5. ĐỊNH NGHĨA, PHÂN LOẠI VÀ
DANH PHÁP
01
TÍNH CHẤT VẬT LÍ02
TÍNH CHẤT HÓA HỌC03
ĐIỀU CHẾ04
ỨNG DỤNG05
CỦNG CỐ BÀI HỌC06
TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
6. Hướng dẫn chia nhóm học tập:
Cả lớp được chia thành 8 nhóm học tập, mỗi nhóm sẽ
tự bầu các vị trí sau đây:
1. Trưởng nhóm
2. Thư kí: đóng vai trò ghi thông tin vào bảng nhóm.
Thời gian bầu các công tác trên: 20 giây
7. I. Định nghĩa, phân loại và danh pháp
1. Định nghĩa
cấu tạo của anđehit fomic
O
H
C
8. Hợp chất hữu cơ
Anđehit: Nhóm -CHO liên kết trực tiếp nguyên tử C hoặc H
(anđehit fomic)
Vậy thế nào là anđehit?
cấu tạo của axeton
9. I. Định nghĩa, phân loại và danh pháp
2. Phân loại
cấu tạo gốc hidrocacbon
Số nhóm -CHO
• Dựa vào:
• VD: CH3-CH=O, C3H7-CH=O.
+ Anđehit đơn chức
• VD: O=CH-CH=O.
+ Anđehit đa chức
• VD: CH3-CH=O, C3H7-CH=O.
+ Anđehit no
• VD: CH2=CH-CH2-CH=O
+ Anđehit không no
• VD: C6H5-CH=O.
+ Anđehit thơm
10. 2. Phân loại
CnH2nO (n ≥ 1) hoặc CxH2x+1CHO (n ≥ 0)
LƯU Ý: anđehit no, đơn chức, mạch hở, Khi đốt cháy
hoàn toàn tỉ lệ số mol của nước và khí cacbonic là 1:1
11. 3. Danh pháp
Quy tắc gọi tên thay thế: Tên hidrocacbon mạch chính (đánh số
từ -CHO) + al
Quy tắc gọi tên thông thường: anđehit + tên axit tương ứng
VD:
+ HCHO: ait fomic
+ CH3CHO: anđehnđehit axetic
VD:
+ HCHO: metanal
+ CH3CHO: etanal
13. II. Cấu tạo phân tử, tính chất vật lí
1. Cấu tạo phân tử
Trả lời: H2C=CH2
𝜎
𝜋
kém bền
Tương tự, liên kết đôi C=O cũng
gồm 1 liên kết 𝝅 kém bền
HCH=O
𝜋
kém bền
𝜎
14. II. Cấu tạo phân tử, tính chất vật lí
2. Tính chất vật lí
Trạng
thái
ở điều kiện thường các anđehit dãy đồng đẳng là
chất khí, các anđehit tiếp theo là chất lỏng hoặc rắn.
Tính tan
các anđehit đầu dãy đồng đẳng tan rất tốt trong
nước, các anđehit tiếp theo độ tan giảm dần theo
chiều tăng phân tử khối.
Nhiệt độ
sôi
• HCHO: -19oC, CH3CHO: 21oC.
15. III. Tính chất hóa học
TÍNH
OXI
HÓA
TÍNH
KHỬ
PHẢN ỨNG
TRÁNG BẠC
ANĐEHIT
ANCOL
THẢO
LUẬN
16. III. Tính chất hóa học
1. Phản ứng cộng hidro
Hãy viết phương trình hóa học của anken
tác dụng với hidro.
Tương tự, liên kết đôi C=O cũng tham gia phản ứng cộng với hidro
Dự đoán và viết phương trình hóa học
minh họa phản ứng trên.
17. III. Tính chất hóa học
1. Phản ứng cộng hidro
Phương trình tổng quát anđehit phản ứng cộng với hidro
+ CuO, to
+ H2/ xt Ni,to
18. Mời các em xem video clip sau
III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
19. Hãy nêu và giải thích hiện tượng.
Phương trình hóa học của phản ứng trên
Hãy viết phương trình tổng quát.
III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
20. III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
LƯU Ý: phản ứng trên được gọi là phản ứng tráng
gương hay tráng bạc
gương phích
ống nghiệm
sau phản ứng
21. Hãy viết phương trình hóa học phản ứng tráng bạc của anđehit fomic.
Trong phản ứng trên, anđehit đóng vai trò gì?
Trả lời: Chất khử
Ta có nAg: nHCHO = 4:1. Đây là cơ sở giải các bài tập về phản ứng
tráng gương khi biết tỉ lệ số mol bạc/anđehit.
III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
22. III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
Anđehit đóng vai trò chất khử
23. + CuO, to
+ H2/ xt Ni,to
+ O2
Tóm lại, anđehit vừa có tính oxi hóa, vừa có tính khử
24. IV. Điều chế
+ Từ ancol bậc I
+ Từ hidrocacbon
metan
etilen
axetilen
25. Hình thức thi:
Có tổng cộng 8 từ khóa được minh họa bằng hình ảnh. Mỗi đội được
đại diện bằng một hình chú gấu leo lên 4 bậc thang.
Các đội thi đấu theo lượt. Ở mỗi lượt, khi thầy đọc câu hỏi, đội sẽ có 20
giây để suy nghĩ và trả lời. Sau khi thầy hô “hết giờ”, đội phải có câu trả
lời ngay, nếu trả lời đúng sẽ được nhảy lên 1 nấc thang. Nếu không có
đáp án đúng lúc hoặc trả lời sai, đội còn lại có quyền trả lời.
Nếu đội còn lại trả lời đúng sẽ được nhảy lên 1 nấc thang.
Đội nào leo lên được nấc thang cao nhất đầu tiên sẽ giành chiến thắng
tuyệt đối và đạt được 30 điểm, đội còn lại 15 điểm. Nếu sau khi trải qua
8 câu hỏi, không đội nào leo lên được nấc thang cuối cùng, thì đội có vị
trí cao hơn sẽ giành chiến thắng và được 20 điểm, đội còn lại 10 điểm.
37. Hãy cho biết công thức cấu tạo chung của anđehit. Viết công
thức tổng quát của anđehit không no, mạch hở, có 1 liên kết
đôi C=C.
Biết rằng, trong cấu tạo glucozo (thành phần chính nước ép
nho) có nhóm -CHO. Hãy dự đoán hiện tượng khi cho nước
ép nho tác dụng với dung dịch bạc nitrat/amoniac?
38. CÁM ƠN CÁC EM ĐÃ
NHIỆT TÌNH THAM GIA
TIẾT HỌC NÀY.
Editor's Notes
Hãy cho biết công thức cấu tạo của hợp chất trên.
Dựa vào kiến thức đã học, hãy cho biết công thức cấu tạo của 2 chất tiếp theo trong dãy đồng đẳng của anđehit fomic.
Bạn A: “Phân tử axeton có liên kết đôi C=O liên kết trực tiếp nguyên tử C nên axeton là 1 anđehit”. Khẳng định của bạn A đúng hay sai?
Trình bày công thức phân tử 3 anđehit no, đơn chức, mạch hở. Từ đó rút ra công thức tổng quát của dãy đồng đẳng.
Hãy gọi tên thay thế của 3 hợp chất sau:
Trong phản ứng trên, anđehit đóng vai trò gì?
Nghiên cứu SGK và viết phương trình hóa học phản ứng của anđehit với oxi. Nhận xét vai trò của anđehit.
Nghiên cứu SGK và hãy cho biết các phương pháp điều chế
anđehit