2. 4 vormen van lichamelijk belasting
1. Duwen en trekken (is al behandeld)
2. Tillen en dragen
3. Werkhoudingen
4. Repeterende bewegingen
3. Tillen en dragen
• Dat te veel en te zwaar tillen niet goed is
voor je weet iedereen. Als je te veel tilt en
draagt, den heb je meer kans op rug- en
schouderklachten.
• Vraag: Wat maakt tillen zwaar?
4. Tillen en dragen
• Vraag: Wat maakt tillen zwaar?
– Het til gewicht
– De frequentie
– Afstand van de last ten opzichte van het lichaam (verder van
het lichaam is zwaarder)
– De hoogte waarvan je de last optilt en neerzet (tussen heup en
schouderhoogte is het prettigst. De rug wordt dan minder
belast, omdat je niet bukkend of boven je macht tilt)
– De afstand waarover je de last (verticaal) moet verplaatsen,
omhoog of omlaag
– De afstand waarover je de last moet tillen (horizontaal)
– Tillen met een gedraaide rug is erg zwaar, daar is je rug niet
voor gebouwd (Alle krachten komen dan op een bepaalde
wervelkolom.)
– De grip op de te dragen last
5. Tillen en dragen
Maatregelen
Om de belasting bij het tillen te verminderen, zijn er enkele aandachtspunten.
• Voorkom dat je te zware dingen tilt of draagt, maak gebruik van hulpmiddelen
(steekkarretje, kruiwagens, heftrucks, een collega e.d.;
• Als je toch moet tillen, zorg er voor dat het niet te zwaar is. 1 Persoon mag niet
zwaarder tillen dan 25 kilo. Voor tillen met 1 hand telt 7,5 kilo;
• Houdt de last zo dicht mogelijk bij je lichaam, dat is minder zwaar;
• Voorkom dat je je rug draait. Als je dan toch moet draaien, draai je met je voeten
en niet met je rug;
• Voorkom bukken of reiken om dingen te pakken of weg te zetten. Zorg ervoor dat
het tussen heup en schouder hoogte staat;
• Zorg er voor dat je de voorwerpen goed vast kunt houden en maak rustige
bewegingen. Gebruik bijvoorbeeld handschoenen;
• Draag goede kleding, je rug is minder kwetsbaar als deze niet afkoelt. Goede
schoenen en of handschoenen bevorderen grip.
• Het helpt als je lichaam goed in conditie is. Getrainde buikspieren kunnen een
deel van de krachten opvangen.
6. Tillen en dragen
• Vraag: zijn er veel situaties waarin wij
moeten tillen, en tillen wij vaak te zwaar of
valt dat mee?
8. Werkhoudingen
• Vraag: Noem er een paar binnen jouw werk
– Boren: in knijpen (steeds kracht uitoefenen met je vingers) en duwen;
– Onder de vloer werken: in bochten wringen om de werkplek te kunnen
bereiken;
– Boven een systeem plafond werken: boven je macht werken
9. Werkhoudingen
• Er zijn twee redenen waarom ongunstige houdingen ongunstig
zijn:
– Dezelfde spieren aanspannen
Het is ongunstig om langdurig in eenzelfde houding te werken of
langere tijd achterelkaar een bepaalde spiergroep aan te
spannen. Dit noemen we statische belasting. Bij statische
belasting wordt de bloedtoevoer juist extra gestimuleerd. Bij
statische belasting kunnen afvalstoffen minder makkelijk
afgevoerd worden en kan zuurstof minder goed aangevoerd
worden.
– Gewrichten in extreme standen
Bij ongunstige houdingen bevinden gewrichten zich vaak in de
uiterste stand. Dit is extra belastend voor de gewrichten.
Voorbeelden daarvan zijn: boven de macht werken, reiken,
bukken, met gedraaide rug werken. Dit soort houdingen kunnen
leiden tot nek-, schouder- en rugklachten.
10. Werkhoudingen
• Maatregelen
– In beweging zijn is beter dan in dezelfde houding werken, wissel
daarom je werk af. Is dit niet mogelijk, neem dan genoeg pauzes om je
spieren rust te geven;
– Voorkom extreme standen van de gewrichten, dit kan je doen door
hulpmiddelen te gebruiken;
– Knielen, reiken en boven je macht werken is vaker te voorkomen dan je
denkt door bijvoorbeeld ladders en steigers te gebruiken;
– Als je toch moet knielen, gebruik dan bijvoorbeeld kniebeschermers;
– Zet te gebruiken materiaal op een steiger op een verhoging zodat je niet
hoeft te bukken;
11. Repeterende bewegingen
• We spreken van repeterende bewegingen als je minimaal 2 keer per
minuut dezelfde beweging maakt. Het gaat dan meestal om
“extreme” bewegingen (bijvoorbeeld schroeven indraaien). Doordat
dezelfde spieren steeds op dezelfde manier gebruikt worden,
kunnen repeterende bewegingen leiden tot klachten zoals
peesontstekingen. Een extra belastende factor is de combinatie van
repeterend werk met kracht zetten.(wederom bij bijvoorbeeld
schroeven indraaien)
• Een aandoening die kan ontstaan is RSI. RSI is vooral bekend van
beeldschermwerk (de muisarm), maar ook monteurs kunnen hier
mee te maken krijgen met repeterend werk.
• Vraag: Geef voorbeelden van repeterend werk
12. Repeterende bewegingen
• Maatregelen
– Aangedreven gereedschap gebruiken, bijvoorbeeld
een nietmachine in plaats van nagels;
– Vaker afwisselen van je werk en pauzes nemen;
– Niet te veel kracht gebruiken, dan duurt het maar iets
langer;
– De spieren regelmatig even ontspannen door
bijvoorbeeld even je polsen te masseren of te
wapperen met je handen.
13. Tot slot
• Werknemers hebben zelf de verantwoordelijkheid voor het welzijn
van zich zelf. Daar waar mogelijk worden er middelen ter
beschikking gesteld door de directie, maar maak daar ook gebruik
van.
• Zorg zelf voor ontspanning van de spieren en afwisseling in het
werk. Deel de lasten en til verantwoord.
• Bovendien kun je zelf aan de leidinggevende aangeven welke
oplossingen jij denkt dat er mogelijk zijn. Mocht je het idee hebben
dat je lichamelijk klachten hebt die misschien door het werk worden
veroorzaakt, dan is het verstandig in een zo vroeg mogelijk stadium
naar je arts te gaan.
