KOLONOSKOPİ REHBERİ

KOLONOSKOPİK TARAMA
VE KOLONOSKOPİ
VE KOLONOSKOPİ
KOLONOSKOPİ HAKKINDA ÖZET BİR
REHBER…
OP. DR. ŞABAN BEYAZPINAR
GENEL CERRAHİ UZMANI
www.cerrahiklinik.com
BU SUNUMDA KULLANILAN VERİLER, 2004 YILINDA YAPILAN DÜNYA
CERRAHLAR BİRLİĞİ KONGRESİNDE ALINAN KARARLAR
DOĞRULTUSUNDA, HAZIRLANMIŞTIR...

10/06/07 Op. Dr. Şaban BEYAZPINAR...www.cerrahiklinik.com 2
KOLON NEDİR?
KOLON NEDİR?
Kolon diğer adı ile
kalın barsak,
vücudumuz için gerekli
olan suyun
barsaklardan emildiği
bölge ve dışkının
dışarı atılmak üzere
tutulduğu barsak
bölümüdür. Yaklaşık
120-130 cm
uzunluğunda olup,
ince barsaklar ile
rektum arasında
uzanan kısımdır.

REKTUM NEDİR?
REKTUM NEDİR?
Rektum vücudun
katı atık birikim
yeridir. Yaklaşık 30
cm uzunluğunda
olup, kolon ile
anüsü birbirine
bağlayan
bölümdür.

NEDİR?
NEDİR?
Tarama herhangi bir bulgusu olmayan
bir hastaya inceleme ve araştırma
amaçlı yapılan testlere denir.
Özellikle yüksek risk taşıyan
hastalıkların erken tanısında önemlidir.
Bu sayede erken tanı konarak riskli
hastalıkların tedavisinde tam başarı
sağlanabilmektedir.

NEDİR?
NEDİR?
Kolonoskopi doktorlar tarafından yapılan ve
kalın barsağın kanser ve diğer
hastalıklarının erken tanısında kullanılan bir
tarama yöntemidir.
Bilinen tetkikler içinde (röntgen ve tomografi
gibi) en etkin ve doğru sonuç verenidir.
Kolonoskopi yapılması sırasında tanı
amaçlı biyopsi almak ve polip ve benzeri
hastalıkların anında tedavisini yapmak gibi
bir avantaja da sahiptir.

NEDİR?
NEDİR?
Bu nedenlerden dolayı kolonoskopi;
Kolon ve rektum kanserlerinin erken
evrede tanısının konmasında,
Kanser gelişme riski taşıyan
poliplerin tanı ve tedavilerinin
yapılmasında;
etkili olmaktadır.

KOLONOSKOPİK TARAMA NİÇİN
KOLONOSKOPİK TARAMA NİÇİN
YAPILMALIDIR?
YAPILMALIDIR?
Kolonoskopi sayesinde polipler
saptanarak tedavi uygulanmakta ve
hastalarda kanser gelişme riski
ortadan kaldırılmaktadır.
Rektum ve kolon kanserleri erken
dönemde teşhis edilerek hastaların
yaşam süreleri uzatılmakta ve hatta
tedavide tam başarı
sağlanabilmektedir.

KOLONOSKOPİ NEDİR?
KOLONOSKOPİ NEDİR?
Kolonoskop 120-160 cm
uzunluğunda, ucunda
kamera ve kendinden ışık
kaynağı bulunan, esnek
bükülebilir bir alettir.
Kolonoskop yapısı nedeni
ile içi boş organ olarak
dışarıdan muayene etmeye
olanak vermeyen, kalın
barsakların (kolon) ve
rektumun incelenmesinde
kullanılır.

KOLONOSKOP
KOLONOSKOP

KOLONOSKOP NASIL ÇALIŞIR?
Kolonoskop bir
bilgisayar ve video
görüntü cihazına
bağlanır.
Bu sayede kalın
barsakların
görüntüsü alınarak
hem monitörden
izlenir hem de
fotoğraf görüntüsü
çıkartılabilir.

Kolonoskopun kontrol
kolunda hem cihazın
uç kısmını hareket
ettiren kısımlar hem
de, incelenen kısımları
görüntülemek için
barsak içine gaz
vermeye ve içerdeki
birikintileri temizlemek
için yıkayıp emmeye
yarayan kısımlar
bulunmaktadır.

Rektumdan içeriye
sokulan cihaz,
hareketli uç kısmı
sayesinde içi boş
organ olan kalın
barsaklarda ilerletilir
ve ucunda bulunan
hava-su kanalı ve
biyopsi aletinin
ilerletilebileceği
kanallar kullanılarak
gerekli işlem yapılır.

KOLONOSKOPİ NASIL YAPILIR?
KOLONOSKOPİ, bu
işlem için özel olarak
düzenlenmiş, işlemi
yapan hekimin
ihtiyaçlarına kısa
sürede ve kolayca
yanıt veren ve
hastaların kendilerini
rahat ve güvende
hissettikleri
ENDOSKOPİ
ÜNİTESİNDE
yapılmalıdır.

Anal kanaldan girilerek
çeşitli manevralarla
rektum ve tüm kolonda
ilerletilen kolonoskop,
kolonun başlangıç
kısmına ulaştıktan
sonra yavaş yavaş
geri çekilerek tüm
kalın barsak ve rektum
incelenir ve gerekli
yerlerden biyopsi
alınarak geri çıkartılır.

Hastanın işlem
sırasında rahat ve
konforunu sağlamak,
hissedebileceği
rahatsızlık hissini
azaltmak için
sakinleştirici ilaçlar
kullanılmakta ve
gerekirse hasta
uyutularak işlem
gerçekleştirilmektedir.

KOLONOSKOPİ İÇİN NASIL BİR
HAZIRLIK GEREKMEKTEDİR?
Barsak boşluğunu görebilmek için
kalın barsağın temiz ve boş olması
gerekir.
Temizlik işlemi genellikle 2-3 gün
önceden başlar.
Barsak temizliği için çeşitli yöntemler
bulunmakla birlikte, kolonoskopiyi
yapacak doktorunuz size en uygun
yöntemi önerecektir.

İşlemden 3 gün önceden bol sıvı yiyecekler
ve su tüketmelidir.
Bir gece önce verilecek mushil ilaçları
önerildiği şekilde kullanılmalı ve işlemin
yapılacağı gün bir şey yenilmemelidir.
(Sabaha karşı ishal olunca
endişelenmemeli. Çünkü bu durum verilen
ilaçların etkisine bağlıdır.)
Kullanılan bu ilaçlarla birlikte bolca sıvı
tüketilmelidir.

İşlem öncesinde aspirin, kan
sulandırıcı ilaçlar, sürekli kullanılan
diğer ilaçlar, romatizma ilaçları ve ağrı
kesiciler gibi tüm tedaviler doktorun
önerisi ile kesilmeli veya doz
ayarlaması yapılmalıdır.

KOLONOSKOPİNİN RİSKLERİ
NELERDİR?
NELERDİR?
Çok az olsa da bu işlemin bazı riskleri
bulunmaktadır.
Yapılan geniş ve uzun süreli
araştırmalarda bu işlemin kesin
riskleri ve komplikasyonları ortaya
konmuştur.

NELERDİR?
NELERDİR?
Yapılan bu araştırmaların sonucunda;
barsak delinmesi, kalp krizi, barsak
kanaması (kan vermeyi veya
hastaneye yatmayı gerektirecek
boyutta) ve ölüm en ciddi risklerdir ve
toplam kolonoskopilerin %0,3’ünden
daha azında görülmektedir.

NELERDİR?
NELERDİR?
BU SONUÇLARDAN ANLAŞILDIĞI
ÜZERE,
KOLONOSKOPİ SON DERECE
GÜVENLİ BİR İŞLEMDİR!!!

KOLON VE REKTUM KANSERLERİ
KONUSUNDA ENDİŞELENMELİ MİYİZ?
A.B.D.’de her yıl yaklaşık 150 bin kişiye
kolorektal kanser tanısı konmaktadır.
Kolon ve rektum kanserlerinde ölenlerin
sayısı yılda yaklaşık 55 bin kişidir.
Kolorektal kanserler A.B.D.’de kanserden
ölüm nedenlerinin ikinci sırasında yer
almaktadır.
Kolorektal kanser tanısı konanların sadece
%60’ı 5 yıl yaşayabilmektedir.

Kadın ve erkekler eşit oranda
etkilenmektedir.
Irklara ve ülkelere göre oranlar değişmekle
birlikte aradaki fark ihmal edilecek kadar
azdır.
Erken tanı konmak şartı ile, kolorektal
kanserler son derece başarı ile tedavi
edilmekte ve iyileşme sağlanmaktadır. Bu
durum erken tanıda taramanın önemini ve
gerekliliğini ortaya koymaktadır.

ADENOMATÖZ POLİP NEDİR?
ADENOMATÖZ POLİP NEDİR?
Basitçe polip denir ve
kanser öncesi tümörlerdir.
Kolorektal kanserlerin
çoğunun poliplerden
oluştuğuna inanılmaktadır.
Polipler büyüdükçe
kanserleşme olasılığı
artmaktadır.
Polipler kanama yapabilir
ve büyüyerek barsağı
tıkayabilirler.
Polipler kolonoskopi ile
hemen hemen tamamen
temizlenebilmektedirler.

KOLOREKTAL KANSERİ
KOLOREKTAL KANSERİ
DÜŞÜNDÜRECEK BELİRTİ VE
DÜŞÜNDÜRECEK BELİRTİ VE
BULGULAR NELERDİR?
BULGULAR NELERDİR?
Barsak alışkanlığında değişiklik (yeni
başlayan kabızlık ve uzun süren ishal).
Dışkıda kan olması veya rektal kanama.
Çok koyu renk veya katran gibi dışkı.
Açıklanamayan kilo kaybı.
Uzun süreli karın ağrısı veya kitle varlığı.
Gece terlemeleri.
Nedeni açıklanamayan iştah azalması.
Dışkılamaya rağmen rektal doluluk hissi.

BU BELİRTİLERDEN HERHANGİ
BU BELİRTİLERDEN HERHANGİ
BİR VARSA?
BİR VARSA?
EN KISA ZAMANDA
DOKTORA
BAŞVURMALISINIZ!!!

KOLOREKTAL KANSERLERİN
NEDENLERİ NELERDİR?
Kolon ve rektum kanserlerinin
gelişmesinde pekçok faktör rol
oynamaktadır:
DİYET: Yağdan zendin, meyve ve
sebzeden fakir diyet.
YAŞAM BİÇİMİ: Yetersiz aktivite ve
eksersiz, sigara ve alkol tüketimi ve
şişmanlık.
YAŞ: 40 yaş üstünde olmak.

4. GENETİK YATKINLIK: Bazı genlerin
kolorektal kanser gelişim riskini artırdığı
saptanmıştır.
5. İLTİHABİ BARSAK HASTALIKLARI:
Uzun süredir devam eden Crohn
Hastalığı ve Ülseratif Kolit.
6. POLİPLER: Kolorektal kanserlerin çoğu
büyüyen poliplerden oluşmaktadır.

KİMLERE KOLONOSKOPİK
KİMLERE KOLONOSKOPİK
TARAMA YAPILMALIDIR?
TARAMA YAPILMALIDIR?
Risklerin varlığına göre
değişmektedir. Buna göre tarama
yapılacaklar iki ana gruba
ayrılmaktadır.
YÜKSEK RİSKLİLER.
RİSKLİLER.

YÜKSEK RİSKLİLER
YÜKSEK RİSKLİLER
KİMLERDİR?
KİMLERDİR?
Aşağıdaki durumlar kolorektal kanser
gelişmesi açısından yüksek riskli
kabul edilmektedir.
Ve bunlar toplumun yaklaşık % 20-
30’unu oluşturmaktadır.
Bunlar:

YÜKSEK RİSKLİLER
YÜKSEK RİSKLİLER
KİMLERDİR?
KİMLERDİR?
Birinci derece akrabalarında kolorektal
kanser veya polip olanlar.
Ailesinde adenomatöz polipozis hikayesi
olanlar.
Ailesinde kalıtımsal nonpolipoid kolorektal
kanser bulunanlar.
Uzun süreli iltihabi barsak hastalığı
olanlar (Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı).
Kendinde daha önce kolorektal kanser
veya polip hikayesi bulunanlar.

RİSKLİLER
RİSKLİLER KİMLERDİR?
KİMLERDİR?
HERKES OLABİLİR!!!

KİMLER HANGİ SIKLIKLA
YAPTIRMALIDIR?
YAPTIRMALIDIR?
Bu risk faktörlerine ve yaşa bağlı
olarak değişmektedir.
Yüksek riskli olanlarla risk grubunda
olanlar arasında öneriler farklıdır.

YAPTIRMALIDIR?
YAPTIRMALIDIR?
Özet olarak herkes yaşamında bir
kez yaptırmalıdır.
Ancak, aşağıdaki durumlar
kolorektal kanserlerin erken
tanısında ve korunmada önerilen
durumlardır.

YÜKSEK RİSKLİ
YÜKSEK RİSKLİ HASTALARA
HASTALARA
ÖNERİLER
ÖNERİLER
Ailesinde kalıtımsal nonpolipoid
kolorektal kanser hikayesi olanlara;
20-30 yaş arasında 2 yılda bir, 40
yaşından sonra her yıl kolonoskopi
önerilmektedir.

YÜKSEK RİSKLİ
HASTALARA
ÖNERİLER
ÖNERİLER
Kolorektal kanser veya adenomatöz
polip bulunanların birinci derece
akrabalarına;
40 yaşından sonra her 10 yılda bir
kolonoskopik tarama
önerilmektedir.

YÜKSEK RİSKLİ
HASTALARA
ÖNERİLER
ÖNERİLER
Kendi geçmişinde Adenomatöz polip
bulunanlara;
Daha önce polip saptanan hastalara
3-5 yılda bir kolonoskopik tarama
yapılmalıdır (çok sayıda veya 1
cm’den büyük polipi olanlar 3 yılda
bir, tek veya 1 cm’den küçük
olanlar 5 yılda bir yaptırmalıdır).

YÜKSEK RİSKLİ
HASTALARA
ÖNERİLER
ÖNERİLER
Daha önce kolorektal kanser tanısı konmuş
olanlara;
Tedaviyi takiben her 3-5 yılda bir
kolonoskopik tarama yapılmalıdır
(ameliyat sonrası polip bulunanlara 3 yıl,
normal olanlara 5 yılda bir).
Eğer, kolorektal kanser nedeni ile tedavi
edilenlerde ameliyat öncesi tarama
yapılmamışsa, ameliyattan sonra 1 yıl
içinde mutlaka tarama yapılmalıdır.

YÜKSEK RİSKLİ
HASTALARA
ÖNERİLER
ÖNERİLER
İltihabi barsak hastalığı olanlara (Crohn
hastalığı/Ülseratif kolit);
Ciddi hastalık tablosu geçirenlere tanı
konduktan 8 yıl sonra 1-2 yılda bir,
Hafif veya orta şiddette hastalık tablosu
geçirenlere ise tanı konduktan 15 yıl
sonra 1-2 yılda bir kolonoskopik tarama
yapılmalıdır.
Ayrıca, 40 yaş ve altında iken tanı konmuş
olanlara süresine bakılmaksızın 1-2 yılda
bir tarama mutlaka yapılmalıdır.

YÜKSEK RİSKLİ
HASTALARA
ÖNERİLER
ÖNERİLER
Geçmişinde ailesel adenomatöz poliposis
hikayesi olanlara;
Genetik yatkınlık olup olmadığının
saptanması için genetik tarama testleri
ile birlikte,
Ergenlik döneminden sonra her yıl
sigmoidoskopik tarama yapılmalıdır.
Poliposis tanısı konanlarda kolon kanseri
gelişme ihtimalinin % 100 olması nedeni
ile, mutlaka cerrahi tedavi
uygulanmalıdır.

RİSKLİ
RİSKLİ HASTALARA ÖNERİLER
HASTALARA ÖNERİLER
Yukarıda ifade edilen risk
faktörlerinden herhangi biri
bulunmasa dahi, 50 yaşından sonra
her 10 yılda bir kolonoskopik tarama
yapılmalıdır.
Bunun yanı sıra 50 yaşından sonra 5
yılda bir sigmoidoskopik tarama
yapılabilir.

KOLONOSKOPİ DIŞINDA
KOLONOSKOPİ DIŞINDA
TARAMA TESTLERİ NELERDİR?
TARAMA TESTLERİ NELERDİR?
Yüksek risk grubundaki hastalara 40
yaşından sonra her yıl,
Riks grubundaki hastalara ise 50
yaşından sonra her yıl…
Dışkıda gizli kan testi ve tümör
markerleri testleri mutlaka
yapılmalıdır.

KANSER RİSKİNİ AZALTMAK
İÇİN NELER YAPILMALIDIR?
Günde en az 20-30 gr lif tüketilmelidir.
Günlük kalori ihtiyacının % 30’dan azı
yağlardan karşılanmalıdır.
Sigara ve alkol tüketimi sınırlanmalıdır.
Düzenli eksersiz yapılmalıdır.
Kilo artışına karşı önlem alınmalıdır.
Doğal ve katkısız beslenmeye ağırlık
verilmelidir.
Daha önce tanımalanan tarama testleri
yapılmalıdır.

Kolorektal kanser gelişimini önlemek için
ayrıca, aşağıda belirtilen vitamin, mineral
ve ilaçların yararı olduğu
düşünülmektedir.
A, E, C vitaminleri ve folik asit.
Kalsiyum ve selenyum.
Aspirin ve benzeri romatizmal ilaçlar.
Kadınlarda ihtiyaç olan hormonların
verilmesi.

Bütün bunların yanı sıra…
Tüm sorularınızı doktorunuza
danışmanız ve sormanız
gerekmektedir.

KOLOREKTAL KANSER HANGİ
KOLOREKTAL KANSER HANGİ
EVRELERDEN OLUŞUR?
EVRELERDEN OLUŞUR?

KOLONOSKOPİK BARSAK
GÖRÜNÜMLERİ NELERDİR?

AYRICA…
AYRICA…
DİĞER KOLONOSKOPİK
GÖRÜNTÜLER VE DAHA FAZLASI
İÇİN,
Endoskopi Atlası
İNTERNET ADRESİNE
TIKLAYABİLİRSİNİZ.

KOLONOSKOPİ REHBERİ

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to KOLONOSKOPİ REHBERİ

Similar to KOLONOSKOPİ REHBERİ (20)

KOLONOSKOPİ REHBERİ