1. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
MOÂN SINH LÔÙP 9+ ĐỀ THI&ĐÁP ÁN
I/ MOÄT SOÁ THUAÄT NGÖÕ SINH HOÏC:
1. Tính traïng:
- Laø nhöõng ñaêc ñieåm veà hình thaùi caáu taïo, sinh lí, sinh hoaù cuûa
cô theå ( ñaëc ñieåm hoaëc tính chaát bieåu hieän ra beân ngoaøi cuûa
caùc caù theå trong loaøi giuùp ta nhaän bieát söï khaùc bieät giöõa caùc
caù theå )
-Ví duï: Thaân cao, quaû luïc...
2. Caëp tính traïng töông phaûn
-Laø2 traïng thaùi (ñoái laäp nhau ) bieåu hieän traùi ngöôïc nhau cuûa
cuøng loaïi tính traïng tính
traïng
- Ví duï: Trôn ,nhaên
3. Nhaân toá di truyeàn : Laø nhaân toá quy ñònh caùc tính traïng cuûa cô
theå.
4. Gioáng thuaàn chuûng:
Laø gioáng coù ñaëc tính di truyeàn ñoàng nhaát, caùc theá heä sau
gioáng cacù theá heä tröôùc
5. Kieåu hình laø toå hôïp caùc tính traïng cuûa cô theå.
6. Tính traïng troäi: Laø tính traïng bieåu hieän ôû F1 ( P thuaàn chuûng)
7. Tính traïng laën: Laø tính traïmg ñeán F 2 môùi ñöôïc bieåu hieän
8. Kieåu gen : Laø toå hôïp toaøn boä caùc gen trong teá baøo cuûa cô theå .
Kieåu gen quy ñònh kieåu hình.( thoâng thöôøng khi noùi tôùi kieåu gen laø
ngöôøi ta chæ xeùt 1 vaøi gen lieân quan tôùi kieåu hình caàn nghieân cöùu)
9. Theå ñoàng hôïp: Laø kieåu chöùa caëp gen töông öùng gioáng nhau.
(aa,bb, AA)
1

2. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
10. Theå dò hôïp: Laø kieåu gen chöùa caëp gen töông öùng khaùc nhau.
(Aa, Bb)
11) Caëp NST töông ñoàng : LaøCaëp NST gioáng nhau veà hình daïng vaø
kích thöôùc
12) Boä NST löôõng boäi:...chöùa caùc caëp NST töông ñoàng ( tröø NST
giôùi tính)
13) Boä NST ñôn boäi : ... chöùa 1 chieác cuûa caùc caëp töông ñoàng.
Chöông I CAÙC THÍ NHIEÄM CUÛA MENDEN
CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CAÙC KIEÁN THÖÙC CÔ
BAÛN
GIAÛI BAØI TAÄP LAI MOÄT CAËP TÍNH TRAÏNG
A/ PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI:
I/ BAØI TOAÙN THUAÄN:
* Laø daïng baøi ñaõ bieát tính troäi laën, kieåu hình cuûa P . Töø ñoù tìm
kieåu gen, kieåu hình cuûa F vaø laäp sô ñoà lai.
`1) Caùch giaûi: Coù 3 böôùc giaûi:
Böôùc 1: Döïa vaøo ñeà baøi quy öôùc gen troäi, laën ( coù theå khong
coù böôùc naøy neáu nhö baøi ñaõ cho)
Böôùc 2: Töø kieåu hình cuûa boá, meï, bieän luaän ñeå xaùc ñònh
kieåu gen cuûa boá meï.
Böôùc 3: Laäp sô ñoà lai, xaùc ñònh keát quaû cuûa kieåu gen, kieåu
hình ôû con lai.
2) Thí duï:
ÔÛ chuoät, tính traïng loâng ñen laø troäi hoaøn toaøn so vôùi tính traïng loâng
traéng. Khi cho chuoät loâng ñen giao phoái vôùi chuoät loâng traéng thì keát
quaû giao phoái seõ nhö theá naøo?
II/ BAØI TOAÙN NGHÒCH:
2

3. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
*Laø daïng baøi taäp döïa vaøo keát quaû lai ñeå suy ra kieåu gen cuûa boá
meï vaø laäp sô ñoà lai
Thöôøng gaëp 2 tröôøng hôïp sau ñaây:
1) -Tröôøng hôïp 1: Neáu ñeà baøi cho tæ leä phaân tính ôû con lai:
Coù 2 böôùc giaûi:
+ Böôùc 1: Caên cöù vaøo tæ leä phaân tính ôû con lai ñeå suy ra kieåu
gen cuûa boá meï. ( Ruùt goïn tæ leä ñaõ cho ôû con lai thaønh tæ leä quen
thuoäc ñeå deã nhaän xeùt)
+ Böôùc 2: Laäp sô ñoà lai vaø nhaän xeùt keát quaû
( Löu yù: Neáu ñeà baøi chöa xaùc ñònh gen troäi laën thì coù theå caên
cöù vaøo tæ leä phaân tính ôû con ñeå quy öôùc gen)
-THÍ DUÏ:
Trong pheùp lai giöõa 2 caây luùa thaân cao vôùi nhau; ngöôøi ta thu ñöôïc
keát quaû ôû con lai nhö sau: 3018 haït cho caây thaân cao, 1004 haït cho
caây thaân thaáp.Haõy bieän luaän vaø laäp sô ñoà lai cho pheùp lai treân.
2) TRÖÔØNG HÔÏP 2: Neáu ñeà baøi khoâng cho tæ leä phaân tính ôû
con lai:
* Ñeå giaûi daïng naøy, döïa vaøo cô cheá phaân li vaø toå hôïp NST trong
quaù trình giaûm phaân vaø thuï tinh. Cuï theà laø caên cöù vaøo kieåu gen
cuûa F ñeå suy ra giao töû maû F coù theå nhaän töø boá vaø meï. Sau ñoù
laäp sô ñoà lai kieåm nghieäm
* THÍ DUÏ:
ÔÛ ngöôøi , maøu maét naâu laø tính traïng troäi so vôùi maøu maét ñen
laø tính traïng laën. Trong 1 gia ñình, boá meï ñeàu maét naâu. Trong soá
caùc con sinh ra thaáy coù ñöùa con gaùi maét ñen. Haõy bieän luaän vaø
laäp sô ñoà lai giaûi thích.
B/ BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG
3

4. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
BAØI 1: ÔÛ caø chua, Quûa ñoû laøtính traïng troäi hoaøn toaøn so vôùi
quaû vaøng . Haõy laäp sô ñoà lai ñeå xaùc ñònh keát quaû veà kieåu gen, vaø
kieåu hình cuûa con lai F1 trong caùc tröng hôïp sau:
-P quaû ñoû x quaû ñoû -P quaû ñoû x quaû vaøng -P quaû vaøng x
quaû vaøng.
BAØI 2: Cho bieát ruoài giaám gen quy ñònh ñoä daøi caùnh naèm treân
NST thöôøng vaø caùnh daøi laø troäi so vôùi caùnh ngaén. Khi cho giao
phoái 2 ruoài giaám P ñeàu coù caùnh daøi vôùi nhau vaø thu ñöôïc caùc con
lai F1
a) Haõy laäp sô ñoà lai noùi treân.
b) Neáu tieáp tuïc cho caùnh daøi F1 Lai phaân tích . keát quaû seõ nhö
theá naøo?
BAØI 3:
ÔÛ ruoài giaám, gen quy ñònh chieàu daøi ñoát thaân naèm treân NST
thöôøng vaø ñoát thaân daøi laø tính traïng troäi hoaøn toaøn so vôùi ñoát
thaân ngaén. Döôùi ñaây laø keát quaû cuûa 1 soá pheùp lai:
4
Kieåu hình cuûa P Soá caù theå ôû F1 thu ñöôïc
Ñoát thaân
daøi
Ñoát thaân ngaén
a) Ñoát thaân daøi x Ñoát
thaân ngaén
390 O
b) Ñoát thaân daøi x ñoát
thaân daøi
262 87
c) Ñoát thaân daøi x ñoát
thaân ngaén
150 148
d) Ñoát thaân daøi x ñoát
thaân ngaén
350 0

5. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
Haõy giaûi thích vaø laäp sô ñoà lai?
BAØI TAÄP 4
Toùc quaên laø troäiä hoaøn toaøn so vôùi toùc thaúng.
- Moät caëp vôï choàng sinh ñöôïc 2 ñöùa con: ñöùa con gaùi coù toùc quaên,
ñöùa con trai coù toùc thaúng. Bieát raèng ngöôøi cha coù toùc thaúng. Haõy
tìm kieåu gen cuûa meï vaø laäp sô ñoà lai
- Moät phuï nuõ mang kieåu gen dò hôïp muoán chaéc chaén sinh con ñeàu
coù toùc quaên thì kieåu gen vaø kieåu hình cuûa ngöôøi choàng phaûi nhö
theá naøo?
BAØI TAÄP SOÁ5
Coù 2 ñöùa treû sinh ñoâi: 1 ñöùa toùc quaên vaø 1 ñöùa toùc thaúng. Bieát
raèng quaù trình giaûm phaân vaø thuï tinh cuûa teá baøo sinh duïc ôû cha vaø
meï dieãn ra bình thöôøng.
-Ñaây laø tröôøng hôïp sinh ñoâi cuøng tröùng hay khaùc tröùng? Giaûi thích
vaø laäp sô ñoà lai sinh ra 2 ñöùa treû treân.
- Ñöùa con toùc qöaên noùi treân lôùn leân cöôùi vôï cuõng toùc quaên thì
theá heä con tieáp theo seõ nhö theá naøo?
BAØI TAÄP SOÁ 6
Khi lai 2 gaø troáng traéng vôùi 1 gaø maùi ñen ñeàu thuaàn chuûng, nhöôøi ta
ñaõ thu ñöôïc caùc con lai ñoàng loaïtcoù maøu xanh da trôøi.
a) Tính traïng treân ñöôïc di truyeàn thao kieåu naøo?
b) Cho caùc con gaø loâng da trôøi naøy giao phoái vôùi nhau, söï phaân li
cuûa nhöõng tính traïng trong quaàn theå con gaø seõ nhö theá naøo?
c) Cho lai con gaø xanh da trôøi vôùi con gaø loâng traéng, söï phaân li ôû
ñôøi con seõ nhö theá naøo? Coù caàn kieåm tra ñoä thuaàn chuûng ban
ñaàu økhoâng?
BAØI TAÄP SOÁ 7
5

6. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
Söï di truyeàn nhoùm maùu ñöôïc quy ñònh bôûi 3 gen( a len) I
A
quy ñònh
nhoùm maùu A, I
B
quy ñònh nhoùm maùu B, coøn I
O
quy ñònh nhoùm maùu O.
Gen I
A
vaø I
B
töông ñöông nhau vaø troäi hoaøn toaøn so vôùi I
O
.
a) Cho bieát kieåu gen nhoùm maùu A,B,AB, O.
b) Neáu boá thuoäc nhoùm maùu O meï thuoäc nhoùm maùu A thì con coù
nhoùm maùu gì?
c) Neáu boá thuoäc nhoùm maùu B me ïthuoäc nhoùm maùu AB thì con
sinh ra thuoäc nhoùm maùu naøo?
d) Neáu caùc con coù ñuû 4 nhoùm maùu thì boá meï phaûi coù kieåu gen
nhö theá naøo?
e) Ôûnhaø hoä sinh ngöôøi ta nhaàm laãm giöõa 2 ñöùa treû, bieát raèng
cha meï cuûa 1 ñöùa beù coù ùnhoùmmaùu O vaø A; Cha meï cuûa ñöùa
beù kia coù nhoùm maùu A vaø AB . Hai ñöaù beù coù nhoùm maùu O
vaø A. Haõy xaùc ñònh beù trai naøo laø con cuûa caëp vôï choàng
naøo?
f) Vôï coù nhoùm maùu O, choàng coù nhoùm maùu AB . Hoï sinh ra con
trai coù nhoùm maùu O. Taïi sao coù hieän töôïng naøy. Bieát raèng
ngöôøi vôï luoân chung thuûy vôùi choàng mình?
BAØI TAÄP SOÁ 8 :
Nhaø em A nuoâi 1 ñoâi thoû ( 1 ñöïc, 1 caùi) coù loâng maøu lang traéng ñen.
- Löùa thöù nhaát thoû meï cho 4 thoû con, Trong ñoù coù 3 con lang traéng
ñen, 1 con traéng. Em A cho raèng keát quaû naøy nghieäm ñuùng quy luaät
phaân li cuûa Menñen.
- Löùa thöù 2, Thoû meï cuõng cho 4 con, trong ñoù 1 con ñen, 2 con lang
traéng ñen vaø 1 con traéng.Em A cho raèng mình ñaõ laàm vaø noùi laïi raèng
keát quaû naøy nghieäm ñuùng tæ leä cuûa quy luaät troäi khoâng hoaøn
toaøn.
6

7. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
a) theo em, nhaän xeùt cuûa baïn A ôû hai tröôøng hôïp treân coù
gì khoâng thoûa ñaùng?
b) Döïa vaøo ñaâu ñeå bieát ñöôïc quy luaät di truyeàn naøo chi
phoái 2 pheùp lai treân. Cho bieát 1 gen quy ñònh 1 tính traïng,
gen naèm treân NST thöôøng.
BAØI TAÄP 9:
ÔÛ gaø caëp gen DD loâng ñen, Dd loâng maøu xanh da trôøi, dd loâng maøu
traéng.
a) Haõy vieát khaû coù theå coù ñeå giaûi thích vaø laäp sô ñoà lai trong
tröôøng hôïp boá meïgiao phoái vôùi nhau taïo ra F1 chæ coù 1 kieåu
hình.
b) Haõy neâu caùc khaû naêng coù theå giaûi thích vaø laäp sô ñoà laitrong
tröôøng hôïp boá meï giao phoái vôùi nhau taïo ra con F1 coù nhieàu hôn
1 kieåu hình
LAI HAI CAËP TÍNH TRAÏNG
( Moät gen quy ñònh 1 tính traïng)
Phöông phaùp giaûi:
1) BAØI TOAÙN THUAÄN
Bieát P, xaùc ñònh keát quaû lai ôû F1 F2 .
Caùch laøm töông töï lai 1 caëp tính traïng.
• Chuù yù caùch vieát caùc loaïi giao töû.
- Trong teá baøo sinh döôõng, NST toàn taïi thaønh töøng caëp neân gen
cuõng toàn taïi thaønh töøng caëp. Ví duï: Aa, Bb.
- Khi giaûm phaân hình thaønh giao töû:
+ Do söï phaân li cuûa caëp NST trong caëp töông ñoàng, moãi giao töû
chæ chöùa 1 NST cuûa caëp, do ñoù giao töû chæ chöùa 1 gen cuûa caëp
töông öùng: A hoaëc a B hoaëc b
7

8. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
+ Söï toå hôïp töï do cuûa caùc NST trong caùc caëp töông ñoàng daãn
ñeán söï toå hôïp töï do giöõa caùc gen trong caëp gen töông öùng: Acoù
theå toå hôïp töï do vôùi B hay b, a coù theå toå hôïp vôùi B hay b neân
kieåu gen AaBb seõ cho ra 4 loaïi giao töû laø AB, Ab, aB, ab, vôùi tæ leä
ngang nhau ( treân soá löôïng lôùn)
- Tröôøng hôïp dò hôïp veà nhieàu caëp gen. Ví duï: AaBbCc coù theå
vieát caùc loaïi giao töû theo kieåu nhaùnh caønh caây:
C -> ABC
B
c -> ABc
A C -> AbC
b
c -> Abc
C -> aBC
B
c -> aBc
a C -> abC
c -> abc
Ví duï: GIAÛI BAØI TAÄP :
ÔÛ 1 loaøi, gen A quy ñònh loâng ñen troäi hoaøn toaøn so vôùi gen a quy
ñònh loâng traéng, gen B quy ñònh loâng xoaên troäi hoaøn toaøn so vôùi
gen b quy ñònh loâng thaúng. Caùc gen naøy phaân li ñoäc laäp vôùi nhau
vaø ñeàu naèm treân NST thöôøng.
Cho noøi loâng ñen, xoaên thuaàn chuûng lai vôùi noøi loâng traéng,
thaúng ñöôïc F1. Cho F1 lai phaân tích thì keát quaû veà kieåu gen, vaø
kieåu hình cuûa pheùp lai seõ nhö theá naøo?
8

9. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
GIAÛI
P: Loâng ñen, xoaên x Loâng traéng , thaúng
AABB aabb
GP : AB ab
F1 AaBb ( Loâng ñen, xoaên)
F1 lai phaân tích
P: AaBb x aabb
GP: AB, Ab, aB, ab ab
FB: 1AaBb : 1Aabb :1aaBb :1aabb
1 Loâng ñen, xoaên : 1 Loâng ñen, thaúng : 1 Loâng traéng, xoaên : 1
Loâng traéng thaúng
BAØI TOAÙN NGHÒCH:
Bieát keát quaû lai, xaùc ñònh kieåu gen, vaø kieåu hình cuûa
P
- Tröôøng hôïp ñôn giaûn nhaát laø:
+ Keát quaû lai cho 4 kieåu hình vôùi tæ leä 9:3:3:1. Töø tæ leä naøy coù
theå suy ratoång soá kieåu toå hôïp giao töû laø: 9+3+3+1= 16= 4x4.
Chöùng toûmoãi beân boá meïñaõcho ra 4 loaïi giao töû vôùi tæ leä ngang
nhau, caùc gen phaân li ñoäc laäp, boá meï laø dò hôïp veà 2 caëp gen,
kieåu gen AaBb.
+ Thöôøng ta xeùt keát quaû lai cuûa töøng caëp tính traïng ôû con lai, sau
ñoù toå hôïp keát quaû cuûa caùc keát quaûlai 1 caëp tính traïng laïi ta xaùc
ñònh ñöôïc kieåu gen cuûa boá meï.
* Ví duï: Menñen cho lai 2 caây ñaäu haø lan boá meï deàu coù chung 1
kieåu gen, thu ñöôïc keát quaû ôû theá heä con nhö sau: - Vaøng trôn :
315 haït,- vaøng nhaên 101 haït,
9

10. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
- xanh trôn : 108 haït, -xanh nhaên : 32 haït
a) Keát quaû lai tuaân theo quy luaät di truyeàn naøo?
b) Xaùc ñònh kieåu gen cuûa caùc caây boá meï vaø caùc con.
GIAÛI
a) Xeùt söï phaân tính cuûa töøng caëp tính traïng:
Trôn = 315+ 108 = 3
Nhaên 101 + 32 1
-Suy ra trôn (A) laø troäi hoaøn toaøn so vôùi nhaên (a)
Vaøng = 315 + 101 = 3
Xanh 108 + 32 1
- Suy ra vaøng (B) laø troäi hoaøn toaøn so vôùi xanh (b).
- Nhö vaây khi lai 2 caëp tính traïng thì söï phaân tính cuûa moãi caëp
dieån ra gioáng nhö lai 1 caëp tính traïng. Ñieàu naøy chöùng toû coù söï
di truyeàn rieâng reõ cuûa moãi caëp tính traïng. Noùi caùch khaùc söï di
truyeàn 2 caëptính traïng naøy tuaân theo quy luaät phaân li ñoäclaäp
cuûa Menñen.
b) - Ñôøi con lai coù haït nhaên( keåu gen laø aa), suy ra moãi beân boá
meï coù 1 gen a. Tæ keä 3:1 cho pheùp keát luaän boá meï dò hôïp veà
caëp gen naøy: Aa x Aa
- ñôøi con coù haït xanh ( kieåu gen laø bb) , suy ra boá meï moãi beân
coù 1 gen b. Tæ leä 3:1 cho pheùp keát luaän boá meï dò hôïp veà caëp
gen naøy : Bb x Bb.
- Toå hôïp caùc kieåu gen laïi ta coù kieåu gen cuûa boá meï laø : AaBb x
AaBb.
+ Kieåu gen cuûa caùc con:
P : AaBb x AaBb
Gp AB, Ab, aB, ab AB, Ab, Ab, ab
10

11. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
Keû khung pennet -.> F1 Coù 9 kieåu gen laø:
1 AABB, 2 AABb, 2 AaBB, 4 AaBb, 1 AAbb, 2 Aabb, 1 aaBB, 2 aa Bb , 1
aabb
Vaø coù 4 kieåu hình laø: 9 vaøng trôn : 3 vaøng nhaên : 3 xanh trôn : 1
xanh nhaên
BAØI TAÄP:
BAØI TAÄP 1:
Döïa vaøo keát quaû cuûa caùc pheùp lai döôùi ñaây, haõy xaùc ñònh
xem tính traïng naøo laø troäi, tính traïng naøo laø laën, ñoàng thôøi xaùc
ñònh kieåu gen cuûa caùc caäy boá meï vaø ñôøi con trong moãi pheùp lai.
• Pheùp lai 1: cho 12 caây caø chua lai vôùi nhau, ngöôøi ta thu ñöôïc F1 :
75% caây quaû ñoû, daïng baàu duïc; 25% quaû vaøng , daïng baàu
duïc.
• Pheùp lai 2: cho 2 caây caø chua lai vôùi nhau, thu ñöôïc ôû F1 75% caây
coù quaû maøu vaøng, daïng troøn; 25% caây coù quaû maøu vaøng
daïng baàu duïc. cho bieát moãi tính traïng do 1 gen quy ñònh
BAØI TAÄP 2:
Cho 1 caù theå F1 lai vôùi 3 caù theå khaùc:
a) Vôùi caù theå thöù nhaát ñöôïctheá heä lai, trong ñoù coù 6, 25% kieåu
hình caây thaáp haït daøi
b) Vôùi caù theå thöù hai ñöôïc theá heä lai trong ñoù coù 12,5% caây thaáp
haït daøi.
c) Vôùi caù theå thöù ba ñöôïc theá heä lai, trong ñoù coù 25% caây thaáp
haït daøi. Cho bieát moãi gen naèm treân 1 NST vaø quy ñònh 1 tính
traïng. Caùc caây cao laø troäi so vôùi caây thaáp, haït troøn laø troäi so
vôùi haït daøi. Bieän luaän vaø vieát sô ñoà lai 3 tröôøng hôïp treân
BAØI TAÄP SOÁ 3
11

12. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
ÔÛ ruoài giaámthaân xaùm laø tính traïng troäi hoaøn toaøn so vôùi thaân
ñen, loâng ngaén laø tính traïng troäi hoaøn toaøn so vôùi loâng daøi. caùc
gen qui ñònh tính traïng naèm treân caùc nhieãm saéc theå thöôøng khaùc
nhau .
a)Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu soá hình coù theå coù khi toå hôïp 2 tính
traïng noùi treân vaø lieät keâ.
b)Vieát caùc loaïi giao töû coù theå ñöôïc taïo ra töø moãi kieåu gen
CHÖÔNG II: NHIEÃM SAÉC THEÅ
Giaûi baì taäp veà nhieãm saéc theå:
A/ Nhöõng ñieåm caàn löu yù:
• Moät teá baøo sinh döôõng ( hoaëc hôïp töû hoaëc teá baøo
traàn)
- Laàn phaân baøo thöù nhaát taïo ra 2 teá baøo con.
- 2 teá baøo con laïi nguyeân phaân laàn 2 taïo ra 2
2
= 4 teá baøo con.
- 4 teá baøo con laïi nguyeân phaân laàn 3 taïo ra 2
3
= 8 teá baøo con.
- Toùm laïi , 1 teá baøo qua K laàn nguyeân phaân taïo ra 2
k
teá baøo
con.
- Vaäy soá NST ÔÛ theá heä cuoái cuøng seõ laø : 2n . 2
k
• Moät teá baøo meï qua giaûm phaân cho ra 4 teá baøo con,
neáu:
- Trong quaù trình phaùt sinh giao töû ñöïc thì chuùng trôû thaønh 4 tinh
truøng. Caùc tinh truøng ñeàu tham gia vaøo quaù trình thuï tinh.
- Trong quaù trình phaùt sinh giao töû caùi thì chæ 1 teá con trôû thaønh
teá baøo tröùng tröïc tieáp tham gia thuï tinh, 3 teá baøo coøn laïi laø
theá cöïc khoâng tham gia vaøo thuï tinh.
• Goïi n laø soá caëp NST töông ñoàng, ta coù:
12

13. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
- Soá loaïi giao töû ñöôïc taïo thaønh : 2
n
- Tæ leä moãi loaïi giao töû ñöôïc taïo thaønh : 1
2
n
- Soá kieåu toå hôïp khaùc nhau: 3
n
* Boä NST löôõng boäi cuûa loaøi coù trong:
- Hôïp töû
- Teá baøo sinh döôõng
- Teá` baøo sinh duïc sô khai
- Tinh nguyeân baøo vaø noaõn
nguyeân baøo
• Boä NST löôõng boäi : Luoân luoân toàn taïi thaønh töøng caëp vaø
haàu heát laø caëp töông ñoàng (2n)
• Boä NST ñôn boäi : Chæ chöùa 1 chieác cuûa caëp töông ñoàng (n)
• NST ñôn coù ôû kì sau, kì cuoái, vaø ñaàu kì trung gian :
• NST keùp coù` ôû cuoái kì trung gian, kì ñaàu, kì giöõa
• NST duoãi xoaén nhieàu nhaát ôû kì trung gian ñeå deã daøng sao
cheùp caùc thoâng tin di truyeàn khi NST nhaân ñoâi
• NST ñoùng xoaén cöïc ñaïi ôû kì giöõa ( coù hình thaøi ro õnhaát)
ñeå xeáp ñuû haøng treân maët phaúng xích ñaïo cuûa thoi phaân
baøo taïo ñieàu kieän cho söï phaân li ñoàng ñeàu caùc NST ñôn
trong NP vaø giaûm phaân II, NST keùp trong giaûm phaân I:
B/ Giaûi baøi taäp:
BAØI TAÄP 1: ÔÛ luùa nöôùc, 2n=24. Haõy chæ roõ:
a) Soá taâm ñoäng ôû kì sau cuûa nguyeân phaân.
b) Soá taâm ñoäng ôû kì sau cuûa giaûm phaân 1 ( Kì naøy NST keùp
phaân li => moãi NST keùp coù 1 taâm ñoäng)
c) Soá cromatit ôû kì giöõa cuûa nguyeân phaân. ( moãiNST keùp goàm
2 cromatit ñính nhau ôû taâm ñoäng )
13

14. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
d) Soá cromatit ôû kì sau cuûa nguyeân phaân.( 2 cromatit taùch nhau
--> NST ñôn --> khoâng coøn crimatit)
e) Soá NST ôû kì sau cuûa nguyeân phaân ( 48)
f) Soá NST ôû kì giöõa cuûa giaûm phaân 1 ( 24 NST keùp)
g) Soá NST ôû kì cuoái cuûa giaûm phaân 1 ( 12 keùp)
h) Soá NST ôû kì cuoái cuûa giaûm phaân 2: ( 12 ñôn)
Neáu bieát raèng söï phaân chia chaát teá baøo xaûy ra ôû kì cuoái.
Baøi Taäp 2: ÔÛ gaø 2n= 78. Moät gaø maùi ñeû ñöôïc 32 tröùng,
trong ñoù coù 25 tröùng ñöôïc thuï tinh nhöng chæ aáp nôû ñöôïc 23gaø
con. Hoûi caùc tröùng khoâng nôû coù boä NST laø bao nhieâu?
Baøi taäp soá 3:
Moät loaøi coù boä NST 2n=ø 20
1. Moät nhoùm teá baøo cuûa loaøi mang 200 NST ôû daïng sôïi
maûnh. Xaùc ñònh soá teá` baøo cuûa nhoùm.
2. Nhoùm teá baøo khaùc cuûa loaøi mang 400 NST keùp.
nhoùm teá baøo ñang ôû kì naøo, Soá löôïng teá baøo baèng
bao nhieâu? cho bieát dieãn bieán cuûa caùc teá baøo trong
nhoùm ñeàu nhö nhau.
3. Nhoùm teá baøo thöù 3 cuûa loaøi treân mang 640 NST ñôn
ñang phaân li veá 2 cöïc cuûa teá baøo. nhoùm teá baøo ñang
ôû kì naøo, soá löôïng teá baøo baèng bao nhieâu?
Baøi taäp soá 4
ÔÛ ruoài giaámcoù boä NST laø 2n= 8
a. Xaùc ñònh soá löôïng teá baøo vaøû soá löôïng NST khi coù 3 teá
baøo treân thöïc hieän 5 laàn nguyeân phaân
b. Tính soá löôïng teá baøo con ñöôïc taïo ra khi caùc teá baøo treân
keát thuùc giaûm phaân II?
14

15. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
c. Cho raèng caùc teá baøo con ñöôïc taïo ra ôû treân hình thaønh caùc
tinh truøng vaø ñeàu tham gia vaøo quaù trình thuï tinh, trong ñoù
soá tinh truøng tröïc tieáp thuï tinh chieám 4% soá tinh truøng ñöôïc
taïo thaønh noùi treân. xaùc ñònh soá hôïp töû ñöôïc taïo thaønh.
BAØI TAÄP SOÁ 5:
ÔÛ ruoài giaám 2n=8
a) Moät nhoùm teá baøo sinh duïc ñang thöïc hieän quaù trình giaûm
phaân coù taát caû 28 NST keùp.
Haõy xaùc ñònh:
- Nhoùm teá baøo naøy ñang ôû thôøi ñieåm naøo cuûa quaù trình
giaûm phaân.
- Soá löôïng teá baøo ôû thôøi ñieåm töông öùng.
b) Moät nhoùm teá baøo sinh duïc khaùc coù taát caû 512 NST ñang
phaân li veà 2 cöïc cuûa teá baøo.
Haõy xaùc ñònh:
- Soá löôïng teá baøo cuûa nhoùm.
- Soá teá baøo con khi nhoùm teá baøo treân keát thuùc phaân baøo.
Bieát raèng: Moïi dieãn bieán trong nhoùm teá baøo treân laø nhö nhau
vaø teá baøo chaát phaân chia bình thöôøng khi keát thuùc kì cuoái
cuûa moãi laàn phaân baøo.
GIAÛI BAØI 5
a) -Thôøi ñieåmtrong giaûm phaân coù NST keùp laø:
+ Laàn phaân baøo I: Cuoái kì trung gian, kì ñaàu, kì giöõa, kì sau, kì
cuoái
+ Laàn phaân baøo II: Kì ñaàu, kì giöõa
- Soá teá baøo ôû thôøi ñieåm töông öùng:
+ 128 : 8 = 16
15

16. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
+ Soá teá baøo con laø laø 16 khi ôû caùc thôøi ñieåm cuûa laàn phaân
baøo I Laø kì trung gian, kì ñaàu, kì giöõa kì sau
+ SoáTeá baøo con laø 32 khi ôû kì cuoái laàn phaân baøo I va økì
ñaàu kì giöõa cuûa laàn phaân baøo II.
b) – Soá löôïng teá baøo sinh duïc cfoù 512 NST ñang phaân li veà 2
cöïc cuûa teá baøo
Teá baøo sinh duïc trong giaûm phaân coù NST ñôn phaân li veà 2
cöïc teá baøo laø ñang ôû kì sau cuûa laàn phaân baøo II --> Moãi
teá baøo con chöùa 8 NST ñôn . Soá teá baøo ôû thôøi ñieåm naøy
laø
512 : 8 = 64
- Soá löôïng teá baøo con khi keát thuùc phaân baøo laø: 64 x 2 =
128
PHÒNG GIÁO DỤC ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN NĂM
HỌC 2007-2008
MÔN SINH HỌC 9
Thời gian: Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Câu 1: ( 3 đ) Một đoạn mạch ARN có trình tự các nuclêôtít như sau:
- A - U - G - X - U - A - X - G - U -
a. Xác định trình tự các nuclêôtít trong đoạn gen đã tổng ra đoạn mạch ARN trên?
b. Tính số lượng từng loại nuclêôtít của gen.
c. Nếu đoạn gen đó nhân đôi 1 lần thì cấu trúc của các đoạn mới được tạo ra như thế
nào?
Câu 2: (2đ) ADN là gì? Vì sao ADN có tính đa dạng và đặc thù?
Câu 3: (3đ) Ở chuột tính trạng màu lông do gen nằm trên NST thường quy định.
Lông sám trội hoàn toàn so với lông đen.
Cho một chuột đực giao phối hai chuột cái khác nhau, thu được tổng số tổ hợp giao
tử từ 2 phép lai là 6.
Biết số loại giao tử của cá thể cái thứ nhất nhiều hơn số loại giao tử của cá thể cái
thứ 2.
a) Biện luận để xác định kiểu gen, của các cá thể nói trên.
b) Lập sơ đồ cho mỗi phép lai.
16

17. OÂN THI HOÏC SINH GIOÛI
Câu 4: (3 đ) Ở người bệnh teo cơ do gen lặn d nằm trên NST giới tính X quy định,
gen D quy định tính trạng bình thường. Cho người nữ có kiểu gen dị hợp kết hôn
với người nam bình thường thì con cái sinh ra sẽ như thế nào ?
Câu 5: (3đ)
Ở cà chua, cây cao (A) trội so với cây thấp (a) , quả đỏ (B) trội so với quả vàng (b).
Cho ph ép lai sau:
P: Cao, đỏ x cao, đỏ
F1: 3 cao, đỏ : 1 thấp, vàng
Em hãy cho biết phép lai trên tuân theo quy luật di truyền nào ? biện luận và viết sơ
đồ lai. Cho biết gen quy định tính trạng nằm trên NST thường ?
Câu 6 : ( 3đ) Nêu ý nghĩa sinh học của quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ
tinh?
Câu 7: (3 đ) Có 5 tế bào của vịt nhà nguyên phân một số lần bằng nhau và đã sử
dụng của môi trường nội bào 2800 NST. Các tế bào con tạo ra có chứa tất cả 3200
NST.
Xác định:
a). Số NST lưỡng bội của vịt nhà?
b). Số lần nguyên phân của mỗi tế bào?
c). Số tâm động trong các tế bào con được tạo ra?
H ẾT
17

18. PHÒNG GIÁO DỤC ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2007-2008
MÔN SINH HỌC 9
Thời gian: Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao
đề)
Câu 1: (3 điểm)
Cho ví dụ về lai một cặp tính trạng trong trường hợp trội không hoàn
toàn và trội hoàn toàn? Viết sơ đồ lai từ P đến F2 để minh họa? Giải thích vì
sao có sự giống và khác nhau đó?
Câu 2: (3 điểm)
Nêu ý nghĩa sinh học của quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh?
Câu 3: (3 điểm)
Lai hai dòng ruồi giấm thuần chủng, con cái có kiểu hình bình thường
với con đực có kiểu hình hoang dại. F1 thu được tất cả có kiểu hình hoang dại.
Cho F1 giao phối với nhau, F2 thu được: các con cái có 50% kiểu hình bình
thường, 50% kiểu hình hoang dại. Các con đực tất cả 100% có kiểu hình
hoang dại.
Hãy xác định đặc điểm di truyền của gen quy định kiểu hình hoang dại?
Biết rằng mỗi gen quy định 1 tính trạng. Các gen quy định kiểu hình bình
thường và hoang dại không ảnh hưởng đến sức sống của cơ thể.
Câu 4: (3 điểm)
Quá trình tổng hợp ADN, và quá trình tổng hợp ARN khác nhau cơ bản
ở những điểm nào?
Câu 5: (3 điểm)
Có 5 tế bào của vịt nhà nguyên phân một số lần bằng nhau và đã sử
dụng của môi trường nội bào 2800 NST. Các tế bào con tạo ra có chứa tất cả
3200 NST.
Xác định:
a). Số NST lưỡng bội của vịt nhà?
b). Số lần nguyên phân của mỗi tế bào?
c). Số tâm động trong các tế bào con được tạo ra?
Câu 6: ( 3 đ) Một đoạn mạch ARN có trình tự các nuclêôtít như sau:
- A - U - G - X - U - A - X - G - U -
a. Xác định trình tự các nuclêôtít trong đoạn gen đã tổng ra đoạn mạch ARN trên?
b. Tính số lượng từng loại nuclêôtít của gen.
c. Nếu đoạn gen đó nhân đôi 1 lần thì cấu trúc của các đoạn mới được tạo ra như
thế nào?
Câu 7: (2đ) ADN là gì? Vì sao ADN có tính đa dạng và đặc thù?
18

19. H ẾT
19

20. ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
Môn : Sinh học lớp 9
Năm học : 2007-2008
Phần I : Trắc nghiệm: Chọn câu trả lời đúng
Câu 1: Hiện tượng di truyền liên kết là do:
a)Các gen tự do tổng hợp trong quá trình thụ tinh
b)Các gen phân ly độc lập trong giảm phân
c)Các gen quy định các tính trạng nằm trên các NST khác nhau
d)Các gen quy định các tính trạng nằm trên cùng một cặp NST
Câu 2: Gen A bị đột biến thành gen a. Gen a dài hơn gen A là 3.4A0
.
Đây là đột biến gen dạng :
a)Mất cặp nuclêôtit b)Thêm cặp nuclêôtit
c)Thay cặp nuclêôtit d)Cả b và c đều đúng
Câu 3: Một gen có A = T = 100 nuclêôtit, G=X =300 nuclêôtit. Số
nuclêôtit của gen này là :
a) N= 400 Nu b) N= 800 Nu c) N= 1200 Nu d)N= 600 Nu
Câu 4: Kết thúc quá trình giảm phân, số NST có trong mỗi tế bào con
là:
a)Lưỡng bội ở trạng thái kép b)Lưỡng bội ở trạng thái đơn
c) Đơn bội ở trạng thái đơn d) Đơn bội ở trạng thái kép
Câu 5: Phép lai nào sau đây được xem là phép lai phân tích ở ruồi
giấm:
a)Thân xám, cánh dài x Thân đen, cánh dài
b)Thân đen, cánh ngắn x Thân đen, cánh ngắn
c)Thân xám,cánh dài x Thân xám, cánh dài
d)Thân xám,cánh dài x Thân đen,cánh ngắn
Câu 6: Số tâm động có trong một tế bào ở người có chu kì nguyên phân
là:
A) 92 tâm động b) 69 tâm động c) 46 tâm động d) 23 tâm động
Câu 7: Sự tổng hợp ARN xảy ra ở đâu?
a) Trong nhân tế bào c) Trong môi trường nội bào
b) Tại các NST d) Cả a và b
Câu 8: Đường kính của vòng xoắn AND là :
a) 10A0
b) 20A0
c) 34A0
d) 35A0
Câu 9: Khi x tế bào mẹ có bộ nhiễm sắc thể 2n nguyên phân k lần thì
tổng số nhiễm sắc thể đơn mới do môi trường nội bào cung cấp có công thức :
a) 2n(2k
-1) b) x . 2n(2k
-1) c) 2n(2k
-2) d) x . 2n(2k
-2)
Câu 10: Một gen có chiều dài phân tử 10200A0
, số lượng Nu Ađênin
chiếm 20%, số lượng liên kết H có trong gen là :
a) 7200 b) 600 c) 7800 d) 3600
20

21. Phần II: Tự luận:( 15 điểm)
Câu 1: (3 điểm)
Hãy so sánh kết quả lai phân tích F1 trong hai trường hợp di truyền độc
lập và di truyền liên kết của hai cặp tính trạng.
Câu 2: (3 điểm )
Biến dị tổ hợp là gì ? Có ý nghĩa gì trong tiến hóa và chọn giống ? Tại
sao ở các loài sinh sản giao phối, biến dị tổ hợp phong phú hơn nhiều so với
các loài sinh sản vô tính ?
Câu 3: ( 3 điểm )
Nêu bản chất hóa học và chức năng của gen.
Câu 4: ( 3 điểm )
Nêu một số thành tựu và triển vọng của nhân giống vô tính trong ống
nghiệm ở cây trồng và động vật.
Câu 5 : ( 3 điểm)
Có 2 gen nhân đôi một số lần không bằng nhau và đã tạo ra 20 gen con.
Biết số lần nhân đôi của gen I nhiều hơn so với gen II.
a) Xác định số lần nhân đôi và số gen con tạo ra của mỗi gen
b) Gen I và gen II đều có 15% Ađênin. Gen I dài 3060A0
, gen II có 2400
nuclêôtit. Xác định số lượng từng loại nuclêôtit môi trường cung cấp
cho gen I nhân đôi. Số liên kết hyđrô bị phá vỡ khi gen II nhân đôi.
Đề THI CHọN HọC SINH GIỏI
Năm học 2007 - 2008
môn thi : sinh học - lớp 9
Thời gian làm bài : 120 phút ( không kể thời gian giao đề )
Câu I : ( 1,5 điểm )
Thế nào là di truyền liên kết và nguyên nhân của nó ?
Câu III : ( 2,0 điểm )
Giải thích vì sao bộ nhiễm sắc thể đặc trưng của những loài sinh sản hữu
tính lại được duy trì ổn định qua các thế hệ ?
Câu IV : ( 2,0 điểm )
Mô tả quá trình tự nhân đôi của phân tử ADN ?
Câu V : ( 3,0 điểm )
Lai giữa hai dòng ruồi giấm, người ta thu được kết quả như sau:
21

22. 140 cá thể có thân xám, lông ngắn
142 cá thể có thân xám, lông dài
138 cá thể có thân đen, lông ngắn
139 cá thể có thân đen, lông dài
Cho biết một gen quy định một tính trạng, các gen nằm trên các nhiễm
sắc thể thường khác nhau, thân xám và lông ngắn là hai tính trạng trội.
Hãy giải thích kết quả và lập sơ đồ lai ./.
Phßng gi¸o dôc ®µo t¹o §Ò THI HäC SINH GiáI cÊp huyÖn
22

23. M¤N: SINH HäC 9
N¨m häc 2008 – 2009
(Thêi gian lµm bµi 120 phót)
I.PhÇn tr¾c nghiÖm.(4®iÓm)
Khoanh trßn vµo mét ch÷ c¸i tríc c©u tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng.
C©u1: Nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét cÆp tÝnh tr¹ng,Men®en ®· ph¸t
hiÖn ®îc:
A. §Þnh luËt ph©n li ®éc lËp.
B. §Þnh luËt ®ång tÝnh.
C. §Þnh luËt ®ång tÝnh vµ ®Þnh luËt ph©n tÝnh.
D. §Þnh luËt ®ång tÝnh, ®Þnh luËt ph©n tÝnh vµ ®Þnh luËt ph©n li ®éc
lËp.
C©u 2: C¬ së tÕ bµo häc cña ®Þnh luËt ph©n li ®éc lËp lµ:
A. F1 lµ c¬ thÓ lai nhng t¹o giao tö thuÇn khiÕt.
B. Sù ph©n li ®éc lËp vµ tæ hîp tù do cña c¸c cÆp NST trong qu¸ tr×nh
gi¶m ph©n t¹o giao tö.
C. Sù ph©n li vµ tæ hîp NST trong gi¶m ph©n vµ thô tinh dÉn ®Õn sù
ph©n li vµ tæ hîp cña c¸c cÆp gen.
D. Sù ph©n li ®éc lËp vµ tæ hîp tù do cña c¸c cÆp tÝnh tr¹ng.
C©u 3: Trong qu¸ tr×nh ph©n bµo nhiÔm s¾c thÓ ®îc quan s¸t râ nhÊt díi
kÝnh hiÓn vi ë k× nµo?
A. K× ®Çu. B. K× sau.
C. K× gi÷a. D. K× cuèi.
C©u 4: Cã 4 tÕ bµo sinh dôc ®ùc ë giai ®o¹n chÝn tham gia gi¶m ph©n sÏ
t¹o ra bao nhiªu tinh trïng?
A. 24. B. 16. C.8 .
D. 4.
C©u 5: ADN con ®îc t¹o ra theo nguyªn t¾c b¸n b¶o tån nghÜa lµ:
A. Trong hai ADN con cã mét ADN cã hai m¹ch ®¬n cò vµ mét ADN cã hai
m¹ch ®¬n míi.
B. Trong hai ADN con cã mét ADN cã hai m¹ch ®¬n cò vµ mét ADN cã mét
m¹ch ®¬n cò, mét m¹ch ®¬n míi.
C. Mçi m¹ch cña ADN con cã 1/2 lµ nguyªn liÖu cò, 1/2 lµ nguyªn liÖu míi.
D. C¶ hai ADN con ®Òu cã mét m¹ch ®¬n cò cña mÑ, mét m¹ch ®¬n míi ®-
îc t¹o ra bëi c¸c nuclª«tit tù do cña m«i trêng.
C©u 6: Lo¹i ARN nµo truyÒn ®¹t th«ng tin di truyÒn quy ®Þnh cÊu tróc cña
pr«tªin tõ ADN trong nh©n tÕ bµo tíi rib«x«m ë tÕ bµo chÊt.
A. mARN B. tARN
C. rARN D. tARN vµ mARN
C©u7: ë ruåi dÊm 2n = 8, qu¸ tr×nh nguyªn ph©n tõ mét hîp tö cña ruåi giÊm
t¹o ra 8 tÕ bµo míi. Hái sè lîng nhiÔm s¾c thÓ ®¬n ë k× cuèi ®ît nguyªn
ph©n tiÕp theo lµ:
23

24. A. 64 B. 128 C. 256 D.
512
C©u 8: C¨n cø vµo tr×nh tù nu cña mét gen tríc vµ sau ®ét biÕn cho biÕt
d¹ng ®ét biÕn gen ®· x¶y ra:
- Tríc ®ét biÕn: A-A-T-G-X-T-A-X-G-G-A-T-X-G- ...
| | | | | | | | | | | | | |
T -T-A-X-G-A-T-G-X-X-T-A-G-X-...
- Sau ®ét biÕn: A-A-T-G-X-T-A-X-G-G-T-T-X- G-.
| | | | | | | | | | | | | |
T -T-A-X-G-A-T-G-X-X-A-A-G-X-...
A. MÊt mét cÆp nuclª«tit C. Thay cÆp nuclª«tit b»ng cÆp
nclª«tit kh¸c
B. Thªm mét cÆp nuclª«tit D. §¶o vÞ trÝ mét cÆp nuclª«tit
C©u 9:
Hình bên, tế bào 1đang ở kì
nào của chu kì tế bào?
A. Kì trung gian B. Kì đầu
C. Kì giữa D. Kì sau
C©u 10: Gen cã chiÒu dµi lµ 10200
nu, nu lo¹i A chiÕm 20% sè nu cña
gen, hái sè liªn kÕt hi®r« cña gen lµ bao nhiªu?
A. 7200 B. 600
C.7800 D. 3600
C©u 11: Qóa tr×nh tæng hîp mét ph©n tö pr«tªin cã sù tham gia cña 150 lît
tARN, hái gen m· hãa pr«tªin ®ã cã sè nu lµ bao nhiªu?
A. 450 B.453
C.900 D. 906
C©u 12: Mêi tÕ bµo sinh dôc s¬ khai nguyªn ph©n liªn tiÕp 5 ®ît. TÊt c¶ c¸c
tÕ bµo con ®Òu trë thµnh tÕ bµo sinh trøng. HiÖu suÊt thô tinh cña trøng lµ
10%. Sè hîp tö ®îc t¹o thµnh lµ:
A. 16 B. 32
C.64 D. 128
C©u 13: ë mét loµi thùc vËt gen A quy ®Þnh hoa ®á tréi hoµn toµn so víi
gen a quy ®Þnh hoa tr¾ng. Lai c©y hoa ®á víi c©y hoa ®á F1 xuÊt hiÖn c¶
c©y hoa ®á vµ c©y hoa tr¾ng. KiÓu gen cña 2 c©y P lµ:
24

25. A. Aa x Aa B. AA x aa
C. Aa x aa D. Aa x AA
C©u 14: Khi hai c¬ thÓ bè mÑ ®Òu cã n cÆp gen dÞ hîp n»m trªn n cÆp
nhiÔm s¾c thÓ kh¸c nhau, sè kiÓu tæ hîp giao tö ë ®êi F1 lµ:
A. 2n
B. 3n
C. 4n
D.2n
hoÆc 3n
C©u 15: ë ngêi m¾t n©u: A, m¾t xanh: a, b×nh thêng:B, c©m ®iÕc: b. Hai
cÆp gen nµy ph©n li ®éc lËp víi nhau.
Cã hai vî chång ®Òu m¾t n©u, b×nh thêng, sinh ®îc mét ®øa con m¾t xanh
vµ c©m ®iÕc. KiÓu gen cña hai vî chång nãi trªn lµ:
A. AaBB x AABb B. AaBb x AABb
C. AaBb x AaBb D. AABB x AaBb
C©u 16: ë mét loµi thùc vËt gen A quy ®Þnh c©y cao tréi hoµn toµn so víi
gen a quy ®Þnh c©y thÊp, gen B quy ®Þnh qu¶ trßn tréi hoµn toµn so víi gen
b quy ®Þnh qu¶ bÇu. C¸c gen quy ®Þnh tÝnh tr¹ng ph©n li ®éc lËp. Cho
c©y cao, qu¶ trßn lai ph©n tÝch FB thu ®îc tØ lÖ kiÓu h×nh 1:1. KiÓu gen
cña c©y ®em lai lµ:
A. AaBB B. Aabb
C. AaBb D.Cả A và B
II. PhÇn tù luËn:(16 ®iÓm)
A. LÝ thuyÕt:(8 ®iÓm)
C©u 1:(2®iÓm)
Ph©n lo¹i c¸c lo¹i biÕn dÞ di truyÒn vµ biÕn dÞ kh«ng di truyÒn?
C©u 2:(4®iÓm)
Tr×nh bµy cÊu tróc ho¸ häc vµ cÊu tróc kh«ng gian cña ADN? T¹i sao nãi
cÊu tróc ADN chØ cã tÝnh æn ®Þnh t¬ng ®èi?
C©u 3:(2®iÓm)
CÊu tróc nµo lµ vËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo? C¬ chÕ æn ®Þnh
vËt chÊt ®ã qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ c¬ thÓ?
B. Bµi tËp:
C©u 1:(4,5®iÓm)
Lai hai ruåi dÊm thuÇn chñng th©n x¸m, c¸nh ng¾n vµ th©n ®en, c¸nh
dµi, F1 thu ®îc toµn ruåi th©n x¸m, c¸nh dµi. Cho ruåi F1 t¹p giao ë F2 thu ®îc
101 ruåi th©n x¸m, c¸nh ng¾n, 199 ruåi th©n x¸m, c¸nh dµi vµ 100 ruåi th©n
®en, c¸nh dµi.
a. BiÖn luËn viÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2?
b. Ph¶i chän ruåi kh¸c cã kiÓu gen vµ kiÓu h×nh thÕ nµo ®Ó khi lai víi
ruåi F1 ë trªn thu ®îc thÕ hÖ con cã tû lÖ 3 ruåi th©n x¸m, c¸nh dµi:1 ruåi
th©n x¸m, c¸nh ng¾n
BiÕt mçi tÝnh tr¹ng do mét gen quy ®Þnh.
C©u 2:(3,5®iÓm)
25

26. XÐt mét nhãm tÕ bµo sinh giao tö, mçi tÕ bµo xÐt mét cÆp gen dÞ hîp
dµi 5100 A0
n»m trªn mét cÆp nhiÔm s¾c thÓ t¬ng ®ång. Gen tréi A n»m
trªn nhiÔm s¾c thÓ thø nhÊt cã1200 A®ªnin,gen lÆn a n»m trªn nhiÔm s¾c
thÓ thø hai cã1350 A®ªnin.
a. TÝnh sè nuclª«tit mçi lo¹i trªn mçi gen.
b. Khi tÕ bµo ë vµo k× gi÷a cña gi¶m ph©n I, sè lîng tõng lo¹i nuclª«tit cña
c¸c gen trong tÕ bµo lµ bao nhiªu?
c. NÕu cã mét sè tÕ bµo trong nhãm tÕ bµo sinh giao tö x¶y ra ®ét biÕn
dÞ béi ë cÆp nhiÔm s¾c thÓ chøa gen nãi trªn th× khi nhãm tÕ bµo kÕt
thóc gi¶m ph©n sè lîng tõng lo¹i nuclª«tit trong mçi lo¹i giao tö lµ bao
nhiªu?
DE THI HỌC SINH GIỎI
Năm học 2009-2010
Môn: sinh học 9. Thời gian: 90 phút
Câu 1: (2đ) Phân biệt NST thường và NST giới tính về cấu tạo và chức
năng.
Câu 2: (1.5đ)Di truyền liên kết là gì? Hiện tượng này đã bổ sung cho quy
luật phân li độc lập của men đen như thế nào?
Câu 3: (2,5đ) Tại sao phương pháp sinh sản hữu tính (trồng bằng hạt, giao
phối ở động vật, ở người) thường cho nhiều biến dị hơn sinh sản vô tính
(giâm cành, chiết cành)
Câu 4: (2đ)Cặp gen dị hợp tử là gì? Điểm khác nhau cơ bản giữa Alen trội
với Alen lặn trong cặp gen tương ứng. Muốn tạo ra cơ thể dị hợp tử người ta
làm thế nào?
Câu 5: (2đ) Cho biết ở 1 loài gà, hai cặp tính trạng về chiều cao chân và độ
dài cánh do gen nằm trên NST thường quy định và di truyền độc lập với nhau.
Gen A: Chân cao, gen a: chân thấp
Gen B: cánh dài, gen b: cánh ngắn
Người ta tiến hành lai phép lai và thu được kết quả như sau ở F1
37,5% số cá thể có chân cao ,cánh dài
37,5% số cá thể có chân thấp, cánh dài
12,5% số cá thể có chân cao, cánh ngắn
12,5% số cá thể có chân thấp, cánh ngắn.
a) Hãy biện luận và lập sơ đồ lai cho phép lai trên
b) Khi cho lai gà có chân cao, cánh dài thuần chủng với chân thấp, cánh
ngắn thì kết quả lai sẽ như thế nào?
ĐỀ THI 7
26

27. PHẦN I : TRĂC NGHIỆM KHÁCH QUAN ( 6 điểm ): Em hãy chọn phương
án trả lời đúng nhất
1/ Khái niệm tính trạng tương phản nghĩa là:
A . Các tính trạng khác nhau do cùng một gen qui định
B . Các gen khác nhau qui đnhj các tính trạng khác nhau
C . Các gen trong cùng một cặp gen alen qui định các tính trạng khác nhau của
cùng một tính trạng
D . Các tính trạng có biểu hiện đối lập ( tương phản ) với nhau
2/ Thể đồng hợp là :
A. Cá thể mang một cặp gen alen giống nhau
B. Cá thể mang một cặp gen alen không giống nhau
C. Cá thể mang cả 2 gen lặn về một cặp gen alen
D. Cá thể mang cả 2 gen trội về một cặp gen alen
3/Thể dị hợp là :
A. Cá thể mang một cặp gen alen giống nhau
B. Cá thể mang một cặp gen alen không giống nhau
C. Cá thể mang cả 2 gen lặn về một cặp gen alen
D. Cá thể mang cả 2 gen trội về một cặp gen alen
4/ Kiểu gen là :
A. Tập hợp toàn bộ các gen trong một tế bào
B. Các gen mà con cái nhận được từ thế hệ bố mẹ
C. Kiểu gen qui định kiểu hình của sinh vật
D. Gen trội qui định kiểu hình trội , gen lặn qui định kiểu hình lặn
5/ Biết tỷ lệ phân ly kiểu hình ở thế hệ lai là 9: 3 :3 : 1 thì có thể kết luận :
A. Có sự di truyền độc lập giũa các cặp gen tương ứng
B. Có sự phân ly độc lập giữa các cặp gen tương ứng
C. Đời con có 16 kiểu tổ hợp về kiểu hình
D. Mỗi bên bố mẹ đều cho 4 loại giao tử
6/ Định luật phân ly độc lập xác định qui luật di truyền của :
A. Các cặp gen alen nằm trên cùng một cặp nhiễm sắc thể đồng dạng
B. Các cặp gen alen nằm trên các cặp nhiễm sắc thể đồng dạng khác nhau
C. Hai cặp gen alen nằm trên 2 cặp nhiễm sắc thể đồng dạng khác nhau
D. Một cặp gen nằm trên đôi nhiễm sắc thể thưòng ,một cặp gen nằm trên
đôi nhiễm sắc thể giới tính .
7/ Điều kiện quan trọng nhất để nghiệm đúng địng luật phân ly độc lập
của MenDen là :
A. Khảo sát một số lượng lớn cá thể
B. Một gen qui định một tính trạng
C. Mỗi cặp gen nằm trên một cặp nhiễm sắc thể đồng dạng khác nhau
D. Các cá thể thế hệ P phải thuần chủng
8/ Nếu đời con F1 thu được là đồng tính thì theo qui luật di truyền của
Menden ta có thể khẳng định :
27

28. A. Bố mẹ thuần chủng về tính trạng đem lai
B. Tính trạng biểu hiện ở F1 là tính trạng trội
C. Nếu tính trạng biểu hiện ở F1 là tính trạng có ở bố hoặc mẹ thì tính
trạng đó là tính trạng trội
D. Chỉ A ,B đúng
E. Chỉ A ,C đúng
9/ Cơ chế của biến dị tổ hợp xuất hiện trong sinh sản hữu tính là :
A. Các cặp nhiễm sắc thể đồng dạng phân ly trong giãm phân và tổ hợp
ngẫu nhiên của nhiều loại giao tử trong thụ tinh
B. Các gen phân ly độc lập trong giảm phân và tổ hợp tự do trong thụ tinh
C. Kết quả của giảm phân và thụ tinh
D. Các gen tổ hợp lại trong quá trình sinh sản và thể hiện ra tính di truyền
sinh vật
10/ Ý nghĩa sinh học của định luật phân ly độc lập của Menden là :
A. Giúp giải thích tính đa dạng của sinh giới
B. Nguồn nguyên liệu của các thí nghiệm lai giống
C. Cơ sở của quá trình tiến hoá và chọn lọc
D. Tập hợp các gen tốt vào cùng một kiểu gen
11/ Crômatít (Nhiễm sắc tử chị em )chỉ tồn tại khi :
A. Nhiễm sắc thể ở trạng thái đơn
B. Nhiễm sắc thể ở trạng thái kép
C. Nhiễm sắc thể ở trạng thái sợi mảnh đơn
D. Nhiễm sắc thể khi phân ly về 2 cực
12/ Trong tế bào lưõng bội bình thường của một loài , có bao nhiêu cặp
NST thường
A. 2n cặp .
B. n cặp
C. n -1 cặp
D. n + 1 cặp
13/Điểm khác nhau cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân là :
A. Nguyên phân chỉ xảy ra ở tế bào sinh dưỡng còn giảm phân chỉ xảy ra ở
tế bào sinh dục
B. Nguyên phân chỉ trãi qua 1 lần phân bào còn giảm phân trãi qua 2 lần
phân bào .
C. Từ 1 tế bào mẹ qua nguyên phân cho 2 tế bào con , còn qua giảm phân
cho 4 tế bào con
D. Bộ NST của tế bào con ở nguyên phân là 2n , còn ở giảm phân là n
E. Tất cả đều đúng
14/ Số lượng NST trong 1 tế bào sinh dưỡng bình thường là :
A. 1n nhiễm sắc thể đơn
B. 2n nhiễm sắc thể kép
C. 2n nhiễm sắc thể đơn
28

29. D. 1n nhiễm sắc thể kép
15/Ở người 2n =46 , số lượng NST trong 1 tế bào ở kỳ trước và kỳ giữa
của nguyên phân là :
A. 46 NST đơn
B. 46 NST kép
C. 23 NST kép
D. 23 NST đơn
16/ Số lượng NST trong 1 tế bào ở kỳ đầu giảm phân II là :
A. 1n NST đơn
B. 2n NST kép
C. 2n NST đơn
D. 1n NST kép
17/ Ở ruồi giấm 2n =8 ,số lượng NST trong 1 tế bào ruồi giấm ở kỳ sau
nguyên phân là :
A. 8 nhiễm sắc thể đơn
B. 8 nhiễm sắc thể kép
C. 16 nhiễm sắc thể đơn
D. 16 nhiễm sắc thể kép
PHẦN II : TỰ LUẬN (4 điểm )
Câu 2: Cho biết bộ NST của tế bào ruòi giấm 2n=8 . Có 6 tế bào lưỡng bội
của ruồi giấm đi vào nguyên phân liên tiếp 4 đợt , các tế bào con sinh ra vẫn
nguyên phân bình thường.Hãy cho biết ?
1/ Tổng số tế bào con được tạo thành sau lần nguyên phân cuói cùng ?
2/ Môi trường nội bào phải cung cấp nguyên liêu tương đương với bao nhiêu
NST đơn ở trạng thái chưa tự nhân đôi để hình thành nên bộ NST của các tế
bào con ?
3/ Vào kỳ giữa và kỳ cuối của nguyên phân trong mỗi tế bào có bao nhiêu sợi
cơ bản ,sợi nhiễm sắc ,Crôma tít , tâm động ,NST đơn ,NST kép ?
Câu 3: Cho biết mỗi gen qui định 1 tính ,trôi hoàn toàn .Hãy tìm số nhóm kiểu
gen, tỷ lệ kiểu gen, số nhóm kiểu hình ,tỷ lệ kiểu hình ,số hợp tử tạo ra ở
F1trong phép lai bố và mẹ đều dị hợp n cặp gen ?
Câu 4: Ở Đậu Hà Lan gen A qui định hạt vàng,gen a qui định hạt xanh
Gen B qui định hạt trơn ,gen b qui định hạt nhăn .Các
gen phân li độc lập .
a/ Nếu bố và mẹ đều mang gen dị hợp về 2 tính thì đời con F1 có tỷ lệ kiểu
gen ,kiểu hình như thế nào ?
b/ Biện luận để tìm kiểu gen của bố và mẹ nếu đời con F1 phân tính theo tỷ lệ
3:3:1:1.Yêu cầu thử lại bằng sơ đồ lai ,thống kê tỷ lệ kiểu gen ,kiểu hình của
F1 ?
29

30. ĐỀ THI 8
MÔN: SINH HỌC LỚP 9
THỜI GIAN: 150 PHÚT (Không kể phát đề)
A. ĐỀ BÀI.
Câu 1: 4 điểm
Hãy phát biểu nội dung của quy luật phân li và quy luật phân li độc lập. So
sánh hai quy luật này?
Câu 2: 4 điểm
a. Mô tả cấu trúc không gian của phân tử ADN. Hệ quả của nguyên tắc bổ
sung được biểu hiện ở những điểm nào?
b. ARN được tổng hợp trên khuôn mẫu của gen như thế nào?
Câu 3: 4 điểm
a. Nêu cơ chế hình thành thể đa bội hay hiện tượng đa bội hoá.
b. T¹i sao ®ét biÕn thêng cã h¹i cho b¶n th©n sinh vËt? Nªu vai trß vµ ý
nghÜa cña ®ét biÕn gen trong thùc tiÔn s¶n xuÊt?
Câu 4: 4 điểm
Ở một loài côn trùng, tính trạng mắt đen trội so với tính trạng mắt nâu. Gen
quy định tính trạng nằm trên nhiễm sắc thể thường.
Khi cho giao phối giữa cá thể có mắt đen với cá thể có mắt nâu thu được F1
đều có mắt xám.
a. Hãy nêu đặc điểm di truyền của tính trạng màu mắt nói trên và lập sơ đồ
lai
b. Cho 1 cá thể mắt đen giao phối với một cá thể khác, thu được 50% mắt
đen: 50% mắt xám. Hãy biện luận và lập sơ đồ lai.
c. Cho 1 cá thể mắt nâu giao phối với 1 cá thể khác, thu được 50% mắt nâu:
50% mắt xám. Hãy biện luận và lập sơ đồ lai.
ĐỀ THI 9
Môn : SINH HỌC LỚP 9
Thời gian làm bài : 150 phút
Câu 1: ( 2,0 điểm)
Tế bào một loài sinh vật có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội được kí hiệu: Aa
Bb Dd XY .
a) Hãy xác định tên và giới tính của loài này ?
b) Khi tế bào này giảm phân thì sẽ tạo ra bao nhiêu loại giao tử ?
c) Hãy viết kí hiệu các nhiễm sắc thể khi tế bào đang ở vào : Kì đầu 1 và
kì cuối 2 của giảm phân .
Câu 2: ( 1,0 điểm)
30

31. Có một tế bào mầm phân bào liên tiếp 5 đợt, được môi trường nội bào
cung cấp
744 nhiễm sắc thể . Các tế bào con sinh ra đều giảm phân tạo thành tinh
trùng.
a) Xác định bộ nhiễm sắc thể 2n.
b) Xác định số lượng tinh trùng được tạo thành từ các tế bào con.
Câu 3: ( 1,5 điểm)
Cho một đoạn phân tử ADN dưới đây :
Mạch 1: 5/
... G T T A G A T A G X G ... G X X X A T G T A ... 3/
Mạch 2: 3/
... X A A T X T A T X G X ... X G G G T A X A T ... 5/
a) Viết thứ tự các đơn phân của mARN được tổng hợp từ mạch 2 .
b) Nếu đoạn ADN trên có chứa 1 gen ; mạch khuôn là mạch 1. Hãy :
- Giải thích để xác định chiều của mạch khuôn và giới hạn của gen ?
- Viết thứ tự các Ribônuclêôtit tương ứng của mARN được tổng hợp từ
gen trên.
Câu 4: ( 1,0 điểm)
Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật ?
Câu 5: ( 1,0 điểm)
Ở cây ngô dị hợp về 2 cặp gen, tự thụ phấn qua 5 thế hệ thì tỷ lệ cây dị
hợp 2 cặp gen ở thế hệ F5 là bao nhiêu ?
Biết 2 cặp gen nói trên nằm trên 2 cặp nhiễm sắc thể thường khác nhau .
Câu 6: (1,5 điểm)
Một phân tử ADN tự nhân đôi 3 đợt , đã được môi trường nội bào cung
cấp là
21 000 Nuclêôtit.
a) Tính chiều dài của phân tử ADN ra Ăngstrông mét ?
b) Tính số lượng các loại Nuclêôtit của ADN này ; biết trong phân tử
ADN này có Nuclêôtit loại T = 30 % số Nuclêôtit ?
Câu 7 : ( 2.0 điểm )
Gen D có 186 Nuclêôtit loại Guanin và có 1068 liên kết Hiđro . Gen đột
biến d hơn gen D một liên kết Hiđro, nhưng chiều dài của hai gen bằng
nhau ,
a) Đây là dạng đột biến nào và liên quan đến bao nhiêu cặp Nu ?
b) Xác định số lượng từng loại Nu trong gen D và gen d ?
31

32. ĐÁP ÁN ĐỀ 1
Câu 1: ( 3 đ) a. Trình tự các Nuclêôtít trong đoạn gen là:
Mạch khuôn: - T - A - X - G - A - T - G - X - A –
Mạch bổ sung: - A - T - G - X - T - A - X - G - T – (0,5 đ)
b. (0,5 đ) A = T = 5 (Nuclêôtít)
G = X = 4 (Nuclêôtít)
c. Gen nhân đôi 1 lần tạo 2 gen con có cấu trúc giống hệt gen mẹ. Vậy cấu trúc
của 2 đoạn gen mới được tạo ra như sau:
- Đoạn gen thứ nhất: (0,75 đ)
Mạch 1: - T - A - X - G - A - T - G - X - A –
Mạch 2: - A - T - G - X - T - A - X - G - T –
- Đoạn gen thứ hai: (0,75 đ)
Mạch 1: - T - A - X - G - A - T - G - X - A –
Mạch 2: - A - T - G - X - T - A - X - G - T –
Câu 2 : (2 đ)
* Khái niệm ADN: (1 đ)
- ADN thu ộc loại axít Nuclêic, được cấu tạo từ các nguyên tố chính C, H, O, N và
P. (0, 5đ)
- ADN là đại phân tử, có kích thước và khối lượng lớn, có thể dài đến hàng trăm
Micrômét và khối lượng lớn đạt đến hàng triệu, hàng chục triệu đơn vị cácbon. ADN
là cấu trúc đa phân mà đơn phân là các Nuclêôtít : A, T, G, X (0, 5đ)
* AND có tính đa dạng và đặc thù vì :
- Tính đặc thù : ADN của mỗi loài được đặc thù bởi số lượng thành phần và trình tự
sắp xếp của các Nuclêôtít. (0, 5đ)
- Tính đa dạng : Là so sự sắp xếp khác nhau của 4 loại Nuclêôtít A, T, G, X tạo
thành 2 mạch đơn của phân tử ADN. (0, 5đ)
Câu 3 : (3 đ)
a) Theo đề bài ta có : Lông xám trội hoàn toàn so với lông đen
Quy ước gen : Gọi gen A là gen quy định tính trạng lông xám kiểu hình lông
xám được quy định bởi các kiểu gen : AA hoặc Aa (0, 25đ)
Gọi gen a quy định tính trạng lông đen KH lông đen do kiểu gen aa quy định
(0, 25đ)
Theo đề bài tổng số hợp tử được tạo ra từ 2 phép lai là 6
6 tổ hợp = 4 tổ hợp + 2 tổ hợp
( = 2 giao tử x 2 giao tử) + ( 2 giao tử x 1 giao tử ) (0, 5đ)
Mà 1 cá thể đực cùng tham gia với 2 phép lai suy ra cá thể đực phải tạo ra 2 loại
giao tử. vậy, cá thể đực phải mang kiểu gen dị hợp, có kiểu hình lông xám (Aa)
Mặt khác trong 2 cá thể cái đem lai, có một cá thể cái cho 2 loại giao tử và 1 cá thể
cái cho 1 giao tử. (0, 5đ)
Mà cá thể cái thứ nhất có số giao tử nhiều hơn số giao tử của cá thể thứ 2.
32

33. Suy ra : Cá thể cái thứ nhất cho 2 giao tử mang kiểu gen Aa, kiểu hình lông xám.
Cá thể cái thứ hai cho 1 loại giao tử mang kiểu gen AA (lông xám) hoặc aa (lông
đen).
(0, 5đ)
b) Sơ đồ lai (1 đ)
Phép lai giữa chuột đực và chuột cái thứ nhất :
P : Chuột đực Aa (lông xám) x Chuột cái Aa (lông xám)
Gp : A,a A,a
F1 1AA : 2 Aa : 1aa
( 3LX : 1LĐ)
Phép lai giữa chuột đực và chuột cái thứ hai :
Trường hợp 1 :
Nếu chuột cái thứ hai mang kiểu gen AA :
Sơ đồ lai :
P : Chuột đực Aa (lông xám) x Chuột cái AA (lông xám)
Gp : A,a A
F1 1AA : 1Aa
(100% xám)
Trường hợp 2:
Nếu chuột cái thứ hai mang kiểu gen aa:
Sơ đồ lai:
P : Chuột đực Aa (lông xám) x Chuột cái aa (lông đen)
Gp : A,a a
F1 1Aa : 1aa
(1xám: 1 đen)
Câu 4: (3 đ)
Theo đề ra ta có : XD
( bình thường ) ; Xd
( teo cơ ) ( 0,5đ)
Sơ đồ lai : P : XD
Xd
( bình thường ) X XD
Y ( bình thường )
( 1đ)
G : XD
, Xd
↓ XD
, Y
F1 : 1 XD
XD
: 1 XD
Y : 1 XD
Xd
: 1Xd
Y
gái : trai : gái : trai
( 2 con gái bình thường : 1 con trai bình thường : 1 con trai teo
cơ ) ( 1,5đ)
Câu 5: (3đ)
Biên luận:
Theo đề: tính trạng cao, đỏ trội so với thấp, vàng, mỗi gen quy định một tính trạng
các gen nằm trên NST thường. (0,25 đ)
P: Cao, đỏ x Cao, đỏ được 3 cao, đỏ : 1 thấp, vàng = 4 tổ hợp (0,25 đ)
nếu cao, đỏ là thuần chủng thì kết quả phép lai là 100% kiểu hình khác đề cho (loại)
(0,25 đ)
33

34. Nếu cao, đỏ là không thuần chủng thì kết quả phép lai là 16 tổ hợp khác đề cho
(loại) (0,25 đ)
nếu một trong hai tính trạng là thuần chủng, tính trạng kia không thuần chủng thì
kết quả phép lai cũng không thể 3 cao, đỏ : 1 thấp, vàng. (0,25 đ)
mặt khác tính trạng cao, đỏ luôn đi với nhau, thấp, vàng luôn đi với nhau.
Vậy phép lai trên chỉ tuân theo quy luật di truyền liên kết gen, các gen cùng nằm
trên một NST liên kết với nhau. (0,75 đ)
Sơ đồ lai: (1 đ)
Sơ đồ lai : P :
AB
ab
( Cao, đỏ ) X
AB
ab
( Cao, đỏ )
G : AB , ab ↓ AB , ab
F1 : ( Kg ) : 1
AB
AB
: 2
AB
ab
: 1
ab
ab
Kiểu hình : 3 Cao, đỏ : 1 thấp, vàng
Câu 6: (3 đ)
 Ý nghĩa sinh học của quá trình nguyên phân:
(0,25 điểm) Nguyên phân là hình thức sinh sản của hợp tử,của tế bào sinh
dưỡng và tế bào sinh dục sơ khai.
(0,25 điểm) Cơ thể đa bào lớn lên nhờ nguyên phân. Khi các cơ quan của cơ
thể đạt khối lượng tới hạn thì ngừng sinh trưởng, lúc này nguyên phân bị ức
chế
(0,25 điểm) Nhờ sự tự nhân đôi của NST ở kì trung gian và sự phân li đồng
đều của NST ở kì sau của nguyên phân, bộ NST 2n của loài được duy trì ổn
định qua các thế hệ tế bào của một cơ thể và qua các thế hệ sinh vật của những
loài sinh sản vô tính.
 Ý nghĩa sinh học của quá trình giảm phân:
(0,25 điểm) Giảm phân là hình thức sinh sản của tế bào sinh dục (noãn bào
bậc 1, tinh bào bậc 1) xảy ra ở thời kì chín của tế bào này.
(0,25 điểm) Nhờ sự phân li của NST trong cặp tương đồng xảy ra trong giảm
phân, số lượng NST trong giao tử giảm xuống còn n NST.nên khi thụ tinh, bộ
NST 2n của loài lại được phục hồi.
(0,25 điểm) Sự trao đổi chéo giữa 2 crômatit trong cặp NST kép tương đồng
xảy ra ở kì đầu,sự phân li độc lập và tổ hợp tự do giữa những NST kép trong
cặp tương đồng xảy ra ở kì sau của giảm phân 1 đã tạo ra nhiều loại giao tử
khác nhau là cơ sở cho sự xuất hiện biến dị tổ hợp.
 Ý nghĩa sinh học của quá trình thụ tinh
(0,25 điểm) Thụ tinh là sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tửu cái, thực chất
là sự kết hợp hai bộ NST đơn bội n để tạo thành bộ NST lưỡng bội 2n của hợp
tử.
(0,25 điểm) Thụ tinh là cơ chế hình thành hợp tử, từ đó phát triển thành cơ thể
mới.
34

35. (0,5 điểm) Sự kết hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử khác nhau làm cho bộ
NST của loài tuy vẫn ổn định về măt số lượng, hình dạng, kích thước nhưng
lại xuất hiên dưới dạng những tổ hợp mới, tạo ra nhiều biến dị tổ hợp, làm
tăng tính đa dạng của sinh giới.
Kết luận (0,5 điểm) Sự kết hợp 3 quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh đã
duy trì ổn định bộ NST đặc trưng cho mỗi loài giao phối qua các thế hệ cơ thể, đồng
thời còn tạo ra nguồn biến dị tổ hợp phong phú cho quá trình tiến hoá và chọn giống.
Câu 7: (3 đ)
a. Số NST lưỡng bội của vịt nhà : (1 điểm)
Số NST trong 5 tế bào mẹ(bằng số NST trong các tế bào con trừ đi số
NST môi trường cung cấp)
3200 – 2800 = 400 (NST)
Số NST trong mỗi tế bào
2n = 400 : 5 = 80 (NST)
b. Số lần nguyên phân của mỗi tế bào:
Gọi k là số lần nguyên phân của mõi tế bào.
Suy ra số NST trong các tế bào con:
a . 2k
.2n = 3200 (0,75 điểm)
<=> 5. 2k
.80 = 3200
 2k
= 3200 : (5 . 80)
= 8 = 23
vậy k = 3. (0,75 điểm)
c. (0.5 điểm Số tâm động trong các tế bào con bằng số NST trong các tế
bào con và bằng 3200(tâm động)
ĐÁP ÁN ĐỀ 2
Câu1: (3 điểm)
35

36. Ví dụ:(0,25 điểm)
Trội không hoàn toàn
P Đậu hà lan
Hạt vàng x Hạt xanh
F1 100% (Hạt vàng)
F1 x F1 => F2: ¾ hạt vàng : ¼ hạt
xanh
Sơ đồ lai minh hoạ:(0,75 điểm)
Quy ước gen: Gen A quy định hạt vàng
Gen a quy định hạt xanh
Ta có sơ đồ lai:
P AA x aa
G A a
F1 Aa (100%)
Gen A át hoàn toàn gen a nên F1
biểu hiện 100% hạt vàng.
F1 x F1 Aa x Aa
G A,a A,a
F2 ¼AA : 2/4Aa : ¼ aa
( ¾ hạt vàng : ¼ hạt xanh)
Ví dụ:(0,25 điểm)
Trội không hoàn toàn
P Hoa phấn
Hoa đỏ x hoa trắng
F1 100% (hoa hồng)
F1 xF1 => F2:1/4 hoa đỏ:2/4 hoa
hồng :¼ hoa trắng
Sơ đồ lai minh hoa:(0,75 điểm)
Quy ước gen: Gen B quy định hoa đỏ
Gen b quy định hoa trắng
Ta có sơ đồ lai:
P BB x bb
G B b
F1 Bb( 100% )
Gen B không át hoàn toàn gen b nên F1
biểu hiện 100% hoa hồng.
F1 xF1 Bb x Bb
G B, b B, b
F2 1/4BB : 2/4Bb : ¼ bb
(1/2 hoa đỏ : 2/4 hoa hồng : ¼
hoa trắng)
Giải thích:
(0,25 điểm) P đều thuần chủng(kiểu gen đồng hợp) nên chỉ cho một loại giao tử. Do đó F1 chỉ
có một kiểu gen duy nhất là Aa hay Bb. Vì vậy F1 đều đồng tính.
(0,25 điểm) F1 đều có kiểu gen dị hợp nên khi giảm phân cho hai loại giao tử A và a, B và b
trên số lượng lớn, 2 loại giao tử này có tỉ lệ ngang nhau nên trong thụ tinh, sự kết hợp ngẫu
nhiên đều cho ra 4 kiểu tổ hợp, 3 kiểu gen với tỉ lệ 1 AA : 2 Aa : 1 aa hay( 1 BB : 2 Bb : 1 bb).
(0,25 điểm) Vì A át hoàn toàn a nên F1 thu được 100% hạt vàng, F2 kiểu gen AA và Aa cho hạt
vàng còn aa cho hạt xanh nên tỉ lệ phân ly kiểu hình ở F2 là 3 hạt vàng 1 hạt xanh.
(0,25 điểm) Vì B át không hoàn toàn b nên ở F1 thu được 100% hoa hồng, ở F2 kiểu gen BB
cho hoa đỏ, Bb cho hoa hồng, bb cho hoa trắng nên tỉ lệ phân ly kiểu hình ở F2 là 1 hoa đỏ : 2
hoa hồng : 1 hoa trắng.
Câu 2: (3 điểm)
 Ý nghĩa sinh học của quá trình nguyên phân:
(0,25 điểm) Nguyên phân là hình thức sinh sản của hợp tử,của tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh
dục sơ khai.
(0,25 điểm) Cơ thể đa bào lớn lên nhờ nguyên phân. Khi các cơ quan của cơ thể đạt khối
lượng tới hạn thì ngừng sinh trưởng, lúc này nguyên phân bị ức chế
36

37. (0,25 điểm) Nhờ sự tự nhân đôi của NST ở kì trung gian và sự phân li đồng đều của NST ở kì
sau của nguyên phân, bộ NST 2n của loài được duy trì ổn định qua các thế hệ tế bào của một cơ
thể và qua các thế hệ sinh vật của những loài sinh sản vô tính.
 Ý nghĩa sinh học của quá trình giảm phân:
(0,25 điểm) Giảm phân là hình thức sinh sản của tế bào sinh dục (noãn bào bậc 1, tinh bào bậc
1) xảy ra ở thời kì chín của tế bào này.
(0,25 điểm) Nhờ sự phân li của NST trong cặp tương đồng xảy ra trong giảm phân, số lượng
NST trong giao tử giảm xuống còn n NST.nên khi thụ tinh, bộ NST 2n của loài lại được phục
hồi.
(0,5 điểm) Sự trao đổi chéo giữa 2 crômatit trong cặp NST kép tương đồng xảy ra ở kì đầu,sự
phân li độc lập và tổ hợp tự do giữa những NST kép trong cặp tương đồng xảy ra ở kì sau của
giảm phân 1 đã tạo ra nhiều loại giao tử khác nhau là cơ sở cho sự xuất hiện biến dị tổ hợp.
 Ý nghĩa sinh học của quá trình thụ tinh
(0,25 điểm) Thụ tinh là sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tửu cái, thực chất là sự kết hợp hai
bộ NST đơn bội n để tạo thành bộ NST lưỡng bội 2n của hợp tử.
(0,25 điểm) Thụ tinh là cơ chế hình thành hợp tử, từ đó phát triển thành cơ thể mới.
(0,5 điểm) Sự kết hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử khác nhau làm cho bộ NST của loài tuy vẫn
ổn định về măt số lượng, hình dạng, kích thước nhưng lại xuất hiên dưới dạng những tổ hợp
mới, tạo ra nhiều biến dị tổ hợp, làm tăng tính đa dạng của sinh giới.
 Kết luận (0,5 điểm) Sự kết hợp 3 quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh đã duy
trì ổn định bộ NST đặc trưng cho mỗi loài giao phối qua các thế hệ cơ thể, đồng thời còn
tạo ra nguồn biến dị tổ hợp phong phú cho quá trình tiến hoá và chọn giống.
Câu 3: (3 điểm)
(0,25 điểm) F1 100% kiểu hìng hoang dại chứng tỏ kiểu hình hoang dại là tính trang trội, kiểu
hình bình thường là tính trạng lặn
(0,25 điểm) F2 có tỉ lệ phân li 150 kiểu hình hoang dại, 50 kiểu hình bình thường tương ứng tỉ
lệ 3 :1, nghiệm đúngquy luật MenĐen. Chứng tỏ F1 dị hợp về 1 cặp gen và P thuần chủng,đồng
hợp về cặp gen này.
(0,5 điểm) Mặt khác F2 thu được 100% con đực có kiểuhình hoang dại, không có kiểu hình
bình thường. Chứng tỏ cặp gen quy định kiểu hình này phải nằm trên cặp NST giới tính XY và
di truyền liên kết với giới tính.
(1 điểm) quy ước gen: Gen A quy định kiểu hình hoang dại
Gen a quy định kiểu hình bình thường
Sơ đồ minh hoạ:
P XA
YA
x Xa
Xa
(kiểu hình hoang dại) (kiểu hình bình thường)
G XA
, YA
Xa
, Xa
F1 XA
Xa
, Xa
YA
(1 điểm) F1 xF1 XA
Xa
x Xa
YA
G XA
, Xa
Xa
, YA
F2 XA
Xa
, Xa
Xa
, Xa
YA
, XA
YA
37

38. (50% cái hoang dại : 50% cái bình thường :100% đực hoang dại)
Câu 4: (3 điểm)(0,5 điểm cho mỗi ý so sánh)
Câu 5 (3 điểm)
c. Số NST lưỡng bội của vịt nhà : (1 điểm)
Số NST trong 5 tế bào mẹ(bằng số NST trong các tế bào con trừ đi số NST môi
trường cung cấp)
3200 – 2800 = 400 (NST)
Số NST trong mỗi tế bào
2n = 400 : 5 = 80 (NST)
d. Số lần nguyên phân của mỗi tế bào:
Gọi k là số lần nguyên phân của mõi tế bào.
Suy ra số NST trong các tế bào con:
a . 2k
.2n = 3200 (0,75 điểm)
<=> 5. 2k
.80 = 3200
 2k
= 3200 : (5 . 80)
= 8 = 23
vậy k = 3. (0,75 điểm)
e. (0.5 điểm Số tâm động trong các tế bào con bằng số NST trong các tế bào con và
bằng 3200(tâm động)
Câu 6: ( 3 đ) a. Trình tự các Nuclêôtít trong đoạn gen là:
Mạch khuôn: - T - A - X - G - A - T - G - X - A –
Mạch bổ sung: - A - T - G - X - T - A - X - G - T – (0,5 đ)
 Quá trình tổng hợp ADN.
-Xảy ra trên toàn bộ hai nạch đơn
của phân tử ADN.
-Nguyên liệu tổng hợp là 4 loại
nuclêôtit A,T,G,X.
-Nguyên tắc tông hợp là nguyên tắc
bổ sung A – T, G – X và nguyên
tắc giữ lại một nửa.
-Enzim xúc tác chủ yếu là ADN-
pôlimelaza
-Kết quả từ 1 ADN mẹ tạo ra 2
ADN con giống hệt ADN mẹ.
-Tổng hợp ADN là cơ chế đảm bảo
truyền đạt thông tin di truyền cho
các thế hệ sau được ổn định.
 Quá trình tổng hợp ARN:
-Xảy ra trên từng gen riêng rẽ ở tại
một mạch đơn của gen
- Nguyên liệu tông hợp là 4 loại
nuclêôtit A,U,G,X
- Nguyên tắc tổng hợp là NTBS : A
– U, G – X.và nguyên tắc khuôn
mẫu.
- Enzim xúc tác chủ yếu là ARN
pôlimelaza.
- Kết quả mỗi lần tổng hợp tạo ra 1
ARN có số lượng, thành phần, trật
tự các đơn phân giống mạch bổ
sung của gen,chỉ khác T được thay
bằng U
- Tổng hợp ARN đảm bảo cho các
gen cấu trúc riêng rẽ thực hiên tổng
hợp prôtêin.
38

39. b. (0,5 đ) A = T = 5 (Nuclêôtít)
G = X = 4 (Nuclêôtít)
c. Gen nhân đôi 1 lần tạo 2 gen con có cấu trúc giống hệt gen mẹ. Vậy cấu trúc của 2 đoạn
gen mới được tạo ra như sau:
- Đoạn gen thứ nhất: (0,75 đ)
Mạch 1: - T - A - X - G - A - T - G - X - A –
Mạch 2: - A - T - G - X - T - A - X - G - T –
- Đoạn gen thứ hai: (0,75 đ)
Mạch 1: - T - A - X - G - A - T - G - X - A –
Mạch 2: - A - T - G - X - T - A - X - G - T –
Câu 7 : (2 đ)
* Khái niệm ADN: (1 đ)
- ADN thu ộc loại axít Nuclêic, được cấu tạo từ các nguyên tố chính C, H, O, N và P. (0, 5đ)
- ADN là đại phân tử, có kích thước và khối lượng lớn, có thể dài đến hàng (0, 5đ) Micrômét
và khối lượng lớn đạt đến hàng triệu, hàng chục triệu đơn vị cácbon. ADN là cấu trúc đa phân
mà đơn phân là các Nuclêôtít : A, T, G, X
* AND có tính đa dạng và đặc thù vì :
- Tính đặc thù : ADN của mỗi loài được đặc thù bởi số lượng thành phần và trình tự sắp xếp
của các Nuclêôtít. (0, 5đ)
- Tính đa dạng : Là so sự sắp xếp khác nhau của 4 loại Nuclêôtít A, T, G, X tạo thành 2 mạch
đơn của phân tử ADN. (0, 5đ)
ĐÁP ÁN 3
MÔN: SINH
Thời gian : 90 phút
Câu 1: (2 điểm )
Nêu được khái niệm : 0.5 điểm
Phân biêt thường biến và đột biến:
Thường biến Đột biến
Khái
niệm
-Là những biến đổi kiểu hình
của cùng một kiểu gen(0.25đ)
Là những biến đổi về vật chất di
truyền (ADN hoặc NST)(0.25đ)
Nguyên
nhân
-Do điều kiện sống của môi
trường thay đổi (0.25đ)
Do những tác nhân trong hay
ngoài tế bào (0.25đ)
Tinh chất -Là biến dị không di truyền -Là biến dị di truyền được
39

40. được (0.125đ)
-Xuất hiện đồng loạt theo
hướng xác định-Có lợi
(0.125đ)
(0.125đ)
-Xuất hiện riêng lẽ, không xác
định-Có lợi, có hại hoặc trung
tính (0.125đ)
Vai trò Giúp sinh vật thích nghi với
sự thay đổi của môi trường
(0.25đ)
Tạo nguồn nguyên liệu cho chọn
giống và tiến hoá.(0.25đ)
Câu 3: (1.5điểm)
+ ADN là khuôn mẫu →mARN. (0.25đ)
+ mARN là khuôn mẫu →Prôtêin. (0.25đ)
+ Prôtêin tương tác với môi trường →Tính trạng. (0.25đ)
Bản chất:
+Trình tự Nuclêôtit/ADN →trình tự Nuclêôtit/mARN→trình tự axit amin/phân tử
Prôtêin.Prôtêin tham gia cấu trúc và hoạt động sinh lý→tính trạng..
(0.75đ)
Sơ đồ : Xét ở cặp NST 21
P: 2NST cặp 21 x 2NST cặp 21
Gp : 2NST cặp 21( giao tử đột biến) 1NST cặp 21
F : 3 NST 21 (Ba nhiễm) ( 1.0đ)
Ngoài 35 tuổi phụ nữ không nên sinh con vì: Con sinh ra dễ mắc các bệnh và tật di
truyền,đặc biệt là nguy cơ mắc bệnh Đao rất lớn. (0.5đ )
Câu 5:( 3điểm)
a)Xét từng cặp tính trạng :
+ Vàng/Xanh =3/1 ,suy ra hạt vàng trội hơn hạt xanh
Quy ước : A: hạt vàng, a:hạt xanh (0.25 đ)
+Trơn/ Nhăn= 3/1,suy ra hạt trơn trội hơn hạt nhăn
Quy ước: B : hạt trơn, b: hạt nhăn (0.25đ)
+F2 thu được theo tỉ lệ các tính trạng là 9:3:3:1 suy ra F2 có 16 kiểu gen→F1 cho 4
giao tử→ F1dị hợp hai cặp gen.(AaBb) (1.0đ)
Sơ đồ lai:
F1xF1 : AaBb x AaBb (0.25đ)
GF1: AB,Ab,aB,ab AB,Ab,aB,ab (0.25đ)
F2 : 9A-B-(9hạt vàng trơn)
3A-bb(3hạt vàng nhăn)
3aaB-(3 hạt xanh trơn)
1aabb(1 hạt xanh nhăn) (0.25đ)
b) F1 có kiểu gen AaBb(vàng trơn)→P phải thuần chủng 2 cặp gen.
40

41. Có 2 trường hợp xảy ra: (0.25đ)
TH1 : AABB x aabb ( 0.25đ)
TH2 : Aabb x aaBB (0.25đ)
Đáp án 4
Câu I : ( 1,5 điểm )
- Di truyền liên kết : Là hiện tượng di truyền mà các cặp tính trạng có sự phụ thuộc
vào nhau. Sự di truyền của các cặp tính trạng này kéo theo sự di truyền của các cặp tính
trạng khác.
( 0,5
đ)
- Nguyên nhân :
+ Do các cặp gen quy định các cặp tính trạng cùng nằm trên một cặp NST tương
đồng (hay trên mỗi NST có mang nhiều gen khác nhau).
( 0,5 đ)
+ Các gen trên 1 NST cùng phân li và cùng tổ hợp với nhau trong giảm phân và
trong thụ tinh.
( 0,5 đ)
Câu II : ( 1,5 điểm )
Tự thụ phấn hoặc giao phối gần lại gây ra hiện tượng thoái hoá ở nhiều loài nhưng
lại không gây ảnh hưởng ở một số loài khác vì:
- Tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật ở nhiều loài
thường dẫn đến hiện tượng thoái hoá là do các gen lặn (thường có hại) chuyển từ trạng
thái dị hợp (chưa gây hại) sang trạng thái đồng hợp gây hại. ( 0,75 đ)
- Một số loài thực vật tự thụ phấn nghiêm ngặt (đậu Hà lan, cà chua...), động vật
thường xuyên giao phối gần (chim bồ câu, cu gáy...) không bị thoái hoá khi tự thụ phấn
hay giao phối gần vì hiện tại chúng đang mang những cặp gen đồng hợp không gây hại
cho chúng. ( 0,75 đ)
Câu III : ( 2,0 điểm )
Bộ nhiễm sắc thể đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính lại được duy trì ổn
định qua các thế hệ là do:
- Kết quả của quá trình nguyên phân là từ 1 TB mẹ cho ra 2 TB con có bộ NST
giống như bộ NST của tế bào mẹ ( 2n NST ). Do vậy nguyên phân là phương thức sinh
sản của tế bào, truyền đạt và ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào
trong quá trình phát sinh cá thể.
(0,5 đ)
41

42. - Kết quả của quá trình giảm phân là từ 1 TB mẹ ( tế bào sinh dục ở thời kỳ chín)
với 2n NST , qua 2 lần phân bào liên tiếp, tạo ra 4 TB con đều mang bộ NST đơn bội ( n
NST), nghĩa là số lượng NST ở TB con giảm đi một nửa so với TB mẹ. Các TB con này
là cơ sở để hình thành giao tử.
( 0,5 đ)
- Qua thụ tinh đã có sự tổ hợp ngẫu nhiên giữa một giao tử đực ( tinh trùng ) với
một giao tử cái ( trứng) tạo thành hợp tử có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội được phục hồi
có nguồn gốc từ bố và mẹ.
( 0,5 đ )
Như vậy bộ nhiễm sắc thể đặc trưng của những loài sinh sản hữu tính lại được duy
trì ổn định qua các thế hệ là nhờ sự phối hợp các quá trình nguyên phân, giảm phân và
thụ tinh (0,5 đ)
Câu IV : ( 2,0 điểm )
Quá trình tự nhân đôi của phân tử ADN :
- Phân tử ADN có cấu trúc 2 mạch Nuclêôtit bổ sung cho nhau, nhờ đó ADN có một
đặc tính quan trọng là tự nhân đôi ( sao chép) đúng mẫu ban đầu
(0,5 đ)
- Quá trình tự nhân đôi của ADN diễn ra trong nhân TB, tại các NST trong kỳ trung
gian, lúc này NST ở dạng sợi mảnh, dãn xoắn
(0,5 đ)
- Khi bắt đầu quá trình tự nhân đôi, phân tử ADN tháo xoắn, 2 mạch đơn tách nhau
dần dần và các Nuclêotit trên mỗi mạch đơn sau khi tách ra lần lượt liên kết với các
Nuclêotit tự do trong môi trường nội bào theo NTBS để hình thành mạch mới
(0,5 đ)
- Khi quá trình tự nhân đôi kết thúc, 2 phân tử ADN con được tạo thành rồi đóng
xoắn, sau này chúng phân chia cho 2 TB con thông qua quá trình phân bào
( 0,25 đ)
- Trong quá trình tự nhân đôi của phân tử ADN có sự tham gia của một số Enzim và
một số yếu tố khác có tác dụng tháo xoắn, tách mạch, giữ mạch ở trạng thái duỗi, liên
kết các Nuclêotit với nhau
(0,25 đ)
Câu V : ( 3,0 điểm )
F2 có tỷ lệ 140 : 142 : 138 : 139 xấp xỉ 1 : 1 : 1 : 1
(0,25 đ)
Theo đề bài, ta quy ước gen:
- Về màu thân: Gen A : thân xám; Gen a : thân đen
42

43. - Về đọ dài lông: Gen B : lông ngắn ; Gen b : lông dài
(0,25 đ)
Phân tích từng tính trạng ở con lai F1 :
- Về màu thân: thân xám = 140 + 142 = 282 xấp xỉ 1 xám
thân đen 138 + 139 277 1 đen
(0,25 đ)
Đây là tỷ lệ phép lai phân tích. Suy ra có 1 cơ thể lai mang tính lặn thân đen ( aa) và cơ
thể còn lại mang kiểu gen dị hợp Aa ( thân xám)
P : Aa ( xám) x aa ( đen)
(0,25 đ)
- Về độ dài lông: lông ngắn = 138 + 140 = 278 xấp xỉ 1 ngắn
lông dài 142 + 139 281 1 dài
(0,25 đ)
Đây là tỷ lệ phép lai phân tích. Suy ra có 1 cơ thể lai mang tính lặn lông dài ( bb) và cơ
thể còn lại mang kiểu gen dị hợp Bb ( lông ngắn)
P : Bb ( lông ngắn) x bb ( lông dài)
(0,25 đ)
Tổ hợp 2 tính trạng, có 1 trong 2 sơ đồ lai sau:
P : AaBb ( thân xám, lông ngắn) x aabb ( thân đen, lông dài)
P : Aabb ( thân xám, lông dài) x aaBb ( thân đen, lông ngắn)
* Sơ đồ lai 1:
(0,75 đ)
P : AaBb ( thân xám, lông ngắn) x aabb ( thân đen, lông dài)
GP : AB, Ab , aB , ab ab
F1 : 1AaBb , 1 Aabb , 1aaBb , 1aabb
Kiểu hình: 1 xám, ngắn : 1 xám, dài : 1 đen, ngắn : 1 đen dài
* Sơ đồ lai 2:
(0,75 đ)
P : Aabb ( thân xám, lông dài) x aaBb ( thân đen, lông ngắn)
GP : Ab , ab aB , ab
43

44. F1 : 1AaBb , 1 Aabb , 1aaBb , 1aabb
Kiểu hình: 1 xám, ngắn : 1 xám, dài : 1 đen, ngắn : 1 đen dài
Phßng gi¸o dôc ®µo t¹o ®¸p ¸n 5
§Ò THI HäC SINH GiáI cÊp huyÖn
M¤N: SINH HäC 9
N¨m häc 2008 – 2009
(Thêi gian lµm bµi 120 phót)
I.PhÇn tr¾c nghiÖm.(4®iÓm)
Mçi c©u tr¶ lêi ®óng cho 0,25 ®iÓm.
1.C 5. D 9.A 13.A
2.C 6. A 10.C 14.C
3.C 7. B 11.D 15.C
4.B 8. C 12.B 16.A
II. PhÇn tù luËn:(16 ®iÓm)
A. LÝ thuyÕt:(8 ®iÓm)
C©u 1: Ph©n lo¹i c¸c lo¹i biÕn dÞ di truyÒn vµ biÕn dÞ kh«ng di truyÒn?
§¸p ¸n §iÓm
* BiÕn dÞ di truyÒn:
a. BiÕn dÞ tæ hîp
b. §ét biÕn:
- §ét biÕn gen:
Gåm c¸c d¹ng: MÊt mét hoÆc mét sè cÆp nuclª«tit.
Thªm mét hoÆc mét sè cÆp nuclª«tit.
§¶o vÞ trÝ mét hoÆc mét sè cÆp nuclª«tit.
Thay thÕ mét hoÆc mét sè cÆp nuclª«tit nµy b»ng mét
hoÆc mét sè cÆp nuclª«tit kh¸c.
- §ét biÕn nhiÔm s¾c thÓ:
+ §ét biÕn cÊu tróc nhiÔm s¾c thÓ:
Gåm c¸c d¹ng: MÊt ®o¹n nhiÔm s¾c thÓ.
LÆp ®o¹n nhiÔm s¾c thÓ.
§¶o ®o¹n nhiÔm s¾c thÓ.
ChuyÓn ®o¹n nhiÔm s¾c thÓ.
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
44

45. + §ét biÕn sè lîng nhiÔm s¾c thÓ.
Gåm c¸c d¹ng: §ét biÕn dÞ béi.
§ét biÕn ®a béi.
* BiÕn dÞ kh«ng di truyÒn:
Thêng biÕn.
Chó ý: NÕu chØ kÓ tªn ®ét biÕn gen chØ cho 0,25®iÓm. NÕu ph©n lo¹i ®-
îc 2 lo¹i ®ét biÕn gen trë lªn cho thªm 0,25®iÓm.
NÕu chØ kÓ tªn ®ét biÕn NST cho 0,25®iÓm, chØ ph©n lo¹i ®ét
biÕn sè lîng vµ ®ét biÕn cÊu tróc NST, cho thªm 0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
C©u 2: Tr×nh bµy cÊu tróc ho¸ häc vµ cÊu tróc kh«ng gian cña ADN? T¹i sao nãi
ADN chØ cã tÝnh æn ®Þnh t¬ng ®èi?
§¸p ¸n §iÓm
* CÊu tróc hãa häc cña ADN.
- ADN (axit ®ª«xirib«nuclªic) ®îc cÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè chñ yÕu lµ: C, H, O,
N, P...
- ADN lµ ®¹i ph©n tö cã kÝch thíc vµ khèi lîng ph©n tö lín.
- ADN ®îc cÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n, ®¬n ph©n lµ c¸c nuclª«tit.
- Mét nuclª«tit gåm 3 thµnh phÇn: Axit ph«tphoric H3PO4, ®êng ®ª«xirib«
C5H10O4 vµ baz¬nitric, trong ®ã baz¬nitric lµ thµnh phÇn quan träng nhÊt. Cã 4
lo¹i baz¬nitric lµ A, T, G, X. Do c¸c nuclª«tit chØ kh¸c nhau ë thµnh phÇn
baz¬nitric nªn ngêi ta dïng tªn baz¬nitric ®Ó gäi tªn c¸c nuclª«tit.
- Thµnh phÇn, sè lîng trËt tù s¾p xÕp c¸c ®¬n ph©n ®· t¹o ra v« sè lo¹i ADN
kh¸c nhau tõ ®ã quy ®Þnh tÝnh ®a d¹ng cho sinh vËt.
* CÊu tróc kh«ng gian cña ADN.
- Do Oatx¬n vµ Cric c«ng bè n¨m 1953.
- ADN lµ mét chuçi xo¾n kÐp gåm hai m¹ch ®¬n song song xo¾n ®Òu quanh
mét trôc theo chiÒu tõ tr¸i sang ph¶i.
- Trªn mçi m¹ch ®¬n c¸c nuclª«tit liªn kÕt víi nhau b»ng liªn kÕt ho¸ trÞ bÒn
v÷ng gi÷a ®êng cña nuclª«tit nµy víi axit cña nuclª«tit bªn c¹nh.
- Gi÷a hai m¹ch ®¬n c¸c nuclª«tit liªn kÕt víi nhau b»ng liªn kÕt hi®r« theo
nguyªn t¾c bæ sung, trong ®ã mét baz¬nitric cã kÝch thíc lín ph¶i ®îc bï b»ng
mét baz¬nitric cã kÝch thíc nhá. A ®i víi T b»ng hai liªn kÕt hi®r«, G ®i víi X
b»ng ba liªn kÕt hi®r«. Do ®ã khi biÕt trËt tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tit trªn m¹ch
®¬n nµy cã thÓ suy ra trËt tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tit trªn m¹ch ®¬n kia.
- ADN xo¾n cã tÝnh chÊt chu k×, mçi chu k× xo¾n gåm 10 cÆp nu, cao 34A0
,
®êng kÝnh 20A0
.
- TØ lÖ (A+T)/(G+X) ®Æc trng cho loµi.
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
45

46. * TÝnh æn ®Þnh cña ADN chØ cã tÝnh chÊt t¬ng ®èi:
- CÊu tróc ADN æn ®Þnh nhê:
+ Trªn hai m¹ch ®¬n c¸c nuclª«tit liªn kÕt víi nhau b»ng liªn kÕt ho¸ trÞ bÒn
v÷ng.
+ Gi÷a hai m¹ch ®¬n c¸c nuclª«tit liªn kÕt víi nhau b»ng liªn kÕt hi®r« cã sè l-
îng rÊt lín.
- TÝnh æn ®Þnh cña ADN chØ cã tÝnh t¬ng ®èi v×:
+ Liªn kÕt hi®r« cã sè lîng lín nhng lµ liªn kÕt yÕu nªn khi khi cÇn liªn kÕt
hi®r« cã thÓ ®øt, hai m¹ch ®¬n cña ADN t¸ch nhau ra ®Ó ADN t¸i sinh vµ sao
m·.
+ ADN cã kh¶ n¨ng ®ét biÕn (®ét biÕn gen).
+ ë k× ®Çu gi¶m ph©n I cã thÓ x¶y ra hiÖn tîng b¾t chÐo trao ®æi ®o¹n t¹o
th«ng tin di truyÒn míi.
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
C©u 3: CÊu tróc nµo lµ vËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo? C¬ chÕ æn ®Þnh vËt
chÊt ®ã qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ c¬ thÓ?
§¸p ¸n §iÓm
* VËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo lµ nhiÔm s¾c thÓ.
* C¬ chÕ æn ®Þnh vËt chÊt ®ã qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ c¬
thÓ
- §èi víi loµi sinh s¶n h÷u tÝnh:
+ Qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo trong cïng mét c¬ thÓ, bé nhiÔm s¾c
thÓ ®îc duy tr× æn ®Þnh nhê c¬ chÕ nguyªn ph©n.
Sù kiÖn chÝnh lµ lµ sù nh©n ®«i nhiÔm s¾c thÓ ë k× trung gian vµ sù
ph©n li ®ång ®Òu nhiÔm s¾c thÓ ë k× sau ®¶m b¶o hai tÕ bµo con sinh ra cã
bé nhiÔm s¾c thÓ gièng hÖt mÑ.
+ Qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña c¬ thÓ bé nhiÔm s¾c thÓ ®îc duy tr× æn
®Þnh nhê sù kÕt hîp cña ba c¬ chÕ nguyªn ph©n, gi¶m ph©n vµ thô tinh.
C¸c sù kiÖn quan träng nhÊt lµ sù nh©n ®«i, ph©n li vµ tæ hîp nhiÔm s¾c
thÓ trong nguyªn ph©n vµ gi¶m ph©n, sù tæ hîp c¸c nhiÔm s¾c thÓ t¬ng ®ång
cã nguån gèc tõ bè vµ mÑ trong thô tinh ( gi¶m ph©n t¹o giao tö cã bé nhiÔm
s¾c thÓ ®¬n béi (n), thô tinh kh«i phôc l¹i bé nhiÔm s¾c thÓ lìng béi (2n).
- §èi víi loµi sinh s¶n sinh dìng: bé nhiÔm s¾c thÓ ®îc duy tr× æn ®Þnh qua
c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña c¬ thÓ ®Òu
nhê c¬ chÕ nguyªn ph©n.
Sù kiÖn chÝnh lµ lµ sù nh©n ®«i nhiÔm s¾c thÓ ë k× trung gian vµ sù
ph©n li ®ång ®Òu nhiÔm s¾c thÓ ë k× sau ®¶m b¶o hai tÕ bµo con sinh ra cã
bé nhiÔm s¾c thÓ gièng hÖt mÑ.
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,5®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
46

47. B. Bµi tËp:
C©u 1:
§¸p ¸n §iÓm
a. BiÖn luËn viÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2.
- X¸c ®Þnh tréi lÆn:
Lai hai ruåi dÊm thuÇn chñng th©n x¸m, c¸nh ng¾n vµ th©n ®en, c¸nh dµi, F1
thu ®îc toµn ruåi th©n x¸m, c¸nh dµi. VËy tÝnh tr¹ng th©n x¸m lµ tÝnh tr¹ng tréi,
th©n ®en lµ tÝnh tr¹ng lÆn, tÝnh tr¹ng c¸nh dµi lµ tÝnh tr¹ng tréi, c¸nh ng¾n lµ
tÝnh tr¹ng lÆn.(theo ®Þnh luËt ®ång tÝnh Men®en)
- Quy íc gen:
B: th©n x¸m b: th©n ®en
V: c¸nh dµi v: c¸nh ng¾n
- XÐt sù di truyÒn tÝnh tr¹ng mµu s¾c th©n:
ë F2 th©n x¸m : th©n ®en = 3:1. Suy ra c¶ bè vµ mÑ ®Òu cã kiÓu gen Bb
S§L: P: Th©n x¸m x Th©n x¸m
Bb x Bb
GP: B ; b B ; b
F1 TØ lÖ kiÓu gen: 1BB : 2Bb : 1bb
TØ lÖ kiÓu h×nh: 3 th©n x¸m: 1 th©n ®en
- XÐt sù di truyÒn tÝnh tr¹ng kÝch thíc c¸nh:
ë F2 c¸nh dµi : c¸nh ng¾n = 3:1. Suy ra c¶ bè vµ mÑ ®Òu cã kiÓu gen Vv
S§L: P: C¸nh dµi x C¸nh ng¾n
Vv x Vv
GP: V ; v V ; v
F1 TØ lÖ kiÓu gen: 1VV : 2Vv : 1vv
TØ lÖ kiÓu h×nh: 3 c¸nh dµi: 1 c¸nh ng¾n
- XÐt sù di truyÒn ®ång thêi c¶ hai tÝnh tr¹ng:
NÕu c¸c gen quy ®Þnh tÝnh tr¹ng ph©n li ®éc lËp th×:
(3 th©n x¸m: 1 th©n ®en) (3 c¸nh dµi: 1 c¸nh ng¾n) =
9th©n x¸m, c¸nh dµi:3th©n x¸m, c¸nh ng¾n:3th©n ®en, c¸nh dµi:1 th©n ®en, c¸nh
ng¾n
Nhng tØ lÖ ®Ò bµi lµ 1th©n x¸m, c¸nh ng¾n:2th©n x¸m, c¸nh dµi:1th©n ®en,
c¸nh dµi. VËy c¸c gen kh«ng ph©n li ®éc lËp mµ di truyÒn liªn kÕt.
- F1 dÞ hîp hai cÆp gen, F2 cã tØ lÖ ph©n li kiÓu h×nh lµ 1:2:1, suy ra F1 cã kiÓu
gen dÞ hîp tö chÐo Bv
bV
- Bè mÑ thuÇn chñng
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,5®iÓm
0,5®iÓm
0,25®iÓm
47

48. th©n x¸m, c¸nh ng¾n kiÓu gen Bv ; th©n ®en, c¸nh dµi cã kiÓu gen
bV
Bv bV
S§L: P: th©n x¸m, c¸nh ng¾n x th©n ®en, c¸nh dµi
Bv bV
Bv x bV
GP: Bv bV
F1: Bv
bV
( 100% th©n x¸m, c¸nh dµi)
F1 x F1: th©n x¸m, c¸nh dµi x th©n x¸m, c¸nh dµi
Bv x Bv
bV bV
GF1: Bv ; bV Bv ; bV
F2: Bv Bv bV
T LKG: 1 : 2 : 1
Bv bV bV
TLKH: 1th©n x¸m, c¸nh ng¾n:2th©n x¸m, c¸nh dµi:1th©n ®en, c¸nh
dµi.
b. Chän ruåi kh¸c ®Ó khi lai víi ruåi F1 ë trªn thu ®îc thÕ hÖ con cã tû lÖ 3
ruåi th©n x¸m, c¸nh dµi:1 ruåi th©n x¸m, c¸nh ng¾n.
ThÕ hÖ con cã kiÓu h×nh 100% th©n x¸m mµ ruåi F1 cã kiÓu gen Bb, vËy ruåi
®em lai chØ cho giao tö B, kiÓu gen lµ BB.
ThÕ hÖ con cã tû lÖ c¸nh dµi: c¸nh ng¾n= 3:1, suy ra c¶ bè vµ mÑ cã kiÓu gen
Vv.
VËy ruåi ®em lai cã kiÓu gen lµ BV (kiÓu h×nh th©n x¸m, c¸nh dµi)
Bv
P: th©n x¸m, c¸nh dµi x th©n x¸m, c¸nh dµi
Bv x BV
bV Bv
GP: Bv ; bV BV ; Bv
F1: BV Bv BV bV
T LKG: 1 : 1 : 1 : 1
Bv Bv bV Bv
TLKH: 3 th©n x¸m, c¸nh dµi:1 th©n x¸m, c¸nh ng¾n.
0,25®iÓm
0,5®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
48

49. C©u 2:
§¸p ¸n §iÓm
a. TÝnh sè nuclª«tit mçi lo¹i trªn mçi gen.
- Tæng sè nu cña mçi gen lµ: (5100 : 3,4). 2 = 3000 (nu)
- Sè nuclª«tit mçi lo¹i cña gen tréi A lµ:
A = T = 1200 (nu)
G = X = 3000 : 2 – 1200 = 300 (nu)
- Sè nuclª«tit mçi lo¹i cña gen lÆn a lµ:
A = T = 1350 (nu)
G = X = 3000 : 2 – 1350 = 150 (nu)
b. Khi tÕ bµo ë vµo k× gi÷a cña gi¶m ph©n I, sè lîng tõng lo¹i nuclª«tit cña
c¸c gen trong tÕ bµo lµ bao nhiªu?
- ë k× gi÷a cña gi¶m ph©n I nhiÔm s¾c thÓ ®· nh©n ®«i thµnh nhiÔm s¾c
thÓ kÐp, do ®ã gen trªn nhiÔm s¾c thÓ còng ®îc nh©n ®«i.
- Sè lîng tõng lo¹i nuclª«tit trong tÕ bµo t¹i thêi ®iÓm ®ã lµ:
A = T = (1200 + 1350) . 2 = 5100 (nu)
G = X = (300 + 150) . 2 = 900 (nu)
c. NÕu x¶y ra ®ét biÕn dÞ béi ë cÆp nhiÔm s¾c thÓ chøa gen nãi trªn th×
sè lîng tõng lo¹i nuclª«tit trong mçi lo¹i giao tö lµ bao nhiªu?
- NÕu mét sè tÕ bµo x¶y ra ®ét biÕn dÞ béi ë cÆp nhiÔm s¾c thÓ chøa gen
nãi trªn th× khi kÕt thóc qu¸ tr×nh gi¶m ph©n sÏ t¹o ra bèn lo¹i giao tö, trong ®ã
cã hai lo¹i giao tö b×nh thêng lµ A, a, hai lo¹i giao tö kh«ng b×nh thêng lµ Aa vµ
O.
- Sè nu mçi lo¹i trong c¸c giao tö lµ:
+ Giao tö A: A = T = 1200 (nu)
G = X = 300 (nu)
+ Giao tö a: A = T = 1350 (nu)
G = X = 150 (nu)
+ Giao tö Aa: A = T = 1200 + 1350 = 2550 (nu)
G = X = 300 + 150 = 450 (nu)
+ Giao tö O: A = T = 0 (nu)
G = X = 0 (nu)
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
0,25®iÓm
ĐÁP ÁN 6.
Năm học 2009-2010. Môn: sinh học 9 . Thời gian: 90 phút
Câu 1: (2đ)
NST thường NST giới tính
Cấu tạo - Có nhiều cặp trong tế bào lưỡng bội - Chỉ có 1 cặp trong tế bào lưỡng bội
49

50. (2n)
- Luôn sắp xếp thành những cặp
tương đồng
- Giống nhau giữa các thể đực và cá
thể cái trong loài.
(2n)
- Cặp XY là cặp không tương đồng
- Khác nhau giữa các thể đực và cá
thể cái trong loài.
Chức
năng
- Không quy định giới tính của cơ thể
- Chứa gen qui định tính trạng
thường, không liên quan đến giới
tính.
- Qui định giới tính
- Chứa gen qui định tính trạng có
liên quan yếu tố giới tính.
Câu 2(1.5đ): - Di truyền liên kết : Ghi nhớ Trang 43 SGK
- Nếu sự di truyền độc lập đã làm xuất hiện nhiều biến di tổ hợp thì di truyền
loieen kết lại hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp. Vì vậy di truyền liên kết đãm bảo cho
sự di truyền bền vững của từng nhóm tính trạng được quy định bởi các gen trên một
nhiễm sắc thể
Câu 3: (2,5đ)
- Phương pháp sinh sản hữu tính là sự kết hợp giữa 2 quá trình giảm phân và thụ
tinh: trong giảm phân tạo ra nhiều loại giao tử khác nhau về nguồn gốc NST và sự
kết hợp ngẫu nhiên của các loại giao tử, qua thụ tinh đã tạo ra các hợp tử mang
những tổ hợp NST khác nhau. => xuất hiện biến dị tổ hợp phong phú
- Phương pháp sinh sản vô tính: quá trình này dựa vào cơ chế nguyên phân của 2 tế
bào trong đó có sự nhân đôi của NST và AND, qua đó các đặc điểm di truyền
thường được sao chép nguyên vẹn sang cho các tế bào con nên ít có khả năng tạo
ra biến dị.
Câu 4(2đ): - Cặp gen dị hợp tự: 2 Alen của một cặp gen tương ứng khác nhau bởi số
lượng, thành phần, trình tự phân bố các Nuclêôtit, tồn tại ở một vị trí nhất định của một
cặp nhiễm sắc thể tương đồng.
-Điểm khác nhau:
+ Khác nhau về trình tự, số lượng, thành phần cac Nuclêôtit
+ Quy định các kiểu hình khác nhau
+ Alen trội có thể lấn át hoàn toàn hay không hoàn toàn Alen lặn
-Phương pháp:
+ Ở thực vật lai khác dòng đơn và lai khác dòng kép.
+ Ở động vật giao phối giữa các cá thể thuộc các giống khác nhau
Câu 5: (2đ)
a) Theo đề F1 có tỉ lệ 37,5% : 37,5% : 12,5% : 12,5% = 3:3:1:1
- Phân tích từng cặp tính trạng ở F1
+về chiều cao của chân:
Chân cao 37,5% +12,5% 50%
Chân thấp 37,5% +12,5% 50%
=> F1 có tỉ lệ của phép lai phân tích => chân cao là tính trạng trội có kiểu gen dị hợp
tử Aa, chân thấp là tính trạng lặn có kiểu gen đồng hợp tử aa.
+ về độ dài cánh:
50
= = = 1:1

51. cánh dài 37,5% +37,5% 75%
cánh ngắn 12,5% +12,5% 25%
=> F1 có tỉ lệ định luật phân li 3 trội : 1 lặn => bố mẹ đều có kiểu gen dị hợp tử Bb
- Tổ hợp 2 cặp tính trạng trên suy ra:
+ Một cơ thể p mang kiểu gen AaBb (chân cao, cánh dài)
+ Một cơ thể p mang kiểu gen aaBb (chân thấp, cánh dài)
Sơ đồ lai p: chân cao, cánh dài x chân thấp, cánh ngắn
b) Gà chân cao, cánh dài thuần chủng có kiểu gen là AABB
Gà chân thấp, cánh ngắn có kiểu gen là aabb
- Sơ đồ lai:
P: Thân cao, cánh dài (TC) X Thân thấp, cánh ngắn
AABB aabb
ĐÁP ÁN 7
PHẦN I TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN (6 ĐIỂM )
Mỗi câu 0,2 điểm :
PH ẦN II : TỰ LUẬN : (4 điểm )
CÂU CHỌN CÂU CHỌN CÂU CHỌN
1 C 11 B 21 D
2 A 12 C 22 E
3 B 13 E 23 B
4 A 14 C 24 A
5 C 15 B 25 D
6 B 16 D 26 C
7 C 17 C 27 E
8 E 18 E 28 E
9 A 19 B 29 A
10 A 20 D 30 C
51
= = = 3:1

52. Câu 1 : So sánh vòng tuần hoàn lớn và nhỏ ở người .
1/ Giống nhau :
+Đều có 2 phần : Phần dẫn máu đi và phần nhận máu về . Máu dẫn đi từ tim
theo động mạch , đỗ về tim theo tĩnh mạch .
+Động mạch xuất phát từ tâm thất , tĩnh mạch về tâm nhĩ
+ Đường đi của máu : Tim →Động mạch lớn →Động mạch vừa →Đông mạch
nhỏ →Mao mạch →Tĩnh mạch nhỏ →Tĩnh mạch vừa →Tĩnh mạch lớn →Tim (Tâm nhĩ
2/ Khác nhau :
Vòng tuần hoàn lớn Vòng tuần hoàn nhỏ
+Máu ra khỏi tim là máu đỏ tươi
.Xuất phát từ tâm tất trái theo động
mạch chủ
+Máu ra khỏi tim là máu đỏ thẩm
.Xuất phát từ tâm thất phải theo động
mạch phổi
+Máu trở về tim là máu đỏ thẩm theo
tĩnh mạch chủ đỗ vào tâm nhĩ phải
+Máu trở về tim là máu đỏ tươi theo
tĩnh mạch phổi đỗ vào tâm nhĩ trái
+Quá trình trao đổi khí diễn ra tại tế
bào ,mô cơ quan
+ Quá trình trao đổi khí diễn ra tại
phế nang của phổi
+Chức năng : Mang ôxi ,chât dinh
dưỡng đến cho tế bào ,nhận chất
thải ,khí cácbonich , chất độc từ tế
bào về tim
+Chức năng : Nhận ôxi từ không khí
vào máu và đưa về tim ,thải khí
cácbonich vào phế nang để tống ra
ngoài
Câu 2 :
a/ Tổng số tế bào con được tạo thành sau lần nguyên phân cuối cùng :
6 x 24
=96 ( Tế bào con )
b/ Số NST đơn mà môi trường nội bào phải cung cấp để tạo thành số tế bào con trong
quá trình nguyên phân nói trên là :
8 x 96 –(8 x 6)=720 (NST đơn )
c/ Số sợi cơ bản, sợi nhiễm sắc .crômatit, tâm động ,NST đơn ,NST kép trong 1 té bào
ở kỳ giữa và kỳ cuối nguyên phân là :
KỲ GIỮA KỲ CUỐI
SỐ SỢI CƠ BẢN 16 8
SỐ SỢI NHIỄM SẮC 16 8
CRÔMATIT 16 Không tồn tại
SỐ TÂM ĐỘNG 8 8
52

53. SỐ NST ĐƠN Không tồn tại 8
SỐ NST KÉP 8 Không tồn tại
Câu 3 :
+ Số nhóm kiểu gen : 3n
+Tỷ lệ kiểu gen : (1: 2 :1 )n
+Số nhóm kiểu hình : 2n
+ Tỷ lệ kiểu hình : (3 : 1)n
+ Số hợp tử tạo ra ở F1 : 4 n
Câu 4:
a/ Cả bố và mẹ đều mang gen dị hợp vè 2 tính ,vậy kiểu gen của cả bố và mẹ đều là :
AaBb
Ta có sơ đồ lai :
P : AaBb x AaBb
Gp: AB, Ab , aB , ab AB ,Ab , aB ab
F1 : Lập khung Pen net:
AB Ab aB ab
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
aB AaBB AaBb aaBB aaBb
ab AaBb Aabb aaBb aabb
Tỷ lệ kiểu gen F1 : 1AABB : 2AABb : 2AaBB : 4 AaBb: 1AAbb: 2Aabb:
1aaBB: 2aaBb : 1aabb
Tỷ lệ kiểu hình F1: 9A-B- : 3aaB- : 3A – bb : 1aabb
(9 Vàng trơn ) : (3 Xanh trơn ) : (3 Vàng nhăn ) : (1 Xanh nhăn )
b/ Theo bài ra ,Ta có :
P : ? x ?
F1 : 3 :3 : 1 : 1
Biện luận : Vì đời con F1 phân tính theo tỷ lệ ( 3 :3 ::1 :1) = ( 3 :1) (1 : 1 ).
Chứng tỏ rằng có một cặp tính trạng đời F1 phân tính theo tỷ lệ 3:1 còn cặp tính trạng
còn lại phân tính theo tỷ lệ 1:1
- Đời F1 phân tính theo tỷ lệ 3 : 1 .Chứng tỏ rằng cả bố và mẹ đều mang cặp gen dị
hợp
.Kiểu gen của bố và mẹ ở cặp tính trạng này là : (Aa x Aa ) hoặc (Bb x Bb )
- Đời F1 phân tính theo tỷ lệ 1 : 1 .Chứng tỏ rằng bố và mẹ một bên mang cặp gen dị
hợp (Aa hoặc Bb ) và một bên mang cặp gen đồng hợp lặn (aa hoặc bb ) . Vậy kiểu gen
của bố và mẹ ở cặp tính trạng này là : (Aa x aa ) hoặc ( Bb x bb )
53

54. Xét cả 2 cặp tính trạng màu sắc cà hình dạng vỏ hạt thì kiểu gen của bố và mẹ xảy ra
2 trường hợp sau : P1 : AaBb x aaBb
P2 : Aa Bb x Aabb
Sơ đồ lai :
P1 : Aa Bb x aa Bb
Gp : AB , Ab , aB , ab aB ,ab
F1 : AaBB : AaBb : aaBB : aaBb : AaBb : Aabb : aaBb : aabb
KG : 1AaBB: 2AaBb : 1aaBB : 2aaBb : 1aabb : 1Aabb
KH : 3 A – B - : 3 aa B - : 1 A – bb : 1 aabb
(3 VT ) : ( 3 X T ) : (1 V N ) : (1 X N )
P2 : Aa Bb x Aabb
Gp : AB , Ab ,aB , ab Ab ,ab
F1 : AABb : AAbb : AaBb : Aabb: AaBb : Aabb : aaBb : aabb
KG : 1AABb: 2AaBb : 1AAbb : 2 Aabb : 1aaBb : 1 aabb
KH : 3 A – B - : 3 A – bb : 1 aaB - : 1 aabb
(3 V T ) : (3 V N ) : ( 1 X T ) : ( 1 X N )
ĐÁP ÁN 8
Câu 1: 4 điểm
* Phát biểu nội dung quy luật phân li và phân li độc lập: 1 Đ. Trả lời đúng mỗi quy luật
cho 0,5 đ
- Quy luật phân li: Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp
nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần
chủng của P.
- Quy luật phân li độc lập: Các cặp nhân tố( cặp gen) di truyền đã phân li độc lập
trong quá trình phát sinh giao tử.
* So sánh những điểm giống và khác nhau giữa quy luật phân li và phân li độc lập:
* Những điểm giống nhau: 1 Đ
- Đều có các điều kiện nghiệm đúng như:
+ Bố mẹ mang lai phải thuần chủng về các cặp tính trạng được theo dõi
+ Tính trội phải là trội hoàn toàn
+ Số lượng con lai phải đủ lớn
- Ở F2 đều có sự phân li tính trạng ( xuất hiện nhiều hơn một kiểu hình)
- Sự di truyền của các cặp tính trạng đều dựa trên sự kết hợp giữa hai cơ chế là: Phân
li của các cặp gen trong giảm phân tạo giao tử và tổ hợp của các gen trong thụ tinh tạo
54