1. 1
KỸ NĂNG LÀM BÀI THUYẾT TRÌNH
“Bài thuyết trình tốt giống như một chiếc váy ngắn:
đủ dài để đảm bảo mục đích chính,
nhưng đủ ngắn để thu hút sự chú ý”
2. 2
Nội dung
1. Xác định nội dung cho
bài thuyết trình
2. Chuẩn bị bài thuyết trình
bằng power point
3. Thực hiện thuyết trình
3. 3
1. Xác định những điểm cần thuyết trình
Chức năng truyền thống của thuyết trình là:
để thông báo, thuyết phục hay giải trí.
Hãy phân tích bài thuyết trình: tại sao thực
hiện bài thuyết trình này và kết quả mong
muốn là gì.
Lập mục tiêu cụ thể: muốn đạt được điều
gì? Câu trả lời sẽ là trọng tâm cho mọi quyết
định về bài thuyết trình.
4. 4
1. Phân tích thính giả (người nghe)
Nắm thông tin về người nghe: độ tuổi, giới tính, học
vấn, tôn giáo, nghề nghiệp, chủng tộc/dân tộc,
chính trị, ảnh hưởng của nền văn hóa.
Thái độ, giá trị và niềm tin của người nghe: tìm hiểu
về đặc điểm tâm lý của thính giả, ví dụ người nghe
đang làm việc ở công ty, phòng ban nào?
Những mong đợi của người nghe? tại sao họ tham
dự buổi thuyết trình; họ quan tâm đến bài thuyết
trình hay họ bị buộc phải nghe?
5. 5
Nội dung
1. Xác định nội dung cho bài thuyết trình
2. Các thao tác tạo bài thuyết trình hiệu
quả bằng power point
3. Thực hiện thuyết trình
6. 6
Chuẩn bị Nội dungChuẩn bị Nội dung
Bắt đầu nhưng có nghĩ đến điểm kết
thúc
Sử dụng đề cương để viết nội dung
7. 7
Bố cục bài trình bàyBố cục bài trình bày
Giới thiệu: nội dung, mục đích, phương
pháp, người trình bày, thời lượng,
nguyên tắc làm việc.
Thân bài: các luận điểm, ví dụ, minh
họa
Kết luận: tóm tắt, nhấn mạnh ý chính,
mời câu hỏi, cám ơn.
8. 8
Sử dụng mẫu và các hiệu ứngSử dụng mẫu và các hiệu ứng
Sử dụng “Slide Master” để bài
trình bày thống nhất
Sử dụng mẫu chuẩn của tổ
chức
Sử dụng hiệu ứng animation /
âm thanh phù hợp
Sử dụng ký hiệu “chỉ đường”
thể hiện cấu trúc bài
I’d like to...
Let’s
consider..
Let me now turn to...
To go back for a moment...
Let’s take a look at..
9. 9
ChữChữ
Chọn kiểu chữ dễ đọc, dùng thống nhất
Chữ Arial và Roman dễ đọc hơn ch th o và ki u chữ ả ể ữ
Anh cũ
Cỡ chữ tối thiểu của tiêu đề nên là 28
Cỡ chữ tối thiểu của các gạch đầu dòng (tiểu mục) là
22 đối với máy xách tay, và 24 đối với máy chiếu
CHỮ IN SẼ KHÓ ĐỌC HƠN - Sử dụng để NHẤN
MẠNH
Chữ nghiêng được dùng khi “trích dẫn”, nêu bật ý
kiến hay ý tưởng
10. 10
Gạch đầu dòngGạch đầu dòng
Đối với mỗi gạch đầu dòng, cần duy trì
các chữ trong tối đa hai dòng
Chỉ liệt kê ý chính, mang tính gợi mở
Giới hạn số gạch đầu dòng là sáu –
bốn nếu có hình ảnh
11. 11
Màu sắcMàu sắc
Màu đỏ và màu cam sẽ dễ thu hút sự
chú ý nhưng khó giữ tập trung
Màu xanh lá cây, xanh da trời và màu
nâu là những màu dịu hơn
Không nên dùng màu trắng trên nền sẫm
nếu khoảng cách > 20 feet
Màu sẫm trên nền trắng sẽ phù hợp
12. 12
Màu kết hợp/ màu tương phảnMàu kết hợp/ màu tương phản
Màu cạnh nhau hài hoà với nhau
– Có thể tạo ra vân cho nền của bài trình bày
Màu đối nghịch tương phản nhau
– Màu của chữ tương phản với nền của bài
trình bày thì sẽ dễ đọc hơn
13. 13
Hình ảnhHình ảnh
Sử dụng hình ảnh, trình bày số liệu bằng đồ
thị hay biểu đồ khi có thể
Hình ảnh phải liên quan một cách sáng tạo
và bất ngờ với nội dung của thông điệp
Nếu không liên quan sẽ làm người nghe
phân tán
Sơ đồ đơn giản là kênh truyền thông hữu
hiệu
14. 14
Các thành tố của một bàiCác thành tố của một bài
trình bày hiệu quảtrình bày hiệu quả
– Tài liệu tốt (Thông tin, nội dung và kết
cấu tốt)
– Nhìn đẹp (đồ thị đẹp, ngôn ngữ đơn
giản, thuyết phục)
– Nội dung rõ ràng, tiêu đề súc tích, và
Được trình bày rõ ràng,
có tương tác hai chiều
15. 15
Nội dung
1. Xác định nội dung cho bài thuyết trình
2. Chuẩn bị bài thuyết trình hiệu quả bằng
power point
3. Thực hiện thuyết trình
16. 16
Người trình bày
Cách quí vị thuyết trình cũng quan trọng như
nội dung quí vị thuyết trình….
– Diện mạo (quần áo phù hợp)
– Giọng nói (ngữ điệu thể hiện năng lượng và nhiệt
tình)
– Động tác, hành động (không để có hành động
lúng túng)
– Tác phong (dễ gần, tự tin, kiểm soát kiến thức và
người nghe)
17. 17
Diện mạo
Trang phục cũng nói đôi điều về nội dung sẽ
trình bày.
– Nếu đó là buổi thuyết trình gồm những người ăn
mặc trang trọng mà quí vị thì không, có nghĩa là
quí vị thiếu sự tôn trọng với chủ đề và người
nghe.
– Nếu đó là buổi thuyết trình khá thoải mái mà quí vị
lại ăn mặc quá trang trọng thì có nghĩa là quí vị
chưa hiểu về người nghe – lạc lõng.
– Tuy nhiên, ăn mặc quá trang trọng vẫn tốt hơn.
18. 18
Mở đầu
Giới thiệu người trình bày
Giới thiệu bạn định nói gì
Giới thiệu bạn định nói trong bao lâu
Cách thức trao đổi (hỏi ngay hay để cuối
cùng)
Thống nhất một số nguyên tắc
19. 19
Một số cách bắt đầu hiệu quả
• Đưa ra một vấn đề để suy nghĩ
• Đưa ra một số thông tin đáng ngạc nhiên
• Bắt đầu bằng một câu chuyện có thể là cá nhân
• Bắt đầu bằng một đoạn nhạc (nếu phù hợp chủ đề)
Hãy thử một trong những kỹ thuật sau
20. 20
Chiến lược trình bày
Bám sát nội dung và thời gian thuyết trình – tránh
lạc đề. Giữ đúng tiến độ, thậm chí còn sớm hơn dự
kiến
Truyền tải thông tin đơn giản và trực tiếp
Chuyển dần từ đơn giản đến phức tạp
Giành khoảng 2 phút cho một trang thuyết trình
Giành đủ thời gian cho các câu hỏi và nhận xét
trong và sau khi thuyết trình.
Dorothy Sarnoff: “Đảm bảo bạn kết thúc trình bày
trước khi khán giả kết thúc nghe”
21. 21
Phong cách trình bày
Duy trì giao tiếp bằng mắt
Di chuyển – đừng đứng một chỗ, nhưng cũng đừng
đi lại quá nhiều làm thu hút sự chú ý vào chuyển
động.
không đút tay vào túi, hấp tấp…
Hãy nói chuyên, trao đổi - Đừng đọc tài liệu hay
màn hình – có thể đọc từ laptop – nhưng luôn duy
trì “eye contact”
Đặt câu hỏi cho người nghe khi cần. Đảm bảo
người nghe hiểu.
Lắng nghe, điều chỉnh và giao tiếp
hài hước để tạo ấn tượng, nhưng nên thận trọng
22. 22
Giọng nói và ngôn ngữ
Đọc từ tài liệu hay màn hình:
– Những tài liệu này truyền tải thiếu nội dung
– Người nghe có thể đọc nhanh hơn là quí vị nói
Điều chỉnh giọng nói:
– Thể hiện sự nhiệt tình, năng lượng
– tự tin nhưng đừng thuyết giáo – hãy trao đổi
– Sử dụng ngữ điệu để nhấn mạnh những điểm chính.
– Hãy nói như thể bạn đang nói với người ở cuối phòng họp
– Tập hát để có giọng nói chuẩn (karaoke)
Tốc độ và âm lượng – Đừng nói to quá hay nhỏ quá, nhanh quá
hay chậm quá.
Đừng quá lo lắng về việc chọn đúng từ. Sự trôi chảy vẫn quan
trọng hơn.
Ngôn ngữ không nên quá thân mật hoặc quá đời thường.(VD
“Anh thừa biết …”)
Nhớ chuẩn bị một cốc nước trước mặt
23. 23
Người ta tiếp nhận thông tin qua những cách nào?
Nội dung: 7%.
Giọng nói: 38%.
Những hiệu ứng phi ngôn ngữ: 55%
Ấn tượng về bài trình bày có thể là do một yếu tố không thuộc nội dung.
25. 25
10 lỗi phổ biến (Malouf, 1993)
10. Thiếu sự nhiệt tình
9. Thiếu giao tiếp bằng mắt
8. Tốc độ không phù hợp (không nên quá nhiều chi
tiết; chỉ 4 ý chính là nhiều)
7. Xa đà hoặc quá nhiều chi tiết
6. Thiếu sự luyện tập-luyện tập và luyện tập
5. Thiếu sự chuẩn bị
4. Nội dung quá kỹ thuật
3. Bài trình bày bị ngập trong một đống thông tin
2. Không phù hợp với khán giả của bạn
1. Bị cháy giờ
26. 26
Top Ten Mistakes (Malouf, 1993)
10. Lack of enthusiasm
9. Lack of eye contact
8. Inappropriate pace (not too much material to cover; restrict
yourself to 4 key ideas)
7. Distracting or very detailed visuals; distracting verbal
expressions
6. Failure to practice-practice-practice
5. Poor preparation
4. Material is too technical
3. Your presentation suffers from information overload
2. Material is not suited to your audience
1. Failure to speak to time
27. 27
Làm gì khi…
Câu hỏi khó: Làm rõ câu hỏi- Chia nhỏ vấn đề -Trả lời; có thể
trì hoãn trả lời sau – nhưng đừng hứa hẹn quá nhiều.
Bạn lúng túng: Không phải tất cả đều nhận ra điều đó. Hãy
nhìn vào mắt một người cụ thể để tìm kiếm sự đồng thuận. –
hoặc uống một ngụm nước.
Tay thừa thãi: Hãy để nó tự nhiên, hoặc có thể cầm một vật gì
đó, VD: bút, nhưng đừng biến vật đó thành điểm chú ý của
người nghe.
Khi khán giả tỏ thái độ mất bình tĩnh: Giảm nhiệt trước, trả lời
sau.
Khi người nghe thiếu tập trung: đến gần và hỏi: bạn có câu hỏi
gì không
Khi người nghe rời bỏ: Nên dừng lại và hỏi liệu khán giả có
muốn nghe nữa không. Để tránh tình trạng này, nên đề ra
nguyên tắc ngay từ đầu.
30. 30
Những thiết kế tuyệt đỉnh
Short talk on structuring a presentation for Cranky Talk Workshop 2011,
http://www.slideshare.net/sstarmer/structuring-your-presentation-cranky-talk-2011
http://www.slideshare.net/Adam_Kawilarang/adam-kawilarang-visual-resume
http://www.slideshare.net/buffyjhamilton/strategies-for-keeping-up-with-almost-ev
http://www.slideshare.net/sreenindia/iwsb-presents-mission-cat-dream-it-do-it