PHÂN SỐ - Trích tuyển tập 23 chuyên đề toán 4 LH đặt mua tài liệu: 0936.128.126

1. Hệ thống phát triển Toán IQ Việt Nam
www.ToanIQ.com – Cô Cúc: 0936.128.126
---------------------------------------------------------
Liên hệ đặt Tài Liệu Bồi Dưỡng + Học Toán online lớp 4 | Tel - Zalo: 0936.128.126 1
CHỦ ĐỀ. PHÂN SỐ
(Trích: Tuyển tập 23 chuyên đề toán lớp 4)
MỘT SỐ DẠNG VỀ PHÂN SỐ
- Khi thêm ở tử số hoặc MS và bớt ở MS hoặc tử số thì hiệu không thay đổi.
- Khi thêm vào tử số a đơn vị và bớt đi a đơn vị ở mẫu số của một phân số (hoặc
ngược lại) thì tổng của tử số và mẫu số không thay đổi
Dạng 1: Chuyển từ tử xuống mẫu, hoặc thêm vào tử bớt mẫu cùng một số
hoặc ngược lại.
Ví dụ 1: Cho phân số
51
61
Hỏi phải chuyển ở tử số xuống mẫu số bao nhiêu
đơn vị để được phân số có giá trị bằng
3
5
?
Hướng dẫn
Khi bớt tử số và thêm MS cùng một số đơn vị thì tổng không thay đổi. Nên
tổng của TS và MS của phân số mới bằng: 51+ 61= 112
Tử số của phân số mới là: 112 : (3 + 5) × 3=42
Số đơn vị phải chuyển: 51- 42= 9
Dạng 2: Cùng thêm (bớt) vào tử và mẫu
Ví dụ 2: Cho phân số
56
81
. Hỏi cùng thêm vào tử số và mẫu số bao nhiêu đơn
vị để được phân số có giá trị bằng
3
4
?
Hướng dẫn
Hiệu 81 – 56 = 25
Tử số của phân số sau khi thêm 25 : (4 - 3) ×3=75
Số đơn vị phải thêm: 75 – 56 = 19

2. Hệ thống phát triển Toán IQ Việt Nam
www.ToanIQ.com – Cô Cúc: 0936.128.126
---------------------------------------------------------
Liên hệ đặt Tài Liệu Bồi Dưỡng + Học Toán online lớp 4 | Tel - Zalo: 0936.128.126 2
BÀI TẬP VẬN DỤNG
Câu 1. Cho phân số
17
33
, cần bớt tử số và mẫu số cùng một số là bao nhiêu để
được phân số
5
13
?
Hướng dẫn
Khi ta thêm hoặc bớt mẫu số và tử số của một phân số với cùng một số thì hiệu
giữa mẫu số và tử số không đổivà bằng: 33 – 17 = 16.
Tử số của phân số mới sau khi bớt là: 16 : ( 13 – 5) x 5 = 10
Số đơn vị cần bớt là: 17 – 10 = 7.
Vậy cần phải tử số và mẫu số một số bằng 7.
Câu 2. Mẫu số của một phân số lớn hơn tử 14 đơn vị, sau khi rút gọn ta được
phân số
993
1000
. Hãy tìm phân số ban đầu.
Bài giải
Cách1. Hiệu số giữa mẫu số và tử số của phân số đã cho là: 14.
Hiệu số giữa mẫu số và tử số của phân số sau khi đã rút gọn là:
1000 – 993 = 7.
Người ta đã giảm đi phân số cho 14 : 7 = 2. Vậy phân số đã cho là:
993
1000
=
993×2
1000×2
=
𝟏𝟗𝟖𝟔
𝟐𝟎𝟎𝟎
Cách2: Phân số khi chưa rút gọn có dạng
993×𝑛
1000 ×𝑛
Theo bài ta có: 1000 × n - 993× n = 14.
( 1000 – 993) ×n = 14
7× n = 14
n = 14 : 7
n = 2
Vậy phân số ban đầu là:
993
1000
=
993×2
1000×2
=
𝟏𝟗𝟖𝟔
𝟐𝟎𝟎𝟎
Câu 3. Tổngcủa tử số và mẫu số của một phân số bằng 190. Sau khi rút gọn
phân số đó, ta được phân số
5
33
. Hãy tìm phân số ban đầu.
Bài giải
Cách1: Gọi phân số ban đầu là
𝑎
𝑏
, vậy a + b = 190.
Giả sử ta đơn giản phân số cho x, nghĩa là:
𝑎∶𝑥
𝑏∶𝑥
=
5
33
Hay a = 5x; b = 33x.

3. Hệ thống phát triển Toán IQ Việt Nam
www.ToanIQ.com – Cô Cúc: 0936.128.126
---------------------------------------------------------
Liên hệ đặt Tài Liệu Bồi Dưỡng + Học Toán online lớp 4 | Tel - Zalo: 0936.128.126 3
Mà a + b = 190 .
Suy ra: 5x + 33x = 190
38x = 190
x = 5.
Do đó phân số đã cho là:
5
33
=
5×5
33×5
=
𝟐𝟓
𝟏𝟔𝟓
Cách2: Phân số sau khi rút gọn được phân số
5
33
. Coi tử số có 5 phần bằng
nhau thì mẫu số sẽ là 33 phần như thế.
Tổng số phần bằng nhau là: 5 + 33 = 38 (phần)
Tử số của phân số ban đầu là: 190 : 38 x 5 = 25
Mẫu số của phân số đã cho là: 190 – 25 = 165.
Vậy phân số cần tìm là:
𝟐𝟓
𝟏𝟔𝟓
Cách3: Phân số khi chưa rút gọn có dạng :
5×𝑛
33×𝑛
Theo đề bài ta có: 5×n + 33×n = 190
38 × n = 190
n = 5
Vậy phân số khi chưa rút gọn là:
5×5
33×5
=
𝟐𝟓
𝟏𝟔𝟓
* MỘT SỐ BÀI TẬP VỀ TÍNH
Câu 1. Tính nhanh và so sánh giá trị biểu thức này với 1.
a.
2005 ×2007−1
2000+2005 ×2006
b.
244×395−151
244+395 × 243
Câu 2. Chứng minh các phân số sau đây bằng nhau.
a.
25
53
;
2525
5353
;
252525
535353
b.
37
41
;
3737
4141
;
373737
414141
Câu 3. So sánh: A =
1
2
+
1
4
+
1
8
+
1
16
+
1
32
với B =
2004
2005
Câu 4. Thực hiện phép tính:
a.
(
33
5
−
45
14
)×
35
6
(21−
5
4
):
5
2
b.
21
8
−
2
3
×
33
44
(
37
12
+
35
8
)∶
179
9

4. Hệ thống phát triển Toán IQ Việt Nam
www.ToanIQ.com – Cô Cúc: 0936.128.126
---------------------------------------------------------
Liên hệ đặt Tài Liệu Bồi Dưỡng + Học Toán online lớp 4 | Tel - Zalo: 0936.128.126 4
c. (
64
9
−
44
15
) ∶ (
8
3
+
8
5
) − (
3
4
−
1
20
) × (
5
7
-
5
14
)
Câu 5. a) Hãy viết 3 phân số khác nhau có cùng tử số mà mỗi phân số đó:
- Lớn hơn phân số
1
5
- Bé hơn phân số
1
4
- Vừa lớn hơn phân số
1
5
vừa bé hơn phân số
1
4
ÔN TẬP CUỐI HỌC KÌ II
KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Nhận biết khái niệm ban đầu về phân số, tính chất cơ bản của phân số
- Phân số bằng nhau
- Rút ngọn phân số
- So sánh phân số
- Viết các phân số theo thứ tự từ lớn đến bé và ngược lại
2. Cộng, trừ, nhân, chia các phân số.
- Cộng , trừ,nhân, chia phân số với số tự nhiên
- chia phân số cho số tự nhiên khác 0.
- Tìmmột thành phần chưa biết trong phép tính với các phân số
3. Chuyển đổi, thực hiện các phép tính với số đo khối lượng, diện tích, thời
gian
4. Nhận biết hình bình hành, hình thoi và một số đặc điểm của nó
- Tính chu vi, diện tích hình chữ nhật, hình vuông, hình bình hành,
hình thoi
5. Giải bài toán có đến 3 bước tính với các số tự nhiên hoặc phân số trong
đó có các bài toán:
- Tìm số TBC
- Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của 2 số đó
- Tìm hai số khi biết tổng (hiệu) và tỉ số của hai số đó
- Tìm phân số của một số