4. Serat WedhatamaPocung
Pangerten Tembang Pocung
Tembang Pocung iku nggambarake mangsa nalika wis
dipocong utawa mati.
Watak Tembang Pocung
Watake tembang Pocung iku sakepenake dhewe/luwes, lucu
lan gawe seneng
Makna Tembang Pocung
Tembang Pocung iku nggambarake manungsa iku lamun wis
titi wancine titimbalan dening Gusti Kang Maha Kuwasa ora bisa
apa-apa, anane mung sumarah utawa manut.
6. Serat WedhatamaPocung
Teks Pocung Wedhatama Pada 11-15 lan Artine
--------Artine --------
(Pertama) Ikhlas yang berarti tidak menyesal, apabila
kehilangan sesuatu
(Kedua) menerima yang berarti sabar
Bila disakiti sesame manusia
Yang ketiga bersikap lapang dada berserah diri kepada
Lila lamun, kelangan nora
gegetun
Trima yen kataman
Sakresik sameng dumadi
Trilegawa nalangsa srahing
Bathara
11
7. Serat WedhatamaPocung
12
Tuhan Maha Agung diletakkan dalam setiap hela nafas
Menyatu denganYang Maha Kuasa
Teguh mensucikan diri
Tidak seperti yang muda, mengumbar nafsu angkara murkanya
Batara Gung, inguger graning jajantung
Jenak Hayang Wisesa
Sana paseneten Suci
Nora kaya si mudha mudhar angkara
8. Serat WedhatamaPocung
13
Tidak henti-hentinya gemar mencaci maki
Tanpa ada isinya
Kerjaannya marah-marah
Seperti raksasa ; bodoh, mudah marah dan menganiaya
sesama
Nora uwus, kareme anguwus-uwus
Uwose tan ana
Mung janjine muring-muring
Kaya buta-buteng betah nganiaya
9. Serat WedhatamaPocung 14
Sakeh luput, ing angga tansah linimput
Linimpet ing sabda
Narka tan ana udani
Lumuh ala ardane ginawe gada
Semua kesalahan dalam diri selalu ditutupi
Ditutup dengan kata-kata
Mengira tak ada yang mengetahui
Bilangnya enggan berbuat jahat padahal tabiat buruknya membawa
kehancuran
10. Serat WedhatamaPocung 15
Belum cakap ilmu, buru-buru ingin dianggap pandai
Tercemar nafsu selalu merasa kurang
Sempit pikirannya dan selalu mempunyai pamrih
Sulit untuk manunggal padaYang Maha Kuasa
Durung punjul, ing kawruh kaselak jujul
Kaseselan hawa
Cupet kapepetan pamrih
Tangeh nedya anggambuh mring HyangWisesa
11. Serat WedhatamaPocung
Gancaran
Kaping pisan kudu ikhlas
ora nyesel menawa kelangan
sesuatu, kaping pindho kusu
nrima sing artine sabar, menawa
dilarani wong liya. Sing katelu
duweni sikap lila lan pasrah
marang Gusti Allah.
Pitutur Kang Kamot :
1) Wong Jawa kudu nduweni
sikap ikhlas ora nyesel
menawa kelangan
2) Wong Jawa kudu nrima
menawa dilarani wong liya
3) Wong Jawa kudu duweni
sikap lila lan pasrah marang
Allah SWT
Gancaran Teks Pocung Wedhatama Pada 11-15 lan Pitutur Kang Kamot
11
12. Serat WedhatamaPocung
Gancaran
Allah kang Maha Kuasa,
tansah menehi hidayahe ning
jantung (hati nurani) sing
jenenge “Hyang Wisesa” kang
tansah suci lan wenehi piweling
marang manungsa supaya
menungsa ora dadi kaya cah
enom sing mengumbar
perilaku ala.
Pitutur Kang Kamot :
1) Penganggit ngelingake marang
kita babagan hidayah kang wis
diparingake Gusti Allah marang
kita. Supaya kita iling marang
Gusti Allah kanthi awujud Ibadah
kanthi sregeb lan tenanan, lan
2) Ora nglakoni perilaku kang ala.
12
13. Serat WedhatamaPocung
Gancaran
Wong sing senengane
ngomong ora bener/ tanpa
bukti, ngumbar janji nanging
ora ditekani, lan senengane
nesu kui ibarate kaya buta
kang bodho, gampang nesu,
lan nganiyaya marang
sedulure.
Pitutur Kang Kamot :
1) Tansah ngomong sing bener lan
ora ngapusi.
2) Ora ngumbar janji yen kira -
kirane ora iso netepi.
3) Tansah netepi marang janji.
4) Tansah sabar lan ora gampang
nesu.
13
14. Serat WedhatamaPocung
Gancaran
Wong iku nutupi
kaluputane / kesalahanne dewe
lan ora gelem dianggep salah.
Opo sek diomongke beda karo
sek dilakoni. Kabeh sek dilakoni
mesti dianggep bener, ora gelem
dianggep salah, padahal sek
dilakoni kuwi ala lan bisa gawe
masalah.
Pitutur Kang Kamot :
1) Ngakui kesalahan sek wes
dilakoni lan nyuwun
pangapura amarga
kelakuane
2) Bisa nglakoni pada kaya
opo sek diucapake
3) Kudu duweni kelakuan
kang becik
14
15. Serat WedhatamaPocung
Gancaran
Sawijining uwong kang
durung cukup ilmune nanging
dheweke rumangsa pinter utawa
kuminter. Kabeh mau amarga
kagawa saka nafsu lan duweni
pamrih. Wong kang mangkono
iku ora bakal bisa manunggal
kalawan Gusti kang Maha Agung.
Pitutur Kang Kamot :
1) Panganggit ngelingake
marang awakedewe supaya
ora kuminter lan kabeh
tumindak ora didasari nafsu
lan pamrih supaya
awakedhewe entuk
rahmate Gusti kang Maha
Agung
15