2.
Eğitim literatüründeki güncel savlardan
biri bilgi ve iletişim çağında uzaktan
eğitimle yüz yüze eğitimin yakınsamasıdır.
Dolayısıyla eğitimde zaman ve uzam
boyutlu bileşenlerin önemi azalmıştır.
2
3. Her ne kadar bu durumu geçmişte tartışmış
olsak da genel savımız uzaktan eğitimle yüz
yüze eğitimin birbirlerini sıfırlayan (mutually
exclusive) alternatiflerden çok birbirlerini
tümleyen (complementary) paradigmalar
olmalarıdır.
3
4. Dahası, uzaktan eğitim açıköğretimle yüz
yüze eğitimi tümleyen bir bileşendir, demek
doğru olacaktır. Akra Teknoloji Enstitüsü
Rektörü Prof. Clement Dzidonu’nun da ifade
ettiği gibi Açıkk Üniversiteler sadece uzaktan
ders sunan kurumlardan çok daha fazla
anlam ifade ederler.
4
5. Açık üniversiteler sağladıkları destek
hizmetleri, bu güne kadar oluşan deneyim ve
uzmanlıkla ciddi bir eğitim merkezlerine
dönüşeli uzun zaman olmuştur.
Uzaktan eğitim açık üniversitelerin kapsadığı
ve kullandığı bir yöntem olup tek başına bir
eğitim paradigmasi olması en azindan bu
gün için zor görünmektedir.
5
6. Açık üniversiteler uzaktan eğitimi güncel
iletişim araçlarıyla güncelleyerek
öğrenenlerine her an her yerde destek ve
eğitim olanağı sunma konusunda bir
avantaja sahiptirler.
6
7. Uzun sözün kısası, açık üniversitelerin belki de
edineceği yeni stratejilerin basında bilgi ve
iletişim teknolojilerinin sisteme entegrasyonu,
bunların erişilebilirliği ve ekonomikliği
olacaktır.
7
8. Yeni teknolojilerle gelisşen uygulamalarla Açık
üniversitelere meydan okuduğu sanılan
stratejilerden biri Açık Ders Malzemeleri (open
course ware) uygulamalarıdır.
Açık Ders Malzemeleri, ücretsiz ve herkesin
kullanımına açık, ders olarak organize edilmiş
ve dijital ortamda yayınlanan yüksek kaliteli
eğitsel kaynaklar olarak tanımlanabilir.
8
9. Açık Ders Malzemeleri Projesi de, bu
kaynakların daha çok kişiyle paylaşılması ve
fırsat eşitliği sağlamak amacıyla yürütülen
uluslararası bir projedir. Proje kapsamında
yayınlanan ders malzemelerinin kullanılması
ve uyarlanması belli lisans koşullarına
(Creative Commons) bağlı olarak açıktır.
Ayrıca Açık Ders Malzemeleri, tek başına
diploma veya sertifika sağlamaz.
9
10. En geniş çaplı Açık Ders Malzemeleri Projesi,
bu projenin kurucusu olan Amerika Birleşik
Devletleri'ndeki Massachusetts Institute of
Technology (MIT)'de 2000 yılından beri
yürütülmektedir.
10
11. Bu proje kapsamında MIT'de verilen bütün
dersler bir web sitesinde yayınlanmaktadır.
Yayınlanan dersler, ders notları, sınav soruları,
derslerin ses ve görüntü kayıtları gibi çeşitli
eğitsel materyalleri içermektedir.
(ocw.mit.edu/) Yayınlanan ders
malzemelerine erişmek, bunların
kopyalanması, çoğaltılması ve kullanılması
serbesttir.
11
12. MIT'de başlatılan proje daha sonra 19 ülkenin
katılımıyla Açık Ders Malzemeleri
Konsorsiyumu (OpenCourseWare Consortium)
kurularak uluslararası boyuta taşınmıştır.
12
13. 2013 ocak ayi itibariyle bu konsorsuyuma
bircok ülke ve yüzlerce eğitim kurumu uye
durumdadır. Konsorsiyuma katılan kurumlar
MIT'in açmış olduğu dersleri yerel dillerine
çevirerek projeye destek verebildikleri gibi
kendi dillerinde materyaller üreterek de bu
projeye destek olabilmektedirler.
13
14.
14
Internet ortamında yayınlanan dersler genelde
şu bölümleri içermektedir
Konu başlıkları ve ders izlencesi (syllabus)
Okumalar (yardımcı kitap ve okumalar)
Ders notlan (pdf, word, ppt gibi formatlarda)
Test ve sınavlar
Derslerin ses ve görüntü kayıtları
Animasyon ve
simülasyonlar.(www.ocwconsortium.org/).
15. Sentezlersek, açık üniversitelerin
edinebilecekleri bir başka yeni strateji de açık
ders malzemeleri uygulamasıyla eşgüdümlü
bir eylem planı oluşturmalarıdır. Bu eylem
planı açık üniversitelerin zamana kendilerini
uyarlamada etkili olacak yeni bir strateji
olacaktır.
15
16. Yakin zamanda Açık üniversitelere en çarpıcı
meydan okuyuş Mooc uygulamalarıyla
ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla bu duruma bir göz
atmak elzemdir.
16
17. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle
Açık ve uzaktan öğretimde etkisini yoğun
olarak hissettiren trendlerin başında
MOOC’lar (massive open online courses) yani
kitlesel Açık çevrimiçi dersler gelmektedir.
17
18. MOOC’lar bircok acidan kuresel koy
(McLuhan, 1962). yerlileri için yasam boyu
öğrenmede etkin öğrenme yontemi olmaya
adaydir.
18
19. Empirik olarak 2005 ve sonrasında hızla
gelişen mobil teknolojiler ve sosyal ağlar
MOOC’lara giden yolun inşasını hazırlamıştır.
MOOC’larla her an her yerde ve herkes için
eğitim sloganına uygun bir şekilde yaşam
boyu eğitim programları devreye girip
dünyanın her yerinden her yerindeki insanlara
fırsatlar sunma motivasyonuna girmişlerdir.
19
20. 2008 yılında ilk MOOC’lar uygulamaya
geçirilmistir.
Yeni nesil teknolojik gelişmeler ışığında bir çok
alanda olduğu gibi Açık ve Uzaktan öğretim
alanında da koklu değişiklikler ortaya çıkmıştır.
Dolayısıyla yeni milenyum için dijital çağ, bilgi
çağı ve bilgi toplumu gibi nitelikler
yüklenmiştir.
20
21. Genel bir çerçeveyle altını çizersek yeni
yüzyılla birlikte hayatimizin her alanında bir
paradigma değişmesi, kayması ve
genişlemesi olmuştur. Bu paradigma geçiş
eğitim alanında da görüllmektedir. Buna Açık
ve uzaktan öğretim de dahildir. Keza, yeni
teknolojilerle Açık ve uzaktan öğretimle yüz
yüze öğretim yakınsamıştır.
21
22. Gerek eğitimde olsun gerekse Açık ve
Uzaktan öğretimde olsun yakin geçmişteki en
büyük etki mobil teknolojilerden ve sosyal
ağlardan gelmektedir. (De Ward vd., 2011).
Sosyal ağlar ve mobil teknolojilerle hayatin
pek çok alanı derinden etkilenmiştir.
22
23. MOOC’lar, 2008 yılı gibi çok yakın bir zamanda
başlamasına rağmen hızla artmıştır.
Kısaca örneklendirirsek, 2011 yılından beri
MOOC’lar tüm dünyada ciddi bir momentum
kazanmış ve değişik MOOC örnekleri yapılmaya
başlanmıştır. Bunlardan bazıları Thrun’ın
oluşturduğu Udacity, Stanford’un oluşturduğu
Coursera, MIT’in oluşturduğu MITx ve MITHarward işbirliği ile oluşturulan edX’dir (Martin,
2012).
23
24. Koşul olarak MOOC’lara kayit olmak ve
öğrenmek için motivasyonun olması yeterlidir.
Dahası, bu sistemler ücretsiz olup herkese
açıktır. Crisis in Higher Education’da (Carr,
2012) belirtildiği gibi MOOC’lara dair en
önemli eleştiri öğrencilerin dersleri sonuna
kadar sürdürme oranındaki düşüklüktür.
24
25. Yine de bu formattaki derslere kayıtlı öğrenci
sayıları öylesine büyük rakamlardır ki
sistemden ayrılmayıp sonuna kadar derslerini
izleyen öğrenci sayıları da azımsanacak
düzeyde değildir.
25
26. Dolayısıyla, sistemin henüz çok yeni oluşu ve
devasa sayıda insanın kayıtlı olup büyük bir
kısmının sistemden zaman içinde ayrılmaları
sistemin eksikliğini göstermez. Tam tersine,
sistem bakış açısıyla yorumlarsak, birçok
insanın deneme ve tanıma amaçlı geldiğine
ve bu sistemlerin geliştirilebilecek taraflarının
olduğuna işaret olarak bu tur davranışları
algılamak daha yapıcı olacaktır.
26
27. MOOC’lar küresel bir köyde herkes için
eğitime güzel bir örnek olabilecek
uygulamalardır.
Ancak bu, MOOC’lar dünyasının da güllük
gülistanlık olduğunu da ifade etmez.
MOOC’larla ilgili su konularda sistemli ve
derinlemesine çalışmaların gerektiği
kanısındayız. Bu konular akreditasyon,
standardizasyon, kalite güvencesi ve evrensel
tasarım ilkeleridir.
27
28. Bir cümleyle ifade edip karşılaştırmalı bir
resme bakarsak da ülkemizde henüz bu
uygulama daha da yenidir ve örneklerine
literatürde rastlamak çok mümkün değildir.
Anadolu Üniversitesinde tüm yüksek lisans
öğrencilerine zorunlu olan Bilim Etiği dersi ilk
defa tüm katılımcılarına çevrimiçi olarak 2012
güz döneminde açılmıştır.
28
29. Dolayısıyla MOOC kapsamına ülkemizdeki
örnek olarak dahil edilebilir. Yine de
ülkemizdeki Açık ve uzaktan öğretim
kurumlarının dünyanın her yerindeki insanlara
ülkemizden MOOC’larla dersler açması
hepimizi gururlandıracak bir eğitim
uygulaması olacaktır.
29
30. Yorumlarsak, MOOC uygulamaları tek başına
bir eğitim paradigması ya da yöntemi
olmaktan uzaktır.
Dahası, bu yöntemle alınan eğitimin
akreditasyonu, sertifikasyonu ve kalite
güvencesi konusunda ciddi açıklıklar vardır.
30
31. MOOC’larla ilgili yapabileceğimiz en iyi
sistemik değerlendirme Açıköğretimin,
dolayısıyla açık üniversitelerin, edineceği bir
strateji olduklarıdır.
31
32. Nicolas Carr’in da ifade ettiği gibi binlerce
kişiyle başlayan MOOC uygulamaları
donemin sonunda minimal düzeyde devam
edenlerle sonuçlanmaktadır.
32
33. Son tahlilde, deneyimle uzmanlık birbirlerini
tümleyen bileşenlerdir.
Eğitim alanında açık ve uzaktan eğitim,
dolayısıyla MOOC’lar ve açık üniversiteler ele
alındığında bu durum bir tehlike arz etmekten
çok açık üniversiteler için bir fırsatı
barındırmaktadır.
33
34. MOOC uygulamalarıyla rekabete katiılan
kurumların çoğunda açıköğretim konusunda
olsun, bu tarz eğitimin kalite güvencesi ve
akreditasyonu konularında olsun ciddi bir
deneyim ve uzmanlık eksikliği mevcuttur.
34
35. Bu açıdan bakıldığı zaman MOOC
uygulamasıyla uzaktan eğitim alanında
rekabete girmek isteyen orgun kurumların
yaşayacakları sorunlar, MOOC ve diğer
uzaktan eğitim teknolojilerinde bir az yavaş
kalmış olan açık üniversitelerin sorunlarından
daha derin olacaktır.
35
36. Özetle, açık üniversitelerin kitle açık çevrimiçi
uygulamasını sistemine yeni bir bilesen olarak
en doğru ve uygun şekilde dahil etmesi
açıköğretim metodolojisini güçlendirecektir.
36
37. Teknoloji anında edinilebilse de deneyim ve
uzmanlık anında elde edilmesi zor değerlerdir.
Bu değerler de açık üniversitelerde
bulunmaktadır.
37
38. Bitirirsek, Açık ders malzemeleri, kitle açık
çevrimiçi uygulamalar ve uzmanlıkla deneyim
zenginliğini birleştirebilen açık üniversiteler
yollarına daha güçlü kurumlar olarak devam
edeceklerdir. Bu bağlamda, Santosh
Panda’ya gönderme yaparsak eğitim
planlamas ve yönetimine ciddi bir sorumluluk
düşmektedir.
38
40. KAYNAKCA:
Aktan, C. C. (2007). Yuksek Öğretimde Degisim: Global
Trendler ve Yeni Paradigmalar. Degisim Caginda Yuksek
Öğrenim. Izmir: Yasar Universitesi.
Allen, E., Seaman, J. (2007). Online Nation. Sloan-C.
Carr, N. (2012). Crisis In Higher Education.
de Waard, I.; Koutropoulos, A.; Özdamar Keskin, N.;
Abajian, S.C.; Hogue, R.; Rodriguez, C.O.; Gallagher, M.S.
(2011). Exploring the MOOC format as a pedagogical
approach for mLearning. Proceedings from mLearn 2011,
Beijing, China.
http://mlearn.bnu.edu.cn/The_Ten_Outstanding_Papers.ht
ml
40
41. Elias, T. (2011). Universal Instructional Design Principles for
Mobile Learning. International Review of Research in Open
and Distance Learning, 12(2).
Howell, S., Williams, P., ve Lindsay, N. (2003). Thirty-two
Trends affecting distance education: an informed
foundation for strategic planning. Online Journal of
Distance Learning Administration, 6, (3), 1-18.
www.nmc.org/publications/horizon-report-2012-higher-ededition
Keast. (1997) “Toward an effective model for implementing
distance education programs”, The American Journal of
Distance Education, 11(2), 39-55.
41
42. Kop, R. (2011). The challenges to connectivist
learning on open online networks: Learning
experiences during a massive open online
course. The International Review of Research in
Open and Distance Learning, 12(3), 19–38.
http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/vie
w/882/1689
Martin, F. G., (2012). Will massive open online
courses change how we teach?, Commun.
ACM, vol. 55, no. 8, pp. 26–28, Aug. 2012.
http://doi.acm.org/10.1145/2240236.2240246
McLuhan, M. (1962). The Gutenberg Galaxy: the
making of the typographic man. Toronto,
Canada: University of Toronto Press.
42
43. Moore, M., Kearsley, G. (2005). Distance Education: A
43
Systems View. Boston: Wadsworth.
Rekkedal, T. & Qvist-Erıksen, S. (2003) “Internet Based Elearning, Pedagogy and Support Systems”,.
http://learning.ericsson.net/socrates/doc/norway.doc
(Erişim Tarihi: 15.1.2013).
Simonson, M., Smaldino, S. E., Albright, M., Zvacek, S. (2012).
Teaching and Learning at a Distance: Foundations of
Distance Education (5th Edition). Pearson.
Simpson, O. (2002). Supporting Students in Online, Open
and Distance Learning. 2nd ed. Routledge.
Wielicki, T. (2008). A Concept of the Educational Supply
Chain (ESC): ICT Driven Paradigm Shift in Education.
Economics and Organization of Future Enterprise. 2(2), 6267.
Ozkol, A. E. (2013). Seminer notlari.
