8. Απϐςτολοσ Ανδρϋασ
Ο Ανδρϋασ (ό Ανδρεϑσ ό Ανδρεύασ) όταν αδελφϐσ του ύμωνα
Πϋτρου[1]. Φϋρει ελληνικϐ ϐνομα και καταγϐταν απϐ την πϐλη
Βηθςαώδϊ τησ Γαλιλαύασ[2]. Οι γονεύσ του ονομϊζονταν Ιωνϊσ ό
Ιωϊννησ[3] και Ιωϊννα. Με τον αδελφϐ του, ύμωνα Πϋτρο,
μετερχϐταν το επϊγγελμα του ψαρϊ ςτη λύμνη τησ Σιβεριϊδοσ. Η
Καινό Διαθόκη ουςιαςτικϊ ςιωπϊ για το πρϐςωπϐ του ενώ οι
ςχετικϋσ παραδϐςεισ και θρϑλοι πολλαπλαςιϊζονται απϐ τον 3ο
αιώνα και ιδιαύτερα κατϊ τον 8ο και 9ο αιώνα.
Ο Ανδρϋασ μαζύ με τον αδελφϐ του τον Πϋτρο όταν οι πρώτοι που
κλόθηκαν και ακολοϑθηςαν τον Χριςτϐ. Έτςι, ο Ανδρϋασ
αποκαλεύται και «Πρωτϐκλητοσ». Η ιςτορύα τησ ζωόσ του
Ανδρϋα μϋχρι την ταϑρωςη, την Ανϊςταςη και την Ανϊληψη,
υπόρξε ςχεδϐν ύδια με εκεύνη των ϊλλων μαθητών.
Με ορμητόριο την Πϊτρα ο Ανδρϋασ κόρυττε ςε ϐλη την ΑχαϏα
την εποχό που όταν ανθϑπατοι ο Λεςβύοσ και ο διϊδοχοσ του
Αιγεϊτησ.
9. Εκεύ η διδαςκαλύα του καρποφϐρηςε και με τισ προςευχϋσ του
θερϊπευςε θαυματουργικϊ πολλοϑσ αςθενεύσ. Ακϐμα και η
Μαξιμύλλα, ςϑζυγοσ του ανθϑπατου Αιγεϊτου, αφοϑ τη θερϊπευςε
ο Απϐςτολοσ απϐ τη βαρειϊ αρρώςτια που εύχε, πύςτεψε ςτο
Χριςτϐ. Σο γεγονϐσ αυτϐ εκνεϑριςε τον ανθϑπατο και με την
παρϐτρυνςη ειδωλολατρών ιερϋων ςυνϋλαβε τον Ανδρϋα και τον
οδόγηςε ςτο μαρτϑριο με ςταυρικϐ θϊνατο, πιθανώσ την εποχό του
διωγμοϑ του Νϋρωνα. Σο λεύψανϐ του ϋθαψε με ευλϊβεια ο πρώτοσ
επύςκοποσ Πατρών τρατοκλόσ.
Η παρϊδοςη για χρόςη χιαςτοϑ ςταυροϑ κατϊ την θανϊτωςη του
απϐςτολου Ανδρϋα προϋρχεται απϐ τη Δϑςη και ανϊγεται ςτο 10 με
12ο αιώνα. Η παρϊδοςη που αναφϋρει ϐτι ςταυρώθηκε ςτην Πϊτρα
θεωρεύται "μεταγενϋςτερη και αναξιϐπιςτη"[4] ενώ πιςτεϑεται ϐτι
η παρϊδοςη που θεωρεύ ϐτι απϐςτολοσ Ανδρϋασ θεμελύωςε την
εκκληςύα του Βυζαντύου αποτελεύ μεταγενϋςτερη επινϐηςη[5].
Ο Απϐςτολοσ Ανδρϋασ εύναι πολιοϑχοσ τησ Πϊτρασ. Σο Οικουμενικϐ
Πατριαρχεύο τον τιμϊ ωσ ιδρυτό του και πρώτο επύςκοπο
Βυζαντύου και ςτισ 30 Νοεμβρύου, ημϋρα μνόμησ του, τελεύ τη
θρονικό του εορτό.
10. Ωγιοσ Ανδρέασ Πάτρασ
Οι δύο Ναού του Πολιούχου τησ Πϊτρασ, Αγ. Ανδρϋα
αποτελούν Πανελλόνιο και Πανορθόδοξο προςκύνημα.
Ο παλαιόσ ναόσ του Αγίου Ανδρέα
Ο παλιόσ Ναόσ οικοδομόθηκε ςτο διϊςτημα 1836-1843 ςτη
θϋςη όπου μαρτύρηςε ο ΑπόςτολοσΑνδρϋασ.
Μπροςτϊ και δεξιϊ του Ναού, κοντϊ ςτο Άγιο Βόμα, βρύςκεται
ο μαρμϊρινοσΣϊφοσ του Αποςτόλου.τα μϋςα του 4ου αιώνα,
με ενϋργειεσ του αυτοκρϊτορα Κωνςταντύνου μεταφϋρθηκε
το Άγιο Λεύψανο ςτον Ναό των Αγύων Αποςτόλων ςτην
Κωνςταντινούπολη.Όταν οι Υρϊγκοι κατϋκτηςαν την Πόλη,
το Λεύψανο μεταφϋρθηκε ςτην Ιταλύα.Ήταν ςτισ 26
επτεμβρύου 1964, όταν ηΣιμύα Κϊρα του Αποςτόλου
επιςτρϊφηκε ςτην Πϊτρα από τον Πϊπα Παύλο και μετϊ από
ενϋργειεσ των Πατρινών και τησ Ορθόδοξησ Εκκληςύασ.
11. Ο νέοσ ναόσ του Αγίου Ανδρέα
O νϋοσ Ιερόσ Ναόσ του Αγύου Ανδρϋα εγκαινιϊςτηκε τον
επτϋμβριο του 1974 από τον τότε Αρχιεπύςκοπο Αθηνών
εραφεύμ.Σο ϋργο τησ αγιογραφόςεώσ του, ξεκύνηςε το
1985 επύ αρχιερατεύασ του Μητροπολύτου Πατρών
Νικόδημου, διακόπηκε για περύπου δεκατρύα ϋτη (1993 –
2006) όταν με πρωτοβουλύα του εβαςμιώτατου
Μητροπολύτη Πατρών κ.κ Φρυςόςτομου η αγιογρϊφηςη
ξεκύνηςε και πϊλι.
Ο νϋοσ Ιερόσ Ναόσ του Αγύου Ανδρϋα του Πρωτόκλητου ο
οπούοσ καταςτϋφεται με ταυρό ύψουσ πϋντε μϋτρων και
δώδεκα καμπανιαριϊ δεςπόζει την πόλη τησ Πϊτρασ.
Οι διαςτϊςεισ του εύναι 60μ. το μόκοσ, 52μ. το πλϊτοσ και
46μ. το ύψοσ.Σο ςυνολικό εμβαδόν τησ Εκκλςύασ εύναι 2500
τ.μ. και η χωρητικότητϊ του εύναι ϊνω των 8000 ατόμων.
12. Αρχιτεκτονική και Ιςτορικό καταςκευήσ
Η περύπτωςη του νϋου ναού τουΑγύου Ανδρϋα Πατρών, παρουςιϊζει
αντιςτοιχύεσ με την νϋα ΜητρόποληΑθηνών όπου και ςε εκεύνη την
περύπτωςη εύχε διοργανωθεύ αρχιτεκτονικόσ διαγωνιςμόσ για την
ανϋγερςό του.
Σο 1895 ορύςτηκε Επιτροπό ανϋγερςησ του ναού.
Σο 1901 προκυρόχθηκε διεθνόσ διαγωνιςμόσ για την εκπόνηςη των
αρχιτεκτονικών ςχεδύων του ναού.
Σην 1η Ιουνύου 1908 πραγματοποιόθηκε η θεμελύωςη του ναού από
τον Βαςιλιϊ των Ελλόνων ΓεώργιοΑ”
Σο 1910 η ανϋγερςη ςταματϊει λόγω αςτϊθειασ του υπεδϊφουσ.
Σο 1930 η ανϋγερςη ξεκινϊει και πϊλι.
Σο 1934 ανυψώθκε το τρούλοσ ενώ οι πόλεμοι τησ εποχόσ και η
οικονομικό κατϊςταςη δυςκόλεψε και επιβρϊδυνε ςημαντικϊ τουσ
ρυθμούσ ανοικοδόμηςησ, όπου το 1938 το ϋργο ςταμϊτηςε.
Σο 1955 η ανοικοδόμηςη ϊρχιςε και πϊλι αφού λύθηκε το
οικονομικό πρόβλημα με την επιβολό μικρόσ φορολόγηςησ ςτον
λογαριαςμό του ηλεκτρικού ρεύματοσ.
τισ 26 επτεμβρύου 1974 ο ναόσ εγκαινιϊςτηκε επύςημα, λύγα
χρόνια μετϊ την επανακομιδό τησΣιμύασ Κϊρασ του Αποςτόλου
Ανδρϋου.
13. Σο πηγάδι του Αγίου Ανδρέα
Δύπλα ςτον παλιό Ναό εύναι το πηγϊδι του Αγύου
Ανδρϋα. τη θϋςη του προώπόρχε η πηγό τησ
Δόμητρασ ςτην οπούα λειτουργούςε και
μαντεύο μόνο για αρρώςτουσ. Η περιοχό τησ
μαντικόσ πηγόσ όταν ο τόποσ όπου δύδαςκε ο
Απόςτολοσ Ανδρϋασ. ύμφωνα με την
παρϊδοςη δύπλα ς” αυτό την πηγό
ςταυρώθηκε.
Η γιορτό του Αγύου Ανδρϋα, γιορτϊζεται κϊθε
χρόνο ςτισ 30 Νοεμβρύου και εύναι Αργύα για την
πόλη τησ Καποδιςτριακόσ Πϊτρασ.
43. Μονή Γηροκομειού
Η Ιερά Μονή Παναγίασ τησ Γηροκομίτιςςασ ιδρφκθκε
τον 10ο αιϊνα μ.Χ. ςτθν περιοχι του Γθροκομείου
νοτιοδυτικά τθσ Πάτρασ. Χτίςτθκε πάνω ςτα ερείπια του
Αρχαίου Ναου τθσ κεάσ Αρτζμιδοσ γι'αυτο και το
κακολικό τθσ Μονισ είναι αφιερωμζνο ςτον Άγιο
Αρτζμιο. Είναι προφανζσ ότι θ Μονι διατθροφςε
γθροκομείο κατά τθν Βυηαντινι περίοδο (απο εκεί
προζρχεται και το όνομα).
44. Η Ιερά Μονι Γθροκομείου είναι μία από τισ αρχαιότερεσ Μονζσ τθσ
Ελλάδοσ. Ιδρφκθκε γφρω ςτον 10ο αιϊνα , τότε δθλαδι που εμφανίςτθκε ο
Μοναχιςμόσ ςτθν κυρίωσ Ελλάδα.
Η ονομαςία τθσ οφείλεται ςτο ότι, ςτο χϊρο που ιδρφκθκε θ Μονι,
προχπιρχε γθροκομείο που διζκετε και Ναό, ι κατ' άλλουσ ςτο ότι, όταν οι
Μοναχοί ίδρυςαν το Μοναςτιρι ζκτιςαν ταυτόχρονα και ςυντθροφςαν
Γθροκομείο, πράγμα άλλωςτε όχι άγνωςτο για τα Μοναςτιρια τθσ
Βυηαντινισ εποχισ. Μία όμωσ παλιά παράδοςθ, που δζχεται και ο ιςτορικόσ
Θωμόπουλοσ, ςυνδζει τθν ίδρυςθ και το όνομα τθσ Μονισ με τον Άγιο
Αρτζμιο, τθ μεταφορά του Ιεροφ Λειψάνου του Αγίου Ανδρζου ςτθν
Κωνςταντινοφπολθ και το υδραγωγείο τθσ πόλεωσ.
Η Μονι πυρπολικθκε από τουσ Σουρκαλβανοφσ τθν Μ. Παραςκευι του
1770 (13 Απριλίου) κατά τα Ορλωφικά και τθν Κυριακι των Βαΐων του 1821
(3 Απριλίου). τθν περίοδο τθσ Εκνεγερςίασ ζγινε κζατρο πολλϊν μαχϊν.
Κρίςιμθ για τθν ζκβαςθ του Αγϊνα του '21 ιταν θ μάχθ που κερδικθκε ςτθν
περιοχι τθσ Μονισ, τθν 9θ Μαρτίου 1822, από τον Θ. Κολοκοτρϊνθ, που
δίκαια αποδόκθκε ςε καφμα τθσ Παναγίασ τθσ Γθροκομιτιςςασ.
Η Ι. Μονι από τθ φκορά του χρόνου και κυρίωσ λόγω του καταςτρεπτικοφ
ςειςμοφ του ζτουσ 1993 υπζςτθ μεγάλεσ ηθμιζσ. Ανακαινίςτθκε κατά τα ζτθ
1995 - 1999.
Η Ιερά Μονι Γθροκομείου πανθγυρίηει το Δεκαπενταφγουςτο,
δευτερευόντωσ δε τθν Σρίτθ του Πάςχα και τθν 23θν Αυγοφςτου.
45. Μονή Ομπλού
Από τθ Βικιπαίδεια, τθν ελεφκερθ εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαςθ ςε: πλοιγθςθ, αναηιτθςθ
Η Μονή Ομπλού, βρίςκεται ςτο Νομό Αχαΐασ και είναι χτιςμζνθ ςτο όροσ,
που ςιμερα αποκαλείται Ομπλόσ. Αποτελεί μια από τισ ιςτορικότερεσ
Μονζσ τθσ ςφγχρονθσ Ελλάδοσ, θ οποία εμφανίηεται εμπλεκόμενθ, ςε κάκε
ςθμαντικι ιςτορικι ςτιγμι τθσ. Η Μονι κατά τθν εποχι τθσ Σουρκοκρατίασ
αποτζλεςε ςθμαντικό πόλο ζλξθσ για πολλοφσ μοναχοφσ τθσ περιοχισ,
ςυμμετείχε ενεργά και καταςτράφθκε για τθ ςυμμετοχι τθσ κατά τθ
διάρκεια των απελευκερωτικϊν αγϊνων, ενϊ ςιμερα αρικμεί μόλισ 8
μοναχοφσ.
Η Μονή Ομπλού, χτίςτθκε το 1189 και πιρε το όνομά τθσ από το εκκλθςάκι
που υπιρχε ςτον χϊρο, πριν τθν καταςκευι τθσ.
70. Ο Πατριάρχθσ Ακθναγόρασ με τουσ δφο ςυνεργάτεσ του
Πάπα Παφλου Σ', τον τότε αρχιεπίςκοπο Ιωάννθ
Βίλλεμπρανσ και τον ιερομόναχο Πζτρο Ντυπρζ
ςυνομιλοφν ςτο Φανάρι με πνεφμα αγάπθσ Χριςτοφ για
τθν βελτίωςθ των ςχζςεων μεταξφ των δφο Εκκλθςιϊν για
τθν ομαλι διεξαγωγι του Διαλόγου.
ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΔ-ΝΣΟΚΟΤΜΔΝΣΑ ΑΠΟ ΣΗΝ ΔΠΑΝΑΚΟΜΙΓΗ ΣΗ
ΣΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΣΟΤ ΠΡΩΣΟΚΛΗΣΟΤ ΣΗΝ ΠΑΣΡΑ
H επαλαθνκηδή ηεο Σηκίαο Κάξαο ηνπ Απνζηόινπ Αλδξένπ ηνπ Πξσηνθιήηνπ από ηελ
Ρώκε ζηελ Πάηξα ζηηο 26 επηεκβξίνπ 1964, δει. ζαλ ζήκεξα πξηλ από 47 ρξόληα:
71. Δφο Ζλλθνεσ πρωτοπόροι τθσ
επαναπροςεγγίςεωσ των δφο
Εκκλθςιϊν. Ο Ρωμαιοκακολικόσ
ιερομόναχοσ και Αυγουςτινιανόσ
Βυηαντινολόγοσ π. Γρθγόριοσ Νόβακ
και ο Ορκόδοξοσ κεολόγοσ Αριςτείδθσ
Πανϊτθσ, κακθγθτισ, που
υπθρετοφςε από το 1962 ςτο γραφείο
του τότε υπουργοφ Παιδείασ και
Θρθςκευμάτων Γρθγόρθ Καςιμάτθ.
“Η ιςτορύα τησ επιςτροφόσ τησ κϊρασ τουΑγύου Ανδρϋα
ϊρχιςε τον Υεβρουϊριο του 1963 ςε μια ςυνϊντηςη
Ορθοδόξων και Καθολικών ςτην Αθόνα. Γύνονται οι
ςχετικϋσ ειςηγόςεισ ςτη Ρώμη, με θετικϊ
αποτελϋςματα.Τποδεικνύεται ςτον Μητροπολύτη
Πατρών Κωνςταντύνο, από τον γρϊφοντα, ο δρόμοσ που
πρϋπει να ακολουθόςει το διϊβημϊ του. υντϊςςεται το
κεύμενο και αποςτϋλλεται.
73. Η ανϊγνωςη του επιςόμου
εγγρϊφου βεβαιώςεωσ τησ
ταυτότητοσ του λειψϊνου, ενώ ο
πϊπασ προςβλϋπει ςτο διαςωθϋν
τεμϊχιο τησ Κϊρασ που
διαφυλϊςςεται ςε βϊμβακα
παρουςύα κληρικών του ούκου
του.
Η ςεπτι Κάρα τοποκετείται
εντόσ τθσ αρχαίασ
λειψανοκικθσ παρουςία του
τότε παρατθρθτι ςτθν Βατικανι
φνοδο π. Παντελειμονα
Ροδόπουλου, μετζπειτα
μθτροπολίτθ Συρολόθσ και
ερεντίου και του μετά
καρδιναλίου Βίλλεμπρανσ.
74. Ο πάπασ Παφλοσ με ςυγκίνθςθ
μεταφζρει τθν αρχαία
λειψανοκικθ επάνω ςτθν
πολφτιμθ από κφανο βάςθ τθσ
που φζρει και το οικόςθμό του.
Ο πϊπασ Παύλοσ τ' μεταξύ
τησ νεώτερησ λειψανοθόκησ
τησ Κϊρασ τουΑποςτόλου
Ανδρϋου και τησ αρχαύασ και
πολυτιμότατησ
προεικονομαχικόσ
λειψανοθόκησ που την
παρϋδωςε ςτη Ρώμη ο
Θωμϊσ Παλαιολόγοσ και
βρϋθηκε και την όψη τησ
γνωρύζουμε από ςχϋδια του
ΙΕ' αιώνα!
75. Ο Πατρϊν Κωνςταντίνοσ απευκφνει επίςθμθ
επιςτολι προσ τον πάπα Παφλο Σ' που
επιδίδει ο πρωτοςφγκελλόσ του
αρχιμανδρίτθσ Ιερόκεοσ Σςαντίλθσ με τον
προςικοντα ςεβαςμό, όπωσ ζπραξαν ςτο
παρελκόν όλοι οι Ορκόδοξοι κλθρικοί, μθδζ
και του τότε μθτροπολίτθ Εφζςου Αγίου
Μάρκου του Ευγενικοφ, που τίμθςε τθν
αρχιερωςφνθ και τθν αξία τθσ τιμισ του
Πάπα μζχρι το τζλοσ τθσ υνόδου Φερράρασ
– Φλωρεντίασ το 1439, όταν καλϊσ πράττων
διεφϊνθςε με τισ τότε μονομερείσ και
βεβιαςμζνεσ αποφάςεισ.
Ο αείμνθςτοσ μθτροπολίτθσ Πατρϊν
Κωνςταντίνοσ Πλατισ που ςυναντάται ςτο
Τπουργείο Παιδείασ (τότε Ευαγγελιςτρίασ
2) με τον Α. Πανϊτθ και του υποδεικνφεται
ο δρόμοσ τελεςφοριςεωσ του αιτιματόσ
του για τθν επιςτροφι τθσ ςεπτισ Κάρασ
του Πρωτοκλιτου. Αυτι τθν ακολουκεί
πιςτά και το Βατικανό ανταποκρίνεται και
τον επιςκζπτεται μυςτικά ςτθν Πάτρα ο
ςεβ. Βίλλεμπρανσ.
76. Η παράδοςθ ςτισ 26 επτεμβρίου
1964 τθσ ςεπτισ Κάρασ ςτον
μθτροπολίτθ Πατρϊν
Κωνςταντίνο από τον καρδινάλιο
Μπζα τον αρχιεπίςκοπο
Βίλλεμπρανσ και τον π. Πζτρο
Ντυπρζ.
Ο Πατρϊν Κωνςταντίνοσ φζρει
πλζον ςτον παλαιό ναό του
Αποςτόλου τθν ςεπτι Κάρα.
Σθν ιςτορικι ςτιγμι
παρακολουκεί ο τότε
πρωκυπουργόσ Γεϊργιοσ
Παπανδρζου.
77. Λιτάνευςθ του ςεπτοφ λειψάνου
ςτθν Πάτρα παρουςία πολλϊν
ιεραρχϊν. Πρϊτοι είναι ο Χανίων
Νικθφόροσ και ο Λαρίςθσ
Ιάκωβοσ.
Ο καρδινάλιοσ Μπζα και ο αρχιεπίςκοποσ
Βίλλεμπρανσ ςυναντοφν ςτθν Ακινα τον
κακθγθτι Αριςτείδθ Πανϊτθ
αναγνωρίηοντασ τθν ςυμβολι του ςτθν
ευόδωςθ τθσ πρϊτθσ προςεγγίςεωσ τθσ
Αγίασ Ζδρασ με τθν Μθτρόπολθ Πατρϊν.
Σον Α. Πανϊτθ τίμθςε και ο μθτροπολίτθσ
Πατρϊν Κωνςταντίνοσ με το ςχετικό
μετάλλιο που κόπθκε για το ςπουδαίο
γεγονόσ για τθν τοπικι Μθτρόπολθ και
για τθν αποπεράτωςθ του νζου
Αποςτολείου του Αποςτόλου Ανδρζα
ςτθν Πάτρα.
78. Επιμελήθηκαν οι μαθητέσ :
ΔΕΝΑΖΗ ΕΙΡΗΝΗ
ΒΑΙΛΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ
ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟ ΑΘΑΝΑΙΟ
ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟ ΓΕΩΡΓΙΟ
ΜΠΑΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟ ΓΙΑΝΝΗ
Ευχαριςτούμε για την πολύτιμη
βοήθειά τον π. ΠΡΙΓΚΙΠΑΚΗ