Vangardas Galegas

1. AS VANGARDAS NA
LITERATURA GALEGA

2. Contexto

3. Os –ismos - Características

4. Futurismo

5. - Queremos cantar o amor ao risco, o hábito da enerxía e da temeridade (…)
- A coraxe, a audacia e a rebeldía van ser elementos esenciais da nosa
poesía (…)
- A literatura magnificou ata hoxe a inmobilidade do pensamento, (…) nós
queremos exaltar o movemento agresivo, o insomnio febril, a carreira, o
salto mortal, a labazada e a puñada.
- Afirmamos que o esplendor do mundo se enriqueceu cunha beleza nova: a
beleza da velocidade (…)
- Non hai beleza senón na loita. Ningunha obra de arte sen carácter agresivo
pode ser considerada unha obra mestra. (…)
- Queremos glorificar a guerra -única hixiene do mundo-, o militarismo, o
patriotismo, o xesto destrutor dos anarquistas, as belas ideas para as cales se
morre e o desprezo da muller.
- Queremos destruír os museos, as bibliotecas, as academias variadas e
combater o moralismo, o feminismo e todas as demais covardías
oportunistas e utilitarias (…)
Filippo Tommaso Marinetti, Le Figaro 1909

6. Jujuju, Vicente Risco

8. Cubismo

9. Caligramas - Apollinaire

10. “Excelsior”, Manuel Antonio, Foulas

11. Dadaísmo

12. Ultraísmo

13. Nós os ultraístas -nesta época de mercachifles que exhiben corazóns
disecados e plasman o rostro en entroidos de carantoñas- queremos
desenquilosar a arte. (…)
A nosa arte require [...] descubrirlle facetas insospeitadas ao mundo.
Sintetizamos a poesía no seu elemento primordial: a metáfora (…)
O Ultraísmo pronpende deste xeito á formación dunha mitoloxía
emocional e variable. Os seus versos que exclúen o exceso de
palabras baleiras de contido e as vitorias baratas conseguidas mediante
o malgasto de palabras exóticas (…)
Manifesto Ultraísta
Jorge Luis Borges
Guillermo Juan
Eduardo González
Lanuza
Guillermo de Torre

14. Surrealismo

15. Manifesto Surrealista – André Bretón (1924)
Aínda vivimos baixo o imperio da lóxica, e precisamente a iso quería
chegar. Con todo, nos nosos días, os procedementos lóxicos tan só se lle
aplican á resolución de problemas de interese secundario.
[...]
Creo na futura harmonización destes dous estados, aparentemente tan
contraditorios, que son o soño e a realidade, nunha especie de realidade
absoluta, nunha sobrerrealidade ou surrealidade, se se lle pode chamar
dese xeito. (…)
O surrealismo, tal como eu enténdoo, declara o noso inconformismo
absoluto coa claridade suficiente para que non se lle poida atribuír, no
proceso ao mundo real, o papel de testemuña de descargo. [...] O
surrealismo é o «raio invisible» que algún día nos vai permitir superar
os nosos adversarios.

16. Cegoñas xeográficas no meu noivado noivo.
Un tempo craro como un illó de vidro.
E no medio de litorais e avións platino
cidadán de correntes submariñas color morno.
A miña craraboia en brúxula silvestre:
un arbre polo Norde, Oriente feito
de moluscos, Sur de ribeiras líquidas.
Eu de noivado. Nas mans arcos-de-vella,
vidreiras verde-tenre e colgaduras finas.
Nin unha sombra nin faiados tímidos,
inocentes igoal a negros en domingo
o corazón no peito, risoños como esquíes.
Beilar ágoas lixeiras e sonos desprendidos
das cantigas máis novas. Sumando vals e faros.
Infuxivel noivado estelar de cereixas,
amante de cristais. Eu o teño.
Álvaro Cunqueiro, Poemas do si e do non, 1933
Noivado I

17. Creacionismo

18. Manifesto creacionista – Vicente Huidobro
A poesía non debe imitar os aspectos das cousas senón seguir as leis
construtivas que forman a súa esencia e que lle dan a independencia propia
de todo o que é.
Inventar consiste en facer que as cousas que se atopan paralelas no espazo
se atopen no tempo ou viceversa, e que ao se uniren amosen un feito novo.
(…)
O poeta, en plena conciencia do seu pasado e do seu futuro, lanzaba ao
mundo a súa declaración de independencia fronte á Natureza.
Xa non quere servila máis en calidade de escravo. (…)
Direivos que entendo por poema creado. É un poema no que cada parte
constitutiva, e todo o conxunto, amosa un feito novo, independentemete do
mundo externo (…) é algo que non pode existir senón na cabeza do poeta.
(…) E tampouco pode ser concibido fóra do libro.
Nada é semellante a el no mundo externo; fai real o que non existe [...].

19. As Vangardas
Galegas

20. Manifesto “Máis Alá” (1922)

21. Manuel Antonio (1900-1930)
-Formou parte das Irmandades da Fala
-Vida vinculada ao mar
-Estuda na Escola Oficial de Náutica en
Vigo
-Embarcado en diferentes ocasións:
-Percorre diferentes países:
Montevideo, Arxentina, Brasil, costa
de Portugal e costas dalgúns países
africanos
-Obra poética
-Anacos do meu interior
-Foulas
-De catro a catro (1928): único poemario
publicado en vida. Editorial Nós

22. S.O.S, De catro a catro

23. Navy Bar, De catro a catro

24. -Ismos galegos
Hilozoísmo

25. Luis Amado Carballo (1901-1928)
-Comezou Filosofía e Letras en
Santiago
-Trasládase a Madrid onde se
relaciona coa intelectualidade do
momento
-Colabora en diferentes xornais
-De volta en Pontevedra colabora con
A Nosa Terra
-Obra poética
-Proel (1927)
-O Galo (1928)

26. Chove fóra. Nas pozas
aboia a luz do gas.
Na lameira da rúa
entérrase un cantar.
Mariñeiros de Amberes,
de Cork e Rotterdam...
O acordeón borracho
fala inglés, alemán...
Na folla do coitelo
fuxe a luz cal no mar.
Taberna, Proel
Abrell'as portas ao día
co-a chave do teu cantar
que xa na fonte da Lua
está lavada a mañán.
Bótall'o teu aturuxo
a paisaxe dend'o val
qu'o gran balbo das
estrelas
cairá serodio no mar.
O campo cheo de frío
busca un anaco de sol,
alcéndelle unha fogueira
co lume da túa voz.
O Galo

27. Neotrobadorismo

28. Fermín Bouza Brei (1901-1973)
-Estudou Filosofía e Dereito
-Participou da revista Nós
- Un dos primeiros
impulsores deste novemento
-Obra poética
-Nao senlleira
-Seitura

29. Fermín Bouza Brey, Leilías ó teu ouvido Nao senlleira, 1933

30. Álvaro Cunqueiro
Estudou Filosofía e Letras
- Durante a década de 30 formouse cultural e
politicamente con diferentes escritores, artistas plásticos
etc … dentro dos ambientes intelectuais de Santiago de
Compostela.
-Novela:
-Merlín e Família
-Se o vello simbad volvese ás illas
-Poesía
-Poemas do si e do non
-Cantiga nova que se chama Ribeira

31. Cantiga nova que se chama ribeira, Álvaro Cunqueiro