SlideShare a Scribd company logo
1 of 36
Download to read offline
School!
      MAgAZINE vOOR hET OpENBAAR ONDERwIJS
      Nummer 3, december 2010   Een gezamenlijke uitgave van vOS/ABB en vereniging Openbaar Onderwijs




                       Toch bezuiniging op
                        passend onderwijs
     Uitdaging: goed onderwijs
                in krimpregio’s
De leukste banen in het onderwijs
vind je op www.fairflex.nl
FairFlex Onderwijs bemiddelt bevoegde groepsleerkrachten en docenten
in heel Nederland. Onderstaand een selectie van ons vacatureaanbod.




Basisonderwijs                                        Speciaal Onderwijs                                       Voortgezet onderwijs


Invalleerkracht basisonderwijs                        Docent Natuurkunde/Wiskunde                              Docent Nederlands
Regio heel Nederland                                  Regio Zuid-Holland                                       Regio Noord-Holland
In heel Nederland zijn wij doorlopend op zoek         Voor een cluster 4 school in de regio Rotterdam          Voor een VMBO in de regio Amsterdam zoeken
naar groepsleerkrachten die voor diverse              zoeken wij een 1e graads docent/mentor/coach             wij per direct een docent Nederlands, met een
basisscholen op invalbasis willen werken in           voor de vakken Wiskunde en Natuurkunde. Het              2e graads lesbevoegdheid. Er is 0.4 fte vacant en
verschillende groepen. Samen kijken wij naar          betreft een fulltime reguliere baan. Affiniteit met       het betreft een tijdelijk dienstverband t/m 15 juli.
de geschiktste mogelijkheden.                         deze doelgroep is een must, ervaring is een pré.         Je verzorgt de lessen voor de 2e en 3e klassen. Op
                                                                                                               de school wordt gewerkt met open leergebieden.
Groepsleerkracht bovenbouw                            Invalleerkracht Speciaal Onderwijs
Regio Zuid-Holland                                    Regio heel Nederland                                     Docent Engels
Wij zijn per direct op zoek naar een groepsleer-      In heel Nederland zijn wij doorlopend op zoek naar       Regio Zuid-Holland
kracht in omgeving Den Haag met ervaring in           groepsleerkrachten voor diverse basisscholen in          Voor een Christelijke scholengemeenschap in de
het Montessori Onderwijs. Het gaat om een full-       het Speciaal Onderwijs op vervangingsbasis. Samen        regio Rotterdam zoeken wij een 1e graads docent
time vervangingsfunctie wegens ziekte. De duur        kijken wij naar de geschiktste mogelijkheden.            Engels voor 14 lesuren. Het betreft een reguliere
is onbekend. Een Montessori diploma of ervaring                                                                functie met uitzicht op een vaste baan. Je geeft
heeft de voorkeur.                                    Groepsleerkracht SBO                                     les aan Havo/Vwo.
                                                      Regio Zuid-Holland
Groepsleerkracht invalpoule                           Deze SBO school in de omgeving van Den Haag is           Docent Klassieke Talen
Regio Zuid-Holland                                    op zoek naar een groepsleerkracht die per direct         Regio Zuid-Holland
In de regio Den Haag zoeken wij groepsleer-           beschikbaar is! Wegens ziektevervanging voor             In de regio Den Haag zijn wij op zoek naar een
krachten die willen deelnemen aan de inval-           3 dagen (voorkeur maandag (om de week), dins-            1e graads docent Klassieke Talen. Het betreft een
poule. Het betreffen voornamelijk ad hoc en           dag en woensdag) voor een bovenbouw groep.               reguliere functie van 0.5 fte. In principe worden de
kortdurende invalwerkzaamheden.                                                                                lessen gegeven in de onderbouw, maar hier valt
                                                      Groepsleerkracht SO                                      eventueel mee te schuiven. Een lesbevoegdheid en
Groepsleerkracht                                      Regio Noord-Holland                                      ervaring als docent Klassieke Talen is gewenst.
Regio Noord-Holland                                   Voor een Cluster 4 school regio Amsterdam zoeken
Voor een katholieke basisschool in de regio           wij per direct een groepsleerkracht voor een
Amsterdam zoeken wij geregeld groepsleer-             kleutergroep. In verband met het vertrek van een
                                                                                                               Voor een volledig overzicht
krachten die ad hoc vervangingswerkzaamheden          collega is er een baan vacant van 0.54 fte. De werk-     van onze vacatures kijk op
willen verrichten op basis van ziektevervanging.      dagen: maandag, dinsdag en donderdagochtend.             www.fairflex.nl




      Nieuwsgierig geworden?
      Neem dan contact met ons op, wij vertellen je graag meer over
      jouw nieuwe baan! Wij honoreren conform de geldende onderwijs CAO
      en in overleg kan pensioen worden opgebouwd bij ABP of StiPP.


      Telefoon   0522 - 238 810 E-mail info@fairflex.nl Website www.fairflex.nl




                 Werving & Selectie • Detacheren & Uitzenden • Flexpools • Interim management • Payrolling
                                    FairFlex Onderwijs is lid van de ABU en is VRO gecertif iceerd volgens de NEN 4400-1 norm
REDACTIONEEL
                                                                                                                                                                   BEELD: MARTINE SpRANgERS




                                                       nadenken
                                                       Twee dagen debatteerde de Tweede Kamer over de onderwijsbegroting. De meeste
                                                       plannen van het nieuwe kabinet kwamen er ongeschonden doorheen. Erg moeilijk
                                                       kreeg de minister het ook niet. De uiterst zorgelijke bezuiniging op passend onder-
                                                       wijs werd ondanks massale protesten uit het onderwijs toch doorgevoerd. De zorg
                                                       voor veel leerlingen wordt er zo zacht gezegd niet beter op. Gelukkig werden er ook
                                                       voorstellen niet aangenomen, zoals een motie van de gedoogpartner om elke dag
                                                       op school de Nederlandse vlag te hijsen. De vaderlandslievendheid maakt sommige
                                                       politici blind.

                                                       Wel of geen hoofddoekje op school, eveneens goed voor discussie. De Vereniging Open-
                                                       baar Onderwijs vond het desgevraagd geen heet hangijzer, het journaal besteedde er
                                                       ruimhartig aandacht aan. De verslaggeefster interviewde de rector van het katho-
                                                       lieke Gerrit Rietveld College in Utrecht. Logisch, denkt u, een katholieke school. Maar
                                                       daar had het niets mee te maken. De leerlingen mogen wel hoofddoekjes dragen,
                                                       maar niet te veel over het gezicht, dat beperkt de communicatie met medeleerlingen
                                                       en docenten. De verslaggeefster vroeg aan een islamitische leerling wat zij van een
                                                       algeheel hoofddoekjesverbod zou vinden. Erg, omdat haar geloofsuiting dan wordt
                                                       verboden. Maar, riposteerde de verslaggeefster, dit is toch een katholieke school met
                                                       een eigen geloof en dat moeten we dan toch respecteren? En zo belandde de discussie
                                                       waar die niet over ging.

                                                       Veel aandacht kreeg het ‘manifest van de no-nonsense school’. De schoolleiders
                                                       van twee openbare basisscholen zochten de publiciteit met hun manifest, waarin
                                                       15 schoolactiviteiten worden genomineerd om in de prullenbak te verdwijnen. Het
                                                       manifest verwoordt hun ergernis over de niet-aflatende stroom van maatschappelijke
Michiel Jongewaard                                     problemen waar het onderwijs een antwoord op zou moeten hebben. Op zoek naar
Hoofdredacteur                                         een school zonder onzinactiviteiten stellen zij voor om onder meer schoolreisjes, de
                                                       juffen- en meestersdag, het moederdagcadeautje, de Sinterklaasviering en SchoolTV
Hoofdredacteuren Lucy Beker                            te schrappen. In dit nummer van School! laten we een aantal mensen uit het onder-
en Michiel Jongewaard schrijven                        wijs aan het woord, over het manifest en de keuzes die scholen moeten maken. Het
afwisselend een column.                                manifest zet aan tot nadenken, maar ik ben blij dat scholen zelf mogen kiezen. <



Colofon

School! is hét magazine voor het openbaar onderwijs.   Redactie-adres: Vereniging Openbaar Onderwijs                 Lidmaatschap Vereniging Openbaar Onderwijs: Is uw
Het is een voortzetting van de bladen Inzicht en       Postbus 60182, 1320 AE Almere                                 MR, ouderraad, schoolbestuur lid of bent u persoonlijk lid
Over Onderwijs en een gezamenlijke uitgave van         E redactie@voo.nl | T 036 533 15 00 | F 036 534 04 64         van de Vereniging Openbaar Onderwijs, dan ontvangt u
de Vereniging Openbaar Onderwijs (voo.nl)                                                                            automatisch één gratis abonnement op School!. Voor meer
en VOS/ABB (vosabb.nl).                                Hoofdredactie: Lucy Beker (VOS/ABB),                          informatie: www.voo.nl/lidmaatschap. Het lidmaatschap
                                                       Michiel Jongewaard (Vereniging                                loopt van 1 januari t/m 31 december.
Jaargang 1 - nr. 3, december 2010                      Openbaar Onderwijs)
ISSN: 2211-0062                                                                                                      Lidmaatschap VOS/ABB: Leden van VOS/ABB
Verschijnt 7x per jaar - Oplage 14.000                 Redactie: Jaap Adema, Jan Barendse, Dennis Bode,              ontvangen automatisch één gratis abonnement op
                                                       Martin van den Bogaerdt, Lineke Eerdmans,                     School!. Dit geldt voor schoolbesturen én hun scholen.
                                                       Fred Kruidenberg en Fred Timmermans.                          Bovenschoolse directies kunnen op aanvraag ook één

                   Vereniging                          Aan dit nummer werkten mee: Klaas te Bos, Peter Arno
                                                                                                                     gratis abonnement ontvangen. Voor meer informatie:
                                                                                                                     www.vosabb.nl/abonnementen.

                   Openbaar                            Broer, Lineke Eerdmans, Erik Flentge, Wietske Idema, Marcel
                                                       Köppen, José Krijnen, Bart Maat, Geert Marissen, Jan van
                                                       der Meyde, Marijke Nijboer, Ankie Rusticus, Sierag, Martine
                                                                                                                     Abonnementen: Een los abonnement voor niet-leden kost
                                                                                                                     € 18,50 (tarief 2010).
                   Onderwijs                           Sprangers, Ritske van der Veen.
                                                                                                                     Advertenties: Recent Amsterdam
                                                       Foto omslag: Peter Arno Broer.                                Contactpersoon Ray Aronds
                                                                                                                     E info@recent.nl | T 020 330 89 98
                                                       Drukwerk: Stadsdrukkerij Amsterdam N.V.
                                                                                                                     Nummer 1 van School!
                                                       Vormgeving: Stadsdrukkerij Amsterdam N.V.                     verschijnt op 9 februari 2011.
                                                       Aryen Bouwmeester




                                                                                                                                 Magazine voor het openbaar onderwijs | 03
Veilig internetgebruik:
               thuis en op school!
           Ook op uw school een cyberouder?

              Een cyberouder gaat op uw school aan de
           slag om leerlingen, ouders en leerkrachten te
         begeleiden op de digitale snelweg. Het project
         Cyberouders is een initiatief van de Vereniging
       Openbaar Onderwijs en wordt ondersteund door
       het Mediawijsheid Expertisecentrum, Programma
         Digivaardig & Digibewust en het Ministerie van
                     Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

                      Ouderraden kunnen zelf een datum voor een
                                                                                                     VOS/ABB
           ouderavond Over Internetveiligheid, thuis en op school
     plannen in overleg met Cyberouders.nl. Voor meer informatie:                                    twittert!
        www.cyberouders.nl of telefonisch bij het cursusbureau van
             de Vereniging Openbaar Onderwijs, via 036 533 1500.                                     Wie VOS/ABB via Twitter volgt, blijft
                                                                                                     op de hoogte van belangrijk nieuws.
                                                                                                     Ook kunt u zien wat VOS/ABB
                                                                                                     organiseert en van actuele kwesties
                                                                                                     vindt.


                                                                                                     Meld u nu aan bij VOS/ABB op
                                                                                                     www.twitter.com/vosabb.
                                                                                                     De korte tweets verwijzen onder meer
                                                                                                     naar berichtgeving op de website.




                                                                                                                      Vereniging
                                                                                                                      Openbaar
                                                                                                                      Onderwijs
Scholing medewerkers
tussenschoolse opvang
Voor een verantwoorde overblijf is              praktische tips en het uitwisselen van      doen om de veiligheid van de kinderen te
goede scholing noodzakelijk. Vanaf              ervaringen omgaan met veelvoorkomende       vergroten. Na het volgen van de cursus
1 augustus 2011 moet wettelijk (minimaal)       situaties bij het overblijven.              ontvangen zij het certificaat EHBO/BHV.
de helft van alle overblijfmedewerkers
en coördinatoren zijn geschoold. Voor           VERVOLGCURSUS TSO                           HERHALINGSCURSUS EHBO/BHV
medewerkers en coördinatoren in                 In de vernieuwde vervolgcursus wordt        Uw certificaat EHBO/BHV is twee jaar
de tussenschoolse opvang heeft de               onder andere ingegaan op de thema’s         geldig. Met deze cursus frist u bestaande
Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO)             ‘Conflicten tussen en met kinderen’ en       kennis op en behandelt u nieuwe
daarom een uitgebreid scholingsaanbod,          ‘Omgaan met hyperactieve kinderen.’         onderwerpen. Na afloop ontvangt u
dat in 2010 geheel is vernieuwd. Alle                                                       opnieuw uw certificaat.
cursussen zijn theoretisch onderbouwd           COÖRDINATORCURSUS TSO
en praktijkgericht. Ook adviseert de VOO        In de coördinatorcursus leert u als
u desgewenst op maat over uw eigen              coördinator tso de basisvaardigheden met
overblijf en helpen beleidsadviseurs u bij      betrekking tot leiding geven, organiseren   Meer informatie
het optimaliseren ervan.                        en coachen van medewerkers.                 Het bureau van de Vereniging
                                                                                            Openbaar Onderwijs is tijdens
BASISCURSUS TSO                                 EHBO/BHV                                    kantooruren telefonisch bereikbaar via
In de vernieuwde basiscursus leert u als        Tijdens de EHBO/BHV-cursus leren            036 5331500. Meer informatie vindt u
overblijfmedewerker door middel van             overblijfmedewerkers wat ze kunnen          op www.voo.nl/scholing.
INhOuD




inhoud
                                     03 Redactioneel

12                                   06 Kort nieuws
DOOR MIChIEL JONgEwAARD

                                     09 Column
                                          DOOR RITSkE vAN DER vEEN
Bezuiniging passend onderwijs
De Tweede Kamer heeft inge-
                                     10   Vijf vragen: Het Griendencollege
stemd met de bezuiniging                  DOOR LuCy BEkER
op passend onderwijs. Een
gezamenlijke protestactie van        12   Bezuiniging passend onderwijs
onder andere de PO-raad, de               DOOR MIChIEL JONgEwAARD
Vereniging Openbaar Onderwijs
en VOS/ABB kon dit niet              14   Mathijs ter Bork leraar
verhinderen.                              van het jaar
                                          DOOR wIETSkE IDEMA


                                     17   Het verhaal van onze
                                          openbare school

14
                                          DOOR MIChIEL JONgEwAARD


                                     18   Duidelijkheid doorstroming
DOOR wIETSkE IDEMA                        vmbo-tl naar havo
                                          DOOR MIChIEL JONgEwAARD

Leraar van het jaar
                                     21   Drukbezocht debat algemene
Mathijs ter Bork is uitgeroepen           acceptatieplicht
tot Leraar van het Jaar. Hij geeft        DOOR MARTIN vAN DEN BOgAERDT
les in groep 3, 4 en 5 van de
openbare jenaplanschool              22 Openbare school viert
’t Broekhoes in Balinge, samen          Kerst én Suikerfeest
met zijn duo-partner Mirjan Pots.         DOOR LINEkE EERDMANS


                                     24 Kleurrijke skûtsje in Friese land
                                          DOOR MARTIN vAN DEN BOgAERDT


                                     26 Nonsens op school
                                          DOOR LuCy BEkER


26                                   28 Booming openbaar onderwijs
                                        in Hoogerheide
DOOR LuCy BEkER                           DOOR MARTIN vAN DEN BOgAERDT


                                     30 Goed onderwijs in krimpregio’s
Nonsens op school                         DOOR LuCy BEkER
Met hun ‘manifest van de
no-nonsense school’ hielden          32   School! en ouders
twee schoolleiders een pleidooi           Vragen en antwoorden
voor efficiënter onderwijs. Hun
top 15 van ‘onzinactiviteiten’ die   35   School! en recht
ten koste zouden gaan van de              Eis tot schadevergoeding:
lestijd, maakte veel los.                 wat mogen ouders van school
                                          verwachten?
                                          DOOR MR. kLAAS TE BOS




                                              Magazine voor het openbaar onderwijs | 05
kORT NIEuwS




                                                       VOS/ABB twittert!
           Techniek Toernooi
           2011 van start                              Wie VOS/ABB via Twitter volgt, blijft op de hoogte van belangrijk nieuws.
                                                       Ook kunt u zien wat VOS/ABB organiseert en van actuele kwesties vindt.
           De inschrijving voor het Techniek Toer­     VOS/ABB ziet Twitter als een waardevolle toevoeging aan de bestaande com-
           nooi 2011 is begonnen. Basisscholen         municatiemiddelen, zoals de website www.vosabb.nl en de wekelijkse e-mail-
           kunnen met kinderen uit alle groepen        nieuwsbrieven. De korte tweets verwijzen onder meer naar berichtgeving op
           meedoen aan deze jaarlijkse techniek­       de website. Let op: als u op Twitter naar VOS/ABB op zoek gaat, is de slash in
           wedstrijd. Dit keer staat het evenement     de naam van de organisatie een struikelblok. Zoek daarom op VOSABB, zonder
           in het teken van chemie, omdat 2011 is      slash. Of ga direct naar www.twitter.com/vosabb.
           uitgeroepen tot het Internationale Jaar
           van de Chemie.
           Het Techniek Toernooi bestaat uit een
           landelijke wedstrijd op donderdag 16
           juni 2011 in het Openluchtmuseum in
           Arnhem. In de weken daarvoor vinden
           regionale wedstrijden plaats. De win-
           naars daarvan krijgen gegarandeerd toe-
           gang tot de wedstrijd op 16 juni. Deelna-
           me aan het Techniek Toernooi is gratis.
           De organisatie zorgt voor lesbrieven met
           tips en trucs, waarmee de leerkrachten
           en leerlingen op de scholen aan de slag
           kunnen. Een jury kiest de ontwerpen die
           technisch het beste in elkaar zitten en
           het best presteren. Doel van het Techniek
           Toernooi is kinderen te laten ontdekken
           hoe leuk wetenschap en techniek zijn.
           Meer informatie op www.techniek-
           toernooi.nl. Inschrijven kan nog tot 4
           april, maar de capaciteit per toernooi is
           beperkt. Vroege aanmelding verhoogt de
           kans op deelname.                           Enthousiaste kinderen van De Capelle met verse vis.



                                                       Koken met Klasse op
                                                       achterstandsscholen
                                                       In de strijd tegen overgewicht bij kinderen is eind november een nieuw pro­
                                                       ject van start gegaan: Koken met Klasse. Twintig basisscholen in achter­
                                                       standswijken van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Almere en
                                                       Leiden doen er aan mee.
                                                       De leerlingen van de groepen 7 en 8 krijgen daar van een gediplomeerd diëtiste
                                                       les over gezonde voeding en bewegen. De officiële aftrap van Koken met Klasse
                                                       was in de Amsterdamse vestiging van een horecagroothandel, met leerlingen
                                                       van de Amsterdamse basisschool De Capelle. Ze keken rond op de versafde-
                                                       ling en kookten in de winkel een maaltijd met verse producten in een mobiele
                                                       keuken. De lessen op de scholen zijn op dezelfde manier opgebouwd. Juist in
                                                       achterstandswijken blijken kinderen overgewicht te hebben. In 2007 was ruim
                                                       11 procent van de 2- tot 20-jarigen te dik. Vooral allochtone kinderen, kinderen in
                                                       gezinnen met een lage sociaaleconomische status en kinderen van wie één of
           De jury van het Techniek Toernooi           beide ouders te dik zijn, lopen risico op overgewicht. Voor hen is het van belang
           bestaat uit professoren van diverse         om al op jonge leeftijd te leren hoe je gezond eet.
           universiteiten.                             Meer informatie op www.kokenmetklasse.nl.




06 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
kORT NIEuwS




Helpdesk Medezeggenschap van                                                                 ‘Troost voor tranen’
Vereniging Openbaar Onderwijs                                                                ‘Troost voor tranen’ is de titel van een
                                                                                             nieuw boek én een interactieve website
Als lid van een medezeggenschapsraad kunt u voor informatie en advies                        over rouwverwerking bij jongeren uit
contact opnemen met de Helpdesk Medezeggenschap van de Vereniging                            verschillende culturen. Het boek en de
Openbaar Onderwijs.                                                                          site www.troostvoortranen.nl bieden
Voor vragen over medezeggenschap op school kunnen MR-leden uit het basis-                    informatie voor docenten en hulpverle­
en voortgezet onderwijs elke schooldag tussen tien en drie uur contact opnemen               ners die jongeren willen helpen bij een
met een van de beleidsadviseurs van de VOO, via 0800-5010 (gratis). Kies eerst 1             rouwproces.
voor onderwijs, dan 4 voor openbaar. Vragen kunnen ook worden gesteld via                    Auteur van het boek is Ineke Wienese, ge-
www.voo.nl/5010.                                                                             zondheidszorgpsychologe en orthopeda-
Wanneer zaken complexer zijn, kan extra ondersteuning worden gevraagd                        goge bij het centrum voor Jeugd-GGZ in de
van beleidsadviseurs via MR-Support. Het eerste oriënterende gesprek is gratis               regio Haaglanden De Jutters. Zij ontving
(maximaal 1 uur). Medezeggenschapsraden die lid zijn van de Vereniging Open-                 in 2009 de Nationale Jeugdzorgprijs voor
baar Onderwijs krijgen 25 procent korting op de betaalde dienstverlening van                 het project Rouw en verlies in verschil-
MR-Support. MR-Support kan telefonisch worden aangevraagd via 036 5331500                    lende culturen. Met de ervaringen die zij
of per e-mail via mr@voo.nl.                                                                 in dit project opdeed, maakte zij het boek
                                                                                             en de website. Directe aanleiding voor het
                                                                                             project van Wienese was de dramatische
                                                                                             gebeurtenis op het voormalige Terra Colle-
                                                                                             ge in Den Haag, waar een leerling in 2004
Maatschappelijke stage ingekort                                                              conrector Hans van Wieren doodschoot.
                                                                                             In gesprekken daarna met leerlingen uit
De maatschappelijke stage, die vanaf schooljaar 2011/2012 verplicht is in het                andere culturen bleek dat zij tevergeefs
voortgezet onderwijs, wordt ingekort tot 30 uur. Dit geldt voor alle school­                 zochten naar informatie over verlies en
typen (praktijkonderwijs, vmbo, havo, vwo).                                                  rouw die aansloot bij hun achtergrond
Het voornemen staat in het wetsvoorstel dat minister Van Bijsterveldt naar de                en belevingswereld. In het boek komen
Tweede Kamer heeft gestuurd. De nadruk bij de stages ligt op vrijwilligerswerk,              22 jongeren aan het woord, allemaal van
om zo leerlingen de toegevoegde waarde van een maatschappelijke bijdrage te                  niet-Nederlandse afkomst. Op de website
laten ervaren. Leerlingen mogen wel meer dan de 30 verplichte uren stage doen,               staan verhalen, filmpjes, veelgestelde vra-
maar die extra uren worden niet tot de onderwijstijd gerekend. Uit onderzoek                 gen en tips over het omgaan met rouw en
van het ministerie bleek dat een maatschappelijke stage van meer dan 30 uur                  verlies in verschillende culturen. Op de
met name voor het vmbo een te grote belasting zou zijn.                                      site kunnen jongeren en ouderen ook zelf
                                                                                             hun verhaal toevoegen.




Hoofddoekjes op school
Volgens de Vereniging Bijzondere Scholen (VBS) hebben veel scholen moeite om op
een goede manier om te gaan met meisjes die een hoofddoekje dragen. In een repor­
tage van het NOS Journaal pleitte de rector van het katholieke Don Bosco College in
Volendam voor een algeheel verbod.
Directe aanleiding voor de berichtgeving was de commotie die is ontstaan, nadat het
leek alsof het Gerrit Rietveld college in Utrecht, ook katholiek, met een meetlint zou be-
kijken of een hoofddoekje niet te veel gezichtsbedekkend wordt gedragen. Het Don Bosco
College in Volendam staat leerlingen zelfs niet toe om petjes, hoofddoekjes of andere
gezichtsbedekkende kleding te dragen. De Vereniging Openbaar Onderwijs liet in de re-
portage evenwel weten dat het hoofddoekje op de meeste scholen geen heet hangijzer is.
De Vereniging Openbaar Onderwijs en VOS/ABB stellen dat juist op openbare scholen
elk kind welkom is, mét inbegrip van diens religie of overtuiging. Dat betekent dat leer-
lingen ook een hoofddoekje of een keppeltje mogen dragen. Het ministerie komt volgens
de NOS volgend jaar met nieuwe richtlijnen voor kledingvoorschriften op scholen.




                                                                                                      Magazine voor het openbaar onderwijs | 07
kORT NIEuwS




                                                                   Verklaring omtrent gedrag
                                                                   verplicht voor overblijfkrachten
                                                                   Sinds 1 augustus zijn overblijfkrachten verplicht om een Verklaring
                                                                   omtrent het gedrag (VOG) te overleggen aan het schoolbestuur.
                                                                   Dat is vastgelegd in artikel 45 van de Wet op het primair onderwijs (WPO).
                                                                   Voor leerkrachten en onderwijsondersteunend personeel was de verkla-
                                                                   ring al verplicht. De verklaring wordt voor mensen die met kinderen
                                                                   werken uitsluitend verstrekt als men nooit is veroordeeld voor seksueel
                                                                   misbruik.




           Symposium over toekomst                                                                   VOO organiseert
           onderwijsbestel                                                                           MR-Start
           Onlangs organiseerde de VOO­werkgroep Zeeuws­Vlaanderen in Axel een                       bijeenkomsten
           symposium over de toekomst van het Nederlandse verzuilde onderwijsbestel.
           De plaatselijke werkgroep van de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) bracht
                                                                                                     in voorjaar 2011
           met het symposium het concept ‘school’, dat uitgaat van scholen zonder deno-              In maart en april 2011 organiseert de
           minatie, onder de aandacht van de aanwezige schoolbestuurders, lokale politici,           Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO)
           schoolleiders, leerkrachten en ouders. Ruim veertig mensen kwamen af op de                op tien centrale plaatsen in het land
           geanimeerde debatavond, die werd ingeleid door directeur Rob Limper van                   nieuwe bijeenkomsten MR­Start. Ruim
           de Vereniging Openbaar Onderwijs. Na zijn inleiding volgde een bijdrage van               300 MR­leden bezochten dit najaar al
           Wim Kuiper, voorzitter van de protestants-christelijke besturenorganisatie.               een MR­Start bijeenkomst.
           Kuiper ziet vanuit zijn visie niets in scholen zonder denominatie. Vervolgens             Tijdens deze bijeenkomsten leren (nieu-
           werd in de discussie gesproken over de noodzaak voor scholen en besturen tot              we) MR-leden, zowel oudergeleding als
           samenwerking en hoe ‘school’ daarin een rol kan spelen. De discussie over in-             personeelsgeleiding, in één avond de
           standhouding van scholen is in de provincie Zeeland extra van belang, omdat               rechten en plichten van de MR kennen.
           de aanwas van jonge kinderen steeds minder wordt en scholen dientengevolge                De scholingsbijeenkomsten zijn theore-
           met sterk dalende leerlingenaantallen te maken krijgen.                                   tisch onderbouwd en praktijkgericht. De
                                                                                                     bijeenkomsten vinden in het voorjaar
                                                                                                     van 2011 plaats: op 9 maart in Den Bosch,
                                                                                                     14 maart in Roermond en Zwolle, 15 maart
                                                                                                     in Amsterdam, 17 maart in Drachten, 21
           Snelle en deskundige service                                                              maart in Arnhem, 22 maart in Hengelo,

           van VOS/ABB-Helpdesk                                                                      24 maart in Zoetermeer en 28 maart in
                                                                                                     Utrecht. Leden van de VOO krijgen 25
           VOS/ABB heeft de afgelopen maanden benut om de eigen Helpdesk verder                      procent korting en betalen slechts 60
           te stroomlijnen en de gratis service beter af te stemmen op de behoeften                  euro per persoon, de normale prijs is
           van de leden.                                                                             80 euro per persoon. Heeft u minimaal
           De eerstelijnsadviseurs reageren binnen 24 uur op een vraag. Snelheid is naast            15 deelnemers, dan kan de bijeenkomst
           deskundigheid belangrijk, omdat de beantwoording van veel vragen geen uitstel             MR-Start voor u op eigen locatie worden
           duldt. Mocht de beantwoording meer tijd vergen, dan meldt de VOS/ABB-Helpdesk             georganiseerd. Neem voor meer infor-
           dat ook altijd binnen 24 uur. Voor meer complexe adviesaanvragen kan ondersteu-           matie contact op met het cursusbureau,
           ning worden gevraagd van tweedelijnsadviseurs. Deze service is voor leden van             telefonisch via 036 5331500 of per e-mail
           VOS/ABB in elk geval voor het eerste halfuur gratis. Als de behandeling meer tijd         cursusbureau@voo.nl.
           vergt, kan er in overleg voor worden gekozen om via betaalde dienstverlening een
           oplossing te vinden.
           De Helpdesk van VOS/ABB is op werkdagen van 08.30 tot 12.30 uur telefonisch
           bereikbaar op 0348 405250. Mailen kan naar helpdesk@vosabb.nl. De Helpdesk is
           gesloten in de periode tussen kerst en Nieuwjaar.




08 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
COLuMN




                               de wal en
                               het schip
                               Het vorige kabinet deed een greep in de kas van het primair onderwijs. Dit kabinet
                               kort drastisch op passend onderwijs en onderwerpt het speciaal onderwijs aan een
                               budgetplafond. Daarbij komt dat het huidige kabinet de stijgende personeelskos­
                               ten die voortvloeien uit de cao­afspraken in het voortgezet onderwijs op het bordje
Ritske van der Veen            van de scholen zelf legt. Wanneer keert de wal het schip?
Directeur VOS/ABB
                               Ex-staatssecretaris Sharon Dijksma van OCW verpakte de greep van ruim 90 miljoen
                               euro uit de kas van het primair onderwijs vorig jaar als een bezuiniging op het budget
                               voor bestuur en management (B&M). Slim, want in een tijd waarin bestuurders en
                               managers nou niet bepaald een positief imago hebben, als gevolg van een aantal
                               grootverdieners in het hoger onderwijs, is het natuurlijk prima aan het publiek te
                               verkopen dat daar wel wat afkan. Maar Dijksma wist natuurlijk verrekte goed dat
                               bestuurders en managers in het primair onderwijs geen mannen en vrouwen van het
                               grote geld zijn. Omdat er op het sobere bestuursniveau vaak niets meer afkon, zeker
                               niet in het openbaar onderwijs vanwege de bestuurlijke verzelfstandigingen, daalt
                               de bezuiniging nu neer in de groter groeiende klassen. VOS/ABB waarschuwde de
                               politiek er vorig jaar voor. Helaas zonder het gewenste resultaat, want een meerder-
                               heid in de Tweede Kamer ging ermee akkoord.

                               Dat het niet bij de B&M-korting zou blijven, voelde iedereen na de aankondiging
                               van 18 miljard euro bezuinigingen op zijn politieke klompen aan. Alles is rela-
                               tief, dus wie zegt dat het onderwijs er naar omstandigheden genadig van afkomt,
                               heeft in principe gelijk. Alleen is het in het licht van de mooie verkiezingswoor-
                               den over investeringen in het onderwijs wel erg wrang dat er juist 300 miljoen
                               euro wordt gekort op de invoering van passend onderwijs. Met andere woorden,
                               de inmiddels tot minister gepromoveerde Marja van Bijsterveldt kiest ervoor om
                               geld weg te halen bij leerlingen die extra zorg nodig hebben. Bovendien plaatst
                               ze een budgetplafond op het speciaal onderwijs, om te voorkomen dat daar meer
                               leerlingen naar worden verwezen. Vanuit het hele land komen er bij VOS/ABB nu
                               al signalen binnen dat er onvoldoende plaats is voor zorgleerlingen. Een deel van
                               hen zal, als gevolg van de bezuiniging, sneller dan men nu wellicht denkt zonder
                               onderwijs thuis komen te zitten. Omdat dit de toegankelijkheid van het funderend
                               onderwijs aantast, maakt VOS/ABB zich daar ernstige zorgen over. We stuurden
                               een brandbrief aan de Tweede Kamer en ook de PO-Raad tekende protest aan. Weer
                               zonder resultaat.

                               De laatste tijd krijgt VOS/ABB ook steeds meer signalen binnen over de stijgende per-
                               soneelskosten in het voortgezet onderwijs. Zonder dat ik zal ingaan op ingewikkelde
                               technische details, komt het erop neer dat het ministerie van OCW de geldkraan wat
Ritske van der Veen,           verder dichtdraait, terwijl scholen al jarenlang een groeiend deel van hun budget
directeur VOS/ABB en Rob       moeten gebruiken om de leerkrachten en andere personeelsleden te betalen. Geld
Limper, directeur Vereniging   dat dus eigenlijk is bestemd voor andere doeleinden, gaat op aan de stijgende salaris-
Openbaar Onderwijs,            sen. Iedereen snapt dat dit niet oneindig door kan gaan. Het vervelende is dat dit een
schrijven afwisselend een      sluipend proces is, dat de media nooit haalt. Het is tijd om de politiek wéér wakker te
column.                        schudden. Wie weet nu wel met het gewenste resultaat. <




                                                                                    Magazine voor het openbaar onderwijs | 09
Kwaliteitstraject
                                  op Grienden-
                                  college Sliedrecht
                                  Op het Griendencollege werken
                                  de docenten, leerlingen en
                                  ouders samen aan een nieuwe
                                  kwaliteitsimpuls. De vmbo-
                                  school wordt tijdens het traject
                                  begeleid door de Vereniging
                                  Openbaar Onderwijs (VOO).
                                  Belangrijkste doelen zijn het
                                  versterken van de betrokkenheid
                                  van leerlingen en ouders, het
                                  gezamenlijk werken aan de
                                  kwaliteitsverbetering en het
                                  versterken van de profilering
                                  van de school. Voor meer
                                  informatie kunt u contact
                                  opnemen met beleidsadviseur
                                  Erik Flentge van de Vereniging
                                  Openbaar Onderwijs (VOO),
                                  via e.flentge@voo.nl of
                                  telefonisch 036 533 1500.




10 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
vIJf vRAgEN
                                                                                                                                         TEkST: LuCy BEkER
                                                                                                                                     BEELD: MARCEL köppEN




griendencollege:
succes met eigen concept
het griendencollege in het Zuid-hollandse Sliedrecht is een vmbo-school met ruim 400
leerlingen. Algemeen directeur Jos van de voort wil de vijf vragen samen met een aantal
leerlingen beantwoorden: ‘want zij vertellen het echte verhaal, zij beleven de school’.
Drie brugklassers ontpoppen zich tot ware ambassadeurs.


Jullie werken met het Griendenconcept.         school met een openbare en een protes-           onderwijs noemen. De docenten worden
Wat houdt dat in?                              tants-christelijke afdeling. Ouders schrij-      steeds enthousiaster, maar de resultaten
Van de Voort: ‘Je kunt het ‘natuurlijk le-     ven hun kind in op één van de afdelingen.        moeten nog beter worden, zeker in de
ren’ noemen of context-leren. We bieden        De pc-leerlingen kunnen elke maandag             theoretische leerweg. Samen met al onze
levensecht onderwijs, bijvoorbeeld in ons      naar de weekopening met gebed en een             stakeholders wil ik bewijzen dat we een
eigen restaurant, maar ook in samenwer-        bijbelverhaal of gedicht. Daar gaat het          goed concept hebben.
king met een technisch bedrijf hier in de      om de beleving van het geloof. De ‘open-
straat. Bovendien zijn boven onze school       bare leerlingen’ worden daar niet voor           Wat wilt u kwijt aan de minister
zorgwoningen gesitueerd, waar onze             uitgenodigd, maar ze mogen wel komen.            van onderwijs?
leerlingen helpen in de zorgverlening. De      Daarnaast volgen alle leerlingen hier het        Van de Voort: ‘Het zou goed zijn om ver-
leerstof hebben wij vertaald in leerlijnen     vak levensbeschouwing, waarin ze leren           nieuwende scholen extra te faciliteren. Zo
met doelen die de leerlingen in hun eigen      over alle godsdiensten.’                         kun je scholen stimuleren om concepten te
tempo kunnen halen.’                           Daniëlle: ‘Ik ga altijd naar de weekope-         ontwikkelen waar andere scholen ook wat
Jelle de Kloe (14): ‘Als je een onderdeel      ning. Maar ik zit niet in een ‘christelijke      aan hebben. Dan zijn al die tijdrovende
van de leerlijn hebt gedaan, krijg je een      klas’, alle leerlingen zitten door elkaar. Bij   subsidietrajecten waar scholen voor moe-
tegoedbon. Ik kreeg een tegoedbon voor         het vak levensbeschouwing heb ik een             ten inschrijven niet meer nodig. Vernieu-
Engels, toen ik een songtekst had ver-         werkstuk gemaakt over het Suikerfeest            wingen moet je niet van bovenaf willen
taald. Dat is schrijven en lezen. Als je ge-   van de moslims.’                                 opleggen, er gebeurt genoeg in het veld.’
noeg onderdelen hebt gedaan, kun je een        Marco: ‘Ik ben nog nooit naar de week-
toets maken.’                                  opening geweest, maar ik heb wel zin om          Waar willen jullie gefotografeerd
Daniëlle de Ruijter (12): ‘Je mag hier zelf    eens mee te gaan. Lijkt me interessant.          worden?
weten wanneer je zo’n toets maakt. Soms        Bij levensbeschouwing heb ik al geleerd          Daniëlle: ‘Bij het standbeeld in de hal. Dat
kun je dan door naar een hoger niveau.’        over het christendom. ’                          beeld betekent: kies je eigen weg en res-
Marco Sturm (13): ‘We hebben allemaal          Daniëlle: ‘Op deze school is respect heel        pecteer elkaar.’
een memorystick gekregen, daarmee              belangrijk. Dat we elkaars geloof respec-        Marco: ‘Ja, wij zitten op een openbare én
kunnen we thuis verder werken in de            teren.’                                          christelijke school en dat beeld symboli-
elektronische leeromgeving. Kijk, de                                                            seert dat wij respect hebben voor elkaar.’
stick zit aan mijn sleutelbos.’                Hoe staat het met de kwaliteit                   Daniëlle: ‘Het is ook een ontmoetings-
Daniëlle: ‘We hebben ook thematijd,            van het onderwijs?                               punt, we zitten daar vaak in de pauze.’
waarbinnen we ons huiswerk kunnen              Van de Voort: ‘Op dit moment voert de            Jelle: ‘De hal is een belangrijke plek. Toen
maken. En we hebben elke week keuze-           Vereniging Openbaar Onderwijs, als               ik daar voor het eerst binnenkwam,
vakken. Ik doe koken. Nu kan ik groente-       onafhankelijke externe partij, een kwa-          dacht ik meteen: hier wil ik naar school.
soep en kerrierijst maken.’                    liteitsonderzoek uit op onze school. Daar        Het zit ‘m in de kleuren en in de sfeer. Ik
                                               moet uitkomen of en hoe ons Grienden-            moet 10 kilometer fietsen om hier te ko-
Hoe geeft uw school invulling                  concept werkt. Het is een grote verande-         men, maar dat heb ik er voor over.’
aan de kernwaarden van het                     ring geweest, vooral voor onze docenten,         Van de Voort: ‘Onze boodschap is goed
openbaar onderwijs?                            die nu steeds meer individueel onderwijs         overgekomen bij de brugklassers! Hier
Van de Voort: ‘Dit is een samenwerkings-       geven. Je kunt het een vorm van passend          heb ik niets meer aan toe te voegen.’ <




                                                                                                         Magazine voor het openbaar onderwijs | 11
Kete Kervezee (2e van links), voorzitter van de PO-Raad, biedt de petitie tegen de bezuiniging op passend onderwijs aan.




         toch bezuiniging op
         passend onderwijs
           De Tweede kamer heeft tijdens de behandeling van de onderwijsbegroting ingestemd
           met een bezuiniging van 300 miljoen euro op passend onderwijs. Meerdere moties van de
           oppositie, noch een gezamenlijke actie van de onderwijsorganisaties, waaronder de pO-raad, de
           vereniging Openbaar Onderwijs en vOS/ABB, konden dit verhinderen. Door de bezuinigingen
           komt de kwaliteit en de toegankelijkheid van het funderend onderwijs in gevaar.


           De bezuiniging en het aangekondigde budgetplafond voor het        Onderwijsbegroting
           speciaal onderwijs dreigen ernstige gevolgen te hebben voor       Bij de behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede
           een toenemend aantal zorgleerlingen. Op dit moment zijn er        Kamer werd veelvuldig over de bezuiniging op passend on-
           al flinke problemen in de begeleiding en opvang. Veel zorg-       derwijs gedebatteerd. Daarbij toonden de coalitiepartijen
           leerlingen moeten dagelijks lange afstanden afleggen van en       in de Kamer zich weinig onder de indruk van de kritiek van
           naar school. De toch al grote wachtlijsten dreigen nog langer     onder andere D66 en GroenLinks, die vinden dat opnieuw de
           te worden, waardoor kwetsbare leerlingen voor een bepaalde        kwetsbare leerlingen worden getroffen. De oppositiepartijen
           tijd onderwijs moeten missen en thuis komen te zitten. Zowel      dienden een motie in voor opschorting van de voorgenomen
           ouders als professionals in het speciaal en het regulier onder-   bezuinigingen, totdat de eventuele gevolgen duidelijk kunnen
           wijs maken zich grote zorgen over de gevolgen van deze be-        worden gemaakt. Kamerlid Ton Elias van de VVD vond dat voor
           zuinigingen.                                                      meer kwaliteit niet altijd een extra zak met geld nodig is en




12 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
ONDERwIJSBEgROTINg
                                                                                                                      TEkST: MIChIEL JONgEwAARD
                                                                                                                                BEELD: BART MAAT




   Passend onderwijs
   Passend onderwijs moet voor elk kind
   onderwijs bieden dat aansluit bij zijn of haar                  verwoordde de breed gedragen zorg dat, als de bezuinigingen
   mogelijkheden en talenten. Leerlingen met                       doorgaan, leerlingen niet het onderwijs zullen krijgen dat het
   een zorgbehoefte worden zoveel mogelijk in                      beste bij hen past. De petitie is ondertekend door de PO-Raad,
   het regulier onderwijs opgevangen, met onder                    VO-raad, MBO Raad, AOC Raad, AOb, CNV Onderwijs, AVS en
   andere extra ambulante begeleiding. In andere                   CMHF, Balans, CG-Raad, LOBO, NKO, Ouders & COO, Platform
   gevallen biedt het speciaal onderwijs uitkomst.                 VG, SBOwerkverband, Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO)
   Voor meer informatie kunt u onder andere                        en wordt ondersteund door de profielorganisaties, waaronder
   terecht op www.passendonderwijs.nl.                             VOS/ABB.

                                                                   Reactie VOS/ABB en Vereniging Openbaar Onderwijs
                                                                   VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs vrezen dat
verwees daarmee de motie naar de prullenbak. Een meerder-          door de bezuinigingen passend onderwijs niet meer voldoende
heid in de Kamer verwierp de moties en handhaafde daarmee          kan worden uitgevoerd. Dat zal tot gevolg hebben dat meer
de voorgenomen bezuinigingen.                                      leerlingen naar het speciaal onderwijs moeten. Door het bud-
                                                                   getplafond voor het speciaal onderwijs wordt dat echter onmo-
De Tweede Kamer stemde wel in met een motie waarin minister        gelijk gemaakt. Al bij de start stelde de Vereniging Openbaar
Marja van Bijsterveldt wordt gevraagd om alsnog in het voor-       Onderwijs vast dat passend onderwijs budgettair neutraal
jaar een overzicht te geven van de gevolgen. Daarnaast vroeg       niet realiseerbaar is. Met 300 miljoen euro minder lukt dat
de Kamer de minister om de bezuinigingen zoveel mogelijk te        zeker niet. Als belangenbehartigers van het openbaar onder-
realiseren door terugdringing van de bureaucratie. Van Bijs-       wijs vinden VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs
terveldt gaf aan gehoor te willen geven aan deze oproep, maar      bovendien dat de herijking van de zorg onder de noemer pas-
stelde dat dit geen 300 miljoen zal opleveren.                     send onderwijs een algemene toegankelijkheid van alle scho-
                                                                   len vergt. Rob Limper, directeur van de Vereniging Openbaar
Vanuit het onderwijs zelf werden daags voor de behande-            Onderwijs: ‘Binnen de passend-onderwijsstructuur werken
ling in de Kamer nog ultieme pogingen ondernomen om de             scholen van verschillende signatuur samen om een dekkend
Kamerleden op andere gedachten te brengen. Zo protesteerde         netwerk voor alle leerlingen te vormen. Daarom is het nodig
openbare basisschool De Nijenoord in Wageningen tegen de           alle scholen in dit verband algemeen toegankelijk te maken,
bezuiniging op passend onderwijs. Directeur Mieke Duvalois         zoals het openbaar onderwijs nu al is. Daarvan is vooralsnog
stuurde een petitiebrief aan de Kamer namens leerkrachten          in de voorstellen voor wetgeving geen sprake. De keuzevrijheid
en ouders, waarin zij uitleggen welke gevolgen de bezuiniging      van ouders om de beste school voor hun kind te kiezen, komt
op passend onderwijs heeft voor het primaire proces. De brief      daarmee onder druk te staan.’ <
werd ondertekend door 30 leerkrachten en 556 ouders van de
school. Duvalois: ‘De focus in onze brief ligt op de gevolgen
voor de leerkracht in de klas en de invloed die de bezuinigingen   Breed gedragen protest kan
                                                                   bezuiniging niet voorkomen
ook hebben voor leerlingen die geen extra zorg nodig hebben.
We willen op deze manier de leerkrachten en ouders een stem
geven. Tegelijk maken we duidelijk dat er anderhalf miljoen
kiezers bij dit onderwerp betrokken zijn en anderhalf miljoen
toekomstige kiezers.’

Actie onderwijsorganisaties
Voorafgaand aan de begrotingsbehandeling organiseerde de
PO-Raad een debat met politici en vertegenwoordigers uit het
onderwijsveld. Meer dan 300 leerkrachten, ouders, schoollei-
ders en bestuurders, waren bij de protestactie aanwezig. Aan
het debat namen zowel Kamerleden deel als vertegenwoordi-
gers van alle geledingen in het onderwijs. Veel aanwezigen
riepen op om eventuele bezuinigingen elders in de onderwijs-
begroting te zoeken. Dat zou volgens hen kunnen door bijvoor-
beeld de invoering van prestatiebeloning in het onderwijs niet
te laten doorgaan. Dit pleidooi werd met applaus begroet. Aan-
sluitend aan het debat overhandigde Kete Kervezee, voorzit-
ter van de PO-Raad, een petitie aan de aanwezige politici. Zij




                                                                                                 Magazine voor het openbaar onderwijs | 13
LERAAR vAN hET JAAR
TEkST: wIETSkE IDEMA
BEELD: gEERT MARISSEN




             Mathijs ter bork is
             leraar van het jaar
             Mathijs ter Bork is uitgeroepen tot Leraar van het Jaar 2010 in het primair onderwijs.
             uitgaan van talent, samenwerken met de leerlingen en blijven professionaliseren, dat zijn
             de belangrijkste kwaliteiten van deze jonge, enthousiaste leraar.


             ‘Ik sta positief kritisch tegenover het        groep 3, 4 en 5 van de openbare jenaplan-     te blijven oefenen met taal, rekenen of
              onderwijs. Dat is denk ik één van de re-      school ’t Broekhoes in Balinge (Drenthe),     begrijpend lezen, door de druk die de on-
              denen waarom ik deze prijs heb gewon-         samen met zijn duo-partner Mirjan Pots.       derwijsinspectie daarop legt. ‘Er wordt
             nen’, vertelt Mathijs ter Bork. ‘Ik ga niet    Ondanks zijn jonge leeftijd heeft hij een     dan zoveel geoefend, dat het ten koste
              zomaar ergens in mee, het doel moet           eigen kijk op het onderwijs en de manier      gaat van het kind. Natuurlijk moet je
             voor mij duidelijk zijn. Ik wil dat iets nut   waarop je kinderen stimuleert om het          oefenen en herhalen, maar je zult zien
             heeft.’ En daarmee wil hij niet eigenwijs      beste uit zichzelf te halen. ‘Ik ga uit van   dat het positief werkt, wanneer je eerst
              zijn, maar juist alles uit zichzelf én de     het talent van het kind. Ze moeten eerst      bekijkt waar het kind goed in is en dat als
             kinderen halen.                                ontdekken wat ze wél kunnen, voordat          uitgangspunt neemt.’
                                                            ze zich kunnen verbeteren op vlakken
             Kinderen naar een hoger plan tillen            waar ze minder goed presteren.’               Bouwen aan een band
             De jury verkoos Ter Bork (28) als basis-                                                     Waarom Mathijs ter Bork er ook met de
             schoolleraar van het jaar 2010, uit 270        Volgens Ter Bork trapt menig school in        prijs vandoor ging, is omdat hij naar ei-
             aangemelde leraren. Hij geeft les in           de valkuil om met de kinderen te te veel      gen zeggen ‘een groot hart voor de kinde-
                                                                                                          ren’ heeft. ‘Dat zit hem denk ik in de hou-
                                                                                                          ding die ik aanneem. Je moet er zijn voor
                                                                                                          de kinderen als ze een probleem hebben,
                                                                                                          maar ook wanneer ze iets leuks hebben
                                                                                                          beleefd. Je moet écht naar ze luisteren’,
                                                                                                          benadrukt hij. ‘Op die manier kun je een
                                                                                                          open relatie met de kinderen opbouwen,
                                                                                                          waardoor ze hun best doen en niet bang
                                                                                                          zijn om vragen te stellen.’

                                                                                                          Daarnaast probeert Ter Bork op allerlei
                                                                                                          manieren samen te werken met zijn leer-
                                                                                                          lingen en staan hij en zijn duo-partner
                                                                                                          Pots altijd open voor hun ideeën. ‘Laatst
                                                                                                          waren de kinderen erg geschrokken van
                                                                                                          het nieuws dat de dierentuin in Emmen
                                                                                                          misschien failliet zou gaan. Ze wilden de
                                                                                                          dierentuin graag helpen. We zijn nu be-
                                                                                                          zig met het schrijven van brieven naar de
                                                                                                          directeur en het bedenken van manieren
                                                                                                          om geld in te zamelen.’

                                                                                                          Flexibel
                                                                                                          ‘Je moet flexibel kunnen zijn en je niet
                                                                                                          vastpinnen op wat je zelf hebt bedacht




14 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
Mathijs ter Bork: ‘Je moet écht naar kinderen luisteren.’


Leraar van het Jaar
                                                  Overleggen                                    mis’, lacht hij. Ter Bork ontwikkelde zich
                                                  Elke week vindt er in ‘klas Ter Bork’ een     tot techniekcoördinator en gymdocent
Op zaterdag 2 oktober zijn tijdens de             klassenvergadering plaats. Kinderen kun-      op school. Vervolgens verdiepte hij zich
verkiezing Leraar van het Jaar 2010 de            nen dagelijks briefjes in een brievenbus      in het leesonderwijs, ‘omdat hij daar
drie Leraren van het Jaar 2010 verko-             doen met daarop een vraag, een compli-        nog niet genoeg vanaf wist’. Ook hoog-
zen. De winnaars: Mathijs ter Bork van            ment of een verbeterpunt. Tijdens de ver-     begaafdheid is een onderwerp waar hij
openbare jenaplanschool ‘t Broekhoes              gadering komen de briefjes aan de orde,       zich de komende tijd meer mee bezig wil
in Balinge (Drenthe), in het voortgezet           onder leiding van een voorzitter uit de       houden. ‘Dit kan allemaal, omdat we een
onderwijs Trudy Coenen van het Mon-               klas. Zo besprak de klas hoe een vulkaan      jong en innovatief lerarenteam hebben,
tessori College Oost in Amsterdam en              werkt (vraag), hoe goed een medeleerling      dat wil blijven vernieuwen. Wanneer je
José Jansen-Gulen, mbo-docent op ROC              had leren schrijven (compliment) en hoe       je goed voelt in het team, durf je te zeg-
Nijmegen. De winnaars zijn gedurende              ze ervoor gingen zorgen dat een groepje       gen wat je vindt en wat je wilt’, legt hij
een jaar ambassadeur voor het onderwijs           minder lawaai zou maken tijdens het wer-      uit. ‘En daarnaast moet je niet bang zijn,
en geven onder andere advies aan de be-           ken (verbeterpunt).                           je moet laten zien wat je kan.’
leidsmedewerkers van het ministerie van
Onderwijs en denken mee over Leraar24,            Ter Bork ziet graag dat zijn leerlingen met   Boegbeeld
een website voor en door leerkrachten.            elkaar in gesprek gaan. Onlangs gaf hij        Door zijn titel ‘Leraar van het Jaar 2010’ is
                                                  twintig euro aan de klas, waar ze dit jaar     Ter Bork ambassadeur voor alle leraren
                                                  iets van mogen kopen. Ze kunnen er bij-        en medewerkers in het basisonderwijs
                                                  voorbeeld een nieuwe voetbal van kopen,        en speciaal onderwijs. Hij wordt gere-
    of voorbereid’, zegt Ter Bork. Na de zomer-   maar het ook aan een goed doel geven.          geld gevraagd om zijn mening te geven
   vakantie ging zijn klas aan de slag met        Ter Bork: ‘Het idee erachter is dat ze het     en mee te praten over het onderwijsbe-
    een vakantieland dat ze zelf mochten          met elkaar eens moeten worden over de          leid. Zo debatteerde hij onlangs over de
    uitkiezen. Terwijl Ter Bork alle spullen      besteding van het geld en dat ze daarover      geplande bezuinigingen voor het pas-
    over Frankrijk al verzameld had, ‘toch        dus overleggen.’                               send onderwijs. Ter Bork: ‘Dat vind ik wel
    het meest voor de hand liggende vakan-                                                       apart. Natuurlijk vind ik het een grote
    tieland’, kozen de kinderen voor België.      Naast het stimuleren van de kinderen om        eer dat ik daarvoor word uitgenodigd
   ’Want daar wisten ze nog helemaal niets        na te denken over problemen of situaties,      en dat ik kan en mag meepraten vanuit
   vanaf.’ Hij ging erin mee en het werd een      is Ter Bork zelf ook constant bezig met de     mijn eigen praktijk. Maar ik werk op deze
    geslaagd project met zelfgebakken frie-       vraag waarom hij bepaalde dingen doet          manier, omdat ik denk dat dit het beste is
    ten, weetjes over Manneken Pis en les         en hoe hij zichzelf kan verbeteren. ‘Als je    voor de kinderen. Voor mijn gevoel ben ik
    over de Slag bij Waterloo.’                   dat niet doet, dan is er volgens mij iets     ‘gewoon’ een leerkracht.’ <




                                                                                                         Magazine voor het openbaar onderwijs | 15
20 1
                                              1
                      Voor en door
                            het onderwijs             Haal meer uit jezelf
                                                      met de opleidingen
                    De nieuwste leer- en              van Magistrum
                                                      Opleidingen
                    presentatiemiddelen               ›   Oriëntatie op Leiderschap
                                                      ›   Opleiding Middenmanager PO (MPO)

                    voor het                          ›
                                                      ›
                                                          Opleiding Directeur PO (DPO)
                                                          Opleiding Directeur PO (directeur van buiten; DVB)
                                                      ›   Opleiding Directeur Brede School (DBS)

                    primair onderwijs                 ›   Masters MME en MEL



                                                      Meer informatie
                                                      Download de brochure of bezoek een
PRIMAIR ONDERWIJS




                                                      voorlichtingsbijeenkomst.
                                                      Zie voor data: www.magistrum.nl.



                                                      Magistrum Leiderschapsontwikkeling




                                                   Meld u aan voor
                                                   de e-nieuwsbrief
                                                   van de Vereniging
                                                   Openbaar Onderwijs
                                                   Vanaf dit najaar is de
                                                   digitale nieuwsbrief

                                    r nu
                          Registree
                                                   van de Vereniging




                         voor Gr
                                   atis
                                                   Openbaar Onderwijs
                                                   vernieuwd. Blijf op
                                                   de hoogte van actuele

                                      et
                           toegang m
                                                   ontwikkelingen in het
                                                   openbaar onderwijs


                                   01655
                         code: 100
                                                   en het nieuws van
                                                   de Vereniging
                                                   Openbaar Onderwijs.
                                                   Op www.voo.nl/
                                                   nieuwsbrief kunt u zich
                                                   gratis aanmelden.


                    25-29 januari 2011
                    Jaarbeurs Utrecht                        Vereniging
                    www.not-online.nl                        Openbaar
                                                             Onderwijs
pROfILERINg
                                                                                                                             TEkST: MIChIEL JONgEwAARD




Succesvol traject schoolprofilering in haaksbergen



het verhaal van
onze openbare school
‘kunt u in één minuut beschrijven waar uw school voor staat? En kunnen de ouders van uw
school dat ook?’ Met deze vragen startte obs De weert in haaksbergen met ‘het verhaal van
de school’, begeleid door de vereniging Openbaar Onderwijs (vOO). het uiteindelijke resultaat:
een duidelijker schoolprofiel met concrete beelden, dat breed wordt gedragen door het team
en de ouders.

‘Leraren en directie van openbare basisschool De Weert in            over het project: ‘Het was erg stimulerend om samen met col-
Haaksbergen zijn trots op hun openbare school’, zegt beleids-        lega’s naar onze kwaliteiten en kernwaarden te kijken. Op de
 adviseur Ton Gelmers van de Vereniging Openbaar Onderwijs,          speciale ouderavond hebben we de ouders laten zien hoe wij
 die het traject uitvoerde samen met collega Erik Flentge. ‘Ze       tegen onze school aankijken en hebben we ook mét hen gespro-
 zijn gedreven, initiatiefrijk en geven kwalitatief goed onder-      ken over onze school. Nu gaan we kijken op welke manier we
wijs. Toch strookt die werkelijkheid niet altijd met de beelden      onze beelden ook in bijvoorbeeld onze schoolgids tot uitdruk-
van de buitenwereld. Dat vindt vaak zijn oorzaak in het verle-       king kunnen laten komen.’ Erik Flentge besluit: ‘Als de ouders
 den. Maar ook een deel van de ouders van de school weet soms        trots zijn op de school, vertellen zij je verhaal door. Als dat ver-
 onvoldoende wat de school allemaal voor moois doet. Het is          haal duidelijk en bekend is en ook klopt met de schoolpraktijk,
 spannend en uitdagend om het eigene van je school duidelijk         zijn ouders je beste ambassadeurs.’ <
 zichtbaar te maken. Het is het uitdragen van je trots.’
Flentge vult aan: ‘Een gelikte folder of brochure is niet de echte
 oplossing. Eerder het tegendeel. Dan begin je aan het verkeerde
 eind. Het is belangrijk om eerst op zoek te gaan naar de spe-
 cifieke kenmerken en kernwaarden van de school. Dat zijn
 de waarden die als het ware ‘onder’ je onderwijs en onder je
 schoolactiviteiten liggen. Die kun je vervolgens vertalen in het
beeld dat je als school uitdraagt.’

Beelden
‘Het verhaal van obs De Weert’ liet zich volgens de teamleden
 samenvatten in acht krachtige en richtinggevende uitspraken.
 De school onderzocht vervolgens wat ze in de praktijk al doet
 om de doelen te bereiken. Gelmers: ‘De leerkrachten zochten
 naar concrete beelden bij de uitspraken. Een kenmerk als “een
 stimulerende en uitdagende leeromgeving” levert in schoolgid-
 sen soms lange zinnen op met jargon. Foto’s van de inrichting          Informatie
van de school, de lees- en schrijfhoek, de computerhoek en de
 natuurhoek zijn veel sprekender. Die beelden zijn toegankelijk
voor ouders en maken nieuwsgierig. Je kunt daarbij dan heel             ‘Het verhaal van de school’ omvat vijf bijeenkomsten,
 goed uitleggen welke kennis, vaardigheden en houding je wilt           die in overleg met de school worden gepland.
 aanleren.’                                                             Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
                                                                        beleidsadviseurs Ton Gelmers, t.gelmers@voo.nl.
Ambassadeurs                                                             U kunt ook telefonisch contact opnemen met de
In de loop van het traject presenteerde het team het resultaat          Vereniging Openbaar Onderwijs, via 036 533 1500.
aan de ouders. Leerkracht Anette Roozeboom is enthousiast




                                                                                                      Magazine voor het openbaar onderwijs | 17
DOORSTROMINg
TEkST: MIChIEL JONgEwAARD
BEELD: JOSé kRIJNEN




             Meer duidelijkheid over
             eisen bij doorstroming
             vmbo-tl naar havo
             Scholieren die na het behalen van hun vmbo-tl-diploma (theoretische leerweg) willen
             doorstromen naar de havo, kunnen daar niet zonder meer terecht. het merendeel van
             de middelbare scholen neemt volgens een publicatie van scholierenorganisatie LAkS
             met alleen een diploma geen genoegen en stelt aanvullende eisen. De Tweede kamer
             nam inmiddels een tweetal moties aan, waarmee de doorstroom wordt vergemakkelijkt.
             Scholen houden wel het recht om aanvullende eisen te stellen.


            Wettelijk geeft het vmbo-tl diploma toegang tot de havo. Toch        Kansen
            staat het iedere middelbare school vrij om aanvullende eisen te      Jan de Boom: ‘Het grootste risico voor scholen is onvoldoende
            stellen. De belangrijkste reden om dit te doen, is voor veel scho-   rendement in relatie tot het landelijk gemiddelde, waarna het
            len te voorkomen dat te veel leerlingen op de havo uitvallen.        predicaat zwak wordt gegeven door de inspectie. De inspectie
            Slechts enkele scholen stellen geen aanvullende eisen, zoals het     verricht vervolgens een uitgebreid kwaliteitsonderzoek en de
            openbare Zuyderzee College in Emmeloord. Deze school wil dat         school krijgt, bij onvoldoende kwaliteit, het predicaat zeer zwak.
            leerlingen met een vmbo-tl-diploma sowieso de kans krijgen           Onze kwaliteit blijkt goed op orde te zijn, wat we dan ook aan
            om de havo te doen. De school biedt daarom extra begeleiding         ouders kunnen laten zien, terwijl we ook kunnen aantonen dat
            aan vmbo-tl-leerlingen, om hen voor te bereiden op de havo.          ons rendement onder het landelijk gemiddelde ligt, doordat wij
            Volgens directeur/bestuurder Jan de Boom halen zij even vaak         veel kansen bieden aan leerlingen. Wel zijn we voortdurend
            het havo-diploma als de andere leerlingen, maar wel met la-          bezig te bezien hoe we de resultaten van onze “opstromers”
            gere cijfers. Zijn schoolgemiddelde is daardoor lager, wat naar      kunnen verbeteren.’
            zijn zeggen als gevolg heeft dat zijn school van de onderwijsin-
            spectie het predicaat zwak heeft gekregen. De Boom denkt dat         Op openbare scholengemeenschap West-Friesland in Hoorn
            veel scholen daarom deze zogenaamde risicoleerlingen liever          worden wel aanvullende eisen gesteld. Directeur Ewald Weiss
            weigeren. Ze zijn beducht voor hun reputatie.                        vindt dat niet meer dan logisch: ‘Dat doen we toch ook bij ba-
                                                                                 sisschoolleerlingen die naar de middelbare school gaan? Dan
                                                                                 kijken we naar de toetsgegevens en vragen we de basisschool
                                                                                 om advies. Met iedere vmbo-tl-leerling die naar de havo wil,
                                                                                 voeren we dus ook een intakegesprek. De motivatie van een
                                                                                 leerling zegt meer dan alleen een cijfergemiddelde. Het komt
                                                                                 voor dat leerlingen zich aanmelden voor de havo, niet omdat
                                                                                 ze nou zo ambitieus zijn, maar omdat ze vooral niet naar een
                                                                                 ROC willen. Zulke leerlingen kunnen een negatieve invloed
                                                                                 hebben op de sociale verhoudingen in de klas. Dat proberen
                                                                                 we te voorkomen.’

                                                                                 Zonder belemmeringen
                                                                                 Begin dit jaar kwamen de VO-raad, het LAKS, de ouderorgani-
                                                                                 saties in het bijzonder onderwijs en de Vereniging Openbaar
                                                                                 Onderwijs overeen dat de overgang van vmbo-tl naar havo
                                                                                 zonder aanvullende eisen mogelijk zou moeten zijn. Volgens
Discussieer mee
   Laat ons weten wat u vindt van deze kwestie.
   Zijn de aanvullende eisen terecht of is een vmbo-tl-
   diploma voldoende? Praat mee op voo.nl/discussies.




de organisaties hebben de scholen een zwaarwegende adviesrol,      vervolgens op het hbo opnieuw lastig krijgen. ‘Veel jongeren
maar zouden leerlingen en ouders bij een negatief advies van       haken dan alsnog af, maar als zij een mbo-diploma op zak heb-
de school toch het recht moeten hebben om te kiezen voor de        ben, kunnen zij zo aan de slag.’ Dat geldt volgens Van Zijl in
havo. Tijdens de recentelijk opgelaaide discussie over de door-    mindere mate voor een havo-diploma.
stromingsproblematiek liet de VO-raad echter een ander geluid
horen. Scholen moeten volgens de raad eerst de tijd krijgen om     Wie beslist
het niveau van het vmbo-tl beter te laten aansluiten op de havo.   De kwaliteit van het onderwijs gaat velen aan het hart, niet
Het LAKS en de Vereniging Openbaar Onderwijs vinden dat te         in het minst de scholen zelf. Pabo’s voerden taal- en rekentoet-
lang duren en vroegen de Tweede Kamer om wettelijke maatre-        sen in, omdat van veel startende studenten het behaalde eind-
gelen te nemen. De Kamer nam de door onder anderen Boris van       examenniveau op de havo of het mbo onvoldoende is. Havo’s
der Ham (D66) ingediende moties aan, maar hield de aanvul-         stellen op hun beurt aanvullende eisen op voor instromende
lende eisen overeind. De Vereniging Openbaar Onderwijs vroeg       vmbo’ers, omdat het diploma kennelijk onvoldoende zegt over
de Kamerleden voorafgaand aan de stemming om de moties

                                                                     Waarde vmbo-tl-diploma
zo te wijzigen, dat er in ieder geval eenduidigheid in de eisen
voor toelating zou ontstaan. Op dit moment bestaan er tussen
de scholen verschillen in de aanvullende eisen. Maar ook op dit
punt brengen de aangenomen moties geen verandering.                 onder druk door aanvullende
Mbo of havo                                                               eisen van havo
Scholieren met een vmbo-tl-diploma kunnen kiezen tussen het
mbo en de havo als vervolgopleiding. Veel leerlingen kiezen        het behaalde niveau. Scholen willen leerlingen kansen bieden
voor het mbo, maar er zijn jongeren die al op de middelbare        om zich te ontplooien, maar lijken tegelijkertijd huiverig te zijn
school meer een havo-profiel dan een mbo-profiel blijken te        voor lagere eindexamencijfers en de daarop volgende beoorde-
hebben. Laatbloeiers hebben dus alsnog de kans om naar de          ling van de inspectie. Dat neemt niet weg dat ook scholen wil-
havo te gaan. Ambitieuze leerlingen die later nog een hbo-op-      len dat hun leerlingen op de voor hen beste vervolgopleiding
leiding willen doen, kiezen vaker voor de snellere havo-route.     terechtkomen, of dat nu mbo of havo is. Hoe begrijpelijk ook,
De MBO Raad wil de keuze voor het mbo aantrekkelijker maken        het kan ambitieuze leerlingen die met misschien veel moeite,
door de mbo-route in te korten, zodat leerlingen net zo snel op    maar met goed gevolg een vmbo-tl-opleiding hebben afgerond,
het hbo terechtkunnen. Een aantal mbo-scholen doet dat al.         de kans ontnemen zich op de havo verder te ontwikkelen. Uit-
Jan van Zijl, voorzitter van de MBO Raad, vindt de aanvullende     eindelijk is de vraag dan principiëler van aard: Heeft een leer-
eisen voor de havo wel zinvol. In een reactie in de Volkskrant     ling het recht om zelf te kiezen, ook al vindt de school die keuze
stelde hij dat veel vmbo’ers die met moeite de havo halen, het     onverstandig? De Tweede Kamer vindt voorlopig van niet. <




                                                                                                  Magazine voor het openbaar onderwijs | 19
Vereniging
                                                                                                                         Openbaar
Cursussen, advisering en                                                                                                 Onderwijs

maatwerk voor MR, OR,
team en bestuur
Scholing voor overblijfmedewerkers              • Schoolkosten VO                             •   Profilering school
en coördinatoren                                • Communicatie MR-OR-Team                     •   Personeelsdag
Medewerkers en coördinatoren van de overblijf                                                 •   Website - schoolgids
kunnen hun vaardigheden verbeteren door         Scholing voor de Ouderraad                    •   Aanmelding leerling
het volgen van een van de cursussen van de      Scholingsbijeenkomsten voor ouderraden        •   Mystery guest
Vereniging Openbaar Onderwijs.                  in het primair en voortgezet onderwijs. De
• Basiscursus                                   Vereniging Openbaar Onderwijs begeleidt       Vereniging Openbaar Onderwijs
• Vervolgcursus                                 en adviseert scholen en schoolbesturen over   De Vereniging Openbaar Onderwijs heeft
• Coördinatorcursus                             ouderbetrokkenheid.                           een uitgebreid scholings- en cursusaanbod
• Expertisecursus                               • Ouderraden PO                               voor leerkrachten, schoolleiders, overblijf-
• Spelen en speelgoed                           • Ouderraden VO                               krachten MR-leden en schoolbestuurders. Alle
• EHBO BHV                                      • Communiceren met ouders                     cursussen en bijeenkomsten zijn theoretisch
• Herhaling EHBO BHV                            • Communicatie MR-OR-Team                     onderbouwd en praktijkgericht. Het aanbod
• 1-jarige opleiding                                                                          is bij uitstek geschikt voor zowel openbaar als
                                                Scholing voor team en bestuur                 bijzonder onderwijs, primair en voortgezet
Scholing voor de MR                             in openbaar onderwijs                         onderwijs.
De Vereniging Openbaar Onderwijs heeft een      De Vereniging Openbaar Onderwijs schoolt
uitgebreid scholingsaanbod voor MR-leden,       en begeleidt schoolteams, schoolleiders       Het landelijk bureau van de vereniging is
oudergeleding en personeelsgeleding.            en bestuurders op het gebied van de           tijdens kantooruren telefonisch bereikbaar
• MR Start                                      kernwaarden van het openbaar onderwijs.       via 036 5331500. Meer informatie vindt u op
• Medezeggenschap                               • Het schoolverhaal                           www.voo.nl/scholing.
MINI-SyMpOSIuM
                                                                                                             TEkST EN BEELD: MARTIN vAN DEN BOgAERDT




drukbezocht debat over
algemene acceptatieplicht
het minisymposium met Lagerhuisdebat, dat vOS/ABB op 18 november organiseerde,
werd bijgewoond door bijna 70 mensen. Centraal thema was de algemene acceptatieplicht.
Naast leden, die direct betrokken zijn bij het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs,
waren er vertegenwoordigers van protestants-christelijke, orthodox-christelijke en rooms-
katholieke organisaties.


Zo was rector Roelof Bisschop van de          23 over de vrijheid van onderwijs mo-        deze verantwoordelijkheid krijgt, waar-
locatie Revius van het reformatorische        derniseren. Kern van het voorstel is dat     bij hij zich afvroeg wat het mensbeeld
Wartburg College in Rotterdam aanwe-          scholen in principe elke leerling moeten     van het openbaar onderwijs is. Wijnen
zig. Hij is tevens vooraanstaand lid van      toelaten, mits de ouders de levensbe-        pleitte voor een combinatie, waarbij de
de SGP. De protestants-christelijke Bestu-    schouwelijke grondslag van de school         openbare school en ook organisaties van
renraad werd vertegenwoordigd door on-        respecteren. Beleidsmedewerker Freek         buiten de school samen levensbeschou-
der anderen directeur Wim Kuiper. Het         Pardoel van de Bond KBVO noemde dit          welijke vorming in het onderwijs aan
katholieke element werd ingebracht            slechts symboolpolitiek. Het is volgens      bod laten komen. <
door hulpbisschop Everard de Jong van         hem veel belangrijker om in te zetten op
Roermond, die namens de Nederlandse           de kwaliteit van het onderwijs.
Bisschoppenconferentie de portefeuille
‘onderwijs’ heeft, en beleidsmedewerker       Rijkdom van verscheidenheid
Freek Pardoel van de Bond KBVO. Vanuit        Directeur Rob Limper van de Vereniging
de politiek was PvdA-Kamerlid Metin           Openbaar Onderwijs verdedigde de stel-
Çelik aanwezig.                               ling dat het duale stelsel kan worden
                                              afgeschaft. Limper is voorstander van
Tijdens het debat kwamen onder leiding        het concept ‘school’, waarin geen sprake
van dagvoorzitter Margreeth Kloppen-          meer is van denominaties. Uitzonderin-
burg vijf stellingen aan bod. Alle stellin-   gen maakt hij voor orthodox-christelijke,
gen raakten aan de toegankelijkheid van       joodse en islamitische scholen. Roelof
het onderwijs, zoals de stellingen ‘Ouders    Bisschop maakte duidelijk dat wat hem
hebben op welke school dan ook het recht      betreft de verschillende denominaties
op een plaats voor hun kind’ en ‘Het          moeten blijven bestaan, omdat juist de
rooms-katholiek en protestants-chris-         verscheidenheid de rijkdom van het Ne-
telijk onderwijs zijn allang opgeschoven      derlandse bestel is.
naar het openbaar onderwijs, dus kan
het duale bestel worden afgeschaft’.          De laatste discussie ging over de vraag of
PvdA-Kamerlid Metin Çelik verwoordde          de openbare scholen zelf verantwoorde-
bij de eerste stelling het standpunt van      lijk zouden moeten zijn voor de levens-
zijn partij over algemene acceptatie-         beschouwelijke vorming van kinderen.
plicht. Zijn collega en partijgenoot Mari-    Hier kwamen hulpbisschop Everard de
ette Hamer trok na de val van het kabi-       Jong van het bisdom Roermond en be-
net-Balkenende haar eerder ingediende         leidsmedewerker Lizzy Wijnen aan het
voorstel voor algemene acceptatieplicht       woord. De Jong maakte duidelijk dat hij
uit de la. De PvdA wil grondwetsartikel       ertegen is dat de openbare school zelf




                                                                                                   Magazine voor het openbaar onderwijs | 21
kERSTvERhAAL
TEkST: LINEkE EERDMANS
BEELD: ISTOCkphOTO, LINEkE EERDMANS




            openbare school viert
            Kerst én suikerfeest
             In het plaatsje waardenburg staat een openbare school die elk schooljaar aandacht
             besteedt aan meerdere religieuze feesten. Onlangs vierden ze Divali, een hindoestaans
             feest, waaraan iedereen enthousiast meedeed. De meeste leerlingen zijn niet religieus
             opgevoed, maar de school telt ook kinderen met een christelijke of islamitische
             achtergrond.


             Maaike Heevel, directrice van de school,      De school met 80 leerlingen kreeg een         Imagoverbetering
             heeft de viering van de religieuze feesten    aantal jaren geleden het predicaat ‘zwak’,    De school bestaat al lange tijd, maar
             bewust ingevoerd op haar school. Niet         maar is nu sterk groeiend. Zelf is Heevel     heeft twee jaar geleden een ommezwaai
             onder druk van haar omgeving, maar            katholiek opgevoed, maar ze heeft het         gemaakt. ‘We wilden van ons afschud-
             om een duidelijke visie neer te zetten.       geloof naast zich neergelegd: ‘Ik geloof      den wat geweest is en een nieuwe start
             Met de nabijgelegen zwaarchristelijke         in het goede van de mens. Daar heb ik         maken. Om ons imago te verbeteren,
             school is nauwelijks contact. Heevel: ‘We     geen kerk voor nodig.                         hebben we bijvoorbeeld ook de naam
             komen elkaar wel tegen bij gemeentelij-       Meer dan tweederde van de leerlingen          van de school gewijzigd in De Waerden-
             ke bijeenkomsten, maar je merkt wel de        is niet-gelovig. De rest is lichtgelovig of   burght, naar een oud kasteel. En het
             afstand. Voordeel is wel dat we weinig        moslim. Een moslimjongetje bezoekt            aandacht schenken aan verschillende
             afspraken hoeven te maken. Bijvoorbeeld       elke week de moskee. Bij ons op school        religies hoort daar ook bij.’ Maaike Hee-
             over of Sinterklaas ’s ochtends of ’s mid-    komt hij ook in contact met andere gelo-      vel is ook werkzaam op een andere open-
             dags bij hen dan wel bij ons is. Dat vieren   ven. Zo nemen de moslimkinderen ook           bare school in de buurt. ‘Daar doen ze
             zij toch niet, dus dat is makkelijk!’         deel aan de christelijke feesten.’            niet specifiek aan religieuze feesten. Die
                                                                                                         vieren Sint, Kerst en Pasen en geestelijke
                                                                                                         vorming komt alleen aan bod in de les-
                                                                                                         sen. Zij hoeven zich minder te profileren.
                                                                                                         Terwijl het bij ons onderdeel is van onze
                                                                                                         visie om die feesten bewust te vieren.’

                                                                                                         De feesten op De Waerdenburght worden
                                                                                                         gevierd in een cyclus van drie jaar, zodat
                                                                                                         alle geloven successievelijk aan bod ko-
                                                                                                         men. Heevel: ‘We vieren vijf feesten per
                                                                                                         jaar. Kerst vieren we elk jaar, dat is toch
                                                                                                         ook een stukje Nederlandse cultuur. En
                                                                                                         daarnaast vieren we dus nog vier andere
                                                                                                         feesten. Twee van onze leerkrachten heb-
                                                                                                         ben zich er helemaal verdiept. Zo hebben
                                                                                                         zij voor Divali, het Hindoestaanse licht-
                                                                                                         jesfeest, filmmateriaal gevonden waar
                                                                                                         we samen met de kinderen naar hebben
                                                                                                         gekeken.
                                                                                                         Dit jaar vierden we Pasen en het Suiker-
                                                                                                         feest, volgend jaar het joodse Poerimfeest.




22 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
kERSTvERhAAL




We hebben zes moslimkinderen op school,        schudden voor het houden van religieuze           kleutergroepen is het vooral een mooi
dus die konden hun medeleerlingen over         feesten. Heevel: ‘Bij ons kwam het duide-         verhaaltje. Maar in de bovenbouw be-
het Suikerfeest vertellen. De kinderen von-    lijk voort uit de wens tot imagoverbete-          spreek je meer met de kinderen dat het
den het prachtig. We hadden de ouders ge-      ring. We hebben daartoe een droomschool           een geloof is en komen leerlingen zelf
vraagd om hapjes voor het feest te maken.      ontworpen om onze opbrengsten te ver-             met vragen.
Zo vergroot je ook de betrokkenheid bij de     beteren. Dit was een van onze pijlers. Het        Tijdens het kerstfeest eten we met alle
school. En de moslimouders komen op hun        terugdraaien van een slechte naam is een          groepen in één klaslokaal en zingen lied-
beurt kijken bij het kerstfeest.’              lange weg. Er staat nu een andere school          jes rond de kerstboom. Daarna voeren de
                                               met een ander onderwijsconcept en ons             kinderen stukjes op. Vorig jaar is ook het
Even wennen                                    leerlingenaantal groeit weer. De verhalen         kerstverhaal nagespeeld. En echt waar:
‘Het was voor de ouders wel even wen-          die in het dorp gaan over onze school, zijn       het kindeke Jezus werd toen gespeeld
 nen. Die zagen het in eerste instantie niet   nu heel positief. Daarnaast zien wij het          door een moslimjongetje! Zijn moeder
 zo zitten dat hun kind het Suikerfeest        duidelijk als onze taak om de kinderen            zat trots in de zaal.’ <



            Kindeke Jezus werd gespeeld
              door een moslimjongetje
ging vieren. Maar als je dan uitlegt dat       klaar te stomen voor de maatschappij. De
je aan alle geloven aandacht besteedt, is      basis blijft altijd heel sterk rekenen, taal en
er veel begrip. Ouders vinden het belang-      lezen. Daarnaast werken wij ook aan soci-
rijk dat hun kind, juist op een openbare       ale vaardigheden. En bij begrijpend lezen
school, van alle geloven kennis opdoet.’       komt de wereld natuurlijk helemaal bin-
Hoe ziet zo’n Suikerfeest eruit? ‘We leggen    nen. Elke week behandelen we een actuele
uit wat de achtergrond is, waarom de men-      tekst met nieuwswaarde. Dan komen de
sen vasten en dat het Suikerfeest de afron-    religies uiteraard ook langs. Zo veranker
ding daarvan is. En natuurlijk kunnen de       je het wederzijds begrip onder de leerlin-
moslimkinderen op onze school er zelf over     gen en leer je hen dingen bespreekbaar te
vertellen, die kennen het feest goed en ver-   maken.’
tellen over de ramadan van hun ouders.’
                                               Kindeke Jezus
Maaike Heevel heeft niet zozeer een mis-       ‘Kerst 2010 is niet alleen maar het feest         Maaike Heevel, directeur
sie om andere openbare scholen wakker te       van het licht en de kaarsjes. Voor de             obs De Waerdenburght




                                                                                                         Magazine voor het openbaar onderwijs | 23
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!
Decembernummer onderwijsmagazine School!

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (9)

Toekomst van het onderwijsbestel
Toekomst van het onderwijsbestelToekomst van het onderwijsbestel
Toekomst van het onderwijsbestel
 
Onderwijsmagazine School! nummer 2 -2010
Onderwijsmagazine School! nummer 2 -2010Onderwijsmagazine School! nummer 2 -2010
Onderwijsmagazine School! nummer 2 -2010
 
Innofun leerlingen ontwerpen school van de toekomst
Innofun leerlingen ontwerpen school van de toekomstInnofun leerlingen ontwerpen school van de toekomst
Innofun leerlingen ontwerpen school van de toekomst
 
Onderwijsmagazine School! nummer 1 - 2010
Onderwijsmagazine School! nummer 1 - 2010Onderwijsmagazine School! nummer 1 - 2010
Onderwijsmagazine School! nummer 1 - 2010
 
Designing Teams for Emerging Challenges
Designing Teams for Emerging ChallengesDesigning Teams for Emerging Challenges
Designing Teams for Emerging Challenges
 
UX, ethnography and possibilities: for Libraries, Museums and Archives
UX, ethnography and possibilities: for Libraries, Museums and ArchivesUX, ethnography and possibilities: for Libraries, Museums and Archives
UX, ethnography and possibilities: for Libraries, Museums and Archives
 
Visual Design with Data
Visual Design with DataVisual Design with Data
Visual Design with Data
 
3 Things Every Sales Team Needs to Be Thinking About in 2017
3 Things Every Sales Team Needs to Be Thinking About in 20173 Things Every Sales Team Needs to Be Thinking About in 2017
3 Things Every Sales Team Needs to Be Thinking About in 2017
 
How to Become a Thought Leader in Your Niche
How to Become a Thought Leader in Your NicheHow to Become a Thought Leader in Your Niche
How to Become a Thought Leader in Your Niche
 

Similar to Decembernummer onderwijsmagazine School!

Beweging In Het Onderwijs
Beweging In Het OnderwijsBeweging In Het Onderwijs
Beweging In Het Onderwijs
guest567eb
 
Onderwijs passend organiseren_crt
Onderwijs passend organiseren_crtOnderwijs passend organiseren_crt
Onderwijs passend organiseren_crt
Lia van Meegen
 
is_differentieren_te_leren
is_differentieren_te_lerenis_differentieren_te_leren
is_differentieren_te_leren
Meike Berben
 
Startbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholen
Startbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholenStartbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholen
Startbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholen
iXperium
 
Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203
Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203
Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203
Martin Peters
 

Similar to Decembernummer onderwijsmagazine School! (20)

Docent Nederlands
Docent NederlandsDocent Nederlands
Docent Nederlands
 
Beweging In Het Onderwijs
Beweging In Het OnderwijsBeweging In Het Onderwijs
Beweging In Het Onderwijs
 
Keuzesessie GOVA (1)
Keuzesessie GOVA (1)Keuzesessie GOVA (1)
Keuzesessie GOVA (1)
 
SPPOH presentatie voor ouders, voorjaar 2014
SPPOH presentatie voor ouders, voorjaar 2014SPPOH presentatie voor ouders, voorjaar 2014
SPPOH presentatie voor ouders, voorjaar 2014
 
Introductie woordenaars
Introductie woordenaarsIntroductie woordenaars
Introductie woordenaars
 
CV Linkedin
CV LinkedinCV Linkedin
CV Linkedin
 
Onderwijs passend organiseren_crt
Onderwijs passend organiseren_crtOnderwijs passend organiseren_crt
Onderwijs passend organiseren_crt
 
Directe democratie op scholen voor persoonlijk onderwijs. 'Bij ons is de mr v...
Directe democratie op scholen voor persoonlijk onderwijs. 'Bij ons is de mr v...Directe democratie op scholen voor persoonlijk onderwijs. 'Bij ons is de mr v...
Directe democratie op scholen voor persoonlijk onderwijs. 'Bij ons is de mr v...
 
Metameer 26 mei 2016
Metameer 26 mei 2016Metameer 26 mei 2016
Metameer 26 mei 2016
 
Flexibilisering van onderwijstijd
Flexibilisering van onderwijstijdFlexibilisering van onderwijstijd
Flexibilisering van onderwijstijd
 
Infobrochure GO! Atheneum De Ring 2021-2022
Infobrochure GO! Atheneum De Ring 2021-2022Infobrochure GO! Atheneum De Ring 2021-2022
Infobrochure GO! Atheneum De Ring 2021-2022
 
Van WSNS naar Passend Onderwijs
Van WSNS naar Passend OnderwijsVan WSNS naar Passend Onderwijs
Van WSNS naar Passend Onderwijs
 
is_differentieren_te_leren
is_differentieren_te_lerenis_differentieren_te_leren
is_differentieren_te_leren
 
Startbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholen
Startbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholenStartbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholen
Startbijeenkomst i xpeditie-maatwerk-nov-2015-presentaties-scholen
 
Flyer dNS
Flyer dNSFlyer dNS
Flyer dNS
 
Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203
Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203
Verslag bezoek kunskapsskolan 20110203
 
Extra kansen voor nieuwkomers: Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde ...
Extra kansen voor nieuwkomers: Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde ...Extra kansen voor nieuwkomers: Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde ...
Extra kansen voor nieuwkomers: Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde ...
 
Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren?
Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren?Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren?
Wat werkt in leesonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren?
 
Slimfit op 't Venne
Slimfit op 't VenneSlimfit op 't Venne
Slimfit op 't Venne
 
Helicon den bosch
Helicon den boschHelicon den bosch
Helicon den bosch
 

Decembernummer onderwijsmagazine School!

  • 1. School! MAgAZINE vOOR hET OpENBAAR ONDERwIJS Nummer 3, december 2010 Een gezamenlijke uitgave van vOS/ABB en vereniging Openbaar Onderwijs Toch bezuiniging op passend onderwijs Uitdaging: goed onderwijs in krimpregio’s
  • 2. De leukste banen in het onderwijs vind je op www.fairflex.nl FairFlex Onderwijs bemiddelt bevoegde groepsleerkrachten en docenten in heel Nederland. Onderstaand een selectie van ons vacatureaanbod. Basisonderwijs Speciaal Onderwijs Voortgezet onderwijs Invalleerkracht basisonderwijs Docent Natuurkunde/Wiskunde Docent Nederlands Regio heel Nederland Regio Zuid-Holland Regio Noord-Holland In heel Nederland zijn wij doorlopend op zoek Voor een cluster 4 school in de regio Rotterdam Voor een VMBO in de regio Amsterdam zoeken naar groepsleerkrachten die voor diverse zoeken wij een 1e graads docent/mentor/coach wij per direct een docent Nederlands, met een basisscholen op invalbasis willen werken in voor de vakken Wiskunde en Natuurkunde. Het 2e graads lesbevoegdheid. Er is 0.4 fte vacant en verschillende groepen. Samen kijken wij naar betreft een fulltime reguliere baan. Affiniteit met het betreft een tijdelijk dienstverband t/m 15 juli. de geschiktste mogelijkheden. deze doelgroep is een must, ervaring is een pré. Je verzorgt de lessen voor de 2e en 3e klassen. Op de school wordt gewerkt met open leergebieden. Groepsleerkracht bovenbouw Invalleerkracht Speciaal Onderwijs Regio Zuid-Holland Regio heel Nederland Docent Engels Wij zijn per direct op zoek naar een groepsleer- In heel Nederland zijn wij doorlopend op zoek naar Regio Zuid-Holland kracht in omgeving Den Haag met ervaring in groepsleerkrachten voor diverse basisscholen in Voor een Christelijke scholengemeenschap in de het Montessori Onderwijs. Het gaat om een full- het Speciaal Onderwijs op vervangingsbasis. Samen regio Rotterdam zoeken wij een 1e graads docent time vervangingsfunctie wegens ziekte. De duur kijken wij naar de geschiktste mogelijkheden. Engels voor 14 lesuren. Het betreft een reguliere is onbekend. Een Montessori diploma of ervaring functie met uitzicht op een vaste baan. Je geeft heeft de voorkeur. Groepsleerkracht SBO les aan Havo/Vwo. Regio Zuid-Holland Groepsleerkracht invalpoule Deze SBO school in de omgeving van Den Haag is Docent Klassieke Talen Regio Zuid-Holland op zoek naar een groepsleerkracht die per direct Regio Zuid-Holland In de regio Den Haag zoeken wij groepsleer- beschikbaar is! Wegens ziektevervanging voor In de regio Den Haag zijn wij op zoek naar een krachten die willen deelnemen aan de inval- 3 dagen (voorkeur maandag (om de week), dins- 1e graads docent Klassieke Talen. Het betreft een poule. Het betreffen voornamelijk ad hoc en dag en woensdag) voor een bovenbouw groep. reguliere functie van 0.5 fte. In principe worden de kortdurende invalwerkzaamheden. lessen gegeven in de onderbouw, maar hier valt Groepsleerkracht SO eventueel mee te schuiven. Een lesbevoegdheid en Groepsleerkracht Regio Noord-Holland ervaring als docent Klassieke Talen is gewenst. Regio Noord-Holland Voor een Cluster 4 school regio Amsterdam zoeken Voor een katholieke basisschool in de regio wij per direct een groepsleerkracht voor een Amsterdam zoeken wij geregeld groepsleer- kleutergroep. In verband met het vertrek van een Voor een volledig overzicht krachten die ad hoc vervangingswerkzaamheden collega is er een baan vacant van 0.54 fte. De werk- van onze vacatures kijk op willen verrichten op basis van ziektevervanging. dagen: maandag, dinsdag en donderdagochtend. www.fairflex.nl Nieuwsgierig geworden? Neem dan contact met ons op, wij vertellen je graag meer over jouw nieuwe baan! Wij honoreren conform de geldende onderwijs CAO en in overleg kan pensioen worden opgebouwd bij ABP of StiPP. Telefoon 0522 - 238 810 E-mail info@fairflex.nl Website www.fairflex.nl Werving & Selectie • Detacheren & Uitzenden • Flexpools • Interim management • Payrolling FairFlex Onderwijs is lid van de ABU en is VRO gecertif iceerd volgens de NEN 4400-1 norm
  • 3. REDACTIONEEL BEELD: MARTINE SpRANgERS nadenken Twee dagen debatteerde de Tweede Kamer over de onderwijsbegroting. De meeste plannen van het nieuwe kabinet kwamen er ongeschonden doorheen. Erg moeilijk kreeg de minister het ook niet. De uiterst zorgelijke bezuiniging op passend onder- wijs werd ondanks massale protesten uit het onderwijs toch doorgevoerd. De zorg voor veel leerlingen wordt er zo zacht gezegd niet beter op. Gelukkig werden er ook voorstellen niet aangenomen, zoals een motie van de gedoogpartner om elke dag op school de Nederlandse vlag te hijsen. De vaderlandslievendheid maakt sommige politici blind. Wel of geen hoofddoekje op school, eveneens goed voor discussie. De Vereniging Open- baar Onderwijs vond het desgevraagd geen heet hangijzer, het journaal besteedde er ruimhartig aandacht aan. De verslaggeefster interviewde de rector van het katho- lieke Gerrit Rietveld College in Utrecht. Logisch, denkt u, een katholieke school. Maar daar had het niets mee te maken. De leerlingen mogen wel hoofddoekjes dragen, maar niet te veel over het gezicht, dat beperkt de communicatie met medeleerlingen en docenten. De verslaggeefster vroeg aan een islamitische leerling wat zij van een algeheel hoofddoekjesverbod zou vinden. Erg, omdat haar geloofsuiting dan wordt verboden. Maar, riposteerde de verslaggeefster, dit is toch een katholieke school met een eigen geloof en dat moeten we dan toch respecteren? En zo belandde de discussie waar die niet over ging. Veel aandacht kreeg het ‘manifest van de no-nonsense school’. De schoolleiders van twee openbare basisscholen zochten de publiciteit met hun manifest, waarin 15 schoolactiviteiten worden genomineerd om in de prullenbak te verdwijnen. Het manifest verwoordt hun ergernis over de niet-aflatende stroom van maatschappelijke Michiel Jongewaard problemen waar het onderwijs een antwoord op zou moeten hebben. Op zoek naar Hoofdredacteur een school zonder onzinactiviteiten stellen zij voor om onder meer schoolreisjes, de juffen- en meestersdag, het moederdagcadeautje, de Sinterklaasviering en SchoolTV Hoofdredacteuren Lucy Beker te schrappen. In dit nummer van School! laten we een aantal mensen uit het onder- en Michiel Jongewaard schrijven wijs aan het woord, over het manifest en de keuzes die scholen moeten maken. Het afwisselend een column. manifest zet aan tot nadenken, maar ik ben blij dat scholen zelf mogen kiezen. < Colofon School! is hét magazine voor het openbaar onderwijs. Redactie-adres: Vereniging Openbaar Onderwijs Lidmaatschap Vereniging Openbaar Onderwijs: Is uw Het is een voortzetting van de bladen Inzicht en Postbus 60182, 1320 AE Almere MR, ouderraad, schoolbestuur lid of bent u persoonlijk lid Over Onderwijs en een gezamenlijke uitgave van E redactie@voo.nl | T 036 533 15 00 | F 036 534 04 64 van de Vereniging Openbaar Onderwijs, dan ontvangt u de Vereniging Openbaar Onderwijs (voo.nl) automatisch één gratis abonnement op School!. Voor meer en VOS/ABB (vosabb.nl). Hoofdredactie: Lucy Beker (VOS/ABB), informatie: www.voo.nl/lidmaatschap. Het lidmaatschap Michiel Jongewaard (Vereniging loopt van 1 januari t/m 31 december. Jaargang 1 - nr. 3, december 2010 Openbaar Onderwijs) ISSN: 2211-0062 Lidmaatschap VOS/ABB: Leden van VOS/ABB Verschijnt 7x per jaar - Oplage 14.000 Redactie: Jaap Adema, Jan Barendse, Dennis Bode, ontvangen automatisch één gratis abonnement op Martin van den Bogaerdt, Lineke Eerdmans, School!. Dit geldt voor schoolbesturen én hun scholen. Fred Kruidenberg en Fred Timmermans. Bovenschoolse directies kunnen op aanvraag ook één Vereniging Aan dit nummer werkten mee: Klaas te Bos, Peter Arno gratis abonnement ontvangen. Voor meer informatie: www.vosabb.nl/abonnementen. Openbaar Broer, Lineke Eerdmans, Erik Flentge, Wietske Idema, Marcel Köppen, José Krijnen, Bart Maat, Geert Marissen, Jan van der Meyde, Marijke Nijboer, Ankie Rusticus, Sierag, Martine Abonnementen: Een los abonnement voor niet-leden kost € 18,50 (tarief 2010). Onderwijs Sprangers, Ritske van der Veen. Advertenties: Recent Amsterdam Foto omslag: Peter Arno Broer. Contactpersoon Ray Aronds E info@recent.nl | T 020 330 89 98 Drukwerk: Stadsdrukkerij Amsterdam N.V. Nummer 1 van School! Vormgeving: Stadsdrukkerij Amsterdam N.V. verschijnt op 9 februari 2011. Aryen Bouwmeester Magazine voor het openbaar onderwijs | 03
  • 4. Veilig internetgebruik: thuis en op school! Ook op uw school een cyberouder? Een cyberouder gaat op uw school aan de slag om leerlingen, ouders en leerkrachten te begeleiden op de digitale snelweg. Het project Cyberouders is een initiatief van de Vereniging Openbaar Onderwijs en wordt ondersteund door het Mediawijsheid Expertisecentrum, Programma Digivaardig & Digibewust en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ouderraden kunnen zelf een datum voor een VOS/ABB ouderavond Over Internetveiligheid, thuis en op school plannen in overleg met Cyberouders.nl. Voor meer informatie: twittert! www.cyberouders.nl of telefonisch bij het cursusbureau van de Vereniging Openbaar Onderwijs, via 036 533 1500. Wie VOS/ABB via Twitter volgt, blijft op de hoogte van belangrijk nieuws. Ook kunt u zien wat VOS/ABB organiseert en van actuele kwesties vindt. Meld u nu aan bij VOS/ABB op www.twitter.com/vosabb. De korte tweets verwijzen onder meer naar berichtgeving op de website. Vereniging Openbaar Onderwijs Scholing medewerkers tussenschoolse opvang Voor een verantwoorde overblijf is praktische tips en het uitwisselen van doen om de veiligheid van de kinderen te goede scholing noodzakelijk. Vanaf ervaringen omgaan met veelvoorkomende vergroten. Na het volgen van de cursus 1 augustus 2011 moet wettelijk (minimaal) situaties bij het overblijven. ontvangen zij het certificaat EHBO/BHV. de helft van alle overblijfmedewerkers en coördinatoren zijn geschoold. Voor VERVOLGCURSUS TSO HERHALINGSCURSUS EHBO/BHV medewerkers en coördinatoren in In de vernieuwde vervolgcursus wordt Uw certificaat EHBO/BHV is twee jaar de tussenschoolse opvang heeft de onder andere ingegaan op de thema’s geldig. Met deze cursus frist u bestaande Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) ‘Conflicten tussen en met kinderen’ en kennis op en behandelt u nieuwe daarom een uitgebreid scholingsaanbod, ‘Omgaan met hyperactieve kinderen.’ onderwerpen. Na afloop ontvangt u dat in 2010 geheel is vernieuwd. Alle opnieuw uw certificaat. cursussen zijn theoretisch onderbouwd COÖRDINATORCURSUS TSO en praktijkgericht. Ook adviseert de VOO In de coördinatorcursus leert u als u desgewenst op maat over uw eigen coördinator tso de basisvaardigheden met overblijf en helpen beleidsadviseurs u bij betrekking tot leiding geven, organiseren Meer informatie het optimaliseren ervan. en coachen van medewerkers. Het bureau van de Vereniging Openbaar Onderwijs is tijdens BASISCURSUS TSO EHBO/BHV kantooruren telefonisch bereikbaar via In de vernieuwde basiscursus leert u als Tijdens de EHBO/BHV-cursus leren 036 5331500. Meer informatie vindt u overblijfmedewerker door middel van overblijfmedewerkers wat ze kunnen op www.voo.nl/scholing.
  • 5. INhOuD inhoud 03 Redactioneel 12 06 Kort nieuws DOOR MIChIEL JONgEwAARD 09 Column DOOR RITSkE vAN DER vEEN Bezuiniging passend onderwijs De Tweede Kamer heeft inge- 10 Vijf vragen: Het Griendencollege stemd met de bezuiniging DOOR LuCy BEkER op passend onderwijs. Een gezamenlijke protestactie van 12 Bezuiniging passend onderwijs onder andere de PO-raad, de DOOR MIChIEL JONgEwAARD Vereniging Openbaar Onderwijs en VOS/ABB kon dit niet 14 Mathijs ter Bork leraar verhinderen. van het jaar DOOR wIETSkE IDEMA 17 Het verhaal van onze openbare school 14 DOOR MIChIEL JONgEwAARD 18 Duidelijkheid doorstroming DOOR wIETSkE IDEMA vmbo-tl naar havo DOOR MIChIEL JONgEwAARD Leraar van het jaar 21 Drukbezocht debat algemene Mathijs ter Bork is uitgeroepen acceptatieplicht tot Leraar van het Jaar. Hij geeft DOOR MARTIN vAN DEN BOgAERDT les in groep 3, 4 en 5 van de openbare jenaplanschool 22 Openbare school viert ’t Broekhoes in Balinge, samen Kerst én Suikerfeest met zijn duo-partner Mirjan Pots. DOOR LINEkE EERDMANS 24 Kleurrijke skûtsje in Friese land DOOR MARTIN vAN DEN BOgAERDT 26 Nonsens op school DOOR LuCy BEkER 26 28 Booming openbaar onderwijs in Hoogerheide DOOR LuCy BEkER DOOR MARTIN vAN DEN BOgAERDT 30 Goed onderwijs in krimpregio’s Nonsens op school DOOR LuCy BEkER Met hun ‘manifest van de no-nonsense school’ hielden 32 School! en ouders twee schoolleiders een pleidooi Vragen en antwoorden voor efficiënter onderwijs. Hun top 15 van ‘onzinactiviteiten’ die 35 School! en recht ten koste zouden gaan van de Eis tot schadevergoeding: lestijd, maakte veel los. wat mogen ouders van school verwachten? DOOR MR. kLAAS TE BOS Magazine voor het openbaar onderwijs | 05
  • 6. kORT NIEuwS VOS/ABB twittert! Techniek Toernooi 2011 van start Wie VOS/ABB via Twitter volgt, blijft op de hoogte van belangrijk nieuws. Ook kunt u zien wat VOS/ABB organiseert en van actuele kwesties vindt. De inschrijving voor het Techniek Toer­ VOS/ABB ziet Twitter als een waardevolle toevoeging aan de bestaande com- nooi 2011 is begonnen. Basisscholen municatiemiddelen, zoals de website www.vosabb.nl en de wekelijkse e-mail- kunnen met kinderen uit alle groepen nieuwsbrieven. De korte tweets verwijzen onder meer naar berichtgeving op meedoen aan deze jaarlijkse techniek­ de website. Let op: als u op Twitter naar VOS/ABB op zoek gaat, is de slash in wedstrijd. Dit keer staat het evenement de naam van de organisatie een struikelblok. Zoek daarom op VOSABB, zonder in het teken van chemie, omdat 2011 is slash. Of ga direct naar www.twitter.com/vosabb. uitgeroepen tot het Internationale Jaar van de Chemie. Het Techniek Toernooi bestaat uit een landelijke wedstrijd op donderdag 16 juni 2011 in het Openluchtmuseum in Arnhem. In de weken daarvoor vinden regionale wedstrijden plaats. De win- naars daarvan krijgen gegarandeerd toe- gang tot de wedstrijd op 16 juni. Deelna- me aan het Techniek Toernooi is gratis. De organisatie zorgt voor lesbrieven met tips en trucs, waarmee de leerkrachten en leerlingen op de scholen aan de slag kunnen. Een jury kiest de ontwerpen die technisch het beste in elkaar zitten en het best presteren. Doel van het Techniek Toernooi is kinderen te laten ontdekken hoe leuk wetenschap en techniek zijn. Meer informatie op www.techniek- toernooi.nl. Inschrijven kan nog tot 4 april, maar de capaciteit per toernooi is beperkt. Vroege aanmelding verhoogt de kans op deelname. Enthousiaste kinderen van De Capelle met verse vis. Koken met Klasse op achterstandsscholen In de strijd tegen overgewicht bij kinderen is eind november een nieuw pro­ ject van start gegaan: Koken met Klasse. Twintig basisscholen in achter­ standswijken van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Almere en Leiden doen er aan mee. De leerlingen van de groepen 7 en 8 krijgen daar van een gediplomeerd diëtiste les over gezonde voeding en bewegen. De officiële aftrap van Koken met Klasse was in de Amsterdamse vestiging van een horecagroothandel, met leerlingen van de Amsterdamse basisschool De Capelle. Ze keken rond op de versafde- ling en kookten in de winkel een maaltijd met verse producten in een mobiele keuken. De lessen op de scholen zijn op dezelfde manier opgebouwd. Juist in achterstandswijken blijken kinderen overgewicht te hebben. In 2007 was ruim 11 procent van de 2- tot 20-jarigen te dik. Vooral allochtone kinderen, kinderen in gezinnen met een lage sociaaleconomische status en kinderen van wie één of De jury van het Techniek Toernooi beide ouders te dik zijn, lopen risico op overgewicht. Voor hen is het van belang bestaat uit professoren van diverse om al op jonge leeftijd te leren hoe je gezond eet. universiteiten. Meer informatie op www.kokenmetklasse.nl. 06 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
  • 7. kORT NIEuwS Helpdesk Medezeggenschap van ‘Troost voor tranen’ Vereniging Openbaar Onderwijs ‘Troost voor tranen’ is de titel van een nieuw boek én een interactieve website Als lid van een medezeggenschapsraad kunt u voor informatie en advies over rouwverwerking bij jongeren uit contact opnemen met de Helpdesk Medezeggenschap van de Vereniging verschillende culturen. Het boek en de Openbaar Onderwijs. site www.troostvoortranen.nl bieden Voor vragen over medezeggenschap op school kunnen MR-leden uit het basis- informatie voor docenten en hulpverle­ en voortgezet onderwijs elke schooldag tussen tien en drie uur contact opnemen ners die jongeren willen helpen bij een met een van de beleidsadviseurs van de VOO, via 0800-5010 (gratis). Kies eerst 1 rouwproces. voor onderwijs, dan 4 voor openbaar. Vragen kunnen ook worden gesteld via Auteur van het boek is Ineke Wienese, ge- www.voo.nl/5010. zondheidszorgpsychologe en orthopeda- Wanneer zaken complexer zijn, kan extra ondersteuning worden gevraagd goge bij het centrum voor Jeugd-GGZ in de van beleidsadviseurs via MR-Support. Het eerste oriënterende gesprek is gratis regio Haaglanden De Jutters. Zij ontving (maximaal 1 uur). Medezeggenschapsraden die lid zijn van de Vereniging Open- in 2009 de Nationale Jeugdzorgprijs voor baar Onderwijs krijgen 25 procent korting op de betaalde dienstverlening van het project Rouw en verlies in verschil- MR-Support. MR-Support kan telefonisch worden aangevraagd via 036 5331500 lende culturen. Met de ervaringen die zij of per e-mail via mr@voo.nl. in dit project opdeed, maakte zij het boek en de website. Directe aanleiding voor het project van Wienese was de dramatische gebeurtenis op het voormalige Terra Colle- ge in Den Haag, waar een leerling in 2004 Maatschappelijke stage ingekort conrector Hans van Wieren doodschoot. In gesprekken daarna met leerlingen uit De maatschappelijke stage, die vanaf schooljaar 2011/2012 verplicht is in het andere culturen bleek dat zij tevergeefs voortgezet onderwijs, wordt ingekort tot 30 uur. Dit geldt voor alle school­ zochten naar informatie over verlies en typen (praktijkonderwijs, vmbo, havo, vwo). rouw die aansloot bij hun achtergrond Het voornemen staat in het wetsvoorstel dat minister Van Bijsterveldt naar de en belevingswereld. In het boek komen Tweede Kamer heeft gestuurd. De nadruk bij de stages ligt op vrijwilligerswerk, 22 jongeren aan het woord, allemaal van om zo leerlingen de toegevoegde waarde van een maatschappelijke bijdrage te niet-Nederlandse afkomst. Op de website laten ervaren. Leerlingen mogen wel meer dan de 30 verplichte uren stage doen, staan verhalen, filmpjes, veelgestelde vra- maar die extra uren worden niet tot de onderwijstijd gerekend. Uit onderzoek gen en tips over het omgaan met rouw en van het ministerie bleek dat een maatschappelijke stage van meer dan 30 uur verlies in verschillende culturen. Op de met name voor het vmbo een te grote belasting zou zijn. site kunnen jongeren en ouderen ook zelf hun verhaal toevoegen. Hoofddoekjes op school Volgens de Vereniging Bijzondere Scholen (VBS) hebben veel scholen moeite om op een goede manier om te gaan met meisjes die een hoofddoekje dragen. In een repor­ tage van het NOS Journaal pleitte de rector van het katholieke Don Bosco College in Volendam voor een algeheel verbod. Directe aanleiding voor de berichtgeving was de commotie die is ontstaan, nadat het leek alsof het Gerrit Rietveld college in Utrecht, ook katholiek, met een meetlint zou be- kijken of een hoofddoekje niet te veel gezichtsbedekkend wordt gedragen. Het Don Bosco College in Volendam staat leerlingen zelfs niet toe om petjes, hoofddoekjes of andere gezichtsbedekkende kleding te dragen. De Vereniging Openbaar Onderwijs liet in de re- portage evenwel weten dat het hoofddoekje op de meeste scholen geen heet hangijzer is. De Vereniging Openbaar Onderwijs en VOS/ABB stellen dat juist op openbare scholen elk kind welkom is, mét inbegrip van diens religie of overtuiging. Dat betekent dat leer- lingen ook een hoofddoekje of een keppeltje mogen dragen. Het ministerie komt volgens de NOS volgend jaar met nieuwe richtlijnen voor kledingvoorschriften op scholen. Magazine voor het openbaar onderwijs | 07
  • 8. kORT NIEuwS Verklaring omtrent gedrag verplicht voor overblijfkrachten Sinds 1 augustus zijn overblijfkrachten verplicht om een Verklaring omtrent het gedrag (VOG) te overleggen aan het schoolbestuur. Dat is vastgelegd in artikel 45 van de Wet op het primair onderwijs (WPO). Voor leerkrachten en onderwijsondersteunend personeel was de verkla- ring al verplicht. De verklaring wordt voor mensen die met kinderen werken uitsluitend verstrekt als men nooit is veroordeeld voor seksueel misbruik. Symposium over toekomst VOO organiseert onderwijsbestel MR-Start Onlangs organiseerde de VOO­werkgroep Zeeuws­Vlaanderen in Axel een bijeenkomsten symposium over de toekomst van het Nederlandse verzuilde onderwijsbestel. De plaatselijke werkgroep van de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) bracht in voorjaar 2011 met het symposium het concept ‘school’, dat uitgaat van scholen zonder deno- In maart en april 2011 organiseert de minatie, onder de aandacht van de aanwezige schoolbestuurders, lokale politici, Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) schoolleiders, leerkrachten en ouders. Ruim veertig mensen kwamen af op de op tien centrale plaatsen in het land geanimeerde debatavond, die werd ingeleid door directeur Rob Limper van nieuwe bijeenkomsten MR­Start. Ruim de Vereniging Openbaar Onderwijs. Na zijn inleiding volgde een bijdrage van 300 MR­leden bezochten dit najaar al Wim Kuiper, voorzitter van de protestants-christelijke besturenorganisatie. een MR­Start bijeenkomst. Kuiper ziet vanuit zijn visie niets in scholen zonder denominatie. Vervolgens Tijdens deze bijeenkomsten leren (nieu- werd in de discussie gesproken over de noodzaak voor scholen en besturen tot we) MR-leden, zowel oudergeleding als samenwerking en hoe ‘school’ daarin een rol kan spelen. De discussie over in- personeelsgeleiding, in één avond de standhouding van scholen is in de provincie Zeeland extra van belang, omdat rechten en plichten van de MR kennen. de aanwas van jonge kinderen steeds minder wordt en scholen dientengevolge De scholingsbijeenkomsten zijn theore- met sterk dalende leerlingenaantallen te maken krijgen. tisch onderbouwd en praktijkgericht. De bijeenkomsten vinden in het voorjaar van 2011 plaats: op 9 maart in Den Bosch, 14 maart in Roermond en Zwolle, 15 maart in Amsterdam, 17 maart in Drachten, 21 Snelle en deskundige service maart in Arnhem, 22 maart in Hengelo, van VOS/ABB-Helpdesk 24 maart in Zoetermeer en 28 maart in Utrecht. Leden van de VOO krijgen 25 VOS/ABB heeft de afgelopen maanden benut om de eigen Helpdesk verder procent korting en betalen slechts 60 te stroomlijnen en de gratis service beter af te stemmen op de behoeften euro per persoon, de normale prijs is van de leden. 80 euro per persoon. Heeft u minimaal De eerstelijnsadviseurs reageren binnen 24 uur op een vraag. Snelheid is naast 15 deelnemers, dan kan de bijeenkomst deskundigheid belangrijk, omdat de beantwoording van veel vragen geen uitstel MR-Start voor u op eigen locatie worden duldt. Mocht de beantwoording meer tijd vergen, dan meldt de VOS/ABB-Helpdesk georganiseerd. Neem voor meer infor- dat ook altijd binnen 24 uur. Voor meer complexe adviesaanvragen kan ondersteu- matie contact op met het cursusbureau, ning worden gevraagd van tweedelijnsadviseurs. Deze service is voor leden van telefonisch via 036 5331500 of per e-mail VOS/ABB in elk geval voor het eerste halfuur gratis. Als de behandeling meer tijd cursusbureau@voo.nl. vergt, kan er in overleg voor worden gekozen om via betaalde dienstverlening een oplossing te vinden. De Helpdesk van VOS/ABB is op werkdagen van 08.30 tot 12.30 uur telefonisch bereikbaar op 0348 405250. Mailen kan naar helpdesk@vosabb.nl. De Helpdesk is gesloten in de periode tussen kerst en Nieuwjaar. 08 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
  • 9. COLuMN de wal en het schip Het vorige kabinet deed een greep in de kas van het primair onderwijs. Dit kabinet kort drastisch op passend onderwijs en onderwerpt het speciaal onderwijs aan een budgetplafond. Daarbij komt dat het huidige kabinet de stijgende personeelskos­ ten die voortvloeien uit de cao­afspraken in het voortgezet onderwijs op het bordje Ritske van der Veen van de scholen zelf legt. Wanneer keert de wal het schip? Directeur VOS/ABB Ex-staatssecretaris Sharon Dijksma van OCW verpakte de greep van ruim 90 miljoen euro uit de kas van het primair onderwijs vorig jaar als een bezuiniging op het budget voor bestuur en management (B&M). Slim, want in een tijd waarin bestuurders en managers nou niet bepaald een positief imago hebben, als gevolg van een aantal grootverdieners in het hoger onderwijs, is het natuurlijk prima aan het publiek te verkopen dat daar wel wat afkan. Maar Dijksma wist natuurlijk verrekte goed dat bestuurders en managers in het primair onderwijs geen mannen en vrouwen van het grote geld zijn. Omdat er op het sobere bestuursniveau vaak niets meer afkon, zeker niet in het openbaar onderwijs vanwege de bestuurlijke verzelfstandigingen, daalt de bezuiniging nu neer in de groter groeiende klassen. VOS/ABB waarschuwde de politiek er vorig jaar voor. Helaas zonder het gewenste resultaat, want een meerder- heid in de Tweede Kamer ging ermee akkoord. Dat het niet bij de B&M-korting zou blijven, voelde iedereen na de aankondiging van 18 miljard euro bezuinigingen op zijn politieke klompen aan. Alles is rela- tief, dus wie zegt dat het onderwijs er naar omstandigheden genadig van afkomt, heeft in principe gelijk. Alleen is het in het licht van de mooie verkiezingswoor- den over investeringen in het onderwijs wel erg wrang dat er juist 300 miljoen euro wordt gekort op de invoering van passend onderwijs. Met andere woorden, de inmiddels tot minister gepromoveerde Marja van Bijsterveldt kiest ervoor om geld weg te halen bij leerlingen die extra zorg nodig hebben. Bovendien plaatst ze een budgetplafond op het speciaal onderwijs, om te voorkomen dat daar meer leerlingen naar worden verwezen. Vanuit het hele land komen er bij VOS/ABB nu al signalen binnen dat er onvoldoende plaats is voor zorgleerlingen. Een deel van hen zal, als gevolg van de bezuiniging, sneller dan men nu wellicht denkt zonder onderwijs thuis komen te zitten. Omdat dit de toegankelijkheid van het funderend onderwijs aantast, maakt VOS/ABB zich daar ernstige zorgen over. We stuurden een brandbrief aan de Tweede Kamer en ook de PO-Raad tekende protest aan. Weer zonder resultaat. De laatste tijd krijgt VOS/ABB ook steeds meer signalen binnen over de stijgende per- soneelskosten in het voortgezet onderwijs. Zonder dat ik zal ingaan op ingewikkelde technische details, komt het erop neer dat het ministerie van OCW de geldkraan wat Ritske van der Veen, verder dichtdraait, terwijl scholen al jarenlang een groeiend deel van hun budget directeur VOS/ABB en Rob moeten gebruiken om de leerkrachten en andere personeelsleden te betalen. Geld Limper, directeur Vereniging dat dus eigenlijk is bestemd voor andere doeleinden, gaat op aan de stijgende salaris- Openbaar Onderwijs, sen. Iedereen snapt dat dit niet oneindig door kan gaan. Het vervelende is dat dit een schrijven afwisselend een sluipend proces is, dat de media nooit haalt. Het is tijd om de politiek wéér wakker te column. schudden. Wie weet nu wel met het gewenste resultaat. < Magazine voor het openbaar onderwijs | 09
  • 10. Kwaliteitstraject op Grienden- college Sliedrecht Op het Griendencollege werken de docenten, leerlingen en ouders samen aan een nieuwe kwaliteitsimpuls. De vmbo- school wordt tijdens het traject begeleid door de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO). Belangrijkste doelen zijn het versterken van de betrokkenheid van leerlingen en ouders, het gezamenlijk werken aan de kwaliteitsverbetering en het versterken van de profilering van de school. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met beleidsadviseur Erik Flentge van de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO), via e.flentge@voo.nl of telefonisch 036 533 1500. 10 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
  • 11. vIJf vRAgEN TEkST: LuCy BEkER BEELD: MARCEL köppEN griendencollege: succes met eigen concept het griendencollege in het Zuid-hollandse Sliedrecht is een vmbo-school met ruim 400 leerlingen. Algemeen directeur Jos van de voort wil de vijf vragen samen met een aantal leerlingen beantwoorden: ‘want zij vertellen het echte verhaal, zij beleven de school’. Drie brugklassers ontpoppen zich tot ware ambassadeurs. Jullie werken met het Griendenconcept. school met een openbare en een protes- onderwijs noemen. De docenten worden Wat houdt dat in? tants-christelijke afdeling. Ouders schrij- steeds enthousiaster, maar de resultaten Van de Voort: ‘Je kunt het ‘natuurlijk le- ven hun kind in op één van de afdelingen. moeten nog beter worden, zeker in de ren’ noemen of context-leren. We bieden De pc-leerlingen kunnen elke maandag theoretische leerweg. Samen met al onze levensecht onderwijs, bijvoorbeeld in ons naar de weekopening met gebed en een stakeholders wil ik bewijzen dat we een eigen restaurant, maar ook in samenwer- bijbelverhaal of gedicht. Daar gaat het goed concept hebben. king met een technisch bedrijf hier in de om de beleving van het geloof. De ‘open- straat. Bovendien zijn boven onze school bare leerlingen’ worden daar niet voor Wat wilt u kwijt aan de minister zorgwoningen gesitueerd, waar onze uitgenodigd, maar ze mogen wel komen. van onderwijs? leerlingen helpen in de zorgverlening. De Daarnaast volgen alle leerlingen hier het Van de Voort: ‘Het zou goed zijn om ver- leerstof hebben wij vertaald in leerlijnen vak levensbeschouwing, waarin ze leren nieuwende scholen extra te faciliteren. Zo met doelen die de leerlingen in hun eigen over alle godsdiensten.’ kun je scholen stimuleren om concepten te tempo kunnen halen.’ Daniëlle: ‘Ik ga altijd naar de weekope- ontwikkelen waar andere scholen ook wat Jelle de Kloe (14): ‘Als je een onderdeel ning. Maar ik zit niet in een ‘christelijke aan hebben. Dan zijn al die tijdrovende van de leerlijn hebt gedaan, krijg je een klas’, alle leerlingen zitten door elkaar. Bij subsidietrajecten waar scholen voor moe- tegoedbon. Ik kreeg een tegoedbon voor het vak levensbeschouwing heb ik een ten inschrijven niet meer nodig. Vernieu- Engels, toen ik een songtekst had ver- werkstuk gemaakt over het Suikerfeest wingen moet je niet van bovenaf willen taald. Dat is schrijven en lezen. Als je ge- van de moslims.’ opleggen, er gebeurt genoeg in het veld.’ noeg onderdelen hebt gedaan, kun je een Marco: ‘Ik ben nog nooit naar de week- toets maken.’ opening geweest, maar ik heb wel zin om Waar willen jullie gefotografeerd Daniëlle de Ruijter (12): ‘Je mag hier zelf eens mee te gaan. Lijkt me interessant. worden? weten wanneer je zo’n toets maakt. Soms Bij levensbeschouwing heb ik al geleerd Daniëlle: ‘Bij het standbeeld in de hal. Dat kun je dan door naar een hoger niveau.’ over het christendom. ’ beeld betekent: kies je eigen weg en res- Marco Sturm (13): ‘We hebben allemaal Daniëlle: ‘Op deze school is respect heel pecteer elkaar.’ een memorystick gekregen, daarmee belangrijk. Dat we elkaars geloof respec- Marco: ‘Ja, wij zitten op een openbare én kunnen we thuis verder werken in de teren.’ christelijke school en dat beeld symboli- elektronische leeromgeving. Kijk, de seert dat wij respect hebben voor elkaar.’ stick zit aan mijn sleutelbos.’ Hoe staat het met de kwaliteit Daniëlle: ‘Het is ook een ontmoetings- Daniëlle: ‘We hebben ook thematijd, van het onderwijs? punt, we zitten daar vaak in de pauze.’ waarbinnen we ons huiswerk kunnen Van de Voort: ‘Op dit moment voert de Jelle: ‘De hal is een belangrijke plek. Toen maken. En we hebben elke week keuze- Vereniging Openbaar Onderwijs, als ik daar voor het eerst binnenkwam, vakken. Ik doe koken. Nu kan ik groente- onafhankelijke externe partij, een kwa- dacht ik meteen: hier wil ik naar school. soep en kerrierijst maken.’ liteitsonderzoek uit op onze school. Daar Het zit ‘m in de kleuren en in de sfeer. Ik moet uitkomen of en hoe ons Grienden- moet 10 kilometer fietsen om hier te ko- Hoe geeft uw school invulling concept werkt. Het is een grote verande- men, maar dat heb ik er voor over.’ aan de kernwaarden van het ring geweest, vooral voor onze docenten, Van de Voort: ‘Onze boodschap is goed openbaar onderwijs? die nu steeds meer individueel onderwijs overgekomen bij de brugklassers! Hier Van de Voort: ‘Dit is een samenwerkings- geven. Je kunt het een vorm van passend heb ik niets meer aan toe te voegen.’ < Magazine voor het openbaar onderwijs | 11
  • 12. Kete Kervezee (2e van links), voorzitter van de PO-Raad, biedt de petitie tegen de bezuiniging op passend onderwijs aan. toch bezuiniging op passend onderwijs De Tweede kamer heeft tijdens de behandeling van de onderwijsbegroting ingestemd met een bezuiniging van 300 miljoen euro op passend onderwijs. Meerdere moties van de oppositie, noch een gezamenlijke actie van de onderwijsorganisaties, waaronder de pO-raad, de vereniging Openbaar Onderwijs en vOS/ABB, konden dit verhinderen. Door de bezuinigingen komt de kwaliteit en de toegankelijkheid van het funderend onderwijs in gevaar. De bezuiniging en het aangekondigde budgetplafond voor het Onderwijsbegroting speciaal onderwijs dreigen ernstige gevolgen te hebben voor Bij de behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede een toenemend aantal zorgleerlingen. Op dit moment zijn er Kamer werd veelvuldig over de bezuiniging op passend on- al flinke problemen in de begeleiding en opvang. Veel zorg- derwijs gedebatteerd. Daarbij toonden de coalitiepartijen leerlingen moeten dagelijks lange afstanden afleggen van en in de Kamer zich weinig onder de indruk van de kritiek van naar school. De toch al grote wachtlijsten dreigen nog langer onder andere D66 en GroenLinks, die vinden dat opnieuw de te worden, waardoor kwetsbare leerlingen voor een bepaalde kwetsbare leerlingen worden getroffen. De oppositiepartijen tijd onderwijs moeten missen en thuis komen te zitten. Zowel dienden een motie in voor opschorting van de voorgenomen ouders als professionals in het speciaal en het regulier onder- bezuinigingen, totdat de eventuele gevolgen duidelijk kunnen wijs maken zich grote zorgen over de gevolgen van deze be- worden gemaakt. Kamerlid Ton Elias van de VVD vond dat voor zuinigingen. meer kwaliteit niet altijd een extra zak met geld nodig is en 12 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
  • 13. ONDERwIJSBEgROTINg TEkST: MIChIEL JONgEwAARD BEELD: BART MAAT Passend onderwijs Passend onderwijs moet voor elk kind onderwijs bieden dat aansluit bij zijn of haar verwoordde de breed gedragen zorg dat, als de bezuinigingen mogelijkheden en talenten. Leerlingen met doorgaan, leerlingen niet het onderwijs zullen krijgen dat het een zorgbehoefte worden zoveel mogelijk in beste bij hen past. De petitie is ondertekend door de PO-Raad, het regulier onderwijs opgevangen, met onder VO-raad, MBO Raad, AOC Raad, AOb, CNV Onderwijs, AVS en andere extra ambulante begeleiding. In andere CMHF, Balans, CG-Raad, LOBO, NKO, Ouders & COO, Platform gevallen biedt het speciaal onderwijs uitkomst. VG, SBOwerkverband, Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) Voor meer informatie kunt u onder andere en wordt ondersteund door de profielorganisaties, waaronder terecht op www.passendonderwijs.nl. VOS/ABB. Reactie VOS/ABB en Vereniging Openbaar Onderwijs VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs vrezen dat verwees daarmee de motie naar de prullenbak. Een meerder- door de bezuinigingen passend onderwijs niet meer voldoende heid in de Kamer verwierp de moties en handhaafde daarmee kan worden uitgevoerd. Dat zal tot gevolg hebben dat meer de voorgenomen bezuinigingen. leerlingen naar het speciaal onderwijs moeten. Door het bud- getplafond voor het speciaal onderwijs wordt dat echter onmo- De Tweede Kamer stemde wel in met een motie waarin minister gelijk gemaakt. Al bij de start stelde de Vereniging Openbaar Marja van Bijsterveldt wordt gevraagd om alsnog in het voor- Onderwijs vast dat passend onderwijs budgettair neutraal jaar een overzicht te geven van de gevolgen. Daarnaast vroeg niet realiseerbaar is. Met 300 miljoen euro minder lukt dat de Kamer de minister om de bezuinigingen zoveel mogelijk te zeker niet. Als belangenbehartigers van het openbaar onder- realiseren door terugdringing van de bureaucratie. Van Bijs- wijs vinden VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs terveldt gaf aan gehoor te willen geven aan deze oproep, maar bovendien dat de herijking van de zorg onder de noemer pas- stelde dat dit geen 300 miljoen zal opleveren. send onderwijs een algemene toegankelijkheid van alle scho- len vergt. Rob Limper, directeur van de Vereniging Openbaar Vanuit het onderwijs zelf werden daags voor de behande- Onderwijs: ‘Binnen de passend-onderwijsstructuur werken ling in de Kamer nog ultieme pogingen ondernomen om de scholen van verschillende signatuur samen om een dekkend Kamerleden op andere gedachten te brengen. Zo protesteerde netwerk voor alle leerlingen te vormen. Daarom is het nodig openbare basisschool De Nijenoord in Wageningen tegen de alle scholen in dit verband algemeen toegankelijk te maken, bezuiniging op passend onderwijs. Directeur Mieke Duvalois zoals het openbaar onderwijs nu al is. Daarvan is vooralsnog stuurde een petitiebrief aan de Kamer namens leerkrachten in de voorstellen voor wetgeving geen sprake. De keuzevrijheid en ouders, waarin zij uitleggen welke gevolgen de bezuiniging van ouders om de beste school voor hun kind te kiezen, komt op passend onderwijs heeft voor het primaire proces. De brief daarmee onder druk te staan.’ < werd ondertekend door 30 leerkrachten en 556 ouders van de school. Duvalois: ‘De focus in onze brief ligt op de gevolgen voor de leerkracht in de klas en de invloed die de bezuinigingen Breed gedragen protest kan bezuiniging niet voorkomen ook hebben voor leerlingen die geen extra zorg nodig hebben. We willen op deze manier de leerkrachten en ouders een stem geven. Tegelijk maken we duidelijk dat er anderhalf miljoen kiezers bij dit onderwerp betrokken zijn en anderhalf miljoen toekomstige kiezers.’ Actie onderwijsorganisaties Voorafgaand aan de begrotingsbehandeling organiseerde de PO-Raad een debat met politici en vertegenwoordigers uit het onderwijsveld. Meer dan 300 leerkrachten, ouders, schoollei- ders en bestuurders, waren bij de protestactie aanwezig. Aan het debat namen zowel Kamerleden deel als vertegenwoordi- gers van alle geledingen in het onderwijs. Veel aanwezigen riepen op om eventuele bezuinigingen elders in de onderwijs- begroting te zoeken. Dat zou volgens hen kunnen door bijvoor- beeld de invoering van prestatiebeloning in het onderwijs niet te laten doorgaan. Dit pleidooi werd met applaus begroet. Aan- sluitend aan het debat overhandigde Kete Kervezee, voorzit- ter van de PO-Raad, een petitie aan de aanwezige politici. Zij Magazine voor het openbaar onderwijs | 13
  • 14. LERAAR vAN hET JAAR TEkST: wIETSkE IDEMA BEELD: gEERT MARISSEN Mathijs ter bork is leraar van het jaar Mathijs ter Bork is uitgeroepen tot Leraar van het Jaar 2010 in het primair onderwijs. uitgaan van talent, samenwerken met de leerlingen en blijven professionaliseren, dat zijn de belangrijkste kwaliteiten van deze jonge, enthousiaste leraar. ‘Ik sta positief kritisch tegenover het groep 3, 4 en 5 van de openbare jenaplan- te blijven oefenen met taal, rekenen of onderwijs. Dat is denk ik één van de re- school ’t Broekhoes in Balinge (Drenthe), begrijpend lezen, door de druk die de on- denen waarom ik deze prijs heb gewon- samen met zijn duo-partner Mirjan Pots. derwijsinspectie daarop legt. ‘Er wordt nen’, vertelt Mathijs ter Bork. ‘Ik ga niet Ondanks zijn jonge leeftijd heeft hij een dan zoveel geoefend, dat het ten koste zomaar ergens in mee, het doel moet eigen kijk op het onderwijs en de manier gaat van het kind. Natuurlijk moet je voor mij duidelijk zijn. Ik wil dat iets nut waarop je kinderen stimuleert om het oefenen en herhalen, maar je zult zien heeft.’ En daarmee wil hij niet eigenwijs beste uit zichzelf te halen. ‘Ik ga uit van dat het positief werkt, wanneer je eerst zijn, maar juist alles uit zichzelf én de het talent van het kind. Ze moeten eerst bekijkt waar het kind goed in is en dat als kinderen halen. ontdekken wat ze wél kunnen, voordat uitgangspunt neemt.’ ze zich kunnen verbeteren op vlakken Kinderen naar een hoger plan tillen waar ze minder goed presteren.’ Bouwen aan een band De jury verkoos Ter Bork (28) als basis- Waarom Mathijs ter Bork er ook met de schoolleraar van het jaar 2010, uit 270 Volgens Ter Bork trapt menig school in prijs vandoor ging, is omdat hij naar ei- aangemelde leraren. Hij geeft les in de valkuil om met de kinderen te te veel gen zeggen ‘een groot hart voor de kinde- ren’ heeft. ‘Dat zit hem denk ik in de hou- ding die ik aanneem. Je moet er zijn voor de kinderen als ze een probleem hebben, maar ook wanneer ze iets leuks hebben beleefd. Je moet écht naar ze luisteren’, benadrukt hij. ‘Op die manier kun je een open relatie met de kinderen opbouwen, waardoor ze hun best doen en niet bang zijn om vragen te stellen.’ Daarnaast probeert Ter Bork op allerlei manieren samen te werken met zijn leer- lingen en staan hij en zijn duo-partner Pots altijd open voor hun ideeën. ‘Laatst waren de kinderen erg geschrokken van het nieuws dat de dierentuin in Emmen misschien failliet zou gaan. Ze wilden de dierentuin graag helpen. We zijn nu be- zig met het schrijven van brieven naar de directeur en het bedenken van manieren om geld in te zamelen.’ Flexibel ‘Je moet flexibel kunnen zijn en je niet vastpinnen op wat je zelf hebt bedacht 14 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
  • 15. Mathijs ter Bork: ‘Je moet écht naar kinderen luisteren.’ Leraar van het Jaar Overleggen mis’, lacht hij. Ter Bork ontwikkelde zich Elke week vindt er in ‘klas Ter Bork’ een tot techniekcoördinator en gymdocent Op zaterdag 2 oktober zijn tijdens de klassenvergadering plaats. Kinderen kun- op school. Vervolgens verdiepte hij zich verkiezing Leraar van het Jaar 2010 de nen dagelijks briefjes in een brievenbus in het leesonderwijs, ‘omdat hij daar drie Leraren van het Jaar 2010 verko- doen met daarop een vraag, een compli- nog niet genoeg vanaf wist’. Ook hoog- zen. De winnaars: Mathijs ter Bork van ment of een verbeterpunt. Tijdens de ver- begaafdheid is een onderwerp waar hij openbare jenaplanschool ‘t Broekhoes gadering komen de briefjes aan de orde, zich de komende tijd meer mee bezig wil in Balinge (Drenthe), in het voortgezet onder leiding van een voorzitter uit de houden. ‘Dit kan allemaal, omdat we een onderwijs Trudy Coenen van het Mon- klas. Zo besprak de klas hoe een vulkaan jong en innovatief lerarenteam hebben, tessori College Oost in Amsterdam en werkt (vraag), hoe goed een medeleerling dat wil blijven vernieuwen. Wanneer je José Jansen-Gulen, mbo-docent op ROC had leren schrijven (compliment) en hoe je goed voelt in het team, durf je te zeg- Nijmegen. De winnaars zijn gedurende ze ervoor gingen zorgen dat een groepje gen wat je vindt en wat je wilt’, legt hij een jaar ambassadeur voor het onderwijs minder lawaai zou maken tijdens het wer- uit. ‘En daarnaast moet je niet bang zijn, en geven onder andere advies aan de be- ken (verbeterpunt). je moet laten zien wat je kan.’ leidsmedewerkers van het ministerie van Onderwijs en denken mee over Leraar24, Ter Bork ziet graag dat zijn leerlingen met Boegbeeld een website voor en door leerkrachten. elkaar in gesprek gaan. Onlangs gaf hij Door zijn titel ‘Leraar van het Jaar 2010’ is twintig euro aan de klas, waar ze dit jaar Ter Bork ambassadeur voor alle leraren iets van mogen kopen. Ze kunnen er bij- en medewerkers in het basisonderwijs voorbeeld een nieuwe voetbal van kopen, en speciaal onderwijs. Hij wordt gere- of voorbereid’, zegt Ter Bork. Na de zomer- maar het ook aan een goed doel geven. geld gevraagd om zijn mening te geven vakantie ging zijn klas aan de slag met Ter Bork: ‘Het idee erachter is dat ze het en mee te praten over het onderwijsbe- een vakantieland dat ze zelf mochten met elkaar eens moeten worden over de leid. Zo debatteerde hij onlangs over de uitkiezen. Terwijl Ter Bork alle spullen besteding van het geld en dat ze daarover geplande bezuinigingen voor het pas- over Frankrijk al verzameld had, ‘toch dus overleggen.’ send onderwijs. Ter Bork: ‘Dat vind ik wel het meest voor de hand liggende vakan- apart. Natuurlijk vind ik het een grote tieland’, kozen de kinderen voor België. Naast het stimuleren van de kinderen om eer dat ik daarvoor word uitgenodigd ’Want daar wisten ze nog helemaal niets na te denken over problemen of situaties, en dat ik kan en mag meepraten vanuit vanaf.’ Hij ging erin mee en het werd een is Ter Bork zelf ook constant bezig met de mijn eigen praktijk. Maar ik werk op deze geslaagd project met zelfgebakken frie- vraag waarom hij bepaalde dingen doet manier, omdat ik denk dat dit het beste is ten, weetjes over Manneken Pis en les en hoe hij zichzelf kan verbeteren. ‘Als je voor de kinderen. Voor mijn gevoel ben ik over de Slag bij Waterloo.’ dat niet doet, dan is er volgens mij iets ‘gewoon’ een leerkracht.’ < Magazine voor het openbaar onderwijs | 15
  • 16. 20 1 1 Voor en door het onderwijs Haal meer uit jezelf met de opleidingen De nieuwste leer- en van Magistrum Opleidingen presentatiemiddelen › Oriëntatie op Leiderschap › Opleiding Middenmanager PO (MPO) voor het › › Opleiding Directeur PO (DPO) Opleiding Directeur PO (directeur van buiten; DVB) › Opleiding Directeur Brede School (DBS) primair onderwijs › Masters MME en MEL Meer informatie Download de brochure of bezoek een PRIMAIR ONDERWIJS voorlichtingsbijeenkomst. Zie voor data: www.magistrum.nl. Magistrum Leiderschapsontwikkeling Meld u aan voor de e-nieuwsbrief van de Vereniging Openbaar Onderwijs Vanaf dit najaar is de digitale nieuwsbrief r nu Registree van de Vereniging voor Gr atis Openbaar Onderwijs vernieuwd. Blijf op de hoogte van actuele et toegang m ontwikkelingen in het openbaar onderwijs 01655 code: 100 en het nieuws van de Vereniging Openbaar Onderwijs. Op www.voo.nl/ nieuwsbrief kunt u zich gratis aanmelden. 25-29 januari 2011 Jaarbeurs Utrecht Vereniging www.not-online.nl Openbaar Onderwijs
  • 17. pROfILERINg TEkST: MIChIEL JONgEwAARD Succesvol traject schoolprofilering in haaksbergen het verhaal van onze openbare school ‘kunt u in één minuut beschrijven waar uw school voor staat? En kunnen de ouders van uw school dat ook?’ Met deze vragen startte obs De weert in haaksbergen met ‘het verhaal van de school’, begeleid door de vereniging Openbaar Onderwijs (vOO). het uiteindelijke resultaat: een duidelijker schoolprofiel met concrete beelden, dat breed wordt gedragen door het team en de ouders. ‘Leraren en directie van openbare basisschool De Weert in over het project: ‘Het was erg stimulerend om samen met col- Haaksbergen zijn trots op hun openbare school’, zegt beleids- lega’s naar onze kwaliteiten en kernwaarden te kijken. Op de adviseur Ton Gelmers van de Vereniging Openbaar Onderwijs, speciale ouderavond hebben we de ouders laten zien hoe wij die het traject uitvoerde samen met collega Erik Flentge. ‘Ze tegen onze school aankijken en hebben we ook mét hen gespro- zijn gedreven, initiatiefrijk en geven kwalitatief goed onder- ken over onze school. Nu gaan we kijken op welke manier we wijs. Toch strookt die werkelijkheid niet altijd met de beelden onze beelden ook in bijvoorbeeld onze schoolgids tot uitdruk- van de buitenwereld. Dat vindt vaak zijn oorzaak in het verle- king kunnen laten komen.’ Erik Flentge besluit: ‘Als de ouders den. Maar ook een deel van de ouders van de school weet soms trots zijn op de school, vertellen zij je verhaal door. Als dat ver- onvoldoende wat de school allemaal voor moois doet. Het is haal duidelijk en bekend is en ook klopt met de schoolpraktijk, spannend en uitdagend om het eigene van je school duidelijk zijn ouders je beste ambassadeurs.’ < zichtbaar te maken. Het is het uitdragen van je trots.’ Flentge vult aan: ‘Een gelikte folder of brochure is niet de echte oplossing. Eerder het tegendeel. Dan begin je aan het verkeerde eind. Het is belangrijk om eerst op zoek te gaan naar de spe- cifieke kenmerken en kernwaarden van de school. Dat zijn de waarden die als het ware ‘onder’ je onderwijs en onder je schoolactiviteiten liggen. Die kun je vervolgens vertalen in het beeld dat je als school uitdraagt.’ Beelden ‘Het verhaal van obs De Weert’ liet zich volgens de teamleden samenvatten in acht krachtige en richtinggevende uitspraken. De school onderzocht vervolgens wat ze in de praktijk al doet om de doelen te bereiken. Gelmers: ‘De leerkrachten zochten naar concrete beelden bij de uitspraken. Een kenmerk als “een stimulerende en uitdagende leeromgeving” levert in schoolgid- sen soms lange zinnen op met jargon. Foto’s van de inrichting Informatie van de school, de lees- en schrijfhoek, de computerhoek en de natuurhoek zijn veel sprekender. Die beelden zijn toegankelijk voor ouders en maken nieuwsgierig. Je kunt daarbij dan heel ‘Het verhaal van de school’ omvat vijf bijeenkomsten, goed uitleggen welke kennis, vaardigheden en houding je wilt die in overleg met de school worden gepland. aanleren.’ Voor meer informatie kunt u contact opnemen met beleidsadviseurs Ton Gelmers, t.gelmers@voo.nl. Ambassadeurs U kunt ook telefonisch contact opnemen met de In de loop van het traject presenteerde het team het resultaat Vereniging Openbaar Onderwijs, via 036 533 1500. aan de ouders. Leerkracht Anette Roozeboom is enthousiast Magazine voor het openbaar onderwijs | 17
  • 18. DOORSTROMINg TEkST: MIChIEL JONgEwAARD BEELD: JOSé kRIJNEN Meer duidelijkheid over eisen bij doorstroming vmbo-tl naar havo Scholieren die na het behalen van hun vmbo-tl-diploma (theoretische leerweg) willen doorstromen naar de havo, kunnen daar niet zonder meer terecht. het merendeel van de middelbare scholen neemt volgens een publicatie van scholierenorganisatie LAkS met alleen een diploma geen genoegen en stelt aanvullende eisen. De Tweede kamer nam inmiddels een tweetal moties aan, waarmee de doorstroom wordt vergemakkelijkt. Scholen houden wel het recht om aanvullende eisen te stellen. Wettelijk geeft het vmbo-tl diploma toegang tot de havo. Toch Kansen staat het iedere middelbare school vrij om aanvullende eisen te Jan de Boom: ‘Het grootste risico voor scholen is onvoldoende stellen. De belangrijkste reden om dit te doen, is voor veel scho- rendement in relatie tot het landelijk gemiddelde, waarna het len te voorkomen dat te veel leerlingen op de havo uitvallen. predicaat zwak wordt gegeven door de inspectie. De inspectie Slechts enkele scholen stellen geen aanvullende eisen, zoals het verricht vervolgens een uitgebreid kwaliteitsonderzoek en de openbare Zuyderzee College in Emmeloord. Deze school wil dat school krijgt, bij onvoldoende kwaliteit, het predicaat zeer zwak. leerlingen met een vmbo-tl-diploma sowieso de kans krijgen Onze kwaliteit blijkt goed op orde te zijn, wat we dan ook aan om de havo te doen. De school biedt daarom extra begeleiding ouders kunnen laten zien, terwijl we ook kunnen aantonen dat aan vmbo-tl-leerlingen, om hen voor te bereiden op de havo. ons rendement onder het landelijk gemiddelde ligt, doordat wij Volgens directeur/bestuurder Jan de Boom halen zij even vaak veel kansen bieden aan leerlingen. Wel zijn we voortdurend het havo-diploma als de andere leerlingen, maar wel met la- bezig te bezien hoe we de resultaten van onze “opstromers” gere cijfers. Zijn schoolgemiddelde is daardoor lager, wat naar kunnen verbeteren.’ zijn zeggen als gevolg heeft dat zijn school van de onderwijsin- spectie het predicaat zwak heeft gekregen. De Boom denkt dat Op openbare scholengemeenschap West-Friesland in Hoorn veel scholen daarom deze zogenaamde risicoleerlingen liever worden wel aanvullende eisen gesteld. Directeur Ewald Weiss weigeren. Ze zijn beducht voor hun reputatie. vindt dat niet meer dan logisch: ‘Dat doen we toch ook bij ba- sisschoolleerlingen die naar de middelbare school gaan? Dan kijken we naar de toetsgegevens en vragen we de basisschool om advies. Met iedere vmbo-tl-leerling die naar de havo wil, voeren we dus ook een intakegesprek. De motivatie van een leerling zegt meer dan alleen een cijfergemiddelde. Het komt voor dat leerlingen zich aanmelden voor de havo, niet omdat ze nou zo ambitieus zijn, maar omdat ze vooral niet naar een ROC willen. Zulke leerlingen kunnen een negatieve invloed hebben op de sociale verhoudingen in de klas. Dat proberen we te voorkomen.’ Zonder belemmeringen Begin dit jaar kwamen de VO-raad, het LAKS, de ouderorgani- saties in het bijzonder onderwijs en de Vereniging Openbaar Onderwijs overeen dat de overgang van vmbo-tl naar havo zonder aanvullende eisen mogelijk zou moeten zijn. Volgens
  • 19. Discussieer mee Laat ons weten wat u vindt van deze kwestie. Zijn de aanvullende eisen terecht of is een vmbo-tl- diploma voldoende? Praat mee op voo.nl/discussies. de organisaties hebben de scholen een zwaarwegende adviesrol, vervolgens op het hbo opnieuw lastig krijgen. ‘Veel jongeren maar zouden leerlingen en ouders bij een negatief advies van haken dan alsnog af, maar als zij een mbo-diploma op zak heb- de school toch het recht moeten hebben om te kiezen voor de ben, kunnen zij zo aan de slag.’ Dat geldt volgens Van Zijl in havo. Tijdens de recentelijk opgelaaide discussie over de door- mindere mate voor een havo-diploma. stromingsproblematiek liet de VO-raad echter een ander geluid horen. Scholen moeten volgens de raad eerst de tijd krijgen om Wie beslist het niveau van het vmbo-tl beter te laten aansluiten op de havo. De kwaliteit van het onderwijs gaat velen aan het hart, niet Het LAKS en de Vereniging Openbaar Onderwijs vinden dat te in het minst de scholen zelf. Pabo’s voerden taal- en rekentoet- lang duren en vroegen de Tweede Kamer om wettelijke maatre- sen in, omdat van veel startende studenten het behaalde eind- gelen te nemen. De Kamer nam de door onder anderen Boris van examenniveau op de havo of het mbo onvoldoende is. Havo’s der Ham (D66) ingediende moties aan, maar hield de aanvul- stellen op hun beurt aanvullende eisen op voor instromende lende eisen overeind. De Vereniging Openbaar Onderwijs vroeg vmbo’ers, omdat het diploma kennelijk onvoldoende zegt over de Kamerleden voorafgaand aan de stemming om de moties Waarde vmbo-tl-diploma zo te wijzigen, dat er in ieder geval eenduidigheid in de eisen voor toelating zou ontstaan. Op dit moment bestaan er tussen de scholen verschillen in de aanvullende eisen. Maar ook op dit punt brengen de aangenomen moties geen verandering. onder druk door aanvullende Mbo of havo eisen van havo Scholieren met een vmbo-tl-diploma kunnen kiezen tussen het mbo en de havo als vervolgopleiding. Veel leerlingen kiezen het behaalde niveau. Scholen willen leerlingen kansen bieden voor het mbo, maar er zijn jongeren die al op de middelbare om zich te ontplooien, maar lijken tegelijkertijd huiverig te zijn school meer een havo-profiel dan een mbo-profiel blijken te voor lagere eindexamencijfers en de daarop volgende beoorde- hebben. Laatbloeiers hebben dus alsnog de kans om naar de ling van de inspectie. Dat neemt niet weg dat ook scholen wil- havo te gaan. Ambitieuze leerlingen die later nog een hbo-op- len dat hun leerlingen op de voor hen beste vervolgopleiding leiding willen doen, kiezen vaker voor de snellere havo-route. terechtkomen, of dat nu mbo of havo is. Hoe begrijpelijk ook, De MBO Raad wil de keuze voor het mbo aantrekkelijker maken het kan ambitieuze leerlingen die met misschien veel moeite, door de mbo-route in te korten, zodat leerlingen net zo snel op maar met goed gevolg een vmbo-tl-opleiding hebben afgerond, het hbo terechtkunnen. Een aantal mbo-scholen doet dat al. de kans ontnemen zich op de havo verder te ontwikkelen. Uit- Jan van Zijl, voorzitter van de MBO Raad, vindt de aanvullende eindelijk is de vraag dan principiëler van aard: Heeft een leer- eisen voor de havo wel zinvol. In een reactie in de Volkskrant ling het recht om zelf te kiezen, ook al vindt de school die keuze stelde hij dat veel vmbo’ers die met moeite de havo halen, het onverstandig? De Tweede Kamer vindt voorlopig van niet. < Magazine voor het openbaar onderwijs | 19
  • 20. Vereniging Openbaar Cursussen, advisering en Onderwijs maatwerk voor MR, OR, team en bestuur Scholing voor overblijfmedewerkers • Schoolkosten VO • Profilering school en coördinatoren • Communicatie MR-OR-Team • Personeelsdag Medewerkers en coördinatoren van de overblijf • Website - schoolgids kunnen hun vaardigheden verbeteren door Scholing voor de Ouderraad • Aanmelding leerling het volgen van een van de cursussen van de Scholingsbijeenkomsten voor ouderraden • Mystery guest Vereniging Openbaar Onderwijs. in het primair en voortgezet onderwijs. De • Basiscursus Vereniging Openbaar Onderwijs begeleidt Vereniging Openbaar Onderwijs • Vervolgcursus en adviseert scholen en schoolbesturen over De Vereniging Openbaar Onderwijs heeft • Coördinatorcursus ouderbetrokkenheid. een uitgebreid scholings- en cursusaanbod • Expertisecursus • Ouderraden PO voor leerkrachten, schoolleiders, overblijf- • Spelen en speelgoed • Ouderraden VO krachten MR-leden en schoolbestuurders. Alle • EHBO BHV • Communiceren met ouders cursussen en bijeenkomsten zijn theoretisch • Herhaling EHBO BHV • Communicatie MR-OR-Team onderbouwd en praktijkgericht. Het aanbod • 1-jarige opleiding is bij uitstek geschikt voor zowel openbaar als Scholing voor team en bestuur bijzonder onderwijs, primair en voortgezet Scholing voor de MR in openbaar onderwijs onderwijs. De Vereniging Openbaar Onderwijs heeft een De Vereniging Openbaar Onderwijs schoolt uitgebreid scholingsaanbod voor MR-leden, en begeleidt schoolteams, schoolleiders Het landelijk bureau van de vereniging is oudergeleding en personeelsgeleding. en bestuurders op het gebied van de tijdens kantooruren telefonisch bereikbaar • MR Start kernwaarden van het openbaar onderwijs. via 036 5331500. Meer informatie vindt u op • Medezeggenschap • Het schoolverhaal www.voo.nl/scholing.
  • 21. MINI-SyMpOSIuM TEkST EN BEELD: MARTIN vAN DEN BOgAERDT drukbezocht debat over algemene acceptatieplicht het minisymposium met Lagerhuisdebat, dat vOS/ABB op 18 november organiseerde, werd bijgewoond door bijna 70 mensen. Centraal thema was de algemene acceptatieplicht. Naast leden, die direct betrokken zijn bij het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs, waren er vertegenwoordigers van protestants-christelijke, orthodox-christelijke en rooms- katholieke organisaties. Zo was rector Roelof Bisschop van de 23 over de vrijheid van onderwijs mo- deze verantwoordelijkheid krijgt, waar- locatie Revius van het reformatorische derniseren. Kern van het voorstel is dat bij hij zich afvroeg wat het mensbeeld Wartburg College in Rotterdam aanwe- scholen in principe elke leerling moeten van het openbaar onderwijs is. Wijnen zig. Hij is tevens vooraanstaand lid van toelaten, mits de ouders de levensbe- pleitte voor een combinatie, waarbij de de SGP. De protestants-christelijke Bestu- schouwelijke grondslag van de school openbare school en ook organisaties van renraad werd vertegenwoordigd door on- respecteren. Beleidsmedewerker Freek buiten de school samen levensbeschou- der anderen directeur Wim Kuiper. Het Pardoel van de Bond KBVO noemde dit welijke vorming in het onderwijs aan katholieke element werd ingebracht slechts symboolpolitiek. Het is volgens bod laten komen. < door hulpbisschop Everard de Jong van hem veel belangrijker om in te zetten op Roermond, die namens de Nederlandse de kwaliteit van het onderwijs. Bisschoppenconferentie de portefeuille ‘onderwijs’ heeft, en beleidsmedewerker Rijkdom van verscheidenheid Freek Pardoel van de Bond KBVO. Vanuit Directeur Rob Limper van de Vereniging de politiek was PvdA-Kamerlid Metin Openbaar Onderwijs verdedigde de stel- Çelik aanwezig. ling dat het duale stelsel kan worden afgeschaft. Limper is voorstander van Tijdens het debat kwamen onder leiding het concept ‘school’, waarin geen sprake van dagvoorzitter Margreeth Kloppen- meer is van denominaties. Uitzonderin- burg vijf stellingen aan bod. Alle stellin- gen maakt hij voor orthodox-christelijke, gen raakten aan de toegankelijkheid van joodse en islamitische scholen. Roelof het onderwijs, zoals de stellingen ‘Ouders Bisschop maakte duidelijk dat wat hem hebben op welke school dan ook het recht betreft de verschillende denominaties op een plaats voor hun kind’ en ‘Het moeten blijven bestaan, omdat juist de rooms-katholiek en protestants-chris- verscheidenheid de rijkdom van het Ne- telijk onderwijs zijn allang opgeschoven derlandse bestel is. naar het openbaar onderwijs, dus kan het duale bestel worden afgeschaft’. De laatste discussie ging over de vraag of PvdA-Kamerlid Metin Çelik verwoordde de openbare scholen zelf verantwoorde- bij de eerste stelling het standpunt van lijk zouden moeten zijn voor de levens- zijn partij over algemene acceptatie- beschouwelijke vorming van kinderen. plicht. Zijn collega en partijgenoot Mari- Hier kwamen hulpbisschop Everard de ette Hamer trok na de val van het kabi- Jong van het bisdom Roermond en be- net-Balkenende haar eerder ingediende leidsmedewerker Lizzy Wijnen aan het voorstel voor algemene acceptatieplicht woord. De Jong maakte duidelijk dat hij uit de la. De PvdA wil grondwetsartikel ertegen is dat de openbare school zelf Magazine voor het openbaar onderwijs | 21
  • 22. kERSTvERhAAL TEkST: LINEkE EERDMANS BEELD: ISTOCkphOTO, LINEkE EERDMANS openbare school viert Kerst én suikerfeest In het plaatsje waardenburg staat een openbare school die elk schooljaar aandacht besteedt aan meerdere religieuze feesten. Onlangs vierden ze Divali, een hindoestaans feest, waaraan iedereen enthousiast meedeed. De meeste leerlingen zijn niet religieus opgevoed, maar de school telt ook kinderen met een christelijke of islamitische achtergrond. Maaike Heevel, directrice van de school, De school met 80 leerlingen kreeg een Imagoverbetering heeft de viering van de religieuze feesten aantal jaren geleden het predicaat ‘zwak’, De school bestaat al lange tijd, maar bewust ingevoerd op haar school. Niet maar is nu sterk groeiend. Zelf is Heevel heeft twee jaar geleden een ommezwaai onder druk van haar omgeving, maar katholiek opgevoed, maar ze heeft het gemaakt. ‘We wilden van ons afschud- om een duidelijke visie neer te zetten. geloof naast zich neergelegd: ‘Ik geloof den wat geweest is en een nieuwe start Met de nabijgelegen zwaarchristelijke in het goede van de mens. Daar heb ik maken. Om ons imago te verbeteren, school is nauwelijks contact. Heevel: ‘We geen kerk voor nodig. hebben we bijvoorbeeld ook de naam komen elkaar wel tegen bij gemeentelij- Meer dan tweederde van de leerlingen van de school gewijzigd in De Waerden- ke bijeenkomsten, maar je merkt wel de is niet-gelovig. De rest is lichtgelovig of burght, naar een oud kasteel. En het afstand. Voordeel is wel dat we weinig moslim. Een moslimjongetje bezoekt aandacht schenken aan verschillende afspraken hoeven te maken. Bijvoorbeeld elke week de moskee. Bij ons op school religies hoort daar ook bij.’ Maaike Hee- over of Sinterklaas ’s ochtends of ’s mid- komt hij ook in contact met andere gelo- vel is ook werkzaam op een andere open- dags bij hen dan wel bij ons is. Dat vieren ven. Zo nemen de moslimkinderen ook bare school in de buurt. ‘Daar doen ze zij toch niet, dus dat is makkelijk!’ deel aan de christelijke feesten.’ niet specifiek aan religieuze feesten. Die vieren Sint, Kerst en Pasen en geestelijke vorming komt alleen aan bod in de les- sen. Zij hoeven zich minder te profileren. Terwijl het bij ons onderdeel is van onze visie om die feesten bewust te vieren.’ De feesten op De Waerdenburght worden gevierd in een cyclus van drie jaar, zodat alle geloven successievelijk aan bod ko- men. Heevel: ‘We vieren vijf feesten per jaar. Kerst vieren we elk jaar, dat is toch ook een stukje Nederlandse cultuur. En daarnaast vieren we dus nog vier andere feesten. Twee van onze leerkrachten heb- ben zich er helemaal verdiept. Zo hebben zij voor Divali, het Hindoestaanse licht- jesfeest, filmmateriaal gevonden waar we samen met de kinderen naar hebben gekeken. Dit jaar vierden we Pasen en het Suiker- feest, volgend jaar het joodse Poerimfeest. 22 | SChOOL! 03 - deCeMber 2010
  • 23. kERSTvERhAAL We hebben zes moslimkinderen op school, schudden voor het houden van religieuze kleutergroepen is het vooral een mooi dus die konden hun medeleerlingen over feesten. Heevel: ‘Bij ons kwam het duide- verhaaltje. Maar in de bovenbouw be- het Suikerfeest vertellen. De kinderen von- lijk voort uit de wens tot imagoverbete- spreek je meer met de kinderen dat het den het prachtig. We hadden de ouders ge- ring. We hebben daartoe een droomschool een geloof is en komen leerlingen zelf vraagd om hapjes voor het feest te maken. ontworpen om onze opbrengsten te ver- met vragen. Zo vergroot je ook de betrokkenheid bij de beteren. Dit was een van onze pijlers. Het Tijdens het kerstfeest eten we met alle school. En de moslimouders komen op hun terugdraaien van een slechte naam is een groepen in één klaslokaal en zingen lied- beurt kijken bij het kerstfeest.’ lange weg. Er staat nu een andere school jes rond de kerstboom. Daarna voeren de met een ander onderwijsconcept en ons kinderen stukjes op. Vorig jaar is ook het Even wennen leerlingenaantal groeit weer. De verhalen kerstverhaal nagespeeld. En echt waar: ‘Het was voor de ouders wel even wen- die in het dorp gaan over onze school, zijn het kindeke Jezus werd toen gespeeld nen. Die zagen het in eerste instantie niet nu heel positief. Daarnaast zien wij het door een moslimjongetje! Zijn moeder zo zitten dat hun kind het Suikerfeest duidelijk als onze taak om de kinderen zat trots in de zaal.’ < Kindeke Jezus werd gespeeld door een moslimjongetje ging vieren. Maar als je dan uitlegt dat klaar te stomen voor de maatschappij. De je aan alle geloven aandacht besteedt, is basis blijft altijd heel sterk rekenen, taal en er veel begrip. Ouders vinden het belang- lezen. Daarnaast werken wij ook aan soci- rijk dat hun kind, juist op een openbare ale vaardigheden. En bij begrijpend lezen school, van alle geloven kennis opdoet.’ komt de wereld natuurlijk helemaal bin- Hoe ziet zo’n Suikerfeest eruit? ‘We leggen nen. Elke week behandelen we een actuele uit wat de achtergrond is, waarom de men- tekst met nieuwswaarde. Dan komen de sen vasten en dat het Suikerfeest de afron- religies uiteraard ook langs. Zo veranker ding daarvan is. En natuurlijk kunnen de je het wederzijds begrip onder de leerlin- moslimkinderen op onze school er zelf over gen en leer je hen dingen bespreekbaar te vertellen, die kennen het feest goed en ver- maken.’ tellen over de ramadan van hun ouders.’ Kindeke Jezus Maaike Heevel heeft niet zozeer een mis- ‘Kerst 2010 is niet alleen maar het feest Maaike Heevel, directeur sie om andere openbare scholen wakker te van het licht en de kaarsjes. Voor de obs De Waerdenburght Magazine voor het openbaar onderwijs | 23