.

1. Fjörudýrin

2. • Tveir hópar
• Hryggdýr (Hafa hrygg; fiskar, fuglar, spendýr, froskdýr og skriðdýr )
• Hryggleysingjar

3. • Margar tegundir hryggleysingja og fleiri lífvera lifa í þangfjörum
• Efst í fjörunni hleðst upp rotnandi þari og þang sem slitnað hefur upp
• Við þessa rotnun myndast hiti
• Þangflugur verpa eggjum sínum í þessa þarabunka
• Lirfurnar kunna vel við sig í hitanum og fá nóg að éta, en þær éta þangið
• Þær myndast í flugur þegar aðstæðurnar eru góðar og þær hafa étið nóg
• Hægt er að róta í þanginu efst í fjörunni og sjá iðandi hvítar lirfurnar!

4. Krabbadýr
• Flestir krabbar eru rándýr
• Nota klærnar á gripfótunum til að klófesta bráðina
• Eru með 10 fætur
• Ef þeir missa fæturna, t.d. Í áflogum eða slysi, vaxa nýir fætur smám saman
aftur
• Kvendýrin geyma eggin undir kviðnum í nokkra mánuði
• Geta verið allt að 200.000 egg

5. • Hrúðurkarlar teljast til
krabbadýra.
• Festa sig á grjóti, skerjum, skipum,
bryggjum og jafnvel stundum á
hvölum
• Mynda utan um sig hús úr kalki
• Lifa ofarlega í fjörum
• Þegar sjór gengur yfir opna þeir
húsin sín, stinga út afturendanum
og kasta eins konar veiðineti sem
þeir nota til að raka til sín
örsmáum lífverum og lífrænum
leifum. Elska skólp!
• Þola ágætlega þurrk

6. • Marflær
• Margar tegundir til
• Raða sér í fjöruna eftir
ákveðnu mynstri
• Algengustu marflærnar,
Fjöruflær
• Stundum sjáum við fjöruflær með
aðrar minni í fanginu. Þetta eru
karldýr sem halda utan um kvendýrið
sitt. Slíkt faðmlag getur staðið vikum
saman enda vilja þeir ekki missa
kvendýrið í burtu.
• Þegar kvendýrið verpir eggjum
frjóvgar karlinn þau með sæði sínu.
Eftir það heldur hann á brott
• Konan geymir eggin í hólfi á kviðnum
þar til þau klekjast úr og kemur út
smækkuð mynd af fullorðnum
fjöruflóm

7. Sæsniglar
• Kuðungar
• Sniglar inn í skel sem við köllum kuðung
• Skelin eða kuðungurinn er vörn m.a.
gegn briminu, óvinum og sólinni
• Klettadoppa og þangdoppa eru mjög
algengar í fjörum
• Þörungaætur
• Þangdoppur eru flatari að framan en
klettadoppur
• Klettadoppan þolir betur þurrk og finnst
því ofar í fjörunni

8. • Olnbogaskel
• Snigill sem er ekki með kuðung heldur hatt
• Virkar eins og ryksuga sem étur smávaxna
þörunga sem mynda skán á steinum og
klöppum
• Bertálknar
• Sniglar án skeljar
• Finnast helst neðarlega í grýttum fjörum

9. • Krossfiskar
• Finnast neðarlega í grýttum þangfjörum
• Eru í flokki skrápdýra
• Eru með sogfætur sem þau nota til að hreyfa sig og halda sér föstum
• Hafa griplur inn á milli sogfótanna
• Halda þeim hreinum og halda bráðinni
• Stundum er eitur í griplunum til að lama fórnarlambið
• Eru rándýr
• Lifa m.a. á samlokum
• Ef þeir missa arm vex hann á smám saman aftur
• Ígulker
• Hreyfa sig lítið
• Eru með gadda þeim til varnar sem hjálpa þeim að grafa og hreyfa sig
• Borða bæði dýr og þörunga

11. Samlokur
• Fjölbreyttur flokkur dýra,
skyldur sniglum
• Tvær skeljar falla að hvor
annarri og er haldið saman
með vöðvum
• Lifa ofan í mjúkum botni
fjöru og hafs en stundum
ofan á botninum
• T.d. Hörpudiskur, Kræklingur
og Ostrur

14. Verkefni
Hafið bókina til hliðsjónar og skrifið niður þær lífverur sem þið
mættuð eiga von á að finna í fjörunni.
Heiti þeirra
Helstu útlitseinkenni
Hvar hægt sé helst að finna þau