1. A CANTIGAS DE ESCARNIO E MALDICIR 1. INTRODUCIÓN 2. ORIXES TRADICIÓN AUTÓCTONA SIRVENTÉS PROVENZAL 3. DEFINICIÓN 4. CAMPOS SÉMICOS 5. CLASIFICACIÓN TEMÁTICA SÁTIRA POLÍTICA SÁTIRA LITERARIA SÁTIRA SOCIAL, DE TIPOS E COSTUMES SÁTIRA OBSCENA 6. RECURSOS O EQUÍVOCO A IRONÍA
2. As composicións satíricas teñen un valor sociolóxico, histórico e lingüístico innegable. A través delas podemos comprender e interpretar os hábitos da sociedade da Idade Media. Podemos observar nos textos o carácter, os costumes, a psicoloxía e as crenzas que preocupaban á xente do Medievo.
3.
4. Segundo a Arte de Trovar do CBN, as cantigas de escarnio son aquelas que se basean na equivocación, na utilización de palabras con dobre sentido. As cantigas de maldicir , en cambio, empregan palabras directas. CANTIGAS SATÍRICAS CANTIGAS DE MALDICIR Sátira encuberta, indirecta Sátira clara e directa
5.
6. SÁTIRA POLÍTICA : trata os problemas políticos e militares que preocupan aos monarcas do século XIII. Ademais das sátiras persoais, podemos falar destes dous ciclos: a) A crítica aos cabaleiros que entregan os seus castelos a Afonso III o Boloñés na guerra portuguesa de 1246, rompendo as obrigas de vasalaxe que os unía a Sancho II. b) A crítica de Afonso X aos nobres que o traizoaron e lle negaron a súa axuda na guerra de Granada (1264), censurando a súa covardía e deslealdade.
7. SÁTIRA LITERARIA : burlas dirixidas a autores e á propia literatura. Os enfrontamentos eran unha especia de xogo de enxeño para demostrar as habilidades literarias e dar saída ás rivalidades. Hai tres ciclos: a) Enfrontamentos entre xograres e trobadores : burlas da falta de calidade artística ou o cambio de rol dos xograres. b) Parodia do código do amor cortés e ridiculización dos seus motivos temáticos ou da linguaxe. c) Ciclo das “amas e tecedeiras”, nutrido por composicións que xurdiron logo de que o portugués Joán Soárez Coelho dedicara unha cantiga de amor a unha ama de cría.
8. SÁTIRA SOCIAL, DE TIPOS E COSTUMES. Destacan as críticas á avaricia , ás crenzas na astroloxía e á adiviñación , desde cortesáns a mercaderes: a) Os infanzóns e cabaleiros pobres, ridiculizados polas súas pretensións nobiliarias e a miseria en que viven. b) Os cregos, frades e monxas aos que se censura polos seus vicios pouco cristiáns , en especial a gula e a luxuria.
9. SÁTIRA OBSCENA : pola tendencia ao riso fácil, son comúns as referencias ao sexual e ao escatolóxico. Destacan neste ciclo as numerosas cantigas dedicadas ás soldadeiras.
