1. หน่วยการเรียนที่ 6
เรื่อง การวาดรูปต่าง ๆ ที่เป็นเส้นตรงและการประยุกต์ใช้ในโปรแกรม
สาระการเรียนรู้พื้นฐาน
เทคโนโลยีสารสนเทศ ช่วงชั้นที่ 2 เป็นต้นไป
มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น
ใช้คอมพิวเตอร์ช่วงสร้ างชิ้นงานจากจินตนาการ หรืองานที่ทาในชีวิ ตประจาวัน อย่างมี
จิตสานึก และมีความรับผิดชอบ มฐ-ง 4.1 (10)
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
1. รู้จักและสามารถลาดับขั้นตอนการเขียนโปรแกรมได้
2. รู้จักและสามารถเขียนโปรแกรมเพื่อสร้างภาพที่เกิดจากการนาเอาเส้นตรงมาประกอบ
ในการสร้างภาพได้
3. รู้จักและสามารถนาคาสั่งต่างๆในภาษาโลโกมาประยุกต์ เพื่อเขียนโปรแกรมในการ
สร้างภาพได้
สื่อ - อุปกรณ์
1. ใบงาน
2. กระบวนการจัดการเรียนรู้
เรื่อง การวาดรูปต่าง ๆ ที่เป็นเส้นตรงและการประยุกต์ใช้ในโปรแกรม
3. อุปกรณ์การเรียน
เครื่องคอมพิวเตอร์พร้อมโปรแกรมการเรียนการสอน MICROWORLDS PRO
เวลาเรียน 5 คาบ

2. 85
กระบวนการจัดการเรียนรู้
1. ทบทวนคาสั่งต่าง ๆ ที่เรียนมาแล้วทั้งหมด
2. ผู้สอนทบทวนลาดับขั้นตอนในการเขียนโปรแกรมในบทเรียนนี้ผู้สอนต้องฝึกให้
ผู้เรียนวาดภาพตัวอักษรและตัวเลข ดังนี้
- โปรแกรมวาดภาพตัวอักษร ภาษาไทย หรือภาษาอังกฤษได้ โดยอาจจะให้เขียนชื่อ
โรงเรียน อักษรย่อโรงเรียน หรือชื่อตัวเองก็ได้
- โปรแกรมวาดภาพตัวเลข อาจจะให้วาดตัวเลข 0-9 ก็ได้
การเขียนโปรแกรมสาหรับอักษร
โปรแกรมการวาดอักษร ก มีลาดับขั้นตอนในการเขียนโปรแกรมดังนี้
1. วาดภาพ ก
2. จัดลาดับการวาดภาพ ก ได้ดังนี้
2.1 วาดขา ก ข้างซ้ายเป็นเส้นตรงดิ่งยาว 54 หน่วย โดยใช้คาสั่ง FORWARD 54
2.2 วาดหัว ก หมุนหัวเต่าไปทางขวา 45 องศา เขียนเส้นตรงยาว 6 หน่วย โดยใช้คาสั่ง
RIGHT 45
FORWARD 6
2.3 วาดหัว ก หมุนตัวเต่าไปทางซ้าย 90 องศา เขียนเส้นตรงยาว 6 หน่วย โดยใช้คาสั่ง
LEFT 90
FORWARD 6
2.4 หมุนหัวเต่ามาทางขวา 45 องศา โดยใช้คาสั่ง RIGHT 45
2.5 หมุนหัวเต่ามาทางขวา 90 องศา โดยใช้คาสั่ง RITHT 90
2.6 ลากเส้นตรงยาว 30 หน่วย โดยใช้คาสั่ง FORWARD 30
2.7 หมุนหัวเต่าไปทางขวา 90 องศา โดยใช้คาสั่ง RIGHT 90
2.8 ลากเส้นตรงตามแนวหัวเต่ายาว 63 หน่วย โดยใช้คาสั่ง FORWARD 63

3. 86
3. นาคาสั่งทั้งหมดมาเขียนโปรแกรม (ในหน้า PROCEDURE) ได้ดังนี้
TO FONT1
FORWARD 54
RIGHT 45
FORWARD 6
LEFT 90
FORWARD 6
RIGHT 45
RIGHT 90
FORWARD 30
RIGHT 90
FORWARD 63
PENUP
HT
END
ทดลองให้โลโก วาดภาพตามโปรแกรมที่เขียนไว้ ให้ออกจาก PROCEDURE ให้พิมพ์ชื่อ
FONT1 ในศูนย์คาสั่ง COMMAND CENTER
4. หลังจากที่โปรแกรมถูกต้องแล้วให้ผู้เรียนทาการ SAVE โปรแกรม โดยเลือกที่เมนูคาสั่ง แฟ้ม
(FILE) เลื่อนเมาส์มาเลือกคาสั่ง SAVE PROJECT

4. 87
เทคนิคการจัดกระบวนการเรียนรู้
 การเขียนโปรแกรมเป็นเส้นตรงในบทเรียนนี้ ผู้สอนควรเน้นให้ผู้เรียนใช้คาสั่งทุกคาสั่งที่
เรียนไปแล้วมาประกอบการวาดรูป เช่น คาสั่ง FD ,BK ,RT ,LT ,,PU ,PD ,,HT , ST
เป็นต้น และในการวาดรูปนั้นผู้สอนควรจะแนะนาให้ผู้เรียนคิดลาดับขั้นตอนในการวาด
รูป ไว้ ก่ อน เพื่อ ช่ ว ยให้ ก ารเรี ย นการสอนเร็ ว ขึ้ น และเป็น การฝึก ให้ ผู้ เรี ย นเป็น คนที่ มี
ความคิดอย่างเป็นลาดับขั้นตอนในการเขียนโปรแกรม
 ผู้สอนและผู้เรียนช่วยกันคิดลาดับขั้นตอนการเขียนโปรแกรมตัวอักษร ก โดยลาดับการ
สร้างเป็นขั้นตอนให้ผู้เรียนเขียนในกระดาษ และให้ผู้สอนเขียนลาดับขั้นตอนบนกระดาน
ให้ผู้เรียนดูเป็นตัวอย่างประกอบการเรียนการสอน
 จากนั้นผู้สอนให้ผู้เรียนทดลองเขียนโปรแกรมตัวอักษร ก ในเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยให้
ผู้เรียนได้เห็นจากหน้ าจอทีวีที่อยู่กลางห้ อง และให้ผู้เรียนปฏิ บัติตามผู้สอนโดยดูจาก
หน้ า จอที วี ที่ อ ยู่ ก ลางห้ อ งที ล ะขั้ น ตอน โดยผู้ ส อนอธิ บ ายในแต่ ล ะขั้ น ตอนการเขี ย น
โปรแกรมแต่ละขั้นประกอบด้วย
 เมื่อผู้เรียนสร้างโปรแกรมเสร็จแล้ว ผู้สอนให้ผู้เรียนเรียกโปรแกรมตัวอักษร ก ที่สร้างไว้
ขึ้นมาดูว่าได้ผลตามที่ได้เขียนไว้หรือไม่ ถ้าผู้เรียนคนใดไม่ได้ผลตามที่ต้องการ ให้ผู้สอน
แนะนาหรืออธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจ ผู้สอนอาจจะปฏิบัติให้ดูเป็นตัวอย่างก็ได้
 หลังจากนั้นจึงกาหนดให้ผู้เรียนได้ทาการปฏิบัติด้วยตนเอง โดยผู้สอนคอยสังเกตการ
ปฏิบัติของผู้เรียนว่าสามารถทาได้ถูกต้องตามขั้นตอนที่กาหนดหรือไม่
 ผู้ ส อนและผู้ เ รี ย นช่ ว ยกั น สรุ ป ขั้ น ตอน เนื้ อ หาและค าสั่ ง ต่ า ง ๆ ที่ ไ ด้ เ ขี ย นโปรแกรม
ตัวอักษร ก

5. 88
ตัวอย่างการเขียนโปรแกรมสาหรับตัวเลข
โปรแกรมการวาดตัวเลข 1 มีลาดับขั้นตอนในการเขียนโปรแกรมดังนี้
1. วาดรูปเลข 1
2. จัดลาดับการวาดรูปเลข 1 ได้ดังนี้
2.1 วาดฐานไปทางซ้าย 20 หน่วย ไปทางขวา 20 หน่วย โดยใช้คาสั่ง
RIGHT 90
FORWARD 40
BACK 20
LEFT 90
2.2 วาดตัวเลข 1 โดยลากเส้นตรงในแนวตั้งฉากยาวประมาณ 60 หน่วย โดยใช้คาสั่ง
FORWARD 60
2.3 วาดหัวเลข 1 โดยหมุนหัวเต่ามาทางซ้าย 135 องศา แล้วลากเส้นตรงตามแนวยาว โดย
ใช้คาสั่ง
LEFT 135
FORWARD 30
3. นาคาสั่งทั้งหมดมาเขียนเป็นโปรแกรม (ในหน้า PROCEDURE) ได้ดังนี้
TO ONE
RIGHT 90
FORWARD 40
BACK 20
LEFT 90
FORWARD 60

6. 89
LEFT 135
FORWARD 30
HT
END
ทดลองให้โลโก วาดภาพตามโปรแกรมที่เขียนไว้ ให้ออกจาก PROCEDURE ให้พิมพ์ชื่อ
ONE ในศูนย์คาสั่ง COMMAND CENTER
4. หลังจากที่โปรแกรมถูกต้องแล้วให้ผู้เรียนทาการ SAVE โปรแกรม โดยเลือกที่เมนูคาสั่ง แฟ้ม
(FILE) เลื่อนเมาส์มาเลือกคาสั่ง SAVE PROJECT
เทคนิคการจัดกระบวนการเรียนรู้
 ผู้สอนและผู้เรียนช่วยกันคิดลาดับขั้นตอนการเขียนโปรแกรมตัวเลข 1 โดยลาดับการ
สร้างเป็นขั้นตอนให้ผู้เรียนเขียนในกระดาษ และให้ผู้สอนเขียนลาดับขั้นตอนบนกระดาน
ให้ผู้เรียนดูเป็นตัวอย่างประกอบการเรียนการสอน
 จากนั้นผู้สอนให้ผู้เรียนทดลองเขียนโปรแกรมตัวเลข 1 ในเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยให้
ผู้เรียนได้เห็นจากหน้าจอทีวีที่อยู่กลางห้อง และให้ผู้เรียนปฏิบัติตามผู้สอนโดยดูจาก
หน้าจอทีวีที่อยู่กลางห้องทีละขั้นตอน โดยผู้สอนอธิบายในแต่ละขั้นตอนการเขียน
โปรแกรมแต่ละขั้นประกอบด้วย
 เมื่อผู้เรียนสร้างโปรแกรมเสร็จแล้ว ผู้สอนให้ผู้เรียนเรียกโปรแกรมตัวเลข 1 ที่สร้างไว้
ขึ้นมาดูว่าได้ผลตามที่ได้เขียนไว้หรือไม่ ถ้าผู้เรียนคนใดไม่ได้ผลตามที่ต้องการ ให้ผู้สอน
แนะนาหรืออธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจ ผู้สอนอาจจะปฏิบัติให้ดูเป็นตัวอย่างก็ได้
 หลังจากนั้นจึงกาหนดให้ผู้เรียนได้ทาการปฏิบัติด้วยตนเอง โดยผู้สอนคอยสังเกตการ
ปฏิบัติของผู้เรียนว่าสามารถทาได้ถูกต้องตามขั้นตอนที่กาหนดหรือไม่

7. 90
 ผู้สอนและผู้เรียนช่วยกันสรุปขั้นตอน เนื้อหาและคาสั่งต่าง ๆ ที่ได้เขียนโปรแกรมตัวเลข 1
การวาดภาพต่าง ๆ โดยใช้เส้นตรง
ผู้สอนวาดภาพตัวอย่างให้ผู้เรียนดู แล้วให้ผู้เรียนเขียนโปรแกรมการสร้างภาพโดยใช้เส้นตรง เช่น
 รูปบ้าน
TO HOUSE
PU BK 50 PD FD 100 LT 60
BK 15 FD 50 LT 60 FD 50 BK 15
LT 60 FD 100 LT 90 FD 22
REPEAT 2[FD 16 LT 90 FD 70 LT 90]
FD 122 LT 90 FD 92 LT 90 BK 20
REPEAT 2[FD 90 RT 90 FD 5 RT 90]
FD 35
REPEAT 2 [FD 20 LT 90 FD 50 LT 90]
FD 20
REPEAT 2[FD 20 LT 90 FD 50 LT 90]
BK 55 RT 90 FD 5 LT 90
REPEAT 2[FD 90 RT 30 FD 50 RT 150]
FD 90 RT 30 FD 50 LT 60 FD 50
FD 5 LT 90 FD 3 HT
END

8. 91
เมื่อเขียนโปรแกรมแล้วให้ SAVE และออกจากโปรแกรม PROCEDURE แล้วเรียกชื่อ
HOUSE จะได้รูปบ้าน ให้ผู้เรียนระบายสีให้สวยงามและจัดเก็บไว้ในชื่อ HOUSE
 รูปดาว
TO STAR
PD RT 18
REPEAT 5[FD 90 RT 144]
END
เมื่อเขียนโปรแกรมแล้วให้ SAVE และออกจากโปรแกรม PROCEDURE แล้วเรียกชื่อ
STAR จะได้รูปดาว ให้ผู้เรียนระบายสีให้สวยงามและจัดเก็บไว้ในชื่อ STAR
 รูปสามเหลี่ยมสามชั้น
TO T1
RT 30 FD 70 RT 120
FD 70 RT 120 FD 70
RT 90 HT
END
TO T2
RT 30 FD 50 RT 120
FD 50 RT 120 FD 50
RT 90 HT
END

9. 92
TO T3
RT 30 FD 30 RT 120
FD 30 RT 120 FD 30
RT 90 HT
END
TO T4
T1
RT 90 FD 10 LT 90
T2
RT 90 FD 10 LT 90
T3
END
เมื่อเขียนโปรแกรมแล้วให้ SAVE และออกจากโปรแกรม PROCEDURE แล้วเรียกชื่อ
T4 จะได้รูปสามเหลี่ยมสามชั้น ให้ผู้เรียนระบายสีให้สวยงามและจัดเก็บไว้ในชื่อ T4

10. 93
เทคนิคการจัดกระบวนการเรียนรู้
 ผู้สอนและผู้เรียนช่ว ยกันคิดลาดับขั้นตอนการเขียนโปรแกรมในการวาดรูปเป็นเส้นตรง
ในบทเรียนจะเป็นการสอนให้ผู้เรียนวาดรูป ก , เลข 1 , บ้าน , ดาว , รูปสามเหลี่ยม เป็น
ต้น โดยให้ผู้เรียนลาดับการสร้างเป็นขั้ นตอนในกระดาษ และให้ผู้สอนเขียนลาดับขั้น
บนกระดาน
 จากนั้นผู้ สอนให้ผู้เ รียนทดลองเขียนโปรแกรมต่าง ๆ ในเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยให้
ผู้เรียนได้เห็นจากหน้ าจอทีวีที่อยู่กลางห้ อง และให้ผู้เรียนปฏิ บัติตามผู้สอนโดยดูจาก
หน้ า จอที วี ที่ อ ยู่ ก ลางห้ อ งที ล ะขั้ น ตอน โดยผู้ ส อนอธิ บ ายในแต่ ล ะขั้ น ตอนการเขี ย น
โปรแกรมแต่ละขั้นประกอบด้วย
 เมื่อผู้เรียนสร้างโปรแกรมเสร็จแล้ว ผู้สอนให้ผู้เรียนเรียกโปรแกรมต่าง ๆ ที่สร้างไว้ขึ้นมาดู
ว่าได้ผลตามที่ได้เขียนไว้หรือไม่ ถ้าผู้เรียนคนใดไม่ได้ผลตามที่ต้องการ ให้ผู้สอนแนะนา
หรืออธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจ ผู้สอนอาจจะปฏิบัติให้ดูเป็นตัวอย่างก็ได้
 เมื่อผู้เรียนได้เรียนรู้คาสั่งต่าง ๆ ในบทเรียนการวาดรูปเป็นเส้นตรงแล้ว ผู้สอนควรฝึกให้
ผู้เรียนปฏิบัติโปรแกรมในการวาดรูปที่เป็น เส้นตรงแบบอื่น ๆ ที่ นอกเหนือจากตัวอย่าง
ข้างต้นที่ให้ม าโดยผู้ สอนอาจจะกาหนดรูปต่าง ๆ ให้ผู้เรียนได้ฝึก ปฏิบัติตาม เพื่อให้
ผู้เรียนมีความชานาญในการเขียนโปรแกรม ผู้สอนอาจจะมีการเก็บคะแนนเพื่อให้ผู้เรียน
มีความสนใจยิ่งขึ้น
 ผู้สอนสรุปเนื้อหาและคาสั่งของโปรแกรมต่าง ๆ ที่ไ ด้เรียนมา โดยทาเป็นการทดสอบ
อาจจะมีการทดสอบปากเปล่า คือให้ผู้สอนถามผู้เรียนเกี่ยวกับคาสั่งต่าง ๆ ที่ได้เรียนมา
และให้ผู้เรียนทากิจกรรมท้ายบทเพื่อเป็นการวัดผลว่าผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจในสิ่งที่
เรียนมาหรือไม่

11. 94
การวาดรูปโดยใช้เส้นโค้ง
นอกเหนือจากการวาดรูปโดยใช้เส้นตรงแล้วเรายังสามารถวาดรูปโดยใช้เส้นโค้งได้เช่นกัน
วิธีการก็คือเราจะนาเอาคาสั่งพื้นฐานในการวาดรูปของโปรแกรม MICROWORLDS PRO มา
ดัดแปลงใช้นั่นเอง โดยมีสูตรในการคานวณดังนี้
สูตรคานวณจานวนที่ให้เต่าเดินแต่ละครั้ง
ความยาวส่วนโค้ง
= จานวนหน่วยในการเดิน
มุมรองรับส่วนโค้ง
ขนาดของรูปขึ้นอยู่กับหน่วยในการหันของเต่า
คาสั่งในการเขียน
REPEAT มุมรองรับส่วนโค้ง [ FD จานวนหน่วยในการเดิน RT 1 ]
ตัวอย่าง 1 วาดรูปเส้นโค้ง มีขนาดของมุมรองรับส่วนโค้ง 90 องศา และ
ความยาวของส่วนโค้ง 100 กาหนดให้วาดส่วนโค้งทางขวาโดยให้องศาในการหันเท่ากับ 1 หน่วย
วิธีทา
100
= 1.1111111
90
REPEAT 90 [ FD 1.1111111 RT 1 ]
รูปที่ได้

12. 95
ตัวอย่าง 2 วาดรูปเส้นโค้ง มีขนาดของมุมรองรับส่วนโค้ง 90 องศา และ
ความยาวของส่วนโค้ง 100 กาหนดให้วาดส่วนโค้งทางซ้ายโดยให้องศาในการหันเท่ากับ 1 หน่วย
วิธีทา
100
= 1.1111111
90
REPEAT 90 [ FD 1.1111111 LT 1 ]
รูปที่ได้
ตัวอย่างที่ 3
วาดรูปกลีบดอกไม้ มีขนาดของมุมรองรับส่วนโค้ง 90 องศา และ
ความยาวของส่วนโค้ง 200 กาหนดให้วาดส่วนโค้งทางขวา โดยให้องศาในการหันเท่ากับ 1 หน่วย
โดยให้เขียนชุดคาสั่งใน PROCEDURE
TO FLOWER1
REPEAT 90 [FD 2.2222222 RT 1]
RT 90
REPEAT 90 [FD 2.2222222 RT 1]
END
ในช่อง COMMAND CENTER เรียก PROCEDURE ชื่อ FLOWER1

13. 96
รูปที่ได้
ตัวอย่างที่ 4 นากลีบดอกที่ได้จากตัวอย่างที่ 3 มาทาเป็นดอกไม้ 8 กลีบโดยสามารถเขียน
ชุดคาสั่งได้ดังนี้
TO FLOWER1
REPEAT 90 [FD 2.2222222 RT 1]
RT 90
REPEAT 90 [FD 2.2222222 RT 1]
END
TO FLOWER
REPEAT 4 [FLOWER1]
RT 45
REPEAT 4 [FLOWER1]
END
ในช่อง COMMAND CENTER เรียก PROCEDURE ชื่อ FLOWER

14. 97
รูปที่ได้
ตัวอย่างที่ 5 เราสามารถใส่สีให้กับกลีบดอกไม้ที่ได้จากตัวอย่างที่ 4 ได้ดังต่อไปนี้
TO FLOWER1
REPEAT 90 [FD 2.2222222 RT 1]
RT 90
REPEAT 90 [FD 2.2222222 RT 1]
END
TO FLOWER
SETC 9 PD
REPEAT 4 [FLOWER1]
RT 45
REPEAT 4 [FLOWER1]
END

15. 98
TO SCOLOR15
PU FD 100
SETC 15 FILL
BK 100
END
TO RCOLOR15
HOME
REPEAT 8 [SCOLOR15 RT 45]
END
TO SCOLOR45
PU FD 50
SETC 45 FILL
BK 50
END
TO RCOLOR45
HOME RT 22.5
REPEAT 8 [SCOLOR45 RT 45]
END
TO RUNFLOWER
HT
FLOWER
RCOLOR45
RCOLOR15
END

16. 99
ในช่อง COMMAND CENTER เรียก PROCEDURE ชื่อ RUNFLOWER
รูปที่ได้

17. 100
เทคนิคการจัดกระบวนการเรียนรู้
 ผู้สอนและผู้เรียนช่วยกันคิดลาดับขั้นตอนการสร้างรูปกลีบดอกไม้ โดยลาดับการสร้าง
เป็นขั้นตอนให้ผู้เรียนเขียนในกระดาษ และให้ผู้สอนเขียนลาดับขั้นตอนบนกระดานให้
ผู้เรียนดูเป็นตัวอย่างประกอบการเรียนการสอน
 จากนั้นผู้สอนให้ผู้เรียนทดลองสร้างรูปกลีบดอกไม้ ใน PROCEDURE โดยให้ผู้เรียนได้
เห็นจากหน้าจอทีวีที่อยู่กลางห้อง และให้ผู้เรียนปฏิบัติตามผู้สอนโดยดูจากหน้าจอทีวีท่ี
อยู่กลางห้องทีละขั้นตอน โดยผู้สอนอธิบายในแต่ละขั้นตอนการเขียนโปรแกรมแต่ละขั้น
ประกอบด้วย
 เมื่อผู้เรียนเขียนคาสั่ง PROCEDUR E เสร็จแล้ว ผู้สอนให้ผู้เรียนเรียกคาสั่งที่เขียนรูปกลีบ
ดอกไม้ ที่สร้างไว้ขึ้นมาดูว่าได้ผลตามที่ได้เขียนไว้หรือไม่ ถ้าผู้เรียนคนใดไม่ได้ผลตามที่
ต้องการ ให้ผู้สอนแนะนาหรืออธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจ ผู้สอนอาจจะปฏิบัติให้ดูเป็น
ตัวอย่างก็ได้
 หลังจากนั้นจึงกาหนดให้ผู้เรียนได้ทาการปฏิบัติด้วยตนเอง โดยผู้สอนคอยสังเกตการ
ปฏิบัติของผู้เรียนว่าสามารถทาได้ถูกต้องตามขั้นตอนที่กาหนดหรือไม่
 ผู้สอนและผู้เรียนช่วยกันสรุปขั้นตอน เนื้อหาและคาสั่งต่าง ๆ ที่ได้เขียนโปรแกรมตัวเลข 1

18. 101
การวัดและการประเมินผล
การสังเกต ผู้สอนสังเกตจากปฏิกิริยาโต้ตอบของผู้เรียน จากท่าทางของผู้เรียน ว่าถ้า
ผู้เรียนสนุกสนาน ตั้งใจและมีความสนใจการเรียนอย่างต่อเนื่อง แสดงว่าการเรียนรู้ของผู้เรียน
เป็นไปได้ด้วยดี แต่ถ้าผู้เรียนไม่สนใจในการเรียนการสอนแสดงว่าผู้เรียนไม่เข้าใจ ผู้สอนควรจะ
สอบถามหรืออธิบายใหม่เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจและอยากเรียนยิ่งขึ้น
ภาคทฤษฎี ผู้สอนควรจะทดสอบความเข้าใจของผู้เรียนในเนื้อหาทั้งหมดที่เรียนไป
แล้วโดยการ
- ทดสอบปากเปล่า
- ทดสอบจากการที่ผู้สอนได้ทาแบบทดสอบขึ้น หลังจากจบเนื้อหาในบทเรียน
- ทดสอบจากแบบฝึกหัดท้ายบทว่าผู้เรียนสามารถตอบถูกมากน้อยเพียงใด
ภาคปฏิบัติ สังเกตจากการปฏิบัติของผู้เรียนจากเนื้อหาที่ผู้สอนกาหนดให้ว่าสามารถ
ทาได้หรือไม่ถ้าผู้เรียนส่วนใหญ่ทาได้เกิน 60% ของจานวนผู้เรียนทั้งหมดสามารถปฏิบัติหรือตอบ
คาถามได้ถูกต้อง ถือว่าการเรียนการสอนนี้ประสบผลสาเร็จ แต่ถ้าต่ากว่า 40% ผู้สอนจะต้องทา
การสอนใหม่อีกครั้ง