Tinh hinh chan nuoi gia cam 2014

Tình hình chăn nuôi gà, các bệnh
thường gặp và chiến lược kiểm
soát và phòng bệnh
5/26/2014 1Bộ môn Bệnh Truyền Nhiễm và Thú Y cộng đồng, khoa
Chăn Nuôi Thú Y, trường ĐH Nông Lâm TP. HCM

Khu vực điều tra
- An Giang
- Bình Dương
- Long An
- Tiền Giang
- Đồng Nai
- Lâm Đồng
- Bà Rịa – Vũng Tàu
- Bình Thuận
- Bến Tre
- Tây Ninh
Phương pháp điều tra
- Phỏng vấn trực tiếp nông dân
- Phỏng vấn các cán bộ thú y
- Phỏng vấn các đại lý thuốc thú y và thức ăn
Tình hình chăn nuôi gà hiện nay

Nhìn chung: đang phát triển nhưng lợi nhuận
bấp bênh do phải phụ thuộc vào giá cả thức
ăn, giá thu mua thịt và trứng trên thị trường
Tình hình chăn nuôi gà hiện nay (tt)

- Các nguồn thu - Chi
* Trứng * Con giống
* Gà loại (gà xác) * Thức ăn
* Phân * Thuốc thú y, vaccine
* Thịt * Nhân công
* Khác: điện, nước,
chuồng trại…

Thuận lợi
- Sự hỗ trợ kỹ thuật của các công ty, đại lý
cung cấp giống, thức ăn và thuốc thú y
- Nhiều hộ chăn nuôi tập trung cùng khu vực
sẽ thuận lợi cho việc mua bán, vận chuyển,
giá cả

Bất lợi
* Mật độ gà trong khu vực cao dễ lây lan dịch
bệnh
* Các trại gia công cho công ty CP, Japfa, Emivet
và Phi Long nuôi gà thịt lông trắng (2 tháng)
* Nông dân nuôi chủ yếu gà thịt lông màu (2-4-6
tháng: gà Tam Hoàng, Lương Phượng, gà ta lai gà
nòi, gà ta, gà ác…)

Năng suất của gà đẻ thương phẩm
• 6 tháng đầu khai thác: năng suất cao nhất lên đến 95%
• Giai đoạn sau: năng suất thấp hơn, từ 80% - 90%.
Tùy theo giá cả thị trường sẽ quyết định thời điểm loại
gà khi sản lượng trứng <70% hay <80% .

Chuồng trại
Chuồng lạnh (chuồng kín)
* Quạt hút
* Nuôi lồng
* Lợp tôn
* Điện

Chuồng hở
* Quạt lùa hay thông thoáng tự nhiên
* Nuôi lồng
* Nuôi nền
* Nuôi sàn
* Lợp tôn hay lợp lá hoặc kết hợp cả hai
* Mương nước
* Phủ bạt, lưới
* Phun nước làm mát chuồng
Chuồng trại (tt)

5/26/2014 Bộ môn Vi Sinh-Truyền Nhiễm,
khoa Chăn Nuôi Thú Y, trường
29

Chăn thả tự nhiên
• Phổ biến ở các hộ gia đình
• Chiếm 1 thị phần không nhỏ trên thị trường
• Gà tự kiếm ăn là chủ yếu nhưng cũng được
cho ăn thêm lúa, tấm….
• Có làm chuồng nhưng thường để gà ngủ
trên cây…
• Không kiểm soát được đàn gà

Con giống
Các giống thường được sử dụng:
- Babcock B 380, HY-LINE, Isabrown,
Brownick…
• Avian, Lohmann, AA (Arbor Acres),
Hubbard…
• Tam Hoàng, Lương Phượng, gà nòi lai…

Nơi cung cấp giống
- Chủ yếu là công ty CP, Topmill, Japfa,
Emivet…: cung cấp gà con 1 ngày tuổi, gà
hậu bị (16 tuần tuổi)
- Một số cơ sở tư nhân như: Phi Long, Bình
Minh, Minh Dư…. : cung cấp gà con 1
ngày tuổi
5/26/2014 34
Con giống (tt)
Bộ môn Bệnh Truyền Nhiễm và Thú Y cộng đồng, khoa

Thức ăn
- Chủ yếu là thức ăn hỗn hợp dạng viên hay
bột của các công ty sản suất TAGS cung
cấp: CP, Master, Japfa, con cò, De Heus, ,
Cargill, Greenfeed, Unipresident…
- Mua thức ăn đậm đặc tự trộn

Kháng sinh phòng trị bệnh
- Tetravit E, tylosin, Ampicoli, Oxomid,
Triampucine, Tylan –Sulfa G,
doxycyclin…uống
- Enrofloxacin, flophenicol, Doxy- Sulfa…: trộn
thức ăn
- Uống sorbitol B12, Heparenol, Vitamino,
artichaut, vitamin C
- Bromhexin, paracetamol…

Kháng sinh phòng trị bệnh (tt)
- Sử dụng thuốc trong phòng trị bệnh bừa bãi
+ Cấp thuốc không đúng cách
+ Không đúng liều lượng
+ Không đủ liệu trình
 Kháng thuốc trầm trọng

Kết quả kháng sinh đồ

5/26/2014 39
Kết quả kháng sinh đồ (tt)

Vaccine
• Có nhiều công ty cung cấp các loại vaccine:
MSD, Merial, NAVETCO, Ceva, Zoetics,
Hipra…
- Qui trình chủng ngừa: thường theo khuyến cáo
của nơi cung cấp gà giống, hoặc công ty cung
cấp thức ăn, hoặc vaccine

Ví dụ về một qui trình chủng ngừa
• Gà đẻ
* 3 ngày tuổi: Newcastle + IB
* 5-7 ngày tuổi: Gumbopest (ND+IBD)
* 9-10 ngày tuổi: Đậu
* 12 ngày tuổi: IBD
* 14 ngày tuổi: IB (thể thận)
* 19 ngày tuổi: Cúm
* 21 ngày tuổi: ND+IB
* 24 ngày tuổi: Gumboro (228E)

* 6 tuần tuổi: Newcastle +IB
* 8 tuần tuổi: IB (thể thận)
* 10 tuần tuổi: Coryza
* 14 tuần tuổi: Coryza
* 18 tuần tuổi: phòng 3 hoặc 4 bệnh (hội chứng giảm đẻ,
hội chứng sưng phù đầu, dịch tả, viêm phế quản)
* 6 tháng tuổi: cúm
* Mỗi 6 tuần tái chủng ND +IB sống
Ví dụ về một qui trình chủng ngừa (tt)

• Gà thịt lông trắng
* 1-3 ngày tuổi: ND + IB/nhỏ mắt, mũi
* 12-14 ngày tuổi: Gumboro/uống
* 17 ngày tuổi: IB (thể thận)
* 19 ngày tuổi: cúm gia cầm/IM hay SC
* 21 ngày tuổi: ND + IB/uống
5/26/2014 43
Ví dụ về một qui trình chủng ngừa (tt)

Khuyết điểm
• Hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không chủng ngừa
phòng bệnh cho gà kể cả với bệnh Cúm gia
cầm
• Chủng ngừa theo quy trình của người khác
chứ không xuất phát từ tình hình dịch tễ
của trại
• Chủng ngừa theo cảm tính

Chi phí cho thuốc thú y và thức ăn
Chăn nuôi gà thịt và gà đẻ đều có chi
phí thuốc thú y >10%
Chi phí cho thức ăn >70%

46
17,1%
12,1%
5,2%
2,3%
1,0%
1,8% 0,6%
0,4%
0,3%
1,8%
57,4%
Feed
Chicks
Different charges
Working force
Gaz
Veterinary expenses
Withdrawal of animals
Desinfection
Liter and withdrawal of manure
Taxes and management costs
Water/Electricity
Source:Itavi, 2007
 Thú y chi chiếm 1,8% giá thành so với thức ăn 57,4%
Tỉ lệ (%) chi phí giá thành
trong chăn nuôi gà thịt ở Pháp

Ý thức phòng chống dịch bệnh
Đã có ý thức về lãnh vực này
- Úm gà ở trại riêng
- Dùng thuốc sát trùng thường xuyên
- Tuân thủ theo lịch chủng ngừa
- Trống chuồng 1-2 tháng
- Dùng máy phun nước áp lực cao để vệ sinh chuồng trại
- Dùng kháng sinh phòng và trị bệnh
- Thuốc trợ sức, trợ lực khi giao mùa
- 1 số trại chăn nuôi quy mô lớn đã thực hiện phải thay đồ
sạch khi vào trại

Tồn tại
- Trại quá gần đường đi
- Người lạ ra vô trại dễ dàng
- Phương tiện đi lại (xe máy) không sát trùng
trước khi vào trại
- Không thay giày dép, quần áo khi vào trại…
- Không có hố thuốc sát trùng trước cửa
chuồng…

• Bệnh do virus
– Newcastle disease (ND)
– Gumboro (IBD)
– Infectiuos Bronchitis (IB)
– Marek’s disease (MD)
– Avian Influenza (AI)
– Viêm não tủy truyền nhiễm…….
Các bệnh thường gặp trên gà

• Bệnh do vi trùng
– Viêm rốn (E.coli)
– Bệnh bạch lỵ (Salmonella
pullorum)
– Bệnh thương hàn
(Salmonella gallinarum)
– Bệnh tụ huyết trùng
(Pasteurella multocida)
– Bệnh sổ mũi truyền nhiễm
(Coryza) (Hemophilus
paragallinarum)
– Bệnh viêm ruột hoại tử
(Clostridium perfringens)
- Bệnh hô hấp mãn tính
(CRD) (Mycoplasma
gallisepticum -MG)
- MG + E.coli (C.CRD)

• Bệnh do kí sinh trùng
– Bệnh cầu trùng
– Bệnh giun, sán
– Bệnh đầu đen
• Bệnh do nấm
– Nấm phổi
– Nấm diều
– Nấm nội tạng

Bệnh theo lứa tuổi
(1) Giai đoạn gà con 1- 2 tuần tuổi
– Viêm rốn do E.coli
– Bệnh bạch lỵ do Salmonella pullorum gây ra
– Nấm phổi
– Viêm não tủy truyền nhiễm
(2) Giai đoạn gà dò 3-4 tuần tuổi
- Bệnh cầu trùng
- Bệnh viêm ruột hoại tử do Clostridium perfringens
- Gumboro (IBD)
- Nấm diều

(3) Từ 1-2 tháng tuổi
- Bệnh cầu trùng
- Bệnh viêm ruột hoại tử do Clostridium perfringens
- Gumboro (IBD)
– Bệnh giun, sán
– Bệnh đầu đen
– Nấm diều
Bệnh theo lứa tuổi (tt)

(4) Lớn hơn 2 tháng tuổi
- Bệnh đầu đen
- Bệnh giun, sán
- Bệnh Marek’s
- Bệnh Coryza
- Thương hàn
- Bệnh viêm ruột hoại tử
- Nấm nội tạng

Bệnh ở mọi lứa tuổi
- Newcastle
- Viêm phế quản truyền nhiễm (IB)
- Bệnh Cúm gia cầm
- Bệnh tụ huyết trùng do Pasteurella multocida
- Bệnh hô hấp mãn tính (CRD) do Mycoplasma
gallisepticum (MG), MG + E.coli (C.CRD)

Theo cơ quan
1. Bệnh trên đường hô hấp
- Cúm gia cầm (AI)
- Newcastle (ND)
- Viêm phế quản truyền nhiễm (IB)
- CRD
- Coryza
- Nấm phổi

2. Bệnh trên đường tiêu hóa
- Salmonellosis (Bạch lỵ và Thương hàn)
- Cầu trùng
- Viêm ruột hoại tử
- Đầu đen
Theo cơ quan (tt)

3. Bệnh trên hệ thống miễn dịch
- IBD
- Marek
4. Bệnh trên đường tiết niệu
- IB
- IBD
Theo cơ quan (tt)

STT Cơ quan Bệnh
1 Hô hấp + Sinh sản + Tiết niệu IB
2. Hô hấp + Tiêu hóa + Thần kinh ND
3. Hô hấp + Sinh sản + Tiết niệu +Tiêu hóa
+ Thần kinh + hệ thống tim mạch
(toàn bộ hệ thống của cơ thể)
AI
Theo cơ quan (tt)

Chiến lược kiểm soát và
phòng bệnh
(1)Thực hiện an toàn sinh học
(2) Chủng ngừa vaccine

An toàn sinh học
5/26/2014 70
Là thực hiện các biện pháp quản lý và vệ
sinh nhằm bảo vệ vật nuôi chống lại sự xâm
nhập và gây hại của các tác nhân gây bệnh
như: virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm và
các tác nhân gây bệnh khác.

 Chuyển từ mô hình nuôi gà chuồng hở sang nuôi gà khép
kín để phòng ngừa các dịch bệnh
- An toàn (cô lập đàn tốt)
- Khống chế được nhiệt độ
- Bớt ô nhiễm, mùi hôi
- Có thể áp dụng cho ăn tự động, ít tốn nhân công
- Thời gian sử dụng chuồng trại lâu hơn
→ Hiệu quả kinh tế cao hơn
 Tuy nhiên, vốn đầu tư cao hơn
5/26/2014 71
An toàn sinh học (tt)

Nguyên tắc chủng ngừa ở khu vực có
nguy cơ mắc bệnh cao
- Chủng ngừa sớm
- Chú trọng tạo miễn dịch tại chỗ
- Dùng vaccine sống kết hợp vaccine chết
- Tái chủng hay tăng mũi chủng ngừa kết
hợp với tăng độc lực của kháng nguyên

Vaccine

Phân loại vaccine
Vaccine chết: tác nhân gây bệnh bị giết chết để
làm vaccine nhưng nó vẫn còn tính kháng nguyên như
lúc đang còn sống. Để giết chết, người ta dùng sức
nóng, tia xạ hay hóa chất. Hóa chất được sử dụng phổ
biến hơn như: formaldehyde, β-propiolactone...
Vaccine sống nhược độc: tác nhân gây bệnh được
làm yếu đi (giảm độc lực), không còn khả năng gây
bệnh nhưng vẫn còn sống. Hay dùng những chủng có
độc lực yếu để làm vaccine.

So sánh vaccine sống và vaccine chết
vaccine sống vaccine chết
Ưu điểm
- Không cần chất bổ trợ
- Ít gây quá mẫn
- Sản xuất interferon
- Miễn dịch nhanh, mạnh hơn
- Rẻ hơn
- Liều nhỏ
- Cấp nhiều đường
- Gây đáp ứng cả MD dịch thể và tế
bào
Ưu điểm
- Bền vững hơn trong dự trữ
- Không trở lại độc lực
- Không bị ô nhiễm bởi các tác
nhân khác
- Sản xuất vaccine đa giá

So sánh vaccine sống và vaccine chết (tt)
vaccine sống vaccine chết
Nhược điểm
-Có thể gây ức chế miễn dịch
-Có thể trở lại độc lực
-Bài thải kháng nguyên ra môi
trường (virus)
-Bảo quản khó hơn
Nhược điểm
- Cần chất bổ trợ
- Có thể gây phản ứng
- Tồn dư trong mô
- Liều lớn
- Tiêm IM hay SC
- Tính kháng nguyên có thể bị ảnh
hưởng
- Một số kháng nguyên (vi khuẩn)
không được sản xuất trong invitro
- Chủ yếu là miễn dịch dịch thể

Các yếu tố ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch
(1) Bản thân con thú
- Tuổi
- Sức khỏe
- Các bệnh làm suy giảm miễn dịch
- Độc tố nấm....
(2) Chất lượng vaccine
- Kháng nguyên phải ổn định
- Đủ số lượng kháng nguyên
- Chất bổ trợ (vaccine chết)
......

(3) Kỹ thuật bảo quản và sử dụng
- Cách bảo quản
- Cách sử dụng vaccine
* Đường cấp
* Nước pha
* Quy trình chủng ngừa
* Kháng thể mẹ truyền
* Liều lượng
* Dịch tễ (khu vực an toàn dịch bệnh hay
nguy cơ mắc bệnh cao)
......

Kỹ thuật tiêm dưới da

Tiêm dưới da
Vị trí
Dưới da cổ phía sau,
khoảng 1/3 phía dưới(phần
gần với thân)
Cách tiêm
• Dùng ngón trỏ và ngón cái
kéo nhẹ da sau cổ ở 1/3 phía
gần thân
• Đâm kim vào bên trong
phần da vừa được kéo lên
• Hướng mũi kim: song song
với cổ, theo chiều từ trên
xuống dưới

Kỹ thuật tiêm bắp
 Vị trí
Phần trên của cơ ngực
hay gốc cánh (trái chanh)
 Cách tiêm
– Đâm kim vào phần trên
của cơ ngực
– Hướng mũi kim: song
song với thân gia cầm,
theo chiều từ dưới lên.

Nhỏ mắt, nhỏ mũi

Phun sương

Cho uống

Kết luận
Nhìn chung, tình hình chăn nuôi gà có chiều hướng phát triển
nhưng không ổn định
Đề nghị
Cần chú trọng hơn nữa công tác phòng chống bệnh
* Phát huy những biện pháp phòng bệnh đã được thực
hiện tốt
* Thực hiện an tòan sinh học triệt để hơn
* Thực hiện chương trình chủng ngừa vaccine đầy đủ theo
đặc điểm dịch tễ của địa phương mình.
* Cần sử dụng kháng sinh trong phòng trị bệnh đúng cách,
đúng liều lượng và liệu trình

Cám ơn quý vị đã chú ý theo dõi
5/26/2014 91

Tinh hinh chan nuoi gia cam 2014

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Tinh hinh chan nuoi gia cam 2014

Similar to Tinh hinh chan nuoi gia cam 2014 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Tinh hinh chan nuoi gia cam 2014