Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n
TiÕt:1-2 Ngµy so¹n:
Tæng quan v¨n häc viÖt nam
A. Môc tiªu:
I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :
1. KiÕn thøc: - Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc chung nhÊt,
tæng quan nhÊt vÒ hai bé phËn cña VHVN vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
cña VHVN.
- N¾m v÷ng hÖ thèng vÊn ®Ò: + ThÓ lo¹i v¨n häc
+ Con ngêi trong v¨n häc.
2. Kü n¨ng: Tæng hîp kiÕn thøc v¨n häc.
3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng
II/ N©ng cao më réng :
B.Ph¬ng ph¸p: Lµm viÖc víi SGK, ®Æt c©u hái, gîi më.
C.ChuÈn bÞ cña GV, HS:
a.ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.
b.ChuÈn bÞ cña HS: §äc SGK, so¹n bµi míi.
D.TiÕn tr×nh lªn líp:
1. æn ®Þnh:
2. KiÓm tra bµi cò:
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: LÞch sö v¨n häc cña bÊt cø d©n téc nµo ®Òu lµ
lÞch sö t©m hån cña d©n téc Êy. §Ó cung cÊp cho c¸c em nh÷ng
nÐt lín vÒ v¨n häc níc nhµ, chóng ta t×m hiÓu bµi “ tæng quan v¨n
häc ViÖt Nam”.
b. TriÓn khai bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy trß Néi dung kiÕn thøc
H§1? Em hiÓu thÕ nµo lµ tæng
quan v¨n häc ViÖt Nam. Néi
dung cña bµi lµ g×.
? H·y cho biÕt nh÷ng bé phËn
hîp thµnh cña nÒn VHVN.
I. C¸c bé phËn hîp thµnh cña
nÒn VHVN.
- VHVN cã hai bé phËn: + VHDG
+ VH viÕt
-> cïng ph¸t triÓn song song vµ
lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt
víi nhau.
1

? ThÕ nµo lµ VHDG.
? ThÓ lo¹i. §Æc trng c¬ b¶n cña
VHDG.
? sù kh¸c nhau gi÷a VHDG vµ VH
viÕt.
H§2
? Nh×n mét çch tæng qu¸t VH
viÕt ViÖt Nam ®îc chia lµm mÊy
thêi kú lín.
? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ v¨n
häc trng ®¹i ViÖt Nam.
? Ph©n biÖt sù gièng nhau vµ
kh¸c nhau gi÷a VHT§ vµ VHH§.
? V¨n häc thêi kú nµy ®îc chia
lµm mÊy giai ®o¹n. nÐt chÝnh
cña mçi giai ®o¹n lµ g×.
H§3
1. V¨n häc d©n gian:
- VHDG lµ s¸ng t¸c tËp thÓ vµ
truyÒn miÖng cña nh©n d©n
lao ®éng.
- ThÓ lo¹i: SGK.
- §Æc trng: TÝnh truyÒn
miÖng, tÝnh tËp thÓ vµ sù
g¾n víi çc sinh ho¹t trong ®êi
sèng céng ®ång.
2. V¨n häc viÕt:
a. Ch÷ viÕt cña VHVN:
- VH viÕt: + Ch÷ H¸n.
+ Ch÷ N«m.
+ Ch÷ Quèc ng÷.
b. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VH
viÕt: SGK
II. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VH
viÕt ViÖt Nam:
- Chia lµm 3 thêi kú:
1. V¨n häc trung ®¹i:
- VH cã nhiÒu chuyÓn biÕn qa
çc giai ®o¹n lÞch sö kh¸c
nhau, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh
dùng níc vµ gi÷ níc vµ cã quan
hÖ giao lu víi nhiÒu nÒn v¨n
häc.
- VH viÕt b»ng ch÷ H¸n vµ ch÷
N«m.
- TiÕp nhËn hÖ thèng thÓ lo¹i
vµ thi ph¸p c¶ v¨n häc Trung
Quèc.
- T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu:
SGK.
- Néi dung: yªu níc vµ nh©n
®¹o.
2. V¨n häc hiÖn ®¹i:
- VHH§ cã:
+ T¸c gi¶: xuÊt hiÖn ®éi ngò
nhµ v¨n, nhµ th¬ chuyªn
nghiÖp.
+ §êi sèng v¨n häc: s«i næi,
n¨ng ®éng.
+ ThÓ lo¹i: cã nhiÒu thÓ lo¹i
míi.
+ Thi ph¸p: lèi viÕt hiÖn
2

? Mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi
thÕ giíi tù nhiªn ®îc thÓ hiÖn nh
thÕ nµo trong v¨n häc.
? Con ngêi ViÖt Nam víi quèc gia
d©n téc ®îc ph¶n ¸nh nh thÕ nµo
trong v¨n häc.
- Yª níc: yªu quª h¬ng, tù hµo vÒ
truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, vÒ
lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc, ý chÝ
c¨m thï giÆc, tinh thÇn hi sinh v×
®éc tù do cña tæ quèc....
? Tr¶i qua c¸c thêi kú lÞch sö kh¸c
nhau trong v¨n häc, con ngêi VN
cã ý thøc ra sao vÒ b¶n th©n.
? VËy, nh×n chung khi x©y dùng
mÉu ngêi lý tëng con ngíi VN ®îc
v¨n häc x©y dùng ra sao.
thùc.
+ Néi dung: tiÕp tôc néi
dung cña v¨n häc d©n téc lµ
tinh thÇn yªu níc vµ nh©n
®¹o.
- 4 giai ®o¹n: SGK
III. Con ngêi ViÖt Nam qua v¨n
häc:
1. Con ngêi ViÖt Nam trong
quan hÖ víi thÕ giíi tù nhiªn:
- T×nh yªu thiªn nhiªn lµ mét
néi dung quan träng cña
VHVN.
+ Trong v¨n häc d©n gian:
thiªn nhiªn t¬i ®Ñp, ®¸ng
yªu: c©y ®a, bÕn níc, vÇng
tr¨ng....
+ VHT§: h×nh tîng thiªn
nhiªn g¾n víi lý tëng ®¹o
®øc, thÈm mü: tïng, cóc....
+ VHH§: thÓ hiÖn t×nh yªu
quª h¬ng, ®Êt níc, yªu cuéc
sèng, ®Æc biÖt lµ t×nh yªu
®«i løa.
quan hÖ víi quèc gia d©n téc.
- Chñ nghÜa yªu níc lµ néi
dung tiªu biÓu- mét gi¸ trÞ
quan träng cña VHVN.
+ VHT§: ý thøc s©u s¾c vÒ
quèc gia d©n téc, vÒ truyÒn
thèng v¨n hiÕn l©u ®êi cña
d©n téc.
+ VHH§: yªu níc g¾n liÒn víi
sù ®Êu tranh vµ lý tëng
XHCN.
3.Con ngêi ViÖt Nam trong
quan hÖ víi x· héi:
- X©y dùng mét x· héi tèt ®Ñp
lµ íc muèn ngµn ®êi cña d©n
téc ViÖt Nam. NhiÒu t¸c phÈm
thÓ hiÖn íc m¬ vÒ mét x· héi
c«ng b»ng tèt ®Ñp.
-> Nh×n th¼ng vµo thùc t¹i víi
tinh thÇn nhËn thøc phª ph¸n
3

vµ c¶i t¹o x· héi lµ mét truyÒn
thèng lín cña v¨n häc VN.
- C¶m høng x· héi s©u ®Ëm lµ
tiÒn ®Ò cho sù h×nh thµnh
CNHT( tõ 1930- nay) vµ CNN§
trong v¨n häc d©n téc.
4.Con ngêi VN vµ ý thøc vÒ
b¶n th©n.
- VHVN ®· ghi l¹i qu¸ tr×nh t×m
kiÕm lùa chän çc gi¸ trÞ ®Ó
h×nh thµnh ®¹o lý lµm ngêi
cña d©n téc VN. Çc häc
thuyÕt nh: N-P-L vµ t tëng d©n
gian cã ¶nh hëng s©u s¾c
®Õn qu¸ tr×nh nµy
+ Trong nh÷ng hoµn c¶nh
®Æc biÖt, con ngêi VN thêng
®Ò cao ý thøc céng ®ång.
+ giai ®o¹n cuèi thÕ kû
XVIII- ®Çu TK XIX, giai ®o¹n
1930- 1945, thêi kú ®æi míi tõ
1986- nay -> VH ®Ò cao con
ngêi ç nh©n.
- V¨n häc x©y dùng mét ®¹o lý
lµm ngêi víi nhiÒu phÈm chÊt
tèt ®Ñp nh: nh©n ¸i, thû chung,
t×nh nghÜa, vÞ tha, ®øc hi
sinh v× sù nghiÖp chÝnh
nghÜa....
4.Còng cè: çc bé phËn hîp thµnh cña nÒn v¨n häc VN.
Mét sè néi dung chñ yÕu cña VHVN.
TiÕn tr×nh lÞch sö cña V¨n häc VN.
5.DÆn dß: N¾m v÷ng nh÷ng néi dung c¬p b¶n ®· häc.
So¹n bµi míi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
E. Rót kinh nghiệm :
Gi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 0168.921.86.68
4

...................................................................................................
...................................................................................................
......................................................
TiÕt thø: 3 Ngµy so¹n:
Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷
A.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t
®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷, vÒ çc nh©n tè giao tiÕp, vÒ hai
qu¸ tr×nh trong ho¹t ®éng giao tiÕp.
2. Kü n¨ng: BiÕt x¸c ®Þnh çc nh©n tè giao tiÕp trong mét ho¹t
®éng giao tiÕp, n©ng cao n¨ng lùc giao tiÕp khi nãi, khi viÕt vµ
n¨ng lùc ph©n tÝch, lÜnh héi khi giao tiÕp.
3. Th¸i ®é : nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng
B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, gi¶i thÝch.
a. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.
b. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.
D.tiÕn tr×nh lªn líp:
1. æn ®Þnh:
2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng
3.Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Trong cuéc sèng hµng ngµy ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶
cao trong qu¸ tr×nh giao tiÕp th× con ngêi cÇn sö dông ph¬ng tiÖn
ng«n ng÷. Bëi giao tiÕp lu«n phô thuéc vµo hoµn c¶nh, nh©n vËt
giao tiÕp. VËy, ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ diÒu ®ã chóng ta t×m hiÓu bµi:
b. TriÓn khai bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc
- H§1 HS ®äc v¨n b¶n 1 - sgk vµ
tr¶ lêi c©u hái
? Ho¹t ®éng giao tiÕp ®îc v¨n
b¶n trªn ghi l¹i diÔn ra gi÷a çc
nh©n vËt giao tiÕp nµo? hai bªn
cã c¬ng vÞ vµ quan hÖ víi nhau
ra sao.
? Ngêi nãi nhê ng«n ng÷ biÓu
®¹t néi dung t tëng, t×nh c¶m
cña m×nh th× ngêi ®èi tho¹i lµm
g× ®Ó lÜnh héi ®îc néi dung ®ã
? hai bªn ®æi vai giao tiÕp cho
I. ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp
b»ng ng«n ng÷:
1. T×m hiÓu v¨n b¶n:
- Nh©n vËt giao tiÕp: vua TrÇn -
Çc B« l·o.
-> vÞ thÕ kh¸c nhau -> ng«n ng÷
giao tiÕp kh¸c nhau:
+ çc tõ xng h«( bÖ h¹)
+ Tõ thÓ hiÖn th¸i ®é( xin, th-
a...)
- Nh©n v©t tham gia giao tiÕp
ph¶i ®äc hoÆc nghe xem ngêi nãi
nãi g× ®Ó gi¶i m· råi lÜnh héi néi
5

nhau nh thÕ nµo.
? Ho¹t ®éng giao tiÕp trªn diÔn
ra trong hoµn c¶nh nµo ? Néi
dung ho¹t ®éng ®Ò cËp ®Õn
vÊn ®Ò g× ? ho¹t ®éng cã ®¹t
®îc môc ®Ých kh«ng.
-HS ®äc v¨n b¶n, t×m hiÓu vµ
tr¶ lêi c©u hái ë sgk.
H§2
? Qua viÖc t×m hiÓu hai v¨n
b¶n trªn, em h·y cho biÕt thÕ
nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp
dung ®ã.
- Ngêi nãi vµ ngêi nghe cã thÓ
®æi vai cho nhau:
+ vua nãi -> b« L·o nghe.
+ b« L·o nãi -> Vua nghe.
- Hoµn c¶nh giao tiÕp:
+ ®Êt níc ®ang bÞ giÆc ngo¹i
x©m ®e do¹.
-> ®Þa diÓm cô thÓ: §iÖn Diªn
Hång
- Néi dung giao tiÕp:
+ Hoµ hay ®¸nh -> vÊn ®Ò hÖ
träng cßn hay mÊt cña quèc gia
d©n téc, m¹ng sèng con ngêi.
- Môc ®Ých giao tiÕp:
+ Bµn b¹c ®Ó t×m ra vµ thèng
nhÊt s¸ch lîc ®èi phã víi qu©n
giÆc.
2. T×m hiÓu v¨n b¶n “ tæng quan
v¨n häc ViÖt Nam”.
- Nh©n vËt giao tiÕp:
+ T¸c gi¶ viÕt sgk-> cã tuæi, cã
vèn sèng, cã tr×nh ®é hiÓu biÕt
cao.
+ HS -> (ngc l¹i víi t/g viÕt sgk)
Cã tæ chøc gi¸o dôc, trong nhµ tr-
êng.
- Néi dng giao tiÕp:
+lÜnh vùc v¨n häc.
+ §Ò tµi: tæng quan VHVN.
+VÊn ®Ò c¬ b¶n:
*c¸c bé phËn hîp cña VHVN.
*Qu¸ tr×nh p/t cña VHVN.
*Con ngêi VN qua v¨n häc.
- Môc ®Ých: cung cÊp tri thøc cho
ngêi ®äc .
- Ph¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc giao
tiÕp.
+ Dïng thuËt ng÷ v¨n häc.
+ C©u v¨n mang ®Æc ®iÓm
cña v¨n b¶n khoa häc: hÖ thèng
®Ò môc lín, nhá...
+ KÕt cÊu v¨n b¶n m¹ch l¹c râ
rµng.
6

GV híng dÉn HS lµm bµi.
II. kÕt luËn:
- H§GT lµ ho¹t ®éng trao ®æi
th«ng tin cña con ngêi trong x·
héi, ®îc tioÕn hµnh chñ yÕu b»ng
ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ ( d¹ng nãi
hoÆc d¹ng viÕt) nh»m thùc hiÖn
nh÷ng môc ®Ých vÒ nhËn thøc,
t×nh c¶m....
- Mçi ho¹t ®éng giao tiÕp gåm hai
qu¸ tr×nh: + T¹o lËp v¨n b¶n.
+ LÜnh héi v¨n b¶n.
-> Hai qu¸ tr×nh nµy diÔn ra trong
quan hÖ t¬ng t¸c.
- Trong ho¹t ®éng giao tiÕp cã sù
chi phèi cña çc nh©n tè: nh©n
vËt, hoµn c¶nh, néi dung, môc
®Ých, ph¬ng tiÖn vµ çch thøc
giao tiÕp.
III. LuyÖn tËp:
- Lµm bµi tËp 4-5 sgk.
4. Còng cè: Çc nh©n tè giao tiÕp.
Qu¸ tr×nh cña ho¹t ®éng giao tiÕp.
5. DÆn dß: n¾m v÷ng çc néi dung ®· häc
So¹n bµi: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian ViÖt Nam
E.Rót kinh nghiÖm :
......................................................................................................
......................................................................................................
.......................................................
TiÕt thø: 4
Ngµy so¹n:
Kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian viÖt nam
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:Kh¸i niÖm vÒ çc thÓ lo¹i cña v¨n häc d©n gian.
Gióp häc sinh n¾m ®îc nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña
VHDG.
Nh÷ng gi¸ trÞ to lín cña v¨n häc d©n gian.
2.Kü n¨ng:Tæng hîp kiÕn thøc vh.
Ph©n biÖt çc thÓ lo¹i vhdg trong cïng mét hÖ thèng.
3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng
B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, diÔn gi¶ng.
7

1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.
2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.
1. æn ®Þnh:
2. KiÓm tra bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña vhvn.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Trong suèt cuéc ®êi cña mçi con ngêi kh«ng ai
kh«ng mét lÇn ®îc nghemét bµi vÌ, mét c©u ®è, mét chuyÖn cæ
tÝch hay mét c©u h¸t ru... §ã ch×nh lµ nh÷ng t¸c phÈm cña vhdg.
VËy, chóng ta cïng t×m hiÓu v¨n b¶n: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian
ViÖt Nam.
H§1
? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n häc
d©n gian.
? VËy, theo em ph¬ng thøc
truyÒn miÖng lµ g×.
? T¹i sao vhdg l¹i lµ nh÷ng s¸ng
t¸c tËp thÓ.
? Trong ®êi sèng céng ®ång
d©n gian cã nh÷ng sinh ho¹t
nµo.
H§2
? Theo em, vhdg cã nh÷ng ®Æc
trng c¬ b¶n nµo.
? t¹i sao nãi vhdg lµ nh÷ng t¸c
phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ.
-vhdg tån t¹i díi d¹ng ng«n ng÷
nãi: lêi nãi, lêi h¸t, lêi kÓ...->
ng«n ng÷ gi¶n dÞ, dÔ hiÓu,
gÇn gñi
- NT vhdg: miªu t¶ hiÖn thùc
gièng nh thùc tÕ
miªu t¶ hiÖn thùc
I. Kh¸i niÖm:
- VHDG lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ
thuËt ng«n tõ truyÒn miÖng ®îc
tËp thÓ s¸ng t¸c nh»m môc ®Ých
phôc vô trùc tiÕp cho c¸c sinh
ho¹t kh¸c nhau trong ®êi sèng
céng ®ång.
- Kh«ng dïng ch÷ viÕt mµ dïng
lêi ®Ó truyÒn tõ ngêi nµy sang
ngêi kh¸c tõ ®êi nµy sang ®êi
kh¸c.
- Kh«ng cã ch÷ viÕt cha «ng ta
truyÒn b»ng miÖng-> söa v¨n
b¶n-> s¸ng t¸c tËp thÓ.
-C¸c h×nh thøc sinh ho¹t: lao
®éng tËp thÓ, vui ch¬i, ca h¸t
tËp thÓ, lÔ héi...
II. §Æc trng c¬ b¶n cña v¨n häc
d©n gian:
1. V¨n häc d©n gian lµ nh÷ng
t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ:
- VHDG lµ s¸ng t¸c nghÖ thuËt
ng«n tõ truyÒn miÖn=> truyÒn
thèng nghÖ thuËt cña vhdg.
-VHDG tån t¹i lu hµnh theo ph-
¬ng thøc truyÒn miÖngtõ ngêi
8

mét çch kú ¶o.
VD: vhdg cã nhiÒu cèt truyÖn,
nh©n vËt, t×nh tiÕt... gièng
nhau: nhiÒu tryÖn d©n gian VN
cã t×nh tiÕt nh©n vËt chÝnh ®-
îc sinh ra do bµ mÑ thô thai mét
çch kh¸c thêng ( Th¸nh Giãng,
Sä Dõa...).
?Qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp thÓ cña
vhdg diÔn ra nh thÕ nµo.
H§3
? Vhdg bao gåm çc thÓ lo¹i
nµo, ®¨c trng c¬ b¶n cña çc
thÓ lo¹i.
H§4
? Çc gi¸ trÞ c¬ b¶n cña vhdg.
? Tri thøc vhdg bao gåm nh÷ng
lÜnh vùc nµo ? t¹i sao l¹i lµ kho
tri thøc.
? Gi¸ trÞ vÒ mÆt gi¸o dôc cña
vhdg.
? tr×nh bµy nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ
thuËt to lín cña v¨n häc d©n
gian.
nµy sang ngêi kh¸c qua nhiÒu
thÕ hÖ vµ qua çc ®Þa ph¬ng
kh¸c nhau-> ®Æc ®iÓm cña
vhdg lµ tÝnh dÞ b¶n.
- TÝnh truyÒn miÖng cßn biÓu
hiÖn trong diÔn xíng d©n gian:
ca h¸t, chÌo, tuång...
2. V¨n häc d©n gian lµ s¶n
phÈm cña qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp
thÓ:
- Ç nh©n khëi xíng, tËp thÓ h-
ëng øng tham gia, truyÒn miÖng
trong d©n gian.
- Qu¸ tr×nh truyÒn miÖng l¹i ®îc
tu bæ, söa ch÷a, thªm bít cho
hoµn chØnh. V× vËy vhdg mang
®Ëm tÝnh tËp thÓ.
=> TÝnh truyÒn miÖng vµ tÝnh
tËp thÓ lµ nh÷ng dÆc trng c¬
b¶n chi phèi qu¸ tr×nh s¸ng t¹o
vµ lu tryÒn t¸c phÈm vhdg, thÓ
hiÖn sù g¾n bã mËt thiÕt cña
vhdg víi çc sinh ho¹t kh¸c nhau
trong ®êi sèng céng ®ång.
III. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VHDG:
(SGK)
IV. Nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n cña v¨n
häc d©n gian:
1. VHDG lµ kho tri thøc v«
cïng phong phó vÒ ®êi sèng çc
d©n téc:
- Tri thøc vhdg thuéc mäi lÜnh
vùc cña ®êi sèng: tù nhiªn, x· héi
vµ con ngêi. ®ã lµ nh÷ng kinh
nghiÖm ®îc ®óc róttõ thùc tiÔn.
- VN 54 téc ngu¬×-> vèn tri thøc
cña toµn d©n téc phong phó vµ
®a d¹ng.
2. VHDG cã gi¸ trÞ giao dôc
s©u s¾c vÒ ®¹o lý lµm ngêi:
- Gi¸o dôc tinh thÇn nh©n ®¹o vµ
l¹c quan.
- H×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt
tèt ®Ñp cña con ngêi
3. VHDG cã gi¸ trÞ thÈm mÜ
9

to lín, gãp phÇn quan träng t¹o
nªn b¶n s¾c riªng cho nÒn v¨n
häc d©n téc:
- VHDG ®îc ch¾y läc, mµi dòa
qua kh«ng gian vµ thêi gian.
NhiÒu t¸c phÈm ®· trë thµnh
mÉu mùc vÒ nghÖ thuËt ®Ó
chóng ta häc tËp.
=> Trong tiÕn tr×nh lÞch sö,
vhdg ®· ph¸t triÓn song song
cïng v¨n häc viÕt, lµm cho nÒn
v¨n häc ViÖt nam trë nªn phong
phó ®a d¹ng vµ ®Ëm ®µ b¶n
s¾c d©n téc.
4.Còng cè: ®Æc trng c¬ b¶n cña vhdg.
ThÓ lo¹i vhdg.
Vai trß cña vhdg ®èi víi nÒn v¨n häc d©n téc.
So¹n bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
E. Rót kinh nghiªm:
......................................................................................................
......................................................................................................
.......................................................
Gi¸o ¸n v¨n 10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp
TiÕt thø: 5
Ngµy so¹n:
Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ (t2)
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc ®· häc.
2. Kü n¨ng:.øng dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn ho¹t ®éng
giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
II/ Më réng n©ng cao :
B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ph©n tÝch.
1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.
2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, lµm bµi tËp ë sgk.
1. æn ®Þnh
10

2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n
ng÷. Çc nh©n tè chi phèi ho¹t ®éng giao tiÕp.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc chóng ta ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc
c¬ b¶nvÒ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. VËy, ®Ó kh¾c s©u
h¬n vÒ kiÕn thøc ®ã, chóng ta tiÕn hµnh thùc hµnh lµm bµi tËp.
H§1? Ph©n tÝch çc nh©n tè
giao tiÕpthÓ hiÖn trong bµi ca
dao:
§ªm tr¨ng thanh anh míi hái
nµng
Tre non ®ñ l¸ ®an sµng nªn
ch¨ng
H§2
-HS ®äc ®o¹n ®èi tho¹i (A cæ-
1em nhá víi mét «ng giµ)vµ tr¶
lêi c©u hái
?Trong cuéc giao tiÕp trªn, çc
nh©n vËt ®· thùc hiÖn b»ng
ng«n ng÷ nh÷ng hµnh ®éng nãi
cj thÓ nµo. Nh»m môc ®Ých
g×? ( chän trong çc tõ: chµo,
hái, ®¸p lêi, khen ®Ó gäi tªn mçi
hµnh ®éng cho phï hîp)
? Khi lµm bµi th¬ nµy Hå Xu©n
H¬ng ®· giao tiÕp víi ngêi ®äc
vÒ vÊn ®Ò g×.
Bµi 1:
- Nh©n vËt giao tiÕp: chµng trai-
c« g¸i, løa tuæi 18-20, hä khao
kh¸t t×nh yªu.
- Hoµn c¶nh giao tiÕp: ®ªm tr¨ng
s¸ng vµ thanh v¾ng-> phï hîp víi
c© chuyÖn t×nh cña nh÷ng ®«i
løa yªu nhau.
- Néi dung vµ môc ®Ých giao
tiÕp: “ tre non ®ñ l¸” “®an sµng”-
> chµng trai tá t×nh víi c« g¸i->
tÝnh ®Õn chuyÖn kÕt duyªn.
-> çch nãi phï hîp víi hoµn c¶nh,
môc ®Ých giao tiÕp.
Bµi 2:
- Çc hµnh ®éng giao tiÕp cô
thÓ:
+ Chµo ( ch¸u chµo «ng ¹!)
+ Chµo ®¸p l¹i ( A cæ h¶?)
+ Khen ( lín tíng råi nhØ!)
+ Hái (bè ch¸u...)
+ Tr¶ lêi(tha...)
- C¶ 3 c©u cña «ng giµ chØ cã
mét c©u hái “bè ch¸u cã ...” çc
c©u cßn l¹i ®Ó chµo vµ khen.
- Lêi nãi çc nh©n vËt béc lé t×nh
c¶m víi nhau. Ch¸u tá th¸i ®é
kÝnh mÕn qua çc tõ: tha, ¹. Cßn
«ng lµ t×nh c¶m yªu quÝ tr×u
mÕn ®èi víi ch¸u.
Bµi 3:
T×m hiÓu bµi th¬: “ B¸nh tr«i n-
íc”
-Qua viÖc miªu t¶, giíi thiÖu b¸nh
tr«i níc. Hå Xu©n H¬ng muèn nãi
®Õn th©n phËn ch×m næi cña
m×nh. Mét ngêi con g¸i xinh ®Ñp
11

? Ngêi ®äc c¨n cø vµo ®©u ®Ó
lÜnh héi bµi th¬.
tµi hoa l¹i gÆp nhiÒu bÊt h¹nh,
Ðo le. Song trong bÊt cø hoµn
c¶nh nµo vÉn gi÷ ®îc phÈm
chÊt cña m×nh.
- C¨n cø vµo cuéc ®êi cña n÷ sÜ
Hå Xu©n H¬ng: lµ ngêi cã tµi, cã
t×nh nhng sè phËn trí trªu ®·
dµnh cho bµ sù bÊt h¹nh. Hai lÇn
lÊy chång th× c¶ hai lÇn “cè
®Êm ¨n x«i...” §iÒu ®¸ng kh©m
phôc ë bµ lµ dï trong hoµn c¶nh
nµo vÉn gi÷ g×n phÈm chÊt cña
m×nh.
4. Còng cè: Nắm vững những kiến thức đã học .
5. DÆn dß: lµm bµi tËp ë nhµ.
So¹n bµi míi: V¨n b¶n.
E. Rót kinh nghiÖm :
......................................................................................................
......................................................................................................
.......................................................
TiÕt thø: 6
Ngµy so¹n:
V¨n b¶n
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh cã ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n
b¶n vµ kiÕn thøc kh¸i qu¸t vÒ çc lo¹i v¨n b¶n xÐt theo phong çch
chøc n¨ng ng«n ng÷.
2.Kü n¨ng:n©ng cao kÜ n¨ng thùc hµnh ph©n tÝch vµ t¹o lËp v¨n
b¶n trong giao tiÕp.
3. Th¸i ®é : nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng
B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i.
2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.
1. æn ®Þnh
2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Phong çch ng«n ng÷ bao qu¸tô sö dông tÊt c¶
çc ph¬ng tiÖn ng÷ ©m, tõ vùng, ng÷ ph¸p cña ng«n ng÷ toµn d©n.
12

Cho nªn nãi vµ viÕt ®óng phong çch lµ ®Ých cuèi cïng cña viÖc
häc tËp TiÕng viÖt, lµ mét yªu cÇu v¨n ho¸ ®Æt ra ®èi víi con ngêi
v¨n minh hiÖn ®¹i... Ta t×m hiÓu bµi v¨n b¶n.
H§1
?Çc v¨n b¶n trªn ®îc ngêi nãi
(ngêi viÕt ) t¹o ra trong hoµn
c¶nh nµo ? ®Ó ®¸p øng nhu
cÇu g×. ? Mçi v¨n b¶n ®Ò cËp
tíi vÊn ®Ò g×
? VÒ h×nh thøc v¨n b¶n 3 cã bè
côc nh thÕ nµo.
? Mçi v¨n b¶n t¹o ra nh»m môc
®Ých
g×.
? Qua viÖc t×m hiÓu çc v¨n
b¶n trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ
v¨n b¶n. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n
lµ g×.
H§2
? VÊn ®Ò ®îc ®Ò cËp trong
mçi v¨n b¶n thuéc lÜnh vùc nµo
trong cuéc sèng.
? Tõ ng÷ ®îc sö dông trong mçi
v¨n b¶n thuéc lo¹i nµo (tõ ng÷
I. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm:
1. VÝ dô: (1,2,3,sgk)
2. nhËn xÐt:
-Vb1 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao
tiÕp chung. §©y lµ kinh nghiÖm
cña nhiÒu ngêi víi mäi ngêi ->
mèi quan hÖ gi÷a con ngêi trong
cuéc sèng.
- Vb2 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao
tiÕp gi÷a c« g¸i vµ mäi ngêi-> lêi
than th©n c¶ c« g¸i.
- Vb3 t¹o ra trong ho¹t ®éng gi÷a
chr tÞch níc víi quèc d©n ®ång
bµo-> lêi kªu gäi toµn quèc
kh¸ng chiÕn.
- Bè côc: 3phÇn
+ Më ®Çu: “hìi ®ång bµo toµn
quèc”-> nh©n tè giao tiÕp.
+ Th©n bµi: “chóng ta muèn
hoµ... d©n téc ta”-> nªu lËp tr-
êng ch×nh nghÜa cña ta vµ d·
t©m c¶ Ph¸p.
+ KÕt bµi: (phÇn cßn l¹i)->
kh¼ng ®Þnh níc VN ®éc lËp vµ
kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.
- Môc ®Ých: + Vb1 truyÒn ®¹t
kinh nghiÖm sèng.
+ Vb2 lêi than th©n ®Ó gîi sù
hiÓu biÕt vµ c¶m th«ng cña mçi
ngêi ®èi víi sè phËn ngêi phô
n÷.
+ Vb3 kªu gäi, khÝch lÖ, thÓ
hiÖn quyÕt t©m cña mäi trong
kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n
Ph¸p.
3.KÕt luËn:(xem phÇn ghi nhí-
sgk)
II. Çc lo¹i v¨n b¶n:
1. So s¸nh çc v¨n b¶n 1,2,3
- Néi dung: + Vb1: kinh nghiÖm
13

th«ng thêng trong cuéc sèng
hay tõ ng÷ chÝnh trÞ)
? Çch thøc thÓ hiÖn néi dung
cña çc v¨n b¶n nh thÕ nµo.
? VËy, çc v¨n b¶n trªn thuéc
phong çch ng«n ng÷ nµo.
H§3
? Qua viÖc so s¸nh trªn h·y cho
biÕt cã mÊy lo¹i v¨n b¶n
sèng.
+ Vb2: th©n phËn ngêi phô n÷
trong x· héi cò.
+ Vb3: kh¸ng chiÕn chèng thùc
d©n Ph¸p.
- tõ ng÷: Vb1,2 dïng nhiÒu tõ
ng÷ th«ng thêng. Vb3 dïng
nhiÒu tõ ng÷ chÝnh trÞ.
- Çch thøc thÓ hiÖn:
+ vb1,2 tr×nh bµy néi dung
th«ng qua h×nh ¶nh cô thÓ-> cã
tÝnh h×nh tîng.
+ vb3 dïng lý lÏ vµ lËp luËn ®Ó
kh¼ng ®Þnh r»ng: cÇn ph¶i
kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.
- Vb 1,2 thuéc phong çch ng«n
ng÷ NT.
Vb3 thuéc phong çch ng«n
ng÷ chÝnh luËn.
2. KÕt luËn:
( xem phÇn ghi nhí - sgk)
4.còng cè: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n, çc lo¹i v¨n b¶n.
5. DÆn dß: n¾m ch¾c çc kiÕn thøc ®· häc.
ChuÈn bÞ viÕt bµi lµm v¨n sè 1.
E.Rót kinh nghiệm :
......................................................................................................
......................................................................................................
....................................................
Gi¸o ¸n v¨n10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 01689218668
..
TiÕt thø: 7
Ngµy so¹n:
ViÕt bµi lµm v¨n sè 1
A. Môc tiªu:
I/ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng
lµm v¨n, ®Æc biÖt lµ vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn.
2.Kü n¨ng: vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó béc lé c¶m
nghÜ cña m×nh vÒ mét sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng gÇn gñi trong
cuéc sèng hoÆc mét t¸c phÈm v¨n häc.
3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng
14

II/ Më réng n©ng cao:
B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh: gv ra ®Ò, hs lµm bµi.
1. ChuÈn bÞ cña GV: chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ ®Ò ra vµ ®¸p ¸n.
2. ChuÈn bÞ cña HS: «n tËp l¹i çc kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë líp
díi. D.tiÕn tr×nh lªn líp:
1. æn ®Þnh
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: §Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh häc tËp ®¹t kÕt
qu¶ nh thÕ nµo chóng ta thùc hµnh viÕt bµi sè 1.
H§1GV ghi ®Ò lªn b¶ng.
H§2yªu cÇu ®Ò
I. §Ò ra: ( B¸m chuÈn kiÕn thøc
kü n¨ng) Tïy theo yªu cÇu mçi líp
mµ cã ®Ò kiÓm tra phï hîp
1.H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña
em vÒ vÏ ®Ñp h×nh tîng cña ngêi
lÝnh trong bµi thá “§ång chÝ ”
cña ChÝnh H÷u.
2. Nªu c¶m nghÜ s©u s¾c nhÊt
cña em vÒ mét trong 2 t¸c phÈm
sau, ®· häc trong ch¬ng tr×nh
v¨n THCS :
- ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng
- ChiÕc l¬c ngµ.
II. Yªu cÇu:
§Ò 1 ;
1. VÒ néi dung:
CÇn n¾m ®îc çc ý sau vµ
ph©n tÝch lµm næi bËt çc ý ®ã:
- VÎ ®Ñp ch©n chÊt méc m¹c,
gi¶n dÞ c¶ nh÷ng ngêi n«ng d©n
mÆc ¸o lÝnh.
- VÎ ®Ñp cña ®êi sèng t©m hån,
t×nh c¶m.
+ T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi,
t×nh quª h¬ng.
+ L¹c quan, yªu ®êi.
- VÎ ®Ñp cña ý chÝ quuyÕt t©m.
=> ®ã lµ vÎ ®Ñp cña søc m¹nh
t©m hån, cña tÇm lßng yªu
nø¬c... -> kÕ thõa nÐt ®Ñp tõ
ngµn xa truyÒn l¹i.
15

GV híng dÉn mét sè ®iÒu c¬
b¶n ®Ó lµm tèt bµi v¨n nµy.
§Ò 2 : N¾m ®îc gi¸ trÞ ND- Nt
cña t¸c phÈm .
3.H×nh thøc ( Yªu cÇu chung
cho c¶ hai ®Ò)
- Tr×nh bµy s¹ch sÏ, râ rµng.
- Dïng tõ viÕt c©u chÝnh x¸c.
III. §¸p ¸n, thang ®iÓm:
1. Më bµi: 1 ®iÓm
- Tuú vµo kh¶ n¨ng cña hs. Cã
thÓ më bµi trùc tiÕp hoÆc gi¸n
tiÕp.
2. Th©n bµi:8 ®iÓm
- hiÓu ®îc ý 1: 2®iÓm.
-hiÓu ®îc ý 2: 2®iÓm.
- Cuèi cïng ph¶i kh¼ng ®Þnh ®îc
®ã lµ vÎ ®Ñp truyÒn thèng cña
d©n téc ViÖt Nam.
3. KÕt luËn: 1 ®iÓm
- Kh¼ng ®Þnh ®îc gi¸ trÞ nghÖ
thuËt vµ néi dung cña t¸c phÈm.
Kh¸i qu¸t n©ng cao vÊn ®Ò.
IV. Híng dÉn chung:
- §Ó lµm tèt bµi v¨n çc em cÇn:
+ ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ
n¨ng tËp lµm v¨n ®· häc trong
ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS,
®Æc biÖt lµ v¨n biÓu c¶m.
+ ¤n luyÖn nh÷ng kiÕn thøc vµ
kÜ n¨ng TiÕng viÖt (®Æc biÖt
lµ vÒ c©u vµ çc biÖn ph¸p tu
tõ)
+ Quan s¸t, t×m hiÓu vµ t×m
çch diÔn ®¹t nh÷ng c¶m xóc,
suy ngÉm vÒ bµi th¬.
4.còng cè: çc bíc tiÕn hµnh lµm mét bµi v¨n biÓu c¶m, ph©n tÝch.
5. DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi míi: ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y.
E. Rót kinh nghiÖm:
......................................................................................................
......................................................................................................
........................................................
TiÕt thø: 8-9
Ngµy so¹n:
16

ChiÕn th¾ng mtao mx©y
A. Môc tiªu:
I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m đùoc ®Æc điÓm cña sö thi anh
hïng trong viÖc x©y dùng kiÓu “ nh©n vËt anh hïng sö thi” vÒ
nghÖ thuËt miªu t¶ vµ sö dông ng«n tõ.
2.Kü n¨ng: biÕt çch ph©n tÝch mét v¨n b¶n sö thi anh hïng ®Ó
thÊy dîc gi¸ trÞ c¶ sö thi vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt.
B.Ph¬ng ph¸p: ®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i, ph©n tÝch.
1.æn ®Þnh
2.KiÓm tra bµi cò: ? Ph©n tÝch çc ®Æc trng c¬ b¶n cña v¨n häc
d©n gian. 3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Sö thi §am san lµ niÒm tù hµo lín lao nhÊt cña
®ång bµo £- §ª . Lµ s¶n phÈm tinh thÇn v« cïng quÝ gi¸ cña hä.
®ång bµo T©y Nguyªn thêng kÓ cho nhau nghe trong nh÷ng ng«i
nhà Rông. VËy, ®Ó hiÓu vÒ sö thi §am San chóng ta t×m hiÓu bµi
“ChiÕn th¾ng MTao Mx©y”
b. TriÓn khai bµi:
H§1
? Em hiÓu thÕ nµo lµ sö thi. ë
níc ta cã nh÷ng lo¹i sö thi d©n
gian nµo
- ThÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt kh¸c
sö thi: chÊt liÖu thÇn tho¹i chØ
cã thÓ trë thµnh sö thi khi:
- ND: ®îc hÖ thèng ho¸ thµnh
mét cèt truyÖn phøc t¹p
-NNNT: v¨n vÇn hoÆc v¨n xu«i.
Sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tù sù:
dÉn truyÖn, ®éc tho¹i, ®èi tho¹i
-Qui m«: hoµnh tr¸ng, ®å sé.
H§2
I. Vµi nÐt vÒ sö thi:
1. kh¸i niÖm: sgk
2. Ph©n lo¹i: 2 lo¹i.
- Sö thi thÇn tho¹i: ®îc x©y dùng
trªn c¬ së çc truyÖn kÓ vÒ sù
h×nh thµnh thÕ giíi vµ mu«n
loµi, con ngêi vµ bé téc thêi cæ
®¹i.
- Sö thi anh hïng: kÓ vÒ cuéc
®êi vµ chiÕn c«ng cña nh÷ng tï
trëng anh hïng- chiÕn c«ng Êy
cã ý nghÜa víi c¶ céng ®ång.
II. Sö thi §am San:
1.Tãm t¾t: sgk
17

Giíi thiÖusö thi §S
H§3
? VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch.
HS ®äc theo ph©n vai
? H·y chØ ra çc nh©n vËt ®·
tham gia vµo cuéc chiÕn gi÷a
DS vµ MTao Mx©y. Vai trß cña
çc nh©n vËt.
H§4
? Trong cuéc chiÕn ®Êu gi÷a
§S vµ MtaoMxay ®îc t¸c gi¶ kÓ
qua nh÷ng chÆng nµo.
? Cuéc khiªu chiÕn cña §S ®èi
víi kÎ thï cña m×nh ®îc diÔn t¶
nh thÕ nµo. Cã nhËn xÐt g× vÒ
çch diÔn t¶ ®ã.
2.Néi dung:
- §am San lµ sö thi nái tiÕng cña
d©n téc £- §ª
- Miªu t¶ nh÷ng chiÕn c«ng oanh
liÖt vµ kh¸t väng tù do cña §am
San theo hai chñ ®Ò:
+ §Êu tranh chèng nh÷ng rµng
buéc c¶ tËp tôc h«n nh©n mÉu
quyÒn: tôc nèi d©y.
+ §Êu tranh chèng nh÷ng tï tr-
ëng thï ®Þch.
III. §o¹n trÝch:
1 VÞ trÝ: n»m ë ®o¹n giòa t¸c
phÈm.
2. ®äc- hiÓu:
-Çc nh©n vËt tham gia lµm nçi
râ sù kiÖn:
+ Mtao Mx©y: cíp vî §S-> cuéc
chiÕn næ ra-> nh©n vËt ®èi thñ
cña §S.
+ §S: ®¸nh Mtao Mx©y dµnh l¹i
h¹nh phóc riªng (lµ nh©n vËt
chÝnh, nh©n vËt trung t©m
quyÕt ®Þnh diÔn biÕn cèt
truyÖn)
+ ¤ng trêi: nh©n vËt thÇn k×
hç trî cho §S.
+ HnhÞ: nh©n vËt trî thñ trao
vËt thÇn k× cho §S. Cïng víi
nh©n vËt «ng trêi sù trî lùc cña
HnhÞ thÓ hiÖn qan niÖm vÒ
cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa c¶
nh©n vËt anh hïng.
+ QuÇn chóng: ®ãng vai trß
hËu thuÈn cho nh©n vËt chÝnh-
> bÞ l«i cuèn bëi søc m¹nh vµ
môc ®Ých chiÕn ®Êu cña nh©n
vËt chÝnh.
=> søc m¹nh vµ lý tëng cña ç
nh©n ngêi anh hïng biÓu tîng
cho søc m¹nh vµ lý tëng c¶ c¶
céng ®ång.
1. H×nh tîng nh©n vËt §S
trong cuéc chiÕn víi Mtao Mx©y:
-§S®Õn ch©n cÇu thang kÎ thï
18

§am San
- §Õn ch©n cÇu thang khiªu
chiÕn-> rÊt chñ ®éng.
- Dngf lêi nãi khÝch dô Mtao
Mx©y ra khái nhµ xuèng ®¸nh
tay ®«i víi m×nh.
- Th¸ch ®ä dao.
- Do¹ ph¸ sµn, ®èt nhµ.
- Coi khinh kÎ thï kh«ng b»ng
con lîn, con tr©u.
- Kh«ng thÌm ®¸nh trém lóc
Mtao Mx©y ®ang ®i xuèng cÇu
thang (tù tin, ®µng hoµng)
=> cuèi cïng dô ®îc kÎ thï quyÕt
®Êu víi m×nh.
? VËy, cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S
vµ Mtao Mx©ydiÔn ra ra sao.
§am San
- KhÝch Mtao Mx©y móa tríc.
- §S døng kh«ng nhóc nhÝch.->
võa thÊy ®îc tµi nghÖ cña kÎ thï
võa béc lé ®îc b¶n lÜnh cña
m×nh.
- §S móa khiªn: “mét lÇn xèc...
phÝa t©y”-> móa khiªn rÊt ®Ñp
thÓ hiÖn tµi n¨ng vµ søc khoÎ c¶
§S-ngêi dòng sÜ.
- NhËn ®îc miÕng trÇu c¶ vî->
søc khoÎ §S t¨ng lªn gÊp béi,
móa khiªn cµng nhanh, m¹nh vµ
®Ñp (nh b·o, nh lèc,...)
- §©m vµo ®ïi, vµo ngêi Mtao
Mx©y nhng kh«ng thñng.
- Trong giÊc m¬ ®îc «ng trêi
m¸ch kÕ: dïng chµy mßn nÐm
vµo vµnh tai kÎ thï lµ ®îc.
-> ®uæi theo Mtao Mxay ®Õn
khiªu chiÕn.
-c¶nh hai ngêi móa khiªn.
- C¶nh hai ngêi ®uæi nhau, §S
®©m kh«ng thñng ®ïi Mtao
Mx©y.
- Nhê «ng trêi m¸ch kÕ, §S giÕt
Mtao Mx©y.
=> trong trËn chiÕn gi÷a §S vµ
MtaoMxay lu«n cã sù ®èi lËp:
Mtao Mx©y
- Nhµ giµu cã, réng r·i, sang
träng.
BÞ ®éng, sî h·i, do dù, rôt rÌ
kh«ng d¸m xuèng-> trªu tøc §S
(tay ta «m...)
- Sî ®¸nh bÊt ngê ph¶i ra.
- H×nh d¸ng Mtao Mx©y hung
h·n, d÷ tîn nh mét vÞ thÇn, khiªn
trßn nh ®Çu có, g¬m ãng ¸nh nh
çi cÇu vßng -> tÇn ngÇn do dù.
Cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S vµ
Mtao Mx©y diÔn ra qa çc hiÖp:
* HiÖp1: c¶nh hai ngêi móa
khiªn.
Mtao Mx©y
- Vµo móa khiªn: khiªn kªu l¹ch
x¹ch nh qu¶ míp kh«.
- Tù xem m×nh lµ mét tíng qen
®¸nh thiªn h¹, xÐo n¸t ®Êt ®ai
thiªn h¹, b¾t tï binh -> chñ quan,
ng¹o m¹n.
- Mtao Mx©y bíc cao bíc thÊp,
chÐm trît khoeo ch©n kÎ thï, chØ
tróng çi ch¶o cét tr©u-> bá ch¹y,
võa ch¹y võa chèng ®ì -> cÇu
cøu HnhÞ qu¨ng cho miÕng
trÇu.
* HiÖp2:
19

ng· l¨n quay xuèng ®Êt -> hái
téi cíp vî -> giÕt Mtao Mx©y.
=> §s chiÕn th¾ng trë thµnh
mét tï trëng giµu m¹nh nhÊt
vïng.
? Sù chiÕn th¾ng ®ã cã ý
nghÜa nh thÕ nµo.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi
tiÕt HnhÞ nÐm miÕng trÇu cho
§S vµ chi tiÕt «ng trêi m¸ch kÕ
cho §S.
? em cã nhËn xÐt g× cuéc
chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng cña
§S (cuéc chiÕn ®Ê cã g©y c¶m
gi¸c ghª rîn kh«ng? Sau khi giÕt
Mtao Mx©y §S cã tµn s¸t t«i tí,
cã ®èt ph¸ dµy xÐo ®Êt ®ai cña
y kh«ng? Chµng chiÕn ®Êu
nh»m môc ®Ých g×) T×m nh÷ng
chi tiÕt chøng minh tuy §S cã
môc ®Ých riªng nhng l¹i cã ý
nghÜa vµ tÇm quan träng chng
cho céng ®ång.
? Nh©n vËt §S ®îc giíi thiÖ nh
thÕ nµo vÒ vÎ ®Ñp th©n h×nh
diÖn m¹o.
- H×nh ¶nh §S ®îc miªu t¶ qua
c¸i nh×n ®Çy ngìng mé-> vÒ vÎ
®Ñp vµ søc m¹nh.
- BÞ chµy mßn ®©m vµo vµnh
tai -> cïng ®êng ng· l¨n xuènh
®Êt.
- Gi¶ dèi cÇu xin tha m¹ng.
- BÞ giÕt.
* ý nghÜa chiÕn th¾ng:
- ThÓ hiÖn vÎ ®Ñp, søc m¹nh
cña ngêi anh hïng-> céng ®ång.
- Kh¸t väng hoµ b×nh hoµ hîp tù
do.
- §S ¨n trÇu-> søc m¹nh t¨ng lªn:
t×nh nghÜa vî chång- søc m¹nh
thÇn linh.
- Nh©n vËt «ng trêi còng gièng
nh «ng tiªn «ng bôt trong truyÖn
cæ tÝch cña ngêi kinh -> sù
m¸ch kÕ cña «ng trêi thÓ hiÖn
sù gÇn gñi gi÷a con ngêi víi thÇn
linh.
- Tuy cã môc ®Ých riªng - chiÕn
®Êu ®Ó dµnh l¹i vî- dµnh l¹i h¹nh
phóc riªng cho m×nh nhng l¹i cã
Ých cho toµn thÓ céng ®ång->
bu«n lµng ®îc më réng.
- Sau khi chiÕn th¾ng §S gäi t«i
tí, d©n lµngMtao Mx©y ®i theo
m×nh.
- §S ra lÖnh d©n lµng ¨n mõng.
=> §S lµ mét ngêi giµu cã, lµ
niÒm tù hµo cña d©n téc-> lµ
nh©n vËt lý tëng cña ngêi £-§ª.
2. H×nh tîng nh©n vËt §S trong
lÔ ¨n mõng chiÕn th¾ng:
- VÎ ®Ñp k× diÖu c¶ th©n h×nh
diÖn m¹o:
20

? Cã nhËn xÐt g× vÒ çch miªu
t¶.
? VËy, lÔ ¨n mõng ®îc kh¾c ho¹
ra sao.
? Trong lÔ ¨n mõng cã g× ®Æc
biÖt? T¹i sao §S ra lÖnh ®¸nh
lªn nhiÒ lo¹i chiªng cßng? Vai
trß c¶ nã ®èi víi céng ngêi £-§ª.
H§5
? Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ
thuËt cña ®o¹n trÝch
+ Tãc ch¶y dµi ®Çy nong hoa.
+U èng kh«ng biÕt say.
+ ChuyÖn trß kh«ng biÕt ch¸n.
+ Ngùc qÊn chÐo tÊm mÒn
chiÕn.
+ §«i m¾t long lanh, b¾p
ch©n to b»ng c©y xµ ngang,
b¾p ®ïi to...
+ Søc ngang voi ®ùc, h¬i thë
Çm Çm nh sÊm.
- Ng«n ng÷ so s¸nh ®éc ®¸o + h«
ng÷ + giäng v¨n hµo hïng => ca
ngîi ngêi anh hïng.
- LÔ ¨n mõng:
+ Nhµ §S chËt nÝch t«i tí.
+ ¡n uèng ®«ng vui.
+ Tï trëng gÇn xa ®Òu ®Õn vµ
th¸n phôc.
- Trong lÔ ¨n mõng §S thÓ hiÖn
niÒm vi lín b»ng çch næi lªn
nhiÒu chiªng lín, nhá. Më tiÖc
nhá, tiÖc to mêi mäi ngêi cïng ¨n
uèng vi ch¬i.
-> Tù hµo vÒ sù giµu cã cña thÞ
téc. Chiªng cßng vµ ©m thanh
cña nã hÕt søc quan träng. §ã lµ
b¶n s¾c riªng vµ l©u ®êi cña çc
d©n téc thiÓu sè nãi chung vµ
cña ngêi £-§ª nãi riªng -> sù giµu
co, sang träng vÒ mÆt vËt chÊt
vµ tinh thÇn cña tï trëng vµ thÞ
téc.
3. Vµi nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ
thuËt:
- Ng«n ng÷ sö thi:
+ Ng«n ng÷ ngêi kÓ chuyÖn:
miªu t¶ nh©n vËt vµ cuéc chiÕn.
+ Ng«n ng÷ nh©n vËt cã nhiÒu
c©u mÖnh lÖnh(¬ diªng...)
- Giäng ®iÖu trang träng, chËm
r·i, víi çc phÐp so s¸nh, phãng
®¹i, liÖt kª, trïng ®iÖp, t¹o dùng
khing c¶nh hoµnh tr¸ngtrong sö
thi.
=> TÊt c¶ gãp phÇn lµm cho sö
21

thi cã vÎ ®Ñp hoµnh tr¸ng, ngêi
nghe nh ®îc sèng l¹i thêi xa xa.
=> ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y lµ
mét ®oan trÝch hÊp dÉn cña sö
thi §S. Ca ngîi vÎ ®Ñp dòng m¹nh
cña ngêi anh hïng. §ång thêi thÓ
hiÖn tÊm lßng träng danh dù,
g¾n bã víi h¹nh phóc gia ®×nh,
thiÕt tha víi cuéc sèng b×nh yªn,
phån vinh cña thÞ téc.
4.còng cè: Sö thi §S ®· lµm sèng l¹i qu¸ khø hµo hïng cña ngêi £-§ª
thêi cæ ®¹i. §ã còng lµ kh¸t väng cña ®ång bµo c¸c d©n téc T©y
Nguyªn ngµy nay- mét T©y Nguyªn gi÷a lßng ®Êt níc giµu m¹nh,
®oµn kÕt, thèng nh¸t-> môc tiªumµ c¶ níc ta cïng ®ång bµo T©y
Nguyªn v¬n tíi.
5. DÆn dß: - VÒ nhµ t×m ®äc sö thi §am San
- ChuÈn bÞ bµi míi: v¨n b¶n.
......................................................................................................
......................................................................................................
........................................................
Gi¸o ¸n v¨n 10 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ
§T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp
TiÕt thø: 10 LUYỆN TẬP :
Ngµy so¹n:
V¨n b¶n
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: Qua tiÕt häc gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u
h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc.
2.Kü n¨ng: øng dông c¸c kiÕn ®· häc vµo qu¸ tr×nh t¹o lËp vµ
lÜnh héi v¨n b¶n.
22

1.æn ®Þnh
2.KiÓm tra bµi cò: ? thÕ nµo lµ v¨n b¶n? ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc çc em ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc
c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n. vËy, ®Ó kh¾c s©u h¬n vÒ mÆt kiÕn thøc ®ã
chóng ta tiÕn hµnh lµm bµi tËp
H§1-Cho hs t×m hiÓu ®o¹n v¨n
T37-sgk.
? Ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt
vÒ chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.
->(1luËn ®iÓm, 2 luËn cø, 4
luËn chøng)
? Ph©n tÝch sù ph¸t triÓn cña
chñ ®Ò trong ®o¹n v¨n (tõ ý kh¸i
qu¸t ®Õn ý cô thÓ qua çc cÊp
®é)
? §Æt nhan ®Ò cho ®o¹n v¨n.
H§2
? S¾p xÕp çc c©u trong ®o¹n
thµnh mét v¨n b¶n hoµn chØnh,
m¹ch l¹c vµ ®Æt cho v¨n b¶n
mét nhan ®Ò cho phï hîp.
- §¬n xin phÐp nghØ häc lµ mét
Bµi 1:
- §o¹n v¨n cã mét chñ ®Ò thèng
nhÊt, c©u chèt ®øng ë ®Çu
c©u. C©u chèt (c©u chñ ®Ò) ®-
îc lµm râ b»ng çc c©u tiÕp theo:
gi÷a c¬ thÓ vµ m«i trêng cã ¶nh
hëng qua l¹i víi nhau.
+ M«i trêng cã ¶nh hëng tíi mäi
®Æc tÝnh cña c¬ thÓ.
+ So s¸nh çc l¸ mäc trong çc
m«i trêng kh¸c nhau.
* Cïng ®Ëu Hµ Lan.
* L¸ c©y m©y.
* L¸ c¬ thÓ biÕn thµnh gaØ¬
c©y x¬ng rång thuéc miÒn kh«
r¸o.
* Dµy lªn nh c©y l¸ báng.
- Hai c©u: m«i trêng cã ¶nh hëng
tíi ®Æc tÝnh cña c¬ thÓ. So
s¸nh l¸ mäc trong m«i trßng kh¸c
nhau lµ hai c©u thuéc hai luËn
cø, 4 c©u sau lµ luËn chøng lµm
râ luËn cø vµo luËn ®iÓm (c©u
chñ ®Ò)
- ý chung cña ®o¹n(c©u chèt->
c©u chñ ®Ò-> luËn ®iÓm) ®·
®îc triÓn khai râ rµng.
- Nhan ®Ò: m«i trêng vµ c¬ thÓ.
Bµi 2: T38-sgk.
- S¾p xÕp nh sau: a-c-e-b-d.
- Tiªu ®Ò: bµi th¬ “ViÖt B¾c”.
Bµi 3:
- §¬n göi cho çc thÇy c« gi¸o,
23

v¨n b¶n. H·y x¸c ®Þnh:
? §¬n viÕt cho ai.? Ngêi viÕt
®¬n ë c¬ng vÞ nµo
? Môc ®Ých viÕt ®¬n lµ g×
? Néi dung c¬ b¶n cña l¸ ®¬n
? ViÕt mét sè c©u kh¸c tiÕp
theo c©u v¨n díi ®©y ®Ó t¹o mét
v¨n b¶n cã néi dung thèng nhÊt,
sau ®ã ®Æt nhan ®Ò cho v¨n
b¶n nµy.
“M«i trêng sèng cña loµi ngêi
hiÖn nay ®ang bÞ huû ho¹i ngµy
cµng nghiªm träng.
®Æc biÖt lµ thÇy c« chñ nhiÖm.
Ngêi viÕt lµ häc sinh.
- Môc ®Ých: xin phÐp ®îc nghØ
häc
- ND: nªu râ hä tªn, lý do xin
nghØ, thêi gian nghØ vµ høa
thùc hiÖn chÐp bµi lµmnhthÕ
nµo.
Bµi 4:
- MT sèng cña... nghiªm träng.
+ Rõng ®Çu nguån ®ang bÞ
chÆt ph¸, khai th¸c bõa b·i lµ
nguyªn nh©n g©y ra h¹n h¸n, lë
lôt kÐo dµi.
+ Çc s«ng suèi ngµy cµng bÞ
c¹n kiÖt vµ bÞ « nhiÓm do çc
chÊt th¶i cña çc khu c«ng
nghiÖp, cña çc nhµ m¸y.
+ Çc chÊt th¶i nhÊt lµ bao ni
l«ng vøt bõa b·i trong khi ta cha
cã qui ho¹ch xö lý hµng ngµy.
+ Ph©n bãn, thuèc trõ s©u, trõ
cá sö dông kh«ng theo qui
ho¹ch.
- TÊt c¶ ®· ®Õn møc b¸o ®éng
vÒ m«i sèng cña loµi ngêi.
- Tiªu ®Ò: M«i trêng sèng kªu
cøu.
4. Còng cè: ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña v¨n b¶n.
5. DÆn dß: lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk.
So¹n bµi míi: TruyÖn An D¬ng V¬ng vµ MÞ Ch©u - Träng Thuû.
.....................................................................................................
.....................................................................................................
........................................................
Gi¸o ¸n v¨n 10 ,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp 0946.380.536
th¹c sÜ Ph¹m V¨n Trô
24

************************************************************
TiÕt:1-2 Ngµy so¹n:
Tæng quan v¨n häc viÖt nam
B. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc: - Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc chung nhÊt,
tæng quan nhÊt vÒ hai bé phËn cña VHVN vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
cña VHVN.
- N¾m v÷ng hÖ thèng vÊn ®Ò: + ThÓ lo¹i v¨n häc
+ Con ngêi trong v¨n häc.
2. Kü n¨ng: Tæng hîp kiÕn thøc v¨n häc.
B.Ph¬ng ph¸p: Lµm viÖc víi SGK, ®Æt c©u hái, gîi më.
25

a.ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.
b.ChuÈn bÞ cña HS: §äc SGK, so¹n bµi míi.
D.TiÕn tr×nh lªn líp:
1. æn ®Þnh:
4. KiÓm tra bµi cò:
5. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: LÞch sö v¨n häc cña bÊt cø d©n téc nµo ®Òu lµ
lÞch sö t©m hån cña d©n téc Êy. §Ó cung cÊp cho c¸c em nh÷ng
nÐt lín vÒ v¨n häc níc nhµ, chóng ta t×m hiÓu bµi “ tæng quan v¨n
häc ViÖt Nam”.
c. TriÓn khai bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy trß Néi dung kiÕn thøc
H§1? Em hiÓu thÕ nµo lµ tæng
quan v¨n häc ViÖt Nam. Néi
dung cña bµi lµ g×.
? H·y cho biÕt nh÷ng bé phËn
hîp thµnh cña nÒn VHVN.
I. C¸c bé phËn hîp thµnh cña
nÒn VHVN.
- VHVN cã hai bé phËn: + VHDG
+ VH viÕt
-> cïng ph¸t triÓn song song vµ
lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt
víi nhau.
26

? ThÕ nµo lµ VHDG.
? ThÓ lo¹i. §Æc trng c¬ b¶n cña
VHDG.
? sù kh¸c nhau gi÷a VHDG vµ VH
viÕt.
H§2
? Nh×n mét çch tæng qu¸t VH
viÕt ViÖt Nam ®îc chia lµm mÊy
thêi kú lín.
? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ v¨n
häc trng ®¹i ViÖt Nam.
? Ph©n biÖt sù gièng nhau vµ
kh¸c nhau gi÷a VHT§ vµ VHH§.
? V¨n häc thêi kú nµy ®îc chia
lµm mÊy giai ®o¹n. nÐt chÝnh
cña mçi giai ®o¹n lµ g×.
H§3
3. V¨n häc d©n gian:
- VHDG lµ s¸ng t¸c tËp thÓ vµ
truyÒn miÖng cña nh©n d©n
lao ®éng.
- ThÓ lo¹i: SGK.
- §Æc trng: TÝnh truyÒn
miÖng, tÝnh tËp thÓ vµ sù
g¾n víi çc sinh ho¹t trong ®êi
sèng céng ®ång.
4. V¨n häc viÕt:
a. Ch÷ viÕt cña VHVN:
- VH viÕt: + Ch÷ H¸n.
+ Ch÷ N«m.
+ Ch÷ Quèc ng÷.
b. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VH
viÕt: SGK
II. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VH
viÕt ViÖt Nam:
- Chia lµm 3 thêi kú:
1. V¨n häc trung ®¹i:
- VH cã nhiÒu chuyÓn biÕn qa
çc giai ®o¹n lÞch sö kh¸c
nhau, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh
dùng níc vµ gi÷ níc vµ cã quan
hÖ giao lu víi nhiÒu nÒn v¨n
häc.
- VH viÕt b»ng ch÷ H¸n vµ ch÷
N«m.
- TiÕp nhËn hÖ thèng thÓ lo¹i
vµ thi ph¸p c¶ v¨n häc Trung
Quèc.
- T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu:
SGK.
- Néi dung: yªu níc vµ nh©n
®¹o.
3. V¨n häc hiÖn ®¹i:
- VHH§ cã:
+ T¸c gi¶: xuÊt hiÖn ®éi ngò
nhµ v¨n, nhµ th¬ chuyªn
nghiÖp.
+ §êi sèng v¨n häc: s«i næi,
n¨ng ®éng.
+ ThÓ lo¹i: cã nhiÒu thÓ lo¹i
míi.
+ Thi ph¸p: lèi viÕt hiÖn
27

? Mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi
thÕ giíi tù nhiªn ®îc thÓ hiÖn nh
thÕ nµo trong v¨n häc.
? Con ngêi ViÖt Nam víi quèc gia
d©n téc ®îc ph¶n ¸nh nh thÕ nµo
trong v¨n häc.
- Yª níc: yªu quª h¬ng, tù hµo vÒ
truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, vÒ
lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc, ý chÝ
c¨m thï giÆc, tinh thÇn hi sinh v×
®éc tù do cña tæ quèc....
? Tr¶i qua c¸c thêi kú lÞch sö kh¸c
nhau trong v¨n häc, con ngêi VN
cã ý thøc ra sao vÒ b¶n th©n.
? VËy, nh×n chung khi x©y dùng
mÉu ngêi lý tëng con ngíi VN ®îc
v¨n häc x©y dùng ra sao.
thùc.
+ Néi dung: tiÕp tôc néi
dung cña v¨n häc d©n téc lµ
tinh thÇn yªu níc vµ nh©n
®¹o.
- 4 giai ®o¹n: SGK
III. Con ngêi ViÖt Nam qua v¨n
häc:
quan hÖ víi thÕ giíi tù nhiªn:
- T×nh yªu thiªn nhiªn lµ mét
néi dung quan träng cña
VHVN.
+ Trong v¨n häc d©n gian:
thiªn nhiªn t¬i ®Ñp, ®¸ng
yªu: c©y ®a, bÕn níc, vÇng
tr¨ng....
+ VHT§: h×nh tîng thiªn
nhiªn g¾n víi lý tëng ®¹o
®øc, thÈm mü: tïng, cóc....
+ VHH§: thÓ hiÖn t×nh yªu
quª h¬ng, ®Êt níc, yªu cuéc
sèng, ®Æc biÖt lµ t×nh yªu
®«i løa.
quan hÖ víi quèc gia d©n téc.
- Chñ nghÜa yªu níc lµ néi
dung tiªu biÓu- mét gi¸ trÞ
quan träng cña VHVN.
+ VHT§: ý thøc s©u s¾c vÒ
quèc gia d©n téc, vÒ truyÒn
thèng v¨n hiÕn l©u ®êi cña
d©n téc.
+ VHH§: yªu níc g¾n liÒn víi
sù ®Êu tranh vµ lý tëng
XHCN.
3.Con ngêi ViÖt Nam trong
quan hÖ víi x· héi:
- X©y dùng mét x· héi tèt ®Ñp
lµ íc muèn ngµn ®êi cña d©n
téc ViÖt Nam. NhiÒu t¸c phÈm
thÓ hiÖn íc m¬ vÒ mét x· héi
c«ng b»ng tèt ®Ñp.
-> Nh×n th¼ng vµo thùc t¹i víi
tinh thÇn nhËn thøc phª ph¸n
28

vµ c¶i t¹o x· héi lµ mét truyÒn
thèng lín cña v¨n häc VN.
- C¶m høng x· héi s©u ®Ëm lµ
tiÒn ®Ò cho sù h×nh thµnh
CNHT( tõ 1930- nay) vµ CNN§
trong v¨n häc d©n téc.
4.Con ngêi VN vµ ý thøc vÒ
b¶n th©n.
- VHVN ®· ghi l¹i qu¸ tr×nh t×m
kiÕm lùa chän çc gi¸ trÞ ®Ó
h×nh thµnh ®¹o lý lµm ngêi
cña d©n téc VN. Çc häc
thuyÕt nh: N-P-L vµ t tëng d©n
gian cã ¶nh hëng s©u s¾c
®Õn qu¸ tr×nh nµy
+ Trong nh÷ng hoµn c¶nh
®Æc biÖt, con ngêi VN thêng
®Ò cao ý thøc céng ®ång.
+ giai ®o¹n cuèi thÕ kû
XVIII- ®Çu TK XIX, giai ®o¹n
1930- 1945, thêi kú ®æi míi tõ
1986- nay -> VH ®Ò cao con
ngêi ç nh©n.
- V¨n häc x©y dùng mét ®¹o lý
lµm ngêi víi nhiÒu phÈm chÊt
tèt ®Ñp nh: nh©n ¸i, thû chung,
t×nh nghÜa, vÞ tha, ®øc hi
sinh v× sù nghiÖp chÝnh
nghÜa....
4.Còng cè: çc bé phËn hîp thµnh cña nÒn v¨n häc VN.
Mét sè néi dung chñ yÕu cña VHVN.
TiÕn tr×nh lÞch sö cña V¨n häc VN.
5.DÆn dß: N¾m v÷ng nh÷ng néi dung c¬p b¶n ®· häc.
So¹n bµi míi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
E. Rót kinh nghiệm :
Gi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 0168.921.86.68
29

...................................................................................................
...................................................................................................
......................................................
A.Môc tiªu:
6. KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t
®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷, vÒ çc nh©n tè giao tiÕp, vÒ hai
qu¸ tr×nh trong ho¹t ®éng giao tiÕp.
7. Kü n¨ng: BiÕt x¸c ®Þnh çc nh©n tè giao tiÕp trong mét ho¹t
®éng giao tiÕp, n©ng cao n¨ng lùc giao tiÕp khi nãi, khi viÕt vµ
n¨ng lùc ph©n tÝch, lÜnh héi khi giao tiÕp.
8. Th¸i ®é : nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng
B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, gi¶i thÝch.
a. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.
c. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.
1. æn ®Þnh:
2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng
3.Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Trong cuéc sèng hµng ngµy ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶
cao trong qu¸ tr×nh giao tiÕp th× con ngêi cÇn sö dông ph¬ng tiÖn
ng«n ng÷. Bëi giao tiÕp lu«n phô thuéc vµo hoµn c¶nh, nh©n vËt
giao tiÕp. VËy, ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ diÒu ®ã chóng ta t×m hiÓu bµi:
- H§1 HS ®äc v¨n b¶n 1 - sgk vµ
tr¶ lêi c©u hái
? Ho¹t ®éng giao tiÕp ®îc v¨n
b¶n trªn ghi l¹i diÔn ra gi÷a çc
nh©n vËt giao tiÕp nµo? hai bªn
cã c¬ng vÞ vµ quan hÖ víi nhau
ra sao.
? Ngêi nãi nhê ng«n ng÷ biÓu
®¹t néi dung t tëng, t×nh c¶m
cña m×nh th× ngêi ®èi tho¹i lµm
g× ®Ó lÜnh héi ®îc néi dung ®ã
? hai bªn ®æi vai giao tiÕp cho
I. ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp
b»ng ng«n ng÷:
1. T×m hiÓu v¨n b¶n:
- Nh©n vËt giao tiÕp: vua TrÇn -
Çc B« l·o.
-> vÞ thÕ kh¸c nhau -> ng«n ng÷
giao tiÕp kh¸c nhau:
+ çc tõ xng h«( bÖ h¹)
+ Tõ thÓ hiÖn th¸i ®é( xin, th-
a...)
- Nh©n v©t tham gia giao tiÕp
ph¶i ®äc hoÆc nghe xem ngêi nãi
nãi g× ®Ó gi¶i m· råi lÜnh héi néi
30

nhau nh thÕ nµo.
? Ho¹t ®éng giao tiÕp trªn diÔn
ra trong hoµn c¶nh nµo ? Néi
dung ho¹t ®éng ®Ò cËp ®Õn
vÊn ®Ò g× ? ho¹t ®éng cã ®¹t
®îc môc ®Ých kh«ng.
-HS ®äc v¨n b¶n, t×m hiÓu vµ
tr¶ lêi c©u hái ë sgk.
H§2
? Qua viÖc t×m hiÓu hai v¨n
b¶n trªn, em h·y cho biÕt thÕ
nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp
dung ®ã.
- Ngêi nãi vµ ngêi nghe cã thÓ
®æi vai cho nhau:
+ vua nãi -> b« L·o nghe.
+ b« L·o nãi -> Vua nghe.
+ ®Êt níc ®ang bÞ giÆc ngo¹i
x©m ®e do¹.
-> ®Þa diÓm cô thÓ: §iÖn Diªn
Hång
- Néi dung giao tiÕp:
+ Hoµ hay ®¸nh -> vÊn ®Ò hÖ
träng cßn hay mÊt cña quèc gia
d©n téc, m¹ng sèng con ngêi.
- Môc ®Ých giao tiÕp:
+ Bµn b¹c ®Ó t×m ra vµ thèng
nhÊt s¸ch lîc ®èi phã víi qu©n
giÆc.
2. T×m hiÓu v¨n b¶n “ tæng quan
v¨n häc ViÖt Nam”.
- Nh©n vËt giao tiÕp:
+ T¸c gi¶ viÕt sgk-> cã tuæi, cã
vèn sèng, cã tr×nh ®é hiÓu biÕt
cao.
+ HS -> (ngc l¹i víi t/g viÕt sgk)
Cã tæ chøc gi¸o dôc, trong nhµ tr-
êng.
- Néi dng giao tiÕp:
+lÜnh vùc v¨n häc.
+ §Ò tµi: tæng quan VHVN.
+VÊn ®Ò c¬ b¶n:
*c¸c bé phËn hîp cña VHVN.
*Qu¸ tr×nh p/t cña VHVN.
*Con ngêi VN qua v¨n häc.
- Môc ®Ých: cung cÊp tri thøc cho
ngêi ®äc .
- Ph¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc giao
tiÕp.
+ Dïng thuËt ng÷ v¨n häc.
+ C©u v¨n mang ®Æc ®iÓm
cña v¨n b¶n khoa häc: hÖ thèng
®Ò môc lín, nhá...
+ KÕt cÊu v¨n b¶n m¹ch l¹c râ
rµng.
31

GV híng dÉn HS lµm bµi.
II. kÕt luËn:
- H§GT lµ ho¹t ®éng trao ®æi
th«ng tin cña con ngêi trong x·
héi, ®îc tioÕn hµnh chñ yÕu b»ng
ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ ( d¹ng nãi
hoÆc d¹ng viÕt) nh»m thùc hiÖn
nh÷ng môc ®Ých vÒ nhËn thøc,
t×nh c¶m....
- Mçi ho¹t ®éng giao tiÕp gåm hai
qu¸ tr×nh: + T¹o lËp v¨n b¶n.
+ LÜnh héi v¨n b¶n.
-> Hai qu¸ tr×nh nµy diÔn ra trong
quan hÖ t¬ng t¸c.
- Trong ho¹t ®éng giao tiÕp cã sù
chi phèi cña çc nh©n tè: nh©n
vËt, hoµn c¶nh, néi dung, môc
®Ých, ph¬ng tiÖn vµ çch thøc
giao tiÕp.
III. LuyÖn tËp:
- Lµm bµi tËp 4-5 sgk.
4. Còng cè: Çc nh©n tè giao tiÕp.
Qu¸ tr×nh cña ho¹t ®éng giao tiÕp.
So¹n bµi: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian ViÖt Nam
......................................................................................................
......................................................................................................
.......................................................
TiÕt thø: 4
Ngµy so¹n:
Kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian viÖt nam
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:Kh¸i niÖm vÒ çc thÓ lo¹i cña v¨n häc d©n gian.
Gióp häc sinh n¾m ®îc nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña
VHDG.
Nh÷ng gi¸ trÞ to lín cña v¨n häc d©n gian.
2.Kü n¨ng:Tæng hîp kiÕn thøc vh.
Ph©n biÖt çc thÓ lo¹i vhdg trong cïng mét hÖ thèng.
3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng
B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, diÔn gi¶ng.
32

1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.
2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.
1. æn ®Þnh:
2. KiÓm tra bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña vhvn.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Trong suèt cuéc ®êi cña mçi con ngêi kh«ng ai
kh«ng mét lÇn ®îc nghemét bµi vÌ, mét c©u ®è, mét chuyÖn cæ
tÝch hay mét c©u h¸t ru... §ã ch×nh lµ nh÷ng t¸c phÈm cña vhdg.
VËy, chóng ta cïng t×m hiÓu v¨n b¶n: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian
ViÖt Nam.
H§1
? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n häc
d©n gian.
? VËy, theo em ph¬ng thøc
truyÒn miÖng lµ g×.
? T¹i sao vhdg l¹i lµ nh÷ng s¸ng
t¸c tËp thÓ.
? Trong ®êi sèng céng ®ång
d©n gian cã nh÷ng sinh ho¹t
nµo.
H§2
? Theo em, vhdg cã nh÷ng ®Æc
trng c¬ b¶n nµo.
? t¹i sao nãi vhdg lµ nh÷ng t¸c
phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ.
-vhdg tån t¹i díi d¹ng ng«n ng÷
nãi: lêi nãi, lêi h¸t, lêi kÓ...->
ng«n ng÷ gi¶n dÞ, dÔ hiÓu,
gÇn gñi
- NT vhdg: miªu t¶ hiÖn thùc
gièng nh thùc tÕ
miªu t¶ hiÖn thùc
I. Kh¸i niÖm:
- VHDG lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ
thuËt ng«n tõ truyÒn miÖng ®îc
tËp thÓ s¸ng t¸c nh»m môc ®Ých
phôc vô trùc tiÕp cho c¸c sinh
ho¹t kh¸c nhau trong ®êi sèng
céng ®ång.
- Kh«ng dïng ch÷ viÕt mµ dïng
lêi ®Ó truyÒn tõ ngêi nµy sang
ngêi kh¸c tõ ®êi nµy sang ®êi
kh¸c.
- Kh«ng cã ch÷ viÕt cha «ng ta
truyÒn b»ng miÖng-> söa v¨n
b¶n-> s¸ng t¸c tËp thÓ.
-C¸c h×nh thøc sinh ho¹t: lao
®éng tËp thÓ, vui ch¬i, ca h¸t
tËp thÓ, lÔ héi...
II. §Æc trng c¬ b¶n cña v¨n häc
d©n gian:
1. V¨n häc d©n gian lµ nh÷ng
t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ:
- VHDG lµ s¸ng t¸c nghÖ thuËt
ng«n tõ truyÒn miÖn=> truyÒn
thèng nghÖ thuËt cña vhdg.
-VHDG tån t¹i lu hµnh theo ph-
¬ng thøc truyÒn miÖngtõ ngêi
33

mét çch kú ¶o.
VD: vhdg cã nhiÒu cèt truyÖn,
nh©n vËt, t×nh tiÕt... gièng
nhau: nhiÒu tryÖn d©n gian VN
cã t×nh tiÕt nh©n vËt chÝnh ®-
îc sinh ra do bµ mÑ thô thai mét
çch kh¸c thêng ( Th¸nh Giãng,
Sä Dõa...).
?Qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp thÓ cña
vhdg diÔn ra nh thÕ nµo.
H§3
? Vhdg bao gåm çc thÓ lo¹i
nµo, ®¨c trng c¬ b¶n cña çc
thÓ lo¹i.
H§4
? Çc gi¸ trÞ c¬ b¶n cña vhdg.
? Tri thøc vhdg bao gåm nh÷ng
lÜnh vùc nµo ? t¹i sao l¹i lµ kho
tri thøc.
? Gi¸ trÞ vÒ mÆt gi¸o dôc cña
vhdg.
? tr×nh bµy nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ
thuËt to lín cña v¨n häc d©n
gian.
nµy sang ngêi kh¸c qua nhiÒu
thÕ hÖ vµ qua çc ®Þa ph¬ng
kh¸c nhau-> ®Æc ®iÓm cña
vhdg lµ tÝnh dÞ b¶n.
- TÝnh truyÒn miÖng cßn biÓu
hiÖn trong diÔn xíng d©n gian:
ca h¸t, chÌo, tuång...
2. V¨n häc d©n gian lµ s¶n
phÈm cña qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp
thÓ:
- Ç nh©n khëi xíng, tËp thÓ h-
ëng øng tham gia, truyÒn miÖng
trong d©n gian.
- Qu¸ tr×nh truyÒn miÖng l¹i ®îc
tu bæ, söa ch÷a, thªm bít cho
hoµn chØnh. V× vËy vhdg mang
®Ëm tÝnh tËp thÓ.
=> TÝnh truyÒn miÖng vµ tÝnh
tËp thÓ lµ nh÷ng dÆc trng c¬
b¶n chi phèi qu¸ tr×nh s¸ng t¹o
vµ lu tryÒn t¸c phÈm vhdg, thÓ
hiÖn sù g¾n bã mËt thiÕt cña
vhdg víi çc sinh ho¹t kh¸c nhau
trong ®êi sèng céng ®ång.
III. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VHDG:
(SGK)
IV. Nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n cña v¨n
häc d©n gian:
1. VHDG lµ kho tri thøc v«
cïng phong phó vÒ ®êi sèng çc
d©n téc:
- Tri thøc vhdg thuéc mäi lÜnh
vùc cña ®êi sèng: tù nhiªn, x· héi
vµ con ngêi. ®ã lµ nh÷ng kinh
nghiÖm ®îc ®óc róttõ thùc tiÔn.
- VN 54 téc ngu¬×-> vèn tri thøc
cña toµn d©n téc phong phó vµ
®a d¹ng.
2. VHDG cã gi¸ trÞ giao dôc
s©u s¾c vÒ ®¹o lý lµm ngêi:
- Gi¸o dôc tinh thÇn nh©n ®¹o vµ
l¹c quan.
- H×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt
tèt ®Ñp cña con ngêi
3. VHDG cã gi¸ trÞ thÈm mÜ
34

to lín, gãp phÇn quan träng t¹o
nªn b¶n s¾c riªng cho nÒn v¨n
häc d©n téc:
- VHDG ®îc ch¾y läc, mµi dòa
qua kh«ng gian vµ thêi gian.
NhiÒu t¸c phÈm ®· trë thµnh
mÉu mùc vÒ nghÖ thuËt ®Ó
chóng ta häc tËp.
=> Trong tiÕn tr×nh lÞch sö,
vhdg ®· ph¸t triÓn song song
cïng v¨n häc viÕt, lµm cho nÒn
v¨n häc ViÖt nam trë nªn phong
phó ®a d¹ng vµ ®Ëm ®µ b¶n
s¾c d©n téc.
4.Còng cè: ®Æc trng c¬ b¶n cña vhdg.
ThÓ lo¹i vhdg.
Vai trß cña vhdg ®èi víi nÒn v¨n häc d©n téc.
So¹n bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
E. Rót kinh nghiªm:
......................................................................................................
......................................................................................................
.......................................................
Gi¸o ¸n v¨n 10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp
TiÕt thø: 5
Ngµy so¹n:
Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ (t2)
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc ®· häc.
2. Kü n¨ng:.øng dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn ho¹t ®éng
giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.
B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ph©n tÝch.
2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, lµm bµi tËp ë sgk.
2. æn ®Þnh
35

2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n
ng÷. Çc nh©n tè chi phèi ho¹t ®éng giao tiÕp.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc chóng ta ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc
c¬ b¶nvÒ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. VËy, ®Ó kh¾c s©u
h¬n vÒ kiÕn thøc ®ã, chóng ta tiÕn hµnh thùc hµnh lµm bµi tËp.
H§1? Ph©n tÝch çc nh©n tè
giao tiÕpthÓ hiÖn trong bµi ca
dao:
§ªm tr¨ng thanh anh míi hái
nµng
Tre non ®ñ l¸ ®an sµng nªn
ch¨ng
H§2
-HS ®äc ®o¹n ®èi tho¹i (A cæ-
1em nhá víi mét «ng giµ)vµ tr¶
lêi c©u hái
?Trong cuéc giao tiÕp trªn, çc
nh©n vËt ®· thùc hiÖn b»ng
ng«n ng÷ nh÷ng hµnh ®éng nãi
cj thÓ nµo. Nh»m môc ®Ých
g×? ( chän trong çc tõ: chµo,
hái, ®¸p lêi, khen ®Ó gäi tªn mçi
hµnh ®éng cho phï hîp)
? Khi lµm bµi th¬ nµy Hå Xu©n
H¬ng ®· giao tiÕp víi ngêi ®äc
vÒ vÊn ®Ò g×.
Bµi 1:
- Nh©n vËt giao tiÕp: chµng trai-
c« g¸i, løa tuæi 18-20, hä khao
kh¸t t×nh yªu.
- Hoµn c¶nh giao tiÕp: ®ªm tr¨ng
s¸ng vµ thanh v¾ng-> phï hîp víi
c© chuyÖn t×nh cña nh÷ng ®«i
løa yªu nhau.
- Néi dung vµ môc ®Ých giao
tiÕp: “ tre non ®ñ l¸” “®an sµng”-
> chµng trai tá t×nh víi c« g¸i->
tÝnh ®Õn chuyÖn kÕt duyªn.
-> çch nãi phï hîp víi hoµn c¶nh,
môc ®Ých giao tiÕp.
Bµi 2:
- Çc hµnh ®éng giao tiÕp cô
thÓ:
+ Chµo ( ch¸u chµo «ng ¹!)
+ Chµo ®¸p l¹i ( A cæ h¶?)
+ Khen ( lín tíng råi nhØ!)
+ Hái (bè ch¸u...)
+ Tr¶ lêi(tha...)
- C¶ 3 c©u cña «ng giµ chØ cã
mét c©u hái “bè ch¸u cã ...” çc
c©u cßn l¹i ®Ó chµo vµ khen.
- Lêi nãi çc nh©n vËt béc lé t×nh
c¶m víi nhau. Ch¸u tá th¸i ®é
kÝnh mÕn qua çc tõ: tha, ¹. Cßn
«ng lµ t×nh c¶m yªu quÝ tr×u
mÕn ®èi víi ch¸u.
Bµi 3:
T×m hiÓu bµi th¬: “ B¸nh tr«i n-
íc”
-Qua viÖc miªu t¶, giíi thiÖu b¸nh
tr«i níc. Hå Xu©n H¬ng muèn nãi
®Õn th©n phËn ch×m næi cña
m×nh. Mét ngêi con g¸i xinh ®Ñp
36

? Ngêi ®äc c¨n cø vµo ®©u ®Ó
lÜnh héi bµi th¬.
tµi hoa l¹i gÆp nhiÒu bÊt h¹nh,
Ðo le. Song trong bÊt cø hoµn
c¶nh nµo vÉn gi÷ ®îc phÈm
chÊt cña m×nh.
- C¨n cø vµo cuéc ®êi cña n÷ sÜ
Hå Xu©n H¬ng: lµ ngêi cã tµi, cã
t×nh nhng sè phËn trí trªu ®·
dµnh cho bµ sù bÊt h¹nh. Hai lÇn
lÊy chång th× c¶ hai lÇn “cè
®Êm ¨n x«i...” §iÒu ®¸ng kh©m
phôc ë bµ lµ dï trong hoµn c¶nh
nµo vÉn gi÷ g×n phÈm chÊt cña
m×nh.
9. Còng cè: Nắm vững những kiến thức đã học .
10. DÆn dß: lµm bµi tËp ë nhµ.
So¹n bµi míi: V¨n b¶n.
......................................................................................................
......................................................................................................
.......................................................
TiÕt thø: 6
Ngµy so¹n:
V¨n b¶n
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh cã ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n
b¶n vµ kiÕn thøc kh¸i qu¸t vÒ çc lo¹i v¨n b¶n xÐt theo phong çch
chøc n¨ng ng«n ng÷.
2.Kü n¨ng:n©ng cao kÜ n¨ng thùc hµnh ph©n tÝch vµ t¹o lËp v¨n
b¶n trong giao tiÕp.
3. Th¸i ®é : nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng
B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i.
3. æn ®Þnh
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Phong çch ng«n ng÷ bao qu¸tô sö dông tÊt c¶
çc ph¬ng tiÖn ng÷ ©m, tõ vùng, ng÷ ph¸p cña ng«n ng÷ toµn d©n.
37

Cho nªn nãi vµ viÕt ®óng phong çch lµ ®Ých cuèi cïng cña viÖc
häc tËp TiÕng viÖt, lµ mét yªu cÇu v¨n ho¸ ®Æt ra ®èi víi con ngêi
v¨n minh hiÖn ®¹i... Ta t×m hiÓu bµi v¨n b¶n.
H§1
?Çc v¨n b¶n trªn ®îc ngêi nãi
(ngêi viÕt ) t¹o ra trong hoµn
c¶nh nµo ? ®Ó ®¸p øng nhu
cÇu g×. ? Mçi v¨n b¶n ®Ò cËp
tíi vÊn ®Ò g×
? VÒ h×nh thøc v¨n b¶n 3 cã bè
côc nh thÕ nµo.
? Mçi v¨n b¶n t¹o ra nh»m môc
®Ých
g×.
? Qua viÖc t×m hiÓu çc v¨n
b¶n trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ
v¨n b¶n. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n
lµ g×.
H§2
? VÊn ®Ò ®îc ®Ò cËp trong
mçi v¨n b¶n thuéc lÜnh vùc nµo
trong cuéc sèng.
? Tõ ng÷ ®îc sö dông trong mçi
v¨n b¶n thuéc lo¹i nµo (tõ ng÷
I. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm:
3. VÝ dô: (1,2,3,sgk)
4. nhËn xÐt:
-Vb1 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao
tiÕp chung. §©y lµ kinh nghiÖm
cña nhiÒu ngêi víi mäi ngêi ->
mèi quan hÖ gi÷a con ngêi trong
cuéc sèng.
- Vb2 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao
tiÕp gi÷a c« g¸i vµ mäi ngêi-> lêi
than th©n c¶ c« g¸i.
- Vb3 t¹o ra trong ho¹t ®éng gi÷a
chr tÞch níc víi quèc d©n ®ång
bµo-> lêi kªu gäi toµn quèc
kh¸ng chiÕn.
- Bè côc: 3phÇn
+ Më ®Çu: “hìi ®ång bµo toµn
quèc”-> nh©n tè giao tiÕp.
+ Th©n bµi: “chóng ta muèn
hoµ... d©n téc ta”-> nªu lËp tr-
êng ch×nh nghÜa cña ta vµ d·
t©m c¶ Ph¸p.
+ KÕt bµi: (phÇn cßn l¹i)->
kh¼ng ®Þnh níc VN ®éc lËp vµ
kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.
- Môc ®Ých: + Vb1 truyÒn ®¹t
kinh nghiÖm sèng.
+ Vb2 lêi than th©n ®Ó gîi sù
hiÓu biÕt vµ c¶m th«ng cña mçi
ngêi ®èi víi sè phËn ngêi phô
n÷.
+ Vb3 kªu gäi, khÝch lÖ, thÓ
hiÖn quyÕt t©m cña mäi trong
kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n
Ph¸p.
3.KÕt luËn:(xem phÇn ghi nhí-
sgk)
II. Çc lo¹i v¨n b¶n:
3. So s¸nh çc v¨n b¶n 1,2,3
- Néi dung: + Vb1: kinh nghiÖm
38

th«ng thêng trong cuéc sèng
hay tõ ng÷ chÝnh trÞ)
? Çch thøc thÓ hiÖn néi dung
cña çc v¨n b¶n nh thÕ nµo.
? VËy, çc v¨n b¶n trªn thuéc
phong çch ng«n ng÷ nµo.
H§3
? Qua viÖc so s¸nh trªn h·y cho
biÕt cã mÊy lo¹i v¨n b¶n
sèng.
+ Vb2: th©n phËn ngêi phô n÷
trong x· héi cò.
+ Vb3: kh¸ng chiÕn chèng thùc
d©n Ph¸p.
- tõ ng÷: Vb1,2 dïng nhiÒu tõ
ng÷ th«ng thêng. Vb3 dïng
nhiÒu tõ ng÷ chÝnh trÞ.
- Çch thøc thÓ hiÖn:
+ vb1,2 tr×nh bµy néi dung
th«ng qua h×nh ¶nh cô thÓ-> cã
tÝnh h×nh tîng.
+ vb3 dïng lý lÏ vµ lËp luËn ®Ó
kh¼ng ®Þnh r»ng: cÇn ph¶i
kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.
- Vb 1,2 thuéc phong çch ng«n
ng÷ NT.
Vb3 thuéc phong çch ng«n
ng÷ chÝnh luËn.
4. KÕt luËn:
( xem phÇn ghi nhí - sgk)
4.còng cè: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n, çc lo¹i v¨n b¶n.
5. DÆn dß: n¾m ch¾c çc kiÕn thøc ®· häc.
ChuÈn bÞ viÕt bµi lµm v¨n sè 1.
E.Rót kinh nghiệm :
......................................................................................................
......................................................................................................
....................................................
Gi¸o ¸n v¨n10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 01689218668
..
TiÕt thø: 7
Ngµy so¹n:
ViÕt bµi lµm v¨n sè 1
A. Môc tiªu:
I/ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng
lµm v¨n, ®Æc biÖt lµ vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn.
2.Kü n¨ng: vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó béc lé c¶m
nghÜ cña m×nh vÒ mét sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng gÇn gñi trong
cuéc sèng hoÆc mét t¸c phÈm v¨n häc.
3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng
39

II/ Më réng n©ng cao:
B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh: gv ra ®Ò, hs lµm bµi.
2. ChuÈn bÞ cña GV: chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ ®Ò ra vµ ®¸p ¸n.
2. ChuÈn bÞ cña HS: «n tËp l¹i çc kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë líp
díi. D.tiÕn tr×nh lªn líp:
3. æn ®Þnh
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: §Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh häc tËp ®¹t kÕt
qu¶ nh thÕ nµo chóng ta thùc hµnh viÕt bµi sè 1.
H§1GV ghi ®Ò lªn b¶ng.
H§2yªu cÇu ®Ò
I. §Ò ra: ( B¸m chuÈn kiÕn thøc
kü n¨ng) Tïy theo yªu cÇu mçi líp
mµ cã ®Ò kiÓm tra phï hîp
1.H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña
em vÒ vÏ ®Ñp h×nh tîng cña ngêi
lÝnh trong bµi thá “§ång chÝ ”
cña ChÝnh H÷u.
2. Nªu c¶m nghÜ s©u s¾c nhÊt
cña em vÒ mét trong 2 t¸c phÈm
sau, ®· häc trong ch¬ng tr×nh
v¨n THCS :
- ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng
- ChiÕc l¬c ngµ.
II. Yªu cÇu:
§Ò 1 ;
1. VÒ néi dung:
CÇn n¾m ®îc çc ý sau vµ
ph©n tÝch lµm næi bËt çc ý ®ã:
- VÎ ®Ñp ch©n chÊt méc m¹c,
gi¶n dÞ c¶ nh÷ng ngêi n«ng d©n
mÆc ¸o lÝnh.
- VÎ ®Ñp cña ®êi sèng t©m hån,
t×nh c¶m.
+ T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi,
t×nh quª h¬ng.
+ L¹c quan, yªu ®êi.
- VÎ ®Ñp cña ý chÝ quuyÕt t©m.
=> ®ã lµ vÎ ®Ñp cña søc m¹nh
t©m hån, cña tÇm lßng yªu
nø¬c... -> kÕ thõa nÐt ®Ñp tõ
ngµn xa truyÒn l¹i.
40

GV híng dÉn mét sè ®iÒu c¬
b¶n ®Ó lµm tèt bµi v¨n nµy.
§Ò 2 : N¾m ®îc gi¸ trÞ ND- Nt
cña t¸c phÈm .
3.H×nh thøc ( Yªu cÇu chung
cho c¶ hai ®Ò)
- Tr×nh bµy s¹ch sÏ, râ rµng.
- Dïng tõ viÕt c©u chÝnh x¸c.
III. §¸p ¸n, thang ®iÓm:
6. Më bµi: 1 ®iÓm
- Tuú vµo kh¶ n¨ng cña hs. Cã
thÓ më bµi trùc tiÕp hoÆc gi¸n
tiÕp.
7. Th©n bµi:8 ®iÓm
- hiÓu ®îc ý 1: 2®iÓm.
- Cuèi cïng ph¶i kh¼ng ®Þnh ®îc
®ã lµ vÎ ®Ñp truyÒn thèng cña
d©n téc ViÖt Nam.
8. KÕt luËn: 1 ®iÓm
- Kh¼ng ®Þnh ®îc gi¸ trÞ nghÖ
thuËt vµ néi dung cña t¸c phÈm.
Kh¸i qu¸t n©ng cao vÊn ®Ò.
IV. Híng dÉn chung:
- §Ó lµm tèt bµi v¨n çc em cÇn:
+ ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ
n¨ng tËp lµm v¨n ®· häc trong
ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS,
®Æc biÖt lµ v¨n biÓu c¶m.
+ ¤n luyÖn nh÷ng kiÕn thøc vµ
kÜ n¨ng TiÕng viÖt (®Æc biÖt
lµ vÒ c©u vµ çc biÖn ph¸p tu
tõ)
+ Quan s¸t, t×m hiÓu vµ t×m
çch diÔn ®¹t nh÷ng c¶m xóc,
suy ngÉm vÒ bµi th¬.
4.còng cè: çc bíc tiÕn hµnh lµm mét bµi v¨n biÓu c¶m, ph©n tÝch.
5. DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi míi: ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y.
E. Rót kinh nghiÖm:
......................................................................................................
......................................................................................................
........................................................
TiÕt thø: 8-9
Ngµy so¹n:
41

ChiÕn th¾ng mtao mx©y
A. Môc tiªu:
I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng:
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m đùoc ®Æc điÓm cña sö thi anh
hïng trong viÖc x©y dùng kiÓu “ nh©n vËt anh hïng sö thi” vÒ
nghÖ thuËt miªu t¶ vµ sö dông ng«n tõ.
2.Kü n¨ng: biÕt çch ph©n tÝch mét v¨n b¶n sö thi anh hïng ®Ó
thÊy dîc gi¸ trÞ c¶ sö thi vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt.
1.æn ®Þnh
2.KiÓm tra bµi cò: ? Ph©n tÝch çc ®Æc trng c¬ b¶n cña v¨n häc
d©n gian. 3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: Sö thi §am san lµ niÒm tù hµo lín lao nhÊt cña
®ång bµo £- §ª . Lµ s¶n phÈm tinh thÇn v« cïng quÝ gi¸ cña hä.
®ång bµo T©y Nguyªn thêng kÓ cho nhau nghe trong nh÷ng ng«i
nhà Rông. VËy, ®Ó hiÓu vÒ sö thi §am San chóng ta t×m hiÓu bµi
“ChiÕn th¾ng MTao Mx©y”
H§1
? Em hiÓu thÕ nµo lµ sö thi. ë
níc ta cã nh÷ng lo¹i sö thi d©n
gian nµo
- ThÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt kh¸c
sö thi: chÊt liÖu thÇn tho¹i chØ
cã thÓ trë thµnh sö thi khi:
- ND: ®îc hÖ thèng ho¸ thµnh
mét cèt truyÖn phøc t¹p
-NNNT: v¨n vÇn hoÆc v¨n xu«i.
Sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tù sù:
dÉn truyÖn, ®éc tho¹i, ®èi tho¹i
-Qui m«: hoµnh tr¸ng, ®å sé.
H§2
I. Vµi nÐt vÒ sö thi:
1. kh¸i niÖm: sgk
2. Ph©n lo¹i: 2 lo¹i.
- Sö thi thÇn tho¹i: ®îc x©y dùng
trªn c¬ së çc truyÖn kÓ vÒ sù
h×nh thµnh thÕ giíi vµ mu«n
loµi, con ngêi vµ bé téc thêi cæ
®¹i.
- Sö thi anh hïng: kÓ vÒ cuéc
®êi vµ chiÕn c«ng cña nh÷ng tï
trëng anh hïng- chiÕn c«ng Êy
cã ý nghÜa víi c¶ céng ®ång.
II. Sö thi §am San:
1.Tãm t¾t: sgk
42

Giíi thiÖusö thi §S
H§3
? VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch.
HS ®äc theo ph©n vai
? H·y chØ ra çc nh©n vËt ®·
tham gia vµo cuéc chiÕn gi÷a
DS vµ MTao Mx©y. Vai trß cña
çc nh©n vËt.
H§4
? Trong cuéc chiÕn ®Êu gi÷a
§S vµ MtaoMxay ®îc t¸c gi¶ kÓ
qua nh÷ng chÆng nµo.
? Cuéc khiªu chiÕn cña §S ®èi
víi kÎ thï cña m×nh ®îc diÔn t¶
nh thÕ nµo. Cã nhËn xÐt g× vÒ
çch diÔn t¶ ®ã.
2.Néi dung:
- §am San lµ sö thi nái tiÕng cña
d©n téc £- §ª
- Miªu t¶ nh÷ng chiÕn c«ng oanh
liÖt vµ kh¸t väng tù do cña §am
San theo hai chñ ®Ò:
+ §Êu tranh chèng nh÷ng rµng
buéc c¶ tËp tôc h«n nh©n mÉu
quyÒn: tôc nèi d©y.
+ §Êu tranh chèng nh÷ng tï tr-
ëng thï ®Þch.
III. §o¹n trÝch:
1 VÞ trÝ: n»m ë ®o¹n giòa t¸c
phÈm.
2. ®äc- hiÓu:
-Çc nh©n vËt tham gia lµm nçi
râ sù kiÖn:
+ Mtao Mx©y: cíp vî §S-> cuéc
chiÕn næ ra-> nh©n vËt ®èi thñ
cña §S.
+ §S: ®¸nh Mtao Mx©y dµnh l¹i
h¹nh phóc riªng (lµ nh©n vËt
chÝnh, nh©n vËt trung t©m
quyÕt ®Þnh diÔn biÕn cèt
truyÖn)
+ ¤ng trêi: nh©n vËt thÇn k×
hç trî cho §S.
+ HnhÞ: nh©n vËt trî thñ trao
vËt thÇn k× cho §S. Cïng víi
nh©n vËt «ng trêi sù trî lùc cña
HnhÞ thÓ hiÖn qan niÖm vÒ
cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa c¶
nh©n vËt anh hïng.
+ QuÇn chóng: ®ãng vai trß
hËu thuÈn cho nh©n vËt chÝnh-
> bÞ l«i cuèn bëi søc m¹nh vµ
môc ®Ých chiÕn ®Êu cña nh©n
vËt chÝnh.
=> søc m¹nh vµ lý tëng cña ç
nh©n ngêi anh hïng biÓu tîng
cho søc m¹nh vµ lý tëng c¶ c¶
céng ®ång.
1. H×nh tîng nh©n vËt §S
trong cuéc chiÕn víi Mtao Mx©y:
-§S®Õn ch©n cÇu thang kÎ thï
43

§am San
- §Õn ch©n cÇu thang khiªu
chiÕn-> rÊt chñ ®éng.
- Dngf lêi nãi khÝch dô Mtao
Mx©y ra khái nhµ xuèng ®¸nh
tay ®«i víi m×nh.
- Th¸ch ®ä dao.
- Do¹ ph¸ sµn, ®èt nhµ.
- Coi khinh kÎ thï kh«ng b»ng
con lîn, con tr©u.
- Kh«ng thÌm ®¸nh trém lóc
Mtao Mx©y ®ang ®i xuèng cÇu
thang (tù tin, ®µng hoµng)
=> cuèi cïng dô ®îc kÎ thï quyÕt
®Êu víi m×nh.
? VËy, cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S
vµ Mtao Mx©ydiÔn ra ra sao.
§am San
- KhÝch Mtao Mx©y móa tríc.
- §S døng kh«ng nhóc nhÝch.->
võa thÊy ®îc tµi nghÖ cña kÎ thï
võa béc lé ®îc b¶n lÜnh cña
m×nh.
- §S móa khiªn: “mét lÇn xèc...
phÝa t©y”-> móa khiªn rÊt ®Ñp
thÓ hiÖn tµi n¨ng vµ søc khoÎ c¶
§S-ngêi dòng sÜ.
- NhËn ®îc miÕng trÇu c¶ vî->
søc khoÎ §S t¨ng lªn gÊp béi,
móa khiªn cµng nhanh, m¹nh vµ
®Ñp (nh b·o, nh lèc,...)
- §©m vµo ®ïi, vµo ngêi Mtao
Mx©y nhng kh«ng thñng.
- Trong giÊc m¬ ®îc «ng trêi
m¸ch kÕ: dïng chµy mßn nÐm
vµo vµnh tai kÎ thï lµ ®îc.
-> ®uæi theo Mtao Mxay ®Õn
khiªu chiÕn.
-c¶nh hai ngêi móa khiªn.
- C¶nh hai ngêi ®uæi nhau, §S
®©m kh«ng thñng ®ïi Mtao
Mx©y.
- Nhê «ng trêi m¸ch kÕ, §S giÕt
Mtao Mx©y.
=> trong trËn chiÕn gi÷a §S vµ
MtaoMxay lu«n cã sù ®èi lËp:
Mtao Mx©y
- Nhµ giµu cã, réng r·i, sang
träng.
BÞ ®éng, sî h·i, do dù, rôt rÌ
kh«ng d¸m xuèng-> trªu tøc §S
(tay ta «m...)
- Sî ®¸nh bÊt ngê ph¶i ra.
- H×nh d¸ng Mtao Mx©y hung
h·n, d÷ tîn nh mét vÞ thÇn, khiªn
trßn nh ®Çu có, g¬m ãng ¸nh nh
çi cÇu vßng -> tÇn ngÇn do dù.
Cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S vµ
Mtao Mx©y diÔn ra qa çc hiÖp:
* HiÖp1: c¶nh hai ngêi móa
khiªn.
Mtao Mx©y
- Vµo móa khiªn: khiªn kªu l¹ch
x¹ch nh qu¶ míp kh«.
- Tù xem m×nh lµ mét tíng qen
®¸nh thiªn h¹, xÐo n¸t ®Êt ®ai
thiªn h¹, b¾t tï binh -> chñ quan,
ng¹o m¹n.
- Mtao Mx©y bíc cao bíc thÊp,
chÐm trît khoeo ch©n kÎ thï, chØ
tróng çi ch¶o cét tr©u-> bá ch¹y,
võa ch¹y võa chèng ®ì -> cÇu
cøu HnhÞ qu¨ng cho miÕng
trÇu.
* HiÖp2:
44

ng· l¨n quay xuèng ®Êt -> hái
téi cíp vî -> giÕt Mtao Mx©y.
=> §s chiÕn th¾ng trë thµnh
mét tï trëng giµu m¹nh nhÊt
vïng.
? Sù chiÕn th¾ng ®ã cã ý
nghÜa nh thÕ nµo.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi
tiÕt HnhÞ nÐm miÕng trÇu cho
§S vµ chi tiÕt «ng trêi m¸ch kÕ
cho §S.
? em cã nhËn xÐt g× cuéc
chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng cña
§S (cuéc chiÕn ®Ê cã g©y c¶m
gi¸c ghª rîn kh«ng? Sau khi giÕt
Mtao Mx©y §S cã tµn s¸t t«i tí,
cã ®èt ph¸ dµy xÐo ®Êt ®ai cña
y kh«ng? Chµng chiÕn ®Êu
nh»m môc ®Ých g×) T×m nh÷ng
chi tiÕt chøng minh tuy §S cã
môc ®Ých riªng nhng l¹i cã ý
nghÜa vµ tÇm quan träng chng
cho céng ®ång.
? Nh©n vËt §S ®îc giíi thiÖ nh
thÕ nµo vÒ vÎ ®Ñp th©n h×nh
diÖn m¹o.
- H×nh ¶nh §S ®îc miªu t¶ qua
c¸i nh×n ®Çy ngìng mé-> vÒ vÎ
®Ñp vµ søc m¹nh.
- BÞ chµy mßn ®©m vµo vµnh
tai -> cïng ®êng ng· l¨n xuènh
®Êt.
- Gi¶ dèi cÇu xin tha m¹ng.
- BÞ giÕt.
* ý nghÜa chiÕn th¾ng:
- ThÓ hiÖn vÎ ®Ñp, søc m¹nh
cña ngêi anh hïng-> céng ®ång.
- Kh¸t väng hoµ b×nh hoµ hîp tù
do.
- §S ¨n trÇu-> søc m¹nh t¨ng lªn:
t×nh nghÜa vî chång- søc m¹nh
thÇn linh.
- Nh©n vËt «ng trêi còng gièng
nh «ng tiªn «ng bôt trong truyÖn
cæ tÝch cña ngêi kinh -> sù
m¸ch kÕ cña «ng trêi thÓ hiÖn
sù gÇn gñi gi÷a con ngêi víi thÇn
linh.
- Tuy cã môc ®Ých riªng - chiÕn
®Êu ®Ó dµnh l¹i vî- dµnh l¹i h¹nh
phóc riªng cho m×nh nhng l¹i cã
Ých cho toµn thÓ céng ®ång->
bu«n lµng ®îc më réng.
- Sau khi chiÕn th¾ng §S gäi t«i
tí, d©n lµngMtao Mx©y ®i theo
m×nh.
- §S ra lÖnh d©n lµng ¨n mõng.
=> §S lµ mét ngêi giµu cã, lµ
niÒm tù hµo cña d©n téc-> lµ
nh©n vËt lý tëng cña ngêi £-§ª.
2. H×nh tîng nh©n vËt §S trong
lÔ ¨n mõng chiÕn th¾ng:
- VÎ ®Ñp k× diÖu c¶ th©n h×nh
diÖn m¹o:
45

? Cã nhËn xÐt g× vÒ çch miªu
t¶.
? VËy, lÔ ¨n mõng ®îc kh¾c ho¹
ra sao.
? Trong lÔ ¨n mõng cã g× ®Æc
biÖt? T¹i sao §S ra lÖnh ®¸nh
lªn nhiÒ lo¹i chiªng cßng? Vai
trß c¶ nã ®èi víi céng ngêi £-§ª.
H§5
? Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ
thuËt cña ®o¹n trÝch
+ Tãc ch¶y dµi ®Çy nong hoa.
+U èng kh«ng biÕt say.
+ ChuyÖn trß kh«ng biÕt ch¸n.
+ Ngùc qÊn chÐo tÊm mÒn
chiÕn.
+ §«i m¾t long lanh, b¾p
ch©n to b»ng c©y xµ ngang,
b¾p ®ïi to...
+ Søc ngang voi ®ùc, h¬i thë
Çm Çm nh sÊm.
- Ng«n ng÷ so s¸nh ®éc ®¸o + h«
ng÷ + giäng v¨n hµo hïng => ca
ngîi ngêi anh hïng.
- LÔ ¨n mõng:
+ Nhµ §S chËt nÝch t«i tí.
+ ¡n uèng ®«ng vui.
+ Tï trëng gÇn xa ®Òu ®Õn vµ
th¸n phôc.
- Trong lÔ ¨n mõng §S thÓ hiÖn
niÒm vi lín b»ng çch næi lªn
nhiÒu chiªng lín, nhá. Më tiÖc
nhá, tiÖc to mêi mäi ngêi cïng ¨n
uèng vi ch¬i.
-> Tù hµo vÒ sù giµu cã cña thÞ
téc. Chiªng cßng vµ ©m thanh
cña nã hÕt søc quan träng. §ã lµ
b¶n s¾c riªng vµ l©u ®êi cña çc
d©n téc thiÓu sè nãi chung vµ
cña ngêi £-§ª nãi riªng -> sù giµu
co, sang träng vÒ mÆt vËt chÊt
vµ tinh thÇn cña tï trëng vµ thÞ
téc.
3. Vµi nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ
thuËt:
- Ng«n ng÷ sö thi:
+ Ng«n ng÷ ngêi kÓ chuyÖn:
miªu t¶ nh©n vËt vµ cuéc chiÕn.
+ Ng«n ng÷ nh©n vËt cã nhiÒu
c©u mÖnh lÖnh(¬ diªng...)
- Giäng ®iÖu trang träng, chËm
r·i, víi çc phÐp so s¸nh, phãng
®¹i, liÖt kª, trïng ®iÖp, t¹o dùng
khing c¶nh hoµnh tr¸ngtrong sö
thi.
=> TÊt c¶ gãp phÇn lµm cho sö
46

thi cã vÎ ®Ñp hoµnh tr¸ng, ngêi
nghe nh ®îc sèng l¹i thêi xa xa.
=> ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y lµ
mét ®oan trÝch hÊp dÉn cña sö
thi §S. Ca ngîi vÎ ®Ñp dòng m¹nh
cña ngêi anh hïng. §ång thêi thÓ
hiÖn tÊm lßng träng danh dù,
g¾n bã víi h¹nh phóc gia ®×nh,
thiÕt tha víi cuéc sèng b×nh yªn,
phån vinh cña thÞ téc.
4.còng cè: Sö thi §S ®· lµm sèng l¹i qu¸ khø hµo hïng cña ngêi £-§ª
thêi cæ ®¹i. §ã còng lµ kh¸t väng cña ®ång bµo c¸c d©n téc T©y
Nguyªn ngµy nay- mét T©y Nguyªn gi÷a lßng ®Êt níc giµu m¹nh,
®oµn kÕt, thèng nh¸t-> môc tiªumµ c¶ níc ta cïng ®ång bµo T©y
Nguyªn v¬n tíi.
5. DÆn dß: - VÒ nhµ t×m ®äc sö thi §am San
- ChuÈn bÞ bµi míi: v¨n b¶n.
......................................................................................................
......................................................................................................
........................................................
Gi¸o ¸n v¨n 10 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ
§T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp
TiÕt thø: 10 LUYỆN TẬP :
Ngµy so¹n:
V¨n b¶n
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: Qua tiÕt häc gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u
h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc.
2.Kü n¨ng: øng dông c¸c kiÕn ®· häc vµo qu¸ tr×nh t¹o lËp vµ
lÜnh héi v¨n b¶n.
47

1.æn ®Þnh
2.KiÓm tra bµi cò: ? thÕ nµo lµ v¨n b¶n? ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc çc em ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc
c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n. vËy, ®Ó kh¾c s©u h¬n vÒ mÆt kiÕn thøc ®ã
chóng ta tiÕn hµnh lµm bµi tËp
H§1-Cho hs t×m hiÓu ®o¹n v¨n
T37-sgk.
? Ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt
vÒ chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.
->(1luËn ®iÓm, 2 luËn cø, 4
luËn chøng)
? Ph©n tÝch sù ph¸t triÓn cña
chñ ®Ò trong ®o¹n v¨n (tõ ý kh¸i
qu¸t ®Õn ý cô thÓ qua çc cÊp
®é)
? §Æt nhan ®Ò cho ®o¹n v¨n.
H§2
? S¾p xÕp çc c©u trong ®o¹n
thµnh mét v¨n b¶n hoµn chØnh,
m¹ch l¹c vµ ®Æt cho v¨n b¶n
mét nhan ®Ò cho phï hîp.
- §¬n xin phÐp nghØ häc lµ mét
Bµi 1:
- §o¹n v¨n cã mét chñ ®Ò thèng
nhÊt, c©u chèt ®øng ë ®Çu
c©u. C©u chèt (c©u chñ ®Ò) ®-
îc lµm râ b»ng çc c©u tiÕp theo:
gi÷a c¬ thÓ vµ m«i trêng cã ¶nh
hëng qua l¹i víi nhau.
+ M«i trêng cã ¶nh hëng tíi mäi
®Æc tÝnh cña c¬ thÓ.
+ So s¸nh çc l¸ mäc trong çc
m«i trêng kh¸c nhau.
* Cïng ®Ëu Hµ Lan.
* L¸ c©y m©y.
* L¸ c¬ thÓ biÕn thµnh gaØ¬
c©y x¬ng rång thuéc miÒn kh«
r¸o.
* Dµy lªn nh c©y l¸ báng.
- Hai c©u: m«i trêng cã ¶nh hëng
tíi ®Æc tÝnh cña c¬ thÓ. So
s¸nh l¸ mäc trong m«i trßng kh¸c
nhau lµ hai c©u thuéc hai luËn
cø, 4 c©u sau lµ luËn chøng lµm
râ luËn cø vµo luËn ®iÓm (c©u
chñ ®Ò)
- ý chung cña ®o¹n(c©u chèt->
c©u chñ ®Ò-> luËn ®iÓm) ®·
®îc triÓn khai râ rµng.
- Nhan ®Ò: m«i trêng vµ c¬ thÓ.
Bµi 2: T38-sgk.
- S¾p xÕp nh sau: a-c-e-b-d.
- Tiªu ®Ò: bµi th¬ “ViÖt B¾c”.
Bµi 3:
- §¬n göi cho çc thÇy c« gi¸o,
48

v¨n b¶n. H·y x¸c ®Þnh:
? §¬n viÕt cho ai.? Ngêi viÕt
®¬n ë c¬ng vÞ nµo
? Môc ®Ých viÕt ®¬n lµ g×
? Néi dung c¬ b¶n cña l¸ ®¬n
? ViÕt mét sè c©u kh¸c tiÕp
theo c©u v¨n díi ®©y ®Ó t¹o mét
v¨n b¶n cã néi dung thèng nhÊt,
sau ®ã ®Æt nhan ®Ò cho v¨n
b¶n nµy.
“M«i trêng sèng cña loµi ngêi
hiÖn nay ®ang bÞ huû ho¹i ngµy
cµng nghiªm träng.
®Æc biÖt lµ thÇy c« chñ nhiÖm.
Ngêi viÕt lµ häc sinh.
- Môc ®Ých: xin phÐp ®îc nghØ
häc
- ND: nªu râ hä tªn, lý do xin
nghØ, thêi gian nghØ vµ høa
thùc hiÖn chÐp bµi lµmnhthÕ
nµo.
Bµi 4:
- MT sèng cña... nghiªm träng.
+ Rõng ®Çu nguån ®ang bÞ
chÆt ph¸, khai th¸c bõa b·i lµ
nguyªn nh©n g©y ra h¹n h¸n, lë
lôt kÐo dµi.
+ Çc s«ng suèi ngµy cµng bÞ
c¹n kiÖt vµ bÞ « nhiÓm do çc
chÊt th¶i cña çc khu c«ng
nghiÖp, cña çc nhµ m¸y.
+ Çc chÊt th¶i nhÊt lµ bao ni
l«ng vøt bõa b·i trong khi ta cha
cã qui ho¹ch xö lý hµng ngµy.
+ Ph©n bãn, thuèc trõ s©u, trõ
cá sö dông kh«ng theo qui
ho¹ch.
- TÊt c¶ ®· ®Õn møc b¸o ®éng
vÒ m«i sèng cña loµi ngêi.
- Tiªu ®Ò: M«i trêng sèng kªu
cøu.
9. Còng cè: ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña v¨n b¶n.
10. DÆn dß: lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk.
So¹n bµi míi: TruyÖn An D¬ng V¬ng vµ MÞ Ch©u - Träng Thuû.
.....................................................................................................
.....................................................................................................
........................................................
Gi¸o ¸n v¨n 10 ,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi
Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp 0946.380.536
th¹c sÜ Ph¹m V¨n Trô
49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

Çc h×nh thøc kÕt cÊu cña v¨n b¶n thuyÕt minh
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: gióp hs tr×nh bµy vµ ph©n tÝch ®îc çc h×nh thøc kÕt cÊu c¬
b¶n cña v¨n b¶n thuyÕt minh: k/c theo thêi gian, kh«ng gian, trËt tù logÝc cña
®èi tîng thuyÕt minh vµ nhËn thøc cña ngêi ®äc, kÕt cÊu hçn hîp.
2. KÜ n¨ng: x©y dùng ®îc kÕt cÊu cho bµi v¨n thuyÕt minh vÒ çc ®èi tîng
theo kiÓu giíi thiÖu, tr×nh bµy.
3.Th¸i ®é: häc vµ lµm bµi ®Çy ®ñ, nghiªm tóc.
66

B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh, ®Æt c©u hái, ph©n tÝch.
1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu.
2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.
1.æn ®Þnh:
2.KiÓm tra bµi cò: kh«ng.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: v¨n b¶n thuyÕt minh cã kÕt cÊu nh thÕ nµo vµ khi thuyÕt
minh mét vÊn ®Ò ta chon h×nh thøc kÕt cÊu ra sao. Chóng ta t×m hiÓu bµi
? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh.
? Theo em cã bao nhiªu kiÓu thuyÕt
minh.
- §äc hai v¨n b¶n ë sgk-tr¶ lêi c©u
hái.
? H·y x¸c ®Þnh ®èi tîng vµ môc
®Ých thuyÕt minh cña tõng v¨n b¶n.
? T×m çc ý chÝnh t¹o thµnh néi
dung thuyÕt minh cña tõng v¨n b¶n.
? Ph©n tÝch çch s¾p xÕp çc ý
trong tõng v¨n b¶n. Gi¶i thÝch c¬ së
cña çch s¾p xÕp Êy.
? Qua viÖc t×m hiÓu hai v¨n b¶n
trªn h·y cho biÕt thÕ nµo lµ kÕt cÊu
cña v¨n b¶n thuyÕt minh.
I. Kh¸i niÖm:
- VB thuyÕt minh lµ kiÓu vb nh»m giíi
thiÖu tr×nh bµy chÝnh x¸c, kquan vÒ cÊu
t¹o t/c, qhÖ, gi¸ trÞ cña mét sù vËt hiÖn t-
îng, 1 vÊn ®Ò thuéc tù nhiªn xh, con ngêi.
II. KÕt cÊu cña v¨n b¶n thuyÕt minh:
1. T×m hiÓu v¨n b¶n: 1,2 sgk
- VB1: giíi thiÖu héi thæi c¬m thi ë §ßng
V©n thuéc §ång Th¸p, huyÖn §an Ph¬ng,
Hµ T©y-> giíi thiÖu víi ngêi ®äc t/g, ®Þa
®iÓm vµ diÔn biÕn cña lÔ héi + ý nghÜa
cña lÔ héi víi ®/s tinh thÇn cña ngêi l®.
+ Giíi thiÖu s¬ qua lµng §ång V¨n, §ång
Th¸p, §an Phîng, Hµ T©y.
+ Th«ng lÖ lµng më héi trong ®ã cã
thæi c¬m thi vµo ngµy 15-1.
+ LuËt lÖ vµ h×nh thøc thi cö.
+ Néi dung héi thi (diÔn biÕn cuéc thi).
+ §¸nh gi¸ kÕt qu¶.
+ ý nghÜa héi thi.
=> Çc ý ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù thêi
gian.
- VB2: giíi thiÖu bëi Phóc Tr¹ch - Hµ
TÜnh -> c¶m nhËn ®îc h×nh d¸ng mµu
s¾c, h¬ng vÞ vµ sù bæ dìng cña bëi
Phóc Tr¹ch.
+ Trªn níc ta cã nhiÒu lo¹i bëi, trong ®ã
cã bëi PT.
+ Miªu t¶ h×nh thÓ cña bëi, hiÖn tr¹ng
bªn trong cña bëi PT.
+ Gi¸ trÞ cña bëi PT.
=> Çc ý ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù hçn
hîp.
2. KÕt luËn:
- Lµ sù tæ chøc s¾p xÕp çc thµnh tè cña
VB thµnh mét ®¬n vÞ thèng nhÊt hoµn
chØnh vµ phï hîp víi mqhÖ bªn trong
hoÆc bªn ngoµi víi nhËn thøc con ngêi.
III. LuyÖn tËp:
Bµi 1: sgk.
67

? NÕu ph¶i thuyÕt minh bµi “Tá
Lßng” (thuËt hoµi) cña Ph¹m Ngò
L·o th× chän h×nh thøc kÕt cÊu nµo
- H×nh thøc kÕt cÊu hçn hîp
+ Giíi thiÖu PNL lµ mét vÞ tíng vµ còng
lµ m«n kh¸ch, lµ con rÔ TrÇn Quèc TuÊn.
+ §· tõng ®¸nh ®«ng, dÑp b¾c.
+ Ca ngîi søc m¹nh cña qu©n d©n ®êi
TrÇn trong ®ã cã PNL.
+ PNL cßn b¨n kho¨n v× nî c«ng danh.
=> vÎ ®Ñp cña ngêi trai ®êi TrÇn, ©m
vang mét thêi lÞch sö hµo hïng cña d©n
téc.
4.còng cè: xem phÇn ghi nhí ë sgk
5.DÆn dß: - lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk.
- chuÈn bÞ bµi: lËp dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh.
6.Rut kinh nghiệm :
***
LËp dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: gióp hs thÊy ®îc sù cÇn thiÕt cña viÖc lËp dµn ý khi lµm v¨n
nãi chung vµ viÕt bµi v¨n thuyÕt minh nãi riªng.
2. KÜ n¨ng: còng cè v÷ng ch¾c h¬n kÜ n¨ng lËp dµn ý.
3.Th¸i ®é: häc vµ lµm bµi ®Çy ®ñ, nghiªm tóc.
B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh, ®Æt c©u hái, ph©n tÝch.
1.æn ®Þnh:
2.KiÓm tra bµi cò: ? V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g× ? kÕt cÊu cña v¨n b¶n
thuyÕt minh.
3. Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: lËp dµn ý cho mét bµi v¨n thuyÕt minh lµ mét kh©u rÊt
quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh lµm bµi. VËy, lËp dµn ý nh thÕ
nµo chóng ta cïng t×m hiÓu bµi.
68

? Nh¾c l¹i bè côc 3 phÇn cña mét
bµi v¨n vµ nhiÖm vô cña mçi phÇn.
? Bè côc 3 phÇn cã phï hîp víi bµi
v¨n thuyÕt minh kh«ng.
? So s¸nh phÇn më bµi vµ kÕt bµi
cña v¨n tù sù th× v¨n b¶n thyÕt minh
cã nh÷ng ®iÓm t¬ng ®ång vµ kh¸c
biÖt nµo
? Çc tr×nh tù s¾p xÕp ý cho phÇn
th©n bµi kÓ díi ®©y cã phï hîp víi
yªu cÇu cña bµi thuyÕt minh kh«ng.
? Çc bíc tiÕn hµnh mét bµi v¨n
thuyÕt minh.
? LËp dµn ý cho bµi v¨n thuyÕt minh
sau:
I. Dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh:
b- Më bµi: giíi thiÖu svËt,sviÖc,®/s cô thÓ
cña bµi viÕt.
- Th©n bµi: n/ d chÝnh cña bµi viÕt
- KÕt bµi: nªu suy nghÜ, hµnh ®éng cña
ngêi viÕt.
-> Phï hîp -> v¨n TM lµ kqu¶ cña thao t¸c
lµm v¨n. Còng cã lóc ngêi viÕt ph¶i miªu t¶
nªu c¶m xóc, tr×nh bµy sù viÖc.
- Nh×n chung lµ t¬ng ®ång.
- Kh¸c: ë phÇn kÕt bµi - VB tù sù chØ cÇn
nªu c¶m nghÜ cña ngêi viÕt.
VBTM ph¶i trë l¹i ®Ò tµi thyÕt minh, lu l¹i
nh÷ng suy nghÜ c¶m xóc l©u bÒn trong
lßng ®éc gi¶.
- Tr×nh tù t/ g (tõ xa ®Õn nay)
- Tr×nh tù k/g ( tõ xa ->gÇn, trong ra
ngoµi, tõ trªn xuèng díi)
- Tr×nh tù nhËn thøc cña con ngêi (tõ
quen ®Õn l¹, dÔ thÊy ®Õn khã thÊy...)
- Tr×nh tù c/m - ph¶n b¸c hoÆc ph¶n b¸c-
c/m.
II. LËp dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh:
1. X¸c ®Þnh ®Ò tµi:
2. LËp dµn ý:
- Më bµi: nªu ®îc ®Ò tµi bµi viÕt.
Cho ngêi ®äc nhËn ra kiÓu VB cña bµi
lµm. Thu hót sù chó ý c¶ ngêi ®äc ®èi víi
®Ò tµi.
- Th©n bµi:
+ t×m ý, chän ý: ý ph¶i phï hîp vµ lµm râ
®îc ®iÒu cÇn thuyÕt minh.
+ S¾p xÕp ý: theo hÖ thèng thèng nhÊt
kh«ng trïng lÆp hay chång chÐo.
- KÕt bµi: trë l¹i ®Ò tµi cña bµi thuyÕt
minh.
Lu l¹i nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xcs ë ®éc
gi¶.
III. LuyÖn tËp:
Giíi thiÖu mét t¸c gi¶ v¨n häc
- MB:
- TB: cÇn nªu ®îc:
+ Çch 1: th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña t¸c
gi¶.
TiÓu sö cña t/ g tõ khi sinh ®Õn khi mÊt,
theo tõng giai ®o¹n cña c/®.
T¸c phÈm cña t/g chia theo g®o¹n, ®Ò tµi,
thÓ lo¹i, theo h×nh thøc v¨n tù...
+ Çch 2: th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña t¸c
gi¶ theo tõng giai ®o¹n quan träng cña c/®.
- KB:
PhÇn më bµi vµ kÕt bµi ph¶i lµm ®îc
69

nh÷ng ®iÓm chÝnh nh lÝ thuyÕt ë sgk ®·
nªu.
4.còng cè: xem phÇn ghi nhí ë sgk
5.DÆn dß: - lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk.
- chuÈn bÞ bµi: Phú Sông Bạch Đằng
6. Rut kinh nghiệm:
***
Phó s«ng b¹ch ®»ng
-Tr¬ng H¸n Siªu-
A. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: gióp hs c¶m nhËn ®îc néi dung yªu níc vµ t tëng nh©n v¨n c¶
bµi phó s«ng B§. ND y/n thÓ hiÖn ë niÒm tù hµo vÒ chiÕn c«ng lÞch sö vµ
chiÕn c«ng thêi TrÇn trªn dßng s«ng B§. t tëng nh©n v¨n thÓ hiÖn qua viÖc
®Ò cao vai trß, vÞ trÝ, ®øc ®é cña con ngêi, coi ®©y lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh
®èi víi sù nghiÖp cøu níc.
ThÊy ®îc nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña thÓ phó.
2. KÜ n¨ng: ph©n tÝch tèt bµi phó.
3.Th¸i ®é: båi dìng lßng y/n, niÒm tù hµo d©n téc vµ ý thøc tr©n träng
nh÷ng ®Þa danh lÞch sö vµ danh nh©n lÞch sö.
B.Ph¬ng ph¸p: Ph¸t vÊn, gîi më, ph©n tÝch
1.æn ®Þnh:
2.KiÓm tra bµi cò:
3.Bµi míi:
a. §Æt vÊn ®Ò: B§ lµ mét dßng s«ng næi tiÕng cña ViÖt Nam. N¬i ®©y ®·
trë thµnh niÒm tù hµo cña qu©n d©n §¹i ViÖt. Dßng s«ng vµ nh÷ng chiÕn
c«ng hiÓn h¸ch ®· lµ niÒm c¶m høng hoµi cæ hµo hïng cña bao thÕ hÖ thi
nh©n. B§GP cña THS lµ mét t¸c phÈm tiªu biÓu.
70

Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (13)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Similar to Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản