3. Roli i Fluorit ne organizem
Fluorizimi si metode profilaktike ne stomatologji
Zbulimi i elementit te Fluorit
Perdorimi i Fluorit
4. Është përbërës i gjithë indeve të forta të dhëmbit: dentinës,
smaltit dhe cementit. Një prej të gjitha masave preventive të cilat
përdoren me qëllim të pengimit të paraqitjes së kariesit, fluori zë
vend të rëndësishëm, gjithashtu. Fluori në natyrë nuk gjendet i
lirë, por në formë të bashkëdyzimeve (kripëra të fluorit). Kripërat
e fluorit mund të gjenden në ujë, ajër, tokë dhe pothuajse në të
gjitha pemët dhe perimet. Koncentrimi i fluorit në natyrë është aq
i vogël sa që nuk mund të ndikojë në parandalimin e kariesit
p.sh. në ujë është 0.3 mg. Fluori në organizëm të njeriut hynë
nëpërmjet ushqimit dhe ujit. Pasi që të resorbohet trakti digjestiv
(lukthi) kalon në gjak, me anë të së cilit bartet në të gjitha
organet, pra edhe në dhëmbë. Fluori kryesisht ka afinitet më të
madh që të deponohet në eshtra dhe në dhëmbë, sidomos gjatë
periudhës së rritjes dhe zhvillimit të organizmit. Në dhëmbë,
fluori formon një rrjetë kristalore të quajtur fluorapatit, që e bënë
dhëmbin shumë më rezistent ndaj shkaktarëve të kariesit.
Mungesa e fluorit shkakton osteoporosis (degjenerimi i ashtit).
5. Efekti i fluorit në dhëmbë:
• Fluori e redukton
absorbimin e sheqerit në
membranën e baktereve.
• Fluori e redukton
metabolizmin e sheqerit në
baktere dhe me këtë
prodhimin e acidit.
• Fluoride e redukton
shumëzimin e baktereve
• Fluori shtresohet në
smalt. Prandaj smalti është
më rezistues ndaj acidit.
• Fluori ndihmon në
përtëritjen e smaltit të
demineralizuar me minerale
(remineralizim).
6. Profilaksa e kariesit është i vetmi intervenim në
stomatologji që nuk ka dhimbje, ka efekt shumë më
të suksesshëm se sa mjekimi i dhëmbëve për shumë
vite. Profilaksa e vërtetë nuk mund të arrihet nëse
nuk zbatojmë të gjitha masat e duhura profilaktike.
Mirëmbajtja e higjienës orale Kontrolli i dhëmbëve
çdo katër muaj Fluorizimi i ujit të pijshëm dhe
qumështit në fabrika Fluorizimi i kripës së kuzhinës
Përdorimi vetëm i pastave që përmbajnë fluor Në
hulumtimet e bëra është konstatuar se roli i fluorit
konsiston në fazën eruptive të dhëmbit si dhe në
kohën pas daljes së dhëmbit. Fluori e bën dhëmbin
më rezistent ndaj baktereve d.m.th ka efekt
baktericid ndaj bakteres streptokokus.
7. Bakteret në gojë i zbërthejnë
karbohidratet (sheqernat)
dhe duke rritur vlerën e
acideve të ndryshme në gojë
sjell deri te demineralizimi i
indit të dhëmbit. Fluori jo
vetëm që e parandalon
demineralizimin, por edhe
aktivizon remineralizimin
(deponimin e mineraleve të
reja në dhëmbë). Vlera
optimale e sasisë së fluorit
që duhet të jetë e pranishme
në ujë të pijshëm është 0,7
mg /l .Në ato vende ku
koncentrimi i fluorit është
më i vogël duhet të
zëvendësohet me tableta që
përmbajnë fluor.
8. Fluori është një element kimik, i perfaqësuar nga simboli
kimik F , dhe numer atomik 9. Format e Fluorit , janë
formë elementare ku lidhet me vetveten , duke rezultuar
në molekulë dyatomik F 2 . F 2 është një reagues i
madh, helm , i zbehtë, verdhosh i gazit ngjyrë kafe. Fluori
elementar është më reaktiv kimikisht dhe elektronegativi
më i madh i të gjithë elementeve.Për shembull, ai lehtë do
ti "djeg“hidrokarburet në temperaturën e dhomës, në
dallim nga djegia e hidrokarbureve nga oksigjeni, e cila
kërkon një energji për aktivizimin me një shkëndijë
elektrike. Prandaj, fluor molekular është tejet i rrezikshëm,
më tepër nga të tjerët halogjen dhe më helmuese se gazi
i klorit. Elektronegativitet i madh i Fluorit , sipërfaqe
atomike të vogël , na jep tipare unike të disa prej
komponimeve të tij
9. Në 1670 një recetë që
përmban smerald bohem (tani
e njohur si fluoride kalcium,
CAF 2) është përdorur për të
bëj gravurë xhami. Duket se
George Gore bëri një fluorit të
vogël përmes një procesi të
elektrolitik por aparati i tij
shpërtheu kur fluori prodhuar
reagoi me hidrogjen nga
elektrodë tjetër. Elementi më
në fund ishte i izoluar në 1886
nga Ferdinand Frederic Henri
MOISSON cili përdoret një
aparat ndërtuar nga
platini.Shpërblimi i tij ishte
Çmimin Nobel për kimi në
1906.
10. Fluorit (gjithashtu i quajtur fluorit) është një mineral i
përbërë nga halide fluorit kalciumi, CaF2. Ajo është një
mineral isometric me një zakon kub, edhe pse forma
tetëfaqësh dhe më komplekse isometric nuk janë të
pazakonshme.
Fluorit është një mineral gjallë, si në dritën dukshme dhe
ultravjollcë, dhe gur ka përdor zbukuruese dhe gurpunues.
Industriale, fluorit është përdorur si një fluks per shkrirjen,
dhe ne prodhimin e xhamave caktuara dhe enamels. Të
klasat pastër e fluorit janë një burim i fluorit për prodhimin
e acidit hydrofluoric, i cili është burimi i ndërmjetëm më i
fluorit që përmbajnë kimikate gjobë. Optikisht Lentet e
qarta transparente fluorit kanë shpërndarje të ulët, kështu
që lentet e bëra prej saj shfaqin shmangie pak kromatike,
duke i bërë ato të vlefshme në mikroskopëve dhe
teleskopët. Optika fluorit janë gjithashtu të përdorshëm në
varg larg-ultravjollcë ku syzet konvencionale janë shumë
absorbues për përdorim.