More Related Content
Similar to дох/хдхв-с сэргийлье
Similar to дох/хдхв-с сэргийлье (20)
дох/хдхв-с сэргийлье
- 2. ÕÄÕÂ ãýæ þó âý?
ÕÄÕÂ (Õ¿íèé äàðõëàë õîìñäîëûí âèðóñ)- ÄÎÕ
ºâ÷íèé ¿¿ñãýã÷
ÕÄÕÂ íü õ¿íèé öóñàí äàõü äàðõëàëûí
òîãòîëöîîíû ýñ¿¿äýä ¿ðæèí,äàðõëàëûí ýñèéã
óñòãàäàã
- 3. ÄÎÕ ãýæ þó âý?
ÄÎÕ (Äàðõëàëûí îëäìîë õîìñäîë)- ÕÄÕÂ-ûí
íºëººãººð õ¿íèé äàðõëàëûí òîãòîëöîîíû õýâèéí ¿éë
àæèëëàãàà àëäàãäñàíààð ¿¿ñ÷ áóé îëîí ºâ÷íèé
íèéëáýð
- 4. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ õàëäâàðëàõ çàìóóä
Áýëãèéí õàâüòëààð
Øèíæèëãýýã¿é öóñ, öóñàí á¿òýýãäõ¿¿íýýð
Ýõýýñ óðàãò
Áîõèðëîãäñîí ç¿¿, òàðèóð , ýìíýëãèéí áîëîí ãîî
ñàéõíû áàãàæ õýðýãñëýýð/ øèâýýñíèé ç¿¿,ñàõëûí
õóòãà, àðèóòãààã¿é áóþó äóòóó àðèóòãàñàí
ç¿¿,òàðèóð,ýìíýëãèéí áàãàæ õýðýãñëýë/
Àðüñ ñàëñ ãýìòýýäýã áàãàæ õýðýãñëýëèéã äàìæóóëàí
õýðýãëýõ (ñàõëûí õóòãà,ø¿äíèé ñîéç,áóñäûí õýðýãëýñýí
ç¿¿ãýýð øèâýýñ õèéëãýõ)
- 6. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ –ûí ýðñäýëòýé á¿ëýã
Áýëãýâ÷ã¿éãýýð òîõèîëäëûí áýëãèéí õàâüòàëä îðîõ
ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðòàé ýõ õ¿¿õýä õºõ¿¿ëýõ
Ìàíñóóðóóëàõ áîäèñ òàðüæ õýðýãëýõ
Îëîí áýëãèéí õàâüòàã÷òàé áàéõ
ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðòàé æèðýìñýí ýìýãòýé æèðýìñíèé õóãàöààíä
âèðóñûí ýñðýã ýì÷èëãýý àâàõã¿é áîë òºðºõ õ¿¿õäýä õàëäâàðëàõ
- 7. ÕÄÕÂ õàëäâàð äàìæèõã¿é çàìóóä
ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðòàé õ¿íòýé ãàð áàðèõ,¿íñýëäýõ,
òýâðýëäýõ
ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-òîé õ¿íèéã àñðàõ
Íèéòèéí æîðëîí, õàëóóí óñ,áàññåéí ñàóí,
Õàíèàõ, íàéòààõàä
Õàìòðàí õýðýãëýñýí àÿãà òàâàã, õîîë õ¿íñýýð
Îðíû öàãààí õýðýãëýë, õààëãàíû áàðèóë
Øóìóóë øàâüæèíä õàòãóóëàõ
Õàëäâàð àâñàí õ¿íòýé íýã àíãèä ñóðàõ
- 8. ÄÎÕ-ûí ýõíèé ¿å øàòàíä äàðààõ
øèíæ òýìäýã èëýðíý:
- Áèå ñóëðàõ
- Øàëòãààíã¿é òóðàõ
- 1 ñàðààñ äýýø õóãàöààãààð ñóóëãàõ
- Õ¿ç¿¿, ñóãà, öàâèíû áóë÷èðõàé òîìðîõ
- Àìíû õºíäèéä õºíä¿¿ðòýé ýäãýðäýãã¿é ÿð øàðõ
ãàðõ
- ×èõ, çàëãèóð õîîëîéíû ¿ðýâñýë îéð îéðõîí äàõèõ
- Ýì÷èëãýý ¿ð ä¿íã¿é áàéõ
- 10. ÄÎÕ-ûí ñ¿¿ëèéí øàòàíä äàðààõ øèíæ
òýìäýã èëýðíý:
- ßäàð÷ ñóëüäàõ
- ¯ðãýëæë¿¿ëýí òóðàõ
- Àðüñàíä õºíä¿¿ðòýé òóóðàëò ãàðàõ
- Ãàð õºëººð õ¿÷òýé ºâäºõ
- Àìüñãàëûí çàìûí õàëäâàð:óóøèãíû
õàòãàà,ñ¿ðüåý
- Àðüñíû õîðò õàâäàð
- 11. ÄÎÕ ºâ÷ íººð íàñ áàðàõ ø àë ò ãààí инхэнхи
нь ó ó ø è ãíû ñ¿ ðüåý áîë îí àðüñíû õ îðò
õ àâäàð áàé äàã.
- 12. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí îíîøëîãîî:
Áàãà õýìæýýíèé öóñ
Õàðèó ºäºðòºº,ýñâýë õýä õîíîãèéí äàðàà ãàðäàã
Øèíæèëãýýíèé à÷ õîëáîãäîë:
ªºðèé㺺 õàëäâàðòàé ýñýõýý òîäîðõîéëîõ
Õàëäâàð òàðààõààñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ
Õàëäâàð àâñàí áîë õóãàöàà àëäàõã¿é ýì÷èëãýý
àâàõ
- 13. Óëààí òóóçíû ó÷èð
Óëààí òóóçûã ÄÎÕ-ûí àñóóäàëä îëîí ò¿ìíû àíõààðëûã
õàíäóóëàõûí òóëä 1991 îíû 4-ð ñàðä Ôðàíê Ìóð õýìýýõ
çóðàà÷ çóðæýý. Ýíýõ¿¿ òóóç íü ÄÎÕ-ûí ýñðýã
äýëõèé íèéòýýðýý íýãäýæ,ÄÎÕ-ûí àñóóäàë õ¿í
òºðºëõòºíèé õóâüä õè÷íýýí ÷óõàë àñóóäàë áîëîõûã
õ¿ëýýí çºâøººðñíèé áèëýã òýìäýã þì.
- 14. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ õүүхдэд нөлөөлөх
нь
2,3 сая хүүхэд ХДХВ/ДОХ-той амьдарч
байна
14 сая хүүхэд ДОХ-ын улмаас эцэг эхийнхээ
нэгийг буюу хо¸óланг нь алдñàí. 2010 он
гэхэд ДОХ-ын улмаас өнчин хоцорсон
хүүхдийн тоо 25 саяàñ äàâíà ãýñýí тооцоо
гарñàí áàéíà.
- 15. ХДХВ-ын халдварын тархалт өндөртэй
орнуудын 39%-ä нь
ДОХ-îîñ áîëæ өнчин хоцорсон буюу
халдварт өртөх эрдэл өндөртэй эмзэг
бүлгийн хүүхдүүдэд шаардлагатай дэмжлэг
үзүүлэх үндэсний бодлого байхгүй байна
Бага буюу дунд орлоготой орнуудад ДОХ-
ûí уршгаар өнчин хоцорсон буюу ДОХ-д
өртөх эрсдэлтэй эмзэг бүлгийн
хүүхдүүдийн
3 хүрэхгүй хувь нь нийгмийн халамжийн
дэмжлэг авдаг байна
- 16. Ìîíãîë äàõü ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí áàéäàë
2013 оны байдлаар 127 тохиолдол илрээд байна
Ìîíãîë áîë ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí ºíäºð
ýðñäýëòýé îðîí
ÁÇÄÕ-ûí òàðõàëò ºíäºð
ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàð õàìãèéí õóðäàöòàé òàðõàæ
áàéãàà
2 òîì ã¿ðíèé äóíä îðøäîã, õèëýýð çîðчèõ õºäºë㺺í
èõòýé
Хүн амын дунд тохиолдлын бэлгийн хавьталд
орох, биеэ үнэлэх зэрэг эрсдэлтэй зан үйлийн
түвшин нэмэгдэж байгаа
Тохиолдлын бэлгийн хавьтал, биеэ үнэлэх
зэрэгт бэлгэвчийн хэрэглээ бага
- 17. Хүн амын насны бүтэц залуу (50%-ийг 23-
аас доош насны залуучууд эзэлдэг)
Хүн амын 36% нь амжиргааны доод
түвшинөөс доогуур амьдралтай
Хөдөөгийн нөхцөлд ХДХВ-ыí õàëäâàð
илрүүлэх шинжилгээ хийх боломж
хязгаарлагдмал
Хот суурин газар ðуу шилжих хөдөлгөөн
нэмэгдэж байгаа
UNAIDS-ын барагцаалсан тооцоогоор Ìîíãîëä < 500
хүн
ХДХВ-ûí õàëäâàðòàé байõ áîëîìæòîé
- 18. Бүртгэгдсэн тохиолдлуудад хийсэн
судалгаа, тооцооноос үзэхэд халдвар
авсан хүн дунджаар жилд 2 шинэ
хавьталтай.
Өвчний шинж тэмдэггүй үеийн
үргэлжлэх хугацаа 4.5-5 жил байгаа
- 19. Монгол улсад улс дахь ХДХВ/ДОХ-ын
халдвар, өвчлөлийн тархалтын 2015 он
хүртлэх төсөөлөл нь ирэх 10 жилд
манай улсын хувьд халдварын
эрчимтэй тархалтын үе байх болно
гэсэн үндэслэлтэй болгож байна.
- 20. Бүртгэгдээд байгаа ХДХВ/ДОХ-ын
тохиолдлооос үзвэл: энэ халдвар бэлгийн
замаар, хоёр хүйсийг бараг тэгш хамран
тархаж байгаа нь тархвар судлалын тєрхийг
Африк, Зүүн Өмнөд Азийн орнуудынхтай
ижил төстэй
Хоёр хүйсний аль алинд нь гэр бүлийн
буюу гэр бүл салсан 25-40 насныхан
халдварт илүү өртөх эрсдэлтэй байгаа
- 21. Бэлгэвчийн хэрэглээ бага
Бэлгийн харьцаанд орж байгаа нас
харьцангуй эрт (15-19 нас),
мансууруулах бодис хэрэглэх,
ижил хүйсийн бэлгийн харьцаанд орох
- 22. ÕÄÕÂ/ÄÎÕ îäîîãîîð òºãñ
ýì÷ëýãäýõã¿é!!!
ÒÀ ÄÎÕ-îîñ ñýðãèéëæ ÷àäíà:
ªñâºð íàñíûõàí àíõíû áýëãèéí õàâüòàëä îðîõ
íàñûã õîéøëóóëàõ
Òîõèîëäëûí áýëãèéí õàðüöààã òýâ÷èõ
Áýëãýâ÷èéã áàéíãà çºâ õýðýãëýõ
Áàòàëãààòàé öóñ,öóñ îðëîõ áýëäìýë
õýðýãëýõ
Íýã óäààãèéí øèíý ç¿¿ òàðèóð õýðýãëýõ
Æèðýìñýí ýõ÷¿¿ä ÕÄÕ èëð¿¿ëýõ
øèíæèëãýý ºãºõ