούαναπνευστικού (τεχν. αερισμός) διατήρησηδιατήρηση
ΑΠΑΠ, εξαιρετική αναλγησίαεξαιρετική αναλγησία (…ανταπόκριση
σε ηχητικά ερεθίσματα)
10. ΓενικάΓενικά
ατροπίνηατροπίνη → μόνο αν χρειάζεταιαν χρειάζεται (π.χ. σοβαρή
βραδυκαρδία), αρρυθμόγόνος και ↑↑απαιτήσεωναπαιτήσεων
μυοκαρδίου σε Ομυοκαρδίου σε Ο22
αα22-αγωνιστές-αγωνιστές → σοβαρές επιπτώσεις στο
καρδιαγγειακό: βραδυκαρδίαβραδυκαρδία, αγγειοσύσπασηαγγειοσύσπαση,
υπέρταση και μετά υπότασηυπέρταση και μετά υπόταση, αρρυθμίεςαρρυθμίες π.χ.
κολποκοιλιακός αποκλεισμόςκολποκοιλιακός αποκλεισμός… όμως, ίσως
καλή επιλογή για υπερτροφική μυοκαρδιοπάθειαυπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
γάταςγάτας → επιθυμητή η βραδυκαρδία
(στον άνθρωπο δεξμεδετομιδίνη στην
καρδιοχειρουργική)
11. ΕγκατάστασηΕγκατάσταση
ΕτομιδάτηΕτομιδάτη:
αξιοσημείωτη σταθερότητα καρδιαγγειακούσταθερότητα καρδιαγγειακού,
όχι βραδυ-, ταχυκαρδία, υπόταση,
υπέρταση…
καταστολή έκκρισης κορτικοστεροειδώνκαταστολή έκκρισης κορτικοστεροειδών από φλοιό
επινεφριδίων, μία έγχυση για εγκατάσταση: χωρίςχωρίς
πρόβλημαπρόβλημα
έκδοχο προπυλενική γλυκόλη → πόνος στην έγχυσηπόνος στην έγχυση,
αιμόλυσηαιμόλυση, ακούσιες μυϊκές συσπάσειςακούσιες μυϊκές συσπάσεις
(++ βενζοδιαζεπίνηβενζοδιαζεπίνη)
12. Κεταμίνη + βενζοδιαζεπίνηΚεταμίνη + βενζοδιαζεπίνη:
κεταμίνη: διέγερση συμπαθητικούδιέγερση συμπαθητικού →
ταχυκαρδία, αγγειοσύσπαση,
↑ συσπαστικότητας μυοκαρδίου…
εκτός αν έχουν εξαντληθεί παρακαταθήκεςεκτός αν έχουν εξαντληθεί παρακαταθήκες
συμπαθητικούσυμπαθητικού σε ιδιαίτερα στρεσαρισμένο,
εξαντλημένο ζώο, οπότε: καταστολήκαταστολή
κυκλοφορικούκυκλοφορικού
14. Εισπνευστικό (μάσκα)Εισπνευστικό (μάσκα)
± εναίσιμο± εναίσιμο
ΑΝ δεν στρεσάρεταιΑΝ δεν στρεσάρεται
πολύ το ζώοπολύ το ζώο
ΘειοπεντόνηΘειοπεντόνη:
άπνοια, αρρυθμίες, ταχυκαρδία, υπόταση
ΠροποφόληΠροποφόλη:
άπνοια, υπόταση
σε σταθεροποιημένα ζώα, μόνο για
εγκατάσταση
15. Θετικός αερισμόςΘετικός αερισμός
κατά την εισπνοήεισπνοή
η ενδοθωρακική πίεση αυξάνεταιενδοθωρακική πίεση αυξάνεται ⇒ εμποδίζεταιεμποδίζεται
η φλεβική επιστροφήη φλεβική επιστροφή στο θώρακα ⇒ ↓↓ ΚΛΟΑΚΛΟΑ
κατά την εκπνοήεκπνοή
η ενδοθωρακική πίεση μειώνεταιενδοθωρακική πίεση μειώνεται ⇒ ευνοείται ηευνοείται η
φλεβική επιστροφήφλεβική επιστροφή στο θώρακα ⇒ ↑↑ ΚΛΟΑΚΛΟΑ
⇒ επαρκής χρόνος για εκπνοή:
εισπνοή/εκπνοή = 1/2-3εισπνοή/εκπνοή = 1/2-3
διάνοιξη θώρακαδιάνοιξη θώρακα → είσοδος αέρα στο θώρακαείσοδος αέρα στο θώρακα →
κατάργηση υποατμοσφαιρικής πίεσηςκατάργηση υποατμοσφαιρικής πίεσης (μόνιμα
αρν.) που επικρατεί φυσιολογικά στην πλευρ.
16. Υπερτροφική καρδιά:
διαστολική ανεπάρκεια μυοκαρδίουδιαστολική ανεπάρκεια μυοκαρδίου,
λειτουργική απόφραξη αορτής
! πρόβλημα στην πλήρωση καρδιάς με αίμα κατάπρόβλημα στην πλήρωση καρδιάς με αίμα κατά
τη διαστολήτη διαστολή → ↓ τελικοδιαστολικού όγκου
Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθειαγάταςΥπερτροφική μυοκαρδιοπάθειαγάτας
17. Αναισθητική διαχείριση ⇒ στόχος:
ΟΧΙ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΟΧΙ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ, αλλά βραδυκαρδίαβραδυκαρδία
ώστε να δοθεί χρόνος στην καρδιά για
πλήρωση με αίμα
όχι αύξηση συσπαστικότητας
μυοκαρδίου
18. Δεξ-, ΜεδετομιδίνηΔεξ-, Μεδετομιδίνη
(α2-αγων.): μάλλον καλή επιλογή (↓↓ HRHR)
ΑλοθάνιοΑλοθάνιο
καλή επιλογή (υπόταση περισσότερο από
καταστολή μυοκαρδίουκαταστολή μυοκαρδίου παρά από αγγειοδιαστολή)
ΟΧΙ ΚΕΤΑΜΙΝΗΟΧΙ ΚΕΤΑΜΙΝΗ
διέγερση συμπαθητικού: ταχυκαρδίαταχυκαρδία και αύξησηαύξηση
συσπαστικότητας μυοκαρδίουσυσπαστικότητας μυοκαρδίου
Αν υπότασηυπόταση (…υγρά ?υγρά ? → πνευμ. οίδημαπνευμ. οίδημα, ↓ βάθους),
αντιμετωπίζεται με αα11-αγωνιστές-αγωνιστές π.χ. φαινυλεφρίνη
και όχι β-αγωνιστέςόχι β-αγωνιστές π.χ. δοβουταμίνη →
ταχυκαρδία,ταχυκαρδία, ↑↑ συσπαστικότητας μυοκαρδίουσυσπαστικότητας μυοκαρδίου
19. συχνότατα, μικρόσωμες φυλές
κλάσμα όγκου παλμού παλινδρομείκλάσμα όγκου παλμού παλινδρομεί κατά τη
συστολή από αριστερή κοιλία στον αριστερό
κόλπο → ↓↓ ΚΛΟΑΚΛΟΑ
… διόγκωση αριστερούδιόγκωση αριστερού
κόλπουκόλπου … αρρυθμίεςαρρυθμίες
(κολπικός ινιδισμός)…
… ανεπάρκεια μυοκαρδίου
Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας στο σκύλοΑνεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας στο σκύλο
(ενδοκάρδωση)(ενδοκάρδωση)
20. Αναισθητική διαχείριση ⇒ στόχος:
ΟΧΙ ΒΡΑΔΥΚΑΡΔΙΑΟΧΙ ΒΡΑΔΥΚΑΡΔΙΑ, αλλά ταχυκαρδίαταχυκαρδία
(ως +20%+20%), γιατί λόγω ↓↓ όγκου παλμούόγκου παλμού ⇒
↓↓ ΚΛΟΑΚΛΟΑ
μικρή μείωση περιφερικών αντιστάσεωνμείωση περιφερικών αντιστάσεων
(↓ παλινδρομούντος όγκου αίματος)
και αποφυγή υπέρτασηςαποφυγή υπέρτασης (↑
παλινδρομούντος όγκου αίματος)
21. ΦαινοθειαζίνεςΦαινοθειαζίνες (π.χ. ακετυλοπρομαζίνη)
αα11-ανταγωνιστές-ανταγωνιστές →
αγγειοδιαστολήαγγειοδιαστολή, με αντανακλαστική ήπιαήπια
ταχυκαρδίαταχυκαρδία
! αν χορηγείται ήδη αναστολέας-ΜΕΑαναστολέας-ΜΕΑ ⇒ ↓↓ δόσηςδόσης
φαινοθειαζίνηςφαινοθειαζίνης
ΟπιοειδήΟπιοειδή,, αν απαιτείται αναλγησία
(προτιμάται πεθιδίνηπεθιδίνη που δεν προκαλείδεν προκαλεί
βραδυκαρδίαβραδυκαρδία ή άλλο οπιοειδές + ατροπίνηάλλο οπιοειδές + ατροπίνη)
Εγκατάσταση: ετομιδάτηετομιδάτη, κεταμίνηκεταμίνη ++
βενζοδιαζεπίνηβενζοδιαζεπίνη, θειοπεντόνηθειοπεντόνη, προποφόληπροποφόλη
Διατήρηση: ισοφλουράνιοισοφλουράνιο (μεγαλύτερη μείωση
περιφερικών αντιστάσεων)
προσοχήπροσοχή: υπερδοσία υγρώνυπερδοσία υγρών → πνευμονικό οίδημαπνευμονικό οίδημα
22. σπάνια, μεγαλόσωμες φυλές
συστολική ανεπάρκεια μυοκαρδίουσυστολική ανεπάρκεια μυοκαρδίου
γάτα: ανεπάρκεια αμινοξέος ταυρίνηταυρίνη
σκύλος: μπορεί ανεπάρκεια αμινοξέος καρνιτίνηκαρνιτίνη
αρρυθμίεςαρρυθμίες:
κοιλιακέςκοιλιακές
(Boxer, Doberman) ή
Διατατική μυοκαρδιοπάθεια στο σκύλοΔιατατική μυοκαρδιοπάθεια στο σκύλο
υπερκοιλιακέςυπερκοιλιακές
(άλλες φυλές)
31. ΥποπρωτεϊναιμίαΥποπρωτεϊναιμία
↓↓ κολλοειδωσμωτικής πίεσηςκολλοειδωσμωτικής πίεσης (αλβουμίνες <2,5<2,5
g/dlg/dl) ⇒ τάση πρόκλησης οιδημάτωνοιδημάτων (iv υγρά)
↓↓ σύνδεσηςσύνδεσης με ουσίες και φάρμακαφάρμακα ⇒ ↑↑ ποσοστάποσοστά
μη-συνδεδεμένων με πρωτεΐνεςμη-συνδεδεμένων με πρωτεΐνες και άρα ενεργώνενεργών
αναισθητικών φαρμάκωναναισθητικών φαρμάκων (σημαντικό για αυτάαυτά
που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με πρωτεΐνεςπου συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με πρωτεΐνες
πλάσματοςπλάσματος π.χ. θειοπεντόνηθειοπεντόνη: 85-95%)
υποστήριξη κολλοειδωσμωτικής πίεσης μευποστήριξη κολλοειδωσμωτικής πίεσης με
μετάγγιση πλάσματοςμετάγγιση πλάσματος, κολλοειδήκολλοειδή
↓↓ δόσεων αναισθητικών φαρμάκωνδόσεων αναισθητικών φαρμάκων πουπου
συνδέονται σεσυνδέονται σε ↑↑ βαθμό με πρωτεΐνες πλάσματοςβαθμό με πρωτεΐνες πλάσματος
32. κατάγματα γνάθωνκατάγματα γνάθων
μυΐτιδα μασητήρωνμυΐτιδα μασητήρων
βραχυκεφαλικές φυλέςβραχυκεφαλικές φυλές (Bulldog, γ. Περσίας)
νεοπλασίες στοματικής κοιλότητας-φάρυγγανεοπλασίες στοματικής κοιλότητας-φάρυγγα
Αναισθητική διαχείριση ⇒ στόχος:
αν δεν ανοίγει το στόμα: όχι έμετοςόχι έμετος
(προνάρκωση: ≠≠ μορφίνημορφίνη, ≠≠ αα22-αγωνιστές-αγωνιστές)
γρήγορη εγκατάστασηγρήγορη εγκατάσταση “crush inductioncrush induction”,
γρήγορη διασωλήνωσηγρήγορη διασωλήνωση (για δυνατότητα τεχνητής
αναπνοής) με λαρυγγοσκόπιολαρυγγοσκόπιο, τραχειοσωλήνεςτραχειοσωλήνες
πολλών διαμέτρωνπολλών διαμέτρων, στοματοδιαστολέαστοματοδιαστολέα ⇒
σε ετοιμότητα ακόμα και για τραχειοστομίατραχειοστομία
Δυσκολία στη διασωλήνωσηΔυσκολία στη διασωλήνωση
33.
34. ενήλικοι σκύλοι,
χρόνια φλεγμονή αεραγωγών
πάθηση πνευμόνων ⇒ πνευμονική υπέρτασηπνευμονική υπέρταση ⇒
πνευμονική καρδιάπνευμονική καρδιά (cor pulmonale)
πάθηση πνευμόνων ⇒ χρόνια υποξαιμίαχρόνια υποξαιμία ⇒
ευαισθητοποίηση κέντρου αναπνοής στηνευαισθητοποίηση κέντρου αναπνοής στην
υποξαιμίαυποξαιμία ⇒ χορήγηση Οχορήγηση Ο22:: καταστολή κέντρουκαταστολή κέντρου
αναπνοήςαναπνοής με υπερκαπνία και οξέωση
Χρόνια βρογχίτιδαΧρόνια βρογχίτιδα
δυνατότητα τεχνητούδυνατότητα τεχνητού
αερισμούαερισμού
όχιόχι προληπτικάπροληπτικά
οξυγονοθεραπεία αβίασταοξυγονοθεραπεία αβίαστα
35. Αναισθητική διαχείριση ⇒ στόχος:
μείωση πνευμονικής υπέρτασηςμείωση πνευμονικής υπέρτασης
αποφυγή καταστολής αναπνευστικούαποφυγή καταστολής αναπνευστικού
αποφυγή φαρμάκων που καταστέλλουν έντονααποφυγή φαρμάκων που καταστέλλουν έντονα
αναπνευστικόαναπνευστικό (προποφόλη, θειοπεντόνη, οπιοειδή)
τοπική αναισθησίατοπική αναισθησία
τεχνητός αερισμόςτεχνητός αερισμός, αν άπνοια ή σοβαρή μείωση
συχνότητας, βάθους αναπνοών
(μικρός όγκος αναπνοήςμικρός όγκος αναπνοής και να δίνεται χρόνοςχρόνος
για εκπνοήγια εκπνοή, ώστε να εξέρχεται αέρας από
αεραγωγούς, διαφορετικά μπορεί να παγιδεύεται
αέρας → πνευμονικό εμφύσημαπνευμονικό εμφύσημα)
36. μέρος του συνδρόμου βρογχικής
νόσου γάτας
↓↓ διαμέτρου αεραγωγώνδιαμέτρου αεραγωγών ⇒
παρακωλύεται ο αερισμόςπαρακωλύεται ο αερισμός
(διοχέτευση αέρα στις κυψελίδες)
Αναισθητική διαχείριση ⇒ στόχος:
βρογχοδιαστολήβρογχοδιαστολή
τα ζώα συνήθως λαμβάνουν ήδη
κορτικοστεροειδήκορτικοστεροειδή, βρογχοδιασταλτικάβρογχοδιασταλτικά (β2-
αγωνιστές π.χ. τερμπουταλίνη) ⇒ πιθανώςπιθανώς
επωφελής η προεγχειρητική χορήγησηεπωφελής η προεγχειρητική χορήγηση
ΒρογχόσπασμοςΒρογχόσπασμος