1. Батлав. ТЗХНУ-ын багийн профессор Док., проф. Г.Батхүрэл
ХИЧЭЭЛИЙН СТАНДАРТ
Хичээлийн нэр Бизнесийн харилцаа
Хичээлийн код РМ205
Хичээлийн кредит 3
Долоо хоногт хичээллэх 2:2:0:5
цаг
Хичээлийн улирал Хавар
Өмнөх холбоо BA201
Сурах бичиг 1. Courtland L.Bovee, John V. Thill Business
communication today- Student book
2. Courtland L.Bovee, John V. Thill Business
communication today- Study guide
3. Raymond V.Lesikar Basic business
communication-Student book
4. Raymond V.Lesikar Basic business
communication- Workbook book
5. James Payne Applications Communications
6. Дж.М.Лэйхифф, Дж.М.Пэнроуз Бизнес
коммуникации
7. Т.Нямгэрэл, Р.Бигэрмаа Албан бичиг
боловсруулах, түүний найруулга
Нэмэлт материал 1. Saundra Hubels, Richard Weaver
Communicating effectively
2. Mindpower Communicate with Confidence
3. Robert Keith Miller Motives for Writing
4. Lain Maitland Instant business letters: 201 letters for
every occasion
5. Бизнесийн сайн захидал - Таны амжилтын үндэс
6. Д.Лхашид Бизенсийн ёс зүй
7. Д.Оюунгэрэл Цаг төлөвлөлтийн үндсүүд
8. Ц.Бадамгэрэл, Л.Нарантуяа Олон улсын
бизнесийн харилцааны соёл
9. Г.Мөнхнасан Баримт бичиг зохион бүрдүүлэх нь
10.Б.Гүндэгмаа Албан харилцааны ёс зүй
Оюутныг үнэлэх Оюутны мэдлэгийг 70 оноогоор дүгнэнэ. Үүнд:
- Оюутны хичээлийн идэвхи, ирц 24
оноо
- Үндсэн мэдлэг шалгах 16
оноо
- Бие даалт
30 оноо
Нэмэлт тайлбар 1. Оюутан өөрийн мэдлэгийг үндсэн сурах
бичгээс гадна интернет, байгууллагад
хэрэглэгдэж байгаа бичиг баримт, түүний
боловсруулалт зэрэг мэдээллийн бүхий л
үүсвэрээр баяжуулах шаардлагатай.
2. Үндсэн мэдлэг шалгах тестийг хичээлийн

2. улирлын явцад 2 удаа өгнө.
3. Бие даалтыг хуваарийн дагуу шалгуулах ба
хугацаа хожимдох, дутуу хийхийг тооцохгүй.
Лекцийн хичээлийн сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
Долоо
Хичээлийн сэдэв Тэмдэглэл
хоног
1 Байгууллага дахь бизнесийн харилцаа, Business communication today,
ач холбогдол 3-30 дугаар хуудас
2 Бизнесийн харилцааны хэлбэр, ойлголт Business communication today,
30-61 дүгээр хуудас
3 Бичиг баримтын стандарт Албан бичиг боловсруулах,
түүний найруулга, 14-58 дугаар
хуудас
4 Мэдээ мэдээллийн төлөвлөлт Business communication today,
61-87 дугаар хуудас
5 Мэдээ мэдээллийн найруулга Business communication today,
87-121 дугаар хуудас
6 Мэдээ мэдээллийн хянан засварлалт Business communication today,
121-159 дүгээр хуудас
7 Сайн мэдээ мэдээлэл Business communication today,
189-225 дугаар хуудас
8 Муу мэдээ мэдээлэл Business communication today,
225-260 дугаар хуудас
9 Шууд хүсэлт бүхий мэдээ мэдээлэл Business communication today,
159-189 дүгээр хуудас
10 Итгэл үнэмшилтэй мэдээ мэдээлэл Business communication today,
260-301 дүгээр хуудас
11 Тайлан, санал бичих ба хэрэглээ Business communication today,
367-398 дугаар хуудас
12 Мэдээллийг цуглуулах ба боловсруулах Business communication today,
398-425 дугаар хуудас
13 Үзүүлэн таниулах материал Business communication today,
424-448 дугаар хуудас
14 Бизнесийн харилцаан дахь техник Business communication today,
хэрэгсэл 600-609 дүгээр хуудас
15 Аман харилцаа Business communication today,
529-585 дугаар хуудас
16 Бизнесийн харилцаан дахь зан заншил, Business communication today,
ёс зүй 586-600 дугаар хуудас
Лекцийн хичээлийн агуулга
Сэдэв 1. Байгууллага дахь бизнесийн харилцаа, ач холбогдол

3. Бизнесийн харилцааны байгууллага дахь хэрэглээ. Албан коммуникацийн суваг.
Албан бус коммуникацийн суваг. Сүлжээний урсгал. Сүлжээний хэлбэр.
Коммуникацийн уур амьсгалд нөлөөлөх. Коммуникацийн удирдлагын арга барил.
Коммуникацийн этика. Байгууллага дахь коммуникацийг удирдах. Зөрөлдөөнтэй
нөхцөл байдлыг удирдах. Нэгэн хэвийн мэдээ мэдээллийг удирдах. Коммуникацийн
арга барилаа дээшлүүлэх
Сэдэв 2. Бизнесийн харилцааны хэлбэр, ойлголт
Үгээр илэрхийлэгдэх харилцаа. Үгээр үл илэрхийлэгдэх харилцаа, түүний хэлбэр.
Коммуникацийн процесс. Түүний үе шатууд ба харилцааны онцлог. Цуурхал, хов.
Буцах холбоо. Үр дүнтэй харилцаа.
Сэдэв 3. Бичиг баримтын стандарт
Албан бичгийн тухай ойлголт. Албан бичиг баримтын стандартууд. Албан бичгийн
төрөл, онцлог. Албан бичгийн нэр томьёо
Сэдэв 4. Мэдээ мэдээллийн төлөвлөлт
Бизнесийн мэдээллийг төлөвлөх: зорилгоо тодорхойлох, харилцагчаа сонгох, гол
санаагаа илэрхийлэх, харилцах сувгаа сонгох. Харилцагчийн мэдээллийн хэрэгцээ.
Харилцагчийн мотиваци.
Сэдэв 5. Мэдээ мэдээллийн найруулга
Бизнесийн мэдээллийг найруулах бичих, сайн бичигдсэн мэдээ мэдээлэл, мэдээ
ба мэдээллийн ялгаа, хэрэглэгдэх онцлог, найруулах арга зүй, шинжлэх ухааны
хэл найруулга, албан бичгийн хэл найруулга, эх нооргийг бэлтгэх дараалал,
найруулан бичих процесс
Сэдэв 6. Мэдээ мэдээллийн хянан засварлалт
Агуулгаа хянах, бүтцээхянах, мэдээлэл хүргэх аргаа хянах, үгийн сонголт,
өгүүлбэрийн зөв байршил, параграф, дизайн. Чөлөөт бичлэг
Сэдэв 7. Сайн мэдээ мэдээлэл
Эерэг буюу сайн мэдээ мэдээллийн төлөвлөлт. Мэдээллийг бусдад хүргэх арга.
Шууд ба шууд бус хандлага. Хандлагууд хүний болон байгууллагын харилцааны
төлөв байдалд нөлөөлөх. Сэтгэл хөдлөлийн илрэл мэдээлэлд тусгагдах.
Мэдээллийг бичих дараалал. Зайлшгүй байх хэсгүүд. Баримт тоо материалыг
тусгах, баяжуулах аргууд. Мэдээллийн хэлбэрүүд тэдний онцлог шинжүүд
Сэдэв 8. Муу мэдээ мэдээлэл
Мэдээллийг бичих дараалал. Зайлшгүй байх хэсгүүд. Баримт тоо материалыг
тусгах, баяжуулах аргууд. Мэдээллийн хэлбэрүүд тэдний онцлог шинжүүд

4. Сэдэв 9. Шууд хүсэлт бүхий мэдээ мэдээлэл
Шууд хүсэлт бүхий мэдээ мэдээллийн төлөвлөлт. Захиалга, хүсэлт, урилгын
хэлбэр, дараалал. Нөхцөл байдлыг тусгах
Сэдэв 10. Итгэл үнэмшилтэй мэдээ мэдээлэл
Ятгах буюу итгэл үнэмшилтэй мэдээ мэдээллийг бичих шалтгаан. Харилцагч,
нөхцөл байдал, мэдээллийн ач холбогдлоо үнэлэх. Мэдээ мэдээллийн хэлбэрүүд,
хэрэглэгдэх онцлог
Сэдэв 11. Тайлан, санал бичих ба хэрэглээ
Бизнесийн мэдээллийн хэлбэрүүд. Урт мэдээллийн хэлбэрүүд. Урт мэдээллийг
төлөвлөх, зохион байгуулах, хэрэглэх онцлог, шаардлага. Судалгаа шинжилгээний
мэдээлэл. Илтгэл тайлан. Санал гаргах хэлбэрүүд. Саналын агуулга. Бичих
дараалал
Сэдэв 12. Мэдээллийг цуглуулах ба боловсруулах
Асуудлыг тодорхойлох. Шинжилгээ хийх. Ажлын төлөвлөгөө зохиох. Судалгаа хийх.
Өгөгдлийг боловсруулах
Сэдэв 13. Үзүүлэн таниулах материал
Үзүүлэнгийн материалыг төлөвлөх. Үзүүлэнгийн дизайн. Үзүүлэнгийн хэрэглээ
Сэдэв 14. Бизнесийн харилцаан дахь техник хэрэгсэл
Оффисийн тоног төхөөрөмж. Е-оффисе. Техник хэрэгслийн ая холбогдол, түүний
хэрэглээ
Сэдэв 15. Аман харилцаа
Сонсохын ач холбогдол. Сонсох арга барилаа дээшлүүлэх. Сонсоход бусдыг
дагуулах, удирдах аргууд. Ярилцлагын хэлбэр. Ярилцлагын төрлүүд. Ярилцлагыг
удирдах, чиглүүлэх. Зохион байгуулах аргууд. Ярилцлагын үр дүнг үнэлэх. Хурал
цуглааныг зохион байгуулах бэлтгэл ажил. Дэс дараалал. Зайлшгүй анхаарах
ёстой хүчин зүйл. Хурал цуглаан явагдаж байх үеийн зохион байгуулалт. Хүмүүсийг
татах аргууд
Сэдэв 16. Бизнесийн харилцаан дахь зан заншил, ёс зүй
Хэлний бэрхшээл. Соёл зан заншлын ялгаа. Харилцааны олон янз байдал. Албан
харилцааны ёс зүйг үнэлэх
Семинарын хичээлийн зорилго

5. Бизнесийн харилцаа хичээлийн мэдлэгийн системийн үндзсэн ойлголтуудыг
гүнзгийрүүлэн судлах, тэдгээрийг практикт хэрэглэх өндөр чадвар эзэмшүүлэхэд
хичээлийн зорилго оршино.
Семинарийн хичээлийн сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
Долоо хоног Хичээлийн сэдэв
1 Бизнесийн харилцааны үр ашигтай зохион байгуулалт
2 Бизнесийн харилцааны арга барил
3 Бизнесийн харилцааны ур чадвар
4 Бизнесийн мэдээллийн төлөвлөлт
5 Бизнесийн мэдээллийн найруулах дадал
6 Бизнесийн мэдээллийн хянан засварлалт
7 Харилцаанд өөрийгөө удирдах аргууд
8 Богино мэдээллийн хэлбэр 1, 2
9 Богино мэдээллийн хэлбэр 3,4
10 Мэдээллийг дамжуулах хэрэгсэл
11 Урт мэдээ, мэдээлэл
12 Ажилд орох, өөрийнхөө баримт материалыг бүрдүүлэх
13 Мэдээ баримтыг цуглуулан боловсруулах
14 Үзүүлэн таниулах материал
15 Ярилцлага ба хурал цуглаан зохион байгуулах
16 Олон улсын харилцааны соёлын өвөрмөц хэлбэрүүд
Семинарын хичээлийг явуулах үндсэн зарчим
Семинарын хичээл явуулах үндсэн зарчим нь онол, практикийг хослуулах явдал юм.
Хичээлийн хэрэглэгдэхүүн нь лекцийн конспект, ном, сурах бичгийн товчлол, бие
даах ажил, бизнесийн практик мэдээлэл байна.
Бие даах ажил
Сэдэв 1. Удирдлагын арга барил, бизнесийн удирдлагын арга барил, удирдлагын
онолуудыг хооронд нь харицуулан үнэлгээ өгөх. Өөрийн харилцааны аргаа
тодорхойлох, бүлэг 1-ийн асуултанд хариулах, бизнес захиа бичих, оюутны номын 1-
р бүлгийг ажиллах

6. Сэдэв 2. Жишээн дээр коммуникацийг идэвхжүүлэх аргыг тайлбарлах. бүлэг 2-ийн
асуултанд хариулах, мемо ба урилга бичих, Нэрийн хуудас хэрэглэх, бичих, оюутны
номын 2-р бүлгийг ажиллах
Сэдэв 3. Бүлэг 3, 4-ийн асуултанд хариулах, оюутны номын 3, 4-р бүлгийг ажиллах
Санал бичих
Сэдэв 4. Бүлэг 5, 6, 7-ийн асуултанд хариулах, оюутны номын 5, 6-р бүлгийг
ажиллах. Захиалга, мэдээ бичих
Сэдэв 5. Бүлэг 8, 9, 10-ийн асуултанд хариулах, оюутны номын 7, 8, 9-р бүлгийг
ажиллах. Эерэг мэдээлэл, сөрөг мэдэээлэл бичих. Кейс зохиох
Сэдэв 6. Resume бичих. Өргөдөл гаргах. Бизнесийн бичиг баримтын формат судлах.
Ажлын тайлан бичих. Оюутны номын 12, 13-р бүлгийг ажиллах
Сэдэв 7. Оюутны номын 14, 15, 16-р бүлгийг ажиллах. Application бөглөх. Кейс
зохиох. Өгөгдлүүд дээр ажиллах
Сэдэв 8. Улс орнуудын харилцааны онцлогийг судлах / дохио зангаа, баримт бичиг,
үйл хөдлөл, харилцаа/ Монгол үндэстэн ястны харилцааны онцлог
Бие даах ажлыг шалгуулах хугацаа, авах оноо
Бие даах ажил Долоо хоног Авах оноо
Бие даах ажил 1 2 -р долоо хоног 3
Бие даах ажил 2 4-р долоо хоног 4
Бие даах ажил 3 6-р долоо хоног 3
Бие даах ажил 4 8-р долоо хоног 4
Бие даах ажил 5 10-р долоо хоног 4
Бие даах ажил 6 12-р долоо хоног 4
Бие даах ажил 7 13-р долоо хоног 4
Бие даах ажил 8 14-р долоо хоног 4
Боловсруулсан: Ахлах багш Л.Цэрэнчимэд
Огноо: 2007.11.07