Presentación feita con fotos que alumnos do IES fixeron na Festa da pataca de Coristanco e o seu cultivo na Comarca de Bergantiños.

1. A PATACA

2. Historia Da Pataca
A pataca foi cultivada por primeira vez entre
8000 e 5000 a.C. nunha rexión que
comprendería o que é hoxe o sur dos Andes e
as terras altas do noroeste de Perú e Bolivia.
Dende entón, espallouse por todo o mundo e
converteuse nun alimento básico na gran
maioría dos países de todo o mundo.

3. De América a Europa
● Hai moitas anécdotas e relatos contraditorios
sobre como a pataca chegou ás hortas de Europa.
O único seguro é que se espallou por todo o
continente, principalmente a través de dúas
canles: unha vía de entrada que comezaba en
Irlanda, Inglaterra e Holanda e outra en Portugal,
España, Francia e Italia. Os rexistros da época
son, desgraciadamente, insuficientes á hora, pois
os cronistas da época confundían a menudo o
ñame, o tupinambo, a batata e a mandioca. Estes
produtos teñen algunhas semellanzas de forma,
pero biolóxicamente son moi diferentes.

4. A PATACA DE CORISTANCO
Históricamente a pataca localízase en Galiza antes de 1607,
cando se sementan no mosteiro compostelán de Herbón,
aínda que a súa popularidade comezou a facerse patente un
século e medio despois. Xa a partires do 1736 aparece
documentada a expansión do cultivo en varias zonas de
Galiza
Esta especie descuberta polos españois no “novo continente”
ten un historia bastante curiosa, como describe o gastrónomo
Jorge Fernández Nogueira:

5. “Os mosterios feudais da Galicia central obrigaron os seus colonos a
prantar e consumir a pataca para superar a hambruna de 1730-1735 xa que
nesta época os castaños sufriron unha epidemia e se reducju
sustancialmente a produción de castañas que eran a base da alimentación
en Galicia. Eran anos de fame e peste e os labregos foron moi reacios a
usa- la pataca como alimento xa que se lle consideraba como a causante
da peste e outros males e se as coñecía como a raíz do demo.
Son dúas as zonas de produción da pataaca na Península recoñecidas a
nivel mundial:Unha é a provincia de Álava e outra é Galicia e dentro dela
destacar as zonas da Terra Cha, Bergantiños e A Limia.
. Todavía hoxe se sigue a producir en Bergantiños unha das variedades
autóctona denominada “Fina de Carballo” e é unha pataca de excelente
calidade difícilmente superada polas variedades modernas actuais”.

6. O concello de Coristanco é coñecido como o Verxel de
Bergantiños ou como Terra da Pataca, e polo tanto está moi
vencellado a agricultura e sobre todo a este produto.
Coristanco é un concello produtor de tubérculos, e como tal
está incluído na Indicación Xeográfica Protexida “Pataca de
Galicia”, dentro da subzona de Bergantiños, a que tamén
pertencen Carballo,Coristanco, Laracha, Malpica e Ponteceso.
Este é unha das catro subzonas que hai delimitadas en
Galicia e soen producir anualmente entre 400 e 500 toneladas
de pataca.
Aparte da relevancia na economía coristanquesa, a pataca xa
forma parte da propia cultura municipal. Cada terceira fin de
semana de setembro e desde 1980 celébrase a Festa da
Pataca, un acontecemento multitudinario.A “Solanum
tuberosum” conta cunha rúa na capital de San Roque.

7. A FESTA DA PATACA
A festa da exaltación deste tubérculo nace no 1981, ó mesmo tempo cá
Cooperativa da Pataca de Bergantiños, pola necesidade de dar a coñecer
a calidade deste produto gastronómico.Se celebra o terceiro domingo de
cada mes de setembro.
O nome de Coristanco está asociado dende hai anos ao cultivo da pataca.
Este produto, común na gastronomía de Galicia, encontra na comarca de
Bergantiños, e en particular na terra de Coristanco, un dos seus mellores
lugares de cultivo. A conxunción da climatoloxía húmida e temperada
desta parte occidental de Galicia coas condicións dos seus solos explican
as características que esta zona reúne para o seu cultivo.
A primeira actividade festiva comeza pola mañá cos tractores engalanados
con patacas. O día continúa co concurso gastronómico, degustación de
patacas, exposición de maquinaria agrícola, actuacións de grupos de
gaitas e danza. Á hora da comida, repártese de modo gratuíto a todas as
persoas asistentes sardiñas, cachelos (patacas cocidas coa súa pel) e
viño. Despois da comida continúase cos concursos: a recollida da pataca,
que consiste en recoller no menor tempo posible un rego de patacas, e o
baile da pataca, onde se premia a parella que consiga bailar máis tempo
cunha pataca suxeita entre as súas frontes.

8. ALGUNHAS CARROZAS FEITAS DE PATACAS

9. ALIMENTOS TÍPICOS FEITOS CON PATACAS

10. ● A TORTILLA
A TORTILLA
O COCIDO GALEGO
O POLBO CON PATACAS

11. POEMA: APAÑANDO AS PATACAS
-¡Bendito sea el-Señor! Esto é coller
patacas a Dios dar. Pasa de encher
tres pares de ladrairos cada tego
de terra: queda cubertiño o rego
-E son ben boas. Hainas coma rocas.
Mantén cada una delas un galego
¡Que fartura na casa dun labrego!
Así poden comer todalas bocas.
- Así ben pode estar tranquilo un home,
que, abundando a pataca
come a familia e come o porco e come
o xato e come o boi e come a vaca.

13. Como é o cultivo da pataca?Como é o cultivo da pataca?
● Requerimentos edafoclimáticos:
Temperatura: Tratase dunha planta de clima temperado – frio,
sendo as temperaturas máis favorables entorno aos 13 e 18ºC.
É un cultivo bastante sensible as xiadas e precisa unha humidade
relativa moderada.
Preparación do terreo:
É necesario que o terreo esté ben aireado, sen ocos e sen terróns.
Débese realizar primeiro unha labor profunda ( non inferior a
25cm), incorporándose o abonado de fondo, seguido dun
escarificado profundo e posteriormente se xeran xurcos deixando
unha distancia de entre 0'5 e 0'7m.
A profundidade da siembra será en torno aos 7cm.A plantación se
pode facer de forma manual ou mecanizada.

14. Como é o cultivo da pataca?Como é o cultivo da pataca?

15. Como é o cultivo da pataca?Como é o cultivo da pataca?

16. Como é o cultivo da pataca?Como é o cultivo da pataca?

17. Bibliografía.
http://www.infoagro.com/hortalizas/patata.htm
http://www.todopatatas.com/patata-de-galicia.php
https://www.youtube.com/watch?v=x68_SWMfBb8

18. Traballo realizado por alumnos de 3º ESO D.