SlideShare a Scribd company logo
1 of 52
Download to read offline
Holonik İmalat ve Holonik
Yerleşim Düzenlemesi
Tesis Yerleştirme Problemlerine Genel
Bakış
 Farklı uygulama alanlarına sahip olan Tesis
 Yerleştirme Problemleri (TYP) genellikle
 Hard Combinatorial problemler olarak bilinir.
 Literatürde TYP’ne çözüm üretmek amacı ile
 deterministik ve sezgisel çok sayıda yaklaşım
 bulunmaktadır.
TYP’de Performans Kısıtları
Alvarenga, A. G., Negreiros, F. J., and Mestria, M. 2000.

  Tesisler arasındaki akışları azaltmak,
  Üretim sistemi içinde darboğazlar oluşturmayarak, ürünlerin ve
  parçaların düzenli akışını sağlamak,
  Tesislerin yerleştirildikleri alanları rasyonalize etmek
  Teknolojik ilerleme ve yeni pazar talepleri doğrultusunda,
  tesislerin eklenmesine yada değiştirilmesine müsaade edecek
  esnekliği sağlamak.
TYP’de Kullanılan Modeller

 Kusiak, A. and Heragu S. 1987,
 quadratic assignment problem (QAP),
 quadratic set covering problem,
 linear integer programming problem,
 mixed integer programming problem,
 graph theoretic problem.

 (ABSMODEL 1, ABSMODEL 2, ABSMODEL 3
 Heragu,1996)
TYP’de Kullanılan Algoritmalar

                            ALGORİTMALAR


    Optimal Algoritmalar                    Sezgisel Algoritmalar



                           ALGORİTMALAR



 KURULUŞ ALG               GELİŞTİRME ALG             HİBRİT ALG
Sezgisel Algoritmalar

 Kuruluş Algoritmaları
   Modified Spanning Tree (MST) Algorithm
   CORELAP
 Geliştirme Algoritmaları
   2-Opt Algorithm
   3-Opt Algorithm
   CRAFT
 Hibrit Algoritmalar
   BLOCKPLAN
İLERİ OPTİMAL ALGORİTMALAR
  Dal Sınır Algoritması
  Ayrıştırma Algoritması
  Kesim Düzlemi Algoritması

İLERİ SEZGİSEL ALGORİTMALAR
  Modified Penalty Algorithm
  Simulated Annealing Algorithm
  Tabu Search
  Genetic Algorithm
  Graph Theoretic Approach
HOLONİK YAKLAŞIM

 Holon kelimesini ilk olarak Arthur Koestler, 1989’da
 ortaya atmıştır.
 Holon kelimesi, Yunanca da bütün anlamına gelen
 “holos” kelimesi ile parça anlamına gelen “on” son
 ekinin birleştirilmesinden oluşmuştur.
 Holonlar, kendi altlarında olan parçalardan
 bağımsız bütünler ve kendilerini kapsayan daha
 büyük bütünlere bağımlı parçalardır.
Holonların iki temel niteliği,
  Otonom ve
  Müşterek (işbirlikçi) olmalarıdır.

Otonomluk, holonların bütünlüğünü, kendi
kendilerini düzenlemeleri anlamında;

Müştereklik ise, holonların parçalı olmasını,
bütünleşme anlamında ifade etmektedir.
Koestler’in çalışması kullanışlı bir altyapı
sağlamaktadır.

Holonik İmalat Sistemi Konsorsiyumu
terminoloji açısından daha spesifik ve daha
doğru tanımlar geliştirmiştir.
Holon: Bilgi ve fiziksel objeleri dönüştürmek,
taşımak, depolamak ve/veya doğrulamak için
imalat sistemlerinin otonom ve müşterek yapı
bloğudur. Holonlar, bilgi işleme parçası ve
genellikle fiziksel işleme parçalarından
oluşurlar. Bir holon diğer bir holonun parçası
olabilir.
Otonomi: Bir varlığın, kendi plan ve/veya
stratejilerinin yönetiminin, yaratılması ve
kontrol edilmesi yeteneğidir.
Müştereklik: Bir varlıklar setinin iki taraflı
kabul edilebilir planlar geliştirdiği ve bu
planları yönettiği bir prosesdir.
Holarşi: Bir hedef yada amacı başarmak için
birlikte çalışan holonlar sistemidir. Holarşi,
holonların temel işbirliği kurallarını ve
özerkliklerinin limitlerini tanımlar.
Holonik İmalat Sistemi: Siparişin
alınmasından tasarım, üretim ve
pazarlamaya kadarki imalat aktivitelerinin
bütününü, çevik imalat girişimi için entegre
eden holarşidir.
Holonik İmalat Sisteminin
Gelişim Süreci
JIT

  ÜRÜN İÇİN GEREKEN VE TEDARİKÇİLERDE İMAL EDİLEN
  PARÇALARIN, OEM’LERİN MONTAJ TESİSLERİNE TESLİM
  EDİLMESİ DEMEKTİR.
  BU SENARYODA MONTAJIN ANA BÖLÜMÜ OEM’LERİN
  TESİSİNDE GERÇEKLEŞİR.
  ÜRÜN KARMASI OLUŞTURABİLMEK VE BİREYSEL MONTAJA
  OLANAK SAĞLAYABİLMEK AMACIYLA UZUN MONTAJ HATLARI
  VE GENİŞ ARALIKLAR GEREKTİRİR.
Holonik İmalat Sisteminin
Gelişim Süreci
 JIT ll

 OEM İLE TEDARİKÇİ ARASINDA DAHA YAKIN İLİŞKİ ÖNGÖRÜR.
 OEM’İN TESİSİNDE TEDARİKÇİNİN TEMSİLCİSİ BULUNUR.
 TEMSİLCİ OEM’İN ENVANTER TUTMAK VE ÜRETİM SİPARİŞİ
 VERİRKEN KULLANDIĞI ENFORMASYONA ERİŞME HAKKINA
 SAHİPTİR.
 TEMSİLCİ BU SAYEDE TEDARİKÇİYE ERKEN UYARIDA
 BULUNABİLİR.
 BÖYLELİKLE TEDARİKÇİ JIT ANLAYIŞINDA OLDUĞU GİBİ
 OEM’İN SİPARİŞLERİNİ KARŞILAMAK AMACIYLA STOK
 TUTMAK ZORUNDA KALMAZ!!!
 JIT II HEM OEM’İN, HEM TEDARİKÇİNİN BEKLENMEYEN
 ÜRETİM DEĞİŞİKLİKLERİNE HIZLI VE UYUMLU YANIT
 VERMESİNİ AMAÇLAR.
Holonik İmalat Sisteminin
Gelişim Süreci
MODULAR SEQUENCING
 DAHA YAKIN OEM-TEDARİKÇİ İLİŞKİSİ HEDEFLER!
 TEDARİKÇİ OEM’İN ÜRETİM ÇİZELGELEME FAALİYETLERİNİ
 INTERNET/EXTRANET SAYESİNDE GERÇEK ZAMANLI OLARAK
 İZLER.
 DAHA AZ STOK DÜZEYİ İLE GÜVENİLİR, TAM ZAMANINDA
 ÜRETİM GERÇEKLEŞTİRİLİR.
 PARÇALAR SON MONTAJ HATTINA MODÜLLER HALİNDE,
 ÖRNEĞİN 3-4 SAATLİK ARALARLA, SEKANSLI OLARAK GELİR.
 DAHA KISA MONTAJ HATLARI, DAHA AZ YER İLE AYNI ÇIKTI
 ELDE EDİLEBİLİR.
 ÜRETİM ÇİZELGELERİ DÜZGÜNLEŞİR
Holonik İmalat Sisteminin
Gelişim Süreci
YAN SANAYİCİ TESİSLERİ
(SUPPLIER PARKS)

 BU ÇALIŞMA BİÇİMİNDE TEDARİKÇİLER PARÇALARI
 OTOMATİK KONVEYÖRLER İLE OEM’E TESLİM EDER.
 PEK ÇOK DEDICATED SUPPLIER OEM’İN ANA MONTAJ HATTI
 YAKININA KONUŞLANIR, DAHA İYİ İŞBİRLİĞİ KURULUR.
 MALZEME YÖNETİMİ VE ÇİZELGELEME İYİLEŞİR.
Holonik İmalat Sisteminin
Gelişim Süreci
 HOLONİK İMALAT SİSTEMİ

 PARTNERLİĞİN VE KONUMSAL YAKINLIĞIN YARARLARINI
 MAKSİMİZE ETMEK İÇİN TEDARİKÇİLERİN MONTAJCI
 OLARAK OEM’LERİN FABRİKALARINDA ÇALIŞMASI:
 “MONTAJ İÇİNDE MONTAJ”, İÇ İÇE YAPI.
 HOLONİK YAPI YÜKSEK DÜZEYDE İŞBİRLİĞİ, İLETİŞİM İLE
 OPERASYONEL/YÖNETSEL FAALİYETLERİN
 ENTEGRASYONUNU GETİRİR.
 WIP STOKLARI AZALIR, SORUNLAR SİSTEM YAKLAŞIMIYLA
 ÖNLENİR.
 HOLONLAR OTONOMDURLAR, ÖRGÜTE DİKEY DEĞİL,
 YATAY HİYERARŞİYLE BAĞLIDIRLAR.
ÖRNEK BİR UYGULAMA

 Yapım konusu olan iş, OEM’in ihtiyacı olan teknik
 bilgileri ile planları verilen araçların, işletmenin
 ihtiyaçları doğrultusunda ve adetlerde yapım işi olup,
 işletme yapımcının üreteceği parçaların kalite
 kontrollerinin yapılması ile uygun olanlarının
 alınmasını taahhüt eden bir sözleşmedir.
 Bu anlaşma içerisinde;
     yapım esaslarını,
     işin bedelini,
     imalat yerinin kiralanmasını,
     makine ve tesis kiralanabilmesini ve
     asıl işletmenin olanaklarından faydalanmayı içeren karşılıklı
     taahhütler bulunmaktadır.
Yapım (üretim) esasları;
  Üretim için gerekli hammadde, yarı mamul ve işletme
  malzemesi işveren işletme tarafından karşılanacaktır.
  Üretici, işverenden aldığı madde ve malzemeleri sadece
  işveren için ve usulüne uygun olarak kullanacaktır.
  İşveren işletme üretimde en fazla %1’lik bir fire oranının
  olmasına izin vermektedir.
  Üretici, işveren firma tarafından sipariş edilen işleri, diğer
  işlerinden önce ve sürelerinde yapmayı taahhüt eder.
  Ancak işveren işletme, üreticiye üretim için yeterli ve
  önceden bildireceği bir süre verir.
İşin Bedeli;
    Üretici tarafından yapılacak iş için, işveren firma operasyon
    planlarına göre tespit edilecek parça başı (akort) ücret
    ödeyecektir.
İmalat Yeri Kiralaması;
    Üreticinin talebi ve işveren firmanın uygun görmesi halinde imalat
    işinin gerçekleştirilmesi için uygun bir yer temin edilerek üreticiye
    kiralanabilir.
Makine ve Tesis Kiralanabilmesi;
    Üreticinin talep etmesi durumunda, işveren işletme makine ve
    tesisleri ile kullanımı için gerekli takım tutucu, aparat ve diğer
    aksesuarlar, üreticiye zimmetle verilebilir. Kiralanan teçhizat
    hiçbir şekilde işveren işletmenin işyeri sınırları dışına
    çıkartılamaz, zarar görmesi durumunda, bedeli üretici firma
    tarafından ödenir.
İşveren İşletme Olanakların Faydalanma;
    Üretici firma çalışanları, işveren işletmenin yemek ve personel
    taşıma imkanlarından, belirlenen ücretlerini ödemek şartı ile
    faydalanabilirler. İşveren işletmenin her türlü güvenliği için üretici
    yeni işe alacağı kişilerle, istihdam edeceği diğer personelin
    ikamet adresleri ile birlikte işveren işletmeye bildirmeyi ve
    sakıncalı olanları işe almamayı taahhüt ve kabul eder.
Sözleşmenin Süresi;
  İmalat yeri, makine ve tesis kiralaması ile ilgili süreler hariç,
  işverenin ihtiyacı olan ürün ve malzemenin üretimi süresince
  geçerli olup, işveren işletmenin ihtiyaç duyması ve üretici
  firmanın kabulü halinde yeni ürün, malzeme ve parçaların yapımı
  süresince uzatılabilir.
Malzeme ve Makine-Tesis ve Teçhizatın İadesi;
  Sözleşmenin sona ermesi halinde, üretici emaneten ve zimmetli
  olarak verilmiş bulunan mal/malzeme ile kiralanmış ise makine-
  tesis ve teçhizatlarla birlikte verilmiş bulunan takım, tutucu aparat
  ve aksesuarlarını işveren işletmeye iade etmeyi kabul ettiği gibi
  üretici kiralanan makine-tesis ve teçhizatlara ihtiyacı kalmadığını
  belirterek her zaman iade edebilir.
HOLONİSTİK YAKLAŞIM KULLANILARAK
HÜCRESEL İMALAT SİSTEMİ TASARIMI

 Hücre içi yerleşim problemini göz önünde
 bulundurarak, parça ailesi ve makine-hücre
 formasyonu problemlerini eşzamanlı olarak
 çözecek bütünleşik bir algoritmadan söz edilebilir.
 Her hücre kendi yeterliliğini sürdürebilmesi için en
 azından belirli miktarda bir fayda (kar) sağlaması ve
 bunun yanında holonistik bir yaklaşım uygulanarak
 sistem bütünün faydası da maksimize edilmelidir.
 Önerilen algoritma, iki alternatif çözüm sunmaktadır;
   birincisi, bağımsız hücrelerle,
   ikincisi ise hücreler arası hareketle.
GRUP TEKNOLOJİSİ (Tanımlar)

 Grup teknolojisi (GT); komponentler, parçalar ve
 prosesler arasındaki benzerlikleri göz önüne alarak
 yığın tipi üretimi, küçük partili üretime adapte
 etmeye çalışan yenilikçi bir yaklaşımdır.
 GT, kütle üretiminin faydalarını yüksek çeşitlilik ve
 orta ile düşük hacimli üretim miktarlarına taşımaya
 çalışır.
  Parça-aile ve makine-hücre şekillendirilmesi
 (PFMCF) probleminde makineler, benzer tasarım
 özellikleri veya üretim gereksinimleri olan parça
 gruplarını üretmek üzere gruplandırılır.
PFMCF PROBLEMLERİ
 Literatürde bu tür problemleri çözmek için çok çeşitli yaklaşımlar
 geliştirilmiştir.
 En bilinen metot, matris formülasyonu tekniğidir. Bu metotta ikili
 makine-parça indis matrisleri kullanır ve görülebilir kümeler
 şekillenene kadar satırlar ve sütunlar bazı ölçütlere göre tekrar
 tekrar düzenlenir.
 En genel amacı hücreler arası taşımaları ve taşıma maliyetlerini
 minimize etmektir.
 Var olan çalışmalar genellikle makine kapasitelerini tüm parçaları
 üretmeye yeterli olarak farz ederler.
 Bu nedenle, makine kapasiteleri, proses zamanları ve üretim
 hacimleri ihtiyaç duyulan makine kapasitelerini hesaplamak için
 tasarım prosesine dahil edilmelidir.
 Ek makine yatırımı maliyetine katlanılırsa, hücreler arası taşıma
 maliyeti azalır ve sonuç olarak ta hücre bağımsızlığı sağlanır.
PFMCF PROBLEMLERİ

 PFMCF problemi matematik programlama
 modelleri ile formülize edilmiştir.
  Bu modeller genellikle makul hesaplama
  zamanları içerisinde çözülemezler.
  İyi sezgisellerin geliştirilmesinde bir bakış açısı
  sunarlar.
  Tavlama benzetimi ve tabu arama sezgiselleri gibi
  yerel arama sezgiselleri, bu tip matematik
  programlama modellerinin çözümünde kullanılır.
PFMCF PROBLEMLERİNE HOLONİSTİK
YAKLAŞIM

 Birçok çalışmada, değişken üretim maliyeti, hazırlık
 maliyeti, hücreler arası ve hücre içi malzeme taşıma
 maliyetleri ve ek makine yatırım maliyeti gibi
 maliyetlerden biri veya birkaçı PFMCF
 problemlerinin çözümünde minimize edilir.
   Sistem performansı göz önüne alındığında maliyet
   minimizasyonu amacı çok önemlidir.
   Fakat bireysel olarak hücrelerin performansına bakılırsa
   hücreler arası bir bağımlılığa sebep olur.
   Bir hücrenin para kaybetmesi diğer bir hücrenin para
   kazanmasına bağlı olabilir.
PFMCF PROBLEMLERİNE HOLONİSTİK
YAKLAŞIM
 Bu yüzden Hücresel İmalat Sistemi (HİS) tasarımı
 probleminin çözümünde, bireysel hücrelerin ve tüm
 sistemin performansını göz önüne alarak Holonistik
 Yaklaşım uygulanmaktadır.

   HoİS ve HİS arasında bazı benzerlikler vardır.
   HİS tasarımı HoİS’deki holonlara benzeyen hücrelerin
   şekillendirilmesi ile başlar.
   HoİS’de holonların, yerine getirecekleri görevleri vardır.
   HİS’de parça aileleri ve makine grupları, hücrenin görevini
   belirlemek için şekillendirilir.
PFMCF PROBLEMLERİNE HOLONİSTİK
YAKLAŞIM

 İki sistem arsındaki asıl fark,
 HoİS’deki varlıkların özerkliğidir.
   Özerklik, bir varlığın kendi plan ve stratejilerini
   yaratma ve kontrol etme yeteneğidir.
   Bu özellik HİS’de genellikle görülmez.
   Özerklik kavramı, HİS tasarımı probleminde kendi
   kendine yeten hücreler oluşturma anlamında
   tanıtılmıştır.
PROBLEMİN İFADE EDİLMESİ


 Amaç, PFMCF ve yerleşim problemlerini, hem
 sistem geneli hem de bireysel hücreler açısından
 karı maksimize etmek için, holonistik yaklaşımı
 kullanarak eş zamanlı çözmektir.
 Hücreleri şekillendirirken ve hücre içi yerleşimleri
 belirlerken
   üretim hacimleri,
   işleme zamanları,
   operasyon sıraları,
   alternatif rotalar ve
   makine kullanım seviyeleri gibi bazı önemli imalat konuları
   tasarım problemine dahil edilir.
PROBLEMİN İFADE EDİLMESİ

 Bu şartlar altında bir kar maksimizasyonu problemi bir KİT
 işletmesine uygulanmıştır.
 İşletme, HoİS’ni uygulayabilmek için fabrikanın bir kısmını küçük
 holonlara bölümlendirmiştir.
 İşletmenin özelleştirilmesinden dolayı holonlar şekillendirilmek
 üzere bireysel küçük işletmelere satılmıştır.
 Bu küçük işletmeler, ana şirket için parçalar üretmekte ve
 ürettiklerini satmaktadırlar.
 Bunun yanında, ürettiklerini başka firmalara da
 satabilmektedirler.
 Holonların temel karakteristiği, burada da görüldüğü gibi, ortak
 amaçları gerçekleştirmek için varlıkların işbirliği yapması ve kendi
 planlarını ve stratejilerini oluşturma ve kontrol etmelerinden gelen
 özerklikleridir.
ÖZERKLİĞİN SAĞLANMASI

 İşletmelerin birçoğu, özerkliklerini kısıtlayan ekonomik
 problemlerle karşılaşmaktadırlar.
 Düşük kullanım seviyeleri ve çok sayıda hücreler arası
 hareketten dolayı yeterli karı (faydayı) sağlayamamaktadırlar.
 Önerilen algoritmada, bireysel hücrelerin etkinliği hücreler için
 minimum kar seviyesi kullanılması ile başarılmaya çalışılmıştır.
 Bireysel holonların karından etkilenen sistemin karı da holonlar
 için önemlidir.
 Ortak amacı başarmak için işbirliği yapılmaktadır.
 Bu yüzden modelde, kar maksimizasyonu amacı ile birlikte düşük
 kar seviyesi kısıtı kullanılmıştır.
MODELİN VARSAYIMLARI
 Parça sayıları ve makine tiplerinin önceden bilindiği varsayılmıştır.
 Her parçanın sabit talebi, alternatif rotası ve her rota için önceden
 belirlenmiş işleme zamanları bilinmektedir.
 İşleme zamanları parça hacimleri ile birlikte, ihtiyaç duyulan her tip
 makinenin sayısının belirlenmesinde kullanılmaktadır.
 Parçaların operasyon sıralaması hücre içi yerleşimin belirlenmesinde
 önemlidir.
 Bir hücreye atanmış birden fazla aynı makine varsa, çift makinelerin
 paralel olarak yerleştirildiği varsayılmıştır.
 Hammadde, üretim, malzeme taşıma ve ek makine yatırım maliyetleri
 ve parçaların satış fiyatlarının önceden bilindiği varsayılmıştır.
 Parayla ilgili terimler kar maksimizasyonu amacı içinde yer alacaktır.


 Bu kabuller altında, parça aileleri ve parça rotaları,
 makine grupları, parçaların hücrelere atanmaları, sayıları
 ile birlikte makinelerin hücrelere atanmaları ve hücre
 içindeki makinelerin yerleri belirlenecektir.
Yerleşimi, parça atamalarını, rota seçimini ve
makine atamalarını belirlerken hücre boyutu,
düşük kullanım ve düşük kar seviyesi kısıtları
altında karı maksimize edecek bir karmaşık
tam sayılı programlama modeli
önerilmektedir.
Problemin parametreleri
p            Hücre sayısı
n            Parça sayısı
M            Tüm makine tipleri seti
Ri           i parçası için rota sayısı
Di           i parçasına talep
Yirkl        0 – 1 ikili değerleri; i parçası r. rotasında l makine tipinden hemen
             önce k makine tipinde işlem görecekse 1 değerini alır
hi           Bir hücre içindeki i parçasının birim malzeme taşıma maliyeti
cirk         Birim zaman için k makinesinde, r rotasını kullanan i parçasının birim
             üretim maliyeti
tirk         k makinesinde r rotasını kullanan i parçasının birim işleme zamanı
SPi          i parçasının birim satış fiyatı
RMi          i parçasının hammadde maliyeti
LPi          j hücresi için karın alt sınırı
Ak           k tipi makine için elde edilebilir birim kapasite
MAk          k tipi makinenin elde edilebilir sayısı
MCk          k tipi makine için ek makine yatırım maliyeti
CSj          j hücresine atanan makine sayısının üst limiti
U            Çok büyük sabit
Mir          i tipi parçanın r. Rotasındaki makineler seti
γkj          J hücresindeki k makine tipinin kullanım seviyesi için alt limit
Karar değişkenleri

                0 – 1 ikili değişkendir ve r. rotasındaki i parçasının j hücresine
Xirj            atanması durumunda 1 değerini alır
mkj             0 – 1 ikili değişkendir ve k makinesinin j hücresine atanması
                durumunda 1’e eşit olur
mlkj            j hücresindeki k makinesinin yeri
S+klj , S-klj   j hücresinde makine k ve l arasındaki atlama ve geri gidiş sayısı
αklj            0 – 1 ikili değişkendir ve j hücresinde l makinesi k makinesinin
                arkasına yerleştirilmişse (hemen arkasında olmayabilir) 1 değerini
                alır
δirjkl          0 – 1 ikili değişkendir ve j hücresine atanan i parçası r rotasını
                kullanırken, k makinesi, l makinesinden hemen önce
                yerleştirilmemişse 1 değerini alır
λj              0 – 1 ikili değişkendir ve j hücresi açık ise 1 değerini alır
Nkj             j hücresine atanan k tipi makinelerin sayısıdır
MNk             İhtiyaç duyulan ek k tipi makinelerin sayısı
Amaç Fonksiyonu
Parça ve makine ataması                                Yerleşimle ilgili kısıtlar
ve rota seçimi kısıtları




                           Düşük kar seviyesi kısıtı
Makine kapasite kısıtları
Düşük kullanım seviyesi kısıtı      (ek makine ihtiyacını da belirler)




 Hücre boyutu kısıtı             Negatif olmama ve bütünsellik kısıtları
ALGORİTMA
Tam bağımsız hücreler oluşturarak problemi çözmek için bir lokal
arama sezgiseli önerilmiştir.

Önerilen algoritma 3 ana aşamadan oluşmaktadır.

İlk iki aşamada, ana probleme bir çözüm bulunmaya çalışılır.

Ek makine yatırım maliyetini azaltmak için hücreler arası
hareketler önemli olduğundan, tamamen bağımsız hücreler
oluşturma kabulü algoritmada göz ardı edilir.

Son aşamada ise, hücreler arası hareketler tanıtılır ve böylece
amaç fonksiyonu değeri geliştirilmeye çalışılır.
Aşama 1:
 Önerilen algoritmanın 1. aşamasında bir başlangıç
 çözümü bulunmaya çalışılır.
 Bu aşamada hücre içi yerleşim kısıtları ve düşük
 kullanım seviyesi kısıtları kaldırılır.

 Bunun sonucunda, hücre içindeki makinelerin yerleri
 tam olarak belirlenemez ve son yerleşim fizibil
 olmayabilir.
 Ana problem için fizibil sonuç elde edememe ihtimali
 ile birlikte bu hafifletilmiş probleme optimal çözümler
 türetilebilir.
 Ana problem için optimal çözüm çıkmamışsa 2.
 aşamaya, çıkmışsa 3. aşamaya geçilir.
Aşama 2:

 2. aşamada, ana probleme fizibil çözümler
 bulabilmek için parçalar diğer hücrelere atanarak
 veya parçalar için alternatif rotalar kullanılarak,
 alternatif çözümler bulunur.
 Amaç fonksiyonu değerindeki değişiklikler
 hesaplanarak uygun alternatifler bulunur.
 Çözümü değiştirmek için uygun alternatiflerden biri
 rassal olarak seçilir.
 Prosedür, mevcut çözüm için komşu araması
 yaparak, durdurma kriterine varılana kadar devam
 eder.
Aşama 3:

 2. aşamanın sonunda, tamamen bağımsız hücreler
 oluşturabilmek için bazı ek makine yatırımları gerekli
 olmuş olabilir.
 Karar verici bu aşamada, hücreler arası hareketlere
 izin vererek, ek yatırımları azaltabilir.
 Çizelgelemenin karışabilmesine rağmen, daha iyi bir
 malzeme akışı sayesinde hücreler arası hareket,
 bütün sisteme bakıldığında karlılığı artıracaktır.
 Hücreler arası hareketlere müsaade edilirken,
 hücrelerin bireysel karlılıkları amacı göz ardı
 edilmemektedir.
SAYISAL ÖRNEK
Her hücre için minimum kar seviyesi 746 olarak belirlenmiştir.




Hafifletilmiş problem CPLEX ile çözülmüştür.
OFV 10392 olarak bulunmuş ve kullanım seviyesi kısıtı
sağlanmasına rağmen ana problem için hücrelerin çözümü infizibildir.
Sonuç infizibil olduğundan 2. aşamaya geçilir.
2. aşamaya alternatif yerleşimler bulunarak başlanır.
Bu çalışmada, arama uzayını kontrol altında tutabilmek için
maksimum alternatif yerleşim sayısı 3 olarak belirlenmiştir.
Her hücre için belirlenen alternatifler arasından biri ilk yerleşim olarak
seçilir.
En düşük kar seviyesi kısıtı sağlanır.
Düşük kullanım seviyesi kısıtı sağlanır.
Ana problem için başlangıç çözümü fizibil olduğundan, geliştirme
olup olmayacağına bakmak için komşu araması yapılır.
2. Aşama sonunda elde edilen yerleşim
düzeni
3. Aşamada ise hücreler arası hareketler denenir.
  Öncelikli olarak, ek makineler kullanması gereken parçaların
  hücreler arasında hareket ettirilmesi denenir.
  Burada 1, 2 ve 5 makinelerinden satın almak gerekmektedir. 8, 9
  ve 10. parçalar hariç diğer parçalar bu makineleri kullanmaktadır
  ve hücreler arasında hareket edebilirler.
  Lokal arama ile alternatif kalmayıncaya kadar deneme yapılmaya
  devam ediliyor.
Sonuç olarak,
  12, 14 ve 15 numaralı parçalar hücreler arasında hareket ediyor
  Hücreler arası harekette mesafeleri azaltabilmek için 2. ve 3.
  hücreler yer değiştiriyor.
  Böylece, ek makine yatırım maliyeti 6074’den 4502’ye düşüyor
  ve toplam 9314’den 9316,5’e çıkıyor.
Holonik imalat yerlesimi

More Related Content

What's hot

Ikna ve Retorik - Safsatalar
Ikna ve Retorik - SafsatalarIkna ve Retorik - Safsatalar
Ikna ve Retorik - SafsatalarSebnem Ozdemir
 
Toplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimi
Toplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimiToplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimi
Toplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimigökcen iplikçi
 
Buyume ve Rekabet Stratejileri
Buyume ve Rekabet StratejileriBuyume ve Rekabet Stratejileri
Buyume ve Rekabet StratejileriElshan S. Maharov
 
Avainhenkilömallin esittely
Avainhenkilömallin esittelyAvainhenkilömallin esittely
Avainhenkilömallin esittelyTHL
 
Cagri Merkezi Insan Kaynaklari
Cagri Merkezi Insan KaynaklariCagri Merkezi Insan Kaynaklari
Cagri Merkezi Insan KaynaklariAretiasus
 
Kurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve YönetimiKurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve YönetimiMehmet Erduğan
 
PAZAR ANALİZİ.pptx
PAZAR ANALİZİ.pptxPAZAR ANALİZİ.pptx
PAZAR ANALİZİ.pptxEnesBrekci
 
Sponsorluğun Yapılma Nedenleri
Sponsorluğun Yapılma NedenleriSponsorluğun Yapılma Nedenleri
Sponsorluğun Yapılma NedenleriBarış Yıldırım
 
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal Medya
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal MedyaKurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal Medya
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal MedyaSocial Media Week Istanbul
 
Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....
Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....
Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....www.tipfakultesi. org
 

What's hot (20)

İnsan Kaynakları ve Örgütlenmesi
İnsan Kaynakları ve Örgütlenmesiİnsan Kaynakları ve Örgütlenmesi
İnsan Kaynakları ve Örgütlenmesi
 
Doğrudan Pazarlama
Doğrudan PazarlamaDoğrudan Pazarlama
Doğrudan Pazarlama
 
İKY - Kariyer Yönetimi
İKY - Kariyer YönetimiİKY - Kariyer Yönetimi
İKY - Kariyer Yönetimi
 
Ikna ve Retorik - Safsatalar
Ikna ve Retorik - SafsatalarIkna ve Retorik - Safsatalar
Ikna ve Retorik - Safsatalar
 
Toplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimi
Toplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimiToplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimi
Toplu beslenme sistemi personelleri için hijyen eğitimi
 
Pazarlama i̇letişimi
Pazarlama i̇letişimiPazarlama i̇letişimi
Pazarlama i̇letişimi
 
Bosch
BoschBosch
Bosch
 
Buyume ve Rekabet Stratejileri
Buyume ve Rekabet StratejileriBuyume ve Rekabet Stratejileri
Buyume ve Rekabet Stratejileri
 
Inovasyon
InovasyonInovasyon
Inovasyon
 
Avainhenkilömallin esittely
Avainhenkilömallin esittelyAvainhenkilömallin esittely
Avainhenkilömallin esittely
 
Inovasyon Sunusu
Inovasyon SunusuInovasyon Sunusu
Inovasyon Sunusu
 
Sosyal Medya Eğitimi Sunumu
Sosyal Medya Eğitimi SunumuSosyal Medya Eğitimi Sunumu
Sosyal Medya Eğitimi Sunumu
 
Basin bülteni̇ 29
Basin bülteni̇                          29Basin bülteni̇                          29
Basin bülteni̇ 29
 
Dijital Liderlik
Dijital LiderlikDijital Liderlik
Dijital Liderlik
 
Cagri Merkezi Insan Kaynaklari
Cagri Merkezi Insan KaynaklariCagri Merkezi Insan Kaynaklari
Cagri Merkezi Insan Kaynaklari
 
Kurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve YönetimiKurumsal İtibar ve Yönetimi
Kurumsal İtibar ve Yönetimi
 
PAZAR ANALİZİ.pptx
PAZAR ANALİZİ.pptxPAZAR ANALİZİ.pptx
PAZAR ANALİZİ.pptx
 
Sponsorluğun Yapılma Nedenleri
Sponsorluğun Yapılma NedenleriSponsorluğun Yapılma Nedenleri
Sponsorluğun Yapılma Nedenleri
 
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal Medya
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal MedyaKurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal Medya
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri ve Sosyal Medya
 
Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....
Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....
Enfeksiyon hastaliklarinda genel epidemiyolojik prensipler (fazlası için www....
 

Similar to Holonik imalat yerlesimi

Hücresel i malat
Hücresel i malatHücresel i malat
Hücresel i malatanswer3131
 
Web titreşim yeni
Web titreşim yeniWeb titreşim yeni
Web titreşim yenifiskerne
 
Flexible Manufacturing Systems- EİS
Flexible Manufacturing Systems- EİSFlexible Manufacturing Systems- EİS
Flexible Manufacturing Systems- EİSMehmet Lök
 
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1onurkoseoglu
 
Otomasyon YatıRıM Analizi
Otomasyon YatıRıM AnaliziOtomasyon YatıRıM Analizi
Otomasyon YatıRıM AnaliziEren YAMAN
 
eis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemlerieis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemleribugraodabasi
 
Kriz Ortamında Üretim Planlaması
Kriz Ortamında Üretim PlanlamasıKriz Ortamında Üretim Planlaması
Kriz Ortamında Üretim PlanlamasıEren YAMAN
 
Hücresel üretim
Hücresel üretimHücresel üretim
Hücresel üretimOsman Inan
 

Similar to Holonik imalat yerlesimi (10)

Hücresel i malat
Hücresel i malatHücresel i malat
Hücresel i malat
 
Web titreşim yeni
Web titreşim yeniWeb titreşim yeni
Web titreşim yeni
 
Flexible Manufacturing Systems- EİS
Flexible Manufacturing Systems- EİSFlexible Manufacturing Systems- EİS
Flexible Manufacturing Systems- EİS
 
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1Tam zamanında üsdfsdfretim 1
Tam zamanında üsdfsdfretim 1
 
Otomasyon YatıRıM Analizi
Otomasyon YatıRıM AnaliziOtomasyon YatıRıM Analizi
Otomasyon YatıRıM Analizi
 
Sunum
SunumSunum
Sunum
 
eis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemlerieis te malzeme taşıma sistemleri
eis te malzeme taşıma sistemleri
 
6.bölüm i̇ş anali̇zi̇
6.bölüm i̇ş anali̇zi̇6.bölüm i̇ş anali̇zi̇
6.bölüm i̇ş anali̇zi̇
 
Kriz Ortamında Üretim Planlaması
Kriz Ortamında Üretim PlanlamasıKriz Ortamında Üretim Planlaması
Kriz Ortamında Üretim Planlaması
 
Hücresel üretim
Hücresel üretimHücresel üretim
Hücresel üretim
 

More from Habip TAYLAN

çAlışma ergonomisi
çAlışma ergonomisiçAlışma ergonomisi
çAlışma ergonomisiHabip TAYLAN
 
Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)
Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)
Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)Habip TAYLAN
 
Nano teknolojide antibakteriyellik
Nano teknolojide antibakteriyellikNano teknolojide antibakteriyellik
Nano teknolojide antibakteriyellikHabip TAYLAN
 
Kanser tedavisinde nano
Kanser tedavisinde nanoKanser tedavisinde nano
Kanser tedavisinde nanoHabip TAYLAN
 
Stent ve nano stent
Stent ve nano  stentStent ve nano  stent
Stent ve nano stentHabip TAYLAN
 
Güneş panelleri 2
Güneş panelleri 2Güneş panelleri 2
Güneş panelleri 2Habip TAYLAN
 
Güneş panelleri .1
Güneş panelleri .1Güneş panelleri .1
Güneş panelleri .1Habip TAYLAN
 
Teksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇k
Teksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇kTeksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇k
Teksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇kHabip TAYLAN
 
Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)
Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)
Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)Habip TAYLAN
 
Nano teknoloji ve tip uygulamaları
Nano teknoloji ve tip uygulamalarıNano teknoloji ve tip uygulamaları
Nano teknoloji ve tip uygulamalarıHabip TAYLAN
 
Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)
Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)
Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)Habip TAYLAN
 
Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )
Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )
Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )Habip TAYLAN
 
Savunma sanayisinde nano teknoloji
Savunma sanayisinde nano teknolojiSavunma sanayisinde nano teknoloji
Savunma sanayisinde nano teknolojiHabip TAYLAN
 
Güneş panelleri ve nano teknoloji kullanımı
Güneş panelleri ve nano teknoloji kullanımıGüneş panelleri ve nano teknoloji kullanımı
Güneş panelleri ve nano teknoloji kullanımıHabip TAYLAN
 
üRetim yönetimi ders notları( üretim sistemleri)
üRetim yönetimi ders notları( üretim  sistemleri)üRetim yönetimi ders notları( üretim  sistemleri)
üRetim yönetimi ders notları( üretim sistemleri)Habip TAYLAN
 

More from Habip TAYLAN (20)

Tez sunum
Tez sunumTez sunum
Tez sunum
 
Tez
TezTez
Tez
 
çAlışma ergonomisi
çAlışma ergonomisiçAlışma ergonomisi
çAlışma ergonomisi
 
Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)
Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)
Ergonomi̇ ödev(fi̇zi̇ksel engelli̇ler i̇çi̇n bi̇r araştirma)
 
Nano teknolojide antibakteriyellik
Nano teknolojide antibakteriyellikNano teknolojide antibakteriyellik
Nano teknolojide antibakteriyellik
 
Kanser tedavisinde nano
Kanser tedavisinde nanoKanser tedavisinde nano
Kanser tedavisinde nano
 
Stent ve nano stent
Stent ve nano  stentStent ve nano  stent
Stent ve nano stent
 
Güneş panelleri 2
Güneş panelleri 2Güneş panelleri 2
Güneş panelleri 2
 
Güneş panelleri .1
Güneş panelleri .1Güneş panelleri .1
Güneş panelleri .1
 
Teksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇k
Teksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇kTeksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇k
Teksti̇l sektöründe nanoteknoloji̇k
 
Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)
Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)
Nanoteknoloji ve spor (tenis topu raketi golf topu raketi)
 
Nano teknoloji ve tip uygulamaları
Nano teknoloji ve tip uygulamalarıNano teknoloji ve tip uygulamaları
Nano teknoloji ve tip uygulamaları
 
Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)
Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)
Spor alanında nano teknoloji( ömer & şafak)
 
Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )
Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )
Otomoti̇v sektöründe nanoteknoloji̇(hüseyi̇n onur )
 
Savunma sanayisinde nano teknoloji
Savunma sanayisinde nano teknolojiSavunma sanayisinde nano teknoloji
Savunma sanayisinde nano teknoloji
 
Güneş panelleri ve nano teknoloji kullanımı
Güneş panelleri ve nano teknoloji kullanımıGüneş panelleri ve nano teknoloji kullanımı
Güneş panelleri ve nano teknoloji kullanımı
 
Erp' ye örneği
Erp' ye örneğiErp' ye örneği
Erp' ye örneği
 
üRetim yönetimi ders notları( üretim sistemleri)
üRetim yönetimi ders notları( üretim  sistemleri)üRetim yönetimi ders notları( üretim  sistemleri)
üRetim yönetimi ders notları( üretim sistemleri)
 
Mrp
MrpMrp
Mrp
 
Ibt end320 02-
Ibt end320 02-Ibt end320 02-
Ibt end320 02-
 

Holonik imalat yerlesimi

  • 1. Holonik İmalat ve Holonik Yerleşim Düzenlemesi
  • 2. Tesis Yerleştirme Problemlerine Genel Bakış Farklı uygulama alanlarına sahip olan Tesis Yerleştirme Problemleri (TYP) genellikle Hard Combinatorial problemler olarak bilinir. Literatürde TYP’ne çözüm üretmek amacı ile deterministik ve sezgisel çok sayıda yaklaşım bulunmaktadır.
  • 3. TYP’de Performans Kısıtları Alvarenga, A. G., Negreiros, F. J., and Mestria, M. 2000. Tesisler arasındaki akışları azaltmak, Üretim sistemi içinde darboğazlar oluşturmayarak, ürünlerin ve parçaların düzenli akışını sağlamak, Tesislerin yerleştirildikleri alanları rasyonalize etmek Teknolojik ilerleme ve yeni pazar talepleri doğrultusunda, tesislerin eklenmesine yada değiştirilmesine müsaade edecek esnekliği sağlamak.
  • 4. TYP’de Kullanılan Modeller Kusiak, A. and Heragu S. 1987, quadratic assignment problem (QAP), quadratic set covering problem, linear integer programming problem, mixed integer programming problem, graph theoretic problem. (ABSMODEL 1, ABSMODEL 2, ABSMODEL 3 Heragu,1996)
  • 5. TYP’de Kullanılan Algoritmalar ALGORİTMALAR Optimal Algoritmalar Sezgisel Algoritmalar ALGORİTMALAR KURULUŞ ALG GELİŞTİRME ALG HİBRİT ALG
  • 6. Sezgisel Algoritmalar Kuruluş Algoritmaları Modified Spanning Tree (MST) Algorithm CORELAP Geliştirme Algoritmaları 2-Opt Algorithm 3-Opt Algorithm CRAFT Hibrit Algoritmalar BLOCKPLAN
  • 7. İLERİ OPTİMAL ALGORİTMALAR Dal Sınır Algoritması Ayrıştırma Algoritması Kesim Düzlemi Algoritması İLERİ SEZGİSEL ALGORİTMALAR Modified Penalty Algorithm Simulated Annealing Algorithm Tabu Search Genetic Algorithm Graph Theoretic Approach
  • 8. HOLONİK YAKLAŞIM Holon kelimesini ilk olarak Arthur Koestler, 1989’da ortaya atmıştır. Holon kelimesi, Yunanca da bütün anlamına gelen “holos” kelimesi ile parça anlamına gelen “on” son ekinin birleştirilmesinden oluşmuştur. Holonlar, kendi altlarında olan parçalardan bağımsız bütünler ve kendilerini kapsayan daha büyük bütünlere bağımlı parçalardır.
  • 9. Holonların iki temel niteliği, Otonom ve Müşterek (işbirlikçi) olmalarıdır. Otonomluk, holonların bütünlüğünü, kendi kendilerini düzenlemeleri anlamında; Müştereklik ise, holonların parçalı olmasını, bütünleşme anlamında ifade etmektedir.
  • 10. Koestler’in çalışması kullanışlı bir altyapı sağlamaktadır. Holonik İmalat Sistemi Konsorsiyumu terminoloji açısından daha spesifik ve daha doğru tanımlar geliştirmiştir.
  • 11. Holon: Bilgi ve fiziksel objeleri dönüştürmek, taşımak, depolamak ve/veya doğrulamak için imalat sistemlerinin otonom ve müşterek yapı bloğudur. Holonlar, bilgi işleme parçası ve genellikle fiziksel işleme parçalarından oluşurlar. Bir holon diğer bir holonun parçası olabilir.
  • 12. Otonomi: Bir varlığın, kendi plan ve/veya stratejilerinin yönetiminin, yaratılması ve kontrol edilmesi yeteneğidir.
  • 13. Müştereklik: Bir varlıklar setinin iki taraflı kabul edilebilir planlar geliştirdiği ve bu planları yönettiği bir prosesdir.
  • 14. Holarşi: Bir hedef yada amacı başarmak için birlikte çalışan holonlar sistemidir. Holarşi, holonların temel işbirliği kurallarını ve özerkliklerinin limitlerini tanımlar.
  • 15. Holonik İmalat Sistemi: Siparişin alınmasından tasarım, üretim ve pazarlamaya kadarki imalat aktivitelerinin bütününü, çevik imalat girişimi için entegre eden holarşidir.
  • 16. Holonik İmalat Sisteminin Gelişim Süreci JIT ÜRÜN İÇİN GEREKEN VE TEDARİKÇİLERDE İMAL EDİLEN PARÇALARIN, OEM’LERİN MONTAJ TESİSLERİNE TESLİM EDİLMESİ DEMEKTİR. BU SENARYODA MONTAJIN ANA BÖLÜMÜ OEM’LERİN TESİSİNDE GERÇEKLEŞİR. ÜRÜN KARMASI OLUŞTURABİLMEK VE BİREYSEL MONTAJA OLANAK SAĞLAYABİLMEK AMACIYLA UZUN MONTAJ HATLARI VE GENİŞ ARALIKLAR GEREKTİRİR.
  • 17. Holonik İmalat Sisteminin Gelişim Süreci JIT ll OEM İLE TEDARİKÇİ ARASINDA DAHA YAKIN İLİŞKİ ÖNGÖRÜR. OEM’İN TESİSİNDE TEDARİKÇİNİN TEMSİLCİSİ BULUNUR. TEMSİLCİ OEM’İN ENVANTER TUTMAK VE ÜRETİM SİPARİŞİ VERİRKEN KULLANDIĞI ENFORMASYONA ERİŞME HAKKINA SAHİPTİR. TEMSİLCİ BU SAYEDE TEDARİKÇİYE ERKEN UYARIDA BULUNABİLİR. BÖYLELİKLE TEDARİKÇİ JIT ANLAYIŞINDA OLDUĞU GİBİ OEM’İN SİPARİŞLERİNİ KARŞILAMAK AMACIYLA STOK TUTMAK ZORUNDA KALMAZ!!! JIT II HEM OEM’İN, HEM TEDARİKÇİNİN BEKLENMEYEN ÜRETİM DEĞİŞİKLİKLERİNE HIZLI VE UYUMLU YANIT VERMESİNİ AMAÇLAR.
  • 18. Holonik İmalat Sisteminin Gelişim Süreci MODULAR SEQUENCING DAHA YAKIN OEM-TEDARİKÇİ İLİŞKİSİ HEDEFLER! TEDARİKÇİ OEM’İN ÜRETİM ÇİZELGELEME FAALİYETLERİNİ INTERNET/EXTRANET SAYESİNDE GERÇEK ZAMANLI OLARAK İZLER. DAHA AZ STOK DÜZEYİ İLE GÜVENİLİR, TAM ZAMANINDA ÜRETİM GERÇEKLEŞTİRİLİR. PARÇALAR SON MONTAJ HATTINA MODÜLLER HALİNDE, ÖRNEĞİN 3-4 SAATLİK ARALARLA, SEKANSLI OLARAK GELİR. DAHA KISA MONTAJ HATLARI, DAHA AZ YER İLE AYNI ÇIKTI ELDE EDİLEBİLİR. ÜRETİM ÇİZELGELERİ DÜZGÜNLEŞİR
  • 19. Holonik İmalat Sisteminin Gelişim Süreci YAN SANAYİCİ TESİSLERİ (SUPPLIER PARKS) BU ÇALIŞMA BİÇİMİNDE TEDARİKÇİLER PARÇALARI OTOMATİK KONVEYÖRLER İLE OEM’E TESLİM EDER. PEK ÇOK DEDICATED SUPPLIER OEM’İN ANA MONTAJ HATTI YAKININA KONUŞLANIR, DAHA İYİ İŞBİRLİĞİ KURULUR. MALZEME YÖNETİMİ VE ÇİZELGELEME İYİLEŞİR.
  • 20. Holonik İmalat Sisteminin Gelişim Süreci HOLONİK İMALAT SİSTEMİ PARTNERLİĞİN VE KONUMSAL YAKINLIĞIN YARARLARINI MAKSİMİZE ETMEK İÇİN TEDARİKÇİLERİN MONTAJCI OLARAK OEM’LERİN FABRİKALARINDA ÇALIŞMASI: “MONTAJ İÇİNDE MONTAJ”, İÇ İÇE YAPI. HOLONİK YAPI YÜKSEK DÜZEYDE İŞBİRLİĞİ, İLETİŞİM İLE OPERASYONEL/YÖNETSEL FAALİYETLERİN ENTEGRASYONUNU GETİRİR. WIP STOKLARI AZALIR, SORUNLAR SİSTEM YAKLAŞIMIYLA ÖNLENİR. HOLONLAR OTONOMDURLAR, ÖRGÜTE DİKEY DEĞİL, YATAY HİYERARŞİYLE BAĞLIDIRLAR.
  • 21. ÖRNEK BİR UYGULAMA Yapım konusu olan iş, OEM’in ihtiyacı olan teknik bilgileri ile planları verilen araçların, işletmenin ihtiyaçları doğrultusunda ve adetlerde yapım işi olup, işletme yapımcının üreteceği parçaların kalite kontrollerinin yapılması ile uygun olanlarının alınmasını taahhüt eden bir sözleşmedir. Bu anlaşma içerisinde; yapım esaslarını, işin bedelini, imalat yerinin kiralanmasını, makine ve tesis kiralanabilmesini ve asıl işletmenin olanaklarından faydalanmayı içeren karşılıklı taahhütler bulunmaktadır.
  • 22. Yapım (üretim) esasları; Üretim için gerekli hammadde, yarı mamul ve işletme malzemesi işveren işletme tarafından karşılanacaktır. Üretici, işverenden aldığı madde ve malzemeleri sadece işveren için ve usulüne uygun olarak kullanacaktır. İşveren işletme üretimde en fazla %1’lik bir fire oranının olmasına izin vermektedir. Üretici, işveren firma tarafından sipariş edilen işleri, diğer işlerinden önce ve sürelerinde yapmayı taahhüt eder. Ancak işveren işletme, üreticiye üretim için yeterli ve önceden bildireceği bir süre verir.
  • 23. İşin Bedeli; Üretici tarafından yapılacak iş için, işveren firma operasyon planlarına göre tespit edilecek parça başı (akort) ücret ödeyecektir. İmalat Yeri Kiralaması; Üreticinin talebi ve işveren firmanın uygun görmesi halinde imalat işinin gerçekleştirilmesi için uygun bir yer temin edilerek üreticiye kiralanabilir. Makine ve Tesis Kiralanabilmesi; Üreticinin talep etmesi durumunda, işveren işletme makine ve tesisleri ile kullanımı için gerekli takım tutucu, aparat ve diğer aksesuarlar, üreticiye zimmetle verilebilir. Kiralanan teçhizat hiçbir şekilde işveren işletmenin işyeri sınırları dışına çıkartılamaz, zarar görmesi durumunda, bedeli üretici firma tarafından ödenir. İşveren İşletme Olanakların Faydalanma; Üretici firma çalışanları, işveren işletmenin yemek ve personel taşıma imkanlarından, belirlenen ücretlerini ödemek şartı ile faydalanabilirler. İşveren işletmenin her türlü güvenliği için üretici yeni işe alacağı kişilerle, istihdam edeceği diğer personelin ikamet adresleri ile birlikte işveren işletmeye bildirmeyi ve sakıncalı olanları işe almamayı taahhüt ve kabul eder.
  • 24. Sözleşmenin Süresi; İmalat yeri, makine ve tesis kiralaması ile ilgili süreler hariç, işverenin ihtiyacı olan ürün ve malzemenin üretimi süresince geçerli olup, işveren işletmenin ihtiyaç duyması ve üretici firmanın kabulü halinde yeni ürün, malzeme ve parçaların yapımı süresince uzatılabilir. Malzeme ve Makine-Tesis ve Teçhizatın İadesi; Sözleşmenin sona ermesi halinde, üretici emaneten ve zimmetli olarak verilmiş bulunan mal/malzeme ile kiralanmış ise makine- tesis ve teçhizatlarla birlikte verilmiş bulunan takım, tutucu aparat ve aksesuarlarını işveren işletmeye iade etmeyi kabul ettiği gibi üretici kiralanan makine-tesis ve teçhizatlara ihtiyacı kalmadığını belirterek her zaman iade edebilir.
  • 25. HOLONİSTİK YAKLAŞIM KULLANILARAK HÜCRESEL İMALAT SİSTEMİ TASARIMI Hücre içi yerleşim problemini göz önünde bulundurarak, parça ailesi ve makine-hücre formasyonu problemlerini eşzamanlı olarak çözecek bütünleşik bir algoritmadan söz edilebilir. Her hücre kendi yeterliliğini sürdürebilmesi için en azından belirli miktarda bir fayda (kar) sağlaması ve bunun yanında holonistik bir yaklaşım uygulanarak sistem bütünün faydası da maksimize edilmelidir. Önerilen algoritma, iki alternatif çözüm sunmaktadır; birincisi, bağımsız hücrelerle, ikincisi ise hücreler arası hareketle.
  • 26. GRUP TEKNOLOJİSİ (Tanımlar) Grup teknolojisi (GT); komponentler, parçalar ve prosesler arasındaki benzerlikleri göz önüne alarak yığın tipi üretimi, küçük partili üretime adapte etmeye çalışan yenilikçi bir yaklaşımdır. GT, kütle üretiminin faydalarını yüksek çeşitlilik ve orta ile düşük hacimli üretim miktarlarına taşımaya çalışır. Parça-aile ve makine-hücre şekillendirilmesi (PFMCF) probleminde makineler, benzer tasarım özellikleri veya üretim gereksinimleri olan parça gruplarını üretmek üzere gruplandırılır.
  • 27. PFMCF PROBLEMLERİ Literatürde bu tür problemleri çözmek için çok çeşitli yaklaşımlar geliştirilmiştir. En bilinen metot, matris formülasyonu tekniğidir. Bu metotta ikili makine-parça indis matrisleri kullanır ve görülebilir kümeler şekillenene kadar satırlar ve sütunlar bazı ölçütlere göre tekrar tekrar düzenlenir. En genel amacı hücreler arası taşımaları ve taşıma maliyetlerini minimize etmektir. Var olan çalışmalar genellikle makine kapasitelerini tüm parçaları üretmeye yeterli olarak farz ederler. Bu nedenle, makine kapasiteleri, proses zamanları ve üretim hacimleri ihtiyaç duyulan makine kapasitelerini hesaplamak için tasarım prosesine dahil edilmelidir. Ek makine yatırımı maliyetine katlanılırsa, hücreler arası taşıma maliyeti azalır ve sonuç olarak ta hücre bağımsızlığı sağlanır.
  • 28. PFMCF PROBLEMLERİ PFMCF problemi matematik programlama modelleri ile formülize edilmiştir. Bu modeller genellikle makul hesaplama zamanları içerisinde çözülemezler. İyi sezgisellerin geliştirilmesinde bir bakış açısı sunarlar. Tavlama benzetimi ve tabu arama sezgiselleri gibi yerel arama sezgiselleri, bu tip matematik programlama modellerinin çözümünde kullanılır.
  • 29. PFMCF PROBLEMLERİNE HOLONİSTİK YAKLAŞIM Birçok çalışmada, değişken üretim maliyeti, hazırlık maliyeti, hücreler arası ve hücre içi malzeme taşıma maliyetleri ve ek makine yatırım maliyeti gibi maliyetlerden biri veya birkaçı PFMCF problemlerinin çözümünde minimize edilir. Sistem performansı göz önüne alındığında maliyet minimizasyonu amacı çok önemlidir. Fakat bireysel olarak hücrelerin performansına bakılırsa hücreler arası bir bağımlılığa sebep olur. Bir hücrenin para kaybetmesi diğer bir hücrenin para kazanmasına bağlı olabilir.
  • 30. PFMCF PROBLEMLERİNE HOLONİSTİK YAKLAŞIM Bu yüzden Hücresel İmalat Sistemi (HİS) tasarımı probleminin çözümünde, bireysel hücrelerin ve tüm sistemin performansını göz önüne alarak Holonistik Yaklaşım uygulanmaktadır. HoİS ve HİS arasında bazı benzerlikler vardır. HİS tasarımı HoİS’deki holonlara benzeyen hücrelerin şekillendirilmesi ile başlar. HoİS’de holonların, yerine getirecekleri görevleri vardır. HİS’de parça aileleri ve makine grupları, hücrenin görevini belirlemek için şekillendirilir.
  • 31. PFMCF PROBLEMLERİNE HOLONİSTİK YAKLAŞIM İki sistem arsındaki asıl fark, HoİS’deki varlıkların özerkliğidir. Özerklik, bir varlığın kendi plan ve stratejilerini yaratma ve kontrol etme yeteneğidir. Bu özellik HİS’de genellikle görülmez. Özerklik kavramı, HİS tasarımı probleminde kendi kendine yeten hücreler oluşturma anlamında tanıtılmıştır.
  • 32. PROBLEMİN İFADE EDİLMESİ Amaç, PFMCF ve yerleşim problemlerini, hem sistem geneli hem de bireysel hücreler açısından karı maksimize etmek için, holonistik yaklaşımı kullanarak eş zamanlı çözmektir. Hücreleri şekillendirirken ve hücre içi yerleşimleri belirlerken üretim hacimleri, işleme zamanları, operasyon sıraları, alternatif rotalar ve makine kullanım seviyeleri gibi bazı önemli imalat konuları tasarım problemine dahil edilir.
  • 33. PROBLEMİN İFADE EDİLMESİ Bu şartlar altında bir kar maksimizasyonu problemi bir KİT işletmesine uygulanmıştır. İşletme, HoİS’ni uygulayabilmek için fabrikanın bir kısmını küçük holonlara bölümlendirmiştir. İşletmenin özelleştirilmesinden dolayı holonlar şekillendirilmek üzere bireysel küçük işletmelere satılmıştır. Bu küçük işletmeler, ana şirket için parçalar üretmekte ve ürettiklerini satmaktadırlar. Bunun yanında, ürettiklerini başka firmalara da satabilmektedirler. Holonların temel karakteristiği, burada da görüldüğü gibi, ortak amaçları gerçekleştirmek için varlıkların işbirliği yapması ve kendi planlarını ve stratejilerini oluşturma ve kontrol etmelerinden gelen özerklikleridir.
  • 34. ÖZERKLİĞİN SAĞLANMASI İşletmelerin birçoğu, özerkliklerini kısıtlayan ekonomik problemlerle karşılaşmaktadırlar. Düşük kullanım seviyeleri ve çok sayıda hücreler arası hareketten dolayı yeterli karı (faydayı) sağlayamamaktadırlar. Önerilen algoritmada, bireysel hücrelerin etkinliği hücreler için minimum kar seviyesi kullanılması ile başarılmaya çalışılmıştır. Bireysel holonların karından etkilenen sistemin karı da holonlar için önemlidir. Ortak amacı başarmak için işbirliği yapılmaktadır. Bu yüzden modelde, kar maksimizasyonu amacı ile birlikte düşük kar seviyesi kısıtı kullanılmıştır.
  • 35. MODELİN VARSAYIMLARI Parça sayıları ve makine tiplerinin önceden bilindiği varsayılmıştır. Her parçanın sabit talebi, alternatif rotası ve her rota için önceden belirlenmiş işleme zamanları bilinmektedir. İşleme zamanları parça hacimleri ile birlikte, ihtiyaç duyulan her tip makinenin sayısının belirlenmesinde kullanılmaktadır. Parçaların operasyon sıralaması hücre içi yerleşimin belirlenmesinde önemlidir. Bir hücreye atanmış birden fazla aynı makine varsa, çift makinelerin paralel olarak yerleştirildiği varsayılmıştır. Hammadde, üretim, malzeme taşıma ve ek makine yatırım maliyetleri ve parçaların satış fiyatlarının önceden bilindiği varsayılmıştır. Parayla ilgili terimler kar maksimizasyonu amacı içinde yer alacaktır. Bu kabuller altında, parça aileleri ve parça rotaları, makine grupları, parçaların hücrelere atanmaları, sayıları ile birlikte makinelerin hücrelere atanmaları ve hücre içindeki makinelerin yerleri belirlenecektir.
  • 36. Yerleşimi, parça atamalarını, rota seçimini ve makine atamalarını belirlerken hücre boyutu, düşük kullanım ve düşük kar seviyesi kısıtları altında karı maksimize edecek bir karmaşık tam sayılı programlama modeli önerilmektedir.
  • 37. Problemin parametreleri p Hücre sayısı n Parça sayısı M Tüm makine tipleri seti Ri i parçası için rota sayısı Di i parçasına talep Yirkl 0 – 1 ikili değerleri; i parçası r. rotasında l makine tipinden hemen önce k makine tipinde işlem görecekse 1 değerini alır hi Bir hücre içindeki i parçasının birim malzeme taşıma maliyeti cirk Birim zaman için k makinesinde, r rotasını kullanan i parçasının birim üretim maliyeti tirk k makinesinde r rotasını kullanan i parçasının birim işleme zamanı SPi i parçasının birim satış fiyatı RMi i parçasının hammadde maliyeti LPi j hücresi için karın alt sınırı Ak k tipi makine için elde edilebilir birim kapasite MAk k tipi makinenin elde edilebilir sayısı MCk k tipi makine için ek makine yatırım maliyeti CSj j hücresine atanan makine sayısının üst limiti U Çok büyük sabit Mir i tipi parçanın r. Rotasındaki makineler seti γkj J hücresindeki k makine tipinin kullanım seviyesi için alt limit
  • 38. Karar değişkenleri 0 – 1 ikili değişkendir ve r. rotasındaki i parçasının j hücresine Xirj atanması durumunda 1 değerini alır mkj 0 – 1 ikili değişkendir ve k makinesinin j hücresine atanması durumunda 1’e eşit olur mlkj j hücresindeki k makinesinin yeri S+klj , S-klj j hücresinde makine k ve l arasındaki atlama ve geri gidiş sayısı αklj 0 – 1 ikili değişkendir ve j hücresinde l makinesi k makinesinin arkasına yerleştirilmişse (hemen arkasında olmayabilir) 1 değerini alır δirjkl 0 – 1 ikili değişkendir ve j hücresine atanan i parçası r rotasını kullanırken, k makinesi, l makinesinden hemen önce yerleştirilmemişse 1 değerini alır λj 0 – 1 ikili değişkendir ve j hücresi açık ise 1 değerini alır Nkj j hücresine atanan k tipi makinelerin sayısıdır MNk İhtiyaç duyulan ek k tipi makinelerin sayısı
  • 40. Parça ve makine ataması Yerleşimle ilgili kısıtlar ve rota seçimi kısıtları Düşük kar seviyesi kısıtı
  • 41. Makine kapasite kısıtları Düşük kullanım seviyesi kısıtı (ek makine ihtiyacını da belirler) Hücre boyutu kısıtı Negatif olmama ve bütünsellik kısıtları
  • 42. ALGORİTMA Tam bağımsız hücreler oluşturarak problemi çözmek için bir lokal arama sezgiseli önerilmiştir. Önerilen algoritma 3 ana aşamadan oluşmaktadır. İlk iki aşamada, ana probleme bir çözüm bulunmaya çalışılır. Ek makine yatırım maliyetini azaltmak için hücreler arası hareketler önemli olduğundan, tamamen bağımsız hücreler oluşturma kabulü algoritmada göz ardı edilir. Son aşamada ise, hücreler arası hareketler tanıtılır ve böylece amaç fonksiyonu değeri geliştirilmeye çalışılır.
  • 43. Aşama 1: Önerilen algoritmanın 1. aşamasında bir başlangıç çözümü bulunmaya çalışılır. Bu aşamada hücre içi yerleşim kısıtları ve düşük kullanım seviyesi kısıtları kaldırılır. Bunun sonucunda, hücre içindeki makinelerin yerleri tam olarak belirlenemez ve son yerleşim fizibil olmayabilir. Ana problem için fizibil sonuç elde edememe ihtimali ile birlikte bu hafifletilmiş probleme optimal çözümler türetilebilir. Ana problem için optimal çözüm çıkmamışsa 2. aşamaya, çıkmışsa 3. aşamaya geçilir.
  • 44. Aşama 2: 2. aşamada, ana probleme fizibil çözümler bulabilmek için parçalar diğer hücrelere atanarak veya parçalar için alternatif rotalar kullanılarak, alternatif çözümler bulunur. Amaç fonksiyonu değerindeki değişiklikler hesaplanarak uygun alternatifler bulunur. Çözümü değiştirmek için uygun alternatiflerden biri rassal olarak seçilir. Prosedür, mevcut çözüm için komşu araması yaparak, durdurma kriterine varılana kadar devam eder.
  • 45. Aşama 3: 2. aşamanın sonunda, tamamen bağımsız hücreler oluşturabilmek için bazı ek makine yatırımları gerekli olmuş olabilir. Karar verici bu aşamada, hücreler arası hareketlere izin vererek, ek yatırımları azaltabilir. Çizelgelemenin karışabilmesine rağmen, daha iyi bir malzeme akışı sayesinde hücreler arası hareket, bütün sisteme bakıldığında karlılığı artıracaktır. Hücreler arası hareketlere müsaade edilirken, hücrelerin bireysel karlılıkları amacı göz ardı edilmemektedir.
  • 47. Her hücre için minimum kar seviyesi 746 olarak belirlenmiştir. Hafifletilmiş problem CPLEX ile çözülmüştür. OFV 10392 olarak bulunmuş ve kullanım seviyesi kısıtı sağlanmasına rağmen ana problem için hücrelerin çözümü infizibildir.
  • 48. Sonuç infizibil olduğundan 2. aşamaya geçilir. 2. aşamaya alternatif yerleşimler bulunarak başlanır. Bu çalışmada, arama uzayını kontrol altında tutabilmek için maksimum alternatif yerleşim sayısı 3 olarak belirlenmiştir.
  • 49. Her hücre için belirlenen alternatifler arasından biri ilk yerleşim olarak seçilir. En düşük kar seviyesi kısıtı sağlanır. Düşük kullanım seviyesi kısıtı sağlanır. Ana problem için başlangıç çözümü fizibil olduğundan, geliştirme olup olmayacağına bakmak için komşu araması yapılır.
  • 50. 2. Aşama sonunda elde edilen yerleşim düzeni
  • 51. 3. Aşamada ise hücreler arası hareketler denenir. Öncelikli olarak, ek makineler kullanması gereken parçaların hücreler arasında hareket ettirilmesi denenir. Burada 1, 2 ve 5 makinelerinden satın almak gerekmektedir. 8, 9 ve 10. parçalar hariç diğer parçalar bu makineleri kullanmaktadır ve hücreler arasında hareket edebilirler. Lokal arama ile alternatif kalmayıncaya kadar deneme yapılmaya devam ediliyor. Sonuç olarak, 12, 14 ve 15 numaralı parçalar hücreler arasında hareket ediyor Hücreler arası harekette mesafeleri azaltabilmek için 2. ve 3. hücreler yer değiştiriyor. Böylece, ek makine yatırım maliyeti 6074’den 4502’ye düşüyor ve toplam 9314’den 9316,5’e çıkıyor.