Εργασία Οικιακής Οικονομίας

1. Διατροφή της Ηπείρου
Ερμής Νουτσόπουλος – Α3
2017-2018
Όπως σε κάθε τόπο, έτσι και στην Ήπειρο παράγοντες όπως το
κλίμα και η μορφολογία του εδάφους συντελούν στη
διαμόρφωση διατροφικών συνηθειών. Πιο συγκεκριμένα,
ανάλογα με το κλίμα αναπτύσσονται διαφορετικές ανάγκες για
τη λήψη ενέργειας μέσω της τροφής. Για αυτό το λόγο, σε
περιοχές με θερμό κλίμα η δίαιτα του πληθυσμού είναι πλούσια
σε λαχανικά και φρούτα ενώ, αντίθετα, σε περιοχές όπου
κυριαρχούν οι χαμηλές θερμοκρασίες η διατροφή περιέχει
πολλές λιπαρές τροφές. Αντίστοιχα, η μορφολογία του εδάφους
είναι σημαντική διότι από αυτή εξαρτάται το είδος της
οικονομικήςδραστηριότητας που θα αναπτυχθεί σε σχέση με τον
πρωτογενή τομέα (γεωργία και κτηνοτροφία).
Η Ήπειρος χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη μεγάλων ορεινών
όγκων καθώς βρίσκεται δυτικά της μεγαλύτερης σε έκταση
οροσειράς της Ελλάδας, της Πίνδου. Αυτό σημαίνει ότι το κλίμα
της είναι ιδιαίτερα ψυχρό ενώ η μορφολογία του εδάφους της
ευνοεί κυρίως την ανάπτυξη κτηνοτροφικών ασχολιών. Συνεπώς,
η ηπειρωτική δίαιτα, όπως θα ανέμενε κανείς, είναι πλούσια σε
ζωικές τροφές και γαλακτομικά προϊόντα.
Πιο συγκεκριμένα:
 Στη γεωργική παραγωγή κυριαρχούν φρούτα του δάσους
και κάθε είδους καρποί (καρύδια, κάστανα, αμύγδαλα,
φουντούκια που τα ονομάζουν λεπτόκαρα), αμπέλια, με
κυριότερη ποικιλίατη Ζαμπέλα, από την οποίαπαράγεται
κρασί και τσίπουρο, μέλι και βότανα. Οι Ηπειρώτισσες
γυναίκες αξιοποιούν τόσο τα φρούτα όσο και τους
καρπούς παρασκευάζοντας πολλών ειδών γλυκά του
κουταλιού (καρυδάκι, καρπούζι, βύσσινο, κορόμηλο).

2.  Στην κτηνοτροφική παραγωγή κυριαρχούν τα
αιγοπρόβατα και τα γαλακτομικά προϊόντα που
παράγονται από αυτά, δηλαδή γάλα, τυριά, βούτυρο.
Φημισμένα είναι εδώ η γραβιέρα, το Μετσοβόνε (είδος
καπνιστού τυριού, που παράγεται στο Μέτσοβο) και το
γαλοτύρι. Επίσης, η ύπαρξη πολυάριθμων δασών στα
βουνά της Ηπείρου συνδέεται με μια κυνηγετική
παράδοση με κύρια θηράματα τους λαγούς και τα
αγριογούρουνα που αποτελούν τη βάση για πολλά
φαγητά.
 Τέλος, βασική διατροφική ύλη των Ηπειρωτών είναι ο
τραχανάς (παραδοσιακό ζυμαρικό από αλεύρι και γάλα)
και οι περίφημες πίτες κυρίως από τα χωριά του
Ζαγορίου. Σε αυτές συνδυάζονται πρώτες ύλες τόσο από
τη γεωργική παραγωγή (χόρτα, τραχανάς, φακή) όσο και
την κτηνοτροφία (κρεατόπιτα, κοτόπιτα, τυρόπιτα,
αλευρόπιτα). Η κυριαρχία της πίτας στην ηπειρωτική
δίαιτα αποτελεί μια ένδειξη των οικονομικών δυσκολιών
της περιοχής και της σχετικής φτώχειας σε βασικά
αγροτικά προϊόντα.
Για κλείσιμο θα σας διηγηθώ μια σύντομη ιστορία που μου έχει
πει ο πατέρας μου για το χωριό του στην Ήπειρο, στο Δίλοφο στο
Κεντρικό Ζαγόρι. Κάποιος ξάδερφος του παππού μου σπούδαζε
για πολλά χρόνια στο Παρίσι. Όταν επέστρεψε στο χωριό, έφερε
μαζί του ορισμένες γαστρονομικές συνήθειες από εκεί. Έτσι,
έμαθε στους συγχωριανούς του να μαζεύουν μανιτάρια και
σαλιγκάρια (και τα δύο εκλεκτά εδέσματα της γαλλικής
κουζίνας). Με τα πρωτοβρόχια, όλο το χωριό έβγαινε για να
μαζέψει σαλιγκάρια και μανιτάρια. Η σύντομη αυτή ιστορία μας
δείχνει ότι οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζονται από
εξωτερικές επιδράσεις και από τη μετανάστευση.