5. Ц. Дамдинсүрэн “Зугаацахаар мордсон нь” Найраглалын тухай

6. ЦЭНДИЙН ДАМДИНСҮРЭН /1908-1986/ Товч намтар .

7. ЦЭНДИЙН ДАМДИНСҮРЭН/1908-1986/ Анхны ардын уран зохиолч, суут эрдэмтэн Цэндийн Дамдинсүрэн 1908 онд Дорнод аймгийн Матад суманд эгэл малчин Цэндийн хүү болон мэндэлжээ. 1986 онд 78 насандаа таалал болсон. Ц.Дамдинсүрэн 1933-1938 онд Ленинград хотын Дорно дахиныг судлах институтэд суралцсан. Сургуульд явснаас нэг жилийн хойно, хол хүний нутагт унасан газар, угаасан усаа санагалзан1933 онд, 25 насандаа “Хоёр настай Ро” Монголын уран зохиолын алтан санд орсон шүлгээ одоогоос яг 72жилийн өмнө,

8. . 1934 онд, 26 насандаа “Буурал Ижий Минь” эрхэмсэг шүлгээ, 1936 онд, 28 насандаа “Зугаацахаар мордсон нь” гайхамшигт шүлэг, найраглалаа, 1937 онд, 29 насандаа А.С.Пушкин шүлгээ тэрэлж, Пушкиний шүлгээс орчуулж, 1938 онд, 30 насандаа “Наалинхай хоёр нүд чинь” шүлгээ бичин үлдээжээ.

9. . Нэгэн насанд багтамгүй, нэгэн хүний оюун ухаан дийлэмгүй нөр их бүтээлийг амжуулсан алдарт эрдэмтэн маань Орос-Монгол толь, Алтан загасны үлгэр, Монголын Нууц товчоо, түүний нэгэн чацуутан болох Игорийн Хорооны тууж, Пушкиний Олег цэцний дуулал, Хүрэл хөшөө зэрэг гайхамшигт бүтээлийн хажуугаар Монголын 1000 жилийн хураангуй түүх, Монголын өв соёлын сор болгоныг хураасан “Зуун билиг” номоо туурвижээ. Сурсан эрдэм, бүтээл зохиол нь, тухайлбал Пушкиний бүтээлээс орчуулсан нь хожмоо шоронд хоригдох, алтан амиа ч алдах дөхсөн шалтаг болохыг мэдсэнгүй. Хоёр настай Ро шүлэг нь тэр жаахан охиний болон Монголын ард түмний 70 жилийн түүхийг хүүрнэсээр...

10. “Зугаацахаар мордсон нь”” Найраглалын тухай Найраглалын тухай

11. Зугаацахаармордсонньгангаргунгардуугарсааргалуушувуунислээганхалуунаасзайлжсэрүүнуулыгзорьжээ.газрынхолоосгарчусныуртыгзамнасангалуушувуугхарсаарнэгюмбодогдлоозуныдулаанцагтхотоддаанчбөгчимзунгагхөлсөөарчижлаглайнсуухбуруу.зуслангазаргарчсалхиндявжсэрүүцьезугаацэнгэлхийжхөдөөгадааявъягэжхүлэгсайханмориобарьжаваадуналаа.хүүхэнхонгортүүнийгээдагуулжаваадгарлаа.хүүрнэнэлдвийгярьж .

12. газарусыгсонирхсоорхүсэнзорьсонгазраахүрэлцэниржбуулаа.маргаашөглөөньэртнаргарчбайхадмашөндөруулынмөрөндээрньгараадмандахбайгалийнөнгийгхаранхарансонирхожмагтажбичсэншүлгээтабүхэндтолилуулъя.цавцагаанүүлхөхтэнгэртхөвөлзөнө.цастцагаануултүүнийдоторсүндэрлэнэ.цалгихбулгийнусуулынхормойдсүрчигнэнэ.цагаанхөхцэцгүүдалтандэлхийгбүрхэнэ.үүлуулсүндэрлэнусургамалжигдрэнүзэсгэлэнгийнохьболжбаясгалангийнцогнээгдэжүнэхээрсүржавхлангуагайхамшигбүрджээ.үнэнхайртайнөхөрминьтавтайсуужхараарай. .

13. 2. ҮүлХөх мөнх тэнгэрийнАриун хүрээлэнгийн дундХөвөн цагаан үүлМөнгөн цагаан үүлХөх огторгуйн мандалдЧимэг болон хөвсийжХөх агаарын төвдЦэцэг болон мандаж байна.Цав цагаан үүлЦааш нааш давхцажСүлжин ороон тогтоодЦаадахь хөх огторгуйдЦасан угалз болжЦагаан луу хээтэйХөх торгоны адил.

14. Эрэвгэр цагаан үүлЭрдэнийн цагаан үүлЭнэ үүл эвхрэнТэр үүлтэй давхцаадЭлдэв зүйл юмныДүрс болон сүглийгээдЭргэцүүлж сайн харвалАмьд амьтны адил.Амраг хөөрхөн бүсгүй миньАжигла тэр үүлсийг.Арслан барс хоёрНоцолдож байгаа ч юм шигАчаатай цагааг тэмээХэвтэж байгаа ч юм шигАраг үүрсэн эхнэрБүжиглэж байгаа ч юм шиг. .

16. Уул цагаанүүлнийдундуастуулсүмбэрлэжцангамзуныхалуундцасанхүрэмөмссөнцавчимцахирхаднаасхүйтэнбулагурсгасанцардмалмөнгөнөнгөтгантигчулуунуулбайна.зуныдулаанцагтөвлийншинжийгхадгалсанзуурамбалчигхалуундсэрүүнсалхийгсэнгэнүүлсэн

17. . . зугаалахбаярлахардынсанаазоригийгсэргээсэнзуунбээрийнгазраасгялалзанхарагдахуулбайна.мөнгөндээдоройньмөсцасандхучмалмөнххөхтэнгэрийнмөнгөнцагаанбаганамөчитдөрвөнхөлтниймөрньгараагүйоргилмөгөөрснимгэнхоолойтныдуугьхүрээгүйоргил

18. мөрөнголгорхинуудамбүрээсньасгарсанмөндөртхурборооөдөрбүрцутгасанмөлтмөчидхарвалүүлгэмээруулбайна.мөшгөжсайнхарвалүүлнээс ч өндөруулбайна.элгэниххадандньбүргэдшувуухальсанэрэгжалгабүгдэдньараатангөрөөсшивээлсэнэелдэгуужимтохойдньайлмалаардүүрсэнэлдэвжимсниймодоорэхэлбиеньхучигдсанэнгүйихбартаатайсүртэйсайхануулбйана.эргэнтойронявахадсэтгэлийгбаясгаххангайбайна. .

19. Усөндөруулыноргилдүүлманантунарна.өндөртүүнийхавчлаастүргэнмөрөнурсана.өнөөбиднийхарахадүүлманан, цасмөсөнгөндялгаваролон ччанартааганцхан у.хамагамьтныгундлахтунгалагхарус.халуунзуныцагтсэрүүцүүлжөгдөгус.халдсанбуртагхирийгарилгажөгдөгус. .

20. Ус Ус шингэн боловч Мөс болон хатуурна Ус хар боловч Цас болон цайрна...

21. . ... УргамалМалтаад үзэхэд газраасШороо чулуу гаравчМандаад ургах зүйл ньУран сайхан ургамал...

22. . 6. 6. Цагийнбайдалалтаннарнийсэнмөнгөнсармандсанариунсалхисэнгэнэсэнзөөлөнхуршивэрсэнамьсгалууртэгширсэнцэцэгнавчдэлгэрсэналиваазүйлньбүрдсэнаятайсайханцагбайна.урьханхонгорсалхиуулынхөндийдсэнгэнээдундрахмөрнийусхажууэргээцохилоодулиаснынавччичрэнчимээаниргаргаадуужимагаарынхязгаартшонхоршувуухалиадхөхсайхантэнгэрbr />

23. . цагаанүүлтэйхосолжхөхцэнхэрмөрөнногоонойтойсүлжижхөхшарцэцэгалагэрээнхарагдажхөхөөгургалдайхоёрээлждараагаардонгодожтүмэнзүйлийнаялгуучихнийойрсонсдоходтөгсүзэсгэлэнгийнбайдалнүднийөмнөжигдрэхэдтөржөссөнбиедминьбаярынсовинтатлаа

24. Байгаль эх бидний шүтээн Анхаарал тавьсанд баярлалаа