SlideShare a Scribd company logo
1 of 26
Download to read offline
Σσσσ

! Επι

σστ!!

…

λογές …

Επιλογές από τα ιστολόγιο http://namarizathema.blogspot.com/ και http://e-puzzle.blogspot.com/

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ :

Εὐάγγελος ὁ Σάμιος

Έτος 4ο – Τεύχος 36ο – ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σσσσσστ!!!… Επιλογές ….................................................................................................................................. 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ................................................................................................................................................. 2
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ....................................................................................................................................................... 3
Αντί προλόγου σας παραθέτω την παρακάτω ανάρτηση: ................................................................................. 3
ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ............................................................. 3
1.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Αιώνια πρότυπα αγιότητας, ανθρωπιάς και παιδείας ........................................ 4

2.

΄Μακάριο είναι το να έχεις μέσα σου τον Θεό - Άγιος Γρηγόριος Νύσσης ............................................. 6

3.

Πολύτιμες συμβουλές για το γάμο και την οικογένεια (του Γ. Σωφρονίου) ............................................ 6

4.

Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι κατέστρεψαν τους αρχαίους ναούς!.. .............................................................. 7

5.

"Και αν οι Τούρκοι έχουν καταρρίψει το ΠΝ21 στα Ίμια τίποτα δεν αλλάζει"... .................................... 11

6.
«Επιστολή του Ιωάννου Μακρυγιάννη προς τους Νέους» « … Η Επανάσταση δεν έγινε μονάχα
το ’21…» .......................................................................................................................................................... 14
7.

” Έφυγε μια ηρωίδα που αρνήθηκε να πάει ως επισκέπτρια στο σπίτι της. “ ...................................... 15

8.

Ακρίτες: Οι φρουροί των συνόρων της Ρωμανίας εναντίον του Ισλάμ ................................................. 15

9.

«Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ η Ελλάδα να γίνει Μεγάλη Δύναμη»! ........................................................ 17

10.
ΑΠΔΠΧ: Σε επιτήρηση μπαίνει η ΗΔΙΚΑ (Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση) για τα προσωπικά
δεδομένα ασθενών ........................................................................................................................................... 19
11.

Το πρώτο κρούσμα «έξυπνου» ψυγείου «στρατολογημένου» από χάκερ .......................................... 20

12.

ΥΠΟ ΔΙΩΓΜΟ Ο ΦΟΥΡΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ .................................................................................... 21

13.

Νέο ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη το 2013 στη Γερμανία! .............................. 22

14.

” Χημική Ανάλυση Ζεόλαδου. “ ............................................................................................................. 23

15.

Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης: Ο μεγάλος αρχαιολόγος που ανακάλυψε τον χρυσό της Βακτρίας ................ 25

16.

Αναρτήσεις μηνός Δεκεμβρίου 2013 .................................................................................................... 26

2
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αγαπητοί αναγνώστες
Τα ιστολόγια ¨Σσσσσσσστ !!!!!! Ησυχία ................... κοιμάται.¨ και ¨Παζλ Ενημέρωσης¨ σας
παρουσιάζουν το τριακοστό έκτο τεύχος με επιλογές αναρτήσεων. Πλέον είμαστε στο 4ο έτος. Θα αναρτηθεί στο ¨Παζλ Ενημέρωσης, απ΄ όπου θα μπορείτε να το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας, για ευκολότερη ανάγνωση. Προτείνουμε ¨ΠΛΗΡΗ ΟΘΟΝΗ¨ για μία σελίδα. Επίσης με κλικ επί ενός θέματος στα
περιεχόμενα, μεταβαίνετε στην σελίδα που αντιστοιχεί, η εν λόγω ανάρτηση.
Αντί προλόγου σας παραθέτω την παρακάτω ανάρτηση:

ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Την ίδια ώρα που εδώ στην Ελλάδα υπουργός δηλώνει υπερήφανος που πρωτοστατεί στην ανέγερση μουσουλμανικού τεμένους
στην ελληνική πρωτεύουσα και οι διάφοροι μουσουλμανολάγνοι
δήμαρχοι απειλούν ότι θα γεμίσουν με μιναρέδες τις πόλεις τους,
στην Τουρκία ένα από τα πιο ιστορικά ελληνορθόδοξα μοναστήρια, αυτό της Παναγίας της Μολυβδοσκέπστης, καταρρέει από την
εγκληματική αδιαφορία των τουρκικών αρχών αλλά και από τους
βανδαλισμούς των διαφόρων ανεξέλεγκτων φανατικών χριστιανομάχων που λυμαίνονται την περιοχή όπου βρίσκεται το μοναστήρι.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας, Milliyet, το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας της Μολυβδοσκέπαστης, (Kurşunlu), που βρίσκεται στο όρος Μυκάλη στην περιοχή του Κουσάντασι και το οποίο έχει διατελέσει επί πολλούς αιώνες επί βυζαντινής εποχής μεγάλο χριστιανικό θρησκευτικό κέντρο είναι υπό κατάρρευση, όπως δείχνει και μια χαρακτηριστική φωτογραφία του μεγάλου αυτού χριστιανικού μνημείου που δημοσιεύει η εφημερίδα. Όπως δήλωσε η Τουρκάλα καθηγήτρια περιβάλλοντος, Zeynep Mercagöz, το κυρίως κτίσμα έχει πάθει μεγάλες ζημιές από διάφορους παράγοντες ενώ τα δέντρα που έχουν φυτρώσει πάνω από τα τοιχία απειλούν με κατάρρευση το όλο κτίσμα. Για τον λόγο
αυτό και λόγω της μεγάλης χρονικής φθοράς το ιστορικό αυτό χριστιανικό κέντρο, δηλαδή το μοναστήρι της Παναγίας
της Μολυβδιώτισας απειλείται με ολοκληρωτική καταστροφή. Για το ίδιο θέμα έκανε δηλώσεις και ο πρόεδρος του Ιδρύματος Προστασίας του Περιβάλλοντος του Κουσάντασι, Bahattin Sürücü, ο οποίος επεσήμανε ότι τα τζάμια που
βρίσκονται στον τρούλο έχουν πάθει σοβαρές ζημιές από τον αέρα που τα κτυπάει ενώ και οι τοίχοι είναι υπό κατάρρευση αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα προστασίας συντήρησης και αναστύλωσης του μεγάλου αυτού μνημείου.
Το μοναστήρι της Παναγίας της Κουρσουνιώτισσας, (κουρσούν σημαίνει στα τουρκικά μόλυβδος, δηλαδή μολυβδοσκέπαστη), βρίσκεται στο βουνό Σαμσόν, (Μυκάλη), 12 χλμ. από την παραλία τού Νταβουτλάρ, νότια του Κουσάντασι.
Χτίστηκε τον 11ο αιώνα, κρυμμένο μέσα στο βουνό για να προστατεύεται από εχθρούς, αλλόθρησκους και εικονομάχους. Σήμερα εκείνο που σώζεται αλλά υπό κατάρρευση είναι η κεντρική εκκλησία, που περιβάλλεται από τείχη μήκους
100 μέτρων, ο τριώροφος πύργος με τα κελιά και το παρεκκλήσι του νεκροταφείου. Το μοναστήρι επισκέπτονται το
καλοκαίρι πολλοί τουρίστες, αλλά και Τούρκοι φυσιολάτρες. Οι Τούρκοι αναφέρουν ότι το ιστορικό αυτό μοναστήρι λειτούργησε ανελλιπώς μέχρι το 1800 όταν και εγκαταλείφτηκε ένεκα έλλειψης μοναχών. Χαρακτηριστικό του κινδύνου
άμεσης καταστροφής που αντιμετωπίζει σήμερα το μνημείο, είναι ότι ο τοπικός σύλλογος, «EKO DOSD» (προστασίας
της φύσης) του Κουσάντασι, έχει απευθύνει επανειλημμένες εκκλήσεις στις τοπικές Αρχές να παρέμβουν για να αποτραπεί η κατάρρευση αυτού του ιστορικού βυζαντινού μνημείου, χωρίς όμως καμία μέχρι στιγμής ανταπόκριση.
Γεγονός είναι πως ένα ακόμα ελληνορθόδοξο χριστιανικό μνημείο που άκμασε επί πολλούς αιώνες στην Μικρά Ασία
είναι υπό κατάρρευση ένεκα της εγκληματικής αδιαφορίας των τουρκικών αρχών που κατά τα άλλα κόπτονται για τον
λεγόμενο θρησκευτικό τουρισμό, αλλά και από την αδιαφορία του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού που κόπτεται μόνο
για την ανακαίνιση μουσουλμανικών τζαμιών και μουσουλμανικών ιδρυμάτων λες και κάποιοι επιδιώκουν να μας αναβιώσουν τα μαρτύρια που υπέστη ο ελληνισμός επί οθωμανικής κατοχής.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
Το αλίευσα ΕΔΩ
Με εκτίμηση
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ο ΣΑΜΙΟΣ
Διαχειριστής

3
1.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Αιώνια πρότυπα αγιότητας, ανθρωπιάς και παι-

δείας

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ:
Αιώνια πρότυπα αγιότητας, ανθρωπιάς και παιδείας
Επιμέλεια: Μιχαήλ Χούλης, Θεολόγος
Η Εκκλησία μας τιμάει στις 30 Ιανουαρίου τους τρεις μεγάλους Ιεράρχες: Βασίλειο το Μέγα, Γρηγόριο το Θεολόγο και
Ιωάννη το Χρυσόστομο. Τους «τρεις μεγίστους φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος», που ορθόδοξα ερμήνευσαν το
Ευαγγέλιο του Χριστού, διέδωσαν το λόγο της χάριτος, μελέτησαν τις ανθρώπινες επιστήμες σε μεγάλο βαθμό και πάλεψαν με όλες τους τις δυνάμεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα: Πνευματικά, προσωπικά, κοινωνικά, οικονομικά.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ, γεννήθηκε στην Νεοκαισάρεια του Πόντου, το 330 μ.Χ., αλλά μεγάλωσε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Προερχόταν από πολύτεκνη και αγία οικογένεια.
Στην Κωνσταντινούπολη σπούδασε κοντά στον ξακουστό εθνικό φιλόσοφο Λιβάνιο. Οι
σπουδές του συνεχίστηκαν στην Νικομήδεια και την Αθήνα, ενώ διέπρεψε και ως δικηγόρος για πέντε χρόνια στην Καισάρεια. Υπήρξε σοφός και πολυγραφότατος. Γνώριζε καλά
κάθε επιστήμη της εποχής του. Βαπτίστηκε σε ηλικία 30 ετών, δημιούργησε τους κανόνες
του κοινοβιακού μοναχισμού, ασκήτεψε παρά τον Ίρι ποταμό μαζί με τον Γρηγόριο το Ναζιανζηνό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον Ευσέβιο Καισαρείας, και μετά τον Μ. Αθανάσιο ήταν αυτός ο κύριος αντιμέτωπος των οπαδών του Αρείου, οι οποίοι ηρνούντο τη θεότητα του Χριστού. Πολέμησε τη φτώχια και αδικία, ευαισθητοποίησε τους πλουσίους υπέρ
της φιλανθρωπίας (ιδιαίτερα στην μεγάλη πείνα του 367-368) και δημιούργησε τη Βασιλειάδα, μια πόλη-θαύμα ανθρωπιάς, δια της οποίας και μέσα στην οποία διαβίωναν και τρέφονταν 30.000 πεινασμένοι,
ορφανοί, ηλικιωμένοι, ασθενείς και πονεμένοι άνθρωποι κάθε ηλικίας. Έτσι, η κοινωνική δράση ξεκίνησε από την Εκκλησία και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τα διάφορα κράτη. Στα 49 του χρόνια, μετά από ζωή εξαντλητικής νηστείας
και προσφοράς, έφυγε για την άνω Ιερουσαλήμ, στα τέλη του 378 μ.Χ.
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ, γεννήθηκε το 329 μ.Χ. σε ένα χωριό (Αριανζό) κοντά στην Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Ονομάστηκε «μέγας» και «Θεολόγος» για την μεγάλη του λογοτεχνική και εκκλησιαστική προσφορά, αλλά και για
την αγιότητά του. Μας άφησε 408 ποιήματα, 18.000 περίπου στίχων, μεγάλης ποιότητας και μεγαλείου. Σπούδασε 13
ολόκληρα χρόνια (στην Καισάρεια Καππαδοκίας, στην Καισάρεια Παλαιστίνης, στην Αλεξάνδρεια και την Αθήνα), τη
φιλολογία, τη φιλοσοφία, τα νομικά, την αριθμητική και γεωμετρία, τη μουσική. Έμεινε ιστορική η φιλία του με τον Μ.
Βασίλειο, ο οποίος μάλιστα τον χειροτόνησε επίσκοπο Σασίμων στα 43 του χρόνια. Στον Ίρι ποταμό μελέτησε βαθειά
τη φύση, τον εαυτό του, τα έργα του Ωριγένη και την Αγία Γραφή. Όταν η Κωνσταντινούπολη είχε πέσει στα χέρια των
Αρειανών, εκφώνησε 5 Θεολογικούς Λόγους που έμειναν στην ιστορία, αν και κινδύνευε η ζωή του από τις εχθρικές
ενέργειες εναντίον του. Τα έβαλε ακόμη και με τους νόμους της εποχής του που μείωναν την αξία και την ισότητα των
γυναικών, επειδή όπως κήρυττε, «άντρες οι νομοθετούντες, γι’ αυτό κατά των γυναικών η νομοθεσία». Όταν ορισμένοι
ζήλεψαν τη δόξα του και τον φθόνησαν, δεν δίστασε να παραιτηθεί από αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως.

ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, γεννήθηκε στην σπουδαία και ιερή πόλη Αντιόχεια της Συρίας
μεταξύ 344 και 354 μ.Χ. Η μητέρα του, Ανθούσα, επιμελήθηκε πολύ συνετά την ανατροφή
του μετά τον θάνατο του πατέρα του, όπως και ο Μ. Βασίλειος διέπρεψε με τη βοήθεια της
σωστής ανατροφής της μητέρας του Εμμέλειας. Έγινε ο πιο σοφός της εποχής του, μόνασε
στην Αντιόχεια, εξελίχθηκε σε ακαταπόνητο κοινωνικό εργάτη και μοναδικό εκκλησιαστικό
ρήτορα. Καθημερινά συντηρούσε φιλανθρωπικά 3.000 άτομα, ενώ στην Κωνσταντινούπολη
αργότερα 7.000! Σώζονται γύρω στις 1.000 ομιλίες του και τα έργα του στην ερμηνεία της
Αγίας Γραφής καλύπτουν πολλούς ογκώδεις τόμους. Αρχές του 398 μ.Χ. χειροτονήθηκε αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. Επειδή ήταν σταθερός και ευθύς στις απόψεις του, και δεν δίσταζε να ελέγχει προς

4
πάσα κατεύθυνση, ενόχλησε θρησκευτικούς και πολιτικούς παράγοντες, καθώς και αρκετούς πλουσίους, τους οποίους
έλεγχε για τη σκληρότητά τους. Κατάφεραν μάλιστα να καθαιρεθεί αντικανονικά, ενώ ο λαός τον προστάτεψε πολλές
φορές για να μην πάθει το παραμικρό. Αν και επέστρεψε και αποκαταστάθηκε πανηγυρικά από σύνοδο, εξορίστηκε εκ
νέου, το 404 μ.Χ. και υπέφερε καθ’ οδόν στα βάθη της Μ. Ασίας. Στα Κόμανα του Πόντου, το 407, στο ναό του Αγίου
Βασιλίσκου, κοινώνησε για τελευταία φορά και παρέδωσε το πνεύμα του στον Χριστό που τόσο αγάπησε, με τα λόγια
«Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν».
Ορισμένα ψήγματα στη συνέχεια από τη μοναδική τους διδασκαλία και
δραστηριότητα, που συμπεριλαμβάνουν όλους τους τομείς των ανθρωπίνων θεμάτων και αναγκών, θεωρητικών και πρακτικών:
Τα τρία πάγχρυσα στόματα του Λόγου διδάσκουν την αρμονική συμβίωση των
συζύγων, τη συγχωρητικότητα με σκοπό την καλή συνέχεια της οικογένειας,
τον κίνδυνο παρεκτροπής των παιδιών σε συνθήκες διάλυσης του γάμου, την
επιείκεια και πραότητα ανάμεσα στο ζευγάρι, την ισοτιμία των φύλων. Δεν
διστάζουν να καυτηριάζουν τους νόμους της εποχής τους, που δεν ήσαν πάντα δίκαιοι. Εκθειάζουν την προσφορά της μητέρας και την ομόνοια και φιλία
που πρέπει να χαρακτηρίζει τα μέλη μέσα στην οικογένεια.
Η κοινωνικότητα ως παράδειγμα αντλείται και από την κατασκευή του σώματος. Όλα τα όργανα είναι αναγκαία και συνεργάζονται άψογα για να παράγεται
καλό αποτέλεσμα. Η φιλία, η αγάπη και η ειρήνη είναι η γνήσια κοινωνικότητα.
Ιδιαίτερα η συνειδητοποίηση ότι είμαστε όλοι παιδιά ενός Πατέρα και ως εκ
τούτου μεταξύ μας αδέλφια. Η «επίγεια Τριάδα», όπως ονόμασε ο Ιωάννης
Μαυρόπους τους τρείς φωστήρες της οικουμένης, ακτινοβολούσε τον πάμφωτο ήλιο της δικαιοσύνης, τον Χριστό, και
γι’ αυτό αποτελεί φωτεινό αρχέτυπο για τους νέους. Η αληθινή χαρά, διδάσκουν, είναι αποτέλεσμα πίστης και ένωσης
με το Θεό, όχι στιγμιαίο συναίσθημα.
Η θρησκευτικότητα είναι έμφυτη και κάθε άνθρωπος έχει μέσα του το «σπέρμα της Θεολογίας», αν και κάποιες φορές
χωρίς να το γνωρίζει. Η πραγματική γνώση έρχεται με τα τρία εφόδια της Εκκλησίας: Το ιερό Ευαγγέλιο, το άγιο Δισκοπότηρο και τη συχνή θεία Κοινωνία και τα χωρίς όρια έργα αγάπης. Ενώ ο Νώε έσωσε μόνο την οικογένεια του από
τον κατακλυσμό, ο απόστολος Παύλος, επειδή ήταν ενωμένος με τον Χριστό, με τη διδασκαλία και τις επιστολές του
έσωσε όλη την οικουμένη. Η αγάπη είναι η περίληψη όλης της Αγίας Γραφής. Ξεπερνά σε αξία και αυτό το μαρτύριο.
Άλλωστε οι απόστολοι ένεκα της αγάπης που είχαν μεταξύ τους κυρίευσαν τον κόσμο όλο και απέδειξαν έτσι την ανάγκη της υγιούς Θρησκείας και την ανάσταση του Κυρίου.
Η εργασία πρέπει να ασκείται με επιμέλεια και προθυμία, με άμεμπτο τρόπο. Ο ίδιος ο Θεός εργάζεται ασταμάτητα και
συνέστησε την εργασία ήδη από τον παράδεισο, ενώ εξάλλου και ο Ιησούς Χριστός, πριν ξεκινήσει δημόσια το σωτήριο
έργο Του, εργαζόταν ως ξυλουργός και τεχνίτης. Χωρίς θρησκευτική πίστη δεν αποκλείεται ο άνθρωπος να καταντήσει
κάποτε αναξιόπιστος καί στην εργασία του. Δεν έχει δηλαδή ηθικά ερείσματα για να αντισταθεί στο κακό και την κατακρήμνιση των αρετών. Όλες οι χειρωνακτικές εργασίες είναι απόλυτα σεβαστές και θαυμαστές, όχι μόνο οι λεγόμενες
‘πνευματικές’, τονίζουν οι ακούραστοι και ιδιαίτερα φιλόπονοι χρυσοί ιεράρχες.
Η ειρήνη είναι πολυτιμότατο αγαθό, γνώρισμα του χριστιανού, και για να δοθεί ως δώρο από ψηλά απαιτείται πίστη
στο Θεό και αρετή. Την ειρήνη πολλοί επαινούν μα λίγοι στηρίζουν. Αποτέλεσμα της έλλειψής της οι πάμπολλοι πόλεμοι στην ιστορία, που θα είχαν αποφευχθεί αν όλοι αγαπούσαν και αγαπιόντουσαν, ενδυναμωμένοι από τον Παράκλητο.
Για την αγωγή και παιδεία, διδάσκουν οι τρεις σοφοί θείοι παιδαγωγοί, ότι πρέπει να παρέχεται με μέτρο και, αφού
γίνεται πρώτα κατανοητή, τότε να παρέχεται στη συνέχεια και νέα γνωσιολογική και ανθρωπιστική τροφή. Οι νέοι είναι
σαν τα χρυσά αγάλματα και τους πρέπει φροντίδα και ισόρροπη αγωγή. Η σωστή αγωγή αποτρέπει εξάλλου την παγκόσμια αναταραχή και την αναρχία. Οι εκπαιδευτικοί είναι αναγκαίο να πληρώνονται καλά για να είναι απερίσπαστοι
στο λειτούργημά τους. Τους ανάξιους γονείς αποκαλούν παιδοκτόνους. Ελέγχουν άλλωστε και τους αμαθείς δασκάλους. Για την παραμέληση της αγωγής έχουν μεγάλη ευθύνη οι συντελεστές και υπεύθυνοι της αγωγής. Βασικό για τους
νέους είναι το φωτεινό παράδειγμα του παιδαγωγού. Επειδή τα αρχέτυπα έχουν εξαφανιστεί γι’ αυτό και οι νέοι δεν
γίνονται θαυμαστοί, πολύ εύστοχα επισημαίνουν. Η αγάπη είναι απαραίτητη στην παιδεία, που οφείλει να είναι ελεύθερη και όχι καταπιεστική. Η παιδεία πρέπει να δίνεται με επιστημονικό τρόπο και με ευσπλαχνία. Συνιστούν τον διάλογο
που μειώνει το χάσμα των γενεών. Η καλοσύνη, η σύνεση και η ήρεμη φωνή αποδιώχνουν την φιλονικία. Ο έλεγχος
πρέπει να γίνεται με φειδώ και όχι δημόσια. Η συμβουλή, ο χαρούμενος τρόπος διδασκαλίας και η αγάπη προσφέρουν
ό,τι καλύτερο στην ψυχή και μόνο έτσι τα αποκτώμενα μένουν. Η αγωγή ακόμη είναι πλήρης όταν καλλιεργεί όλες τις
αξιολογικές ροπές της ψυχής, ήτοι: Την ηθική, την θρησκευτικότητα, την κοινωνικότητα, την καλλιτεχνία, την επιστημοσύνη και την οικονομική κλίση του ανθρώπου.
Τέλος, το κοινωνικό πρόβλημα την εποχή των τριών Ιεραρχών υπήρξε έντονο. Συμβουλεύουν να μην κρύβει κανείς
τίποτα, αλλά το ψωμί, τα ρούχα, τα παπούτσια, τα χρήματα που περισσεύουν να μοιράζονται στους στερημένους. Τα

5
πλούτη μοιάζουν με τα πηγάδια, συμβουλεύουν. Όσο μένουν ακίνητα τόσο μουχλιάζουν και αχρηστεύονται. Η σπατάλη
και η πολυτέλεια είναι καλό να αποφεύγονται. Το ωραίο είναι να φερνόμαστε στους άλλους σαν αδελφοί και να μιμούμαστε στην πράξη την αγάπη του Θεού. Είναι αδύνατον, μας προτρέπουν, να περάσουμε την πόρτα του παραδείσου,
αν δεν είμαστε ελεήμονες, ακόμη κι αν έχουμε αποκτήσει όλες τις άλλες αρετές. Μόνο όταν το Ευαγγέλιο, τονίζουν, γίνει
πράξη και εφαρμοσθεί το θέλημα του Θεού, τότε θα αλλάξει ο κόσμος, θα ξεπροβάλει η ειρήνη και η δικαιοσύνη, θα
εξαλειφθεί η πείνα, ο φόβος, η αδικία, οι ανισότητες και θα φανεί η αγάπη και αλληλεγγύη
Επιμέλεια: Μιχαήλ Χούλης, θεολόγος
ΠΗΓΗ
Δείτε το βίντεο:

https://www.youtube.com/watch?v=ofnfzt2Kb3I

Το αλίευσα ΕΔΩ

2.

΄Μακάριο είναι το να έχεις μέσα σου τον Θεό - Άγιος Γρηγόριος Νύσ-

σης

Μακάριο δεν είναι τόσο
να γνωρίζεις κάτι περί Θεού,
αλλά το να έχεις μέσα σου
τον Θεό.
Άγιος Γρηγόριος Νύσσης

Το αλίευσα ΕΔΩ

3.

Πολύτιμες συμβουλές για το γάμο και την οικογένεια (του Γ. Σωφρονί-

ου)
(από το βιβλίο: «Οίδα άνθρωπον εν Χριστώ»-Βίος και πολιτεία Γ. Σωφρονίου)
*Σκοπός του γάμου είναι η συνεργασία των συζύγων με τον Θεό, ώστε να γεννήσουν υιούς και θυγατέρες του Θεού. Για να κάνουν καλή εκλογή, χρειάζεται
πολλή προσευχή για να δοθεί το κατάλληλο πρόσωπο για τον σκοπό αυτό.
*Το θέμα είναι να μην γεννά κανείς υπάρξεις για την ιστορική πραγματικότητα,
αλλά να γεννά πρόσωπα για την υπεριστορική πραγματικότητα, για να εισέλθουν στον Παράδεισο. Πολλοί γεννούν παιδιά που γίνονται τροφή για την Κόλαση.
*H γενική άποψη για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών είναι η εξής: προ του
γάμου χρειάζεται προσοχή. Η εκλογή του κατάλληλου προσώπου πρέπει να
γίνεται με προσευχή. Οι σύζυγοι πρέπει να αρχίζουν με ζήλο τη ζωή τους και
με προσευχή, να φωτίσει ο Θεός τα παιδιά που θα γεννηθούν να γίνουν δικά Του παιδιά. Καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά
θα πρέπει διακριτικά να τους δίνουμε ελευθερία και να τα αφήνουμε να πορεύονται το δρόμο τους. Να μην χρησιμοποιούμε το ρήμα απαγορεύω, ακόμα και για την ψυχαγωγία. Δεν έχει τόσο σημασία πώς συμπεριφέρονται σε δευτερεύοντα θέματα, όσο εάν αγαπούν το Χριστό. Για να αγαπούν το Χριστό δεν πρέπει να τους μιλάμε ψυχολογικά και θεολογικά με μια ξύλινη γλώσσα, αλλά να προσευχόμαστε εσωτερικά με την καρδιά μας. Όταν οι γονείς έχουν μέσα τους
τη χάρη του Θεού, τα παιδιά το διαισθάνονται.
*Η διαπαιδαγώγηση των παιδιών αρχίζει από την ημέρα του γάμου. Οι σύζυγοι πρέπει να ζουν με προσευχή και φόβο
Θεού. Όταν η μητέρα προσεύχεται τότε που είναι έγκυος, το έμβρυο αισθάνεται την ενέργεια της προσευχής. Όταν
συλλαμβάνεται ένα παιδί, δεν πρέπει οι γονείς να αγανακτούν. Όταν γεννιέται, πρέπει να προσεύχονται, ακόμα να
προσεύχονται και όταν έχουν το μωρό στην αγκαλιά τους. Ότι κάνει η μητέρα πρέπει να το κάνει με προσευχή. Να
σταυρώνει το παιδί όταν κοιμάται, να προσεύχεται όταν του δίνει το γάλα της ή όταν του δίνει φαγητό.

6
*Το ότι σήμερα πολλά παιδιά έχουν σκληρά ένστικτα, οφείλεται στο ότι δεν θηλάζουν από τη μάνα. (Όταν μια γυναίκα
τον ρώτησε αν πρέπει να τρέφει το παιδί της από το γάλα της ή από το γάλα της αγελάδας, απάντησε: Ποιος το γέννησε, εσύ ή η αγελάδα;)
*Σκοπός δεν είναι απλώς να κοινωνεί το βρέφος των Αχράντων Μυστηρίων, αλλά να ζει μέσα στην ατμόσφαιρα της
προσευχή του σπιτιού. Οι γονείς πρέπει να εμπνέουν στα παιδιά την αγάπη τους για το Χριστό και την Παναγία.
*Όταν τα παιδιά είναι μικρά, πρέπει να υπάρχουν νόμοι στο σπίτι, οι οποίοι όσο μεγαλώνουν τα παιδιά πρέπει σιγάσιγά να υποχωρούν. Τότε να δίνεται ελευθερία. Να τους δίνουμε και δώρα. Μπορεί τα παιδιά να αισθάνονται ότι ζουν
κάπως απαρχαιωμένα. Όταν ζουν εκκλησιαστική ζωή. Το σπουδαίο όμως είναι τα παιδιά να μην γίνονται άθεοι. Μεγαλύτερη και από την σαρκική αμαρτία είναι η αθεΐα.
*Η καλή ψυχαγωγία είναι απαραίτητη για τους ανθρώπους που ζουν στον κόσμο. Είναι προτιμότερο να βγαίνουν τα
παιδιά έξω από το σπίτι, παρά να μένουν στο σπίτι και να βλέπουν τηλεόραση.
* Θα πρέπει να φροντίσουμε να μεγαλώνουν τα παιδιά κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην αισθάνονται την Ορθοδοξία ως
δύσκολη και φορτική.
*Ελευθερία δεν σημαίνει «κάνε ό,τι θέλεις», αλλά «κάνε ότι θέλεις με όρους». Δηλαδή, συζητάμε με τα απιδιά, δεν εκφράζουμε εκπλήξεις και θαυμασμούς για κάτι κακό που κάνουν, και σε μερικά δευτερεύοντα θέματα τα αφήνουμε να
ενεργούν με τη θέλησή τους. Εάν κάποιο παιδί θέλει να πάει στο πάρτυ, θα του πούμε: «Κάνε προσευχή και ό,τι σε
φωτίσει ο Θεός» Και να προσθέσουμε: ¨Εγώ δεν θα σου το κρατήσω, εάν πας στο πάρτυ μετά από προσευχή». Έτσι
τους αναπτύσσουμε την υπευθυνότητα και την σχέση τους με το Χριστό, τους μαθαίνουμε να προσεύχονται στο Θεό
για κάθε πράξη τους.
*Να προσευχόμαστε να δίνει ο Θεός έμπνευση. Ο Θεός φωτίζει όλους τους ανθρώπους, ιδίως τις μητέρες και τους δίνει
έμπνευση. Μόνον έτσι μπορούμε να διαπαιδαγωγήσουμε τα παιδιά.
*Η ελευθερία παίζει μεγάλο ρόλο στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
*Πρέπει μέσα στο σπίτι να γίνονται ανοιχτοί διάλογοι. Επίσης, πρέπει να επικρατεί η ατμόσφαιρα της προσευχής και
όχι απλώς η ατμόσφαιρα των λόγων. Πρέπει να μορφώνουμε τα παιδιά μας. Και μόρφωση, κατά την Εκκλησία, θα πει
δίνω μορφή, δηλαδή τη μορφή του Χριστού.
*Το να έχουν επικοινωνία και συναντήσεις τα παιδιά με πολλούς νέους είναι καλό. Γιατί έτσι καταλαβαίνουν ότι οι σχέσεις με το άλλο φύλο δεν κινούνται μόνον σε σαρκικό επίπεδο, όπως γίνεται στο γάμο.
*Οι γονείς δεν πρέπει να παραμελούν πολύ τα απιδιά τους για τις ακολουθίες και τα κηρύγματα. Επίσης, μερικοί Έλληνες γονείς στην Αγγλία δεν αφήνουν τα παιδιά τους να κάνουν παρέα με παιδιά Άγγλων. Αυτό είναι κακό. Το παιδιά
πρέπει να μαθαίνει πώς να ζει σε μια κοινωνία με διαφορετικούς ανθρώπους.
*Στην Παλαιά Διαθήκη η ατεκνία εθεωρείτο όνειδος, γιατί όλες οι γυναίκες ήθελαν να γίνουν μητέρες και γιαγιάδες του
Χριστού, του Μεσσία. Στην Καινή Διαθήκη τα πράγματα έχουν αλλάξει, γιατί τώρα ζούμε τον Μεσσία, τον Χριστό.
(από το βιβλίο: «Οίδα άνθρωπον εν Χριστώ»-Βίος και πολιτεία Γ. Σωφρονίου, του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου
Βλασίου Ιεροθέου)
-για πρώτη φορά στο διαδίκτυο
για τη αντιγραφή Alexia-momyof6
Το αλίευσα ΕΔΩ

4.

Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι κατέστρεψαν τους αρχαίους ναούς!..

Αναζητώντας με νηφαλιότητα την ιστορική αλήθεια, που θέλει να λέει ότι λάθη έγιναν
από πολλές πλευρές, ας αναλογιστούμε πόσες καταστροφές έκαναν οι ίδιοι οι αρχαίοι
με τους ανεξάντλητους εμφυλίους πολέμους (Πελοποννησιακοί Πόλεμοι, Ιεροί Πόλεμοι, Μεσσηνιακοί πόλεμοι κλπ)!.. Ο Ηρόστρατος, για παράδειγμα, πυρπόλησε τον
Ναό της Εφεσίας Αρτέμιδος, που ήταν ένα από τα 7 Θαύματα του Κόσμου, η Θήβα με
εξαίρεση την οικία του ποιητή Πίνδαρου κατεστράφη ολόκληρη, ενώ οι Ρωμαίοι άδειασαν κυριολεκτικά την αρχαία Ελλάδα από τα πιο σημαντικά πολιτιστικά της στοιχεία!.. Ας διαβάσουμε, λοιπόν, σήμερα μία περισπούδαστη μελέτη του Πρωτοπρεσβύτερου Κυριακού Τσουρού πάνω σ' αυτό το θέμα, η οποία συμβάλλει κατά πολύ
στην αντικειμενική διαφώτιση αυτού του θέματος!..

7
ΠΟΙΟΙ ΚΑΤΕΣΤΡΕΨΑΝ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΝΑΟΥΣ;
Πρωτοπρ. Κυριακού Τσουρού Γραμματέως της Σ. Ε. επί των αιρέσεων
Πολλά από τα «νεοεθνικά» ρεύματα, που δραστηριοποιούνται και στην Ελλάδα, ισχυρίζονται συχνά, ότι oι χριστιανοί
κατέστρεψαν τους ναούς, τα ιερά και τα αγάλματα της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, καταστρέφοντας, έτσι, έργα τέχνης
και μνημεία πολιτισμού. Για να στηρίξουν αυτό τον ισχυρισμό τους, επιστρατεύουν μεμονωμένα περιστατικά και προβάλλουν περιπτώσεις ακραίας συμπεριφοράς ως την επίσημη γραμμή της Χριστιανικής Εκκλησίας κατά της αρχαίας
θρησκείας.
«Η Ορθοδοξία κατέστρεψε τους ναούς μας», λένε1. Σε ερώτηση: «Τι πρόσφερε η Ορθοδοξία στους Έλληνες;», δίδεται
η απάντηση: «Την καταστροφή όλων των ναών, των έργων τέχνης και των βιβλιοθηκών»2. Οι χριστιανοί «έκαψαν όσα
βιβλία δεν τους βόλευαν, βεβήλωσαν τα ελληνικά ιερά, κομμάτιασαν τα αγάλματα, γκρέμισαν τους ελληνικούς ναούς,
καταλήστεψαν τον εθνικό πληθυσμό»3. Σε συκοφαντικό άρθρο κατά του Χριστιανισμού, υποστηρίζεται για τους χριστιανούς, ότι «Η πρώτη τους κίνηση ήταν να καταστρέφουν τους ναούς και τα αγάλματα των Ελλήνων στερώντας έτσι τον
κόσμο από ανεπανάληπτα δημιουργήματα της αρχαίας τέχνης, για να μη μείνει ίχνος από τη "βδελυρή θρησκεία των
ειδώλων"»4. Υπήρχε, λένε, ένα κατευθυντήριο «σχέδιο», το οποίο κατηύθυνε τις «χριστιανικές μάζες» ώστε να καταστρέψουν ό,τι ελληνικό. «Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε εμείς οι Έλληνες», γράφουν, «ότι τα ακρωτηριασμένα αγάλματα
που θαυμάζουμε σήμερα στα μουσεία, οι ερειπωμένοι ναοί μπροστά στους οποίους εκστασιάζονται οι καλλιτεχνικές
φύσεις και οι αρχαιόφιλοι... δεν είναι παρά τα φτωχικά λείψανα τρομερoύ μακελλειoύ που σπάραξε την ελληνική χώρα
(και όχι μόνο αυτή) από τον 4ο ως τον 6ο τουλάχιστο αιώνα της χρονολογίας μας»5.
Συχνά, για να ενοχοποιήσουν το Βυζάντιο, επικαλούνται τις επιδρομές του Αλάριχου κατά της Ελλάδος το 396 μ.Χ. και
τις καταστροφές που προξένησε στους αρχαίους ναούς6. Όμως, ένα τέτοιο «επιχείρημα» αποδεικνύεται έωλο, «δείγμα
της πιο χονδροειδούς προπαγάνδας ή άγνοιας» εκ μέρους των «νεοεθνικών». Και τούτο διότι, αποκρύπτουν ότι ο Αλάριχος δεν ήταν Βυζαντινός αλλά Γότθος, όπως και oι μοναχοί που τον συνόδευαν στις καταστροφές ήταν αιρετικοί αρειανοί, τους οποίους ο ίδιος ο Θεοδόσιος είχε καταδιώξει ένα χρόνο πρίν7.
Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι υπήρξαν, κατά την πορεία της επικράτησης του Χριστιανισμού, και περιπτώσεις ανεξέλεγκτης εκδικητικής συμπεριφοράς των επί αιώνες καταδιωκομένων Χριστιανών κατά των θρησκευτικών
συμβόλων των πρώην διωκτών τους. Ή, ακόμη, και αυστηρές αυτοκρατορικές αποφάσεις εναντίον εκπροσώπων της
αρχαίας ειδωλολατρικής θρησκείας ή νόμοι που επέβαλλαν το κλείσιμο των ειδωλολατρικών ναών. Ο αυτοκράτορας
Θεοδόσιος ο Β' υπέγραψε και νόμο με εντολή καταστροφής ναών και ιερών της αρχαίας θρησκείας. Όμως, όλα αυτά,
δεν ήταν ούτε μια γενικευμένη τακτική έναντι των αρχαίων ναών, ούτε πολύ περισσότερο η στάση της Εκκλησίας.
Ο Χριστιανισμός αρχίζει να επικρατεί στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου. Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι: από τότε
και στο εξής καταστράφηκαν oι αρχαίοι ναοί ή μήπως πολλοί απ' αυτούς ήταν ήδη κατεστραμένοι ή εγκαταλελειμμένοι;
Γιατί, για να μιλήσει κανείς για καταστροφές αρχαίων ναών από τους χριστιανούς προ του Μ. Κωνσταντίνου είναι εξ
ολοκλήρου παράλογο. Σ' αυτό το ερώτημα έχουν απαντήσει ειδικοί και εγκρατείς των ιστορικών πραγμάτων επιστήμονες. Εμείς εδώ θα περιοριστούμε να επιστρατεύσουμε κείμενα που προέρχονται από τους ίδιους τους οπαδούς και
εκπροσώπους του σύγχρονου πολυθεϊσμού, μέσα από τα οποία αποδεικνύεται περίτρανα, ότι πολλοί ναοί και Ιερά της
αρχαίας ελληνικής θρησκείας είχαν υποστεί ολοκληρωτικές καταστροφές και βανδαλισμούς αιώνες πριν την εμφάνιση
του Χριστιανισμού.
Και πρωτίστως, θα επικαλεσθούμε κείμενα επιφανούς εκπροσώπου του «Υπάτου Συμβουλίου των Ελλήνων Εθνικών»,
ο οποίος καίτοι τάσσεται μ' εκείνους που ισχυρίζονται, ότι oι χριστιανοί κατέστρεψαν τα αρχαία μνημεία, εν τούτοις,
ομολογεί, καταγράφοντας Ιστορικά γεγονότα, ποια ήταν πράγματι η κατάσταση των αρχαίων ελληνικών Ιερών μερικούς
αιώνες πριν ο Χριστιανισμός εδραιωθεί, ως η επικρατούσα θρησκεία. Και βεβαίως, η γνώμη του είναι ιδιαιτέρως βαρύνουσα, γι' αυτό θα μεταφέρουμε εδώ αυτούσια τα δικά του κείμενα.
Ο συγγραφέας, λοιπόν, στο τρίτομο έργο του «Υπέρ της των Ελλήνων νόσου», τόμ. Γ', «Η συρρίκνωση της αρχαίας
ψυχής», (ο τρίτος τόμος του βιβλίου φέρει τόν υπότιτλο «Ες έδαφος φέρειν»), μας πληροφορεί ότι ήδη από τον 3ο π. Χ.
αιώνα αρχίζει η καταστροφή ελληνικών πόλεων και ιερών από επιδρομείς. Επικαλούμενος τον Κυρ. Σιμόπουλο, γράφει
ότι πρώτοι οι Αιτωλοί, τον 3ο π.Χ. αιώνα, «απογύμνωσαν ή κατέστρεψαν τα ιερά και τους τόπους λατρείας που αποτελούσαν τον κυριότερο συνδετικό ιστό, τον θρησκευτικό δεσμό μεταξύ των κρατουπόλεων... Το 219 π. Χ. ο στρατηγός
της αιτωλικής Συμπολιτείας Σκόπας, κυριεύει το Δίον την ιερή πόλη των Μακεδόνων και καταστρέφει τα πάντα. Γκρεμίζει όλα τα κτίσματα, πυρπολεί και τους χώρους λατρείας. Τα ίδια και στο ιερό της Δωδώνης από τον στρατηγό των Αιτωλών Δωρίμαχο. Καταπάτησε κάθε ιερό και όσιο γράφει ο Πολύβιος»8.
Στην συνέχεια, ο Φίλιππος με τους Μακεδόνες του, σε αντίποινα, «πυρπόλησαν και κατεδάφισαν τα ιερά και ανέτρεψαν
η κατέστρεψαν 2.000 ανδριάντες». Και δεν περιορίστηκαν μόνο στην Αιτωλία, αλλά προχώρησαν και στην Αττική, το
200 π. Χ., όπως εξιστορεί ο Λίβιος, όπου «Κατέστρεψαν και τα μνημεία και ανέσκαψαν τους τάφους διασκορπίζοντας
τα οστά των νεκρών»9.
Ακολουθούν οι επιδρομές των Ρωμαίων, που κράτησαν δύο ολόκληρους αιώνες και έφεραν πράγματι «ες έδαφος»
πόλεις, ναούς, ιερά και αγάλματα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το 194 π. Χ., ο Τίτος Φλαμίνιος, μετά την νίκη του κατά του

8
Φιλίππου, «στέλνει καραβιές ολόκληρες από κλεμμένα μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα για να κοσμήσουν το θρίαμβο
του στη Ρώμη»10.
Το 189 π.Χ., «ο Μάρκος Φούλβιος Νοβιλίορ λεηλατεί σύμφωνα με την καταγραφή του Πολύβιου την Αμβρακία συμπεριλαμβανομένων και των Ιερών της και στέλνει σα λάφυρα στη Ρώμη, αγάλματα, επιγραφές και θησαυρούς»11. Το 181
π.Χ., «η Σύγκλητος είχε ρίξει στην πυρά τα έργα των Πυθαγορείων»12.
Το 87 π.α.χ.χ.13, «ο άξεστος Σύλλας, καταστρέφει την Αθήνα που είχε συμπαραταχθεί με τον Μιθριδάτη, και αμέτρητα
αγάλματα, πίνακες ζωγραφικής και θησαυροί, γίνονται αντικείμενα λεηλασίας και μεταφέρονται στη Ρώμη, συμπεριλαμβανομένης της ονομαστής βιβλιοθήκης του Απελλικώνος και του περίφημου πίνακα του Ζεύξιδος... Ο ίδιος άρπαγας στρατοκράτης ήταν επίσης αυτός που άρπαξε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς του Αλαλκομένειου ιερού της
Βοιωτίας, έβαλε χέρι στα ιερά της Επιδαύρου... της Ολυμπίας και των Δελφών»14.
Το 55 π.α.χ.χ., «ο φοβερός Βέρρης... λεηλάτησε τα καλλιτεχνήματα και τους θησαυρούς όλης της νότιας Ελλάδας, έκλεψε το χρυσό από τον Ναό της Αθηνάς στην Αθήνα... άρπαξε από την Τένεδο το λατρευτικό άγαλμα του τοπικού ημίθεου Τέννητος, καταλήστεψε τον πανάρχαιο Ναό της Ήρας στη Σάμο, το Ναό της Αρτέμιδος στην Πέργαμο, λεηλάτησε
όλα τα μνημεία της Ασπένδου στην Παμφυλία»15.
«Ο Αύγουστος... κλέβει από την Τεγέα και μεταφέρει στη Ρώμη το περίφημο άγαλμα της Αλέας Αθηνάς... Ο Καλιγούλας διάλεγε ελληνικές προτομές και πρόσταζε να τις αποκεφαλίζουν και να προσθέσουν σε αυτές το δικό του κεφάλι...
Ο Νέρωνας, κλέφτης επίσης πεντακοσίων χάλκινων γλυπτών από τους Δελφούς...»16.
Συμπερασματικά, ο εν λόγω συγγραφέας μας πληροφορεί ότι οι Ρωμαίοι «μέσα σε λιγώτερο από δύο αιώνες τη
μετέτρεψαν (την Ελλάδα) σε ερειπωμένη επαρχία τους, σε μια χώρα όπου "οι λίθοι μόνον" θύμιζαν "τη σεμνότητα και το μέγεθος της Ελλάδος" (Δίων Χρυσόστομος)». Και καταλήγει: «ο Παυσανίας (σσ. 2ος μ. Χ. αι.) ουσιαστικά
θα δει και θα περιγράψει μια χώρα ερειπωμένη και ολιγάνθρωπη, της οποίας αρκετές πόλεις είναι ήδη έρημες, τα δε
ιερά είναι κατά πλειοψηφία χορταριασμένα και με γκρεμισμένες τις στέγες... Ο Ρωμαίος ποιητής Γιουβενάλλης... θα
γράψει επίσης και τα εξής:... Σήμερα δεν μπορείς να αρπάξεις από αυτούς, όταν πατήσεις το φτωχό τους τόπο, τίποτε
άλλο από μερικά βόδια και φοράδες, τους εφέστιους Θεούς από το σπιτικό τους και κανένα περίεργο άγαλμα, αν έχει
μείνει κανένα στα ιερά τους...»17.
Αυτά εξιστορεί με εθνικό πόνο ο εκπρόσωπος του Τ.Σ.Ε.Ε. και μας βρίσκει συμπάσχοντας, γιατί έχει απόλυτο δίκιο.
Όμως, πως συμβιβάζονται όλα αυτά μ' εκείνα τα «αποφθεγματικά» που ακούσαμε πιο πάνω, ότι οι χριστιανοί «έκαψαν
όσα βιβλία δεν τους βόλευαν, βεβήλωσαν τα ελληνικά ιερά, κομμάτιασαν τα αγάλματα, γκρέμισαν τους ελληνικούς ναούς, καταλήστεψαν τον εθνικό πληθυσμό», και ότι η Ορθοδοξία προσέφερε «Την καταστροφή όλων των ναών, των έργων τέχνης και των βιβλιοθηκών»;
Παρόμοιες «ομολογίες» συναντάμε και σε άλλα περιοδικά. Επιλεκτικά μεταφέρουμε εδώ δύο ακόμη αντιπροσωπευτικά
κείμενα που προέρχονται από περιοδικά του «νεοεθνικού» νεοπολυθεϊστικού «χώρου»: «Οι πληροφορίες που παραδίδουν ο Παυσανίας, ο Στράβων και ο Πολύβιος για τις εκτεταμένες επιχειρήσεις αρπαγής ελληνικών έργων τέχνης εντυπωσιάζουν, όσον αφορά στους αριθμούς και την αξία των μνημείων, που μεταφέρθηκαν στη Ρώμη. Πεντακόσια αγάλματα από τους Δελφούς, τρεις χιλιάδες από τη Ρόδο και εκατοντάδες γλυπτά και έργα ζωγραφικής από την Κόρινθο
έγιναν λεία κατακτητών. Ό,τι είχε απομείνει μέχρι την επικράτηση του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας του Βυζαντίου, έγινε στόχος για καταστροφή από το νέο μισελληνικό καθεστώς, με την ανοχή και τις ευλογίες του οποίου «αλώνιζαν» ορδές βαρβάρων και λαφυραγωγούσαν, ό,τι εύρισκαν στο δρόμο τους. Εκτός απ' αυτούς όμως και οι χριστιανοί του ελλαδικού χώρου δεν ήταν άμοιροι μιαρών πράξεων. Όχι μόνον κατέστρεφαν κτήρια και ακρωτηρίαζαν αγάλματα, αλλά πωλούσαν "δι' ολίγα τάλλαρα" τα τεμάχιά τους σε ξένους επισκέπτες»18.
Τα ίδια επαναλαμβάνει και άλλο περιοδικό του «χώρου»: «Η λεηλασία του Ελληνικού πολιτισμού προσλαμβάνει δραματικές διαστάσεις επί Νέρωνος, ο οποίος "Πεντακόσιας θεών τέ αναμίξ αφείλετο και ανθρώπων εικόνας χαλκάς" (Παυσανίας, Φωκικά 71). Μεταξύ των κλοπιμαίων ήσαν και η πασίγνωστη Κόρη του Anzio, η Κασσάνδρα, ο έρως του
Πραξιτέλους, ο θνήσκων Γαλάτης, ο ο Απόλλων του Σκόπα, η «εύκνημα» Αμαζόνα του Στρογγυλίωνος και ένα μικρό
άγαλμα του Αλεξάνδρου, το οποίο είχε επιχρύσωση... Οι αυτοκράτορες και οι πλούσιοι Ρωμαίοι, αφού πρώτα έσβηναν
τα επιγράμματα από τις βάσεις των αγαλμάτων, έκοβαν τα κεφάλια και στη θέση τους έβαζαν το μαρμάρινο ομοίωμα
του δικού τους κεφαλιού»19.
Ας σημειωθεί, ότι η μαρτυρία του Παυσανία πρέπει να θεωρηθεί ως ιδιαιτέρως βαρύνουσα, αφού το έργο του «Περιήγησις της Ελλάδος», έχει γραφεί μεταξύ των ετών 160 και 180 μ. Χ.
Αυτά, λοιπόν, μας πληροφορούν οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των ελληνικών «νεοεθνικών» ρευμάτων, οι όποιοι στη συνέχεια καταγγέλλουν τον Χριστιανισμό ως τον μοναδικό διώκτη και καταστροφέα αρχαίων ναών, αγαλμάτων και βιβλιοθηκών. Δηλαδή, οι Ρωμαίοι δεν κατέστρεψαν τους αρχαίους ναούς αφήνοντας «μόνον τους λίθους»; Οι ρωμαίοι αυτοκράτορες δεν αποκεφάλιζαν τα αγάλματα για να αντικαταστήσουν τις κεφαλές τους με τα ομοιώματα των δικών τους «άμυαλων» κεφαλών; Δεν έκαψαν βιβλία και βιβλιοθήκες20, δεν έφεραν «ες έδαφος» τα αριστουργήματα της ελληνικής
τέχνης, αλλά και αυτόν το ίδιο τον ελληνικό πολιτισμό; Και όλα αυτά τα έκαναν μόνον οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες και οι
χριστιανοί; Αν είναι δυνατόν αυτό να λέγεται ιστορία και αντικειμενικότητα!

9
Και δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι Χριστιανοί, μέχρι και τις ημέρες του Μ. Κωνσταντίνου, όχι μόνον βρίσκονταν κάτω
από φρικτούς και αιματηρούς διωγμούς, που ανέδειξαν 11 εκατομμύρια μάρτυρες της Πίστεως μέσα στους τρεις πρώτους χριστιανικούς αιώνες, αλλά και αποτελούσαν τον 4ο μ. Χ. αιώνα το 5% μόνον του πληθυσμού της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ποσοστό που δεν άλλαξε σημαντικά ακόμη και τους πρώτους χρόνους μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού. Διερωτάται κανείς: άραγε τον 4ο αιώνα, που άρχισε να επικρατεί ο Χριστιανισμός, όλοι αυτοί οι κατεστραμένοι
ναοί, τα ιερά, και τα αγάλματα είχαν πάλι ανακατασκευαστεί;
Η ιστορική αλήθεια όμως είναι ότι, όσοι σώζονται από τους αρχαίους ναούς οι περισσότεροι το οφείλουν στο γεγονός
ότι πέρασαν στη χρήση των Χριστιανών. Αν σώζεται σήμερα ο Παρθενώνας το σπουδαιότερο αρχαιοελληνικό μνημείο
ο ναός του Ηφαίστου (Θησείο), το Ερεχθείο, το ωρολόγιο του Κυρρήστου και τόσοι άλλοι ναοί στον Ελλαδικό χώρο και
έξω απ' αυτόν, αυτό οφείλεται στο ότι μετατράπηκαν σε χριστιανικούς ναούς. Πολλά δε από τα αριστουργήματα τέχνης
που διασώθηκαν και κυρίως αγάλματα, οφείλουν τη διάσωση τους στη μεταφορά τους στην Κωνσταντινούπολη για τη
διακόσμησή της.
Παρατηρεί ο κ. Ιωάν. Τσέντος: «Οι Βυζαντινοί φύλασσαν όλους αυτούς τους θησαυρούς ευλαβικά, και τους θεωρούσαν
στολίδι της πρωτεύουσάς τους, πράγμα που αποδεικνύει πρώτον μεν ότι δεν έτρεφαν αυτό το υποτιθέμενο μίσος προς
ό,τι το αρχαίο, αλλά θεωρούσαν αυτά τα αγάλματα μέρος της πολιτιστικής τους κληρονομιάς, και δεύτερον ότι είχαν την
αισθητική που τους επέτρεπε να εκτιμήσουν την ομορφιά και την αξία τους... δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς πως
όποιο μνημείο τον αρχαίου ελληνικού πολιτισμού σώζεται σήμερα στην Ελλάδα, οφείλει τη σωτηρία του στην προστατευτική ασπίδα τον Βυζαντίου»21.
Δεν είναι λοιπόν δυνατόν να καταλογισθεί η ευθύνη των σημερινών ερειπίων αρχαίων ναών στους Χριστιανούς. Μήπως δεν υπάρχουν σήμερα και αναρίθμητοι Χριστιανικοί ναοί ερειπωμένοι ή εξαφανισμένοι; Από τα μέσα του 4ου αι.
έως και τον 6ο αι. μ. Χ., μόνο στην Αθήνα και τα περίχωρα, υπήρχαν είκοσι δύο χριστιανικές Βασιλικές. Πολλές απ'
αυτές είναι γνωστές σήμερα μόνον από τα ερείπιά τους. Ασφαλώς οι παλαιοχριστιανικές αυτές Βασιλικές δεν οφείλουν
την ερήμωσή τους σε αντιχριστιανικούς διώκτες και καταστροφείς. Ο χρόνος, η φθορά, τα φυσικά φαινόμενα συνετέλεσαν στην ερήμωσή τους, καίτοι οι χριστιανοί που τις οικοδόμησαν, όχι μόνον υπήρχαν τότε για να τους χρησιμοποιήσουν στη λατρεία τους, αλλά και αποτέλεσαν πλέον το μόνο θρησκευτικό στοιχείο της Ελλάδος. Ως παραδείγματα μερικών από τις πολλές ερειπωμένες παλαιοχριστιανικές Βασιλικές, που δεν υπάρχουν σήμερα, αναφέρομε τις Βασιλικές
της Αγ. Τριάδος (δυτικά του Παρθενώνα), του Ασκληπιείου (νότια του βράχου της Ακρόπολης), του Αγ. Διονυσίου του
Αρεοπαγίτη (δυτικά της Ακρόπολης), του Ιλισσού (ανατολικά των Στηλών του Ολυμπίου Διός Αρδηττού), του Ολυμπιείου (βόρεια των Στήλων του Ολυμπίου Διός), της Παναγιάς της Πέτρας (στον Ιλισσό) κ.α.22.
Θέλουν να αγνοούν, δηλαδή, οι σύγχρονοι «παγανιστές» ότι οι περισσότεροι αρχαίοι ναοί, όπως και οι παλαιοχριστιανικοί αργότερα, καταστράφηκαν από κατακτητές, από πολεμικές συγκρούσεις, από λεηλασίες και
πυρκαγιές, από σεισμούς και θεομηνίες και άλλα φυσικά φαινόμενα.
Οι ισχυρισμοί όμως των σημερινών πολυθεϊστών, αποδεικνύονται μεροληπτικοί, αντιϊστορικοί, προκατειλημμένοι, και
αστήρικτοι. Γενικεύουν αυθαίρετα ακραία και μεμονωμένα περιστατικά και διαστρεβλώνουν βάναυσα την ιστορική αλήθεια. Επαναλαμβάνομε, ότι δεν αρνούμαστε περιπτώσεις βίαιης συμπεριφοράς και φανατισμού από μέρους του Χριστιανικού όχλου και καταστροφές ναών και αγαλμάτων. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι καταπιεσμένοι Χριστιανοί κατέστρεψαν αρχαίους ναούς και αγάλματα. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να γενικοποιούμε τα πράγμα τα και να
αποδίδουμε την φυσική φθορά της αρχαιοελληνικής θρησκείας και των ιερών της σε μια τακτική και σ' ένα «σχέδιο» του
Χριστιανισμού για την επικράτησή του. Όπως σημειώνει ο κ. Ιωάν. Τσέντος, «είναι εντελώς σαφές ότι κανείς δεν μπορεί
να αποκλείσει το ενδεχόμενον να υπήρξαν εκείνη την εποχή και κάποιες εκδηλώσεις φανατισμού. Ο ισχυρισμός όμως
ότι οι χριστιανοί και το Βυζάντιο προέβησαν φερ' ειπείν σε συστηματική καταστροφή των αρχαίων αγαλμάτων, αποτελεί
ασύστολο ψεύδος»23.
Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος παρατηρεί:«Οπωσδήποτε, οι καταστροφές των ειδωλολατρικών
ναών στην Ελλάδα δεν οφείλονταν σε θρησκευτικές συγκρούσεις. Η Ελλάδα είχε σε πολύ μεγάλο βαθμό ρημάξει και
καταστραφεί, πριν την αναγνώριση του χριστιανισμού ως θρησκείας, όταν ακόμη οι χριστιανοί ήσαν θύματα μεγάλων
διωγμών ή και δεν είχαν καν εμφανισθεί στην ιστορία. Ήδη στην ελληνιστική εποχή, δεν είναι λίγες οι πόλεις που είχαν
μετατραπεί σε μικρή ομάδα χαμόσπιτων, με σπασμένα αγάλματα και ερειπωμένους ναούς».
«Το μαντείο της Δωδώνης είχε σταματήσει προ πολλού να λειτουργεί και ήταν ερείπια, μας πληροφορεί ο Στράβων στα
Γεωγραφικά του, τα οποία είχαν ήδη ολοκληρωθεί περίπου το 7 π.Χ. Ο Στράβων, επισημαίνει μάλιστα ότι όχι μόνο το
μαντείο της Δωδώνης, αλλά και όλα τα άλλα μαντεία της Ελλάδος είχαν ουσιαστικά σβήσει στα χρόνια του»24.
Ο καθηγητής κ. Βασ. Μπακούρος σημειώνει: «Όπως αποδεικνύει η έγκυρη επιστημονική έρευνα με βάση αρχαιολογικά
ευρήματα (...., βλ. Ν. Παπαχατζή, Η θρησκεία στην αρχαία Ελλάδα, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996) τα περισσότερα
ειδωλολατρικά ιερά ή ναοί δεν καταστράφηκαν ούτε μετασκευάστηκαν σε χριστιανικά τεμένη, απλώς εγκαταλείφθηκαν»25.
Και ο π. Γεώργ. Μεταλληνός υπογραμμίζει: «Τις παρατηρούμενες καταστροφές αποδίδουν οι αρχαιολόγοι στους σεισμούς, τις βαρβαρικές επιδρομές (4ο - 6ο αι.) και την εγκατάλειψη. Τα αρχαία μνημεία των Αθηνών και των Δελφών έμε-

10
ιναν απείραχτα από τους χριστιανούς. Η μετατροπή τους σε χριστιανικές εκκλησίες δείχνει περίτρανα τη συνείδηση της
ιστορικής συνέχειας. Όσο και αν αυτό δεν ικανοποιεί τους σημερινούς αρχαιολάτρες26».
Σε επιστολή του προς τον π. Γεώργιο Μεταλληνό, ο αρχαιολόγος Άγγ. Χωρέμης γράφει: «Αυτό που πράγματι έγινε
είναι καταστροφές και ακρότητες σε τοπικό επίπεδο, από φανατικούς εκκλησιαστικούς και πολιτικούς παράγοντες, κυρίως εναντίον αγαλμάτων αρχαίων θεοτήτων με συνηθέστερο το φαινόμενο της ρινοκοπής και καταστροφής των προσώπων. Οι άνθρωποι αυτοί εξαγρίωναν τον όχλο, πράγμα όχι δύσκολο, αν σκεφτούμε ότι μόλις 75-80 χρόνια χώριζαν
την εποχή αυτή από τους φοβερούς διωγμούς των Διοκλητιανού και Γαλερίου (+311) και 55-60 χρόνια από τον "ηπιότερο" διωγμό τον Λικινίου (310-324), τον εξαγριωμένο αυτόν όχλο τον εξαπέλυαν να κάψει και να καταστρέψει
ο,τιδήποτε "εθνικό" εύρισκε μπροστά του. Αυτό όμως ουδέποτε υπήρξε πολιτική τον Μεγάλου Θεοδοσίου και, όταν
έγινε, προσπάθησε να το σταματήσει και να το θεραπεύσει»27.
Κλείνομε την σύντομη αυτή επισκόπηση με τις επισημάνσεις του κ. Θαν. Παπαθανασίου, σε εμπεριστατωμένη μελέτη
του δημοσιευμένη στο περιοδικό «Σύναξη». Μεταξύ των άλλων, γράφει: «σε όλο το σώμα των ιερών κανόνων... απουσιάζουν απολύτως κανόνες που να επιβάλλουν τον "εκχριστιανισμό" των εθνικών και σχεδόν απολύτως κανόνες που
να επιτάσσουν την καταστροφή των παγανιστικών ιερών». Για τις διατάξεις νη' και πδ' της Συνόδου της Καρθαγένης
(419 μ.Χ.), με τις οποίες ζητείται από τους βασιλείς να εξαλείψουν «τα εγκαταλείμματα των ειδώλων τα κατά πάσαν την
Αφρικήν», παρατηρεί ότι «πρόκειται για τοπικού χαρακτήρα πρωτοβουλία, που αφορούσε συγκυρίες της λατινικής Εκκλησίας στη Βόρεια Αφρική». Η ίδια σύνοδος, εξ' άλλου, ζητούσε από τους επισκόπους να καταστρέψουν και τα «χριστιανικά ναΐδρια», που είχαν ανεγερθεί αυθαίρετα από δεισιδαίμονες χριστιανούς (κανών πγ')28.
Είναι, λοιπόν, φανερό ότι εθελοτυφλούν, οι σύγχρονοι «εθνικοί», προσπαθώντας επίμονα να βρουν οργανωμένο «σχέδιο» των Χριστιανών για την καταστροφή των αρχαίων ναών και μεθοδεύσεις
1. Περιοδ. «Διϊπετές», τ. 31, σ. 34δ. 2. Στο ίδιο, τ. 43, σ. 36. 3. Περιοδ. «Άβατον», τ. 6, σ. 44. 4. Μάρ. Πλωρίτης, εφημ.
«Το Βήμα», 11.6.2000. 5. Περιοδ. «Διϊπετές», τ. 27, σσ. 2627. Βλ. και περιοδ. «Απολλώνειο Φως», τ. 70, σ. 66. 6. Βλ.
Στεφ. Μυτιληναίου, Ο Μονοθεϊσμός στην αρχαία Ελλάδα..., σσ. 11 εξ. 7. Βλ. περισσότερα και αναίρεση αυτού του ισχυρισμού στο Στ. Φανού, Οδηγός βιβλίων για την αρχαία Ελλάδα, τόμ. Β', σσ. 318 εξ. 8. Βλ. Ρασσιά, Υπέρ της των
Ελλήνων νόσου, τόμ Β', Η συρρίκνωση της αρχαίας ψυχής, σ. 50. 9. Αυτόθι, από το βιβλίο του Κυρ. Σιμόπουλου, Ξενοκρατία, Μισελληνισμός και Ύποτέλεια, Αθήνα, 1990. 10. Αυτόθι, σ. 58. 11. Αυτόθι, σ. 60. 12. Αυτόθι. 13. Πριν. απαρχήν. χριστιανικής. χρονολογίας. 14. Αυτόθι, σ. 61, (υπογραμμίσεις δικές μας). 15. Αυτόθι. 16. Αυτόθι, σ. 62. 17. Αυτόθι,
σσ. 6263, (και δικές μας υπογραμμίσεις). 18. Μάρ. Μαμανέα, Η λεηλασία μιας αμύθητης καλλιτεχνικής κληρονομιάς. Η
αργυρολογία και απολιτισιά των Ρωμιών, περιοδ. «Δαυλός», τ. 241, σσ. 155-534. 19. Βασ. Μισύρη, Οι βάρβαροι κτυπάνε την Ελλάδα, «Ές έδαφος φέρειν», περιοδ. «Ιχώρ», τ. 27, σ. 52. 20. Για την τύχη των Βιβλιοθηκών, βλ. άρθρο:
Έκαψαν οι Χριστιανοί την περίφημη Βιβλιοθήκην της Αλεξάνδρειας από μένος, μίσος και λύσσαν κατά της αρχαίας
ελληνικής και λατινικής γραμματείας;, περιοδ. «Εκ του περισσού της καρδίας», διμην. περιοδικόν φυλλάδιον Ι. Ν. Αγ.
Στεφάνου Ν. Ιωνίας, τ. 28. 21. Ιωάν. Τσέντου, Χριστιανισμός και αρχαία ελληνική τέχνη, περιοδ. «Ακτίνες», τ. 624, σσ.
256257. 22. Βλ. ένθετο του περιοδικού «Τόλμη», «Παλαιοχριστιανικές Βασιλικές Αθηνών». Και π. Βασ. Γεωργόπουλου, Οι νεοπαγανιστικές φαντασιώσεις και τα ιστορικά δεδομένα, μέρη Η' και Θ', εφημερ. «Στύλος Ορθοδοξίας», α.φ. 89,
90. 23. Ένθ. ανωτ. σ. 255. 24. Χριστοδούλου Παρασκευαΐδη Αρχιεπ. Αθηνών, Ελληνισμός προσήλυτος. Η μετάβαση
του Ελληνισμού από την αρχαιότητα στο χριστιανισμό, σ. 111. 25. Βασ. Μπακούρου, Απάντηση σε επιστολές, περιοδ.
«Τρίτο Μάτι», τ. 93, ένθετο σ. 9. 26. π. Γεωργ. Μεταλληνού, Παγανιστικός Ελληνισμός ή Ελληνορθοδοξία;, σ. 132. 27.
Αυτόθι, σ. 158. 28. Θαν. Παπαθανασίου, (Αυτο)Κριτική ερμηνεία της καταστροφής παγανιστικών ιερών από χριστιανούς, περιοδ. «Σύναξη», τ. 69, σ. 63.
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008, ΤΕΥΧΟΣ 53
πηγή http://www.sakketosaggelos.gr/Article/4632/
Το αλίευσα ΕΔΩ

5.
λάζει"...

"Και αν οι Τούρκοι έχουν καταρρίψει το ΠΝ21 στα Ίμια τίποτα δεν αλΗ ΜΕΓΑΛΗ ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΙΜΙΩΝ 18 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ

Το δράμα των Ιμίων κορυφώθηκε τη νύχτα της 31ης Ιανουαρίου 1996,
όπως αυτή που ξεκινά σε λίγες ώρες. Όταν ο ελληνικός λαός κοιμήθηκε με την πεποίθηση ότι ένοπλες δυνάμεις και στρατιωτική ηγεσία
είχαν "στριμώξει" την Τουρκία, η οποία θα επέλεγε μεταξύ στρατιωτικής ήττας και υποχώρησης.
Ο συσχετισμός δυνάμεων ήταν σε βάρος του τουρκικού Ναυτικού
στην περιοχή που εξελισσόταν η αντιπαράθεση κια πολα τα τουρκικά σκάφη ήταν ¨λοκαρισμένα" από τα υπέρτερα ελληνικά ενώ και οι συστοιχίες ΜΜ-40 Εxocet είχαν "κλειδώσει" μία τουρκική φρεγάτα στο κεντρικό

11
Αιγαίο. Παραμένει ερωτηματικό αν η Πολεμική Αεροπορία θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στις ανάγκες της
σύγκρουσης στερούνταν βλήματα
αέρος-αέρος μακρού βεληνεκούς AΙΜ-120Α τα οποία είχε παραλάβει η τουρκική Αεροπορία, όπως και βλήματα αντί ραντάρ AGM-88B HARM τα οποία επίσης είχε παραλάβει η τουρκική Αεροπορία.
Μόνο τα Mirage 2000EGM/BGM είχαν βλήματα αέρος-αέρος μακρού βεληνεκούς Super-530D αλλά σαφώς υποδεέστερα τεχνολογικά και με μικρότερη ακτίνα δράσης από τα ΑΙΜ-120Α.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, αρκούσε μία εντολή για μαζικό κτύπημα στα τουρκικά αεροδρόμια μέσα στη νύχτα μετά
την έναρξη των επιχειρήσεων στα Ίμι, για α μειωθεί κατά πολύ το τουρκικό πλεονέκτημα...
Λίγο μετά τη 01.30΄ π.μ. ενημερώνεται ο Α/ΓΕΕΘΑ μέσω σημειώματος στην αίθουσα του ΚΥΣΕΑ που του στέλνει ο
υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ αντιστράτηγος Σταμπουλής, καθώς η σύσκεψη δεν γινόταν στο Κέντρο Επιχειρήσεων στα υπόγεια
του Γενικού Επιτελείου, αλλά στη Βουλή (...), ότι η τουρκική φρεγάτα «YAVUZ» είχε απονηώσει δύο ελικόπτερα τα
οποία κινούνταν προς τις βραχονησίδες Ίμια.
Την πληροφορία για την απονήωση των ελικοπτέρων είχε δώσει η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 στο ΓΕΝ στις 00.47΄.
Εντός πέντε λεπτών απαντάει το ΓΕΝ, δίνοντας εντολή να αποτραπεί η τυχόν αποβίβαση τουρκικών δυνάμεων με ελικόπτερα.
Συγκεκριμένα διατάχθηκε η ρίψη προειδοποιητικών βολών σε περίπτωση προσέγγισης και εφόσον αυτό δεν
λειτουργήσει αποτρεπτικά και τα ελικόπτερα συνεχίσουν πορεία, τότε θα έπρεπε να καταρριφθούν.
Ζητήθηκε επίσης από τις ελληνικές ναυτικές δυνάμεις να προστατέψουν τόσο τα Ίμια όσο και το Φαρμακονήσι.
Η αδυναμία εκτίμησης ότι πιθανότατα η αεροκίνηση αποτελούσε κίνηση παραπλάνησης επέτρεψε την αποβίβαση στη
Δυτική Ίμια Τούρκων κομάντος μέσα σε δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες. Ολοι παρακολουθούν τα ελικόπτερα τα
οποία κινούνται παραπλανητικά και κανείς δεν αντιλαμβάνεται ότι οι Τούρκοι αποβιβάζουν φουσκωτή λέμβο με ομάδα
καταδρομέων, δίπλα από την δυτική Ίμια (λιγότερο από 50 μέτρα από το νησί) οι οποίοι εν συνεχεία υπό την κάλυψη
της «YAVUZ», πλέουν προς μία προσβάσιμη βραχώδη περιοχή του νησιού και αποβιβάζονται.
Ο κλοιός του Πολεμικού Ναυτικού γύρω από τα Ίμια έχει διατρηθεί. Και η αποτυχία αυτή θα πληρωθεί ακριβά
με το αίμα των στελεχών του.
Στη 01.00΄ τη νύχτα αποπλέει από το ναύσταθμο η φρεγάτα «ΕΛΛΗ» F450, επί της οποίας επιβαίνει ο Αρχηγός Στόλου.
Στη 01.04΄ π.μ. το ΓΕΝ ενημερώνεται από τη φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 ότι δύο τουρκικά ελικόπτερα τύπου Black
Hawk βρίσκονται στην περιοχή. Το ένα αιωρείται πλησίον της τουρκικής φρεγάτας «YAVUZ» F240 τύπου MEKO-200
Track 1 σε απόσταση 1.000 μέτρων από τα Ίμια, ενώ ένα ακόμη υπερίπταται της «YAVUZ». Είναι συνέχεια της παραπλανητικής κίνησης.
Στη 01.05΄ π.μ. πραγματοποιείται τηλεφωνική επικοινωνία του Έλληνα υπουργού Άμυνας με τον Αμερικανό ομόλογό
του Ουίλιαμ Πέρι. Ο Έλληνας υπουργός ενημερώνεται ότι επίκειται τουρκική επίθεση χωρίς να προσδιορίζεται
ο τόπος και ο χρόνος. Ο Ο.Πέρι γνωρίζει από τον δορυφόρο ότι Τούρκοι κομμάντο έχουν αποβιβαστεί ήδη
στα Ίμια και επιχειρεί να προετοιμάσει την ελληνική πλευρά.
Στη 01.25΄ π.μ. το ΓΕΝ ζητεί από τις φίλιες ναυτικές μονάδες τη στοχοποίηση κάθε τουρκικού πλοίου και διατάζει
την πλήρη ετοιμότητα διά παν ενδεχόμενον.
Στη 01.37΄ π.μ. δίδεται νέα εντολή από το ΓΕΝ προς τη φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461. Συγκεκριμένα διατάχθηκε η κατ’
αρχήν ρίψη φωτοβολίδας στην περίπτωση που τα τουρκικά ελικόπτερα επιχειρήσουν να αποβιβάσουν προσωπικό σε
ελληνική βραχονησίδα. Αν δεν αναστελλόταν η επιχείρηση, διατάχθηκε η ρίψη -σε δεύτερο χρόνο- προειδοποιητικών βολών, και ως τρίτη ενέργεια η κατάρριψη των ελικοπτέρων.
Στη 01.40΄ π.μ. ο Έλληνας πρωθυπουργός ενημερώνεται ότι, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της τουρκικής
κυβέρνησης, Τούρκοι καταδρομείς κατέλαβαν τη δεύτερη νησίδα των Ιμίων.
Στη 01.55΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι τα ελικόπτερα είναι κοντά στην τουρκική φρεγάτα, που
πλέον βρίσκεται μόλις 500 μέτρα από τα Ίμια.
Στις 02.00΄ π.μ. τα τουρκικά ελικόπτερα απομακρύνονται από την περιοχή και το ΓΕΝ εφιστά την προσοχή της φρεγάτας «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 για το ενδεχόμενο η απομάκρυνση των ελικοπτέρων να είναι παραπλανητική ενέργεια προκειμένου στη συνέχεια να εκτελεστεί αποβίβαση στο Φαρμακονήσι.
Κανείς δεν έχει αντιληφθεί ότι οι Τούρκοι κομάντο έχουν κάνει απόβαση και όλοι κοιτάνε το ... ελικόπτερο.
Αυτό δηλαδή που ήθελαν να τους δείξουν οι Τούρκοι.
Στις 02.17΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» ενημερώνει το ΓΕΝ: «Ο επικεφαλής της ομάδας των ΟΥΚ εκτιμά ότι, αν
προσγειωθεί ελικόπτερο στο βράχο, ο αριθμός των αντρών είναι μικρός. Ζητάει ενισχύσεις. Προτείνει να αποβιβαστεί και η δεύτερη ομάδα».
Στις 02.50΄ π.μ. το ΓΕΝ απορρίπτει το αίτημα.
Στις 03.00΄ π.μ. φθάνουν οι πρώτες πληροφορίες στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΘΚΕΠΙΧ) περί πιθανής κατάληψης των Δυτικών Ιμίων από Τούρκους καταδρομείς.
Στις 03.15΄ π.μ. το ΓΕΝ γνωστοποιεί στη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 ότι ίσως κάτι γίνεται στα Δυτικά Ίμια. Ζητά εξακρίβωση της κατάστασης και αναφορά.
Στις 03.16΄ π.μ. δίδεται εντολή από τον υφυπουργό Εθνικής Άμυνας στον Α/ΓΕΝ να σταλεί η δεύτερη διαθέσιμη τοπικά,
επί της κανονιοφόρου «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» ομάδα επτά βατραχανθρώπων της ΜΥΚ στη συγκεκριμένη νησίδα.
Το ΓΕΝ ζητά από τη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 να διατάξει την κανονιοφόρο «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61 να αποβιβάσει άμεσα την ομάδα των βατραχανθρώπων στα Δυτικά Ίμια. Πράγματι, οι βατραχάνθρωποι κινούνται προς τα εκεί,
αλλά καθυστερούν για λίγο προκειμένου να περάσουν πρώτα από τα Ανατολικά Ίμια για να πάρουν φορτισ-

12
μένες μπαταρίες ασυρμάτων.
Εδώ έχουμε την τραγική διαπίστωση ότι δεν υπήρχε το πιο απλό κατάλληλο υλικό διαθέσιμο. Και αν σας φαίνεται "μακρυνό" το 1996 να προσεύχεστε σήμερα να μην χρειαστεί να αποδειχθεί η επάρκεια των απλών, αυτών, υλικών που συχνά, όπως στην περίπτωση των Ιμίων, έκριναν την σύγκρουση
Αν αυτό δεν συνέβαινε, τότε Έλληνες και Τούρκοι θα βρισκόντουσαν πρόσωπο με πρόσωπο στο συγκεκριμένο νησάκι. Θα ξεσπούσε μάχη και φυσικά θα εμπλέκονταν άμεσα οι μονάδες του ΠΝ που βάσει της τακτικής
κατάστασης θα κατάφερναν αποφασιστικό πλήγμα στον τουρκικό Στόλο.
Το ΓΕΝ ζητά επίσης αναφορά για την έναρξη και το πέρας της ενέργειας.
Στις 03.30΄ π.μ. το ΓΕΝ γνωστοποιεί στη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 ότι υπάρχει πληροφορία περί ύπαρξης 30 περίπου ατόμων στα Δυτικά Ίμια. Διατάζει την προσέγγιση της νησίδας από την κανονιοφόρο «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61
πρώτα για διενέργεια ελέγχου με τον προβολέα και στη συνέχεια για αποβίβαση των βατραχανθρώπων.
Στις 03.35΄ π.μ. η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) ενημερώνει τον πρωθυπουργό για δήλωση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών περί αποβίβασης Τούρκων καταδρομέων στη Δυτική Ίμια.
Στις 03.36΄ η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει έναρξη επιβίβασης της ομάδας των βατραχανθρώπων στη
βάρκα που κατέβασε η κανονιοφόρος «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61. Ανέφερε επίσης ότι η ενέργεια θα ολοκληρωνόταν
σε 30 λεπτά.
Στις 03.38΄ π.μ. το ΓΕΝ ζητά από τη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 άμεση αναφορά περί ύπαρξης τουρκικού πλοίου κρατημένου στα Δυτικά Ίμια. Ζητούνται άμεσα πληροφορίες περί ύπαρξης ή μη προσωπικού στο νησί.
Εκεί παρεμβαίνει ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και ζητά να πάει ένα ελικόπτερο από τηην πιο κοντινή
φρεγάτα και να πιστοποιήσει την ύπαρξη ή μη Τούρκων καταδρομένων. Ανακαλείται η ομάδα της ΜΥΚ.
Στις 03.42΄ π.μ. το ΓΕΝ ζητά την απογείωση του ελικοπτέρου της «ΝΑΒΑΡΙΝΟ»
Στις 04.00΄ π.μ. ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβεβαιώνει την κατάληψη της βραχονησίδας, προκαλώντας σύγχυση στην
ελληνική πλευρά. Παράλληλα διαβιβάζεται μέσω του ίδιου διαύλου τουρκικό τελεσίγραφο: Σε περίπτωση προσβολής
των Τούρκων κομάντος, αυτό θα σήμαινε αυτομάτως ολοκληρωτικό πόλεμο.
Λόγω της απουσίας του ΚΥΣΕΑ από το ΕΘΚΕΠΙΧ οι τελευταίες ενέργειες έγιναν εν αγνοία του πρωθυπουργού.
Είναι προφανές ότι θα μπορούσε να είχε ξεσπάσει σύγκρουση, ενώ ο κ. Σημίτης θα πίστευε ότι είχε τον έλεγχο της
κατάστασης στα χέρια του. Άραγε τι θα είχε συμβεί εάν η Ελλάδα είχε προβεί στη συγκεκριμένη ενέργεια χάραξης
«κόκκινης γραμμής» νωρίτερα; Προ της αποβίβασης των Τούρκων κομάντος είχε αποφασισθεί η αποβίβαση δυνάμεων
της ΜΥΚ, που βρισκόντουσαν στην περιοχή επάνω στην κανονιοφόρο «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ», στη Δυτική Ίμια.
Ακολουθεί ένταση στο ΚΥΣΕΑ μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, αλλά και μεταξύ των κυβερνητικών
στελεχών για το χειρισμό. Μία ώρα αργότερα αποφασίζεται να γίνει αποδεκτή η «φόρμουλα απεμπλοκής»
που πρότειναν οι Ηνωμένες Πολιτείες, με την αποχώρηση πολεμικών πλοίων, στρατιωτών και τέλος των σημαιών (no ships - no flags - no troops).
Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη φόρμουλα είχε αναφερθεί και στις 29 Ιανουαρίου, όταν οι Τούρκοι είχαν παραδώσει στον Έλληνα πρεσβευτή στην Άγκυρα ρηματική διακοίνωση. Εγγυητής της διαδικασίας απεμπλοκής
θα ήταν το State Department (Κρίστοφερ - Χόλμπρουκ), που μεσολαβούσε στην επικοινωνία μεταξύ Ελλάδας
και Τουρκίας.
Oι συμμετέχοντες στη σύσκεψη δεν πείθονται για την ύπαρξη Τούρκων κομάντος στη Δυτική Ίμια. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ
ναύαρχος Λυμπέρης απορεί πώς οι Τούρκοι αποβίβασαν κομάντο στα Δυτικά Ίμια.
Στις 04.25΄ π.μ. η «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι έχει ήδη απογειώσει το ελικόπτερο της AB-212ASW «ΠΝ21» που
αυτή τη στιγμή βρίσκεται πάνω από τη νησίδα και αναμένει την αναφορά των αποτελεσμάτων της αναγνώρισης από το
πλήρωμά του.
Στις 04.26΄ π.μ. η ίδια φρεγάτα αναφέρει ότι το ελικόπτερο δεν έχει εντοπίσει ακόμη τίποτα.
Στις 04.28΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι βρέχει στην περιοχή, η ορατότητα είναι χαμηλή και το ελικόπτερο προσπαθεί να εντοπίσει οτιδήποτε.
Στις 04.29΄ π.μ. το ΓΕΝ γνωστοποιεί στη φρεγάτα ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναμένει την άμεση ενημέρωσή του για
τα αποτελέσματα της αναγνώρισης του ελικοπτέρου.
Στις 4.47΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι το ελικόπτερο έχει μέχρι στιγμής εκτελέσει τέσσερις διελεύσεις πάνω από τη νησίδα σε ύψος 40-50 μέτρων, με αρνητικά αποτελέσματα εντοπισμού ατόμων.
Στις 04.50΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι το ελικόπτερο εντόπισε άτομα πάνω στη Δυτική Ίμια και
ότι πρόκειται για 10 περίπου Τούρκους καταδρομείς.
Φωτίζει με τον προβολέα του την νησίδα. Είναι εντελώς άοπλο και κάνει απλά αναγνωριστική αποστολή.
Οι Τούρκοι καταδρομείς δεν το γνωρίζουν αυτό. Έχουν πληροφορίες για έλευση στην περιοχή ΑΗ-64Α Apache.
Το ελικόπτερο στις 04.51 παίρνει εντολή να απομακρυνθεί. Ο καιρός είναι πολύ κακός. Βορειοανατολικός.
Ξαφνικά δίνει "Master Caution". Που σημαίνει βλάβη σε συστήματα το. Βλάβη από τι;
Και για να είμαστε συγκεκριμένοι: Η σύμπτωση του εντοπισμού των Τούρκων καταδρομέων με την εμφάνιση
Master Caution είναι κάτι παραπάνω από "σατανική". Το ελικόπτερο συντρίβεται με το ταχύμετρο να δείχνει
120 κόμβους την ώρα της πτώσης.
Που σημαίνει ότι έφευγαν με αδικαιολόγητα, για τις καιρικές συνθήκες και τον μηδενικό εξωτερικό φωτισμό,
υψηλή ταχύτητα από την περιοχή. Μήπως γιατί είχαν συνειδητοποιήσει ότι βάλλονταν; Να σημειώσουμε ότι
ήταν πρακτικά αδύνατον να αντιληφθούν αν βάλλονταν ή όχι λόγω του αέρα που λυσσομανούσε και του θορύβου του ελικοπτέρου.
Το ελικόπτερο εν συνεχεία ανασύρεται. Βρίσκεται διάτρητο. Μαζί τους ανασύρονται και οι τρεις ήρωες: Κυβερνήτης υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, συγκυβερνήτης υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος

13
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος

More Related Content

What's hot

¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ  2012) ¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ  2012)
¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014) ¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων
3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων
3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονωνmavraroda
 
¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 

What's hot (20)

¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ  2012) ¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ  2012)
¨ΕΡΩ¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
 
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014) ¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 16ο & 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
 
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
 
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
 
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
 
¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨- 5ο ΤΕΥΧΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
 
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
 
3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων
3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων
3. η αρχιτεκτονικη των κλασικων χρονων
 
¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
 

Viewers also liked

Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 21ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο έτος - 21ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο έτος - 21ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 21ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος
 Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣΗ ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣΠΑΖΛ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
 

Viewers also liked (16)

Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-34ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-33ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-35ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 28ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 25ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 24ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-31ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013-3ο Έτος-30ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος-20ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-37ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 23ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 21ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο έτος - 21ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο έτος - 21ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 21ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο έτος - 26ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο έτος - 19ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος
 Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2013 - 3ο Έτος - 29ο Τεύχος
 
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣΗ ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
 

Similar to Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος

2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...
2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...
2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...ΣΤΡΑΤΗΣ ΔΟΥΜΟΥΖΗΣ
 
5. Η Εικονομαχία
5. Η Εικονομαχία5. Η Εικονομαχία
5. Η ΕικονομαχίαKvarnalis75
 
Ο δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη Γαζή
Ο δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη ΓαζήΟ δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη Γαζή
Ο δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη ΓαζήAgnostosX
 
ιστορία 2
ιστορία 2ιστορία 2
ιστορία 2sitesioan
 
2. Κυκλαδικός πολιτισμός
2. Κυκλαδικός πολιτισμός2. Κυκλαδικός πολιτισμός
2. Κυκλαδικός πολιτισμόςKvarnalis75
 
Θρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη ΜακεδονίαΘρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη ΜακεδονίαΔήμητρα Τζίνου
 
Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;
Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;
Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;Kalliopi Ziogou
 
Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;
Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;
Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;Kalliopi Ziogou
 
αγιορειτικα μετοχια
αγιορειτικα μετοχιααγιορειτικα μετοχια
αγιορειτικα μετοχιαΕλενη Ζαχου
 
Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...
Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...
Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...neraidenia
 
Θ.Ε..3.3 Πολυπολιτισμικότητα
Θ.Ε..3.3 ΠολυπολιτισμικότηταΘ.Ε..3.3 Πολυπολιτισμικότητα
Θ.Ε..3.3 ΠολυπολιτισμικότηταPapanikolaou Dimitris
 
"Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα"
"Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα""Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα"
"Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα"dimlousi
 
βυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσεις
βυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσειςβυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσεις
βυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσεις2gnm
 
Θρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη ΜακεδονίαΘρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη ΜακεδονίαΔήμητρα Τζινου.
 
η ξεναγηση στον τοπο μας
η ξεναγηση στον τοπο μαςη ξεναγηση στον τοπο μας
η ξεναγηση στον τοπο μαςalexia4
 
Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α)
Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α) Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α)
Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α) elnas
 

Similar to Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος (20)

ο ιουστινιανος 2ο
ο ιουστινιανος 2οο ιουστινιανος 2ο
ο ιουστινιανος 2ο
 
2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...
2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...
2 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ 2017-«Τόποι λατρείας και Πολύ-πολιτισμικότητα στο χθες κ...
 
5. Η Εικονομαχία
5. Η Εικονομαχία5. Η Εικονομαχία
5. Η Εικονομαχία
 
Ο δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη Γαζή
Ο δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη ΓαζήΟ δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη Γαζή
Ο δεύτερος βίος των Τριών Ιεραρχών - Έφη Γαζή
 
ιστορία 2
ιστορία 2ιστορία 2
ιστορία 2
 
2. Κυκλαδικός πολιτισμός
2. Κυκλαδικός πολιτισμός2. Κυκλαδικός πολιτισμός
2. Κυκλαδικός πολιτισμός
 
Θρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη ΜακεδονίαΘρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
 
Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;
Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;
Γιατί να τιμούμε τους τρεις ιεράρχες ;
 
Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;
Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;
Γιατί να τιμώ τους Τρεις Ιεράρχες;
 
αγιορειτικα μετοχια
αγιορειτικα μετοχιααγιορειτικα μετοχια
αγιορειτικα μετοχια
 
Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...
Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...
Η Παναγιά του Παγγαίου: Ιερά Μονή Παναγίας Εικισιφοινίσσης: (Η ιστορία του μο...
 
Θ.Ε..3.3 Πολυπολιτισμικότητα
Θ.Ε..3.3 ΠολυπολιτισμικότηταΘ.Ε..3.3 Πολυπολιτισμικότητα
Θ.Ε..3.3 Πολυπολιτισμικότητα
 
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Μάριος Μαυρίδης
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Μάριος ΜαυρίδηςΗ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Μάριος Μαυρίδης
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Μάριος Μαυρίδης
 
Πόλεις του Πόντου
Πόλεις του ΠόντουΠόλεις του Πόντου
Πόλεις του Πόντου
 
"Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα"
"Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα""Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα"
"Από τον Ελληνικό Κόσμο στο Βυζάντιο και στο σήμερα"
 
Thess istoria
Thess istoriaThess istoria
Thess istoria
 
βυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσεις
βυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσειςβυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσεις
βυζαντίου μονοπάτια 2γνμ με σημειώσεις
 
Θρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη ΜακεδονίαΘρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
Θρησκευτικός τουρισμός στη Μακεδονία
 
η ξεναγηση στον τοπο μας
η ξεναγηση στον τοπο μαςη ξεναγηση στον τοπο μας
η ξεναγηση στον τοπο μας
 
Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α)
Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α) Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α)
Ο ελληνιστικός πολιστισμός (Μέρος Α)
 

More from Σσστ!!! Επιλογές

Σσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-18ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012-  2ο έτος-18ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012-  2ο έτος-18ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-18ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
 ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010) ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)Σσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-16ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο Έτος-16ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο Έτος-16ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-16ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 
Σσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές
 

More from Σσστ!!! Επιλογές (11)

Οικονολική Κρίση
Οικονολική ΚρίσηΟικονολική Κρίση
Οικονολική Κρίση
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο ΤεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο Τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012-2ο Έτος-23ο Τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-18ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012-  2ο έτος-18ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012-  2ο έτος-18ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-18ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-17ο τεύχος
 
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
 ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010) ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-16ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο Έτος-16ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012 -  2ο Έτος-16ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012 - 2ο Έτος-16ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-15ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-14ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-13ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2012- 2ο έτος-12ο τεύχος
 
Σσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχοςΣσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχος
Σσστ!!! Επιλογές 2011- 1ο έτος-11ο τεύχος
 

Recently uploaded

Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptxΟι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx36dimperist
 
13η ENΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
13η ENΟΤΗΤΑ  ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ:  ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf13η ENΟΤΗΤΑ  ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ:  ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
13η ENΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdfMaria Koufopoulou
 
Οι δικές μας αεροσκάφες
Οι δικές μας                    αεροσκάφεςΟι δικές μας                    αεροσκάφες
Οι δικές μας αεροσκάφεςDimitra Mylonaki
 
ΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdf
ΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdfΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdf
ΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdfChrisa Kokorikou
 
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένηΗ εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένηEvangelia Patera
 
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdfMaria Koufopoulou
 
Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdfΤο τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdfEvangelia Patera
 
Ιπτάμενη σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝ
Ιπτάμενη                σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝΙπτάμενη                σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝ
Ιπτάμενη σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝDimitra Mylonaki
 
Ο μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά Λυκείου
Ο μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά ΛυκείουΟ μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά Λυκείου
Ο μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά ΛυκείουVasiliki Matiaki
 
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdfΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdfChrisa Kokorikou
 
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"margaritathymara1
 
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝίκος Θεοτοκάτος
 
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptxΗμέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx36dimperist
 
Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdfΟ εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdfEvangelia Patera
 
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdfΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdfChrisa Kokorikou
 
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματοςΠαρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματοςDimitra Mylonaki
 
Διαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά Στοιχεία
Διαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά ΣτοιχείαΔιαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά Στοιχεία
Διαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά Στοιχείαbasket20032020
 
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝίκος Θεοτοκάτος
 

Recently uploaded (18)

Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptxΟι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
Οι μικροί αρτοποιοί της Γ τάξης και το ψωμί τους.pptx
 
13η ENΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
13η ENΟΤΗΤΑ  ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ:  ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf13η ENΟΤΗΤΑ  ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ:  ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
13η ENΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε΄ΤΑΞΗΣ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.pdf
 
Οι δικές μας αεροσκάφες
Οι δικές μας                    αεροσκάφεςΟι δικές μας                    αεροσκάφες
Οι δικές μας αεροσκάφες
 
ΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdf
ΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdfΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdf
ΡΑΛΛΙΟΥ ΕΛΕΝΗ-les droits des animaux.pdf
 
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένηΗ εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
Η εποχή του Ιουστινιανού-Η ελληνοχριστιανική οικουμένη
 
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
15η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΤΑΞΗ :ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.pdf
 
Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdfΤο τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
 
Ιπτάμενη σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝ
Ιπτάμενη                σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝΙπτάμενη                σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝ
Ιπτάμενη σκάφη ΚΟΜΙΚ ΠΑΙΔΙΩΝ
 
Ο μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά Λυκείου
Ο μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά ΛυκείουΟ μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά Λυκείου
Ο μοναχισμός στις διάφορες θρησκείες. Θρησκευτικά Λυκείου
 
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdfΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
ΣΠΑΣΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Β2.pdf
 
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ-ECOMOBILITY "ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ!"
 
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
 
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptxΗμέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
Ημέρα Επιστημών – Επίδειξη πειραμάτων από τους μαθητές.pptx
 
Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdfΟ εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους.pdf
 
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdfΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
ΣΤ2 -ΕΓΩ ΚΑΙ ΣΥ ΜΑΖΙ-ΦΙΛΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ .pdf
 
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματοςΠαρουσίαση                  καλλιτεχνικού θεάματος
Παρουσίαση καλλιτεχνικού θεάματος
 
Διαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά Στοιχεία
Διαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά ΣτοιχείαΔιαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά Στοιχεία
Διαχείρηση Gmail - Βήμα προς Βήμα - Βασικά Στοιχεία
 
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
 

Σσστ!!! Επιλογές 2014-4ο Έτος-36ο Τεύχος

  • 1. Σσσσ ! Επι σστ!! … λογές … Επιλογές από τα ιστολόγιο http://namarizathema.blogspot.com/ και http://e-puzzle.blogspot.com/ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ : Εὐάγγελος ὁ Σάμιος Έτος 4ο – Τεύχος 36ο – ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 1
  • 2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σσσσσστ!!!… Επιλογές ….................................................................................................................................. 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ................................................................................................................................................. 2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ....................................................................................................................................................... 3 Αντί προλόγου σας παραθέτω την παρακάτω ανάρτηση: ................................................................................. 3 ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ............................................................. 3 1. ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Αιώνια πρότυπα αγιότητας, ανθρωπιάς και παιδείας ........................................ 4 2. ΄Μακάριο είναι το να έχεις μέσα σου τον Θεό - Άγιος Γρηγόριος Νύσσης ............................................. 6 3. Πολύτιμες συμβουλές για το γάμο και την οικογένεια (του Γ. Σωφρονίου) ............................................ 6 4. Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι κατέστρεψαν τους αρχαίους ναούς!.. .............................................................. 7 5. "Και αν οι Τούρκοι έχουν καταρρίψει το ΠΝ21 στα Ίμια τίποτα δεν αλλάζει"... .................................... 11 6. «Επιστολή του Ιωάννου Μακρυγιάννη προς τους Νέους» « … Η Επανάσταση δεν έγινε μονάχα το ’21…» .......................................................................................................................................................... 14 7. ” Έφυγε μια ηρωίδα που αρνήθηκε να πάει ως επισκέπτρια στο σπίτι της. “ ...................................... 15 8. Ακρίτες: Οι φρουροί των συνόρων της Ρωμανίας εναντίον του Ισλάμ ................................................. 15 9. «Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ η Ελλάδα να γίνει Μεγάλη Δύναμη»! ........................................................ 17 10. ΑΠΔΠΧ: Σε επιτήρηση μπαίνει η ΗΔΙΚΑ (Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση) για τα προσωπικά δεδομένα ασθενών ........................................................................................................................................... 19 11. Το πρώτο κρούσμα «έξυπνου» ψυγείου «στρατολογημένου» από χάκερ .......................................... 20 12. ΥΠΟ ΔΙΩΓΜΟ Ο ΦΟΥΡΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ .................................................................................... 21 13. Νέο ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη το 2013 στη Γερμανία! .............................. 22 14. ” Χημική Ανάλυση Ζεόλαδου. “ ............................................................................................................. 23 15. Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης: Ο μεγάλος αρχαιολόγος που ανακάλυψε τον χρυσό της Βακτρίας ................ 25 16. Αναρτήσεις μηνός Δεκεμβρίου 2013 .................................................................................................... 26 2
  • 3. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αγαπητοί αναγνώστες Τα ιστολόγια ¨Σσσσσσσστ !!!!!! Ησυχία ................... κοιμάται.¨ και ¨Παζλ Ενημέρωσης¨ σας παρουσιάζουν το τριακοστό έκτο τεύχος με επιλογές αναρτήσεων. Πλέον είμαστε στο 4ο έτος. Θα αναρτηθεί στο ¨Παζλ Ενημέρωσης, απ΄ όπου θα μπορείτε να το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας, για ευκολότερη ανάγνωση. Προτείνουμε ¨ΠΛΗΡΗ ΟΘΟΝΗ¨ για μία σελίδα. Επίσης με κλικ επί ενός θέματος στα περιεχόμενα, μεταβαίνετε στην σελίδα που αντιστοιχεί, η εν λόγω ανάρτηση. Αντί προλόγου σας παραθέτω την παρακάτω ανάρτηση: ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης Την ίδια ώρα που εδώ στην Ελλάδα υπουργός δηλώνει υπερήφανος που πρωτοστατεί στην ανέγερση μουσουλμανικού τεμένους στην ελληνική πρωτεύουσα και οι διάφοροι μουσουλμανολάγνοι δήμαρχοι απειλούν ότι θα γεμίσουν με μιναρέδες τις πόλεις τους, στην Τουρκία ένα από τα πιο ιστορικά ελληνορθόδοξα μοναστήρια, αυτό της Παναγίας της Μολυβδοσκέπστης, καταρρέει από την εγκληματική αδιαφορία των τουρκικών αρχών αλλά και από τους βανδαλισμούς των διαφόρων ανεξέλεγκτων φανατικών χριστιανομάχων που λυμαίνονται την περιοχή όπου βρίσκεται το μοναστήρι. Σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας, Milliyet, το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας της Μολυβδοσκέπαστης, (Kurşunlu), που βρίσκεται στο όρος Μυκάλη στην περιοχή του Κουσάντασι και το οποίο έχει διατελέσει επί πολλούς αιώνες επί βυζαντινής εποχής μεγάλο χριστιανικό θρησκευτικό κέντρο είναι υπό κατάρρευση, όπως δείχνει και μια χαρακτηριστική φωτογραφία του μεγάλου αυτού χριστιανικού μνημείου που δημοσιεύει η εφημερίδα. Όπως δήλωσε η Τουρκάλα καθηγήτρια περιβάλλοντος, Zeynep Mercagöz, το κυρίως κτίσμα έχει πάθει μεγάλες ζημιές από διάφορους παράγοντες ενώ τα δέντρα που έχουν φυτρώσει πάνω από τα τοιχία απειλούν με κατάρρευση το όλο κτίσμα. Για τον λόγο αυτό και λόγω της μεγάλης χρονικής φθοράς το ιστορικό αυτό χριστιανικό κέντρο, δηλαδή το μοναστήρι της Παναγίας της Μολυβδιώτισας απειλείται με ολοκληρωτική καταστροφή. Για το ίδιο θέμα έκανε δηλώσεις και ο πρόεδρος του Ιδρύματος Προστασίας του Περιβάλλοντος του Κουσάντασι, Bahattin Sürücü, ο οποίος επεσήμανε ότι τα τζάμια που βρίσκονται στον τρούλο έχουν πάθει σοβαρές ζημιές από τον αέρα που τα κτυπάει ενώ και οι τοίχοι είναι υπό κατάρρευση αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα προστασίας συντήρησης και αναστύλωσης του μεγάλου αυτού μνημείου. Το μοναστήρι της Παναγίας της Κουρσουνιώτισσας, (κουρσούν σημαίνει στα τουρκικά μόλυβδος, δηλαδή μολυβδοσκέπαστη), βρίσκεται στο βουνό Σαμσόν, (Μυκάλη), 12 χλμ. από την παραλία τού Νταβουτλάρ, νότια του Κουσάντασι. Χτίστηκε τον 11ο αιώνα, κρυμμένο μέσα στο βουνό για να προστατεύεται από εχθρούς, αλλόθρησκους και εικονομάχους. Σήμερα εκείνο που σώζεται αλλά υπό κατάρρευση είναι η κεντρική εκκλησία, που περιβάλλεται από τείχη μήκους 100 μέτρων, ο τριώροφος πύργος με τα κελιά και το παρεκκλήσι του νεκροταφείου. Το μοναστήρι επισκέπτονται το καλοκαίρι πολλοί τουρίστες, αλλά και Τούρκοι φυσιολάτρες. Οι Τούρκοι αναφέρουν ότι το ιστορικό αυτό μοναστήρι λειτούργησε ανελλιπώς μέχρι το 1800 όταν και εγκαταλείφτηκε ένεκα έλλειψης μοναχών. Χαρακτηριστικό του κινδύνου άμεσης καταστροφής που αντιμετωπίζει σήμερα το μνημείο, είναι ότι ο τοπικός σύλλογος, «EKO DOSD» (προστασίας της φύσης) του Κουσάντασι, έχει απευθύνει επανειλημμένες εκκλήσεις στις τοπικές Αρχές να παρέμβουν για να αποτραπεί η κατάρρευση αυτού του ιστορικού βυζαντινού μνημείου, χωρίς όμως καμία μέχρι στιγμής ανταπόκριση. Γεγονός είναι πως ένα ακόμα ελληνορθόδοξο χριστιανικό μνημείο που άκμασε επί πολλούς αιώνες στην Μικρά Ασία είναι υπό κατάρρευση ένεκα της εγκληματικής αδιαφορίας των τουρκικών αρχών που κατά τα άλλα κόπτονται για τον λεγόμενο θρησκευτικό τουρισμό, αλλά και από την αδιαφορία του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού που κόπτεται μόνο για την ανακαίνιση μουσουλμανικών τζαμιών και μουσουλμανικών ιδρυμάτων λες και κάποιοι επιδιώκουν να μας αναβιώσουν τα μαρτύρια που υπέστη ο ελληνισμός επί οθωμανικής κατοχής. ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος Το αλίευσα ΕΔΩ Με εκτίμηση ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ο ΣΑΜΙΟΣ Διαχειριστής 3
  • 4. 1. ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Αιώνια πρότυπα αγιότητας, ανθρωπιάς και παι- δείας ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Αιώνια πρότυπα αγιότητας, ανθρωπιάς και παιδείας Επιμέλεια: Μιχαήλ Χούλης, Θεολόγος Η Εκκλησία μας τιμάει στις 30 Ιανουαρίου τους τρεις μεγάλους Ιεράρχες: Βασίλειο το Μέγα, Γρηγόριο το Θεολόγο και Ιωάννη το Χρυσόστομο. Τους «τρεις μεγίστους φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος», που ορθόδοξα ερμήνευσαν το Ευαγγέλιο του Χριστού, διέδωσαν το λόγο της χάριτος, μελέτησαν τις ανθρώπινες επιστήμες σε μεγάλο βαθμό και πάλεψαν με όλες τους τις δυνάμεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα: Πνευματικά, προσωπικά, κοινωνικά, οικονομικά. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ, γεννήθηκε στην Νεοκαισάρεια του Πόντου, το 330 μ.Χ., αλλά μεγάλωσε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Προερχόταν από πολύτεκνη και αγία οικογένεια. Στην Κωνσταντινούπολη σπούδασε κοντά στον ξακουστό εθνικό φιλόσοφο Λιβάνιο. Οι σπουδές του συνεχίστηκαν στην Νικομήδεια και την Αθήνα, ενώ διέπρεψε και ως δικηγόρος για πέντε χρόνια στην Καισάρεια. Υπήρξε σοφός και πολυγραφότατος. Γνώριζε καλά κάθε επιστήμη της εποχής του. Βαπτίστηκε σε ηλικία 30 ετών, δημιούργησε τους κανόνες του κοινοβιακού μοναχισμού, ασκήτεψε παρά τον Ίρι ποταμό μαζί με τον Γρηγόριο το Ναζιανζηνό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον Ευσέβιο Καισαρείας, και μετά τον Μ. Αθανάσιο ήταν αυτός ο κύριος αντιμέτωπος των οπαδών του Αρείου, οι οποίοι ηρνούντο τη θεότητα του Χριστού. Πολέμησε τη φτώχια και αδικία, ευαισθητοποίησε τους πλουσίους υπέρ της φιλανθρωπίας (ιδιαίτερα στην μεγάλη πείνα του 367-368) και δημιούργησε τη Βασιλειάδα, μια πόλη-θαύμα ανθρωπιάς, δια της οποίας και μέσα στην οποία διαβίωναν και τρέφονταν 30.000 πεινασμένοι, ορφανοί, ηλικιωμένοι, ασθενείς και πονεμένοι άνθρωποι κάθε ηλικίας. Έτσι, η κοινωνική δράση ξεκίνησε από την Εκκλησία και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τα διάφορα κράτη. Στα 49 του χρόνια, μετά από ζωή εξαντλητικής νηστείας και προσφοράς, έφυγε για την άνω Ιερουσαλήμ, στα τέλη του 378 μ.Χ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ, γεννήθηκε το 329 μ.Χ. σε ένα χωριό (Αριανζό) κοντά στην Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Ονομάστηκε «μέγας» και «Θεολόγος» για την μεγάλη του λογοτεχνική και εκκλησιαστική προσφορά, αλλά και για την αγιότητά του. Μας άφησε 408 ποιήματα, 18.000 περίπου στίχων, μεγάλης ποιότητας και μεγαλείου. Σπούδασε 13 ολόκληρα χρόνια (στην Καισάρεια Καππαδοκίας, στην Καισάρεια Παλαιστίνης, στην Αλεξάνδρεια και την Αθήνα), τη φιλολογία, τη φιλοσοφία, τα νομικά, την αριθμητική και γεωμετρία, τη μουσική. Έμεινε ιστορική η φιλία του με τον Μ. Βασίλειο, ο οποίος μάλιστα τον χειροτόνησε επίσκοπο Σασίμων στα 43 του χρόνια. Στον Ίρι ποταμό μελέτησε βαθειά τη φύση, τον εαυτό του, τα έργα του Ωριγένη και την Αγία Γραφή. Όταν η Κωνσταντινούπολη είχε πέσει στα χέρια των Αρειανών, εκφώνησε 5 Θεολογικούς Λόγους που έμειναν στην ιστορία, αν και κινδύνευε η ζωή του από τις εχθρικές ενέργειες εναντίον του. Τα έβαλε ακόμη και με τους νόμους της εποχής του που μείωναν την αξία και την ισότητα των γυναικών, επειδή όπως κήρυττε, «άντρες οι νομοθετούντες, γι’ αυτό κατά των γυναικών η νομοθεσία». Όταν ορισμένοι ζήλεψαν τη δόξα του και τον φθόνησαν, δεν δίστασε να παραιτηθεί από αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, γεννήθηκε στην σπουδαία και ιερή πόλη Αντιόχεια της Συρίας μεταξύ 344 και 354 μ.Χ. Η μητέρα του, Ανθούσα, επιμελήθηκε πολύ συνετά την ανατροφή του μετά τον θάνατο του πατέρα του, όπως και ο Μ. Βασίλειος διέπρεψε με τη βοήθεια της σωστής ανατροφής της μητέρας του Εμμέλειας. Έγινε ο πιο σοφός της εποχής του, μόνασε στην Αντιόχεια, εξελίχθηκε σε ακαταπόνητο κοινωνικό εργάτη και μοναδικό εκκλησιαστικό ρήτορα. Καθημερινά συντηρούσε φιλανθρωπικά 3.000 άτομα, ενώ στην Κωνσταντινούπολη αργότερα 7.000! Σώζονται γύρω στις 1.000 ομιλίες του και τα έργα του στην ερμηνεία της Αγίας Γραφής καλύπτουν πολλούς ογκώδεις τόμους. Αρχές του 398 μ.Χ. χειροτονήθηκε αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. Επειδή ήταν σταθερός και ευθύς στις απόψεις του, και δεν δίσταζε να ελέγχει προς 4
  • 5. πάσα κατεύθυνση, ενόχλησε θρησκευτικούς και πολιτικούς παράγοντες, καθώς και αρκετούς πλουσίους, τους οποίους έλεγχε για τη σκληρότητά τους. Κατάφεραν μάλιστα να καθαιρεθεί αντικανονικά, ενώ ο λαός τον προστάτεψε πολλές φορές για να μην πάθει το παραμικρό. Αν και επέστρεψε και αποκαταστάθηκε πανηγυρικά από σύνοδο, εξορίστηκε εκ νέου, το 404 μ.Χ. και υπέφερε καθ’ οδόν στα βάθη της Μ. Ασίας. Στα Κόμανα του Πόντου, το 407, στο ναό του Αγίου Βασιλίσκου, κοινώνησε για τελευταία φορά και παρέδωσε το πνεύμα του στον Χριστό που τόσο αγάπησε, με τα λόγια «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν». Ορισμένα ψήγματα στη συνέχεια από τη μοναδική τους διδασκαλία και δραστηριότητα, που συμπεριλαμβάνουν όλους τους τομείς των ανθρωπίνων θεμάτων και αναγκών, θεωρητικών και πρακτικών: Τα τρία πάγχρυσα στόματα του Λόγου διδάσκουν την αρμονική συμβίωση των συζύγων, τη συγχωρητικότητα με σκοπό την καλή συνέχεια της οικογένειας, τον κίνδυνο παρεκτροπής των παιδιών σε συνθήκες διάλυσης του γάμου, την επιείκεια και πραότητα ανάμεσα στο ζευγάρι, την ισοτιμία των φύλων. Δεν διστάζουν να καυτηριάζουν τους νόμους της εποχής τους, που δεν ήσαν πάντα δίκαιοι. Εκθειάζουν την προσφορά της μητέρας και την ομόνοια και φιλία που πρέπει να χαρακτηρίζει τα μέλη μέσα στην οικογένεια. Η κοινωνικότητα ως παράδειγμα αντλείται και από την κατασκευή του σώματος. Όλα τα όργανα είναι αναγκαία και συνεργάζονται άψογα για να παράγεται καλό αποτέλεσμα. Η φιλία, η αγάπη και η ειρήνη είναι η γνήσια κοινωνικότητα. Ιδιαίτερα η συνειδητοποίηση ότι είμαστε όλοι παιδιά ενός Πατέρα και ως εκ τούτου μεταξύ μας αδέλφια. Η «επίγεια Τριάδα», όπως ονόμασε ο Ιωάννης Μαυρόπους τους τρείς φωστήρες της οικουμένης, ακτινοβολούσε τον πάμφωτο ήλιο της δικαιοσύνης, τον Χριστό, και γι’ αυτό αποτελεί φωτεινό αρχέτυπο για τους νέους. Η αληθινή χαρά, διδάσκουν, είναι αποτέλεσμα πίστης και ένωσης με το Θεό, όχι στιγμιαίο συναίσθημα. Η θρησκευτικότητα είναι έμφυτη και κάθε άνθρωπος έχει μέσα του το «σπέρμα της Θεολογίας», αν και κάποιες φορές χωρίς να το γνωρίζει. Η πραγματική γνώση έρχεται με τα τρία εφόδια της Εκκλησίας: Το ιερό Ευαγγέλιο, το άγιο Δισκοπότηρο και τη συχνή θεία Κοινωνία και τα χωρίς όρια έργα αγάπης. Ενώ ο Νώε έσωσε μόνο την οικογένεια του από τον κατακλυσμό, ο απόστολος Παύλος, επειδή ήταν ενωμένος με τον Χριστό, με τη διδασκαλία και τις επιστολές του έσωσε όλη την οικουμένη. Η αγάπη είναι η περίληψη όλης της Αγίας Γραφής. Ξεπερνά σε αξία και αυτό το μαρτύριο. Άλλωστε οι απόστολοι ένεκα της αγάπης που είχαν μεταξύ τους κυρίευσαν τον κόσμο όλο και απέδειξαν έτσι την ανάγκη της υγιούς Θρησκείας και την ανάσταση του Κυρίου. Η εργασία πρέπει να ασκείται με επιμέλεια και προθυμία, με άμεμπτο τρόπο. Ο ίδιος ο Θεός εργάζεται ασταμάτητα και συνέστησε την εργασία ήδη από τον παράδεισο, ενώ εξάλλου και ο Ιησούς Χριστός, πριν ξεκινήσει δημόσια το σωτήριο έργο Του, εργαζόταν ως ξυλουργός και τεχνίτης. Χωρίς θρησκευτική πίστη δεν αποκλείεται ο άνθρωπος να καταντήσει κάποτε αναξιόπιστος καί στην εργασία του. Δεν έχει δηλαδή ηθικά ερείσματα για να αντισταθεί στο κακό και την κατακρήμνιση των αρετών. Όλες οι χειρωνακτικές εργασίες είναι απόλυτα σεβαστές και θαυμαστές, όχι μόνο οι λεγόμενες ‘πνευματικές’, τονίζουν οι ακούραστοι και ιδιαίτερα φιλόπονοι χρυσοί ιεράρχες. Η ειρήνη είναι πολυτιμότατο αγαθό, γνώρισμα του χριστιανού, και για να δοθεί ως δώρο από ψηλά απαιτείται πίστη στο Θεό και αρετή. Την ειρήνη πολλοί επαινούν μα λίγοι στηρίζουν. Αποτέλεσμα της έλλειψής της οι πάμπολλοι πόλεμοι στην ιστορία, που θα είχαν αποφευχθεί αν όλοι αγαπούσαν και αγαπιόντουσαν, ενδυναμωμένοι από τον Παράκλητο. Για την αγωγή και παιδεία, διδάσκουν οι τρεις σοφοί θείοι παιδαγωγοί, ότι πρέπει να παρέχεται με μέτρο και, αφού γίνεται πρώτα κατανοητή, τότε να παρέχεται στη συνέχεια και νέα γνωσιολογική και ανθρωπιστική τροφή. Οι νέοι είναι σαν τα χρυσά αγάλματα και τους πρέπει φροντίδα και ισόρροπη αγωγή. Η σωστή αγωγή αποτρέπει εξάλλου την παγκόσμια αναταραχή και την αναρχία. Οι εκπαιδευτικοί είναι αναγκαίο να πληρώνονται καλά για να είναι απερίσπαστοι στο λειτούργημά τους. Τους ανάξιους γονείς αποκαλούν παιδοκτόνους. Ελέγχουν άλλωστε και τους αμαθείς δασκάλους. Για την παραμέληση της αγωγής έχουν μεγάλη ευθύνη οι συντελεστές και υπεύθυνοι της αγωγής. Βασικό για τους νέους είναι το φωτεινό παράδειγμα του παιδαγωγού. Επειδή τα αρχέτυπα έχουν εξαφανιστεί γι’ αυτό και οι νέοι δεν γίνονται θαυμαστοί, πολύ εύστοχα επισημαίνουν. Η αγάπη είναι απαραίτητη στην παιδεία, που οφείλει να είναι ελεύθερη και όχι καταπιεστική. Η παιδεία πρέπει να δίνεται με επιστημονικό τρόπο και με ευσπλαχνία. Συνιστούν τον διάλογο που μειώνει το χάσμα των γενεών. Η καλοσύνη, η σύνεση και η ήρεμη φωνή αποδιώχνουν την φιλονικία. Ο έλεγχος πρέπει να γίνεται με φειδώ και όχι δημόσια. Η συμβουλή, ο χαρούμενος τρόπος διδασκαλίας και η αγάπη προσφέρουν ό,τι καλύτερο στην ψυχή και μόνο έτσι τα αποκτώμενα μένουν. Η αγωγή ακόμη είναι πλήρης όταν καλλιεργεί όλες τις αξιολογικές ροπές της ψυχής, ήτοι: Την ηθική, την θρησκευτικότητα, την κοινωνικότητα, την καλλιτεχνία, την επιστημοσύνη και την οικονομική κλίση του ανθρώπου. Τέλος, το κοινωνικό πρόβλημα την εποχή των τριών Ιεραρχών υπήρξε έντονο. Συμβουλεύουν να μην κρύβει κανείς τίποτα, αλλά το ψωμί, τα ρούχα, τα παπούτσια, τα χρήματα που περισσεύουν να μοιράζονται στους στερημένους. Τα 5
  • 6. πλούτη μοιάζουν με τα πηγάδια, συμβουλεύουν. Όσο μένουν ακίνητα τόσο μουχλιάζουν και αχρηστεύονται. Η σπατάλη και η πολυτέλεια είναι καλό να αποφεύγονται. Το ωραίο είναι να φερνόμαστε στους άλλους σαν αδελφοί και να μιμούμαστε στην πράξη την αγάπη του Θεού. Είναι αδύνατον, μας προτρέπουν, να περάσουμε την πόρτα του παραδείσου, αν δεν είμαστε ελεήμονες, ακόμη κι αν έχουμε αποκτήσει όλες τις άλλες αρετές. Μόνο όταν το Ευαγγέλιο, τονίζουν, γίνει πράξη και εφαρμοσθεί το θέλημα του Θεού, τότε θα αλλάξει ο κόσμος, θα ξεπροβάλει η ειρήνη και η δικαιοσύνη, θα εξαλειφθεί η πείνα, ο φόβος, η αδικία, οι ανισότητες και θα φανεί η αγάπη και αλληλεγγύη Επιμέλεια: Μιχαήλ Χούλης, θεολόγος ΠΗΓΗ Δείτε το βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=ofnfzt2Kb3I Το αλίευσα ΕΔΩ 2. ΄Μακάριο είναι το να έχεις μέσα σου τον Θεό - Άγιος Γρηγόριος Νύσ- σης Μακάριο δεν είναι τόσο να γνωρίζεις κάτι περί Θεού, αλλά το να έχεις μέσα σου τον Θεό. Άγιος Γρηγόριος Νύσσης Το αλίευσα ΕΔΩ 3. Πολύτιμες συμβουλές για το γάμο και την οικογένεια (του Γ. Σωφρονί- ου) (από το βιβλίο: «Οίδα άνθρωπον εν Χριστώ»-Βίος και πολιτεία Γ. Σωφρονίου) *Σκοπός του γάμου είναι η συνεργασία των συζύγων με τον Θεό, ώστε να γεννήσουν υιούς και θυγατέρες του Θεού. Για να κάνουν καλή εκλογή, χρειάζεται πολλή προσευχή για να δοθεί το κατάλληλο πρόσωπο για τον σκοπό αυτό. *Το θέμα είναι να μην γεννά κανείς υπάρξεις για την ιστορική πραγματικότητα, αλλά να γεννά πρόσωπα για την υπεριστορική πραγματικότητα, για να εισέλθουν στον Παράδεισο. Πολλοί γεννούν παιδιά που γίνονται τροφή για την Κόλαση. *H γενική άποψη για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών είναι η εξής: προ του γάμου χρειάζεται προσοχή. Η εκλογή του κατάλληλου προσώπου πρέπει να γίνεται με προσευχή. Οι σύζυγοι πρέπει να αρχίζουν με ζήλο τη ζωή τους και με προσευχή, να φωτίσει ο Θεός τα παιδιά που θα γεννηθούν να γίνουν δικά Του παιδιά. Καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά θα πρέπει διακριτικά να τους δίνουμε ελευθερία και να τα αφήνουμε να πορεύονται το δρόμο τους. Να μην χρησιμοποιούμε το ρήμα απαγορεύω, ακόμα και για την ψυχαγωγία. Δεν έχει τόσο σημασία πώς συμπεριφέρονται σε δευτερεύοντα θέματα, όσο εάν αγαπούν το Χριστό. Για να αγαπούν το Χριστό δεν πρέπει να τους μιλάμε ψυχολογικά και θεολογικά με μια ξύλινη γλώσσα, αλλά να προσευχόμαστε εσωτερικά με την καρδιά μας. Όταν οι γονείς έχουν μέσα τους τη χάρη του Θεού, τα παιδιά το διαισθάνονται. *Η διαπαιδαγώγηση των παιδιών αρχίζει από την ημέρα του γάμου. Οι σύζυγοι πρέπει να ζουν με προσευχή και φόβο Θεού. Όταν η μητέρα προσεύχεται τότε που είναι έγκυος, το έμβρυο αισθάνεται την ενέργεια της προσευχής. Όταν συλλαμβάνεται ένα παιδί, δεν πρέπει οι γονείς να αγανακτούν. Όταν γεννιέται, πρέπει να προσεύχονται, ακόμα να προσεύχονται και όταν έχουν το μωρό στην αγκαλιά τους. Ότι κάνει η μητέρα πρέπει να το κάνει με προσευχή. Να σταυρώνει το παιδί όταν κοιμάται, να προσεύχεται όταν του δίνει το γάλα της ή όταν του δίνει φαγητό. 6
  • 7. *Το ότι σήμερα πολλά παιδιά έχουν σκληρά ένστικτα, οφείλεται στο ότι δεν θηλάζουν από τη μάνα. (Όταν μια γυναίκα τον ρώτησε αν πρέπει να τρέφει το παιδί της από το γάλα της ή από το γάλα της αγελάδας, απάντησε: Ποιος το γέννησε, εσύ ή η αγελάδα;) *Σκοπός δεν είναι απλώς να κοινωνεί το βρέφος των Αχράντων Μυστηρίων, αλλά να ζει μέσα στην ατμόσφαιρα της προσευχή του σπιτιού. Οι γονείς πρέπει να εμπνέουν στα παιδιά την αγάπη τους για το Χριστό και την Παναγία. *Όταν τα παιδιά είναι μικρά, πρέπει να υπάρχουν νόμοι στο σπίτι, οι οποίοι όσο μεγαλώνουν τα παιδιά πρέπει σιγάσιγά να υποχωρούν. Τότε να δίνεται ελευθερία. Να τους δίνουμε και δώρα. Μπορεί τα παιδιά να αισθάνονται ότι ζουν κάπως απαρχαιωμένα. Όταν ζουν εκκλησιαστική ζωή. Το σπουδαίο όμως είναι τα παιδιά να μην γίνονται άθεοι. Μεγαλύτερη και από την σαρκική αμαρτία είναι η αθεΐα. *Η καλή ψυχαγωγία είναι απαραίτητη για τους ανθρώπους που ζουν στον κόσμο. Είναι προτιμότερο να βγαίνουν τα παιδιά έξω από το σπίτι, παρά να μένουν στο σπίτι και να βλέπουν τηλεόραση. * Θα πρέπει να φροντίσουμε να μεγαλώνουν τα παιδιά κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην αισθάνονται την Ορθοδοξία ως δύσκολη και φορτική. *Ελευθερία δεν σημαίνει «κάνε ό,τι θέλεις», αλλά «κάνε ότι θέλεις με όρους». Δηλαδή, συζητάμε με τα απιδιά, δεν εκφράζουμε εκπλήξεις και θαυμασμούς για κάτι κακό που κάνουν, και σε μερικά δευτερεύοντα θέματα τα αφήνουμε να ενεργούν με τη θέλησή τους. Εάν κάποιο παιδί θέλει να πάει στο πάρτυ, θα του πούμε: «Κάνε προσευχή και ό,τι σε φωτίσει ο Θεός» Και να προσθέσουμε: ¨Εγώ δεν θα σου το κρατήσω, εάν πας στο πάρτυ μετά από προσευχή». Έτσι τους αναπτύσσουμε την υπευθυνότητα και την σχέση τους με το Χριστό, τους μαθαίνουμε να προσεύχονται στο Θεό για κάθε πράξη τους. *Να προσευχόμαστε να δίνει ο Θεός έμπνευση. Ο Θεός φωτίζει όλους τους ανθρώπους, ιδίως τις μητέρες και τους δίνει έμπνευση. Μόνον έτσι μπορούμε να διαπαιδαγωγήσουμε τα παιδιά. *Η ελευθερία παίζει μεγάλο ρόλο στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. *Πρέπει μέσα στο σπίτι να γίνονται ανοιχτοί διάλογοι. Επίσης, πρέπει να επικρατεί η ατμόσφαιρα της προσευχής και όχι απλώς η ατμόσφαιρα των λόγων. Πρέπει να μορφώνουμε τα παιδιά μας. Και μόρφωση, κατά την Εκκλησία, θα πει δίνω μορφή, δηλαδή τη μορφή του Χριστού. *Το να έχουν επικοινωνία και συναντήσεις τα παιδιά με πολλούς νέους είναι καλό. Γιατί έτσι καταλαβαίνουν ότι οι σχέσεις με το άλλο φύλο δεν κινούνται μόνον σε σαρκικό επίπεδο, όπως γίνεται στο γάμο. *Οι γονείς δεν πρέπει να παραμελούν πολύ τα απιδιά τους για τις ακολουθίες και τα κηρύγματα. Επίσης, μερικοί Έλληνες γονείς στην Αγγλία δεν αφήνουν τα παιδιά τους να κάνουν παρέα με παιδιά Άγγλων. Αυτό είναι κακό. Το παιδιά πρέπει να μαθαίνει πώς να ζει σε μια κοινωνία με διαφορετικούς ανθρώπους. *Στην Παλαιά Διαθήκη η ατεκνία εθεωρείτο όνειδος, γιατί όλες οι γυναίκες ήθελαν να γίνουν μητέρες και γιαγιάδες του Χριστού, του Μεσσία. Στην Καινή Διαθήκη τα πράγματα έχουν αλλάξει, γιατί τώρα ζούμε τον Μεσσία, τον Χριστό. (από το βιβλίο: «Οίδα άνθρωπον εν Χριστώ»-Βίος και πολιτεία Γ. Σωφρονίου, του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου) -για πρώτη φορά στο διαδίκτυο για τη αντιγραφή Alexia-momyof6 Το αλίευσα ΕΔΩ 4. Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι κατέστρεψαν τους αρχαίους ναούς!.. Αναζητώντας με νηφαλιότητα την ιστορική αλήθεια, που θέλει να λέει ότι λάθη έγιναν από πολλές πλευρές, ας αναλογιστούμε πόσες καταστροφές έκαναν οι ίδιοι οι αρχαίοι με τους ανεξάντλητους εμφυλίους πολέμους (Πελοποννησιακοί Πόλεμοι, Ιεροί Πόλεμοι, Μεσσηνιακοί πόλεμοι κλπ)!.. Ο Ηρόστρατος, για παράδειγμα, πυρπόλησε τον Ναό της Εφεσίας Αρτέμιδος, που ήταν ένα από τα 7 Θαύματα του Κόσμου, η Θήβα με εξαίρεση την οικία του ποιητή Πίνδαρου κατεστράφη ολόκληρη, ενώ οι Ρωμαίοι άδειασαν κυριολεκτικά την αρχαία Ελλάδα από τα πιο σημαντικά πολιτιστικά της στοιχεία!.. Ας διαβάσουμε, λοιπόν, σήμερα μία περισπούδαστη μελέτη του Πρωτοπρεσβύτερου Κυριακού Τσουρού πάνω σ' αυτό το θέμα, η οποία συμβάλλει κατά πολύ στην αντικειμενική διαφώτιση αυτού του θέματος!.. 7
  • 8. ΠΟΙΟΙ ΚΑΤΕΣΤΡΕΨΑΝ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΝΑΟΥΣ; Πρωτοπρ. Κυριακού Τσουρού Γραμματέως της Σ. Ε. επί των αιρέσεων Πολλά από τα «νεοεθνικά» ρεύματα, που δραστηριοποιούνται και στην Ελλάδα, ισχυρίζονται συχνά, ότι oι χριστιανοί κατέστρεψαν τους ναούς, τα ιερά και τα αγάλματα της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, καταστρέφοντας, έτσι, έργα τέχνης και μνημεία πολιτισμού. Για να στηρίξουν αυτό τον ισχυρισμό τους, επιστρατεύουν μεμονωμένα περιστατικά και προβάλλουν περιπτώσεις ακραίας συμπεριφοράς ως την επίσημη γραμμή της Χριστιανικής Εκκλησίας κατά της αρχαίας θρησκείας. «Η Ορθοδοξία κατέστρεψε τους ναούς μας», λένε1. Σε ερώτηση: «Τι πρόσφερε η Ορθοδοξία στους Έλληνες;», δίδεται η απάντηση: «Την καταστροφή όλων των ναών, των έργων τέχνης και των βιβλιοθηκών»2. Οι χριστιανοί «έκαψαν όσα βιβλία δεν τους βόλευαν, βεβήλωσαν τα ελληνικά ιερά, κομμάτιασαν τα αγάλματα, γκρέμισαν τους ελληνικούς ναούς, καταλήστεψαν τον εθνικό πληθυσμό»3. Σε συκοφαντικό άρθρο κατά του Χριστιανισμού, υποστηρίζεται για τους χριστιανούς, ότι «Η πρώτη τους κίνηση ήταν να καταστρέφουν τους ναούς και τα αγάλματα των Ελλήνων στερώντας έτσι τον κόσμο από ανεπανάληπτα δημιουργήματα της αρχαίας τέχνης, για να μη μείνει ίχνος από τη "βδελυρή θρησκεία των ειδώλων"»4. Υπήρχε, λένε, ένα κατευθυντήριο «σχέδιο», το οποίο κατηύθυνε τις «χριστιανικές μάζες» ώστε να καταστρέψουν ό,τι ελληνικό. «Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε εμείς οι Έλληνες», γράφουν, «ότι τα ακρωτηριασμένα αγάλματα που θαυμάζουμε σήμερα στα μουσεία, οι ερειπωμένοι ναοί μπροστά στους οποίους εκστασιάζονται οι καλλιτεχνικές φύσεις και οι αρχαιόφιλοι... δεν είναι παρά τα φτωχικά λείψανα τρομερoύ μακελλειoύ που σπάραξε την ελληνική χώρα (και όχι μόνο αυτή) από τον 4ο ως τον 6ο τουλάχιστο αιώνα της χρονολογίας μας»5. Συχνά, για να ενοχοποιήσουν το Βυζάντιο, επικαλούνται τις επιδρομές του Αλάριχου κατά της Ελλάδος το 396 μ.Χ. και τις καταστροφές που προξένησε στους αρχαίους ναούς6. Όμως, ένα τέτοιο «επιχείρημα» αποδεικνύεται έωλο, «δείγμα της πιο χονδροειδούς προπαγάνδας ή άγνοιας» εκ μέρους των «νεοεθνικών». Και τούτο διότι, αποκρύπτουν ότι ο Αλάριχος δεν ήταν Βυζαντινός αλλά Γότθος, όπως και oι μοναχοί που τον συνόδευαν στις καταστροφές ήταν αιρετικοί αρειανοί, τους οποίους ο ίδιος ο Θεοδόσιος είχε καταδιώξει ένα χρόνο πρίν7. Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι υπήρξαν, κατά την πορεία της επικράτησης του Χριστιανισμού, και περιπτώσεις ανεξέλεγκτης εκδικητικής συμπεριφοράς των επί αιώνες καταδιωκομένων Χριστιανών κατά των θρησκευτικών συμβόλων των πρώην διωκτών τους. Ή, ακόμη, και αυστηρές αυτοκρατορικές αποφάσεις εναντίον εκπροσώπων της αρχαίας ειδωλολατρικής θρησκείας ή νόμοι που επέβαλλαν το κλείσιμο των ειδωλολατρικών ναών. Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Β' υπέγραψε και νόμο με εντολή καταστροφής ναών και ιερών της αρχαίας θρησκείας. Όμως, όλα αυτά, δεν ήταν ούτε μια γενικευμένη τακτική έναντι των αρχαίων ναών, ούτε πολύ περισσότερο η στάση της Εκκλησίας. Ο Χριστιανισμός αρχίζει να επικρατεί στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου. Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι: από τότε και στο εξής καταστράφηκαν oι αρχαίοι ναοί ή μήπως πολλοί απ' αυτούς ήταν ήδη κατεστραμένοι ή εγκαταλελειμμένοι; Γιατί, για να μιλήσει κανείς για καταστροφές αρχαίων ναών από τους χριστιανούς προ του Μ. Κωνσταντίνου είναι εξ ολοκλήρου παράλογο. Σ' αυτό το ερώτημα έχουν απαντήσει ειδικοί και εγκρατείς των ιστορικών πραγμάτων επιστήμονες. Εμείς εδώ θα περιοριστούμε να επιστρατεύσουμε κείμενα που προέρχονται από τους ίδιους τους οπαδούς και εκπροσώπους του σύγχρονου πολυθεϊσμού, μέσα από τα οποία αποδεικνύεται περίτρανα, ότι πολλοί ναοί και Ιερά της αρχαίας ελληνικής θρησκείας είχαν υποστεί ολοκληρωτικές καταστροφές και βανδαλισμούς αιώνες πριν την εμφάνιση του Χριστιανισμού. Και πρωτίστως, θα επικαλεσθούμε κείμενα επιφανούς εκπροσώπου του «Υπάτου Συμβουλίου των Ελλήνων Εθνικών», ο οποίος καίτοι τάσσεται μ' εκείνους που ισχυρίζονται, ότι oι χριστιανοί κατέστρεψαν τα αρχαία μνημεία, εν τούτοις, ομολογεί, καταγράφοντας Ιστορικά γεγονότα, ποια ήταν πράγματι η κατάσταση των αρχαίων ελληνικών Ιερών μερικούς αιώνες πριν ο Χριστιανισμός εδραιωθεί, ως η επικρατούσα θρησκεία. Και βεβαίως, η γνώμη του είναι ιδιαιτέρως βαρύνουσα, γι' αυτό θα μεταφέρουμε εδώ αυτούσια τα δικά του κείμενα. Ο συγγραφέας, λοιπόν, στο τρίτομο έργο του «Υπέρ της των Ελλήνων νόσου», τόμ. Γ', «Η συρρίκνωση της αρχαίας ψυχής», (ο τρίτος τόμος του βιβλίου φέρει τόν υπότιτλο «Ες έδαφος φέρειν»), μας πληροφορεί ότι ήδη από τον 3ο π. Χ. αιώνα αρχίζει η καταστροφή ελληνικών πόλεων και ιερών από επιδρομείς. Επικαλούμενος τον Κυρ. Σιμόπουλο, γράφει ότι πρώτοι οι Αιτωλοί, τον 3ο π.Χ. αιώνα, «απογύμνωσαν ή κατέστρεψαν τα ιερά και τους τόπους λατρείας που αποτελούσαν τον κυριότερο συνδετικό ιστό, τον θρησκευτικό δεσμό μεταξύ των κρατουπόλεων... Το 219 π. Χ. ο στρατηγός της αιτωλικής Συμπολιτείας Σκόπας, κυριεύει το Δίον την ιερή πόλη των Μακεδόνων και καταστρέφει τα πάντα. Γκρεμίζει όλα τα κτίσματα, πυρπολεί και τους χώρους λατρείας. Τα ίδια και στο ιερό της Δωδώνης από τον στρατηγό των Αιτωλών Δωρίμαχο. Καταπάτησε κάθε ιερό και όσιο γράφει ο Πολύβιος»8. Στην συνέχεια, ο Φίλιππος με τους Μακεδόνες του, σε αντίποινα, «πυρπόλησαν και κατεδάφισαν τα ιερά και ανέτρεψαν η κατέστρεψαν 2.000 ανδριάντες». Και δεν περιορίστηκαν μόνο στην Αιτωλία, αλλά προχώρησαν και στην Αττική, το 200 π. Χ., όπως εξιστορεί ο Λίβιος, όπου «Κατέστρεψαν και τα μνημεία και ανέσκαψαν τους τάφους διασκορπίζοντας τα οστά των νεκρών»9. Ακολουθούν οι επιδρομές των Ρωμαίων, που κράτησαν δύο ολόκληρους αιώνες και έφεραν πράγματι «ες έδαφος» πόλεις, ναούς, ιερά και αγάλματα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το 194 π. Χ., ο Τίτος Φλαμίνιος, μετά την νίκη του κατά του 8
  • 9. Φιλίππου, «στέλνει καραβιές ολόκληρες από κλεμμένα μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα για να κοσμήσουν το θρίαμβο του στη Ρώμη»10. Το 189 π.Χ., «ο Μάρκος Φούλβιος Νοβιλίορ λεηλατεί σύμφωνα με την καταγραφή του Πολύβιου την Αμβρακία συμπεριλαμβανομένων και των Ιερών της και στέλνει σα λάφυρα στη Ρώμη, αγάλματα, επιγραφές και θησαυρούς»11. Το 181 π.Χ., «η Σύγκλητος είχε ρίξει στην πυρά τα έργα των Πυθαγορείων»12. Το 87 π.α.χ.χ.13, «ο άξεστος Σύλλας, καταστρέφει την Αθήνα που είχε συμπαραταχθεί με τον Μιθριδάτη, και αμέτρητα αγάλματα, πίνακες ζωγραφικής και θησαυροί, γίνονται αντικείμενα λεηλασίας και μεταφέρονται στη Ρώμη, συμπεριλαμβανομένης της ονομαστής βιβλιοθήκης του Απελλικώνος και του περίφημου πίνακα του Ζεύξιδος... Ο ίδιος άρπαγας στρατοκράτης ήταν επίσης αυτός που άρπαξε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς του Αλαλκομένειου ιερού της Βοιωτίας, έβαλε χέρι στα ιερά της Επιδαύρου... της Ολυμπίας και των Δελφών»14. Το 55 π.α.χ.χ., «ο φοβερός Βέρρης... λεηλάτησε τα καλλιτεχνήματα και τους θησαυρούς όλης της νότιας Ελλάδας, έκλεψε το χρυσό από τον Ναό της Αθηνάς στην Αθήνα... άρπαξε από την Τένεδο το λατρευτικό άγαλμα του τοπικού ημίθεου Τέννητος, καταλήστεψε τον πανάρχαιο Ναό της Ήρας στη Σάμο, το Ναό της Αρτέμιδος στην Πέργαμο, λεηλάτησε όλα τα μνημεία της Ασπένδου στην Παμφυλία»15. «Ο Αύγουστος... κλέβει από την Τεγέα και μεταφέρει στη Ρώμη το περίφημο άγαλμα της Αλέας Αθηνάς... Ο Καλιγούλας διάλεγε ελληνικές προτομές και πρόσταζε να τις αποκεφαλίζουν και να προσθέσουν σε αυτές το δικό του κεφάλι... Ο Νέρωνας, κλέφτης επίσης πεντακοσίων χάλκινων γλυπτών από τους Δελφούς...»16. Συμπερασματικά, ο εν λόγω συγγραφέας μας πληροφορεί ότι οι Ρωμαίοι «μέσα σε λιγώτερο από δύο αιώνες τη μετέτρεψαν (την Ελλάδα) σε ερειπωμένη επαρχία τους, σε μια χώρα όπου "οι λίθοι μόνον" θύμιζαν "τη σεμνότητα και το μέγεθος της Ελλάδος" (Δίων Χρυσόστομος)». Και καταλήγει: «ο Παυσανίας (σσ. 2ος μ. Χ. αι.) ουσιαστικά θα δει και θα περιγράψει μια χώρα ερειπωμένη και ολιγάνθρωπη, της οποίας αρκετές πόλεις είναι ήδη έρημες, τα δε ιερά είναι κατά πλειοψηφία χορταριασμένα και με γκρεμισμένες τις στέγες... Ο Ρωμαίος ποιητής Γιουβενάλλης... θα γράψει επίσης και τα εξής:... Σήμερα δεν μπορείς να αρπάξεις από αυτούς, όταν πατήσεις το φτωχό τους τόπο, τίποτε άλλο από μερικά βόδια και φοράδες, τους εφέστιους Θεούς από το σπιτικό τους και κανένα περίεργο άγαλμα, αν έχει μείνει κανένα στα ιερά τους...»17. Αυτά εξιστορεί με εθνικό πόνο ο εκπρόσωπος του Τ.Σ.Ε.Ε. και μας βρίσκει συμπάσχοντας, γιατί έχει απόλυτο δίκιο. Όμως, πως συμβιβάζονται όλα αυτά μ' εκείνα τα «αποφθεγματικά» που ακούσαμε πιο πάνω, ότι οι χριστιανοί «έκαψαν όσα βιβλία δεν τους βόλευαν, βεβήλωσαν τα ελληνικά ιερά, κομμάτιασαν τα αγάλματα, γκρέμισαν τους ελληνικούς ναούς, καταλήστεψαν τον εθνικό πληθυσμό», και ότι η Ορθοδοξία προσέφερε «Την καταστροφή όλων των ναών, των έργων τέχνης και των βιβλιοθηκών»; Παρόμοιες «ομολογίες» συναντάμε και σε άλλα περιοδικά. Επιλεκτικά μεταφέρουμε εδώ δύο ακόμη αντιπροσωπευτικά κείμενα που προέρχονται από περιοδικά του «νεοεθνικού» νεοπολυθεϊστικού «χώρου»: «Οι πληροφορίες που παραδίδουν ο Παυσανίας, ο Στράβων και ο Πολύβιος για τις εκτεταμένες επιχειρήσεις αρπαγής ελληνικών έργων τέχνης εντυπωσιάζουν, όσον αφορά στους αριθμούς και την αξία των μνημείων, που μεταφέρθηκαν στη Ρώμη. Πεντακόσια αγάλματα από τους Δελφούς, τρεις χιλιάδες από τη Ρόδο και εκατοντάδες γλυπτά και έργα ζωγραφικής από την Κόρινθο έγιναν λεία κατακτητών. Ό,τι είχε απομείνει μέχρι την επικράτηση του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας του Βυζαντίου, έγινε στόχος για καταστροφή από το νέο μισελληνικό καθεστώς, με την ανοχή και τις ευλογίες του οποίου «αλώνιζαν» ορδές βαρβάρων και λαφυραγωγούσαν, ό,τι εύρισκαν στο δρόμο τους. Εκτός απ' αυτούς όμως και οι χριστιανοί του ελλαδικού χώρου δεν ήταν άμοιροι μιαρών πράξεων. Όχι μόνον κατέστρεφαν κτήρια και ακρωτηρίαζαν αγάλματα, αλλά πωλούσαν "δι' ολίγα τάλλαρα" τα τεμάχιά τους σε ξένους επισκέπτες»18. Τα ίδια επαναλαμβάνει και άλλο περιοδικό του «χώρου»: «Η λεηλασία του Ελληνικού πολιτισμού προσλαμβάνει δραματικές διαστάσεις επί Νέρωνος, ο οποίος "Πεντακόσιας θεών τέ αναμίξ αφείλετο και ανθρώπων εικόνας χαλκάς" (Παυσανίας, Φωκικά 71). Μεταξύ των κλοπιμαίων ήσαν και η πασίγνωστη Κόρη του Anzio, η Κασσάνδρα, ο έρως του Πραξιτέλους, ο θνήσκων Γαλάτης, ο ο Απόλλων του Σκόπα, η «εύκνημα» Αμαζόνα του Στρογγυλίωνος και ένα μικρό άγαλμα του Αλεξάνδρου, το οποίο είχε επιχρύσωση... Οι αυτοκράτορες και οι πλούσιοι Ρωμαίοι, αφού πρώτα έσβηναν τα επιγράμματα από τις βάσεις των αγαλμάτων, έκοβαν τα κεφάλια και στη θέση τους έβαζαν το μαρμάρινο ομοίωμα του δικού τους κεφαλιού»19. Ας σημειωθεί, ότι η μαρτυρία του Παυσανία πρέπει να θεωρηθεί ως ιδιαιτέρως βαρύνουσα, αφού το έργο του «Περιήγησις της Ελλάδος», έχει γραφεί μεταξύ των ετών 160 και 180 μ. Χ. Αυτά, λοιπόν, μας πληροφορούν οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των ελληνικών «νεοεθνικών» ρευμάτων, οι όποιοι στη συνέχεια καταγγέλλουν τον Χριστιανισμό ως τον μοναδικό διώκτη και καταστροφέα αρχαίων ναών, αγαλμάτων και βιβλιοθηκών. Δηλαδή, οι Ρωμαίοι δεν κατέστρεψαν τους αρχαίους ναούς αφήνοντας «μόνον τους λίθους»; Οι ρωμαίοι αυτοκράτορες δεν αποκεφάλιζαν τα αγάλματα για να αντικαταστήσουν τις κεφαλές τους με τα ομοιώματα των δικών τους «άμυαλων» κεφαλών; Δεν έκαψαν βιβλία και βιβλιοθήκες20, δεν έφεραν «ες έδαφος» τα αριστουργήματα της ελληνικής τέχνης, αλλά και αυτόν το ίδιο τον ελληνικό πολιτισμό; Και όλα αυτά τα έκαναν μόνον οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες και οι χριστιανοί; Αν είναι δυνατόν αυτό να λέγεται ιστορία και αντικειμενικότητα! 9
  • 10. Και δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι Χριστιανοί, μέχρι και τις ημέρες του Μ. Κωνσταντίνου, όχι μόνον βρίσκονταν κάτω από φρικτούς και αιματηρούς διωγμούς, που ανέδειξαν 11 εκατομμύρια μάρτυρες της Πίστεως μέσα στους τρεις πρώτους χριστιανικούς αιώνες, αλλά και αποτελούσαν τον 4ο μ. Χ. αιώνα το 5% μόνον του πληθυσμού της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ποσοστό που δεν άλλαξε σημαντικά ακόμη και τους πρώτους χρόνους μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού. Διερωτάται κανείς: άραγε τον 4ο αιώνα, που άρχισε να επικρατεί ο Χριστιανισμός, όλοι αυτοί οι κατεστραμένοι ναοί, τα ιερά, και τα αγάλματα είχαν πάλι ανακατασκευαστεί; Η ιστορική αλήθεια όμως είναι ότι, όσοι σώζονται από τους αρχαίους ναούς οι περισσότεροι το οφείλουν στο γεγονός ότι πέρασαν στη χρήση των Χριστιανών. Αν σώζεται σήμερα ο Παρθενώνας το σπουδαιότερο αρχαιοελληνικό μνημείο ο ναός του Ηφαίστου (Θησείο), το Ερεχθείο, το ωρολόγιο του Κυρρήστου και τόσοι άλλοι ναοί στον Ελλαδικό χώρο και έξω απ' αυτόν, αυτό οφείλεται στο ότι μετατράπηκαν σε χριστιανικούς ναούς. Πολλά δε από τα αριστουργήματα τέχνης που διασώθηκαν και κυρίως αγάλματα, οφείλουν τη διάσωση τους στη μεταφορά τους στην Κωνσταντινούπολη για τη διακόσμησή της. Παρατηρεί ο κ. Ιωάν. Τσέντος: «Οι Βυζαντινοί φύλασσαν όλους αυτούς τους θησαυρούς ευλαβικά, και τους θεωρούσαν στολίδι της πρωτεύουσάς τους, πράγμα που αποδεικνύει πρώτον μεν ότι δεν έτρεφαν αυτό το υποτιθέμενο μίσος προς ό,τι το αρχαίο, αλλά θεωρούσαν αυτά τα αγάλματα μέρος της πολιτιστικής τους κληρονομιάς, και δεύτερον ότι είχαν την αισθητική που τους επέτρεπε να εκτιμήσουν την ομορφιά και την αξία τους... δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς πως όποιο μνημείο τον αρχαίου ελληνικού πολιτισμού σώζεται σήμερα στην Ελλάδα, οφείλει τη σωτηρία του στην προστατευτική ασπίδα τον Βυζαντίου»21. Δεν είναι λοιπόν δυνατόν να καταλογισθεί η ευθύνη των σημερινών ερειπίων αρχαίων ναών στους Χριστιανούς. Μήπως δεν υπάρχουν σήμερα και αναρίθμητοι Χριστιανικοί ναοί ερειπωμένοι ή εξαφανισμένοι; Από τα μέσα του 4ου αι. έως και τον 6ο αι. μ. Χ., μόνο στην Αθήνα και τα περίχωρα, υπήρχαν είκοσι δύο χριστιανικές Βασιλικές. Πολλές απ' αυτές είναι γνωστές σήμερα μόνον από τα ερείπιά τους. Ασφαλώς οι παλαιοχριστιανικές αυτές Βασιλικές δεν οφείλουν την ερήμωσή τους σε αντιχριστιανικούς διώκτες και καταστροφείς. Ο χρόνος, η φθορά, τα φυσικά φαινόμενα συνετέλεσαν στην ερήμωσή τους, καίτοι οι χριστιανοί που τις οικοδόμησαν, όχι μόνον υπήρχαν τότε για να τους χρησιμοποιήσουν στη λατρεία τους, αλλά και αποτέλεσαν πλέον το μόνο θρησκευτικό στοιχείο της Ελλάδος. Ως παραδείγματα μερικών από τις πολλές ερειπωμένες παλαιοχριστιανικές Βασιλικές, που δεν υπάρχουν σήμερα, αναφέρομε τις Βασιλικές της Αγ. Τριάδος (δυτικά του Παρθενώνα), του Ασκληπιείου (νότια του βράχου της Ακρόπολης), του Αγ. Διονυσίου του Αρεοπαγίτη (δυτικά της Ακρόπολης), του Ιλισσού (ανατολικά των Στηλών του Ολυμπίου Διός Αρδηττού), του Ολυμπιείου (βόρεια των Στήλων του Ολυμπίου Διός), της Παναγιάς της Πέτρας (στον Ιλισσό) κ.α.22. Θέλουν να αγνοούν, δηλαδή, οι σύγχρονοι «παγανιστές» ότι οι περισσότεροι αρχαίοι ναοί, όπως και οι παλαιοχριστιανικοί αργότερα, καταστράφηκαν από κατακτητές, από πολεμικές συγκρούσεις, από λεηλασίες και πυρκαγιές, από σεισμούς και θεομηνίες και άλλα φυσικά φαινόμενα. Οι ισχυρισμοί όμως των σημερινών πολυθεϊστών, αποδεικνύονται μεροληπτικοί, αντιϊστορικοί, προκατειλημμένοι, και αστήρικτοι. Γενικεύουν αυθαίρετα ακραία και μεμονωμένα περιστατικά και διαστρεβλώνουν βάναυσα την ιστορική αλήθεια. Επαναλαμβάνομε, ότι δεν αρνούμαστε περιπτώσεις βίαιης συμπεριφοράς και φανατισμού από μέρους του Χριστιανικού όχλου και καταστροφές ναών και αγαλμάτων. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι καταπιεσμένοι Χριστιανοί κατέστρεψαν αρχαίους ναούς και αγάλματα. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να γενικοποιούμε τα πράγμα τα και να αποδίδουμε την φυσική φθορά της αρχαιοελληνικής θρησκείας και των ιερών της σε μια τακτική και σ' ένα «σχέδιο» του Χριστιανισμού για την επικράτησή του. Όπως σημειώνει ο κ. Ιωάν. Τσέντος, «είναι εντελώς σαφές ότι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενον να υπήρξαν εκείνη την εποχή και κάποιες εκδηλώσεις φανατισμού. Ο ισχυρισμός όμως ότι οι χριστιανοί και το Βυζάντιο προέβησαν φερ' ειπείν σε συστηματική καταστροφή των αρχαίων αγαλμάτων, αποτελεί ασύστολο ψεύδος»23. Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος παρατηρεί:«Οπωσδήποτε, οι καταστροφές των ειδωλολατρικών ναών στην Ελλάδα δεν οφείλονταν σε θρησκευτικές συγκρούσεις. Η Ελλάδα είχε σε πολύ μεγάλο βαθμό ρημάξει και καταστραφεί, πριν την αναγνώριση του χριστιανισμού ως θρησκείας, όταν ακόμη οι χριστιανοί ήσαν θύματα μεγάλων διωγμών ή και δεν είχαν καν εμφανισθεί στην ιστορία. Ήδη στην ελληνιστική εποχή, δεν είναι λίγες οι πόλεις που είχαν μετατραπεί σε μικρή ομάδα χαμόσπιτων, με σπασμένα αγάλματα και ερειπωμένους ναούς». «Το μαντείο της Δωδώνης είχε σταματήσει προ πολλού να λειτουργεί και ήταν ερείπια, μας πληροφορεί ο Στράβων στα Γεωγραφικά του, τα οποία είχαν ήδη ολοκληρωθεί περίπου το 7 π.Χ. Ο Στράβων, επισημαίνει μάλιστα ότι όχι μόνο το μαντείο της Δωδώνης, αλλά και όλα τα άλλα μαντεία της Ελλάδος είχαν ουσιαστικά σβήσει στα χρόνια του»24. Ο καθηγητής κ. Βασ. Μπακούρος σημειώνει: «Όπως αποδεικνύει η έγκυρη επιστημονική έρευνα με βάση αρχαιολογικά ευρήματα (...., βλ. Ν. Παπαχατζή, Η θρησκεία στην αρχαία Ελλάδα, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996) τα περισσότερα ειδωλολατρικά ιερά ή ναοί δεν καταστράφηκαν ούτε μετασκευάστηκαν σε χριστιανικά τεμένη, απλώς εγκαταλείφθηκαν»25. Και ο π. Γεώργ. Μεταλληνός υπογραμμίζει: «Τις παρατηρούμενες καταστροφές αποδίδουν οι αρχαιολόγοι στους σεισμούς, τις βαρβαρικές επιδρομές (4ο - 6ο αι.) και την εγκατάλειψη. Τα αρχαία μνημεία των Αθηνών και των Δελφών έμε- 10
  • 11. ιναν απείραχτα από τους χριστιανούς. Η μετατροπή τους σε χριστιανικές εκκλησίες δείχνει περίτρανα τη συνείδηση της ιστορικής συνέχειας. Όσο και αν αυτό δεν ικανοποιεί τους σημερινούς αρχαιολάτρες26». Σε επιστολή του προς τον π. Γεώργιο Μεταλληνό, ο αρχαιολόγος Άγγ. Χωρέμης γράφει: «Αυτό που πράγματι έγινε είναι καταστροφές και ακρότητες σε τοπικό επίπεδο, από φανατικούς εκκλησιαστικούς και πολιτικούς παράγοντες, κυρίως εναντίον αγαλμάτων αρχαίων θεοτήτων με συνηθέστερο το φαινόμενο της ρινοκοπής και καταστροφής των προσώπων. Οι άνθρωποι αυτοί εξαγρίωναν τον όχλο, πράγμα όχι δύσκολο, αν σκεφτούμε ότι μόλις 75-80 χρόνια χώριζαν την εποχή αυτή από τους φοβερούς διωγμούς των Διοκλητιανού και Γαλερίου (+311) και 55-60 χρόνια από τον "ηπιότερο" διωγμό τον Λικινίου (310-324), τον εξαγριωμένο αυτόν όχλο τον εξαπέλυαν να κάψει και να καταστρέψει ο,τιδήποτε "εθνικό" εύρισκε μπροστά του. Αυτό όμως ουδέποτε υπήρξε πολιτική τον Μεγάλου Θεοδοσίου και, όταν έγινε, προσπάθησε να το σταματήσει και να το θεραπεύσει»27. Κλείνομε την σύντομη αυτή επισκόπηση με τις επισημάνσεις του κ. Θαν. Παπαθανασίου, σε εμπεριστατωμένη μελέτη του δημοσιευμένη στο περιοδικό «Σύναξη». Μεταξύ των άλλων, γράφει: «σε όλο το σώμα των ιερών κανόνων... απουσιάζουν απολύτως κανόνες που να επιβάλλουν τον "εκχριστιανισμό" των εθνικών και σχεδόν απολύτως κανόνες που να επιτάσσουν την καταστροφή των παγανιστικών ιερών». Για τις διατάξεις νη' και πδ' της Συνόδου της Καρθαγένης (419 μ.Χ.), με τις οποίες ζητείται από τους βασιλείς να εξαλείψουν «τα εγκαταλείμματα των ειδώλων τα κατά πάσαν την Αφρικήν», παρατηρεί ότι «πρόκειται για τοπικού χαρακτήρα πρωτοβουλία, που αφορούσε συγκυρίες της λατινικής Εκκλησίας στη Βόρεια Αφρική». Η ίδια σύνοδος, εξ' άλλου, ζητούσε από τους επισκόπους να καταστρέψουν και τα «χριστιανικά ναΐδρια», που είχαν ανεγερθεί αυθαίρετα από δεισιδαίμονες χριστιανούς (κανών πγ')28. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι εθελοτυφλούν, οι σύγχρονοι «εθνικοί», προσπαθώντας επίμονα να βρουν οργανωμένο «σχέδιο» των Χριστιανών για την καταστροφή των αρχαίων ναών και μεθοδεύσεις 1. Περιοδ. «Διϊπετές», τ. 31, σ. 34δ. 2. Στο ίδιο, τ. 43, σ. 36. 3. Περιοδ. «Άβατον», τ. 6, σ. 44. 4. Μάρ. Πλωρίτης, εφημ. «Το Βήμα», 11.6.2000. 5. Περιοδ. «Διϊπετές», τ. 27, σσ. 2627. Βλ. και περιοδ. «Απολλώνειο Φως», τ. 70, σ. 66. 6. Βλ. Στεφ. Μυτιληναίου, Ο Μονοθεϊσμός στην αρχαία Ελλάδα..., σσ. 11 εξ. 7. Βλ. περισσότερα και αναίρεση αυτού του ισχυρισμού στο Στ. Φανού, Οδηγός βιβλίων για την αρχαία Ελλάδα, τόμ. Β', σσ. 318 εξ. 8. Βλ. Ρασσιά, Υπέρ της των Ελλήνων νόσου, τόμ Β', Η συρρίκνωση της αρχαίας ψυχής, σ. 50. 9. Αυτόθι, από το βιβλίο του Κυρ. Σιμόπουλου, Ξενοκρατία, Μισελληνισμός και Ύποτέλεια, Αθήνα, 1990. 10. Αυτόθι, σ. 58. 11. Αυτόθι, σ. 60. 12. Αυτόθι. 13. Πριν. απαρχήν. χριστιανικής. χρονολογίας. 14. Αυτόθι, σ. 61, (υπογραμμίσεις δικές μας). 15. Αυτόθι. 16. Αυτόθι, σ. 62. 17. Αυτόθι, σσ. 6263, (και δικές μας υπογραμμίσεις). 18. Μάρ. Μαμανέα, Η λεηλασία μιας αμύθητης καλλιτεχνικής κληρονομιάς. Η αργυρολογία και απολιτισιά των Ρωμιών, περιοδ. «Δαυλός», τ. 241, σσ. 155-534. 19. Βασ. Μισύρη, Οι βάρβαροι κτυπάνε την Ελλάδα, «Ές έδαφος φέρειν», περιοδ. «Ιχώρ», τ. 27, σ. 52. 20. Για την τύχη των Βιβλιοθηκών, βλ. άρθρο: Έκαψαν οι Χριστιανοί την περίφημη Βιβλιοθήκην της Αλεξάνδρειας από μένος, μίσος και λύσσαν κατά της αρχαίας ελληνικής και λατινικής γραμματείας;, περιοδ. «Εκ του περισσού της καρδίας», διμην. περιοδικόν φυλλάδιον Ι. Ν. Αγ. Στεφάνου Ν. Ιωνίας, τ. 28. 21. Ιωάν. Τσέντου, Χριστιανισμός και αρχαία ελληνική τέχνη, περιοδ. «Ακτίνες», τ. 624, σσ. 256257. 22. Βλ. ένθετο του περιοδικού «Τόλμη», «Παλαιοχριστιανικές Βασιλικές Αθηνών». Και π. Βασ. Γεωργόπουλου, Οι νεοπαγανιστικές φαντασιώσεις και τα ιστορικά δεδομένα, μέρη Η' και Θ', εφημερ. «Στύλος Ορθοδοξίας», α.φ. 89, 90. 23. Ένθ. ανωτ. σ. 255. 24. Χριστοδούλου Παρασκευαΐδη Αρχιεπ. Αθηνών, Ελληνισμός προσήλυτος. Η μετάβαση του Ελληνισμού από την αρχαιότητα στο χριστιανισμό, σ. 111. 25. Βασ. Μπακούρου, Απάντηση σε επιστολές, περιοδ. «Τρίτο Μάτι», τ. 93, ένθετο σ. 9. 26. π. Γεωργ. Μεταλληνού, Παγανιστικός Ελληνισμός ή Ελληνορθοδοξία;, σ. 132. 27. Αυτόθι, σ. 158. 28. Θαν. Παπαθανασίου, (Αυτο)Κριτική ερμηνεία της καταστροφής παγανιστικών ιερών από χριστιανούς, περιοδ. «Σύναξη», τ. 69, σ. 63. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008, ΤΕΥΧΟΣ 53 πηγή http://www.sakketosaggelos.gr/Article/4632/ Το αλίευσα ΕΔΩ 5. λάζει"... "Και αν οι Τούρκοι έχουν καταρρίψει το ΠΝ21 στα Ίμια τίποτα δεν αλΗ ΜΕΓΑΛΗ ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΙΜΙΩΝ 18 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ Το δράμα των Ιμίων κορυφώθηκε τη νύχτα της 31ης Ιανουαρίου 1996, όπως αυτή που ξεκινά σε λίγες ώρες. Όταν ο ελληνικός λαός κοιμήθηκε με την πεποίθηση ότι ένοπλες δυνάμεις και στρατιωτική ηγεσία είχαν "στριμώξει" την Τουρκία, η οποία θα επέλεγε μεταξύ στρατιωτικής ήττας και υποχώρησης. Ο συσχετισμός δυνάμεων ήταν σε βάρος του τουρκικού Ναυτικού στην περιοχή που εξελισσόταν η αντιπαράθεση κια πολα τα τουρκικά σκάφη ήταν ¨λοκαρισμένα" από τα υπέρτερα ελληνικά ενώ και οι συστοιχίες ΜΜ-40 Εxocet είχαν "κλειδώσει" μία τουρκική φρεγάτα στο κεντρικό 11
  • 12. Αιγαίο. Παραμένει ερωτηματικό αν η Πολεμική Αεροπορία θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στις ανάγκες της σύγκρουσης στερούνταν βλήματα αέρος-αέρος μακρού βεληνεκούς AΙΜ-120Α τα οποία είχε παραλάβει η τουρκική Αεροπορία, όπως και βλήματα αντί ραντάρ AGM-88B HARM τα οποία επίσης είχε παραλάβει η τουρκική Αεροπορία. Μόνο τα Mirage 2000EGM/BGM είχαν βλήματα αέρος-αέρος μακρού βεληνεκούς Super-530D αλλά σαφώς υποδεέστερα τεχνολογικά και με μικρότερη ακτίνα δράσης από τα ΑΙΜ-120Α. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, αρκούσε μία εντολή για μαζικό κτύπημα στα τουρκικά αεροδρόμια μέσα στη νύχτα μετά την έναρξη των επιχειρήσεων στα Ίμι, για α μειωθεί κατά πολύ το τουρκικό πλεονέκτημα... Λίγο μετά τη 01.30΄ π.μ. ενημερώνεται ο Α/ΓΕΕΘΑ μέσω σημειώματος στην αίθουσα του ΚΥΣΕΑ που του στέλνει ο υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ αντιστράτηγος Σταμπουλής, καθώς η σύσκεψη δεν γινόταν στο Κέντρο Επιχειρήσεων στα υπόγεια του Γενικού Επιτελείου, αλλά στη Βουλή (...), ότι η τουρκική φρεγάτα «YAVUZ» είχε απονηώσει δύο ελικόπτερα τα οποία κινούνταν προς τις βραχονησίδες Ίμια. Την πληροφορία για την απονήωση των ελικοπτέρων είχε δώσει η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 στο ΓΕΝ στις 00.47΄. Εντός πέντε λεπτών απαντάει το ΓΕΝ, δίνοντας εντολή να αποτραπεί η τυχόν αποβίβαση τουρκικών δυνάμεων με ελικόπτερα. Συγκεκριμένα διατάχθηκε η ρίψη προειδοποιητικών βολών σε περίπτωση προσέγγισης και εφόσον αυτό δεν λειτουργήσει αποτρεπτικά και τα ελικόπτερα συνεχίσουν πορεία, τότε θα έπρεπε να καταρριφθούν. Ζητήθηκε επίσης από τις ελληνικές ναυτικές δυνάμεις να προστατέψουν τόσο τα Ίμια όσο και το Φαρμακονήσι. Η αδυναμία εκτίμησης ότι πιθανότατα η αεροκίνηση αποτελούσε κίνηση παραπλάνησης επέτρεψε την αποβίβαση στη Δυτική Ίμια Τούρκων κομάντος μέσα σε δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες. Ολοι παρακολουθούν τα ελικόπτερα τα οποία κινούνται παραπλανητικά και κανείς δεν αντιλαμβάνεται ότι οι Τούρκοι αποβιβάζουν φουσκωτή λέμβο με ομάδα καταδρομέων, δίπλα από την δυτική Ίμια (λιγότερο από 50 μέτρα από το νησί) οι οποίοι εν συνεχεία υπό την κάλυψη της «YAVUZ», πλέουν προς μία προσβάσιμη βραχώδη περιοχή του νησιού και αποβιβάζονται. Ο κλοιός του Πολεμικού Ναυτικού γύρω από τα Ίμια έχει διατρηθεί. Και η αποτυχία αυτή θα πληρωθεί ακριβά με το αίμα των στελεχών του. Στη 01.00΄ τη νύχτα αποπλέει από το ναύσταθμο η φρεγάτα «ΕΛΛΗ» F450, επί της οποίας επιβαίνει ο Αρχηγός Στόλου. Στη 01.04΄ π.μ. το ΓΕΝ ενημερώνεται από τη φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 ότι δύο τουρκικά ελικόπτερα τύπου Black Hawk βρίσκονται στην περιοχή. Το ένα αιωρείται πλησίον της τουρκικής φρεγάτας «YAVUZ» F240 τύπου MEKO-200 Track 1 σε απόσταση 1.000 μέτρων από τα Ίμια, ενώ ένα ακόμη υπερίπταται της «YAVUZ». Είναι συνέχεια της παραπλανητικής κίνησης. Στη 01.05΄ π.μ. πραγματοποιείται τηλεφωνική επικοινωνία του Έλληνα υπουργού Άμυνας με τον Αμερικανό ομόλογό του Ουίλιαμ Πέρι. Ο Έλληνας υπουργός ενημερώνεται ότι επίκειται τουρκική επίθεση χωρίς να προσδιορίζεται ο τόπος και ο χρόνος. Ο Ο.Πέρι γνωρίζει από τον δορυφόρο ότι Τούρκοι κομμάντο έχουν αποβιβαστεί ήδη στα Ίμια και επιχειρεί να προετοιμάσει την ελληνική πλευρά. Στη 01.25΄ π.μ. το ΓΕΝ ζητεί από τις φίλιες ναυτικές μονάδες τη στοχοποίηση κάθε τουρκικού πλοίου και διατάζει την πλήρη ετοιμότητα διά παν ενδεχόμενον. Στη 01.37΄ π.μ. δίδεται νέα εντολή από το ΓΕΝ προς τη φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461. Συγκεκριμένα διατάχθηκε η κατ’ αρχήν ρίψη φωτοβολίδας στην περίπτωση που τα τουρκικά ελικόπτερα επιχειρήσουν να αποβιβάσουν προσωπικό σε ελληνική βραχονησίδα. Αν δεν αναστελλόταν η επιχείρηση, διατάχθηκε η ρίψη -σε δεύτερο χρόνο- προειδοποιητικών βολών, και ως τρίτη ενέργεια η κατάρριψη των ελικοπτέρων. Στη 01.40΄ π.μ. ο Έλληνας πρωθυπουργός ενημερώνεται ότι, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της τουρκικής κυβέρνησης, Τούρκοι καταδρομείς κατέλαβαν τη δεύτερη νησίδα των Ιμίων. Στη 01.55΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι τα ελικόπτερα είναι κοντά στην τουρκική φρεγάτα, που πλέον βρίσκεται μόλις 500 μέτρα από τα Ίμια. Στις 02.00΄ π.μ. τα τουρκικά ελικόπτερα απομακρύνονται από την περιοχή και το ΓΕΝ εφιστά την προσοχή της φρεγάτας «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 για το ενδεχόμενο η απομάκρυνση των ελικοπτέρων να είναι παραπλανητική ενέργεια προκειμένου στη συνέχεια να εκτελεστεί αποβίβαση στο Φαρμακονήσι. Κανείς δεν έχει αντιληφθεί ότι οι Τούρκοι κομάντο έχουν κάνει απόβαση και όλοι κοιτάνε το ... ελικόπτερο. Αυτό δηλαδή που ήθελαν να τους δείξουν οι Τούρκοι. Στις 02.17΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» ενημερώνει το ΓΕΝ: «Ο επικεφαλής της ομάδας των ΟΥΚ εκτιμά ότι, αν προσγειωθεί ελικόπτερο στο βράχο, ο αριθμός των αντρών είναι μικρός. Ζητάει ενισχύσεις. Προτείνει να αποβιβαστεί και η δεύτερη ομάδα». Στις 02.50΄ π.μ. το ΓΕΝ απορρίπτει το αίτημα. Στις 03.00΄ π.μ. φθάνουν οι πρώτες πληροφορίες στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΘΚΕΠΙΧ) περί πιθανής κατάληψης των Δυτικών Ιμίων από Τούρκους καταδρομείς. Στις 03.15΄ π.μ. το ΓΕΝ γνωστοποιεί στη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 ότι ίσως κάτι γίνεται στα Δυτικά Ίμια. Ζητά εξακρίβωση της κατάστασης και αναφορά. Στις 03.16΄ π.μ. δίδεται εντολή από τον υφυπουργό Εθνικής Άμυνας στον Α/ΓΕΝ να σταλεί η δεύτερη διαθέσιμη τοπικά, επί της κανονιοφόρου «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» ομάδα επτά βατραχανθρώπων της ΜΥΚ στη συγκεκριμένη νησίδα. Το ΓΕΝ ζητά από τη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 να διατάξει την κανονιοφόρο «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61 να αποβιβάσει άμεσα την ομάδα των βατραχανθρώπων στα Δυτικά Ίμια. Πράγματι, οι βατραχάνθρωποι κινούνται προς τα εκεί, αλλά καθυστερούν για λίγο προκειμένου να περάσουν πρώτα από τα Ανατολικά Ίμια για να πάρουν φορτισ- 12
  • 13. μένες μπαταρίες ασυρμάτων. Εδώ έχουμε την τραγική διαπίστωση ότι δεν υπήρχε το πιο απλό κατάλληλο υλικό διαθέσιμο. Και αν σας φαίνεται "μακρυνό" το 1996 να προσεύχεστε σήμερα να μην χρειαστεί να αποδειχθεί η επάρκεια των απλών, αυτών, υλικών που συχνά, όπως στην περίπτωση των Ιμίων, έκριναν την σύγκρουση Αν αυτό δεν συνέβαινε, τότε Έλληνες και Τούρκοι θα βρισκόντουσαν πρόσωπο με πρόσωπο στο συγκεκριμένο νησάκι. Θα ξεσπούσε μάχη και φυσικά θα εμπλέκονταν άμεσα οι μονάδες του ΠΝ που βάσει της τακτικής κατάστασης θα κατάφερναν αποφασιστικό πλήγμα στον τουρκικό Στόλο. Το ΓΕΝ ζητά επίσης αναφορά για την έναρξη και το πέρας της ενέργειας. Στις 03.30΄ π.μ. το ΓΕΝ γνωστοποιεί στη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 ότι υπάρχει πληροφορία περί ύπαρξης 30 περίπου ατόμων στα Δυτικά Ίμια. Διατάζει την προσέγγιση της νησίδας από την κανονιοφόρο «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61 πρώτα για διενέργεια ελέγχου με τον προβολέα και στη συνέχεια για αποβίβαση των βατραχανθρώπων. Στις 03.35΄ π.μ. η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) ενημερώνει τον πρωθυπουργό για δήλωση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών περί αποβίβασης Τούρκων καταδρομέων στη Δυτική Ίμια. Στις 03.36΄ η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει έναρξη επιβίβασης της ομάδας των βατραχανθρώπων στη βάρκα που κατέβασε η κανονιοφόρος «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ» P61. Ανέφερε επίσης ότι η ενέργεια θα ολοκληρωνόταν σε 30 λεπτά. Στις 03.38΄ π.μ. το ΓΕΝ ζητά από τη «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 άμεση αναφορά περί ύπαρξης τουρκικού πλοίου κρατημένου στα Δυτικά Ίμια. Ζητούνται άμεσα πληροφορίες περί ύπαρξης ή μη προσωπικού στο νησί. Εκεί παρεμβαίνει ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και ζητά να πάει ένα ελικόπτερο από τηην πιο κοντινή φρεγάτα και να πιστοποιήσει την ύπαρξη ή μη Τούρκων καταδρομένων. Ανακαλείται η ομάδα της ΜΥΚ. Στις 03.42΄ π.μ. το ΓΕΝ ζητά την απογείωση του ελικοπτέρου της «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» Στις 04.00΄ π.μ. ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβεβαιώνει την κατάληψη της βραχονησίδας, προκαλώντας σύγχυση στην ελληνική πλευρά. Παράλληλα διαβιβάζεται μέσω του ίδιου διαύλου τουρκικό τελεσίγραφο: Σε περίπτωση προσβολής των Τούρκων κομάντος, αυτό θα σήμαινε αυτομάτως ολοκληρωτικό πόλεμο. Λόγω της απουσίας του ΚΥΣΕΑ από το ΕΘΚΕΠΙΧ οι τελευταίες ενέργειες έγιναν εν αγνοία του πρωθυπουργού. Είναι προφανές ότι θα μπορούσε να είχε ξεσπάσει σύγκρουση, ενώ ο κ. Σημίτης θα πίστευε ότι είχε τον έλεγχο της κατάστασης στα χέρια του. Άραγε τι θα είχε συμβεί εάν η Ελλάδα είχε προβεί στη συγκεκριμένη ενέργεια χάραξης «κόκκινης γραμμής» νωρίτερα; Προ της αποβίβασης των Τούρκων κομάντος είχε αποφασισθεί η αποβίβαση δυνάμεων της ΜΥΚ, που βρισκόντουσαν στην περιοχή επάνω στην κανονιοφόρο «ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ», στη Δυτική Ίμια. Ακολουθεί ένταση στο ΚΥΣΕΑ μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, αλλά και μεταξύ των κυβερνητικών στελεχών για το χειρισμό. Μία ώρα αργότερα αποφασίζεται να γίνει αποδεκτή η «φόρμουλα απεμπλοκής» που πρότειναν οι Ηνωμένες Πολιτείες, με την αποχώρηση πολεμικών πλοίων, στρατιωτών και τέλος των σημαιών (no ships - no flags - no troops). Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη φόρμουλα είχε αναφερθεί και στις 29 Ιανουαρίου, όταν οι Τούρκοι είχαν παραδώσει στον Έλληνα πρεσβευτή στην Άγκυρα ρηματική διακοίνωση. Εγγυητής της διαδικασίας απεμπλοκής θα ήταν το State Department (Κρίστοφερ - Χόλμπρουκ), που μεσολαβούσε στην επικοινωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Oι συμμετέχοντες στη σύσκεψη δεν πείθονται για την ύπαρξη Τούρκων κομάντος στη Δυτική Ίμια. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Λυμπέρης απορεί πώς οι Τούρκοι αποβίβασαν κομάντο στα Δυτικά Ίμια. Στις 04.25΄ π.μ. η «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι έχει ήδη απογειώσει το ελικόπτερο της AB-212ASW «ΠΝ21» που αυτή τη στιγμή βρίσκεται πάνω από τη νησίδα και αναμένει την αναφορά των αποτελεσμάτων της αναγνώρισης από το πλήρωμά του. Στις 04.26΄ π.μ. η ίδια φρεγάτα αναφέρει ότι το ελικόπτερο δεν έχει εντοπίσει ακόμη τίποτα. Στις 04.28΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι βρέχει στην περιοχή, η ορατότητα είναι χαμηλή και το ελικόπτερο προσπαθεί να εντοπίσει οτιδήποτε. Στις 04.29΄ π.μ. το ΓΕΝ γνωστοποιεί στη φρεγάτα ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναμένει την άμεση ενημέρωσή του για τα αποτελέσματα της αναγνώρισης του ελικοπτέρου. Στις 4.47΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι το ελικόπτερο έχει μέχρι στιγμής εκτελέσει τέσσερις διελεύσεις πάνω από τη νησίδα σε ύψος 40-50 μέτρων, με αρνητικά αποτελέσματα εντοπισμού ατόμων. Στις 04.50΄ π.μ. η φρεγάτα «ΝΑΒΑΡΙΝΟ» F461 αναφέρει ότι το ελικόπτερο εντόπισε άτομα πάνω στη Δυτική Ίμια και ότι πρόκειται για 10 περίπου Τούρκους καταδρομείς. Φωτίζει με τον προβολέα του την νησίδα. Είναι εντελώς άοπλο και κάνει απλά αναγνωριστική αποστολή. Οι Τούρκοι καταδρομείς δεν το γνωρίζουν αυτό. Έχουν πληροφορίες για έλευση στην περιοχή ΑΗ-64Α Apache. Το ελικόπτερο στις 04.51 παίρνει εντολή να απομακρυνθεί. Ο καιρός είναι πολύ κακός. Βορειοανατολικός. Ξαφνικά δίνει "Master Caution". Που σημαίνει βλάβη σε συστήματα το. Βλάβη από τι; Και για να είμαστε συγκεκριμένοι: Η σύμπτωση του εντοπισμού των Τούρκων καταδρομέων με την εμφάνιση Master Caution είναι κάτι παραπάνω από "σατανική". Το ελικόπτερο συντρίβεται με το ταχύμετρο να δείχνει 120 κόμβους την ώρα της πτώσης. Που σημαίνει ότι έφευγαν με αδικαιολόγητα, για τις καιρικές συνθήκες και τον μηδενικό εξωτερικό φωτισμό, υψηλή ταχύτητα από την περιοχή. Μήπως γιατί είχαν συνειδητοποιήσει ότι βάλλονταν; Να σημειώσουμε ότι ήταν πρακτικά αδύνατον να αντιληφθούν αν βάλλονταν ή όχι λόγω του αέρα που λυσσομανούσε και του θορύβου του ελικοπτέρου. Το ελικόπτερο εν συνεχεία ανασύρεται. Βρίσκεται διάτρητο. Μαζί τους ανασύρονται και οι τρεις ήρωες: Κυβερνήτης υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, συγκυβερνήτης υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος 13