Оқушылардың жаңа мектеп жағдайларына бейімделуінің психо-эмоционалды жағдайына әсері

1. «Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Қостанай қаласы білім
бөлімінің Мәриям Хәкімжанова атындағы
№20 жалпы білім беретін мектебі»
«Оқушылардың жаңа мектеп жағдайларына
бейімделуінің психо-эмоционалды жағдайына
әсері»

2. • Бейімделу-бұл
ағзаның жаңа немесе
өзгерген өмір сүру
жағдайларына үйренуі

3. Бесінші сынып
оқушыларының
бейімделі
кезеңі
Бірінші сынып
оқушыларының
бейімделу кезеңі
Оныншы сынып
оқушыларының
бейімделу кезеңдері
«Суицид»латын тілінен
алынған алынған «өзін-өзі
өлтіру,өзіне қол салу»
Жаңадан келген
оқушылардың
бейімделу
кезеңі
Мектеп жағдайында
бейімделудің этаптық
кезеңдері

4. Эмоция(латын тілінен шыққан
emation)-қоршаған ортамен
қарым-қатынас негізінде
пайда болатын көңіл-күй
-
йқысы
нда
жән -
өзіне
маңыз
ы бар
заттард
-өзіне
маңыз
ы бар
заттард
ы
басқал
арға
сыйлау
ы
басқал
арға
сыйлау
е тәбі
бұрын
болмағ
ан -
бұзыл
ыстар
-
Эмоция организмнің
әр түрлі қажетсінулерге
қанағаттануын-ұнамды
эмоция пайда болады
Эмоция организмнің
әр түрлі қажетсінулерге
қанағаттанбауынан-
ұнамсыз эмоция пайда
болады

5. – помочь ребятам познакомиться друг с другом, с учителями, с новой учебной ситуацией, со школой и школьными правилами.
Психологическая
адаптация
Социальная
адаптация
Физиологическая
адаптация

6. Психо-эмоционалды жағдайының жағымды,жағымсыз болып қалыптасуы жас
ерекшелігіне сай бейімделу үдерісінің әр түрлі болуы. 6-7 жастағы бейімделу кезеңінде
қалыптасатын мінез-құлық модельдері,психо-эмоционалды жағдайлары баланың бүкіл
өміріне ықпал ететін болады.
• Сәтті бейімделудегі психо-
эмоционалды жағымды
әсердің қалыптасуы:
• Көңілі күй көтеріңкі
• Жағымды қарым-қатынас
• Өте ашық жарқын
• Белсенділігі жоғары
• Дамуында динамика бар
• Қабылдауы жақсы
• Үй тапсырмасын
орындағанда жағымды
эмоцияда қуана орындайды
• Созылмалы бейімделудегі психо-
эмоционалды жағымсыз әсердің
қалыптасуы:
• Көрінісі шаршаңқы
• Қобалжу сезімінің болуы
• Ашудың жиі көрініс алуы
• Даму динамикасының баяулығы
• Агрессияның көрініс алуы
• Қыңырлықтың жиі көрініс
алуы,жанжалдасуға бейімділік

7. Үрейліліктің
артуы,эгоцентр-
измнің көрініс
беруі
Тұлғааралық қиындықтар
қарым-
қатынасы,ересектерге
шектен тыс жағымсыз
көзқараспен қарауы
Қобалжудың пайда
болуы,шектен тыс эмоцияға
берілгіштік
«Суицид»латын тілінен
алынған алынған «өзін-өзі
өлтіру,өзіне қол салу»
Сенімсіздіктің
артуы,ересектер
-ге әдейлеп
монипуляция
қолдануы
5-ші сынып
оқушыларының бейімделу
үдерісінедгі мінез-құлқы,
психо-эмоциясындағы
жағымсыз жағдайлары

8. Бала бейімделуде қиындықтарға шалдығып жатқанын қалай түсінуге болады
1. Баланың түрі шаршаңқы, қажыған.
2. Бала күнін қалай өткізгені туралы әсерлерімен бөліскісі
келмейді.
3. Ересектің назарын мектептегі жайттардан аударып әкетуге,
басқа тақырыптарға бұруға тырысады.
4. Үй тапсырмасын орындағысы келмейді.
5. Мектеп, мұғалімдер, сыныптастар туралы жағымсыз пікір
білдіреді.
6. Мектеппен байланысты оқиғаларға шағымданады.
7. Ұйқысы мазасыз. Тәбеті бұзылады.
8. Таңертең ұйқыдан әрең оянады, енжарлыққа бой алдырады.
9. Өзін үнемі нашар сезінетініне шағымданады.
10. Жұмысқа қабілеттілігі төмендейді.
11. Ұмытшақ болып кетеді.
12. Алаңғасар болып кетеді.

9. Қатарластары-
мен сенімге
негізделген
жағымды
қарым-қатынас
оранту
Баланың білім алу
барысында жағымды
эмоцияда жұмыс жасау
дәрежесі жақсы
Өз-өзіне баға беру,өзіндік сана
сезімі,өзін-өзі жөнге салу
қабілетінің артуы
«Суицид»латын тілінен
алынған алынған «өзін-өзі
өлтіру,өзіне қол салу»
Әр түрлі
мұғалімдер,әр
түрлі пәндер
жайында жақсы
эмоцияда
жағымды
әңгіменің өрбуі
5-ші сынып
оқушыларының бейімделу
үдерісінедгі мінез-құлқы,
психо-эмоциясының
жағымды жағдайлары

10. Баланың ойдағыдай бейімделіп келе жатқанын
қалай түсінуге болады
1. Баланың білім алу барысына көңілі толады.
2. Бала оқу бағдарламасын оңай меңгеріп жатыр.
3. Оқу тапсырмаларын орындау кезінде баланың өз
бетінше жұмыс жасау дәрежесі жоғары,
тапсырманы алдымен өзі орындап көруге
тырысқаннан КЕЙІН ғана ересектердің көмегіне
жүгінуге дайын.
4. Сыныптастарымен және мұғаліммен тұлғааралық
қарым-қатынастарына көңілі толады және көңіл-
күйі жағымды,эмционалды тұрғыдан ашық,жарқын

11. 10 сынып оқушыларының мектеп өміріне барлық бағыт
бойынша психо-эмоционалды жағымды бейімделудің
көрсеткіштері:
Оқу үрдісімен
қанағаттануы
Оқу
бағдарлама-
сын меңгеруі
Жағымды
эмоционалды
жағдайы мен
адекватты
мінез-құлықтың
қалыптасуы
Тұлағаралық
қарым-
қатынастарғ а
қанағаттануы
11

12. 10 сынып оқушыларының мектеп өміріне барлық бағыт
бойынша психо-эмоционалды жағымсыз бейімделудің
көрсеткіштері:
-Эмоциялық
қиыншылықтар,өз
дерін негативті
түрде ұстайды
Қобалжу,
уайымдау
Соматикалық
мәселелер,
баланың
денсаулығын-
дағы ауытқулар
Тұлағаралық
қарым-
қатынастарғ а
қанағаттанбауы
12

13. Бейімделу бағыты бойынша жалпы қорытынды
2020-2021 оқу жылы
• Жалпы оқушылар саны-3521
• Бейімділігі жоғары оқушылар саны-1731
• Бейімділігі орташа оқушылар саны-1241
• Бейімділігі төмен оқушылар саны-287

14. Мектеп психологының бейімделу бағыты
бойынша ,бейімделудегі қиындықтарды
алдын алу мақсатында жүргізетін жұмыс
жүйесі
Диагностикалық
жұмыс
Оқушылармен Ата-аналармен Мұғалімдермен
Дамыту-түзету
жұмысы
Кеңес беру
Алдын алу
жұмысы
Сараптамалық
жұмыс
Мұғалімдермен

15. Қорытынды
«Сіз маған балаларыңызды көрсетіңіз,
мен сіздің болашақатрыңызды
айтып берейін»
Шығыстың ғұламасы Әл-Фараби