Dokumen tersebut membahas tentang dasar-dasar syariat dan fiqh muamalat. Ia menjelaskan konsep syariat, fiqh, dan muamalat serta sumber-sumber hukum syariat dan ciri-ciri fiqh muamalat.

1. DASAR-DASAR
SYARIAT DAN
FIQH
MUAMALAT :
SATU
PENGENALAN

2. BAHASA
(‫شرع‬)
bermaksud jalan yang lurus

3. ISTILAH
 hukum-hakam yang disyara’kan oleh Allah s.w.t untuk
hamba-Nya sama ada yang berkaitan dengan aqidah,
ibadat, akhlak, muamalat dan sistem-sistem hidup dalam
pelbagai aspek demi kebahagian mereka di dunia dan
akhirat.
 keseluruhan sistem Islam yang diwahyukan kepada Nabi
Muhammad s.a.w. sama ada yang dinyatakan secara
eksplisit dalam al-Qur’an atau yang diperolehi daripada
Sunnah Rasulullah s.a.w.

4. CIRI-CIRI
CIRI
RABBANIYYAH
UKHRAWIYYAH
DUNYAWIYYAH
ALAMIYYAH
THABAT DAN
MURUNAH
SYUMULIYYAH

5. SUMBER HUKUM SYARA’
1. SUMBER YANG DISEPAKATI – 4 SUMBER
2. SUMBER YANG TIDAK DISEPAKATI :
1. AL-ISTIHSAN
2. AL-ISTISHAB
3. MASALIH AL-MURSALAH
4. SADD AL-ZARAI’
5. AL-URF

6. 3. Sumber-sumber lain sebaliknya ada yang
digunapakai dalam sesetengah mazhab dan
tidak diterima dalam mazhab lain.
4. Ada yang membahagi :
a. Sumber primer
b. Sumber sekunder

7. FIQH MUAMALAT
 FIQH MUAMALAT TERDIRI DARIPADA
DUA KALIMAH
 AL-FIQH
 AL-MUAMALAT
SOALAN
 MANAKALA FIQH MUMALAT
MEMBAWA MAKSUD ?

8. APLIKASI SYARIAH
MELALUI FIQH
1. Fiqh : memahami hukum-hakam syara ’ yang
berkaitan khusus dengan perbuatan mukallaf seperti
wajib, haram, sunat, makruh, harus dan sebagainya.
2. mengetahui hukum - hakam syara ’ berbentuk amali
dengan berdalilkan dalil -dalil tafsili atau juz’i
(terperinci). Proses pemahaman ini dicapai melalui
ijtihad.

9. CIRI-CIRI FIQH
1. Dihasilkan melalui penelitian secara bersungguh-
sungguh dengan kaedah-kaedah tertentu oleh manusia
(mujtahid)
2. Hasil daripada analisis yang dilakukan terhadap
sumber-sumber syara’
3. bersifat terperinci dan khusus kepada isu-isu tertentu
4. Bersifat fleksibel dan tertakluk kepada perubahan dan
pindaan dalam banyak keadaan.

10. KONSEP MUAMALAT
 BAHASA : HUBUNGAN ANTARA MANUSIA
‫عامل‬
 ISTILAH :
 hukum-hakam syara ’ yang mengatur kehidupan
manusia di dunia

11.  Ibn ‘Abidin : “Muamalat merangkumi lima
aspek: pertukaran harta ( al-mu‘awadat al -
maliyyah), perkahwinan ( al- munakahat),
urusan pendakwaan di mahkamah ( al-
mukhasamat), urusan berkaitan pengendalian
amanah ( al-amanat) dan urusan berkaitan
pusaka ( al-tarikat).
 hukum-hakam syara ’ yang ditetapkan untuk
mengatur urusan harta manusia.

12. FIQH MUAMALAT
 JAWAPAN :

13. KEDUDUKAN MUAMALAT
DALAM PERUNDANGAN

14. CIRI-CIRI FIQH MUAMALAT
1. Fiqh muamalat dibangunkan atas
prinsip-prinsip umum
 Tidak boleh mengambil harta orang lain
secara batil/tidak sah
 Semua jual beli itu halal kecuali ada nas
menyatakan sebaliknya
 Setiap transaksi yang mempunyai unsur
gharar yang banyak adalah dilarang

15. CIRI-CIRI FIQH MUAMALAT
2. Hukum asal dalam muamalat
adalah “harus” kecuali ada nas
yang menyatakan sebaliknya
3. Mengambil kira ‘illah dan maslahah
4. Menggabungkan ketegaran
(rigidity) dan kelenturan (flexibility)