http://e-taksh.blogspot.gr/2015/05/338.html Γεωγραφία Ε΄ 3.38. ‘’ Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας ‘’

1. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://e-taksh.blogspot.gr
Γεωγραφία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 3 - Κεφάλαιο 38:
΄΄ Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας ΄΄
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

2. Εγκύκλιος Παιδεία
Ο ΔΑΣΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ
Η προσφορά των δασών είναι τεράστια και αδιαμφισβήτητη:
 Χαρακτηρίζονται όχι άδικα και σαν "πνεύμονες", αφού με
τηφωτοσύνθεση παίρνουν το διοξείδιο του άνθρακα και
απελευθερώνουν το οξυγόνο, που είναι τόσο αναγκαίο και
πολύτιμο για τον άνθρωπο.
Φωτοσύνθεση ΚΛΙΚ
 Ταυτόχρονα, "φιλτράρουν" τον ατμοσφαιρικό αέρα από
τη σκόνη και από τις ρυπογόνες ουσίες.
 Ακόμη, μειώνεται η διάβρωση του εδάφους αφού οι ρίζες
των δέντρων απορροφούν τα νερά της βροχής και
συγκρατούν το χώμα.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.2

3. Ξαναθυμίσου από εδώ για τη διάβρωση ΚΛΙΚ
 Συμβάλλει επίσης στη διατήρηση της χλωρίδας, της
πανίδας και των μικροοργανισμών, προσφέροντάς τους,
τροφή και στέγη.
 Μειώνει τις μέγιστες και αυξάνει τις
ελάχιστες θερμοκρασίες, αφού και εμποδίζει τη γήινη
ακτινοβολία να διαφύγει αλλά και συγκρατεί ένα μέρος από
την ηλιακή
 Μπορεί και μειώνει τους θορύβους.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.3

4.  Λειτουργεί σαν "ανεμοφράκτης", αφού μειώνει την
ταχύτητα του ανέμου και αλλάζει την κατεύθυνσή του
 Αυξάνει την υγρασία του αέρα λόγω της διαπνοής των
φυτών και με τη μικρότερη θερμοκρασία που επικρατεί εκεί το
καλοκαίρι κάνει την παραμονή μας σε αυτό ευχάριστη.
 Ο άνθρωπος ωφελείται οικονομικά από τα δάση με την
εκμετάλλευση των προϊόντων του(ξυλεία, χαρτί, καρπούς
κλπ)
 Προσφέρεται ως τόπος ξεκούρασης, αναψυχής και
ψυχαγωγίας.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.4

5. Η χώρα μας διατηρούσε απέραντα και πλούσια δάση κατά τη
μακρινή αρχαιότητα. Οι πολλές και συχνές όμως καταστροφές
που υπέστησαν στο πέρασμα του χρόνου (όπως ληστρικές
υλοτομίες, εκτεταμένες εκχερσώσεις,
αλόγιστη υπερβόσκηση και κυρίως πυρκαγιές) είχαν σαν
αποτέλεσμα τη συνεχή υποβάθμιση και περιορισμό των
δασών. Σήμερα τα δάση μας καλύπτουν έκταση 33.590.000
στρεμμάτων που αναλογεί στο 25,5% της συνολικής έκτασης
της Χώρας.
ΔΑΣΟΣ ΔΑΔΙΑΣ ΚΛΙΚ ΚΛΙΚ
Όταν λέμε Ορυκτός πλούτος εννοούμε το σύνολο των
ορυκτών που υπάρχουν στο έδαφος και το υπέδαφος μιας
χώρας. Τα ορυκτά είναι εξίσου σημαντικά με τις πεδιάδες, τα
δάση, και τα αλιεύματα. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά
ορυκτά, με μικρά όμως κοιτάσματα που δεν είναι ιδιαίτερα
σημαντικά από οικονομική άποψη. Εξαίρεση αποτελούν τα
μάρμαρα και άλλα οικοδομικά υλικά(γύψος, συστατικά
τσιμέντου), ο βωξίτης(αλουμίνιο) κι ο λιγνίτης.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.5

6. Φημισμένα ελληνικά μάρμαρα είναι της Τήνου, της Σκύρου,
της Πάρου και περισσότερο αυτό της Πεντέλης που κατά το
παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί από ξακουστούς καλλιτέχνες
και έχουν γίνει σπουδαία έργα, όπως ο Παρθενώνας
Ο λιγνίτης με χρώμα καφέ - μαύρο είναι ένα είδος οργανικού
πετρώματος του οποίου κύριο στοιχείο είναι ο άνθρακας.
Αποτελεί μία από τις τέσσερις κύριες κατηγορίες ορυκτών
άνθρακα.(Τύρφη- Λιγνίτης- Λιθάνθρακας - Ανθρακίτης)
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.6

7. Χρησιμοποιείται κυρίως στα ατμοηλεκτρικά εργοστάσια για
την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Βρίσκεται άφθονο στο
υπέδαφος της Ελλάδας.
Κοιτάσματα λιγνίτη συναντάμε συγκεκριμένα στις περιοχές
της Θράκης, Μακεδονίας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου,
Ηπείρου. Ο λιγνίτης έχει δημιουργηθεί από δέντρα δασών που
εκατομμύρια χρόνια πριν, εξαιτίας γεωλογικών αναταράξεων
θάφτηκαν κάτω από διάφορα πετρώματα. Εξαιτίας της
μεγάλης πίεσης και της υψηλής θερμοκρασίας και με την
πάροδο των αιώνων το ξύλο μετατράπηκε σε λιγνίτη
Διάβασε από το Ανθολόγιο(σελ. 37) το διήγημα του
Ηλία Βενέζη "Η Χιονάτη της Πάρνηθας" και βρες πού
αναφέρεται στο δάσος και στην ανάγκη προστασίας του και
πού δείχνει τη στενή σχέση αλληλεπίδρασης ανθρώπου –
περιβάλλοντος
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.7

8. ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ
Διάβρωση είναι το σύνολο των φυσικών και χημικών
φαινομένων που προκαλούν αλλαγές στο έδαφος
καταστρέφοντας τα πετρώματα και μεταφέροντας
τα κατάλοιπά τους. Κύριοι παράγοντες της διάβρωσης είναι το
νερό και ο άνεμος.
Η διάβρωση που οφείλεται στο νερό ονομάζεται υδάτινη
διάβρωση, ενώ όσες αλλαγές στην επιφάνεια της γης
οφείλονται στον άνεμο αποτελούν τηναιολική διάβρωση.
Εδώ δες τη διάβρωση που προκαλεί στο έδαφος ένα ποτάμι
Εδώ τις αλλοιώσεις των βράχων από τον αέρα και τη
διαμόρφωση ενός τοπίου
Στην Ελλάδα, ένας από τους σπουδαιότερους παράγοντες της
διάβρωσης του εδάφους είναι η υποβάθμιση των δασών και
των δασικών εκτάσεων. Αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό
στις παρεμβάσεις του ανθρώπου στο περιβάλλον(
πυρκαγιές, υπερβόσκηση, παράνομη υλοτομία, επέκταση
πόλεων κλπ)
Προσχωσιγενές έδαφος είναι το έδαφος που σχηματίζεται από
τη μεταφορά χωμάτων, λάσπης ή άλλων υλικών, τα οποία
έχουν μεταφερθεί από τα τρεχούμενα νερά ενός ποταμού.
Τα προσχωσιγενή εδάφη είναι ιδιαίτερα γόνιμα για όλες τις
καλλιέργειες. Στην παρακάτω εικόνα στο Δέλτα του Νέστου
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.8

9. διακρίνουμε τα προσχωσιγενή εύφορα εδάφη τριγύρω του.
Ένα από τα σύγχρονα προβλήματα που δημιούργησε ο
άνθρωπος με τις δραστηριότητές του είναι και η όξινη βροχή.
Κύριο αίτιο για το σχηματισμό της είναι το διοξείδιο του θείου
που βγαίνει από τα εργοστάσια που χρησιμοποιούν ορυκτά
καύσιμα, καθώς και τα οξείδια του αζώτου που περιέχονται
κυρίως στα καυσαέρια των αυτοκινήτων. Αυτές οι ενώσεις
αντιδρούν με το οξυγόνο και τους υδρατμούς της ατμόσφαιρας
και σχηματίζουν θειικό και νιτρικό οξύ αντίστοιχα τα οποία
στη συνέχεια διαλυμένα στη βροχή προσβάλλουν το έδαφος,
το νερό, τα φυτά, τα ζώα, τα κτίρια, όλα.
Αναρτήθηκε από ΝΙΚΟΣ στις Πέμπτη, Μαΐου 07, 2009
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.9

10. Τουλιόπουλος Φώτης
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.10

11. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.11

12. Χάρτης βιομηχανικής παραγωγής Ελλάδας
Η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα
Με τον
όρο παραγωγή εννο
ούμε τη δημιουργία
αγαθών ή υπηρεσιών
για την κάλυψη των
ανθρώπινων
αναγκών.
Η παραγωγή
διακρίνεται σε:
Πρωτογενή, που
αφορά σε προϊόντα
που παράγονται από
τη φύση (γεωργία,
κτηνοτροφία, αλιεία,
υλοτομία, ορυκτά,
κ.ά. )
Δευτερογενή, που
αφορά στην
Προϊόντα πρωτογενή τομέα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.12

13. αξιοποίηση των
προϊόντων της
πρωτογενούς
παραγωγής και την
παραγωγή νέων
αγαθών μέσω της
μεταποίησης
(παράδειγμα: έπιπλα
από την ξυλεία,
ρούχα από το
βαμβάκι και το
μαλλί, κ.ά.) Η
δευτερογενής
παραγωγή χωρίζεται
στη:
 Χειροτεχνία π
ου αναφέρεται
στην παραγωγή
Χειροτεχνία κεραμική
Αλευροβιομηχανία
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.13

14. προϊόντων,
μόνο με
χειρωνακτική
εργασία, χωρίς
τη χρήση
μηχανημάτων.
 Βιοτεχνία που
αναφέρεται
στην παραγωγή
προϊόντων με
χειρονακτική
εργασία, αλλά
και με
μηχανήματα.
 Βιομηχανία,
που αναφέρεται
στην παραγωγή
προϊόντων μόνο
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.14

15. με μηχανήματα.
Η παραγωγή
γίνεται σε
μεγάλη
κλίμακα,
παραγωγή
μεγάλου
αριθμού
προϊόντων.
Τριτογενή, που
αφορά σε υπηρεσίες
όπως το εμπόριο, η
υγεία, η εκπαίδευση,
ο τουρισμός, κ.ά.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.15

16. Προϊόντα στο λιμάνι
Η βιομηχανική
ανάπτυξη είναι η βάση της
οικονομικής ανάπτυξης μιας
χώρας. Η βιομηχανία
απασχολεί πολλούς
εργαζόμενους, χρησιμοποιεί
σύγχρονα μηχανήματα και
παράγει προϊόντα μαζικά. Η
βιομηχανική ανάπτυξη μιας
χώρας εξαρτάται από τους
εξής παράγοντες:
 τις πρώτες ύλες:
αφορούν στα προϊόντα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.16

17. της πρωτογενούς
παραγωγής
 την ενέργεια που
απαιτείται για τη
λειτουργία των
μηχανημάτων
 εξειδικευμένο
προσωπικό, δηλαδή
εργαζόμενους με τις
απαραίτητες γνώσεις για
να μπορούν να
εργαστούν εκεί
 τη
δυνατότητα προώθησης
των παραγόμενων
προϊόντων σε αγορές
τοπικές και διεθνείς
 συγκοινωνιακές
υποδομές για τη
μεταφορά των
προϊόντων όπως
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.17

18. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.18

19. Κεφάλαιο 38ο
Ο δασικός και ορυκτός πλούτος
της Ελλάδαςτης Ελλάδας.
Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.ρ η μ ρφ η ρ μ χ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.19

20. Τα κυριότερα από τα οφέλη που μας
προσφέρει το δάσος.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.20

21. Τ δάΤα δάση
αποτελούν έναναποτελούν έναν
τεράστιο πλούτο
α η χώ α αγια τη χώρα μας.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.21

22. Συνεισφέρουν
ίστην οικονομία με
την παραγωγή της
ξυλείας και
συμβάλλουν στησυμβάλλουν στη
διατήρηση της
φυσικής ομορφιάςφυσικής ομορφιάς
της πατρίδας μας.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.22

23. Για πολλά χρόνιαΓια πολλά χρόνια
τις δασικές
εκτάσεις τηςεκτάσεις της
χώρας μας τις
χρησιμοποιούσαν οιχρησιμοποιούσαν οι
αγρότες για να
βόσκουν τα ζώαβόσκουν τα ζώα
τους. Κατέστρεφαν
έτσι τη φυσικήέτσι τη φυσική
βλάστηση και
δημιουργούσανδημιουργούσαν
βοσκοτόπια.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.23

24. Στις μέρες μαςΣτις μέρες μας
αυτό
απαγ εύετα μ ααπαγορεύεται μια
και αποτελεί την
κυριότερη αιτία
μείωσης τωνμ ης
δασικών
εκτάσεωνεκτάσεων.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.24

25. Στην Πτολεμαΐδα,
τη Μεγαλόπολη καιτη Μεγαλόπολη και
το Αλιβέρι υπάρχουν
κοιτάσματα λιγνίτηκοιτάσματα λιγνίτη.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.25

26. Τα κοιτάσματα του
λιγνίτη ταλιγνίτη τα
χρησιμοποιούμε για
ήτην παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.26

27. Στο υπέδαφος τουφ ς
Παρνασσού υπάρχουν
κοιτάσματα βωξίτη οκοιτάσματα βωξίτη, ο
οποίος
χρησιμοποιείται ωςχρησιμοποιείται ως
πρώτη ύλη για την
παραγωγή αλουμινίου.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.27

28. Η χώρα μας
διαθέτει και άλλα
είδη ορυκτών ταη ρ
οποία είτε
βρίσκονται σεβρίσκονται σε
μικρές ποσότητες
ί δ έείτε δεν έχουν
ακόμα αξιοποιηθεί.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.28

29. Στη ΧαλκιδικήΣτη Χαλκιδική
υπάρχουν κοιτάσματα
ύχρυσού…
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.29

30. στο Βόρειο Αιγαίο… στο Βόρειο Αιγαίο
έχουν εντοπιστεί
κοιτάσματα πετρελαίου…
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.30

31. … επίσης υπάρχουν
κοιτάσματακοιτάσματα
σιδήρου, χαλκού
και άλλακαι άλλα.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.31

32. Τέλος διάσπαρτα σεΤέλος, διάσπαρτα σε
όλη την Ελλάδα
ά άυπάρχουν μάρμαρα,
τα οποία από την
αρχαιότητα
αποτελούσαναποτελούσαν
εξαιρετική ύλη για τη
γλυπτική τέχνηγλυπτική τέχνη.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.32

33. ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ
Τα φυτά φτιάχνουν
την τροφή τους
Πηγή: http://egpaid.blogspot.com/
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.33

34. Το νερό διαλύει
τα άλατα
Οι ξυλώδεις
σωλήνες
μεταφέρουν
το νερό στα
φύλλα
ΑΛΑΤΑ
Οι ρίζες παίρνουν
το νερό και τα άλατα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.34

35. Αυτή η λειτουργία
των φυτών λέγεται
φωτοσύνθεση
Το νερό και
το διοξείδιο
του άνθρακα
1
παράγουν
γλυκόζη4
με τη βοήθεια
του φωτός …
2
και οξυγόνο, που
ελευθερώνεται
στην ατμόσφαιρα
5
ΓΛΥΚΟΖΗ
ΧΛΩΡΟΦΥΛΛΗ
που δεσμεύει
η χλωροφύλλη…
3
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.35

36. …έπειτα η γλυκόζη
μεταφέρεται από
τα φύλλα σε όλα
τα μέρη του φυτού
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.36

37. Φωτοσύνθεση
Χλωροφύλλη
Φως
Νερό
Διοξείδιο του
άνθρακα
Γλυκόζη
Οξυγόνο
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.37

38. ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 2ΗΣ
ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΗΣ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ 2008
Ερευνητικό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης
σε Δημοτικά Σχολεία της Ελλάδος
70Ο
Δημοτικό Σχολείο Αθήνας
Δημοτικό Σχολείο Μαγούλας ( Νομού Ηλείας)
ΦΟΡΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
(Συμπληρώνεται από τους δασκάλους)
Α) Γενικά Στοιχεία
1. Δάσκαλοι (-ες): ΑΠΕΛΑΤΟΣ ΝΙΚΟΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΟΦΙΑ, ΚΑΛΚΑΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ,
ΚΟΜΝΗΝΑΚΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ, ΜΠΟΖΙΟΝΕΛΟΣ ΣΠΥΡΟΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.38

39. 2. Τόπος, Χρόνος, Αριθμός μαθητών προγράμματος:
Σχολείο Ημερομηνία Διδακτική ώρα Τάξη/ Τμήμα Αριθμός μαθητών
70Ο
Δημοτικό
Σχολείο Αθήνας
5η
Ε΄ 21
Δημοτικό Σχολείο
Μαγούλας
( Νομού Ηλείας)
5η
Ε΄ 15
Β) Περιγραφή Μαθήματος
1. Τίτλος Μαθήματος: «Δάσος: Ερευνώ - Συλλέγω - Κατασκευάζω»
2. Εκπαιδευτικό Λογισμικό – Χρησιμοποιούμενες διευθύνσεις Ιντερνέτ.
Χρήση Διαδικτύου ( Αξιοποίηση της μηχανής αναζήτησης Google)
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.youtube.com/watch?v=rwUezDghrko
(Βίντεο αφόρμησης)
Ηλεκτρονική Διεύθυνση (χάρτης):
http://users.auth.gr/~labrinos/www.eled.auth.gr/geography/grprefectures.jpg
3. Ένταξη μαθήματος στο Αναλυτικό Πρόγραμμα
• Τάξη: Ε΄
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.39

40. • Γνωστικό Αντικείμενο: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Δ.Ε.Π.Π.Σ)
• Διδακτική Ενότητα: Ο Δασικός και ο Ορυκτός πλούτος της Ελλάδας (Βιβλίο
Γεωγραφίας Ε΄ Δημοτικού σελ. 124-125)
• Διδακτικός Σκοπός: Εμπλοκή των μαθητών σε αυθεντικό Περιβάλλον
(επίσκεψη στο Δάσος) και γνωστική επέκταση σε θέματα Γεωγραφίας μέσα
από την αναζήτηση πληροφοριών για τις καμένες περιοχές.
• Διδακτικοί Στόχοι:
Να προβληματιστούν οι μαθητές και να εκφράσουν ελεύθερα τις ιδέες
τους σχετικά με το βίντεο (WWF) που παρακολούθησαν στην τάξη
(καταιγισμός ιδεών).
Να αναπτύξουν ερευνητική διάθεση, κριτική και δημιουργική σκέψη
για την προσέγγιση και κατανόηση των σύγχρονων περιβαλλοντικών
προβλημάτων και καταστάσεων (συλλογή πληροφοριών από διαδίκτυο).
Να γνωρίσουν με βιωματικό τρόπο (επίσκεψη στο δάσος) τη φύση μέσα
από όλες τις αισθήσεις τους και να ευαισθητοποιηθούν ως προς την
προστασία του δάσους.
• Μεθοδολογία Διδακτικής Προσέγγισης:
• Αναμενόμενα αποτελέσματα: H επίτευξη των στόχων, όπως αρχικά έχουν τεθεί.
• Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της Τ.Δ: 60λεπτά
4. Σύντομη περιγραφή:
Θέλοντας να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον μάθησης όσο το δυνατόν πιο αυθεντικό,
προβάλλουμε στους μαθητές της εικονικής τάξης ένα ολιγόλεπτο βίντεο
και μετά ακολουθεί συζήτηση όπου εκφράζεται ο προβληματισμός των παιδιών σχετικά με
τα όσα είδαν (συμπλήρωση εννοιολογικού χάρτη).
Εικονική Τάξη
Τηλεδιδασκαλία
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.40

41. Κάθε τάξη ασχολείται με δραστηριότητες που αφορούν τις καμένες περιοχές . Η τάξη της
Αθήνας ασχολείται με τις πληροφορίες – στοιχεία που έχει συλλέξει για τις καμένες
περιοχές και της Μαγούλας με την παρουσίαση μιας μακέτας με την αναπαράσταση ενός
καμένου λόφου με υλικά που έχουν συλλέξει κατά την επίσκεψη στο δάσος. Στο τέλος της
τηλεδιάσκεψης οι μαθητές γράφουν σε ένα φύλλο εργασίας.
5. Δομή Μαθήματος
• Αναλυτική Περιγραφή Επιμέρους Βημάτων Διδασκαλίας:
Αφόρμηση (10 λεπτά)
Η αφόρμηση της διδασκαλίας γίνεται με ένα ολιγόλεπτο βίντεο που προβάλλεται.
Ακολουθεί συζήτηση με αφορμή το βίντεο.
Πρώτο 20λεπτο
Καταιγισμός Ιδεών:
Οι εκπαιδευτικοί μοιράζουν σε κάθε τάξη έναν κοινό εννοιολογικό χάρτη (μέγεθος
αφίσας) με κεντρική ιδέα το βίντεο, ο οποίος είναι αρχικά διαμορφωμένος από τους
εκπαιδευτικούς, έτσι ώστε μέσα από τη συμπλήρωσή του, οι μαθητές να κατευθυνθούν
και να καταλήξουν στις τρεις υποενότητες που θα διαπραγματευθούν στην επόμενη
τηλεδιάσκεψη.
Οι πρότερες κατασκευές της γνώσης (γνωστικά δομήματα), ιδέες, πεποιθήσεις,
αντιλήψεις και στάσεις των ίδιων των μαθητών έρχονται στο προσκήνιο και
λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία της μάθησης.
• Δραστηριότητες μαθητών:
Το ενεργητικό ακροατήριο των δύο τάξεων συμπληρώνει από κοινού τον εννοιολογικό
χάρτη που έχει δημιουργηθεί με το πρόγραμμα Inspiration και το παθητικό δρα
υποστηρικτικά στη συμπλήρωση του χάρτη. Όταν ολοκληρώνονται οι χάρτες, ένας
εκπρόσωπος από κάθε τάξη αναλαμβάνει να παρουσιάσει τον εννοιολογικό χάρτη του
σχολείου του. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης γίνεται συζήτηση με τη συμμετοχή
του διδάσκοντα. Γίνεται διαπραγμάτευση εννοιών η οποία οδηγεί σε αναθεωρήσεις
απόψεων και ιδεών.
Παράλληλα, οι μαθητές των δύο τάξεων μέσα από την ανταλλαγή πληροφοριών
συμπληρώνουν στοιχεία και άξονες που δεν είχαν σκεφτεί και συμπεριλάβει το χάρτη
τους (συνεργασία διαπραγμάτευσης νοήματος).
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.41

42. Στο παρακάτω σχήμα φαίνονται οι θεματικοί άξονες με τους οποίους θα ασχοληθούμε
όπως προέκυψαν από τον καταιγισμό ιδεών των μαθητών:
Δεύτερο 20λεπτο
Στο Σχολείο της Αθήνας ο εκπαιδευτικός δίνει στους μαθητές του μια αφίσα με το χάρτη
της Ελλάδας και ζητάει από αυτούς, μετά από την έρευνα για τις καμένες περιοχές που
είχαν κάνει στο διαδίκτυο κατά την προετοιμασία της 2ης
Τηλεδιάσκεψης, να
επισημάνουν με κόκκινη πλαστελίνη τις περιοχές όπου σημειώθηκαν φωτιές το 2007
και με πράσινη πλαστελίνη τις περιοχές όπου μέχρι σήμερα έχουν γίνει προσπάθειες
για αναδάσωση. Εν τω μεταξύ, οι μαθητές της Μαγούλας σημειώνουν τις απορίες και
τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το χάρτη και ακολουθεί συζήτηση μεταξύ των δύο
τάξεων. Στο τέλος του 20λέπτου ου μαθητές της Μαγούλας παρουσιάζουν τη μακέτα
που κατασκεύασαν με τα υλικά που βρήκαν στο δάσος, που αναπαριστά έναν λόφο,
μέρος του οποίου είναι καμένο, ενώ το υπόλοιπο έχει αναδασωθεί. Ακολουθεί
συζήτηση προβληματισμού και ευαισθητοποίησης.
Τελευταίο 10λεπτο (Κλείσιμο Τηλεδιάσκεψης)
Οι εκπαιδευτικοί μοιράζουν φύλλο εργασίας όπου ζητείται από τους μαθητές να
αποτυπώσουν τι θα έλεγε το δάσος αν μιλούσε στους ανθρώπους. Αφού οι μαθητές
της κάθε τάξης συμπληρώσουν το σχετικό φύλλο εργασίας αποφασίζουν μεταξύ τους
ποια εργασία αντιπροσωπεύει καλύτερα το θέμα και το παρουσιάζουν στην άλλη τάξη
(σύγκριση).
Τέλος, μετά την τηλεδιάσκεψη συμπληρώνουν ένα σχετικό ερωτηματολόγιο.
Αναδάσωση:
Ανάσα ζωής
για το δάσος
Πρόληψη και
Προστασία
Αίτια -
Συνέπειες
Δάσος:
Βοήθεια ...
Δράστε!
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.42

43. Γ) Παράρτημα
(επισυναπτόμενο υλικό: Σημειώσεις του δασκάλου, εργασίες μαθητών,
κλπ.)
εκθέσεις παιδιών για προσδοκίες πριν από την τηλεδιάσκεψη
ολιγόλεπτο βίντεο (WWF) αφόρμησης
εννοιολογικός χάρτης που θα συμπληρωθεί από τους μαθητές
χάρτης της Ελλάδας για δραστηριότητα
Φύλλο εργασίας με δάσος που “μιλάει”
Φύλλο αξιολόγησης μετά την Τ/Δ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.43