More Related Content
Similar to แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 4 ส่วนประกอบของเซลล์
Similar to แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 4 ส่วนประกอบของเซลล์ (20)
More from Wann Rattiya (11)
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 4 ส่วนประกอบของเซลล์
- 1. แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 4
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้น ม.1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการ
ศึกษา 2552
แผนย่อยหน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง ส่วนประกอบของเซลล์ เวลา
1 คาบ ส.2-2
*****************************************************
*************************
1. จุดประสงค์การเรียนรู้ (เฉพาะหน่วยการเรียนรู้)
1. นักเรียนสามารถบอกส่วนประกอบของเซลล์ได้
2. นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะและหน้าที่ของส่วน
ประกอบของเซลล์ได้
2. คุณลักษณะที่ต้องการพัฒนา
1. ซื่อสัตย์สุจริต
2. มีวินัย
3. ใฝ่เรียนรู้
4. มีจิตสาธารณะ
3. แนวคิด
เซลล์ของสิ่งมีชีวิตมีขนาดเล็กมาก แต่ภายในยังมีโครงสร้าง
ต่างๆ ที่เป็นองค์ประกอบมากมายหลายชนิด ซึ่งมีส่วนประกอบที่
สำาคัญ เช่น ผนังเซลล์ เยื่อหุ้มเซลล์ โพรโทพลาสซึม
ไซโทพลาสซึม นิวเคลียส เป็นต้น
4. สาระการเรียนรู้
ส่วนประกอบของเซลล์
ผนังเซลล์ (cell wall) เป็นเยื่อหุ้มผิวด้านนอกสุดของเซลล์
พืช ในเซลล์ทั่วไปประกอบด้วยสารพวกเซลลูโลสเป็นหลัก ทำา
หน้าที่ห่อหุ้มป้องกันอันตรายให้แก่เซลล์พืช ให้เซลล์คงรูปและ
เพิ่มความแข็งแรง เซลล์ของสัตว์ไม่มีผนังเซลล์ แต่เซลล์ของสัตว์
บางชนิดอาจมีสารเคลือบเยื่อหุ้มเซลล์ได้ ซึ่งมีลักษณะแตกต่างกัน
ไป แล้วแต่ชนิดของเซลล์นั้นๆ เช่น เปลือกกุ้ง กระดองปู มีสาร
เคลือบพวกไกลโคโปรตีน เซลล์ของพวกไดอะตอมมีสารเคลือบ
- 2. เป็นพวก ซิลิกา สารเคลือบเหล่านี้มีประโยชน์ทำาให้เซลล์คงรูปร่าง
ได้
เยื่อหุ้มเซลล์ (cell membrane) เป็นเยื่อบางๆ ประกอบด้วย
โปรตีนและไขมัน เยื่อหุ้มเซลล์จึงทำาหน้าที่ควบคุมปริมาณ และ
ชนิดของสารที่ผ่านเข้าออกจากเซลล์ และมีรูเล็กๆ เพื่อให้สารบาง
อย่างผ่านเข้าออกได้ และไม่ให้สารบางอย่างผ่านเข้าออกจาก
เซลล์ จึงมีสมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่าน (semipermeable
membrane)
โพรโทพลาซึม (protoplasm) เป็นส่วนประกอบทั้งหมด
ภายในเยื่อหุ้มเซลล์ ซึ่งประกอบด้วยส่วนที่มีลักษณะเป็นของเล็ก
เรียก ไซโทพลาซึม และส่วนประกอบอื่นๆ ที่เป็นโครงสร้าง
ลักษณะต่างๆ ได้แก่ นิวเคลียส ไมโทคอนเดรีย ถ้าเป็นเซลล์พืชจะ
พบคลอโรพลาสต์และแวคิวโอล เป็นต้น
ไซโทพลาซึม (cytoplasm) เป็นส่วนประกอบที่เป็น
ของเหลวอยู่ภายในเซลล์ ถัดจากเยื่อหุ้มเซลล์และอยู่รอบๆ
นิวเคลียสของเหลาวนี้นอกจากเป็นนำ้าแล้วยังมีสารที่ละลายนำ้าได้
เช่น โปรตีน เป็นต้น ภายในไซโทพลาซึมยังประกอบไปด้วย
หน่วยเล็กๆ ที่สำาคัญอีกหลายชนิด เช่น ไมโทคอนเดรีย คลอโร
พลาสต์ ไรโบโซม กอลจิคอมเพลกซ์ เซนตริโอล และแวคิวโอล
นิวเคลียส (nucleus) นิวเคลียสเป็นโครงสร้างที่อยู่ตรงกลาง
ของเซลล์ เซลล์ส่วนใหญ่มีนิวเคลียส ยกเว้นเซลล์บางชนิด เช่น
เซลล์เม็ดเลือดแดงของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนำ้านม และเซลล์ลำาเลียง
อาหารของพืช ซึ่งเมื่อเจริญเติบโตเต็มที่จะไม่มีนิวเคลียส
นิวเคลียสสำาคัญมากโดยควบคุมการทำางานของเซลล์ร่วมกับไซโท
พลาซึม การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม นอกจากนี้นิวเคลียส
ยังทำาหน้าที่ควบคุมการสังเคราะห์สารประกอบเซลล์
5. กิจกรรมการเรียนการสอน
ขั้นนำา (5 นาที)
1. ครูให้นักเรียนร่วมกันตอบคำาถามเพื่อทบทวนความรู้เดิม
เรื่องเซลล์พืชและเซลล์สัตว์ โดยให้นักเรียนเปรียบเทียบลักษณะ
เซลล์สัตว์และเซลล์พืช
2. ครูถามนักเรียนว่า “นักเรียนรู้จักส่วนประกอบของเซลล์
อะไรบ้าง ”และส่วนนั้นทำาหน้าที่อย่างไร (ผนังเซลล์ ทำาหน้าที่เพิ่ม
ความแข็งแรง ป้องกันอันตรายให้แก่เซลล์พืช, เยื่อหุ้มเซลล์ ทำา
หน้าที่ควบคุมปริมาณ และชนิดของสารที่ผ่านเข้าออกจาก
เซลล์,นิวเคลียส เป็นศูนย์กลางควบคุมการทำางานของเซลล์)
3. ครูกล่าวว่า “ในคาบเรียนนี้เราจะได้รู้จักส่วนประกอบของ
เซลล์ ”รวมไปถึงหน้าที่ของส่วนประกอบเหล่านั้น
- 3. ขั้นสอน (35 นาที)
1. ครูให้นักเรียนศึกษาเรื่องส่วนประกอบของเซลล์ใน
หนังสือเรียน หน้า 19-20
2. ครูอธิบายนักเรียนเพิ่มเติมในเรื่องส่วนประกอบของเซลล์
3. ครูให้นักเรียนเล่นเกมส์เพื่อตรวจสอบความรู้ โดยครูสุ่ม
ให้นักเรียนตอบคำาถามโดยเปิดเพลงและให้นักเรียนส่งตุ๊กตาไป
เรื่อยๆทีละคน เมื่อครูหยุดเพลง แล้วตุ๊กตาอยู่ที่ใคร นักเรียนคน
นั้นจะเป็นคนตอบคำาถาม
- ส่วนประกอบใดที่ยอมให้ยอมให้สารโมเลกุลเล็กผ่าน แต่
ไม่ยอมให้สารโมเลกุลใหญ่ผ่าน (เยื่อหุ้มเซลล์)
- ส่วนประกอบใดมีสมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่าน (เยื่อหุ้ม
นิวเคลียส)
- เปลือกกุ้งหรือกระดองปู เปรียบเสมือนสิ่งใดของเซลล์พืช
(ผนังเซลล์)
- ส่วนประกอบใดที่พบในเซลล์พืชแต่ไม่พบในเซลล์สัตว์
(ผนังเซลล์ คลอโรพลาสต์ คลอโรฟิลล์)
- ส่วนประกอบใดทำาหน้าที่เพิ่มความแข็งแรง ป้องกัน
อันตรายให้แก่เซลล์พืช (ผนังเซลล์)
- ส่วนประกอบใดเป็นศูนย์กลางควบคุมการทำางานของเซลล์
(นิวเคลียส)
ขั้นสรุป (5 นาที)
1. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเรื่อง ส่วนประกอบของเซลล์
2. ครูให้นักเรียนศึกษาเรื่อง การลำาเลียงในพืช การแพร่และ
ออสโมซิสมาล่วงหน้า
6. สื่อและอุปกรณ์การเรียนรู้
- หนังสือเสริมพัฒนาผู้เรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ ว๒๑๑๐๑
- สมุด
7. การวัดและประเมินผล
- สังเกตพฤติกรรมนักเรียนจากการทำากิจกรรมในชั้นเรียน
เช่น การร่วมกิจกรรมในชั้นเรียน การซักถามและตอบคำาถามของ
นักเรียน
- การจดบันทึกลงในสมุดของนักเรียน
- 4. 8. บันทึกหลังการสอน (วิจัยชั้นเรียน)
1. ปัญหาหรือสิ่งที่ต้องการพัฒนา
..........................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
....................................................... ..........................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
.......................................... .......................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
............................. ....................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
................
2. แนวทาง / วิธีการสอน / รูปแบบการสอน /
เทคนิคที่ใช้พัฒนาหรือแก้ปัญหา
..........................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................