1. LOGO
การศึกษาการจัดการสภาพคล่องทาง
การเงินของโรงสีข้าว

2. Contents
มูลเหตุจูงใจและวัตถุประสงค์1
อุปกรณ์และวิธีการ2
ผลการทดลองและการวิจารณ์3
4 สรุปและข้อเสนอแนะ

3. มูลเหตุจูงใจ
 ข้าวเป็นพืชเศรษฐกิจที่สาคัญของประเทศไทย เป็นอาหารของ
ประชากรในประเทศแล้วยัง เป็นสินค้าส่งออกหลักที่นามาซึ่ง
เงินตราต่างประเทศ
 ในปี 2553 คาดว่าปริมาณการส่งออกข้าวจะเพิ่มขึ้นไปอยู่ในระดับ
ใกล้เคียงกับปี 2551 ที่ 10 ล้านตัน ซึ่งเป็นปริมาณการส่งออกข้าวที่
สูงเป็นประวัติการณ์ (กรมการข้าว,2552)
 ผู้ประกอบการไทยต้องคานึงถึงความสาคัญของกระบวนการผลิต
ข้าวเพื่อให้ได้คุณภาพและแข่งขันในตลาดโลกได้

4. มูลเหตุจูงใจ
 จากการที่ราคาข้าวมีแนวโน้มสูงขึ้น ทาให้โรงสีมีความต้องการเงิน
หมุนเวียนเพิ่มขึ้นเพื่อที่จะรับซื้อข้าวเปลือกจากชาวนา
 ปัจจัยสาคัญที่สร้างโอกาสในการเพิ่มรายได้ของธุรกิจโรงสีก็คือ
ความสามารถในการบริหารจัดการสภาพคล่องทางการเงิน
 เนื่องจากโรงสีซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกรด้วยเงินสด แต่จาหน่าย
ข้าวให้กับผู้ส่งออกหรือพ่อค้าส่ง-ปลีกด้วยการให้เครดิตหรือเงินเชื่อ
 จากสภาพการแข่งขัน ส่งผลให้ธุรกิจโรงสีข้าวจาเป็นต้องเตรียม
รับมือและปรับตัวให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง

5. ภาพรวมสถานการณ์ราคาข้าวเปลือกปี2541- 2552
www.themegallery.com
0
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
14,000
Jan-41
May-41
Sep-41
Jan-42
May-42
Sep-42
Jan-43
May-43
Sep-43
Jan-44
May-44
Sep-44
Jan-45
May-45
Sep-45
Jan-46
May-46
Sep-46
Jan-47
May-47
Sep-47
Jan-48
May-48
Sep-48
Jan-49
May-49
Sep-49
Jan-50
May-50
Sep-50
Jan-51
May-51
Sep-51
Jan-52
May-52
ก.ค – ต.ค 50 การจากัดการ
ส่งออกในประเทศเวียดนาม
อินเดีย อียิปต์ และกัมพูชา
ธ.ค. 50 ประเทศจีนเก็บ
ภาษีส่งออก
มิ.ย. 51 ญี่ปุ่ น
ระบายข้าวนาเข้า
เวียดนาม ยกเลิกการ
จากัดการส่งออก
ปลายปี 47- มีค. 48 พืชผล
เกษตรเสียหายจากภัยแล้ง
ปี 41/42 โครงการรับ
จานา ข้าวนาปี มีการ
ปรับเพิ่มราคารับจานา
ปี 47-49 กาหนดราคารับจานาให้สูง
กว่าราคาตลาดถึงร้อยละ30
หน่วย : บาท/ตัน
ปี
ปี 43/44 รับจานาข้าว
นาปรังครั้งแรก

6. (เพิ่มเติม) เทียบกับราคาน้ามัน...
www.themegallery.com
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
11Jul2005-excl.…
29-Aug-05
10-Oct-05
17-Nov-05
2/15/20056:00
3/23/20056:00
6/7/20056:00
6/30/20056:00
8/29/20056:00
10/28/20055:00
12/15/20055:00
2/16/20065:00
4/23/20065:00
7/2/20065:00
8/31/20065:00
9/19/20065:00
11/14/20065:00
1/13/20075:00
3/1/20075:00
4/4/20075:00
7/7/20075:00
9/1/20075:00
10/31/20075:00
12/5/20075:00
1/24/20085:00
3/15/20085:00
4/19/20085:00
5/17/20085:00
5/29/20085:00
7/3/20085:00
7/25/200812:01
8/9/20085:00
9/17/20085:00
10/14/20085:00
11/5/20085:00
12/2/20085:00
1/18/20095:00
2/15/20095:00
4/21/20095:00
5/31/20095:00
7/23/20095:00
9/9/20095:00
10/27/20095:00
0
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
14,000 Jan-41
May-41
Sep-41
Jan-42
May-42
Sep-42
Jan-43
May-43
Sep-43
Jan-44
May-44
Sep-44
Jan-45
May-45
Sep-45
Jan-46
May-46
Sep-46
Jan-47
May-47
Sep-47
Jan-48
May-48
Sep-48
Jan-49
May-49
Sep-49
Jan-50
May-50
Sep-50
Jan-51
May-51
Sep-51
Jan-52
May-52

7. วัตถุประสงค์ของการศึกษา
1. ศึกษาการดาเนินงานของโรงสีข้าวนามสมมติโดยศึกษาจุดแข็ง จุดอ่อน
โอกาสและอุปสรรคเพื่อนาไปกาหนดกลยุทธ์ให้แก่โรงสีข้าวตัวอย่าง
2. เปรียบเทียบประสิทธิภาพการดาเนินงานขิงโรงสีข้าวนามสมมติกับโรงสี
ข้าวในอาเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม
3. ทราบทางเลือกที่ดีที่สุดในการบริหารจัดการสภาพคล่องทางการเงินของ
ธุรกิจโรงสีข้าวด้วยแบบจาลองกระแสเงินสด

8. แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
แนวคิดอัตราส่วน
ทางการเงิน
แนวคิด
การบริหารจัดการ
แนวคิดทางการเงิน
การจาลองปัญหา

9. อุปกรณ์และวิธีการ
www.themegallery.com
 ข้อมูลปฐมภูมิ ได้จากการเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เจ้าของกิจการซึ่งเป็น
ผู้บริหาร ควบคุมและดาเนินงานของกิจการโรงสีข้าวนามสมมติ
 ข้อมูลทุติยภูมิ ได้จากการค้นคว้าและรวบรวมจากเอกสาร ผลงานวิจัยที่
เกี่ยวข้อง หนังสือ บทความ ข่าวสารในอินเตอร์เน็ต ตลอดจนข้อมูลทางด้านสถิติ
ที่หน่วยงานราชการและเอกชนได้รวบรวมไว้เช่น กรมพัฒนาธุรกิจการค้า
สานักงานเศรษฐกิจการเกษตร กรมการค้าภายใน สมาคมโรงสีข้าวไทย เป็นต้น

10. อุปกรณ์และวิธีการ
www.themegallery.com
 วิธีการวิเคราะห์ข้อมูล แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ
 การวิเคราะห์เชิงพรรณนา เพื่อตอบวัตถุประสงค์ข้อที่ 1 เป็นการนาข้อมูล
ที่ได้จากการสัมภาษณ์มาอธิบายการดาเนินงานของธุรกิจ และวิเคราะห์โดยใช้
เครื่องมือ SWOT Analysis, Five Forces Model Strategic Matrix และ TOWS
Matrix เพื่อนาไปกาหนดกลยุทธ์ของธุรกิจโรงสีข้าวนามสมมติ
 การวิเคราะห์เชิงปริมาณ เพื่อตอบวัตถุประสงค์ข้อที่ 2 เป็นการวิเคราะห์ผล
การดาเนินงาน ในช่วงปี 2549-2551 ของโรงสีข้าวนามสมมติโดยเปรียบเทียบ
อัตราส่วนทางการเงินกับโรงสีข้าวในอาเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม และเพื่อ
ตอบวัตถุประสงค์ข้อที่ 3 เป็นการสร้างแบบจาลองกระแสเงินสด เพื่อหาทางเลือก
ที่ดีที่สุดของการจัดการสภาพคล่องทางการเงินของโรงสีข้าวนามสมมติ

11. กรอบแนวคิดในการศึกษา

12. ผลการทดลองและการวิจารณ์
การบริหารจัดการของธุรกิจโรงสีข้าว
การวิเคราะห์แบบจาลองกระแสเงินสด
(Cash Flow Simulation)

13. ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับธุรกิจโรงสีข้าวนามสมมติ
ธุรกิจโรงสีข้าว
A
E
C
D
Bโครงสร้างองค์กร
ประวัติความเป็นมา
การดาเนินงาน
โครงการในอนาคตฐานะทางการเงิน

14. ประวัติและความเป็นมา
79 ล้านบาท
5 ล้านบาท
4 ล้านบาท
ปี 2550
ปี 2549
ปี 2543
ปี 2521
จัดตั้งโรงสีข้าวนามสมมติ
ก่อตั้ง
บริษัท ในเครือเพื่อการส่งออก
ขยายกาลังการผลิต
ทาสัญญารับจ้างผลิตกับ
บริษัทคู่ค้าจากัด

15. โครงสร้างขององค์กร
www.themegallery.com

16. การดาเนินงาน
กิจกรรมของธุรกิจโรงสีข้าวนามสมมติ
การรับซื้อข้าวเปลือก
เกษตรกรในพื้นที่ พ่อค้าคนกลาง
ผลิตและ
จาหน่ายเอง รับจ้างผลิต
การผลิตและจัดจาหน่าย
จาหน่าย
ภายในประเทศ
จาหน่าย
ต่างประเทศ

17. โครงการในอนาคตและฐานะทางการเงิน
 โครงการในอนาคต
ได้มองในส่วนของการผลิตแอลกฮอล์แต่พบว่าไม่สามารถ
แข่งขันกับผู้ผลิตเบียร์ได้จึงมองในส่วนของการเพิ่มมูลค่าจากขี้เถ้า
แกลบและส่งขี้เถ้าแกลบ
 ฐานะทางการเงิน
ในปีพ.ศ. 2548-2549 หสน.ฯประสบปัญหาขาดทุนเนื่องจาก
ต้นทุนขายสูง ในปี 2550 ธุรกิจได้ทาการค้ากับบริษัทคู่ค้าจากัดส่งผล
ให้กาไรเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

18. สัดส่วนสินทรัพย์หนี้สินและส่วนของผู้ถือหุ้น
www.themegallery.com
0.00
50,000,000.00
100,000,000.00
150,000,000.00
200,000,000.00
250,000,000.00
2548
2549
2550
2551
สินทรัพย์
หนี้สิน
ส่วนของผู้ถือหุ้น

19. สัดส่วนรายได้และค่าใช้จ่ายรวมของธุรกิจฯ
www.themegallery.com
2548 2549 2550 2551
รายได้ 252,038,965.40 288,750,391.87 346,596,343.75 830,263,825.70
ค่าใช้จ่ายรวม 259,515,312.19 272,482,305.69 292,086,191.37 729,329,547.78
กาไร(ขาดทุน)สุทธิ -21,358,083.49 -22,243,859.06 22,932.59 18,451,029.72
-100,000,000.00
0.00
100,000,000.00
200,000,000.00
300,000,000.00
400,000,000.00
500,000,000.00
600,000,000.00
700,000,000.00
800,000,000.00
900,000,000.00

20. อัตราส่วนทางการเงิน
อัตราส่วนกาไร อัตราส่วนกาไร อัตราการหมุนเวียน หนี้สินต่อทุน หนี้สินต่อสินทรัพย์
ขั้นต้น(เท่า) สุทธิ(เท่า) ของลูกหนี้(รอบ) (เท่า) รวม(เท่า)
บ.โรงสีไทยแสงทองค้าข้าว จากัด 1.0000 0.2656 N/A 0.0020 0.0020
โรงสีข้าวนามสมมติ 0.0757 0.0001 10.3059 6.7727 0.6460
หจก.โรงสีกิจประเสริฐ 0.0353 0.0050 11.2612 1.8251 0.5740
หจก.โรงสีไฟกิจวัฒนา 0.2014 -0.0096 N/A 1.3476 0.6470
หจก.โรงสีไฟ ป.เฟื่องฟูธัญญกิจ 0.0407 0.0041 20.9330 2.2268 0.6901
บ.โรงสีข้าวธัญญาวัฒน์ จากัด 0.0681 -0.0422 41.6025 28.2785 0.9658
ค่าเฉลี่ยธุรกิจโรงสีข้าวในอาเภอบางเลน 4.2281 4.2281 4.2281 4.2281 1.0499
ค่าเฉลี่ยธุรกิจโรงสีข้าวในประเทศไทย 1 6.6700 0.4700 15.2100 2.5600 0.7200
หมายเหตุ: ข้อมูลจาก กลุ่มวิเคราะห์ข้อมูลและสถิติ สานักบริการข้อมูลธุรกิจ
กรมพัฒนาธุรกิจการค้า 31 กรกฎาคม 2552

21. TOWS Matrix
ปัจจัยภายใน
(internal factor)
ปัจจัยภายนอก
(External factor)
จุดแข็งภายใ น[Internal strength (S)]
S1 ผู้บริหารเป็นเจ้าของกิจการ ตัดสินใจได้เร็ว
S2 มีการป้ องกันความเสี่ยงในการผลิตโดยมีเครื่องสีข้าว
สารอง
S3 ได้รับการรับรองระบบ GMPและ HACCP
S4 มีการเพิ่มมูลค่าจากผลผลิตพลอยได้
S5 มีตราสินค้าเป็นของตนเอง
S6 มีการประชาสัมพันธ์ผ่านทางเว็บไซต์
จุดอ่อนภายใน[Internal weakness (W)]
W1 บุคลากรขาดความเชี่ยวชาญและความกระตือรือร้นใน
การทางาน
W2 การบริหารจัดการโรงสีข้าวยังขาดประสิทธิภาพ
W3 การผลิตไม่ต่อเนื่องเพราะสินค้ามีความเป็นฤดูกาล
W4 ไม่มีอานาจต่อรองในการรับซื้อข้าวเปลือกเนื่องจากมีการ
แข่งขันสูง
W5 ขาดเงินทุนในการวิจัยและพัฒนา
W6 ขาดสภาพคล่องทางการเงิน
W7ความภักดี(BrandLoyalty) ต่อตราสินค้าต่า
โอกาสจากภายนอก[External factor (O)]
O1 สภาวะเศรษฐกิจโลกอยู่ช่วงฟื้นตัวส่งผลดีต่อเศรษฐกิจภายในประเทศ
O2 นโยบายรัฐบาลเพื่อช่วยเหลือธุรกิจส่งออก
O3 การใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยส่งผลให้ต้นทุนผลิตต่อหน่วยต่า
O4 โรงสีให้ความร่วมมือกับหน่วยงานรัฐ
O5 ภาครัฐมีการสนับสนุนค้นคว้าและวิจัยที่เกี่ยวข้องกับห่วงโซ่อุปทาน
และโลจีสติกส์ของข้าว
กลยุทธ์ SO : มาก-มาก
(SO strategy)
กลยุทธ์การจัดการระบบสารสนเทศด้านบัญชีและการเงิน
(S1,S2,S4,S5,O3,O5,O6)
กลยุทธ์ WO : น้อย-มาก
(WO strategy)
กลยุทธ์การจัดการความเสี่ยงด้านการเงิน
(W1 ,W2, W3, W6, O1, O2)
อุปสรรค[Externalthreats (T)]
T1 โรงสีข้าวมีจานวนมากทาให้มีการแข่งขันกันสูง
T2 นโยบายการรับประกันราคาข้าวของรัฐบาลส่งผลให้ราคาข้าวมีความ
ผันผวน
T3 คู่แข่งในประเทศมีศักยภาพสูงกว่า และต้นทุนการผลิตที่ต่ากว่า
T4 การเปิดเขตเสรีทางการค้าส่งผลให้มีข้าวคุณภาพต่าเข้ามาในประเทศ
T5 ปริมาณผลผลิตไม่เพียงพอต่อกาลังการผลิตของโรงสี
T6 ขาดความเชื่อมโยงกับอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น เกษตรกร
กลยุทธ์ ST: มาก-น้อย
(ST strategy)
กลยุทธ์การจัดการระบบขนส่งสินค้า และกลยุทธ์การจัดระบบ
ซื้อขายข้าวเปลือก
(S2 ,S3,S5,S6,T1,T2, T4,T5,T6)
กลยุทธ์ WT : น้อย-น้อย
(WT strategy)
กลยุทธ์การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์
(W4, W5, W7, T1, T3, T4)

22. ผลการวิเคราะห์ข้อมูล
 ประเด็นที่ควรพิจารณา
ธุรกิจโรงสีข้าวขาดสภาพคล่องทางการเงินในการรับซื้อ
ข้าวเปลือกจากเกษตรกร
 วิเคราะห์ปัญหา
ผลการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน การขาดเงินทุน
หมุนเวียนในการรับซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกร สาเหตุมาจาก ธูร
กิจโรงสีข้าวต้องจ่ายเช็คเงินสดให้แก่เกษตรกรแต่การผลิตหรือ
รับจ้างผลิตเป็นการให้เครดิตแก่ลูกค้า 30 วันหรือมากกว่านั้น

23. ผลการวิเคราะห์ข้อมูล
 การกาหนดทางเลือกที่เป็นไปได้
• การขอสินเชื่อระยะสั้น (Packing Credit)
• การเบิกเงินเกินบัญชี (Overdraft)
• การให้ส่วนลดทางการค้า(0.10 เปอร์เซ็นต์)ควบคู่การเบิกเงินเกินบัญชี
• การให้ส่วนลดทางการค้า(0.10 เปอร์เซ็นต์)ควบคู่การขอสินเชื่อระยะสั้น

24. การวิเคราะห์แบบจาลองกระแสเงินสด (Cash Flow Simulation)
ข้อสมมติ
1. มีรายได้เงินสดจากลูกค้าต้นงวด
2.ธุรกิจโรงสีข้าวจะต้องรักษาระดับเงินสดหมุนเวียนเท่ากับ 5 ล้านบาทในทุกๆเดือน
หากไม่ถึงต้องกู้ยืม
3.รายได้เงินสดจากลูกค้า สมมติให้มีการแบ่งจ่ายในแต่ละเดือน ยกตัวอย่างรายได้ที่
แท้จริงเดือนมกราคม บริษัทจะได้รับเงินสดจากลูกค้าในเดือนมกราคม ร้อยละ0.02
เดือน เดือนกุมภาพันธ์ ร้อยละ 0.4 เดือนมีนาคม ร้อยละ0.5 และเดือนเมษายน ร้อย
ละ 0.08 (สมมติร้อยละดังกล่าว)
4. ปริมาณการรับซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกร ช่วงฤดูกาล(เดือนมีนาคม-เมษายน
และเดือนพฤศจิกายน – ธันวาคม) มากกว่าเดือนอื่น เป็นสมการดังนี้
www.themegallery.com

25. www.themegallery.com
การวิเคราะห์แบบจาลองกระแสเงินสด (Cash Flow Simulation)
สมการปริมาณรับซื้อข้าวเปลือกใน ช่วงเดือนที่เป็นฤดูกาลเท่ากับ
สมการการปริมาณรับซื้อข้าวเปลือกใน ช่วงเดือนที่ไม่ใช่ฤดูกาลเท่ากับ
5. อัตราดอกเบี้ยในแต่ละทางเลือก มีรายละเอียด ดังนี้
การขอสินเชื่อระยะสั้น (Packing credit)
การเบิกเงินเกินบัญชี (Over draft)
การให้ส่วนลดทางการค้า (Discount) อย่าลืมอธิบายเกณฑ์การให้อัตราส่วนลด

26. ดอกเบี้ยจ่ายและส่วนลดจ่ายทั้งปีของ 4 ทางเลือก

27. สรุปและข้อเสนอแนะ
 แผนกลยุทธ์ระยะสั้น คือ กลยุทธ์การจัดการความเสี่ยงด้านการเงินซึ่งจาก
การศึกษาได้เลือกทางเลือกการขอสินเชื่อระยะสั้น(Packing Credit) ควบคู่การให้
ส่วนลดเงินสดในช่วงเดือนมีนาคม-เมษายนและเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม ซึ่ง
เป็นช่วงฤดูกาลที่มีเกษตรกรจาหน่ายข้าวเปลือกเป็นจานวนมากเป็นผลให้ โรงสี
ข้าวนามสมมติขาดเงินในการรับซื้อข้าวเปลือกจากเกษตร โดยกาหนดให้ส่วนลด
ทางการค้ากับลูกค้าที่มีการชาระเงินตรงกาหนด เงื่อนไข (เงื่อนไข 0.10/10, n/30)

28. สรุปและข้อเสนอแนะ
แผนกลยุทธ์ระยะยาว มีการปรับโครงสร้างฝ่ ายบริหารให้เป็นรูปแบบการกระจาย
อานาจเพื่อลดอุปสรรคในการดาเนินงาน ฝ่ ายการเงินมีการนาระบบสารสนเทศบัญชี
มาปรับใช้ให้สามารถ จัดสรร ตรวจสอบ ติดตามผลการใช้งบประมาณได้อย่างมี
ประสิทธิภาพโดยพิจารณางบกระแสเงินสดของโรงสีข้าวนามสมมติเป็นหลัก เพื่อ
แก้ไขปัญหาขาดเงินทุนหมุนเวียนในการรับซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกร
www.themegallery.com

29. LOGO
การศึกษาการจัดการสภาพคล่องทางการเงินของโรงสีข้าว