Περιποίηση εσχάρων από κατάκλιση

1. ΕΣΧΑΡΕΣ ΑΠΟ
ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ
ΜΕΡΟΣ 1ο
Μια παθολογική κατάσταση
Που μπορεί να προληφθεί
Κ. Παναγιωτίδης

2. Ορισμός
Η εσχάρα από κατάκλιση είναι η εντοπισμένη
περιοχή νέκρωσης των ιστών
που οφείλεται στην
Παρατεταμένη συμπίεση τους
μεταξύ οστούν και εξωτερική επιφάνεια

3. Μηχανισμός δημιουργίας
1. Παρατεταμένη πίεση : ανάμεσα σε 2
σκληρά στοιχεία : το οστούν – το στρόμα

4. 2. Θρόμβωση τριχοειδών
3. Ανοξία
4. Νέκρωση

5. Παράγοντες που προδιαθέτουν
• ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ
• Πίεση
• Τριβή
• Υγρασία (x 5 κίνδυνος εσχαρών)
 Μεγάλη προσοχή όταν υπάρχει
ακράτεια ούρων, κοπράνων, εφιδρώσεις

6. • ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ
• Ακινησία
• Προχωρημένη ηλικία
• κακή διατροφή
• έλλειψη αισθητικότητας
• υποκείμενη νόσο (αρτηριοσκλήρυνση, Σ.Δ)
• χαμηλή αρτηριακή πίεση
• διανοητική καθυστέρηση)

7. Κάποιες παθήσεις τραβούν άμεσα
την προσοχή μας
Συναγερμός μέσα σας :
• εγκεφαλικά επεισόδια,
• Κ.Ε.Κ. (άτομα σε κώμα)
• κακώσεις ΣΣ, (ΑΜΣΣ, ΘΜΣΣ)
• άτομα σε καταστολή (ΜΕΘ)
• Ηλικιωμένα - κατάκοιτοι

8. Που εμφανίζονται κατά προτίμηση
Εμφάνιση σε λίγες μέρες (ώρες).
Σε θέσεις του σώματος όπου
υπάρχουν οστέινες προεξοχές :
• πτέρνα,
• ιερή χώρα,
• γλουτοί,
• ωμοπλάτη,
• αγκώνες,
• αυτιά,
• Ινίο
• σφυρά.

9. ΣΗΜΕΙΑ ΠΙΕΣΗΣ
πτέρνα
ιερή χώρα
& γλουτοί
Ισχίο
αγκώνες
ωμοπλάτη
Αυτιά &
Ινίο
εσωτ. γονάτων

10. Στάδιο Ο
Αντιδραστική υπεραιμία από την πίεση
 Το δέρμα είναι άθικτο
 Η κοκκινίλα υποχωρεί στην πίεση
 Η βλάβη είναι αναστρέψιμη σε λιγότερο
από 24 ώρες
Κλινική εικόνα : 5 στάδια

11. Στάδιο Ι
Κόκκινη περιοχή
Δεν υποχωρεί στην πίεση
Υπάρχει βλάβη των ιστών

12. Στάδιο ΙΙ
κόκκινη περιοχή
Απώλεια στιβάδας του δέρματος
(επιδερμίδα και δερμίδα)
Επιφανειακό έλκος (πληγή)
φλύκταινα (κανονική ή σπασμένη)

13. Στάδιο ΙΙΙ
 Καταστροφή (νέκρωση) της επιδερμίδας,
της δερμίδας και του υποδορίου

14. Στάδιο ΙV
 καταστροφή ιστών σε βάθος: μύες, νεύρα,
κόκκαλο, σύνδεσμοι,
 Οστική αποκόλληση
 Σήψη
 Συρίγγιο

15. Στάδιο αδιαβάθμητο (είναι
κλειστή πληγή)
 Εγκαταστημένη εσχάρα καλυμμένη από
ινώδες ιστό, ή κρούστα και δεν μπορεί να
φανεί η υποκείμενη βλάβη.

16. Επιπλοκές
• Σήψη : στάδιο ΙΙΙ & ΙV
• Οστεομυελίτιδα
• Σηπτική αρθρίτιδα
• Αναιμία
• Συρίγγια

17. Θεραπεία :
χειρουργική αντιμετώπιση

18. Νοσηλευτική φροντίδα :
ΠΡΟΛΗΨΗ, ΠΡΟΛΗΨΗ, ΠΡΟΛΗΨΗ
• Αλλαγή θέσης κάθε
3 ώρες
• Ιδιαίτερη προσοχή
σε αρρώστους
υψηλού κινδύνου :
• # ΑΜΣΣ, ΘΜΣΣ,
πολυτραυματίες, ημιπληγία,
• ειδικά στρώματα

23. • Ειδικά και κατάλληλα μαξιλάρια

24. • Τοπικές εντριβές: ράχης, πτερνών, κτλ.
• Αποφυγή τριβής
• Καθαρά & τεντωμένα σεντόνια
• Σκωραμίδα με γάζα

25. Η ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ
ΑΝΑΛΟΓΑ
ΜΕ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Κ. Παναγιωτίδης

26. «Οι στρατηγικές θεραπείας των κατακλίσεων σύμφωνα
με την European Pressure Ulcers Advisory Panel
(EPUAP) και την National Pressure Ulcers Advisory
Panel (NPUAP), περιλαμβάνουν:
 Εκτίμηση της κατάκλισης
 Καθαρισμός του τραύματος και απομάκρυνση των
νεκρωμένων ιστών
 Χρησιμοποίηση του κατάλληλου επιθέματος έτσι
ώστε να διατηρείται η κατάλληλη υγρασία του
τραύματος*
 Φροντίδα για μείωση της πίεσης στο σημείο της
κατάκλισης

27. *
 Η διατήρηση υγρού περιβάλλοντος είναι απαραίτητη
προϋπόθεση για την προαγωγή της επούλωσης των
κατακλίσεων γιατί τα υγρά του τραύματος περιέχουν
ποικιλία αυξητικών παραγόντων, οι οποίοι διεγείρουν
την επούλωση.
 Η διατήρηση της υγρασίας της κατάκλισης περί το
40% διεγείρει τη δημιουργία του κοκκιώδους και
επιδερμικού ιστού.
 Διάφορες θεραπείες οι οποίες αφυδατώνουν το έλκος
της κατάκλισης όπως οι στεγνές γάζες, οι λάμπες
θέρμανσης, η έκθεση της κατάκλισης στον αέρα
καθυστερούν την επούλωση των ελκών της
κατάκλισης.

28.  Η αρχή λοιπόν της διατήρησης της υγρασίας του
έλκους της κατάκλισης έχει οδηγήσει στη δημιουργία
διαφόρων τύπων επιθεμάτων για την επίτευξη αυτού
του σκοπού.
 Όλα τα επιθέματα χαρακτηρίζονται από τον ρυθμό
απορρόφησης της υγρασίας (Moisture Vapor
Transmission Rate, MVTR). Με βάση λοιπόν την
εκροή των υγρών της κατάκλισης και της
σταδιοποίησης της κατάκλισης επιλέγεται και το
κατάλληλο επίθεμα.»
Απόσπασμα από το άρθρο:
«Πρόληψη και θεραπεία των κατακλίσεων», Χατζή M., Τσάρας Κ., Παπαθανασίου Ι.,
Interscientific Health Care (2009) Vol 1, Issue 2, 43-50.

29. Στάδια εξέλιξης
Σκοπός της
νοσηλευτικής
φροντίδας
Νοσηλευτική Φροντίδα
ΕΙΔΗ
ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ
Στάδιο I (ένα)
 Δέρμα ανέπαφο
 Πόνος
 Ερυθρότητα που
δεν υποχωρεί από
την αλλαγή θέσης
 Πρόληψη λύσης
της συνέχειας
του δέρματος
 Διευκόλυνση της
κυκλοφορίας του
αίματος
 Άρση της πίεσης (αλλαγή
θέσης)
 Καθαρό και στεγνό
δέρμα
 Πλύσιμο με χλιαρό νερό
και σαπούνι
 Επάλειψη δέρματος με
προστατευτική αλοιφή
 Τοποθέτηση επιθέματος
για την πρόληψη τριβής
και σωστή υγρασία
Διαφανή, για αποφυγή
τριβής

30. Στάδια εξέλιξης
Σκοπός της
νοσηλευτικής
φροντίδας
Νοσηλευτική Φροντίδα
ΕΙΔΗ
ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ
Στάδιο II (δύο)
 Καταστροφή
μερικού πάχους
στοιβάδων του
δέρματος
(επιδερμίδα -
χόριο)
 Εκδορά δέρματος
με φυσαλίδα
 Σκοτεινόχρωμο
δέρμα
 Πρόληψη
επέκτασης της
καταστροφής
των ιστών
 Χρήση των παραπάνω
μέτρων
+
 Πλύσιμο της εκδοράς με
φυσιολογικό ορό
 Κάλυψη της εκδοράς με
επίθεμα για την
πρόληψη τριβής και
μόλυνσης
Υδροκολλοειδή, για έλκος
με μέτρια ποσότητα
εξιδρώματος

31. Στάδια εξέλιξης
Σκοπός της
Νοσηλευτικής
φροντίδας
Νοσηλευτική Φροντίδα
ΕΙΔΗ
ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ
Στάδιο ΙΙΙ (τρία)
 Πλήρης
καταστροφή των
στοιβάδων του
δέρματος
(επιδερμίδα, χόριο,
υποδόριο) με τάση
επέκτασης στους
μυς
 Πρόληψη
επέκτασης της
καταστροφής
των ιστών
 Περιποίηση της
εξέλκωσης για
αφαίρεση των
νεκρών ιστών
και
απελευθέρωση
των υγιών ιστών
 Άρση της πίεσης
(αλλαγή θέσης)
 Καθαρισμός της
εξέλκωσης με
φυσιολογικό ορό
 Τοποθέτηση στην
εξέλκωση αντιβιοτικής
αλοιφής ή σκόνης
 Κάλυψη της εξέλκωσης
με γάζες ή ειδικό
επίθεμα
Αφρώδη υδροπολυμερή, για έλκος με
μέτρια έως μεγάλη ποσότητα
εξιδρώματος

32. Στάδια εξέλιξης
Σκοπός της
Νοσηλευτικής
φροντίδας
Νοσηλευτική
Φροντίδα
ΕΙΔΗ
ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ
Στάδιο ΙV (τέσσερα)
 Επέκταση της
βλάβης μέχρι το
οστό
 Εμφάνιση
νεκρωμάτων, πύου
και δυσοσμίας
 Χειρουργική
αφαίρεση
νεκρωμάτων
και
περιποίηση
εξέλκωσης
 Χρήση των
νοσηλευτικών
μέτρων του
σταδίου III
+
 Χειρουργικός
καθαρισμός και
πλαστική
Υδρογέλες (1), Αλγινικές γάζες (2)
Επιθέματα αργύρου (3), για έλκη με
νεκρώματα, κοιλότητες, λοίμωξη
1
2
3