Filipinler ulke raporu_2013

FİLİPİNLER
ÜLKE RAPORU

Hazırlayan : Dilek KOÇ SUBAŞI

Ankara - February, 2013

FİLİPİNLER
Temel Sosyal ve Ekonomik Göstergeler
Temel Ekonomik Göstergeler
2009 a 2010 a
GSYİH (milyar ABD $- Nominal)

2011 a 2012 b

2013 b

Kişi Başına GSYİH ABD $ (satın alma gücü paritesine göre)
Enflasyon (%)

199.6

224.8

250.2

279.2

1.1

GSYİH artış (%)

168.3

7.6

3.9

5.4

6.0

3,455c 3,689c

3,841c

4,039

4,295

4.7

3.4

4.3

3.2

4.1

İhracat (fob) (milyon $)

37,610 50,748

47,231 50,198

53,935

İthalat (fob) (milyon $)

46,452 61,714

62,681 62,972

67,753

Dış Ticaret Dengesi (milyon $)
Toplam Dış Borçlar (milyon $)
Ortalama Döviz Kuru (P:ABD$ paritesi)

-8,842 -10,966

-15,450 -12,774 -13,819

63,116 72,337 72,223c 68,599 65,184
47.68

45.11

43.31

42.56

42.30

EIU (The Economist Intelligence Unit), Country Report, Ağustos 2012

Temel Sosyal Göstergeler
Resmi Adı

Filipinler Cumhuriyeti

Nüfus

103.8 milyon (2012 yılı tahmini)

Yüzölçümü

300.179 km 2

Başkent

Manila

Para Birimi

Filipin Pezosu (P)

Diller

Filipin dili, İngilizce

Dinler

Hristiyan

Başlıca Şehirleri (2007 yılı Metropolitan Manila(11.553), Manila (1.661), Quezon City (2.679), Kalookan
sayımı) milyon
(1.379),Pasig (617),Tauig City (613),Valenzuela(569)
Kaynak: EIU (The Economist Intelligence Unit), Country Report, Ağustos 2012

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar
ADB, APEC, APT, ARF, ASEAN, BIS, CD, CICA (observer), CP, EAS, FAO, G-24, G-77, IAEA, IBRD,
ICAO, ICC, ICRM, IDA, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, IMSO, Interpol, IOC, IOM, IPU, ISO,
ITSO, ITU, ITUC, MIGA, MINUSTAH, NAM, OAS (observer), OPCW, PCA, PIF (partner), UN, UNCTAD,
UNDOF, UNESCO, UNHCR, UNIDO, Union Latina, UNMIL, UNMIS, UNMIT, UNMOGIP, UNOCI, UNWTO,
UPU, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WTO

Genel Bilgiler
Coğrafi Konum
Filipinler 880’inde yerleşim bulunan 7107 ada ve adacıktan oluşmaktadır. Ülkenin kuzeyde Manila’nın
da bulunduğu Luzon, orta kesimde Visayas ve güneyinde Mindanao olmak üzere başlıca üç ada grubu
bulunmaktadır.
17 Bölge, 79 İl ve 1495 Belediye’den oluşmaktadır.
İklim tropikaldır. Sıcaklık 21-32 C arasında değişmektedir. Nemli (Haziran-Ekim) ve Kuru
(Kasım-Mayıs) olmak üzere iki mevsim vardır.

-, 2013

2 / 39

Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.

Siyasi ve İdari Yapı
Tarihçesi
Filipinler, Negritolar, Proto-Endonezyalılar, Malaylar ve Çinlilerle meskun toplam 7.100 ada ve
adacıktan oluşmaktadır. 15. yüzyıl sonlarında Hint Okyanusu’ndan ve Endonezya’dan bölgeye gelen
Müslüman tacirler, Filipin adalarına İslamiyet’i yaymışlardır.
Takımadalar 1521 yılında Macellan tarafından keşfedilmiş ve 1565 yılında Meksika’dan gelen Legazpi
tarafından adalar üzerinde İspanyol hakimiyeti kurulmuştur. İspanyol hakimiyeti ile takımadalarda
politik olarak birlik sağlanmıştır. Bu dönemde, misyonerler yoluyla Hristiyanlık yayılmıştır.
Sırasıyla Portekizliler, Çinliler ve Hollandalılar, İspanyolların bölgedeki hakimiyetini yıkmaya
çalışmışlardır. İngilizler, 1762 ve 1763 tarihlerinde Manila’yı iki kez işgal etmişlerdir. Bu yıllardan
başlayarak, Süveyş kanalının açılmasına bağlı olarak Avrupa’dan ulaşım süresinin kısalmasının da
etkisiyle Filipinler’de milliyetçi görüşler gelişmeye başlamıştır.
Nisan 1898’de İspanyollarla savaşa giren Amerikalılar, Mayıs 1898’de Manila’yı ele geçirmişlerdir. 10
Aralık 1898’de imzalanan Paris Anlaşması ile Filipinler ABD’ye bağlanmıştır. ABD ülkede sivil bir
yönetim kurmuş, 1916 yılında çıkarılan Filipinler Özerklik Yasası, Amerikan tipi iki meclisli bir yasama
sistemi oluşturmuştur.
24 Mart 1934 tarihinde ABD’ye bağlı “Filipinler Milletler Topluluğu”nun kurulduğu ilan edilmiş, bu 14
Mayıs 1935’de yapılan plebisitle onaylanmış ve 10 yıllık bir geçiş döneminin ardından, 4 Temmuz 1946
tarihinde Filipinler tam bağımsızlığını kazanmış, Roxas Cumhurbaşkanı olmuştur.
Siyasi ve İdari Durum
Yasama
Filipinler, ABD yönetim modeline dayalı, Başkanlık sistemiyle yönetilen çoğulcu bir demokrasidir.
Yasama görevi, Temsilciler Meclisi ve Senato’dan oluşan iki meclisli Kongre, yürütme görevi ise,
doğrudan halkoyuyla seçilen Başkan tarafından yürütülmektedir. Yasama organı, seçim bölgesi esasına
göre seçilen 268 üyeli Temsilciler Meclisi ve ulusal oyla seçilen 24 üyeli Senato’dan oluşmaktadır.
1987 yılında yürürlüğe giren Anayasaya göre, yürütmenin başı, Devlet Başkanı ve Silahlı Kuvvetlerin
Başkomutanı olan Başkan, 6 yıllık tek bir dönem için doğrudan halk oyuyla seçilmektedir. Anayasaya
göre, Başkanın Temsilciler Meclisi’nin onayına bağlı olarak, azami 60 gün süreli sıkıyönetim ilan etme
hakkı bulunmaktadır. Başkanın Meclis’i feshetme yetkisi bulunmamaktadır. Ayrıca, Başkanın yasalara
ilişkin olarak kullanabileceği veto hakkı, yasama organının 2/3 çoğunluğuyla ilga edilebilmektedir.
Öte yandan, Başkan tarafından atanan ve Temsilciler Meclisi tarafından atamaları onaylanan Bakanlar
Kurulu üyelerinin, “kuvvetler ayrılığı” ilkesi çerçevesinde Meclis üyesi olmamaları Anayasanın amir
hükmüdür. Yasama organının alt kanadını oluşturan Temsilciler Meclisi üyeleri, üç yılda bir yapılan
genel seçimlerle belirlenmektedir.
Yargı
Yargı yetkisi bağımsız mahkemelerdedir.

Nüfus ve İşgücü Yapısı
Nüfus ve İşgücü Yapısı
En son yapılan 2007 Ağustos ayı nüfus sayımına göre, Filipinlerin nüfusu 88,6 milyondur. Nüfus artış
oranı son on yılda yavaşlamıştır. 2000-2007 yılları arasında nüfus artış oranı % 1,9’dur. Bu yavaşlama,
doğum ve ölüm oranlarındaki düşmeyi ve çocuk ölümlerindeki azalmayı yansıtmaktadır.
EIU verilerine göre ülkenin nüfusunun 2016 yılında 111,4 milyona ulaşacağı öngörülmektedir. 2012-16
yılları arasında nüfus artış oranının ortalama %1,8 olacağı tahmin edilmektedir.
Filipinlerin nüfusu oldukça gençtir. 2011 yılında nüfusun 101.8 milyona ulaştığı ve nüfusun yaklaşık
olarak % 33,3’ünün 15 yaşın altında olduğu tahmin edilmektedir.
Nüfus, başkent Manila ve komşu bölgesi olan merkezi Luzon’da yoğunlaşmış olup, Mindanao, Negros ve
diğer güney adalarında nüfus dağınık, seyrek yerleşiktir. Kırsal kesimde yaşayan nüfus oranı, 1960’lı
yıllarda % 70 iken 2000’li yıllarda % 48’e düşmüştür. İşçilerin büyük bir kısmı ise sürekli ya da geçici
olarak yurt dışında çalışmaya gitmektedirler.
İşgücü ve istihdam kuralları Filipinler İşgücü Kodu’na göre belirlenmiştir. Bir işçinin en fazla çalışma
süresi günde 8 saat veya haftada 48 saat olarak belirlenmiştir. 6 çalışma gününün ardından 24 saatlik
dinlenme hakkına sahiptirler.
Çalışma saatleri değişebilmekle birlikte 8 saati aşan süre fazla mesaiye girmektedir.

İşgücü, Ücretler, Fiyatlar (Ağustos 2012)
2009 a 2010 a 2011 a 2012 b 2013 b 2014 b 2015 b 2016 b
İşgücü (m)
İşgücü Değişim %
Filipinler Ülke Raporu

37.9

38.9

40.0

40.7

41.7

42.6

43.6

44.5

2.9

2.7

2.8

1.8

2.3

2.3

2.2

2.2
3 / 39


İstihdam (m)
İstihdam Değişim %

35.1

36.1

37.2

37.9

38.9

39.9

40.9

42.0

2.9

2.8

3.2

2.0

2.5

2.5

2.7

2.7

35.1

36.1

37.2

37.9

38.9

39.9

40.9

42.0

İşsizlik Oranı (%)

7.5

7.3

7.0

6.9

6.7

6.5

6.0

5.6

Tüketici Fiyatları (ort)

3.2

4.1

4.7

3.4

4.3

4.6

4.7

4.7

Tüketici Fiyatları (Yıl sonu)

-1.4

-4.9

0.9

2.0

2.3

2.6

2.6

2.6

Üretici Fiyatları (ort)

-1.4

-4.9

0.9

2.0

2.3

2.6

2.6

2.6

GDP Deflatorü (ort)

2.8

4.2

4.1

3.8

4.6

4.6

4.9

5.0

Özel Tüketim Deflatörü (ort)

2.0

4.0

4.8

3.4

4.8

4.4

4.9

4.9

Kamu Harcamaları Deflatörü (ort)

4.6

6.3

5.4

3.4

4.3

4.6

4.7

4.7

Sabit Yatırım Deflatörü (ort)

2.4

1.6

0.0

5.0

5.0

5.0

5.0

5.0

Ortalama Nominal Ücretler

0.0

5.8

5.4

5.4

5.8

6.0

6.1

6.2

Ortalama Reel Ücretler

-3.1

1.6

0.7

1.9

1.4

1.3

1.3

1.4

İşgücü Birim Maliyeti (Filipin pesosu)

1.7c

1.1c

4.7c

2.0

2.3

2.6

3.0

2.9

İşgücü Birim Maliyeti (ABD doları)

-5.5 c

6.8c

9.0c

3.8

2.9

1.2

2.3

3.1

Saatlik Ücret (Filipin pesosu)

47.8c

50.5c

53.3c

56.1

59.4

62.9

66.8

70.9

1.0c

1.1c

1.2c

1.3

1.4

1.5

1.5

1.6

İşsizlik (m)

Saatlik Ücret (ABD doları)

Kaynak: EIU (The Economist Intelligence Unit), Country Report, Ağustos 2012

Eğitim
Eğitim standartları son derece yüksektir.. Nüfusun % 93,4’ü okuryazar durumdadır. Ülke’de 2010
verilerine göre toplam 2,180 üniversite ve yüksek okul bulunmaktadır. Bu okullarda, 2010-2011
Öğretim yılında 2,653,007 öğrenci öğrenim görmüştür.

Doğal Kaynaklar ve Çevre
Doğal Kaynaklar
Filipinler dünyanın en fazla maden kaynaklarına sahip ülkeleri arasındadır. Dünyanın en fazla bakır,
altın ve krom rezervlerine sahiptir. Diğer önemli madenler arasında nikel, gümüş, kömür, alçıtaşı ve
sülfür gelmektedir. Ayrıca kil, kireçtaşı, mermer, silikat ve fosfat açısından da zengindir. Palawan
bölgesinde doğal gaz rezerveleri bulunmaktadır.
Filipinler 1970 ve 80’lerde dünyanın ilk 10 altın ve bakır üretici ülkesi arasında olmasına rağmen,
bugün düşük maden fiyatları, yüksek üretim maliyetleri ve altyapı yatırımlarındaki yetersizlikler
nedeniyle anılan kaynaklarından yararlanamamaktadır. Hükümet madencilik alanına yabancı yatırımları
çekmek amacıyla 2004 yılı Aralık ayında % 100 yabancı sermayeli firmaların geniş çaplı madencilik
yatırımlarına izin veren bir kanun çıkartmıştır.
Ülkenin doğal kaynakları, ada boyunca dağınık olarak yer almaktadır. Ancak, adanın üçte birinde daha
araştırma yapılmamıştır. Ülkenin, 1996 yılındaki en son mevcut olan verilerine göre, 4,8 milyon ton
bakır, 1,1 milyon ton nikel, 36.687 ton kromit, 226.852 ton altın ve 484.696 ton demir rezervleri
olduğu tahmin edilmektedir. Geniş ölçüde kömür ve linyit yatakları mevcuttur. Ancak, 360 milyon
tonluk kömür rezervleri ortaya çıkarılmıştır. Bu rezervlerin % 40’ı Semirara adasındadır. Potansiyel
rezervler ise 1,6 milyar ton olarak tahmin edilmektedir. Aynı bölgedeki Malampaya arazilerindeki gaz
rezervleri oldukça zengin olup, 2,8-3,5 kübik fittir. (EIU, Country Report 2008)

Dahil Olduğu Uluslararası Anlaşmalar
Filipinler ASEAN üyesi olarak, ASEAN Serbest ticari alanı tesisi için yükümlülükleri doğrultusunda birlik
üyesi menşeli mallarda gümrük vergilerini ve tarife dışı engelleri kaldırmaktadır. ASEAN Ülkeleri 2015
yılına kadar ASEAN Ekonomik Topluluğunu gerçekleştirmekte mutabakat sağlamışlardır. Bu doğrultuda,
Filipinler Harmonize Tarife Cetvelindeki ürünlerin % 99’unda gümrük vergilerini ASEAN ülkeleri için 0 ‘a
indirmiştir.
Filipinler diğer taraftan, ASEAN’ın Çin, G. Kore ve Avustralya-Yeni Zelanda ile yapmış olduğu serbest
ticaret anlaşmalarında bu ülkeler menşeli mallar için öngörülen tercihli gümrük vergi oranlarını
uygulamaya başlamıştır.
Ayrıca, Filipinler Japonya ile 2006 yılında Ekonomik Ortaklık Anlaşması imzalamıştır.

-, 2013

4 / 39


Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
Filipinler, Güney-Doğu Asya’nın gelişme yolundaki ülkeleri arasındadır. Ekonomik politika olarak pazar
ekonomisi uygulanmakla birlikte bir kaç sektörde tüketiciyi korumaya yönelik düzenleyici mekanizmalar
kullanılmaktadır.
2011 yılı itibarıyla, hizmet sektörü Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın % 55,8’ini, sanayi sektörü % 31,4’ünü,
tarım sektörü ise % 12,8’ini oluşturmaktadır. Son yıllarda gelişen sektör hizmetler sektörü, özellikle de
mali sektör olmuştur. Tarım sektörünün payı ise hava koşullarına bağlı olması nedeniyle değişkendir.
2011 yılı itibarıyla GSYİH 224,8 milyar ABD Doları, kişi başına milli gelir satınalma gücü paritesine göre
3.841 ABD Doları seviyesindedir. 2011 yılında % 4,7 olan enflasyon oranının 2012 azalarak ortalama %
34,4 olacağı tahmin edilmektedir.
Hızla gelişen Asya ekonomilerindeki, büyümenin ana etmenlerinden biri, İkinci Dünya Savaşından beri,
yüksek düzeydeki yatırımlar olmuştur. 2011 yılında, doğrudan yabancı sermaye yatırım stoğu 27,6
milyar ABD Dolar olup, GSYİH’nın % 12,3 ini oluşturmaktadır.
2012-16 döneminde yabancı yatırımların yasal düzenlemelerden çok yatırımcıların siyasi istikrar,
hükümet politikaları ve ticari şeffaflık algılarına bağlı olacağı tahmin ediliyor.
2013-16 döneminde GSYİH büyüme oranının yurtiçindeki toparlanma ve küresel ekonomik düzelme ile
birlikte ortalama % 5,9 olması beklenmektedir.
GSYİH'nin Sektörlere Göre Dağılımı
2009 a

2010 a

2011 a

2012 b

2013 b

2014 b

2015 b

2016 b

Tarım

13.1

12.3

12.8

12.4

12.0

11.7

11.4

11.1

Sanayi

31.7

32.6

31.4

31.3

30.7

30.5

30.5

30.4

Hizmetler

55.2

55.1

55.8

56.4

57.2

57.7

58.0

58.4

a: gerçekleşen b: EIU tahmini
Kaynak: EIU (The Economist Intelligence Unit), Country Report, Eylül 2012

Ekonomi Politikaları
Filipinler’de uygulanan ekonomi politikalarının başlıca amacı, sürdürebilir temelde bütçe gelirlerini
artırmaktır. Son yıllarda vergi gelirlerinin GSYİH’nın % 14’ü civarında olması, hükümetin fiziksel ve
sosyal altyapı için yeterince yatırım yapmadığını göstermektedir.
Hükümet, denk bütçe hedefini kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi halinde bütçe açığının kaçınılmaz
olacağı gerekçesiyle terk etmiş olup, 2012 yılında bütçe açığının GSYİH’nın % 2,5’sı ve 2013 yılında %
2,4 olması hedeflenmektedir. EIU raporuna göre, 2016 yılında bütçe açığının GSYİH’nın % 2,2’si
olacağı öngörülmektedir.
Tüketici fiyat enflasyonunun 2012 yılı sonunda Merkez Bankası hedefi olan % 3-5 arasında olması
bekleniyor.

Ekonomik Performans
1997-1998 Asya ekonomik ve mali krizini geride bıraktıktan sonra, Filipinler ekonomik büyümesi
ihracat ve yatırıma dayanmaktadır. El Nino kasırgası gibi doğa olayları da aynı döneme denk gelmiştir.
Bu dönemdeki GSYİH büyümesi 1990’lı yılların başlarındaki oranlara dönmüştür. 2003-2007 döneminde
GSYİH büyümesi % 5,8 oranında gerçekleşmiştir.
GSYİH büyümesi 2003-2004 yıllarında ivme kazanmış ve dış talepteki güçlü iyileşmeye, özel tüketim
büyümesindeki hızlı artışın devamlılığı eşlik etmiştir. 2004 yılında ihracat 2003 yılına göre % 15
oranında artmıştır. İthalattaki artış ise % 5,8 oranındadır. GSYİH büyümesi 2005 yılında yavaşlamıştır.
Tarım, El Nino Kasırgasının tekrarlamasıyla zor hale gelmiştir. İhracat, elektronik eşya talebindeki
durgunluk yüzünden yavaşlamıştır. Takip eden yıllarda ise tarım yeniden toparlanmış, tüketim artmış
ve ihracat artışı iki katına çıkmıştır. Böylece GSYİH büyümesi % 5,4 olmuştur. Büyüme 2007 yılının ilk
yarısına kadar devam etmiş ve bu dönemde büyüme % 7,6 olarak gerçekleşmiştir. 2008 yılının ilk
çeyreğinde, ihracatın azalması, özel tüketim artışının yavaşlaması GSYİH büyümesini yavaşlatmıştır.
2010 yılında, Filipinler ekonomisinde büyüme % 7,6 oranında olmuştur. Bu oran, 1970’lerin ortasından
itibaren en yüksek orandır. 2011 yılında ise büyüme yavaşlamış ve büyüme oranı % 3,9 olmuştur.
Ülkenin ihraç ettiği mal ve hizmetlere olan talebin düşmeşi büyümenin % 3,9 olmasının en büyük
nedeni olmuştur. EIU verilerine göre ekonominin 2012 yılında % 5,4 büyüyeceği tahmin edilmektedir.
2013-16 döneminde büyümenin yıllık ortalama % 6 olacağı öngörülmektedir.
EIU verilerine göre, mal ve hizmet ihracatı 2011 yılında % 4,2 oranında azalmıştır. 2013-2016 yılları
arasında ihracattaki artışın yıllık ortalama % 6,9 artması beklenmektedir. Mal ve hizmet ithalatı ise

5 / 39


2011 yılında % 0,2 oranında artmıştır.

Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
2011 a

2012 b

2013 b

2014 b

2015 b

2016

GSYİH büyüme oranı (%)

3.9

5.4

6.0

5.9

5.8

6.1

Enflasyon (%)

4.7

3.4

4.3

4.6

4.7

4.7

İşsizlik oranı (%)

7.0

6.9

6.7

6.5

6.0

5.6

İhracat (FOB) (milyar $)

47.2

52.2

55.7

61.4

67.9

76.5

İthalat (FOB) (milyar $)

62.7

63.4

68.3

75.0

83.4

94.8

-15.5

-11.2

-12.6

-13.6

-15.5

-18.3

7.1

12.2

13.4

14.6

15.9

16.6

Toplam Dış Borçlar (milyar $)

72.2c

68.4

65.0

61.4

59.3

57.3

Ortalama Döviz Kuru (Rp/$ paritesi)

54.28

52.68

49.24

49.48

48.60

46.78

Dış Ticaret Dengesi (milyar $)
Cari İşlemler Dengesi (milyar $)

a: Gerçekleşen, b:EIU tahmini c:EIU öngörüsü
Kaynak: EIU (The Economist Intelligence Unit), Philippines Country Report, Ağustos 2012

2013-16 döneminde GSYİH büyüme oranının yurtiçindeki toparlanma ve küresel ekonomik düzelme ile
birlikte ortalama % 5,9 olması beklenmektedir.
Son bir kaç yıldaki büyümenin ana nedeni ise özel tüketimdeki artış olmuştur. Bunun en önemli sebebi
ise Filipinli işçilerin yurt dışından gönderdikleri paralardaki artıştır. 2011 yılında özel tüketim GSYİH’nın
% 73,7’sini oluşturmaktadır. Ekonomi aynı zamanda güçlü ihracat artışı ile özellikle toplam ihracatın
yaklaşık üçte ikisini oluşturan elektronik mallar ihracatıyla da desteklenmiştir. Hükümetin tüketim
harcamaları ise 2011 yılında Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın % 9,6’sını oluşturmaktadır.
Hızla gelişen Asya ekonomilerindeki, büyümenin ana etmenlerinden biri, İkinci Dünya Savaşından beri,
yüksek düzeydeki yatırımlar olmuştur. 2011 yılında, doğrudan yabancı sermaye yatırımları 27,6 milyar
ABD Dolarıdır. Bu oran GSYİH’nın % 12,3’ünü oluşturmaktadır.
Ülke dış ticaret açığına rağmen cari işlemler fazlası vermektedir. Yurt dışındaki Filipinli işçilerin ülkeye
gönderdiği döviz ve turizm gelirleri bu fazlanın verilmesini sağlamaktadır. Cari işlemler fazlası 2011
yılında 7,1 milyar ABD Doları olmuştur.

Enflasyon
2011 yılında % 4,7 olan yıllık ortalama tüketici fiyat enflasyonunun (TÜFE) 2012 yılında % 3,4 olacağı
tahmin edilmektedir. Dünya petrol fiyatlarının yüksek olacağı öngörülmekle birlikte, 2011 yılına göre
TÜFE oranında bir düşüş olacağı beklenmektedir. Ayıca, dünya gıda fiyatlarında da bir düşüş olacağı
tahmin edilmektedir. ABD doları karşısında güçlü olan pesonun ithalattan kaynaklı enflasyonu
sınırlayacağı öngörülmektedir.
2012 yılı Ağustos ayında meydana gelen sel felaketi TÜFE oranınında geçici bir atışa neden olması
beklenmektedir.
2013-16 yılları arasında enflasyon oranın yıllık ortalama % 4,6 olacağı tahmin edilmektedir.
Ülkenin istihdam arz fazlasının yüksek ücret taleplerinden vazgeçeçeği ve reel ücretlerinin 2013-16
yılları arasında sadece % 1,5 artacağı öngörülmektedir.

Bölgesel Eğilimler
Refah bakımından bölgeler arasında farklılıklar vardır. Bölgeler arasındaki gelir farklılıklarının
oluşmasının başlıca sebebi, sanayi faaliyetlerinin ve yabancı yatırımların Manila, Luzon ve Calaborzan
bölgelerinde yoğunlaşmasından kaynaklanmaktadır.

Sektörler
Tarım ve Hayvancılık
Tarım, ormancılık ve balıkçılık ülke ekonomisinde önemli rol oynamaktadır. Ülke nüfusunun % 70’lik
bölümü kırsal alanda yaşamakta ve yine nüfusun üçte ikilik kısmının geçimi çiftçiliğe dayanmaktadır.
-, 2013

6 / 39


Deniz ürünleri Filipinler sularının 167 milyon hektarından elde edilmektedir. Ülkenin az tuzlu balık
havuzları, Güneydoğu Asya’daki en gelişmiş balık havuzlarını oluşturmaktadır.
Filipinler ormanları, tropik yağmur ormanları türündendir. Ülke kara alanının neredeyse yarısı ormanlık
arazidir.
Filipinlerin en önemli tarım ürünleri arasında şeker kamışı, pirinç, hindistan cevizi, muz, mısır, mango
yer almaktadır. Ülkede hayvancılık ve balıkçılık önemlidir.
Halkın temel besin kaynakları arasında pirinç, balık, sebze, tavuk ve domuz yer almaktadır.
Tarım, imalat sanayine göre ülkenin önemli istihdam kaynağı olmasına rağmen, GSYİH’daki payı son
yıllarda azalmıştır. 2009 yılında tarımın GSYİH içindeki payı % 14,8 iken, 2010 yılında % 13,9 ve 2011
yılında %12,8 olmuştur.

Sanayi
Sanayi ülkenin en önemli üretim sektörlerinden biridir. 2011 yılında GSYİH’nın % 31,4’ünü
oluşturmaktadır. Sektör, 1950 ve 1960 lı yıllarda, ithal ikameli politikalar ve yerel sanayiyi yüksek
düzeyde koruma sayesinde hızla gelişmiştir. Başlangıçta ithal maddelere büyük ölçüde bağımlı olan
tüketim mallarını bir araya getiren sanayilerde büyüme görülmüştür. Hükümet, 1980’li yılların
başlarında, ağır ve orta sanayii geliştirmek için bir program başlatmıştır. Hükümetin katılımı ile bakır
dökümhaneleri, kimyasal kompleksler, fosfat gübre fabrikası, düşük kapasiteli dizel motor fabrikası
kurulmuştur. Çimento fabrikası genişletilmiştir. Bununla birlikte, imalat sanayinin yapısı, büyük ölçüde,
tüketim mallarının üretimine yönelik olmuştur. 1970’li yıllardan beri imalat sanayinin özellikle elektronik
ve otomotiv parçalarında emek yoğun olarak ve ihracat ağırlıklı gelişmesine rağmen, üretim yerel
pazarlara yönelik olarak kalmıştır.
Madencilik
Filipinler dünyanın en fazla maden kaynaklarına sahip ülkeleri arasındadır. Dünyanın en fazla bakır,
altın ve krom rezervlerine sahiptir. Diğer önemli madenler arasında nikel, gümüş, kömür, alçıtaşı ve
sülfür gelmektedir. Ayrıca kil, kireçtaşı, mermer, silikat ve fosfat açısından da zengindir. Palawan
bölgesinde doğal gaz rezerveleri bulunmaktadır.
Filipinler 1970 ve 80’lerde dünyanın ilk 10 altın ve bakır üretici ülkesi arasında olmasına rağmen,
bugün düşük maden fiyatları, yüksek üretim maliyetleri ve altyapı yatırımlarındaki yetersizlikler
nedeniyle anılan kaynaklarından yararlanamamaktadır. Hükümet madencilik alanına yabancı yatırımları
çekmek amacıyla 2004 yılı Aralık ayında % 100 yabancı sermayeli firmaların geniş çaplı madencilik
yatırımlarına izin veren bir kanun çıkartmıştır.
Madencilik sektörü, doğrudan yabancı yatırımların yapıldığı en önemli sektörlerden biri konumundadır.
İnşaat
İnşaat sektörü, 1990’ ların ortalarında dinamik bir büyüme kaydetmiştir. Ancak, bölgesel mali kriz
nedeniyle 1997-1998 yıllarında önemli bir düşüş meydana gelmiştir. Hükümetin sermaye
harcamalarındaki kısıtlamalar, ve yavaş ilerleyen özel talep nedeniyle, iyileşme düzensiz olmuştur.
Ulaştırma ve Telekomünikasyon Altyapısı
7000 binden fazla adadan oluşan Filipinler’de ulaşım sorunludur. Ülkede ulaştırma altyapısı gelişmemiş
olup, gelişmiş bölgeler (Subic, Clark ve the Calabarzon) ile fakir bölgeler (Mindanao ve Visayas’ın bazı
bölgeleri) arasında çok büyük farklılıklar bulunmaktadır. Ticari merkezlerin içinde ya da çevresinde
yerleşik işletmeler, ulaştırma hizmeti alabilseler de gecikmeler ve trafik sıkışıklığı işletmeler için önemli
problem olmaktadır. Karayolu kalitesi bölgeye göre değişmekte olup, demiryolları da oldukça sınırlıdır.
Liman hizmetleri önemli bölgelerde yeterli olup, havayolu hizmetleri de gelişmektedir. Ülkede 10 tanesi
uluslararası olmak üzere toplam 80 tane hava alanı mevcuttur.
Telekomünikasyon sektörünün serbestleştirilmesi Filipinler telekom altyapısını geliştirse de komşu
ülkeler ile karşılaştırıldığında yetersiz ve kalitesiz sabit telefon sistemine sahip bir ülkedir. Mobil telefon
servisleri önemli ölçüde büyüme katetmiştir. Sabit telefon hattının kullanımı azalırken, cep telefonları
kullananların sayısı artmaktadır. Cep telefonu kullananların sayısı yaklaşık 80 milyon civarındadır.
Ülkede internet kullanımı da yaygındır. Kablosuz internet pek çok AVM ve kafelerde mevcut olup,
internet kafeler de ucuz ve oldukça yaygındır.
Ülkeyi zayıf ulaşım ağından kurtarmak amacıyla bir dizi proje devam etmektedir. Bunlar arasında,
stratejik noktalara uluslararası hava alanlarının yapımı ve var olanların yenilenmesi, yeni otoyol, liman
ve kitle iletişim araçlarının yapımı yer almaktadır. Hükümet yabancı yatırımcıları çekmek amacıyla
“yap-işlet-devret” modeli yürürlüğe koymuştur.

Enerji


7 / 39


Filipinler ekonomisi ithal petrole bağımlıdır. Petrol sanayiinde faaliyet gösteren 3 ana şirket arasında
Petron, Pilipinas Shell (Royal Dutch/Filipinler Shell iştiraki) ve Caltex bulunmaktadır. Filipinler’in en
büyük petrol rafine ve pazarlama şirketi Petron’dur. Petron 1994’e kadar tamamı devlete ait Filipin
Ulusal Petrol Şirketi’nin iştiraki olarak faaliyet göstermiş, bu tarihten itibaren Suudi Aramco şirketin %
40 hissesine sahip olmuştur. 1998 yılında Filipin petrol pazarındaki kısıtlamaların ortadan
kaldırılmasıyla Coastal/Subic Bay Fuels, Oilink International, Easten Petroluem Corp. ve Total Fina Elf
şirketleri de pazara dahil olmuştur. Söz konusu yeni girişimciler pazarın % 10’una sahip olmuştur.
Pazara hakim 3 büyük şirketle rekabet edebilmek amacıyla yeni şirketler ortaklıklar yapmaktadır.
Filipinler Hükümeti ithal petrol harcamalarını azaltmak amacıyla özellikle elektrik üretiminde gaza daha
fazla ağırlık vermektedir. Malampaya doğal gaz arazisinin rezervlerinin kullanılması amacıyla
Filipinler’de doğal gazda en büyük yatırımcılar arasında yer alan Shell Filipinler Sondaj, Texaco ve
Filipin Ulusal Petrol Şirketi faaliyet göstermektedir
Filipinler’de enerji üretimi elektrik sektöründe yoğunlaşmıştır. Yerli enerji üretiminde en büyük pay
jeotermal enerji olup, onu hidroelektrik, kömür, petrol ve gaz izlemektedir. Hükümet ithal petrole
bağımlılıktan kurtulmayı en önemli hedefleri arasına koymuştur ve doğal gazdan elektrik üretimine
büyük destek vermektedir.

Bankacılık
2009 yılı itibariyle ülkede 38 ticari banka bulunmaktadır. Bu bankaların toplam aktifleri 122 milyar ABD
Doları seviyesindedir. Ticari bankalar toplam bankacılık sisteminin %90’ını oluşturmaktadır. Bu
bankalardan 17’si yabancı sermaye kontrolündedir.
Banka kredilerinin bankalar arası krediler haricindeki önemli kısmını emlak ve iş kredileri (%14,3),
toptan ve parekende ticaret (%14,3), imalat sektörüne (%11) kullandırılan krediler oluşturmaktadır.
Bankalar Merkez Bankasınca yılda bir kez denetlenmektedir.
Döviz, bankacılık sistemi dışında da serbestçe alınıp satılabilmektedir. Döviz pesoya dönüştürülebileceği
gibi döviz olarak banka hesaplarında tutulabilmektedir. Bankalar ve döviz bürolarından döviz alınmak
istenmesi halinde döviz ihtiyacını ispatlayan belgelerle müracaatta bulunulması gerekmektedir.
Uluslararası ticari işlemlere ait ödemelerde konşimento ibrazı gereklidir.

Diğer Hizmetler
Hizmetler sektörü 2011 yılı itibarıyla% 55,8’ini oluşturmaktadır.
Mali sektör, bölgedeki diğer ülkedekilerle karşılaştırıldığında, az gelişmiştir. Yerel sermeye piyasasının
yetersizliği, ülkenin yatırıma çok az eğilimi olmasından kaynaklanmaktadır. Bankacılık sisteminin
toplam mevduatının GSYİH’ya oranı çok düşüktür. Bireysel ticari bankalar diğer ülkedekilerle
karşılaştırıldığında çok azdır. Hükümet, 1990’lı yılların ortalarından beri, sektörü liberalleştirerek, mali
hizmetlerin gelişmesini teşvik etmiştir. Yabancı bankaları önleyen 44 yıllık yasak, 1995 yılında
kaldırılmıştır. Dünya Ticaret Örgütü üyelik taahhütlerine paralel olarak, yabancı sigorta şirketlerine tam
işletme lisansı verilmektedir. 1997 yılında yürürlüğe giren yasa mali şirketlerde yabancı yatırımlardaki
kısıtlamalar ortadan kaldırılmıştır.
Turizm önemli bir sektördür.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü (Milyon ABD Doları)
Yıllar

Değer

2000

Değişim (%)

2,240

2001

-91.29

1,542

690.77

2003

491

-68.16

2004

688

40.12

2005

1,854

169.48

2006

2,921

57.55

2007

2,916

-0.17

2008

1,544

-47.05

2009

1,963

26.17

2010

-, 2013

195

2002

1,713

-12.74

8 / 39


2011

1,262

-26.33

Kaynak: Filipinler Ticaret Müşavirliği

Asya Pasifik’teki merkezi konumu ülkeyi uluslararası hava ve deniz taşımacılığının kesişme noktası
yapmaktadır. Filipinler’den Asya’nın başlıca şehirlerine dört saatten az bir sürede ulaşmak mümkündür.
Ülke yabancılar için Asya’da yaşanılabilecek en rahat ülkelerin başında gelmektedir. Yüksek eğitimli
İngilizce bilen çalışan ve yönetici bulmak kolaydır. Çalışma ücretleri ucuzdur.
Yatırımcı firmalar, ilk 4-6 yıl boyunca gelirler vergisinden (% 32) muaf tutulmaktadır. Hammadde ve
yarı mamul için vergi taksitlendirmesi yapılmakta, sermaye mallarını gümrük vergisiz ithal
edebilmekte, altyapı işlerinde ilave vergi indirimleri yapılmakta, yabancı uyruklu işçi çalıştırılmasına izin
verilmekte, kazanılan yabancı yatırım ve kazançların kendi ülkelerine gönderilmesi garanti edilmekte,
tekrar ihraç edilecek konsinye teçhizatın ithalatına izin verilmektedir. Bu teşviklere ilave olarak,
ekonomik bölgelerde yatırım yapan firmalar, gelir vergisinin % 5’ini ödemektedirler.
Kayıt hariç medya, perakende satış, arsa sahibi olmak, küçük ölçekli madencilik gibi alanlarda yabancı
yatırıma izin verilmemektedir. Diğer birçok sektörde ise oranları % 20 ile % 60 arasında değişmekle
birlikte genellikle % 40 yabancı sermaye kullanılması mümkün bulunmaktadır.
Ülkeye yatırım yapan en önemli ülkeler Japonya, Güney Kore ve Amerika'dır. Çin’in gelişen ekonomisi
ve artan hammadde ihtiyacı 2016 yıllarına kadar Çin’i Filipinlerde yatırım yapan önemli ülkelerden biri
yapacağı tahmin edilmeketedir.
Düşük işçilik ücretleri, iyi derecede ingilizce bilen çalışanların varlığı ve telekominikasyon altyapısı
ülkenin gelecek birkaç yıl içinde çekeceği yabancı yatımları artıracağı beklenmektedir.
2000 yılında 2,240 milyon ABD doları olan doğrudan yabancı yatırım, 2007 yılında 2,916 milyon ABD
doları olarak gerçekleşirken, 2008 yılında 1,542 milyon ABD dolarına düşmüş, 2009 yılında % 26.17
artarak 1,963 milyon ABD doları olmuştur. 2010 yılında, % 12.74 azalarak 1,713 milyon ABD doları
olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılında ise, % 26.33 azalarak, 1,262 milyon ABD doları olarak
gerçekleşmiştir.
Yatırım konusunda detaylı bilgi www.boi.gov.ph web sayfasından temin edilebilir.

Yatırımlarda Öncelikli Alanlar
Yıl İçinde Alınan Ekonomik Önlemler ve Uygulamalar
Ülkedeki çeşitli bölgelerin karşılaştırmalı üstünlüklerinin değerlendirilerek, bu çerçevede stratejik altyapı
inşa projelerinin uygulanması amacıyla ülke beş “süper bölge” halinde biçimlendirilmiş ve kaynakların
etkin ve eşgüdüm halinde kullanılmasına olanak sağlanmıştır. Bu bölgeler;
-Kuzey Luzon Tarım Bölgesi
-Luzon Şehri Sanayi ve Hizmet Bölgesi
-Merkez Filipinler Turizm Bölgesi
-Mindanao Güney Tarım Bölgesi
-Siber Koridor (Baguio ile Davao arası) Bilgi ve İletişim Teknolojisi Bölgesi
Söz konusu 5 bölgede toplam 84 altyapı projesi halen devam etmektedir. Bu projelerin toplam değeri
405 milyar PhP’yi bulmaktadır ve bu proje hükümet, yerel belediyeler ve özel sektör tarafından finanse
edilmektedir.
Ülkede İş Kurma Mevzuatı
Şirket Kurulması
Mevcut yasalara göre, yabancılar ortaklık, şube ve temsilcilik ofisleri kurabilmektedir. Yasa Filipinli
ortakların beşten az olmamasını ve ortakların çoğunun Filipinlerde yerleşik olmasını öngörmektedir.
Ortaklığın mali personeli için yine Filipinlerde sürekli ikamet istenmektedir. Anonim şirket veya adi
şirket kurmak için Filipinler Menkul Değerler ve Takas Komisyonuna (Philippine Securities and
Exchange Commission) müracaatın yanısıra, anılan Komisyonca onaylanan ticari ünvan tescil
ettirilmelidir. Yabancılar için Göçmen Ofisinden alınan düzenli ikamet belgesi ve Filipin bankalarınca
tevsik edilen yabancı sermaye miktarı da bildirilmelidir.
Şube kurulmasında sözkonusu müracaat formunun yanı sıra, tescil edilen unvan, Filipinlerde şube
açılması yönünde merkez firma yöntim kurulu kararı, Filipinli bankalarca düzenlenen yabancı sermaye
onayı, ana şirketin son yıllık raporu, yerel acentanın bildirilmesi gerekmektedir.
Yatırımlara Sağlanan Teşvikler
Yabancı yatırımcı firmalar, ilk 4-6 yıl boyunca gelirler vergisinden (% 32) muaf tutulmaktadır.
Hammadde ve yarı mamul için vergi taksitlendirmesi yapılmakta, altyapı işlerinde ilave vergi indirimleri
yapılmakta, yabancı uyruklu işçi çalıştırılmasına izin verilmekte, kazanılan yabancı yatırım ve
kazançların kendi ülkelerine gönderilmesi garanti edilmekte, tekrar ihraç edilecek konsinye teçhizatın
ithalatına izin verilmektedir. Bu teşviklere ilave olarak, ekonomik bölgelerde yatırım yapan firmalar,
gelir vergisinin % 5’ini ödemektedirler.


9 / 39


Dış Ticaret
Genel Durum
Filipinler genel olarak dış ticaret açığı veren bir ülkedir. Ülkenin sermaye malları, ara malları ve petrolü
yurt dışından tedarik etmesi bu duruma neden olmaktadır. Bununla birlikte, son 10 yıldır ithalat ve
ihracatı artış göstermektedir. Yurt dışında yaşayan işçilerin gönderdikleri dövizlerin artması sonucunda
tüketimin artması ve dünyada petrol fiyatlarının ve elektronik ihracat sektöründeki yabancı girdilere
olan talebin artması ithalat harcamalarını artımıştır. Filipin mallarına olan yabancı talebi de devam
etmektedir. Elektrik-elektronik sektöründe yapılan ihracat, ülkenin toplam ihracatının üçte-ikisini
oluşturmaktadır. Bununla birlikte, bu ürünlere olan dış talep devamlılık arz etmemekte ve bu durumda
ülkenin ihracatında dalgalanmalara yol açmaktadır.
Son yıllarda, mal ticaretindeki açık artmaktadır. Filipinler ithalatının önemli bir kısmını ara malları
oluşturmaktadır.
DTÖ ve ASEAN üyesi bir ülke olarak Filipinler son 20 yıldır dış ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik,
tarifeler ve tarife dışı engellerini azaltmaya gitmektedir.

Ülkenin Dış Ticareti
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyar ABD Doları)
2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

İhracat

39,6

41,2

47,4

50,4

49,0

38,4

51,4

48,0

İthalat

46,1

49,4

54,0

57,9

60,4

45,8

58,2

63,7

Hacim

85,7

90,6

101,4

108,3

109,4

84,2

109,6

111,7

Denge

-6,5

-8,2

-6,6

-7,5

-11,4

-7,4

-6,8

-15,7

Kaynak: Trademap

Global kriz nedeniyle 2009 yılı dış ticaretinde ise bir daralma meydana gelmiştir. Filipinlerin 2009 yılı
dış ticareti 2008 yılına göre % 23 oranında azalarak 84,2 milyar ABD Doları olmuştur.
2009 yılı ihracatı bir önceki yıla göre % 21,6 oranında azalarak 49 milyar ABD Dolarından 38,4 milyar
ABD Dolarına gerilemiştir. Aynı dönemde ithalat ise geçen yıla göre % 24,1 oranında azalarak 60,4
milyar ABD Dolarından 45,8 milyar ABD Dolarına düşmüştür. Söz konusu düşüş 1997-1998 yıllarındaki
Asya krizinden sonraki en yüksek düşüştür.
2010 yılında ihracat artış göstermiştir. Bu artış başta Çin olmak üzere ihraç piyasalarındaki talep
artışından kaynaklanmaktadır. Elektronik ürünler Filipinler ihracatının % 60’ını oluşturmakta olup, bu
ürünlerde de talep artışı mevcuttur. 2010 yılı itibarıyla ihracat 51,4 milyar ABD Dolarına, ithalat ise
58,2 milyar ABD Doları’na ulaşmıştır.
2011 yılında ihracatta bir önceki yıla göre 3,4 milyar ABD Dolarlık bir azalma olmakla beraber, ithalatta
meydana gelen 5,5 milyarlık artış nedeniyle dış ticaret hacminde 2,1 milyar ABD doları değerinde bir
artış olmuş ve toplam dış ticaret hacmi 111,7 milyar ABD Dolarına ulaşmıştır.
İhracatında Başlıca Ürünler
İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (Milyon ABD Doları)
GTİP ÜRÜN ADI
TOPLAM (Diğerleri Dahil)

2009

2010

2011

38.436 51.498 48.042

8542 Elektronik entegre devreler

9.607 13.955

9.367

8471 Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri

5.753

8.207

6.491

8541 Diotlar, transistörler vb. Yarı iletkenler, piezo elektrik kristaller

1.459

2.592

2.360

8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları

1.423

1.670

2.069

8473 Yazı, hesap, muhasebe, bilgi işlem, büro için diğer makine ve cihazların aksamı

2.347

1.982

1.935

4418 Bina, inşaat için marangozluk, doğrama mamulleri

802

1.009

1.663

1513 Hindistan cevizi, palm çekirdeği/babassu yağları (kimyasal olarak
değiştirilmemiş

595

1.266

1.430

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler, endüktörler

948

1.249

1.238

8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik k

772

1.145

1.170

7403 Arıtılmış bakır, işlenmemiş bakır alaşımları

688

807

1.130

8531 Elektrikli ses/görüntülü işaret cihazları

382

888

736

-, 2013

10 / 39


2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar

293

371

648

8901 Yolcu gemileri, gezinti gemileri, feribotlar, yük gemileri, mavnalar

418

392

609

9006 Fotoğraf makine ve cihazları, flaş cihazı, lambası

675

790

586

7108 Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde)

217

327

512

360

319

471

8536 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı

476

670

443

2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar)

225

340

415

2604 Nikel cevherleri ve konsantreleri

140

309

411

2830 Sülfürler; polisülfürler

198

290

411

803 Muz (taze/kurutulmuş)

1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde)

90

40

358

2603 Bakır cevherleri ve konsantreleri

150

268

356

6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs.

244

265

331

6106 Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek; bluz (örme)

218

265

306

2008 Başka yerinde belirtilmeyen meyve ve yenilen diğer bitki parçaları konserveleri

230

222

298

8529 Radyo, televizyon, radar cihazları vb cihazların aksam ve parçaları

384

432

293

146

154

291

4011 Kauçuktan yeni dış lastikler

196

245

282

8803 Balon, hava gemisi, planör vb. Diğer hava taşıtlarının aksam ve parçaları

294

269

271

1604 Hazırlanmış/konserve edilmiş balıklar; balık yumurtası ve havyar

275

254

244

36

44

228

116

169

219

801 Hındıstan cevızı, brezılya ve kaju cevızı (taze/kurutulmus)

7326 Demir/çelikten diğer eşya
2616 Kıymetli metal cevherleri ve konsantreleri
2905 Asiklik alkoller vb. Halojenlenmiş, sülfolanmış, nitrolanmış/nitrozalanmış türevl

86

155

207

6104 Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, panolon vs. (örme)

137

149

203

8415 Klima cihazları-vantilatörlü, ısı, nem değiştirme tertibatlı

125

174

185

89

126

173

91

131

167

86

197

164

804 Hurma, ıncır, avokado ve guava armudu, mango, mangost (taze/kurutulmus)

78

86

164

8525 Radyo/televizyon yayını için verici cihazlar; televizyon, dijital, görüntü kayded

261

500

159

3402 Yıkama, temizleme müstahzarları-sabunlar hariç
402 Süt, krema (konsantre edılmıs, tatlandırıcı madde ıçerenler)
2701 Taşkömürü; taşkömüründen elde edilen briketler, topak vb. Katı yakıtlar

1302 Bitkisel özsu ve hülasalar; pektik maddeler, pektinatlar, pek tatlar; ağaralar

86

116

155

278

287

153

7410 Bakırdan ince yaprak ve şeritler-kalınlık<0, 15mm

87

143

151

3105 Azot, fosfor ve potasyum gibi; iki/üçünün karışımları

68

96

143

138

141

143

64

62

138

6205 Erkek/erkek çocuk için gömlek

9001 Optik mamuller (lif, demet, kablo, polarizan eşya, lens, gözlük)
9018 Tıp, cerrahi, dişçilik, veterinerlik alet ve cihazları
Kaynak: Trademap

2011 yılı verilerine göre, Filipinlerin başlıca ihracat kalemlerini, elektronik entegre devreler (% 19,5),
otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri (% 13,5), diotlar, transistörler vb. yarı iletkenler (% 4,9),
kara taşıtları için aksam, parçaları ( % 4,3), yazı, hesap, muhasebe, bilgi işlem büro için diğer makine
ve cihazların aksamı (% 4), Bina, inşaat için marangozluk, doğrama mamulleri (% 3,5), hindistan
cevizi, palm çekirdeği (% 3), elektrik transformatörleri, statik konvertisörler (% 2,6), elektrik için izole
tel, kablo (% 2,4) vb. oluşturmaktadır.
İthalatında Başlıca Ürünler
İthal Ettiği Başlıca Ürünler (Milyon ABD Doları)
GTİP ÜRÜN ADI
8542 Elektronik entegre devreler

2009

2010

2011

45.878 58.468 63.709
9.620 12.267 12.449
11 / 39


2709 Ham petrol (petrol yağları ve bİtümenli minerallerden elde edilen yağlar)

3.355

5.541

7.874


3.268

3.237

3.667

8473 Yazı, hesap, muhasebe, bilgi işlem, büro için diğer makine ve cihazların aksamı

3.645

4.082

2.924

8703 Otomobili, steyşın vagonlar, yarış arabaları

956

1.507

1.254

1001 Buğday ve mahlut

825

547

955

8479 Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar

522

917

871

2603 Bakır cevherleri ve konsantreleri

910

1.326

758

3004 Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)

563

605

719

2701 Taşkömürü; taşkömüründen elde edilen briketler, topak vb. Katı yakıtlar

427

517

663

2711 Petrol gazları ve dıger gazlı hıdrokarbonlar

586

580

584

8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar

717

594

581

2304 Soya fasulyesi yağı üretiminden arta kalan küspe ve katı atıklar

422

402

544

277

432

497

8536 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı

285

432

467

8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları

269

372

432

8525 Radyo/televizyon yayını için verici cihazlar; televizyon, dijital, görüntü kayded

158

214

411

2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları

284

349

408

7108 Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde)

212

468

405

8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar

181

368

399

402 Süt, krema (konsantre edilmiş, tatlandırıcı madde içerenler)

1006 Pirinç

1.049

1.653

383

7210 Demir/çelik yassı mamul, kaplı, sıvanmış (600mm. Den geniş)

197

349

352

3102 Azotlu mineral/kimyasal gübreler

279

270

348

8802 Diğer hava taşıtları, uzay araçları

183

580

348

3910 Silikonlar (ilk şekillerde)

73

87

343

1518 Hayvansal ve bitkisel yağlar vb. Frak. (1516'de ki hariç)

87

91

338

8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik

197

266

328

8471 Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri

291

291

313

3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde)

134

258

310

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler, endüktörler

262

272

306

8532 Sabit, değişken ayarlanabilir elektrik kondansatörleri

227

356

275

8541 Diotlar, transistörler vb. Yarı iletkenler, piezo elektrik kristaller

267

428

256

7208 Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik 600mm. Fazla

196

162

241

8714 Motosiklet ve motorsuz tekerlekli taşıtların aksam, parçaları

167

167

239

0202 Sıgır etı (dondurulmus)

144

191

239

3907 Poliasetaller, diğer polieterler, epoksit-alkid reçineler vb (ilk şekilde)

122

188

237

8529 Radyo, televizyon, radar cihazları vb cihazların aksam ve parçaları

119

167

228

8711 Motosiklet, mopetler, motorlu bisikletler, sepetler

227

175

224

8702 Toplu halde yolcu taşımağa mahsus motorlu taşıtlar

191

223

222

2807 Sülfürik asit; oleum

160

169

219

7308 Demir/çelikten inşaat ve aksamı

178

233

212

Kaynak: Trademap

2011 yılı verilerine göre, Filipinlerin başlıca ithalat kalemlerini, elektronik entegre devreler (% 20), ham
petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) (% 12), petrol yağları ve bitümenli
minerallerden elde edilen yağlar (% 6)yazı, hesap, muhasebe, bilgi işlem büro için diğer makine ve
cihazların aksamı (% 5), otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları (% 2) vb. oluşturmaktadır.
Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracat (Milyon ABD Doları)
-, 2013

12 / 39


ÜLKE ADI

2009

2010

2011

38.436

51.498

48.042

Japonya

6.208

7.841

8.866

ABD

6.797

7.570

7.107

ÇHC

2.934

5.724

6.102

Singapur

2.477

7.319

4.278

Hong Kong

3.213

4.336

3.699

Kore

1.828

2.243

2.196

Tayvan

1.325

1.752

2.003

Tayland

1.236

1.783

1.904

Hollanda

3.744

2.430

1.745

Almanya

2.506

2.657

1.729

Malezya


1.360

1.396

1.099

Viet Nam

365

572

718

Endonezya

383

449

606

Fransa

267

413

431

Kanada

239

334

418

Birleşik Krallık

297

395

401

Hindistan

200

410

388

Belçika

493

348

386

Avustralya

296

350

385

Meksika

133

269

337

İtalya

229

349

289

Kaynak: ITC Trademap

2011 yılı verilerine göre, 8,8 milyar ABD Doları ihracat ve % 18,5’lik payı ile Japonya Filipinlerin
ihracatında ilk sırada yer almıştır. Japonya’dan sonra Filipinlerin ihraç pazarları sırasıyla ABD (% 14,8),
Çin (% 12,7), Singapur (% 8,9), Hong Kong (% 7,7) ve Kore (% 4,6)’dir.
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İthalat (Milyon ABD Doları)
ÜLKE ADI

2009

2010

2011

45.878

58.468

63.709

Japonya

5.765

7.302

7.017

ABD

5.488

6.324

6.952

ÇHC

4.060

4.954

6.505

Singapur

3.931

5.443

5.144

Kore

3.161

4.040

4.646

Tayvan

3.184

3.871

4.391

Tayland

2.596

4.103

3.641

Suudi Arabistan

1.558

2.452

3.266

Malezya

1.787

2.646

2.771

Endonezya

1.915

2.469

2.544

808

1.414

1.760

Hong Kong

1.548

1.566

1.609

Rusya Fed.

263

467

1.549

1.008

1.182

1.505

785

903

1.145

1.402

1.754

912

106

116

803


BAE

Almanya
Avustralya
Viet Nam
İran

13 / 39


Fransa

546

694

766

Hindistan

532

570

700

Yeni Zelanda

318

427

545

Kanada

259

459

421

Kaynak: ITC Trademap

2011 yılında Filipinlerin ithalatında 7 milyar ABD Doları ve % 11’lik payı ile Japonya ilk sırada yer
almıştır. İkinci sırada ise 6,9 milyar ABD Doları ithalat ve % 10,9’luk payı ile ABD yer almaktadır.
Ülkenin ithalatındaki diğer önemli ülkeler ise, sırasıyla Çin, Singapur, Kore, Tayvan, Tayland, Suudi
Arabistan, Endonezya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Hong Kong’dur.

Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
İthalat Rejimi
İthalat Mevzuatı
Genel kural olarak Filipinler’e her türlü ürünün ithalatı serbesttir. Ancak kamu sağlığı ve güvenliği,
ulusal güvenlik, uluslararası yükümlülükler, yerel sanayinin gelişimi nedenleri ile bazı ürünlerin
ithalatına düzenleme ya da yasaklama getirilmiştir. Filipinler’de ithalat üç başlıkta sınıflandırılmıştır;
İthalatı Serbest Ürünler: Bu ürünlerin ithalatında önceden herhangi bir kamu kuruluşundan alınması
gereken izin belgesine ihtiyaç bulunmamaktadır.
İthalatı Düzenlenmiş Ürünler: Bu ürünlerin ithalatında ilgili kamu kuruluşlarından alınması gereken
izinlere ihtiyaç vardır.
İthalatı yasaklanmış ürünler: Bu ürünlerin ithalatı yasalarla yasaklanmıştır.
İthal edilmesi öngörülen ürünün yukarıda yer alan hangi sınıfa girdiğinin belirlenmesi amacıyla Sanayi
ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Müdürlüğü'ne, Filipinler Merkez Bankası veya yetkili bir temsilci
bankaya başvurulabilir. Tarım ürünlerinin ithalatındaki sınıflandırmaya ilişkin bilgi almak ve örneğin
tavuk, domuz gibi ürünlerde Asgari Giriş Miktarı İthalat Belgesi'ne ihtiyaç olup olmadığını öğrenmek
amacıyla Tarım Bakanlığı'na başvurmak gerekmektedir.
Filipinler’e yapılacak ithalatta aranan belgeler aşağıda yer almaktadır
Ticari Fatura – Tercihli bir gümrük vergisinden yararlanılmak talebi yok ise, herhangi özel bir forma
ihtiyaç bulunmamaktadır. İhracatçı firmanın antetli kağıdının firma yetkilisi tarafından imzalanmış
olması ve ürün, miktar, CIF değeri, menşe ülkesi ve geminin ismi gibi temel bilgiler yeterlidir.
Pro-forma Fatura – Gerekli olmamakla birlikte ithalatçı tarafından talep edilebilir.
Çeki listesi – Listedeki bilgiler diğer belgelerle uyumlu olmalıdır.
Menşe sertifikası – Özel bir menşe formuna ihtiyaç duyulmamakla birlikte, ASEAN menşeli ürünlerin
ithalatında tercihli gümrük vergilerinden yararlanabilmek için özel bir forma ihtiyaç vardır.
Sigorta belgesi- Bu temel belgelerin yanısıra ürünün cinsine göre ithalatçı banka ya da akreditife göre
başka belgelere de ihtiyaç olabilir.
İşlenmiş Gıda Ürünleri İthalatı
Filipinler’de satışa sunulan her ürünün Gıda ve İlaç Kurumu’na kayıt ettirilmesi gerekmektedir.
İhracatçıdan bazı belgeler ya da örnekler talep edilebilmekle birlikte, ithal ürünlerin kayıtları ancak bir
Filipin özel veya tüzel kişisi tarafından yapılabilir. İthal ürünlerin kayıtlarına yönelik ürün
sınıflandırmaları yapılmış ve bu sınıflandırmalara göre talep edilen belgeler belirlenmiştir.
Eczacılık ürünleri ithalatı için de Gıda ve İlaç Kurumu’nun lisansına ihtiyaç duyulmaktadır.
Tarifeler ve Diğer Vergiler
Genel Olarak Gümrük Vergileri
Uygulanan gümrük vergileri, ithal edilen ürünün tarife sınıflandırmasına göre alınmaktadır. Gümrük
ürün sınıflandırmasında, ASEAN Armonize Nomenklatürü (AHTN) uygulanmaktadır.
2009 yılı itibariyle gümrük vergisi ortalamaları tarım ürünlerinde % 11.94, madencilik ürünlerinde %
2.35 ve sanayi sektörü için % 6.24’dür. Genel ortalama olarak ise % 7.07 seviyesindedir.
Yüksek Tarifeye Tabi Ürünler
Kimyevi artıklar, otomobil, motorsiklet ve otomotiv parçalarında gümrük vergisi oranı % 30’dur. Tarife
kotalarına tabi ürünlerde gümrük vergileri % 30 ile % 65 arasında değişmektedir. Uygulanan bu
vergiler şeker için % 65, kahve ve çay % 45, pirinç % 50, mısır % 35, tahta ve kağıt ürünleri % 30,
deri ve ayakkabıda ise % 20’dir. Et ve sakatat, sosis, konserve et, lahana, havuç, kasava, tatlı patates
-, 2013

14 / 39


ve hayvan yeminde vergi oranları % 30 ile % 45 arasında değişmektedir. % 30 vergiye tabi ürünler
toplam tarife cetvelindeki ürünlerin % 5’ini oluşturmaktadır.
Otomotiv Sektörü Vergileri
Motorlu Araçlar Gelişim Programı ülkedeki otomobil üretimini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu
kapsamda ithal nihai ürünlerde vergiler yüksek belirlenirken üretime yönelik parçalarda vergi düşük
belirlenmiştir. Otomobilde uygulanan vergi % 30, mal naklinde kullanılan araç vergileri % 20-% 30,
ağırlığına göre kişi taşımaya yönelik araç vergileri ise % 15 ile % 20 arasında değişmektedir. Yukarıda
bahse konu programa tabi ülkede araç üretmeye yönelik olarak ithal edilen otomotiv parça kitleri ise
%1 oranında vergiye tabidir.
Tarife Kotaları
Tarife Kotalarına tabi ürünler pirinç, canlı hayvan ve et ürünleri, patates, kahve ve şeker gibi tarım
ürünleri olup, kota dışında kalan miktarlar için vergi oranı yükseltilmektedir. Örneğin domuz etinde
kotada belirlenen miktara kadar olan ithalatta vergi % 30, kota dışı miktarlar için % 40’tır. Bu oranlar
minimum giriş miktarı kullanıldığında uygulanmaktadır.
Minimum giriş miktarına tabi ürünler aşağıda gösterilmiştir.
Ürünlere Uygulanan Tarifeler
GTP

Ürün

Birim Min.Giriş.Mik.

1.01 Canlı at, katır

Baş

57

1.02 Canlı sığır

Baş

20.340

1.04 Canlı domuz

Baş

2.570

1.04 Canlı koyun,keçi

Baş

82.290

1.05 Canlı kümes hayvanları

Baş

9.513.540

2.01 Sığır eti (taze, soğutulmuş)

MT

5.570

2.02 Sığır eti (dondurulmuş)

MT

158.502

2.03 Domuz eti

MT

54.210

2.04 Koyun ve keçi eti

MT

1.120

2.07 Kümes hayvanları eti ve sakatatı MT

23.490

7.01 Patates

MT

1.550

9.01 Kahve

MT

1.475

10.05 Mısır

MT

1.475

10.08 Pirinç

MT

350.000

17.01 Şeker

MT

64.050

21.01 Kahve ve çay özü, bileşenleri

MT

37

İthalatta Alınan Tarife Dışı Vergiler
İthal edilen ürünler gümrük vergisinin yanı sıra % 12 oranında katma değer vergisine tabidir. Katma
değer vergisi, Gümrük Müdürlüğü tarafından gümrük vergilerine ilave olarak ithalatta alınan diğer
harçların (komisyon ücreti, antrepo ücreti vb.) toplamı esas alınarak hesaplanmaktadır.
Otomobiller, benzin, tütün ve sigara, alkollü içecekler ve diğer bazı ürünlerde özel tüketim vergileri
uygulanmaktadır.

Tarife Dışı Engeller
Antidamping, Korunma Önlemleri ve Telafi Edici Vergiler
Çin’den endüstriyel sodyum tripolifosfat ve Endonezya’dan yatay çekme cam ithalatında anti-damping
vergisi uygulanmaktadır. Filipinler çeşitli ülkelerden ithal ettiği bazı cam ürünleri, seramik yer
döşemesi, duvar seramiği, çelik köşebent ve endüstriyel sodyum polifosfat gibi ürünlere korunma
önlemleri uygulamaktadır. Filipinler’in telafi edici vergi uyguladığı herhangi bir ürün bulunmamaktadır.
Referans Fiyat Uygulamaları
Dünya Ticaret Örgütü Gümrük Kıymet Takdiri Anlaşmasına paralel olarak Gümrük Yasası hakiki ticari
fiyatın gümrük değerlendirmesine esas olmasını benimsemiştir. Ancak, pratikte gümrük, referans fiyat
uygulamasını veya yazılı olmayan komisyon değerini gümrük vergisi hesabına esas almaktadır.
İthalat Lisansı

15 / 39


Dahili piyasanın zarar görmemesini teminen ithal lisansına müracaat edilebilmektedir. Sözkonusu
lisans mal ithal edileceğinde düzenlenmektedir. Lisansın süresi 60 gün olup, tedarikçinin bu süre
zarfında malı yüklemesi gerekmektedir.

Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar
Etiketleme
İthal edilen ya da yerel olarak üretilen mamül maddelerin etiketlerinde aşağıdakiler aranmaktadır:
-Tescilli ticaret veya marka ismi,
-Usulüne uygun alınmış tescilli marka,
-Usulüne uygun tescil edilmiş şirket ismi,
-Tüketim maddesinin imalatçısının, ithalatçısının ya da ambalajcısının Filipinlerdeki adresi,
-İçindekiler ya da nelerden üretildiği,
-Metrik sistemde sayısal değer, ağırlık veya ölçü olarak içindekilerin miktarı,
-İmal ya da ithal ülkesi
Söz konusu genel zorunluluklara ek olarak bazı ürün gruplarında ek şartlar aranmaktadır. Tekstil ve
giyim ürünlerinde etiketleme zorunludur.
Markalama
Filipinler fikri mülkiyet hakları hususunda mevzuatı Dünya Ticaret Örgütü TRIPS Anlaşmasına
uyumludur. Filipinlerde ticari faaliyette bulunan her tüzel kişinin telif hakkını, markasını Filipinler Fikri
Mülkiyet Ofisine tescil ettirmesi gerekmektedir. Bu sürece ilişkin prosedür http://www.ipophil.gov.ph/
adresinden temin edilebilir.
Filipin hükümetinin fikri mülkiyet haklarının korunması amacıyla önemli adımlar atmış olmasına
rağmen uygulama zorlukları devam etmektedir.
Paket ve Ambalajlama
Nakliyesi hangi şekilde gerçekleşirse gerçekleşsin, ürünlerin mutlaka paketlenmiş olması
gerekmektedir. Ancak paketlemenin ayrıntıları ulaştırma, iklim, navlun, gümrük şartlarına göre
değişmektedir.
Ticarette Uygulanan Standartlar
Filipinlerde ürün ve ticaret standardizasyonu Ticaret ve Sanayi Bakanlığına bağlı Ürün Standardı Genel
Müdürlüğü’nün yetkisi altındadır. Söz konusu kurum, gerek Filipin ürünlerinin kalite ve rekabetinin
artırılması, gerekse tüketicinin korunması amacıyla standartların geliştirilmesi ve uygulanması
belgeleme vb. hususlarında faaliyet göstermektedir.
Ürün Standardı Genel Müdürlüğü ülkede ürün standardının geliştirilerek tüm sektörlerde güvenilir
standartların oluşturulması amacıyla hazırlanmış olan Filipin Standardizasyon Stratejisini yürütmekle
görevlidir.
Filipinler Ulusal Standartlarının %98’ i tavsiye şeklinde %2’si ise zorunlu standarttır.

Türkiye ile Ticaret
Genel Durum
Filipinlere olan ihracatımız yıllar itibarıyla artan bir seyir izlemektedir. 2008 yılında Filipinlere olan
ihracatımız bir önceki yıla göre % 142,2 oranında artarak 97,4 milyon ABD Doları olmuştur. Bu şimdiye
kadar olan en yüksek artıştır. 2009 yılında ise söz konusu ülkeye olan ihracatımız 2008 yılına göre %
13,2 oranında azalarak, 84,5 milyon ABD Doları olmuştur. 2010 yılında ise Filipinlere olan ihracatımız
bir önceki yıla göre % 16,3 oranında azalarak 70,7 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. 2011
yılında ihracatımız % 42,1 oranında artarak 100,6 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır.
Türkiye’nin Filipinler’e yönelik 2012 yılı ihracatı incelendiğinde, ihracatımız % 47,2 artarak 148 milyon
dolara ulaşmıştır.
Filipinler’den olan ithalatımız 2003 yılından itibaren artan bir seyir izlemiştir. Ancak, 2008 yılında
ithalatımız bir önceki yıla oranla % 27,6 oranında azalarak 142,2 milyon ABD Doları olarak
gerçekleşmiştir. 2009 yılında da Filipinlerden ithalatımız global kriz nedeniyle bir önceki yıla göre %
30,6 oranında azalarak 98,6 milyon ABD Doları olmuştur. 2011 yılında ise söz konusu ülkeden
ithalatımız 2010 yılına göre % 13,9 oranında artarak 122 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir.
2012 yılı ithalatı ise önceki yıla göre % 29 oranında artarak 158 milyon dolar civarında gerçekleşmiştir.
Filipinler ile Türkiye arasındaki dış ticaret hacmi yıllar itibarıyla giderek artan bir seyir izlemektedir.
2012 yılında iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 305,9 milyon ABD Doları ile en üst seviyeye çıkmış
olup; bir önceki yıla göre % 33 artmıştır. 2012 yılında dış ticaret açığımız 10 milyon doların altına
düşmüş olup, 2000 yılından beri gerçekleşen en düşük değerdir.
Türkiye-Filipinler Dış Ticaret Değerleri (Milyon ABD Doları)
-, 2013

16 / 39


Yıl

İthalat

İthalat Değişim %

İhracat

İhracat Değişim %

Hacim

Denge

2000
2001

28,6

2,50%

36,0

26,00%

15,8

39,90%

44,3

-12,8

12,8

-18,90%

48,8

-23,2

2002

43,6

21,10%

15,3

19,60%

58,9

-28,3

2003

59,6

36,70%

27,4

79,10%

87,0

-32,2

2004

111,9

87,80%

36,1

31,80%

148,0

-75,8

2005

117,3

4,90%

30,6

-15,40%

147,9

-86,8

2006

130,3

11,10%

43,4

42,10%

173,7

-86,9

2007

196,6

50,80%

40,2

-7,30%

236,8

-156,3

2008

142,3

-27,60%

97,4

142,10%

239,7

-44,8

2009

98,7

-30,60%

84,6

-13,20%

183,3

-14,1

2010

107,4

8,80%

70,8

-16,30%

178,2

-36,6

2011

122,3

13,90%

100,6

42,10%

222,9

-21,7

2011 / (1-12 )

122,3

13,90%

100,6

42,10%

222,9

-21,7

2012 / (1-12 )

157,7

29,00%

148,1

47,20%

305,9

-9,6

Kaynak: TUİK

2012 yılında Türkiye’nin Filipinler’e ihraç ettiği ürünlerin başında, toplam ihracat içindeki % 46,2 pay ile
Buğday unu/mahlut unu ve % 12,2 pay ile Yaprak tütün ve tütün döküntüleri gelmektedir. Buğday
unu/mahlut unu ihracatı, 2012 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık % 67 artmıştır. Filipinler’in
Türkiye’den ithal ettiği diğer başlıca ürünler ise nikelden eşya, dozlandırılmış ilaçlar ve pamuklu
mensucattır.
Türkiye'nin Filipinler'e İhracatında Başlıca Ürünler (Milyon ABD Doları)
GTİP Ürün Adı

2010

2011

2012

1101 Buğday unu/mahlut unu

27,72

40,63

68,52

9,61

13,93

18,08

2401 Yaprak tütün ve tütün döküntüleri
7508 Nikelden diğer eşya
3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)
5211 Pamuklu mensucat (pamuk oranı < % 85 olan sentetik veya suni liflerle
karıştırılmış olup m2. Ağırlığ

13,96
3,02

4,6

5,26

0,8

4,33

4,15

2814 Saf amonyak veya amonyağın sulu çözeltileri
404 Peynir altı suyu ve tabii süt bileşenlerinden ibaret diğer ürünler

2,8
0,83

1,3

2,67

5515 Sentetik devamsız liflerden diğer dokunmuş mensucat

1,76

1,63

2,6

8701 Traktörler

1,58

3,15

2,11

7013 Sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev tezyinatı ve benzeri işler için cam eşya

0,95

1,47

1,61

1509 Zeytinyağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)

1,46

1,43

1,46

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler

0,92

0,67

1,42

4011 Kauçuktan yeni dış lastikler

0,24

2,04

1,05

4009 Vulkanize edilmiş kauçuktan boru ve hortumlar (bağlantı elemanlarıyla birlikte
olsun olmasın)

0,52

0,84

0,99

0,2

0,89

0,83


0,13

0,17

0,73

8436 Tarla ve bahçe tarımına, ormancılığa, kümes hayvancılığına, arıcılığa mahsus
diğer makina ve cihazla
8516 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el
kurutucuları, ütüler
8443 Baskı yapmaya mahsus makinalar; kopyalama ve faks makinaları; bunların
aksam, parça ve aksesuarları

0,41

0,16

0,7

0,76

0,93

0,62

0

0,36

0,55

2529 Feldispat, lösit, nefelin ve siyenit nefelin, florspat

0,46

0,39

0,54

5407 Sentetik filament ipliklerinden dokunmuş mensucat

Dokunmamış mensucat (emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş
olsun olmasın)
5208 Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla pamuk içerenler)(m2.
Ağırlığı 200 gr. I ge
5603

5112 Taranmış yünden veya ince hayvan kılından dokumalar


0,51
0,02

0,06

0,47

1,07

0,85

0,46

17 / 39


9303 Diğer ateşli silahlar (spor için av tüfekleri ve diğer tüfekler, işaret fişeği, ok
silahları, hayvan

0,31

0,44

0,45

7216 Demir veya alaşımsız çelikten profiller

0,01

0,1

0,44

5209 Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla pamuk içeren ve m2
ağırlığı 200 gr. I geçe

0,55

0,31

0,43

6006 Diğer örme mensucat

0,25

0,24

0,43

3917 Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek,
flanşlar, vb.)

0,56

0,46

0,41

2009 Meyve ve sebze suları (fermente edilmemiş, alkol katılmamış)

0,43

0,38

0,39

1302 Bitkisel özsu ve hülasalar, pektik maddeler, pektinatlar, pektatlar, agar-agar,
bitkilerden yapışkan

0,16

0,16

0,38

2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları

0,34

0,09

0,38

7008 Çok katlı yalıtım camları

0,06

0,38

0,38

0,13

0,31

0,36

910 Zencefil, safran, zerdeçal, kekik, defne yaprakları, köri ve diğer baharat
8451 Dokuma ipliklerin, mensucatın yıkanması, temizlenmesi, kurutulması, ütülenmesi,
sarılması, katlanmas
8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve
sayısal kontro

0,1
0,08

0,34
0,28

0,34

70,8 100,61 148,12

Kaynak: TUİK

İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokoller
İki Ülke Arasındaki Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller
Anlaşmanın Adı

İmza Tarihi ve Yeri

Resmi Gazete Tarih ve
No

Ticaret Anlaşması

09/03/1995-Ankara

25/05/1995-22293

Turizm Anlaşması

09/03/1995-Ankara

24/07/1995-22353

Kültür ve Eğitim İşbirliği Anlaşması

09/03/1995-Ankara

09/08/1995-22369

İş Konseyi Kurulmasını Öngören Mutabakat
Muhtırası

09/03/1995-Ankara

Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması

22/02/1999-Manila

08/07/1999-23749

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması
Anlaşması

22/02/1999-Manila

22/07/2005-22883

Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması

18/03/2009-Ankara

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

1) Ticaret Anlaşması
Türkiye-Filipinler Ticaret Anlaşması, Dönemin Filipinler Devlet Başkanı Sayın Fidel RAMOS’un ülkemize
gerçekleştirdiği ziyaret sırasında 9 Mart 1995 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır. Anlaşma onay
işlemlerinin her iki ülke tarafından tamamlanmasının ardından 18 Eylül 1996 tarihinde yürürlüğe
girmiştir.
2) Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması
Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması, Dönemin Devlet Başkanı Sayın Fidel RAMOS’un ülkemize
gerçekleştirdiği ziyaret vesilesiyle Ankara’da imzalanarak, 4 Ekim 1995 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
-, 2013

18 / 39


3) Kültür ve Eğitim Alanında İşbirliği Anlaşması
Kültür ve Eğitim Alanında İşbirliği Anlaşması, Dönemin Devlet Başkanı Sayın RAMOS’un ülkemizi
ziyareti esnasında 9 Mart 1995 tarihinde Ankara’da imzalanmış ve 16 Mayıs 1996 tarihinde yürürlüğe
girmiştir.
4) İş Konseyi Kurulmasını Öngören Mutabakat Muhtırası
Ortak İş Konseyi Kurulmasını Öngören Mutabakat Muhtırası, Filipinler Sanayi ve Ticaret Odası ile
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği arasında 9 Mart 1995 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır.
2005 yılında Filipinler İş Konseyi kurulurken, Türk-Filipinler İş Konsey’inin kurulması için gerekli olan
Türk İş Konsey’inin kurulması konusunda ilerleme kaydedilememiştir.
5) Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması
Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması, Dönemin Cumhurbaşkanı Sayın Süleyman DEMİREL’in
Filipinler’i ziyareti vesilesiyle 22 Şubat 1999 tarihinde Manila’da imzalanmıştır. Her iki ülkenin onay
işlemlerini tamamlamasının ardından anlaşma 29 Kasım 1999 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
6) Yatırımların Korunması ve Karşılıklı Teşviki Anlaşması
Yatırımların Korunması ve Karşılıklı Teşviki Anlaşması, Dönemin Cumhurbaşkanı Sayın Süleyman
DEMİREL’in ziyareti vesilesiyle 22 Şubat 1999 tarihinde Manila’da imzalanmıştır. Ülkemizdeki onay
işlemleri 22 Temmuz 2005 tarihinde tamamlanmış olan anlaşma, Dışişleri Bakanı Sayın Alberto G.
ROMULO’nun ülkemizi ziyareti sırasında Filipinler açısından da yürürlüğe girdiğini belirten Nota’nın
iletilmesiyle 18 Mart 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
7) Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması, Filipinler Dış İşleri Bakanı Sayın Alberto G. ROMULO’nun
ülkemizi ziyareti vesilesiyle, 18 Mart 2009 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır.
İmzalanması Öngörülen Anlaşmalar
- Serbest Ticaret Anlaşması
Avrupa Birliği ile ASEAN arasında 4-5 Mayıs 2009 tarihlerinde Siem Reap’ta yapılan Ekonomi Bakanları
Toplantısı sırasında iki örgüt arasında yürütülen Serbest Ticaret Anlaşması (STA) görüşmelerin
dondurulması kararı üzerine, ASEAN’ın eski üyeleriyle STA imzalanması çalışmaları çerçevesinde, 02-06
Kasım 2009 tarihinde STA istikşafi toplantısı yapılması önerimiz, 6 Ağustos 2009 tarihinde Filipinler
tarafına iletilmiştir. Filipinler makamlarınca, STA konusunun, Türkiye-Filipinler I. Dönem KEK toplantısı
esnasında değerlendirilmesi uygun bulunmuştur.
KEK Toplantısı
Türkiye-Filipinler I. Dönem KEK Hazırlık Toplantısı, 27-28 Temmuz 2005 tarihinde Manila’da yapılmıştır.
KEK Hazırlık Toplantısında; ikili ticaretin artırılması için gerekli faaliyetler kararlaştırılmış, iki ülke
ihracatı geliştirme kuruluşları arasında bir çerçeve anlaşma taslağı üzerinde mutabakata varılmış, Türk
Standartları Enstitüsü’nün İşbirliği Anlaşma Taslağı Filipinler Ürün Standartları Bürosu’na iletilmiş, 1999
yılında hazırlanmaya başlanan Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşmasının imzalanması uygun
bulunmuş, bayındırlık, enerji, çevre ve ormancılık, sağlık, küçük ve orta ölçekli işletmeler, ulaştırma ve
haberleşme ile müteahhitlik ve müşavirlik alanlarında ekonomik ve teknik işbirliği yapılması
kararlaştırılmıştır.

İhracat Potansiyeli Olan Başlıca Sektörler
Buğday unu, maya, zeytinyağı, zeytin, domates salçası, kuru ve sert kabuklu meyveler, tütün, meyve
suları, yaş meyve ve sebze gibi tarım ürünlerinin yanı sıra sanayi ürünleri olarak demir çelik ürünleri,
inşaat malzemeleri, kimyasallar, otomotiv yan sanayi, değirmen makineleri, gıda işleme, paketleme
makine ve ekipmanları, tekstil makineleri, ağaç işleme makineleri, inşaat malzemeleri ve savunma
sanayi ürünleri gibi ürünlerde Filipinler potansiyel bir pazardır.

İki Ülke Arasındaki Ticarette Yaşanan Sorunlar
Filipinler Buğday Unu Sorunu
Türkiye’nin Filipinler’e en büyük ihraç kalemi olan buğday unu konusunda son aylarda Filipinler
basınında ülkemiz menşeli buğday ununun sağlığa zararlı olduğu ve toksik madde içerdiği yönünde
haberler çıkmakta ve anılan ülkeye yönelik buğday unu ihracatımız engellenmeye çalışılmaktadır.
Filipinler Sağlık Bakanlığı Gıda ve İlaç Dairesi, yapılan testler sonucunda Türk ununun güvenilir ve
insan tüketimine uygun olduğunu tespit ve ilan etmiştir. Ayrıca uluslar arası gözetim şirketleri nezdinde
bulundurulan şahit numunelerden yapılan analizlerde de herhangi bir zararlı kalıntı bulunmamıştır.

19 / 39


Birleşmiş Milletler verilerine göre Türkiye, 2005-2007 yılları arasında ve 2009’da buğday unu
ihracatında tutar bazında dünyada ilk sırada yer almıştır. 2009 yılında Türkiye’nin 1,8 milyon ton olan
toplam buğday unu ihracatı, tutar olarak 582 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır. Aynı yıl, Türkiye’nin
buğday unu ihracatında Filipinler üçüncü sırada yer almaktadır.
Türkiye 2002 yılından beri Filipinler’e un ihraç etmektedir. Buğday unu Filipinler’e en büyük ihraç
ürünümüz durumundadır. Türk buğday unu Filipinler’in yanısıra ABD, Japonya, İngiltere gibi dünya
genelinde 126 ülkeye ihraç edilmektedir. Ülkemiz ayrıca Birleşmiş Milletler Gıda Programı’nın da un
tedarikçilerinden biridir.
Türk buğday unuyla ilgili Filipinler basınında çıkan yanıltıcı ve asılsız iddiaların sonlandırılmasına yönelik
çalışmalar halihazırda devam etmektedir.

Pazar ile İlgili Bilgiler
Fikri, Sınai Mülkiyet Hakları
Hakların korunması için bunların yasalara göre tescil edilmesi gerekmektedir. Tescil konusunda
avukatlık ve danışmanlık firmalarından yardım alınabilir. Bu konuda yerel acentanın desteği de
önemlidir.
Filipinler kayıt konusunda Dünya Ticaret Örgütü Fikri Mülkiyet Anlaşmasına (TRIPS) uygun bir sistem
takip etmektedir. Tüm yabancı firmalar marka ve patent haklarını Filipinler Fikri Mülkiyet Bürosu'na
kayıt ettirmelidir. Bu konuda anılan büronun web sayfasından ( www.ipophil.gov.ph ) gerekli bilgi temin
edilebilir. Ticari markalar kayıttan sonra 10 yıl korunmakta ve onar yıllık sürelerle bu yenilenmektedir.
Endüstriyel tasarımların korunması beşer yıllık süreyle yapılmaktadır.
Ancak, söz konusu hakların korunmasına dair yasal süreç kompleks yargı sistemi nedeniyle ağır
işlemektedir. Korumanın güçlendirilmesi gerekmektedir. Taklit mallar pazarlarda ve bazı outletlerde yer
almaktadır. Aynı şekilde, DVD'lerin yasal olmayan kopyalarının satışı yaygındır. Fikri mülkiyet haklarının
ihlali mevcut yasal sistemde ciddi bir suç sayılmamakta ve yasal sistemde öncelikli olarak ele
alınmamaktadır.
Dağıtım Kanalları
Dağıtım ve satış kanalları sektöre bağlı olarak değişmektedir. Stoklama yapan distirbütörler tüketim
mallarını ithal etmekte ve bunu parekendeciye satmaktadır. Sermaye malları ise nihai tüketiciye
satılmadan acenta veya distirbütör tarafından ithal edilmektedir. Yerel firmaların kullanılması
ihracatçının piyasaya girişini kolaylaştırmaktadır. Yerel acentalar ihale sürecini ve fırsatlarını daha kolay
izlemektedir.
Ülkede iki tip ithalatçı vardır. Stoklama yapan distirbütörler, yabancı tedarikçi ile kontrat bazında belirli
bir miktar için anlaşma yapmakta ve bunu gerçekleştirmektedir. Diğer tip ithalatçılar aracı olarak nihai
tüketici ve yabancı arasında faaliyet göstermekte ve yüksek fiyatlı malları stoklama mecburiyetinde
kalmamaktadırlar. Genellikle, aracı ithalatçıya mal sipariş eden alıcı mal bedelinin finansmanını da
sağlamaktadır.
Müşteri yabancı ithalatçıdan aldığı mallar için akreditif açmaktadır. Lokal acenta ise bu işlemden
komisyon almaktadır. Acentalar satış sonrası hizmet desteği vermektedir. Garanti süresince satış
desteğinin verilmesi marka imajı ve tüketici tatmini açısından önemlidir.
Manila bir çok ithalatçı ve distürbitörün yer aldığı bir merkezdir. Manila’daki "Makati City" iş merkezi
olarak bilinmektedir. Bu merkezde çok uluslu firma merkezleri, ticari banka merkez şubeleri ve prestijli
alışveriş merkezleri bulunmaktadır.
Manila dışındaki merkezler Cebu City, Iloilo, Davao ve Zamboanga’dır. Yerel acenta ile çalışmak önemli
olup, bu konuda yabancı firmanın yerel acenta ile yakın çalışması önem arz etmektedir.
Filipinler marka algılaması yüksek bir piyasadır. Bu yüzden tüketici mallarının satışında reklam
önemlidir. Çoğu reklam ajansının yurtdışındaki reklam şirketleri ile bağlantısı vardır.
Parekendecinin kar marjı % 20 ile % 30 arasında değişmektedir.

İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler
Ticari anlaşmalarda yüz yüze yapılan görüşmeler çok önemlidir. Görüşmeler nezaket çerçevesinde,
sakin, doğrudan teklifi reddetmemek şeklinde gerçekleştirilir. Evet cevabı her zaman müsbet olarak
algılanmamalıdır.
Kamu kurumları ile yapılan görüşmelerde, kişilere hitap ederken resmi ünvanlarının belirtilmesi uygun
olacaktır.
Tarafların birbirlerine kartvizit vermeleri standart bir uygulama olmakla birlikte, kartvizit takdimi diğer
Asya ülkelerine göre daha gayrı resmi bir nitelik arz eder.
Toplantıların muhtelif sebeplerle zamanında başlamaması ve son dakika değişiklikleri normal kabul
-, 2013

20 / 39


edilir. Ancak gecikmelerin bildirilmesi yaygındır. İngilizce resmi iş dilidir.
Ülkenin ağırlıklı olarak Katolik bir ülke olduğu ve dini tatiller randevu ve görüşmelerde dikkate
alınmalıdır. Toplantıların bu tarihler öncesinde gerçekleştirilmesi uygun olacaktır.
Kamu kurumları ve özel firmalar Pazartesi- Cuma günleri arası saat 8.00 - 17.00 veya 9.00 - 18.00
saatleri arasında faaliyet göstermektedir.
Karayolu ile ulaşımda yetersiz yol yapısı ve trafik sıkışıklığı nedeniyle mesafeler daha uzun sürede
alınmaktadır. Ülkede 80 civarında havaalanı olmakla birlikte birkaç tanesi uluslar arası standartları
karşılamaktadır. Ülkenin milli havayolu Filipin Havayolları (Philippine Airlines) olup, dış ve iç hatlarda
faaldir.
Deniz yolları insanlar ve malların naklinde en önemli taşıma yoludur. Ancak, yolculuk uzun zaman
almakta ve havayollarına göre dezavantajlı bir konumdadır.
Ülkede modern hastane ve tıbbi imkanlar mevcuttur. Aşırı nüfus ve yeterli olmayan altyapı nedeniyle
genel sağlık koşulları ve hijyen gelişmiş ülkelere göre daha düşük seviyededir.

Pasaport ve Vize İşlemleri
Filipinler'e iş veya ticaret amacıyla gelen Türk vatandaşlarından kalış süreleri 21 günü geçmemek
kaydıyla vize talep edilmemektedir. Bu süreden fazla kalınacak ise vize alınması gerekmektedir. 21
günden daha az zaman için gelmiş olup, daha uzun kalmak isteyen vatandaşlarımızın Filipin Göçmen
Bürosuna başvurarak bu süreyi uzatmaları mümkündür.
Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri
Resmi Tatil Günleri
1 Ocak : Yeni Yıl
22 Subat : EDSA Devrim Günü
1 Nisan :Paskalya’dan önceki Perşembe
2 Nisan :Paskalya’dan önceki cuma
9 Nisan :Milli Bayram
3 Mayıs : İşçi Bayramı
14 Haziran: Bağımsızlık Günü
30 Ağustos:Ulusal Kahramanlar Günü
1 Kasım :Azizler Günü
29 Kasım :Bonifacio Günü
25 Aralık : Noel Günü
27 Aralık :Rizal Günü
31 Aralık :Yılın son günü
Kamu kurumları ve özel firmalar Pazartesi- Cuma günleri arası saat 8.00-17.00 veya 9.00-18.00
saatleri arasında faaliyet göstermektedir.
Ulaşım
Karayolu ile ulaşımda yetersiz yol yapısı ve trafik sıkışıklığı nedeniyle mesafeler daha uzun sürede
alınmaktadır. Ülkede 80 civarında havaalanı olmakla birlikte birkaç tanesi uluslar arası standartları
karşılamaktadır. Ülkenin milli havayolu Filipin Havayolları (Philippine Airlines) olup, dış ve iç hatlarda
faaldir.
Deniz yolları insanlar ve malların naklinde en önemli taşıma yoludur. Ancak, yolculuk uzun zaman
almakta ve havayollarına göre dezavantajlı bir konumdadır.
Havaalanları
Filipinler'e THY'nin direkt seferi bulunmamaktadır. Ancak, THY tarafından Bangkok, Singapur ve Hong
Kong'a yapılan düzenli seferler kullanılarak, adı geçen şehirlerden yapılacak aktarma ile Manila'ya
ulaşılabilir. Ayrıca, Singapur, Emirates ve Qatar Havayollarının da İstanbul-Manila aktarmalı seferleri
bulunmaktadır.

Genel Değerlendirme ve Öngörüler
Ülke 2010 Mayıs ayı başkanlık seçimini müteakiben politik olarak istikrarlı bir yapıdadır. Ekonomik
olarak, civar ülkelere göre global durgunluktan daha az etkilenmiş bir ülkedir. Ekonomik büyümenin
2015 yılına kadar yıllık ortalama % 5.2 civarında gerçekleşmesi beklenmektedir. Özel tüketim
büyümenin esas unsurudur. Ayrıca, yurtdışında çalışan işçilerin gönderdikleri dövizler cari işlemler
hesabının fazla vermesine neden olmaktadır. Bu dövizler, iç tüketimi desteklemektedir. Önümüzdeki
dönemde de iç tüketimin büyümeye yön vermesi beklenmektedir.
Ülkede fert başına milli gelir komşu ülkelere göre yüksek olmamakla beraber, ithal mallarına karşı bir
ilgi bulunmaktadır. Ayrıca, ihracat için ithal girdilere bağımlılık devam etmektedir. Ülke bu bakımdan
ihracatçı ülkeler açısından önem arz etmektedir. Ancak, ülkenin ASEAN ile serbest ticaret alanı

21 / 39


oluşturması ve ASEAN’ın Çin ile serbest ticaret anlaşması olması bu ülke piyasasına girecek
ihracatçılarımız tarafından dikkate alınmalıdır. ASEAN üyesi ülkelerin bölge içi ticareti bu ülkede yatırım
imkanlarını gündeme getirmektedir.
Ülkenin dış ticareti 98 milyonluk bir ülke için göreceli olarak düşüktür. Bu miktarın, orta vadede
yükseleceği dikkate alınmalıdır. Ülke ithalatının ve dış ticaret açığının 2011-2015 döneminde artacağı
beklenilmektedir. İthalatın 2015 yılında 91 milyar ABD dolarına ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Yatırım ortamı bakımından ülke diğer Güneydoğu Asya ülkelerine göre daha elverişsiz durumdadır. Bu
durum ülkedeki altyapı ve bürokratik işlemlerin şeffaf olmamasından kaynaklanmaktadır. Diğer
taraftan, ABD ve Avrupa ülkelerinin sıkı para politikaları uygulamaması bu ülkeye de portföy yatırımları
şeklinde sermaye akışını artırmış varlık fiyatlarını yükseltmiştir. Ülke parası peso ABD Doları karşısında
değer kazanmaktadır. Bu durumda yatırımcılar tarafından yine dikkate alınması gerekli bir husustur.
Yatırımlar açısından işgücü maliyeti düşük bir ülkedir.
Ülkedeki iş kültürünü anlamak önemli olduğundan firmalar arası ticari ilişkilerin zaman alacağı dikkate
alınmalıdır. Yatırımlar açısından yerel firmalarla ortaklık yerel otoritelerle olan işlemlerin daha kolay
aşılmasına imkan sağlayacaktır. Piyasanın marka algılaması yüksek olduğundan tüketim malları
satışında reklam satışların artırılması için önemlidir.
İthal malların ülkedeki olumlu imajı ve ülkedeki mevcut ithalatın yapısı ilgili bölümde detaylı şekilde
açıklandığı üzere, belirli sektörler itibarıyla Filipinleri ülkemiz ihraç ürünleri açısından önemli hale
getirmektedir.

Tarım ve Gıda Ürünleri İhraç Potansiyelimiz

-, 2013

22 / 39


Sektör

GTİP

Ülkenin
Toplam
Potansiyel İthalatı
Ürün
2011
(milyon
dolar)

Türkiye'nin
Ülkeye
İhracatı
2011
(milyon
dolar)

Ülkenin
Türkiye'ye
ve Rakip
Ülkelere
Uyguladığı
Gümrük
Oranları

Türkiye'nin
Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin
Ülke
Türkiye'nin
Dünya
Ülkeye
Toplam
Ülkeye
Ülkeye
İthalatında
Toplam
İthalatında İhracatındaki İthalatındaki
İhracatı
İhracatı
İlk 5 Ülke ve
İhracatı 2011
Ülkenin
Değişim
Değişim
2011 Aylık 2012 Aylık Pazar Payları
(milyon dolar) Payı 2011
2010-2011
2010-2011
Veriler*
Veriler*
(%)
(%)
(%)

Yaş Meyve ve Sebze

0805

Narenciye

41,9

2010: 0
2011:0

2010: 860
2011:1.066

0,34

0

35

-

-

Un

1101

Buğday
Unu

55,2

2010: 27,6
2011:40,6

2010: 596
2011:892

1,2

46,6

75

28,60

48,25

Zeytinyağı

1509

Zeytinyağı

4,3

2010: 1,4
2011:1,4

2010: 64,2
2011:49,4

0,07

-2

34

1,18

1,27

Şekerli ve Çikolatalı
Mamuller

1704

Şekerli
Mamuller

31,1

2010: 0,05
2011:0,2

2010: 279
2011:329

0,34

305

10

0,22

0,11

Şekerli ve Çikolatalı
Mamuller

1806

Çikolatalı
Mamuller

30,9

2010: 0,1 2010: 364,3
2011:0,1
2011:433,9

0,14

0

0,08

0,30

Domates Salçası

200290 Domates
Salçası

18,2

2010: 0 2010: 144,2
2011:0,0003
2011:102,8

0,67

-0,18

0,0003

-

-1

Çin (76),
ABD (11,8),
Pakistan (7),
Arjantin
(3,6)
Avustralya
(1,4)
Türkiye
(74,5), ABD
(9,1),
Vietnam
(7,1),
Endonezya
(6,3),
Avustralya
(1,2)
İspanya
(45,9), İtalya
(32,6),
Türkiye
(9,8),
Tayland (6),
Tunus (1,8)
Çin (26,8),
Endonezya
(25,4),
Vietnam
(20,5),
Tayland (19),
ABD (4,5)
Çin (23,3),
ABD (15,4),
Endonezya
(9,8)
Malezya
(8,1),
Singapur(6,5)
Çin (90,2),
ABD (7,8),
Hong Kong
(0,5) İsrail
(0,4),

MFN
Greyfurt
%7,
portakal,
mandalina
limon %10,
ASEAN ?0?

MFN %7, ,
ASEAN ?0?

MFN
%3, ASEAN
?0?

MFN %10
ve %15,
ASEAN ?0?

MFN %3 ve
%7,
ASEAN(0)

MFN %10,
ASEAN(0)

Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.

23 / 39

Makarna

1902

Makarna

31,2

2010: 0,3 2010: 185,9
2011:0,2
2011:285,9

0,13

-45

17

0,14

0,08

Meyve Suyu

2009

Meyve
Suyu

22,0

2010:
0,425 2010: 174,2
2011:220,3
2011:0,378

0,13

-11

12

0,28

0,29

Maya

2102

Maya

24,7

2010: 2010: 177,1
0,171
2011:179,9
2011:0,175

1,23

2

25

0,11

0,15

Endüstriyel Bitkiler

2401

Tütün

154,4

2010: 9,6 2010: 401,3
2011:13,9
2011:369,4

1,26

44,8

28

10,84

19,73

Kuru Meyveler

Kuru
080620 Üzüm

4,6

2010: 0 2010: 417,5
2011:0
2011:506,5

0,27

-

38

Sert Kabuklu Meyveler

080222 Fındık

0,31

2010: 0 2010: 892,2
2011:0 2011:1.041,4

0

-

-64

-

-

Bisküvi

Tatlı
190531 bisküviler

15,9

2010: 0 2010: 171,1
2011:0
2011:256,4

0,25

-

3

-

-

0,07

Portekiz (0,3)
Tayland
(28,4),
Malezya (18)
Endonezya
(14,2), Çin
(9,9), ABD
(7,2)
Tayland
(66,7), ABD
(15,1), İsrail
(5),
Avustralya
(2,8),
Almanya
(2,6)
Çin (53,4),
Fransa
(24,2),
Belçika (6),
Vietnam
(4,4), ABD
(3,5)
Brezilya
(22,8), ÇHC
(17,3),
Türkiye
(9,2), Malavi
(6,3), Belçika
(6,3)
ABD (87,7),
Çin (4,5),
Hindistan
(3,3),
Tayland
(1,1), Şili
(0,8)
Türkiye
(80,6) ABD
(19,4)
Tayland
(52,3),
Endonezya
(15,7),
Singapur
(10,7),
Malezya
(10,1), ABD
(2,8)

MFN %10
ve %15,
ASEAN(0)

MFN %1, %
3, %7,
%7,6,%10,
ASEAN(0)

MFN%3 ve
%7,
ASEAN(0)

MFN %7,
ASEAN(0)

MFN %3,
ASEAN(0)

MFN %3 ,
ASEAN(0)

MFN %15,
ASEAN(0)

-, 2013

24 / 39

Malezya
(51,4)
Endonezya
2010: 0 2010: 107,2
MFN %15,
Bisküvi
190532 Gofretler
7,1
0,27
140
0,003
0,008 (31,6)
2011:0
2011:130,8
Birleşik
ASEAN(0)
Krallık (11,1)
Tayland (1,7)
ABD (0,9)
Yeni Zelanda
(51,3),
ABD (19,4), MFN %3 VE
Süt Ürünleri
0406
Peynir
69,5 2010: 0,01 2010: 102,0
0,25
- 100
36
- Avustralya
%7 ,
2011:0
2011:114,1
(17,9),
ASEAN ?0?
Hollanda
(2,5), Fransa
(2,1)
Kaynak : Tablonun hazırlanmasında Türkiye'ye ilişkin rakamlarda TUİK, diğer ülkelere ilişkin istatistik rakamlarında UN-ITC TradeMap, gümrük vergisi konusunda AB ülkeleri için TARIC diğer ülkeler için kendi
gümrük idarelerinin verileri kullanılmıştır.
* Veriler 9 aylıktır.


25 / 39

Bisküvi
Tatlı Bisküvi ve Gofretler (GTİP: 190531-190532)
2011 yılında bir önceki yıla göre bisküvi satışları değer olarak % 6 oranında artış göstermiştir. Tipler
itibarıyla bisküvi satışlarına ilişkin tablo aşağıdadır.
Bisküvi Satışları 1000 Ton
Tuzlu bisküvi kraker
Tatlı Bisküvi
-Çikolata kaplı
--Kurabiyeler
-Dolgulu bisküvi
-Sade bisküvi
-Sandviç bisküvi
-Toplam

2008
58,2
63,4
4,8
6,3
8,5
14,8
29,1
121,6

2009
61.1
66,1
4,9
6,3
8,8
14,9
30,9
127,1

2010
64,3
69,1
5,1
6,4
9,3
15,2
33,0
133,4

2011
58,3
71,9
5,3
6,5
9,6
15,5
34,9
130,1

Üreticiler çocuklarda yaygın olan yetersiz beslenme problemine ilişkin olarak bisküvilerini vitamin ve
diğer gıda bileşenleri ile takviye etme eğilimindedir. 2010 yılında un ve şeker fiyatlarındaki artışa bağlı
olarak bisküvi fiyatları artmıştır. 2010 yılında sandviç bisküviler %7 oranında artış ile satışı en fazla
artan üründür.
Toplam bisküvi satışları 2011 yılında bir önceki yıla göre % 6 artarak 22,5 milyon peso’ya ulaşmıştır.
Monde Nissin Corp. firması piyasada en büyük satış hacmine sahip olup, piyasanın %33’ünü kontrol
etmektedir. Geniş bir dağıtım ağı bulunmakta olup, uygun fiyatlı ürünlere sahiptir. Üreticiler ürün
geliştirilmesinde sağlıklı beslenme ve diyet gibi eğilimleri de dikkate almaktadır. Reklam önemlidir.
Üreticiler dağıtım kanallarını geliştirmeye çalışmaktadır.
Önümüzdeki dönemde yetersiz beslenme nedeniyle katkılı bisküvilerin satış hacminin genişleyeceği
düşünülmektedir. Üst gelir gruplarının sağlıklı beslenmeye yönelik talepleri de karşılanacaktır. Satışların
2011-2016 döneminde yıllık ortalama % 2,7 oranında artması beklenmektedir. Ayrıca, bu dönemde
daha ekonomik ürünlere yönelik talep nedeni ile fiyatların düşmesi beklenmektedir.
2011 yılında Filipinler 15,9 milyon ABD Dolarlık bisküvi ithalatı gerçekleştirmiştir. Tayland (%52,3)
oran ile 1. tedarikçidir. Bunu sırasıyla Singapur (%10,7), Malezya (%10,1), Endonezya (%15,7) ve
ABD (%2,8) izlemektedir. 2011 yılında Türkiye’den Filipinler’e bisküvi ihracatı yapılmamış olmakla
beraber uzun vadede ihracat potansiyelimizin olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, bisküvide uygulanan
MFN oranı ASEAN ülkeleri için %5, Çin için %8 iken, Türkiye’ye %15 oranında uygulanmaktadır.
Endüstriyel Bitkiler
Tütün
Son dönemdeki ekonomik kriz özellikle ülkedeki alt gelir gruplarının gelirini etkilediğinden, ülkedeki
tütün tüketimi azalmıştır. Piyasa, üretici firmalar Fortune Tobacco Corp. ve Philip Morris Manufacturing
tarafından yönlendirilmektedir. Bu firmalar etkin dağıtım kanallarına sahip olup, cezbedici satış
promosyonları ve küçük paketlemeler yoluyla satışlarını artırma yoluna gitmektedirler. Tütün
tüketiminde sigara satışları önemli paya sahiptir. Pipo tütünü satışları sınırlı olup, bu ürün Ortadoğu ve
Akdeniz restoranlarında nargile kullanımı ile son yıllarda tanınmaya başlanmıştır.
2011 yılında Filipinler 154,4 milyon ABD Dolarlık tütün ithalatı gerçekleştirmiş olup, Brezilya 5 22,8’lik
oranla 1. tedarikçi ülke konumundadır. Bunu sırasıyla, ÇHC (17,3), Türkiye (9,2), Malavi (6,3) ve
Belçika (6,3) izlemektedir. Türkiye tütünde 3. tedarikçi olup, 2011 yılında Filipinlere 13,9 milyon ABD
Doları tutarında tütün ihracatı gerçekleştirilmiştir. Söz konusu üründe ASEAN ülkelerine % 4,7, Çin’e %
5 MFN oranı uygulanırken, Türkiye için bu oran % 7’dir.
Kuru Meyveler
Kuru Üzüm (Gtip: 080620)
2010 yılında Filipinler 3,3 milyon ABD Doları kuru üzüm ithalatı gerçekleştirmiş olup, % 74,6 oranla
ABD 1. tedarikçidir. Bunu sırasıyla Kanada % 8,5, Çin % 7,3, Hindistan % 6, ve İran %1,1
izlemektedir. 2010 yılında Türkiye Filipinler'e 24,6 bin A.B.D. Doları kuru üzüm ihracatı
gerçekleştirmiştir. Filipinlere kuru üzüm ihracatımız çok düşük olmakla birlikte, ülkemizin bu üründeki
ihracatının artırılmasının mümkün olabileceği düşünülmektedir. Kuru üzüm ithalatında ASEAN
ülkelerine ve Çin’e uygulanan MFN oranı 0 iken, Türkiye için uygulanan oran % 3’tür.
Makarna
Makarna (GTİP: 1902)
Makarna, genellikle yüksek gelir grubundakiler tarafından tüketilmekte olup, kutlama ve özel
durumlarda yapılan bir yemek niteliğindedir. Makarnaya olan talep artmaktadır. 2011 yılında dünyada
buğday unu fiyatının yükselmesi nedeniyle makarna fiyatları da artmıştır.

-, 2013

26 / 39


Satışların yarısından fazlası süpermarket kanalıyla yapılmaktadır. Parekende satışlar 2011 yılında % 3
artmıştır. Toplam satış hacmi 2011 yılında 72.500 ton’dur. Un fiyatlarındaki artışa bağlı olarak fiyatlar
% 12 artış göstermiştir. Spagetti en popüler üründür. RFM Corp, Unilever Foods, Del Monte, Ideal
Macaroni, Universal Robina, San Remo Macaroni Corp. piyasadaki en önemli firmalardır.
Fettucini ve lazanya orta gelir grubunun tanımadığı ürünlerdir. Ürün üst ve orta gelir grupları
tarafından pirince ikame olarak kullanılan bir üründür. Orta gelir grupları için fiyat önemli bir unsurdur.
Kutlamaların yoğun olduğu yılın ikinci çeyreğinde makarna satışlarının arttığı görülmektedir.
Önümüzdeki dönemde üst ve orta gelir gruplarının talebinin artması beklenilmektedir. Satış hacmindeki
gelişmenin yıllık % 2 oranında olacağı tahmin edilmektedir. Süpermarket ve hipermarketlerin yayılması
da bu artışı destekleyecektir.
2011 yılında Filipinler 31,2 milyon ABD Doları makarna ithalatı gerçekleştirmiştir. Malezya % 52’lik payı
ile birinci tedarikçidir. Diğer tedarikçiler ise sırasıyla, Çin (%15,8), Birleşik Arap Emirlikleri (%8)
Avustralya (%7,3), ve İtalya (%5,5)’dır. 2011 yılında Türkiye’den Filipinler’e 200 bin ABD Doları
tutarında makarna ihracatı gerçekleştirilmiş olup, uzun vadede ülkemizin bu üründeki ihracatının
artırılmasının mümkün olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, ASEAN ülkelerine uygulanan gümrük oranı
% 5, Çin’e % 8 iken, Türkiye’ye uygulanan oran % 15’tir.

Maya
Maya (Gtip: 2102)
Filipinler’de ekmekçilik sektörünün son yıllarda gelişmesi ve tüketicilerin farklı ekmekçilik mamullerine
ilgi göstermeye başlamış olmaları nedeniyle, ekmekçilik mayasına olan talep artmıştır.
2011 yılında Filipinler 24,7 milyon ABD Doları maya ithalatı gerçekleştirmiştir. İthalat ağırlıklı olarak
Çin (% 66,7)’den gerçekleştirilmektedir. Bunu sırasıyla, Fransa (%24,2), Belçika (%15,1), Vietnam
(%5) ve Tayland (%2,8) izlemektedir. 2011 yılında Türkiye’den Filipinler’e 175 bin ABD Doları maya
ihracatı gerçekleştirilmiş olup, ülkemizin bu üründeki ihracatının artırılmasının mümkün olabileceği
düşünülmektedir. Filipinlerin maya ithalatında Türkiye 12. tedarikçidir. Ayrıca, maya ithalatında ASEAN
ülkelerinden gümrük vergisi alınmaken, Çin için % 3,2 iken, Türkiye için uygulanan oran % 3,4’tür.

Meyve Suyu
Ülkede 2009 yılında meyve suyu satışları toplam 431 milyon litre olup, toplam satış değeri
23.838.000.000 pesodur. Meyve suyunun vitaminlerle güçlendirilmesi yönünde bir eğilim
bulunmaktadır. Del Monte firması gelişme çağındaki çocuklar için beş adet vitaminle desteklenmiş ürün
piyasaya sürmüş ve başarılı olmuştur. 2009 yılında satışların yıllık büyüme hızı % 14’tür. Magnolia
Juice Drinks, Minute Maid ve Tropicana markalı ürünler geri dönüşümlü cam şişeler yoluyla piyasada alt
gelir düzeyindeki tüketicilere de hitap etmektedir. Bu yolla satış, ürünlerin piyasaya daha yaygın
girmesine neden olmuştur. % 100 meyve suyu içeren ürünler toplam satışın % 7’sini oluşturmaktadır.
Piyasada en çok satılan ürün ise % 24’e kadar meyve suyu ihtiva eden meyve suyu içecekleridir.
2007-2009 yılları arasında meyve suyunun tiplere göre satışına ilişkin bir tablo aşağıda yer almaktadır.
Milyon Litre

Satış Hacmi

Meyve Suyu Türü
%100 Meyve Suyu
Nektar (%25-99 Meyve Suyu)
Meyve Suyu İçecekleri
(maksimum %24 meyve suyu)
Meyve Aromalı İçecekler
(Meyve suyu içermemektedir)
Toplam Satışlar

2007
2.408
4.650

2008
2.697
5.045

2009
3.034
5.398

9.465

11.649

14.687

623
17.147

653
20.044

718
23.839

Piyasadaki en büyük şirket Zest-O Corp olup, piyasadaki satış payı % 31‘dir. Del Monte ise miktar
olarak piyasadaki satışların yaklaşık % 25’inin kontrol etmektedir. Diğer önemli şirketlerin payları ise
Pepsi Co Inc,(% 6,6) Coca Cola Export Co (% 5,9), RFM Corp.(% 2,9) şeklindedir. Ancak, piyasa
toplam satış değerlerine baktığımızda Del Monte’nin payı % 36, 1’e yükselmekte, satış miktarı olarak
lider konumda olan Zest-O Corp şirketinin payı ise % 13,3’e düşmektedir. Pepsi Cola’nın satış değeri
payı ise % 8’dir.
% 100 meyve sularında tercih edilen ürünler aşağıda gösterilmiştir.
Satış Miktarı (%)
Ürün Adı
Elma
Üzüm
Mango
Portakal
Ananas
Diğerleri
Toplam


2007
6,3
9,8
6,9
11,1
49,5
16,4
100

2008
6,8
9,6
7,0
11,1
49,8
15,7
100

2009
6,2
9,6
6,9
11,1
49,6
16,5
100

27 / 39


Filipinler ulke raporu_2013

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Filipinler ulke raporu_2013

Similar to Filipinler ulke raporu_2013 (20)

More from UlkeRaporlari2013

More from UlkeRaporlari2013 (17)

Filipinler ulke raporu_2013