1. 108 คำำถำม สถำบันกำรแพทย์ไทย-จีน เอเชียตะวันออก
เฉียงใต้
1. ยำจีนสำำเร็จรูปที่ใช้รักษำโรคไข้หวัดใหญ่มีอะไรบ้ำง ยา
จีนสำาเร็จรูปที่ใช้รักษาโรคไข้หวัด ใหญ่มีหลายชนิด เช่น ยาชง
ปั่นหลานเกิน ยาเม็ด ชวนซินเหลียน (ฟ้าทะลายโจร) เป็นต้น
2. สมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกันที่ดีมีอะไรบ้ำง
สมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์เสริมภูมคุ้มกันได้ดีมีหลายชนิด เช่น เห็ด
ิ
หลินจือ เห็ดชิตาเกะ (เห็ดหอม) เจียวกู่หลาน (ปัญจขันธ์)
เป็นต้น
3. กำรรมยำคืออะไร มีประโยชน์อย่ำงไร การรมยา เป็นวิธี
การใช้สมุนไพรเพื่อทำาให้เกิดความร้อนบนจุดหรือตำาแหน่งที่
แน่นอน บนร่างกายเพื่อการรักษา การป้องกันโรค และการส่ง
เสริมสุขภาพ โดยวัสดุที่ใช้ในการรมยา คือ โกฐจุฬาลำาพา เพราะ
มีกลิ่นฉุน จุดติดไฟง่าย
4. กำรรมยำช่วยรักษำโรคไข้หวัดใหญ่ได้หรือไม่
จากการปฏิบัติทางคลินิกพบว่า การรมยาช่วยป้องกันโรคและ
สร้างเสริมสุขภาพได้ดี ดังนั้น การรมยาจึงช่วยเสริมภูมิคุ้มกันในผู้
ป่วยโรคหวัดได้
5. โกฐจุฬำลำำพำเป็นสมุนไพรไทยหรือจีน สำมำรถปลูกใน
ประเทศไทยได้หรือไม่
โกฐจุฬาลำาพาเป็นสมุนไพรที่มีการใช้ทั้งในการแพทย์แผนไทย
และการแพทย์แผนจีน แพทย์แผนไทยใช้แก้ไข้เจรียง (ไข้จับวัน
เว้นวัน) แก้หืด แก้ไอ แพทย์แผนจีนใช้รักษาโรคติดเชื้อ และโรค
มาลาเรีย โกฐจุฬาลำาพาสามารถปลูกได้ในหลายพื้นที่ของ
ประเทศไทย เช่น กาญจนบุรี ระยอง เชียงราย พิษณุโลก เป็นต้น
6. ต้องกำรเรียนแพทย์แผนจีนในประเทศไทย สำมำรถ
เรียนได้ที่ไหนบ้ำง
ปัจจุบันหลักสูตรการแพทย์แผนจีนระดับปริญญาตรีใน
ประเทศไทย มี 2 แห่ง ได้แก่

2. มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ และมหาวิทยาลัยราชภัฏ
จันทรเกษม
7. เรียนจบหลักสูตรกำรแพทย์แผนจีนจำกต่ำงประเทศ จะ
ประกอบอำชีพในประเทศไทยได้หรือไม่
สามารถประกอบอาชีพได้ แต่ต้องสอบขึ้นทะเบียนผู้ได้รับ
อนุญาตให้ประกอบโรคศิลปะ โดยอาศัยศาสตร์การแพทย์แผน
จีน จากกองการประกอบโรคศิลปะ กระทรวงสาธารณสุขก่อน
และต้องสำาเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยที่สาธารณรัฐ
ประชาชนจีนรับรอง
8. กำรออกกำำลังกำยโดยวิธีชกงมีประโยชน์อะไรบ้ำง
ี่
การออกกำาลังกายโดยวิธีชี่กงมีประโยชน์ในแง่ของการฝึกจิตและ
สั่งสมพลังความคิดตลอดจนสร้างเสริมความแข็งแรงให้แก่
ร่างกายและจิตใจ
9. หน่วยงำนใดในกระทรวงสำธำรณสุขที่รับผิดชอบกำร
แพทย์แผนจีน
หน่วยงานในกระทรวงสาธารณสุขที่รับผิดชอบการแพทย์แผนจีน
มี 2 หน่วยงาน ดังนี้
สถาบันการแพทย์ไทย-จีน เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กรม
พัฒนาการแพทย์แผนไทยและ การแพทย์ทางเลือก มีหน้าที่
พัฒนาคุณภาพมาตรฐานการแพทย์แผนจีนในประเทศไทย
กองการประกอบโรคศิลปะ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ มีหน้าที่
ออกใบอนุญาตและ ควบคุมการประกอบโรคศิลปะในสาขาการ
แพทย์แผนจีน
10. หำกต้องกำรรักษำอำกำรเจ็บป่วยด้วยกำรแพทย์แผน
จีนควบคู่ไปกับกำรแพทย์แผนปัจจุบัน สำมำรถทำำได้หรือ
ไม่
สามารถทำาได้ แต่ต้องขึ้นกับ อาการของโรค ดุลยพินิจของ
แพทย์ผู้รักษา และความสมัครใจของผู้ป่วย
11. ส่วนที่ใช้ทำำยำของต้นหม่อนมีอะไรบ้ำง แต่ละส่วนมี
ประโยชน์อย่ำงไร

3. ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน ส่วนที่ใช้ทำายา ได้แก่ กิ่งหม่อน ใบ
หม่อน ผลหม่อน และ เปลือกรากหม่อน กิ่งหม่อน มีสรรพคุณ
รักษาอาการปวดข้อ เส้น เอ็น หรือกล้ามเนื้อ และมือเท้าเป็น
ตะคริว
ใบหม่อน มีสรรพคุณ แก้หวัด แก้ไอ ปวดศีรษะ
ผลหม่อน มีสรรพคุณ บรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ ผมหงอกก่อน
วัย คอแห้ง ช่วยให้นอนหลับและช่วยระบายท้อง
เปลือกรากหม่อน มีสรรพคุณ แก้ไอ หอบหืด และแก้อาการบวม
นำ้า
12. ชะเอมเทศมีประโยชน์อย่ำงไร
ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน ชะเอมเทศ มีสรรพคุณ แก้ไอ ขับ
เสมหะ ทำาให้ชุ่มคอ ขับ
พิษ และรักษาแผลในกระเพาะอาหาร
13. ขิงสดและขิงแห้งมีสรรพคุณทำงยำเหมือนกันหรือไม่
ขิงสดและขิงแห้งมีสรรพคุณแตกต่างกัน ขิงสดมีฤทธิ์อุ่นและเผ็ด
มีสรรพคุณ แก้หวัดและแก้ไอจากการกระทบความเย็น แก้
คลื่นไส้อาเจียนจากภาวะที่กระเพาะอาหารมีความเย็นสูง ส่วนขิง
แห้งมีฤทธิ์เผ็ดร้อน ใช้บรรเทาอาการปวดจากความเย็น แก้ท้อง
เสีย แก้อาการมือเท้าเย็น และรักษาโรครูมาติก
14. รังนกมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
รังนก มีสรรพคุณ บำารุงร่างกาย บำารุงปอด ไต และม้าม แก้หอบ
หืด และแก้ไอเรื้อรัง
15. นำำำผึำงมีประโยชน์อย่ำงไร
นำ้าผึ้งมีรสหวาน สุขุม มีสรรพคุณ บำารุงร่างกาย หล่อลื่นลำาไส้ แก้
ไอ แก้ท้องผูก และ
ใช้ เป็นนำ้ากระสายยาในการทำายาลูกกลอน ยาลูกกลอนนำ้าผึ้งมี
กลิ่นหอมชวนรับประทาน เหมาะสำาหรับใช้รักษาโรคทั้งชนิด
เฉียบพลันและเรื้อรัง และยังมีผลบำารุงร่างกายด้วย
16. มะเฟืองมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน ใช้ผลมะเฟืองแก่ทำายา สรรพคุณ
แก้ไข้ แก้ไอ แก้กระหายนำ้า แก้ปากเป็นแผล แก้ปวดฟัน และแก้

4. นิ่ว ไม่ควรรับประทานผลมะเฟืองมากเกินไป เพราะอาจทำาให้
ท้องเสียได้
17. แตงโมมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน ใช้นำ้าคั้นจากผล เปลือกผล เมล็ด
ใน ราก และใบแตงโมทำายา
นำ้าคั้นจากผลแตงโม มีสรรพคุณ แก้ร้อนในกระหายนำ้า ขับ
ปัสสาวะ
เปลือกผลแตงโม มีสรรพคุณ แก้ร้อนในกระหายนำ้า ปากและลิ้น
เป็นแผล แก้บวมนำ้า
เมล็ดในแตงโม มีสรรพคุณ แก้กระเพาะปัสสาวะอักเสบ หล่อลื่น
ลำาไส้ ไอเรื้อรัง
รากและใบแตงโม มีสรรพคุณ แก้บด แก้ท้องร่วง
ิ
18. ตำมศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน โรคภำยนอก และโรค
ภำยใน หมำยถึงอะไร
โรคภายนอกมักพบในระยะแรกของโรคที่เกิดจากปัจจัยภายนอก
เช่น ไข้หวัดที่เกิดจากการกระทบลมร้อนหรือลมเย็นในระยะแรก
ของโรค โรคภายในมักพบในระยะกลางและระยะท้ายของโรคที่
เกิดจากปัจจัยภายนอก อาการของโรคภายนอกได้แปรเปลี่ยน
และแพร่กระจายเข้าไปถึงอวัยวะภายใน ทำาให้เกิดเป็นโรค
ภายใน
19. ตำมศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน โรคเย็น และโรคร้อน
หมำยถึงอะไร
โรคเย็น คือ โรคที่เกิดจากสภาพอินมากเกินไป ร่างกายบางส่วน
อ่อนแอลงกว่าปกติ ทำาให้เกิดอาการเย็น เช่น มือเท้าเย็น ตัวเย็น
หนาวสั่น เป็นต้น
โรคร้อน คือ โรคที่เกิดจากสภาพหยางมากเกินไป ร่างกายเกิด
การตอบสนองอย่างแรงต่อ โรคภัยไข้เจ็บ ทำาให้เกิดอาการร้อน
เช่น มีไข้ ปากแห้ง คอแห้ง กระหายนำ้า ท้องผูก เป็นต้น
20. ตำมศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน เหงื่อออกเอง และเหงื่อ
ลักออก ต่ำงกันอย่ำงไร
เหงื่อออกเอง หมายถึง เหงื่อออกเป็นประจำาในช่วงที่ไม่ได้หลับ
เนื่องจากหยางหรือชี่พร่อง
เหงื่อลักออก หมายถึง เหงื่อออกระหว่างนอนหลับ ตืนแล้วไม่มี
่
เหงื่อ เนื่องจากอินพร่อง

5. 21. ตำมศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน ระบบเส้นลมปรำณ
หมำยถึงอะไร
ระบบเส้นลมปราณ เป็นเครือข่ายของเส้นทางลำาเลียง และ
ควบคุมกำากับการไหลเวียนของเลือดและชี่ เพื่อหล่อเลี้ยงทุก
พื้นที่ของร่างกาย รวมถึงเชื่อมโยงอวัยวะต่าง ๆ ให้ทำางาน
สอดคล้องสมดุลกัน
22. จุดฝังเข็ม หมำยถึงอะไร
จุดฝังเข็ม หมายถึง จุดที่ใช้แทงเข็ม หรือกระตุ้นด้วยวิธีการต่าง ๆ
เพื่อการรักษาโรค
23. ตำมศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน ฝีในปอด หมำยถึง
อะไร
ฝีในปอด หมายถึง ปอดที่มีอาการอักเสบจากการติดเชื้อ มักเกิด
จากเสมหะตกค้างในปอดจากโรคไอเรื้อรังเป็นเวลานานจนกลาย
เป็นแผล ฝี และในที่สดเป็นหนอง
ุ
23. กำรแพทย์แผนจีน แบ่งสภำพจิตใจและอำรมณ์ของ
คนเป็นกี่อย่ำง อะไรบ้ำง
แบ่งเป็น 7 อย่าง คือ ดีใจ โกรธ วิตก กังวล เศร้า กลัว และตกใจ
สภาพจิตใจและอารมณ์ทั้งเจ็ดนี้ เป็นปฏิกิริยาสนองตอบ
เหตุการณ์และสิ่งแวดล้อมอย่างหนึ่งของมนุษย์ ในสภาวะปกติ
สภาพจิตใจและอารมณ์เหล่านี้จะไม่ทำาให้เกิดโรค แต่ถ้ามีความ
ผิดปกติจะก่อให้เกิดโรคได้
25. ถังเฉ้ำ คืออะไร มีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
่
ถั่งเฉ้า หรือชื่อไทยว่า หนาวหนอนร้อนหญ้า คือ ตัวหนอนที่มี
เห็ดขึ้นอยู่บนตัว มีสรรพคุณ บำารุงร่างกาย บำารุงปอด บำารุงไต แก้
ไอ หอบหืด ช่วยให้นอนหลับสนิท เป็นสมุนไพรที่ดีในการปรับ
การทำางานของร่างกายให้เป็นปกติ
26. ฟักทองมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
ฟักทอง มีฤทธิ์อุ่น รสหวาน มีเบต้าแคโรทีนสูง จึงป้องกันมะเร็ง
ได้ โดยเฉพาะมะเร็งกระเพาะปัสสาวะในผู้สูงอายุ บรรเทาอาการ
ปวดเมื่อยหัวเข่าและเอว ป้องกันโรคอัมพาต
27. ลูกท้อมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่

6. ลูกท้อสุก มีฤทธิ์อุ่น รสหวานอมเปรี้ยว มีสรรพคุณ แก้หอบหืด
หล่อลื่นลำาไส้ แก้ไอ รักษาอาการปวดของโรคไส้เลื่อน และลด
อาการเหงื่อออกมาก
28. เก๊กฮวยดอกเหลืองและเก๊กฮวยดอกขำวมีสรรพคุณ
ทำงยำเหมือนกันหรือไม่
เก๊กฮวยดอกเหลืองมีสารแคโรทีนอยด์ จึงช่วยบำารุงสายตา บำารุง
ตับ แก้ไข้ บรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ ส่วนเก๊กฮวยดอกขาวมี
สรรพคุณแก้ร้อนใน
29. ตำมตำำรำยำจีน แอปเปิลมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
แอปเปิล มีสรรพคุณ บรรเทาอาการร้อนใน แก้กระหายนำ้า บำารุง
กระเพาะอาหาร ปอด และ ม้าม รักษาอาการลำาไส้อักเสบ แก้
อาการเมาสุรา เหมาะกับผู้ที่เป็นโรคเกาต์และรูมาตอยด์
30. เห็ดหูหนูขำวและเห็ดหูหนูดำำมีสรรพคุณทำงยำเหมือน
กันหรือไม่
เห็ดหูหนูขาว มีฤทธิ์สุขุม รสหวาน มีสรรพคุณ บำารุงร่างกาย
บำารุงกระเพาะอาหารปอด และม้าม ส่วนเห็ดหูหนูดำา มีฤทธิ์สุขุม
รสหวาน มีสรรพคุณ บำารุงกำาลัง บำารุงเลือด ขับลมในกระเพาะ
อาหาร ช่วยให้ระบบเลือดไหลเวียนดี
31. อำหำรเครื่องยำจีนมีประโยชน์อย่ำงไร
อาหารเครื่องยาจีน เป็นอาหารที่มีรสชาติอร่อย และมีคุณภาพใน
การบำาบัดโรคและบำารุง ร่างกายไปพร้อม ๆ กัน
32. อำหำรเครื่องยำจีนแบ่งเป็นกี่ประเภท อะไรบ้ำง
อาหารเครื่องยาจีนแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ อาหาร
เครื่องยาจีนเพื่อบำารุงสุขภาพและอาหารเครื่องยาจีนเพื่อบำาบัด
โรค
33. หมูตุ๋นดอกไม้จีนมีประโยชน์อย่ำงไร
หมูตุ๋นดอกไม้จีน มีสรรพคุณ ช่วยบำารุงสุขภาพทั่วไป บำารุงเลือด
บำารุงตับ ช่วยให้นอนหลับ
34. พุทรำจีนต้มหัวหอมมีประโยชน์อย่ำงไร
พุทราจีนต้มหัวหอม มีสรรพคุณ ช่วยบำารุงประสาท คลายเครียด
และป้องกันหวัด

7. 35. ข้ำวต้มลูกเดือยมีประโยชน์อย่ำงไร
ข้าวต้มลูกเดือย มีสรรพคุณ ป้องกันโรคเหน็บชา ไขข้ออักเสบ
ตะคริว ป้องกันเนื้องอกและมะเร็ง
36. กำรใช้สมุนไพรตำมทฤษฎีกำรแพทย์แผนจีนมีกี่
ประเภท อะไรบ้ำง
ตามทฤษฎีการแพทย์แผนจีน การใช้สมุนไพรมี 7 ประเภท คือ
ประเภทตัวยาเดี่ยวประเภทเสริมฤทธิ์กัน ประเภทเสริมฤทธิ์ฝ่าย
เดียว ประเภทถูกข่ม ประเภทลดทอนหรือกำาจัดพิษประเภทลด
ทอนฤทธิ์ และประเภทให้ผลตรงกันข้าม
37. ตำมตำำรำยำจีน ตำำรับยำเปิดทวำร หมำยถึงอะไร
ตำารับยาเปิดทวาร หมายถึงตำารับยาที่ประกอบด้วยตัวยาที่มีรส
เผ็ด มีกลิ่นหอม ทะลวงได้ดีสามารถเปิดทวาร ทำาให้มีสติฟื้นฟู
สัมปชัญญะ ใช้รักษาอาการหมดสติ สติเลอะเลือน เกิดอาการชัก
หรืออัมพฤกษ์
38. กำรรักษำโดยใช้ยำแผนปัจจุบันควบคู่ไปกับยำจีน
ควรทิำงช่วงห่ำงในกำรรับประทำนยำ นำนเท่ำใด
ควรทิ้งช่วงห่างในการรับประทานยาประมาณ 1 ชั่วโมงครึ่ง เพื่อ
ให้ตัวยาดูดซึมหมดแล้ว
39. ให้แนะนำำวิธีที่เหมำะสมในกำรเก็บรักษำยำจีนที่ต้ม
แล้ว
วิธีที่เหมาะสมในการเก็บรักษายาต้มคือ หากต้องการเก็บยาต้ม
ไว้หลายวัน ควรเก็บยาต้ม ในตู้เย็นใส่ในช่องแช่แข็ง หากจะรับ
ประทานให้นำามาอุ่นใหม่ หากเก็บยาต้มไว้เพียง 1-2 วัน ให้เก็บ
ในตู้เย็นช่องปกติ หากจะรับประทานให้นำามาอุ่นใหม่ ยาต้มควร
รับประทานขณะที่ยายังอุ่น ๆ เพื่อให้ตัวยาออกฤทธิ์ดี
40. ไข่มกมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
ุ
ไข่มุก มีสรรพคุณ ระงับประสาท แก้ลมชัก บำารุงสายตา ป้องกัน
ผิวหนังหี่ยวย่น
41. นำำำซำวข้ำวมีคุณค่ำทำงยำอย่ำงไร

8. ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน นำ้าซาวข้าว มีคุณสมบัติเย็น มีฤทธิ์
เสริมบำารุงชี่ ลดอาการกระวนกระวาย ขจัดพิษ บำารุงม้าม และ
ปรับธาตุ นำ้าซาวข้าวสามารถดูดซับไขมันได้ดี
42. อะไรคือข้อดี ข้อเสียของกำรรักษำด้วยกำรแพทย์แผน
ปัจจุบัน และกำรรักษำด้วยศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน
ข้อดีของการรักษาด้วยการแพทย์แผนปัจจุบันคือ ได้ผลเร็วและมี
ข้อมูลวิทยาศาสตร์สนับสนุนการ ใช้ แต่มีข้อเสียคือ อาจมีผลข้าง
เคียงหรืออาการไม่พึงประสงค์ ส่วนการรักษาด้วยศาสตร์การ
แพทย์แผนจีนมีข้อดีคือ มีความปลอดภัยเพราะผ่านการใช้ในคน
มานาน มีข้อมูลเชิงประจักษ์ สามารถ รักษาโรคเรื้อรังได้ผลดีและ
มีผลข้างเคียงน้อย แต่มีข้อเสียคือ ขาดข้อมูลวิทยาศาสตร์
สนับสนุนการใช้ อีกทังรูปแบบการใช้ไม่สะดวก ขนาดรับประทาน
้
สูงเพราะเป็นสารจากธรรมชาติ และได้ผลช้า
43. อำหำรบำำบัดโรคและบำำรุงสุขภำพด้วยศำสตร์กำร
แพทย์แผนจีนมีอะไรบ้ำง
อาหารบำาบัดโรคและบำารุงสุขภาพ ตัวอย่างเช่น
- หมูตุ๋นดอกไม้จีน มีสรรพคุณบำารุงสุขภาพทั่วไป บำารุงเลือด
บำารุงตับ ทำาให้นอนหลับได้ดี
- พุทราจีนต้มหัวหอม มีสรรพคุณช่วยบำารุงประสาท คลายเครียด
และป้องกันหวัด
- ข้าวต้มลำาไย มีสรรพคุณบำารุงเลือดและหัวใจ ทำาให้เจริญ
อาหาร ผู้ที่มีไข้สูงไม่ควรรับประทาน
- ไก่นึ่งเห็ดหอม มีสรรพคุณช่วยบำารุงกระเพาะ ม้าม และเลือด
และช่วยฟื้นฟูกำาลัง
44. แพทย์จีนได้แบ่งพืำนฐำนสุขภำพของคนออกเป็นกี่
แบบอะไรบ้ำง
แพทย์จีนได้แบ่งพื้นฐานสุขภาพของคนออกเป็น 4 แบบ ได้แก่
- พวกหยางแข็งแรง คนกลุ่มนี้จะเป็นคนขี้ร้อน คล่องแคล่ว ตืน
่
เต้นง่าย ชีพจรเต้นเร็ว ลิ้นแดง
- พวกอินแข็งแรง คนกลุ่มนี้จะเป็นคนขี้หนาว มีนิสัยเรียบ ๆ อาจมี
อาการอ่อนเปลี้ยเพลียแรง

9. - พวกหยางอ่อนแอ คนกลุ่มนีจะมีนิสัยเป็นคนเก็บกด หน้าตา
้
ซีดเซียวเหมือนไม่ค่อยมีเลือด
- พวกอินอ่อนแอ คนกลุ่มนี้จะมีรูปร่างผอมบาง อารมณ์ไม่คงที่
หงุดหงิดโมโหง่าย
45. กำรแพทย์แผนจีนมีกำรดูแลสุขภำพอย่ำงไร
การแพทย์แผนจีนมีการดูแลสุขภาพ 2 คือ
- ส่วนของการป้องกัน จะเน้นสุขภาพจิตและกายที่แข็งแรง หลีก
เลี่ยงความแปรปรวนของสภาพ
อากาศ นอกจากนี้ยังมีการป้องกันเมื่อเกิดโรคแล้วเพื่อไม่ให้โรค
ลุกลามไปสู่อวัยวะอื่น
- ส่วนของการรักษาจะมีการรักษาโรคหรือสาเหตุที่แท้จริงของ
อวัยวะนั้นๆหรือรักษาอาการของ
โรคอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือรักษาทังสองอย่างไปพร้อมกัน โดยมี
้
วิธีที่ใช้รักษา เช่น การใช้
สมุนไพร การฝังเข็ม การนวดจีน (ทุยหนา)
46. กำรฝังเข็มคืออะไร
การฝังเข็ม คือ วิธีการปักเข็มผ่านผิวหนังเข้าสู่ร่างกายในการ
รักษาโรคต่าง ๆ
47. กำรนวดจีน (ทุยหนำ) คืออะไร
การนวดจีน จะคล้ายวิธีการฝังเข็ม แต่ใช้วิธีนวดลงบนจุดต่าง ๆ
ซึ่งจะช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อได้ดี บรรเทาอาการปวดหัว กระตุ้น
การไหลเวียนของเลือดและระบบนำ้าเหลือง
48. กำรฝังเข็มต้องใช้เวลำรักษำนำนเท่ำใด
การฝังเข็มแต่ละครั้งจะปักเข็มคาอยู่ประมาณ 20-30 นาที รักษา
สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง
49. กำรฝังเข็มรักษำโรคอะไรได้บ้ำง
โรคที่รักษาได้ผลดีด้วยการฝังเข็ม คือ กลุ่มอาการปวดต่าง ๆ
โรคทางระบบประสาท
50. ผู้ป่วยประเภทใดไม่เหมำะแก่กำรฝังเข็ม

10. ผู้ที่ป่วยเป็นโรคเลือดออกง่าย ผู้ที่มีสติฟั่นเฟือน เด็กเล็กที่ไม่ให้
ความร่วมมือ
51. จะรับบริกำรฝังเข็มได้ที่ใดบ้ำง
สามารถรับบริการฝังเข็มได้ตามโรงพยาบาลต่าง ๆ ของภาครัฐ
โรงพยาบาลเอกชนและคลินิกเอกชนที่ให้บริการ
52. จะต้องมีกำรเตรียมตัวก่อนกำรรับกำรฝังเข็มหรือไม่
ผู้ที่ต้องการฝังเข็มจะต้องไม่อดอาหาร ไม่อดนอน ถ้าไม่มีข้อห้าม
ไม่จำาเป็นต้องงดยาที่รับประทานประจำา
53. กำรปฏิบัติตัวหลังกำรฝังเข็มมีอะไรบ้ำง
หลังการฝังเข็ม ไม่ควรถูนวดบริเวณจุดที่ฝังเข็ม สามารถชำาระ
ล้างร่างกายได้ตามปกติ
54. กำรฝังเข็มมีผลข้ำงเคียงหรือไม่
การฝังเข็มมีผลข้างเคียงน้อย ทีพบบ่อยคือ มีเลือดออกบริเวณ
่
จุดที่ฝัง เกิดอาการปวดบริเวณที่ฝัง โดยทั่วไปอาการเหล่านี้จะ
หายไปภายในวันเดียว
55. กำรฝังเข็มต้องเสียค่ำใช้จ่ำยเท่ำใด
การฝังเข็มต่อครั้งจะมีค่ารักษาอยู่ที่ 200-1,000 บาท แล้วแต่
สถานบริการและอาการ
ของโรค
56. กำรฝังเข็มจัดอยู่ในระบบสวัสดิกำรรักษำพยำบำลหรือ
ไม่
ผู้ที่อยู่ในระบบประกันสังคม สามารถรักษาได้ตามสิทธิ์ ผู้ที่อยู่ใน
ระบบประกันสุขภาพส่วนใหญ่จะได้รับการรักษาโดยไม่เสียค่าใช้
จ่าย
57. มีสถำนพยำบำลใดที่มีกำรให้บริกำรด้ำนกำรแพทย์
แผนจีนอย่ำงครบวงจร
สถานพยาบาลที่มีการให้บริการด้านการแพทย์แผนจีนทั้งการฝัง
เข็ม-รมยา การนวดจีน(ทุยหนา) และการใช้สมุนไพร คือ คลินิก
หัวเฉียวไทย-จีน แพทย์แผนไทย

11. 58. กำรรักษำโดยกำรใช้สมุนไพรจีน มักอยู่ในรูปแบบของ
ยำต้ม ถ้ำไม่อยำกเสียเวลำมำกในกำรต้มยำควรทำำ
อย่ำงไร
ปัจจุบันมีสถานบริการที่ให้บริการรับฝากต้มยาและพาสเจอร์ไรซ์
บรรจุเสร็จเพื่อความสะดวกในการรับประทาน เช่น คลินิกหัวเฉียว
ไทย-จีน แพทย์แผนไทย ร้านถงเยิ่นถัง เป็นต้น
59. สมุนไพรไทยและสมุนไพรจีนเหมือนหรือแตกต่ำงกัน
อย่ำงไร
สมุนไพรไทย คือ สมุนไพรที่ใช้ในการแพทย์แผนไทย ส่วน
สมุนไพรจีน คือ สมุนไพรที่ใช้ในการแพทย์แผนจีน สมุนไพรไทย
และสมุนไพรจีนมีหลายชนิดที่เหมือนกัน เช่น กานพลู ขิง ฟ้า
ทะลายโจร ขมิ้นชัน พริกไทย เป็นต้น
60. สมุนไพรจีนชนิดใดบ้ำงที่ห้ำมใช้ในสตรีมีครรภ์
สมุนไพรจีนที่ห้ามใช้ในสตรีมครรภ์ เช่น โกศนำ้าเต้า ดอกคำาฝอย
ี
เมล็ดท้อ อบเชยจีน เป็นต้น
61. ในศำสตร์กำรแพทย์แผนจีน ของแสลง หมำยถึงอะไร
ในศาสตร์การแพทย์แผนจีน ของแสลง คือ ข้อห้ามในช่วงเวลาที่
รับประทานยา เช่น กรณีผู้ป่วยที่มีไข้สูง ห้ามรับประทานของมัน
เป็นต้น
62. ภำชนะที่ใช้ในกำรต้มยำควรเป็นอะไร
ภาชนะที่ใช้ในการต้มยาควรใช้ภาชนะจำาพวกเครื่องปั้นดินเผาที่มี
ฝาปิด เพื่อป้องกันการทำาปฏิกิริยาขององค์ประกอบเคมีของตัวยา
กับภาชนะที่ใช้ในระหว่างการต้มยา ทำาให้ประสิทธิภาพ หรือ
ความแรงของตัวยาไม่สูญเสียไป ไม่ควรใช้ภาชนะจำาพวกเหล็ก
หรือทองแดง เพื่อป้องกันการตกตะกอน และอาจทำาปฏิกิริยา
ทางเคมีกับตัวยา ซึ่งจะทำาให้เกิดผลข้างเคียงหรือความเป็นพิษ
ได้
63. กำรต้มยำจีนมีกี่วิธี อะไรบ้ำง
การต้มยาจีนมี 2 วิธี ได้แก่ วิธีทั่วไป และวิธีเฉพาะ
- วิธีทั่วไป เตรียมโดยนำาตัวยาใส่ในภาชนะที่มีฝาปิด เติมนำ้าให้
ท่วมตัวยาตั้งทิ้งไว้ประมาณ 30-60 นาที เพื่อให้นำ้าซึมเข้าตัวยา

12. อย่างเต็มที่ เวลาต้มจะใช้ไฟแรงก่อน เมื่อเดือดจะใช้ไฟอ่อน ๆ
ต้มต่อ ในระหว่างต้มอย่าเปิดฝาบ่อย ๆ เมื่อต้มเสร็จ ให้รินนำ้ายา
เก็บไว้ เติมนำ้าลงในกากที่เหลือ แล้วต้มต่อ โดยทั่วไปยาหนึ่งห่อ
จะต้ม 2-3 ครั้ง เมื่อต้มเสร็จให้รวมนำ้ายาที่ต้มได้เข้าด้วยกันแล้ว
แบ่งรับประทาน
- วิธีเฉพาะ ใช้ต้มตัวยาที่มีคุณลักษณะพิเศษบางชนิด ซึ่งแพทย์
จีนต้องระบุไว้ในสูตรตำารับด้วย เช่น ใส่ก่อน ใส่หลัง ใส่ห่อ แยก
ต้ม ชงนำ้ารับประทาน ชงละลายแช่นำ้า เป็นต้น
64. ยำต้มมีข้อดีอย่ำงไร
ยาต้มมีจุดเด่น คือ ยาดูดซึมได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพสูง มี
ผลข้างเคียงน้อยและพิษตำ่า นิยมใช้รักษาโรคทั่วไปหรือโรค
เฉียบพลัน นอกจากนี้ยังสามารถปรับเปลี่ยนสูตรตำารับให้เหมาะ
กับผู้ป่วยได้
65. ยำดองเหล้ำมีข้อดีอย่ำงไร เหมำะสำำหรับผู้ป่วย
ประเภทใด
ยาดองเหล้ามีข้อดี คือ สารออกฤทธิ์ที่ไม่ละลายนำ้าหรือละลายนำ้า
ได้น้อยมากจะละลายออกมาในเหล้า ยาดองเหล้ามักมีลักษณะ
ใส เหมาะสำาหรับผู้ป่วยที่มีสภาพร่างกายอ่อนแอ มีปัญหาเรื่องลม
ชื้น ปวดเมื่อยตามร่างกาย ฯลฯ
66. สมุนไพรจีนสำมำรถเตรียมในรูปยำฉีดได้หรือไม่
ประเทศไทยไม่อนุญาตให้ใช้ยาเตรียมจากสมุนไพรในรูปยาฉีด
67. กำรแพทย์แผนจีนได้แบ่งยำบำำรุงออกเป็นกี่กลุ่มอะไร
บ้ำง
การแพทย์แผนจีนได้แบ่งยาบำารุงออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ ยาบำารุง
ชี่ ยาบำารุงเลือด ยาบำารุงอิน และยาบำารุงหยาง
68. อิน-หยำง หมำยถึงอะไร
อิน-หยาง เป็นทฤษฎีพื้นฐานทางการแพทย์แผนจีนที่อาศัย
คุณสมบัติของอิน-หยาง มาอธิบายร่างกายของมนุษย์ โดย อิน
หมายถึง เย็นหรือที่ร่ม ส่วน หยาง หมายถึง ร้อนหรือทีแจ้ง อิน-
่
หยาง เป็นสิ่งตรงข้ามกัน แต่ต้องอยู่ด้วยกัน พึ่งพาอาศัยกัน

13. ควบคุมซึงกันและกันให้อยู่ในสมดุล เช่น ร่างกายและแขนขาเป็น
่
หยาง อวัยวะภายในเป็นอิน เป็นต้น
69. ปัญจธำตุคออะไร
ื
ปัญจธาตุ หมายถึง ธาตุทั้งห้า ได้แก่ ธาตุไม้ ธาตุไฟ ธาตุดิน
ธาตุทอง และธาตุนำ้า
70. คำำแนะนำำในกำรใช้สมุนไพรจีนมีอะไรบ้ำง
การใช้สมุนไพรจีนต้องใช้ให้ถูกต้นใช้ให้ถูกส่วนใช้ให้ถูกขนาดใช้
ให้ถูกวิธี และใช้ให้ถูกกับโรค
71. รสของยำจีนมีกี่รส อะไรบ้ำง
แพทย์แผนจีนแบ่งรสของยาออกเป็น5รส ได้แก่รสเผ็ด รสหวาน
รสเปรี้ยว รสขม และรสเค็ม
72. กำรเตรียมตัวยำพร้อมใช้คืออะไร
การเตรียมตัวยาพร้อมใช้ เป็นวิธีเตรียมสมุนไพรให้อยู่ในรูปแบบ
ที่พร้อมใช้ในการเข้าตำารับยาหรือการปรุงยา เช่น ถ้าส่วนที่ใช้
ของสมุนไพรมีขนาดใหญ่ หรือมีเนื้อแข็งต้องตัดให้เล็กหรือฝาน
เป็นชิ้นบาง ๆ ก่อนทำาให้แห้ง ตัวยาบางชนิดมีฤทธิแรงหรือมีพิษ
์
ต้องนำามาฆ่าฤทธิ์ยาก่อนใช้ เป็นต้น
73. เกำลัดมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
เกาลัดมีสรรพคุณเป็นยาบำารุงร่างกาย บำารุงไต ม้าม และกระเพาะ
อาหาร ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร เช่น ท้องอืดบ่อย ๆ
อาหารไม่ย่อย ไม่ควรรับประทาน
74. ผู้เป็นเบำหวำนสำมำรถรับประทำนพุทรำจีนหรือไม่
พุทราจีนแห้งมีนำ้าตาลสูง ผู้เป็นเบาหวานควรกินแต่น้อย
75. ลำำไยมีสรรพคุณทำงยำหรือไม่
ลำาไยมีปริมาณซูโครสและกลูโคสสูง จึงช่วยให้ร่างกายสดชื่นได้
เร็ว ลำาไยมีสรรพคุณบำารุงเลือด ทำาให้ผิวพรรณสดใส จึงเหมาะ
กับสตรีหลังคลอด นอกจากนี้ยังช่วยบำารุงหัวใจ และม้าม ผู้มี
เสมหะและร้อนในไม่ควรรับประทาน
76. โสมคน โสมเกำหลี และโสมอเมริกัน เหมือนหรือต่ำง
กันอย่ำงไร

14. โสมคน และโสมอเมริกันมีฤทธิ์เย็น มีสรรพคุณบำารุงชี่ บำารุงปอด
และม้าม สงบจิตใจ ส่วนโสมเกาหลีมีฤทธิ์อุ่น มีสรรพคุณเพิ่ม
เลือด เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ
77. ข้อควรระวังหรือข้อห้ำมใช้โสมมีอะไรบ้ำง
ห้ามใช้โสมในผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง ไอมีเลือดปน ไข้
หวัด นอนไม่หลับ ไม่ควรปรุงโสมในภาชนะเหล็ก เพราะอาจเกิด
ปฏิกิริยากับตัวยาได้ ปริมาณการกินโสมในแต่ละวัน ที่เหมาะ
สำาหรับผู้ใหญ่ คือ 2.5-15 กรัม และไม่ควรกินติดต่อกันนานเกิน
1 เดือน
78. สมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์เย็น จัดเป็นพวกอิน มีอะไรบ้ำง
สมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์เย็น จัดเป็นพวกอิน ใช้บำาบัดอาการที่เกิด
จากมีหยางมากเกินไป เช่น
- เก๊กฮวย ช่วยขับพิษร้อน แก้ร้อนใน
- ขึ้นฉ่าย ช่วยบรรเทาอาการปวดจากโรคเก๊าท์ซึ่งมีสาเหตุจาก
ผลึกยูริกไปเกาะตามข้อ ช่วยลด ความดันโลหิต ป้องกันโรค
มะเร็ง และหัวใจขาดเลือด
- ถั่วเขียว มีฤทธิ์เย็น มีสรรพคุณแก้ร้อนใน กระหายนำ้า ช่วยขับ
ปัสสาวะ
79. ลูกเดือยมีประโยชน์อย่ำงไร
ลูกเดือยเป็นธัญพืชที่อุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ คนจีน
นิยมรับประทานลูกเดือยโดยเชื่อว่าเป็นอาหารบำารุงชั้นเยี่ยม และ
เป็นยาอายุวัฒนะ ลูกเดือยมีฤทธิ์เย็น ช่วยบำารุงปอด ม้าม ช่วย
ย่อย ขับปัสสาวะ ลดไข้ และช่วยให้ผิวพรรณชุ่มชื้น
80. สมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์สุขุม จัดเป็นพวกอิน มีอะไรบ้ำง
สมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์สุขุม จัดเป็นพวกอิน ใช้บำาบัดอาการที่เกิด
จากมีหยางมากเกินไป เช่น
- เก๋ากี้ มีฤทธิ์สุขุม มีสรรพคุณบำารุงสายตา ป้องกันต้อกระจก
และเสริมภูมคุ้มกัน ผู้มีปัญหาเรื่องระบบขับถ่าย และอาการ
ิ
คอแห้ง หิวนำ้าบ่อย ไข้สูง ไม่ควรรับประทาน

15. - งาดำาและงาขาว มีฤทธิ์สุขุม มีสรรพคุณแก้ท้องผูก ทำาให้ลำาไส้
ชุ่มชื้น ลดกรดในกระเพาะอาหารบำารุงตับและไต บำารุงรากผม
และผิว ช่วยให้หลับได้ดี และรักษาแผลไฟไหม้นำ้าร้อนลวก
81. แปะก๊วยมีประโยชน์และข้อควรระวังกำรใช้อย่ำงไร
ตอบ
แปะก๊วยมีสรรพคุณป้องกันโรคอัลไซเมอร์ ทำาให้เลือดไหลเวียน
ดี ขับเสมหะ บำารุงปอด รักษาโรคหอบ ผู้ที่มีอาการร้อนใน ท้อง
อืด ท้องเฟ้อ ห้ามรับประทาน และสารกิงโกทอกซินในแปะก๊วย
เป็นสารพิษที่ทำาให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องร่วงและอาเจียนได้
82. เม็ดบัวมีประโยชน์อย่ำงไร
เม็ดบัวมีฤทธิ์สุขุม มีสรรพคุณบำารุงเลือด บำารุงกำาลัง บำารุงหัวใจ
ม้าม ไต และลำาไส้
ช่วยให้นอนหลับได้ดี ไม่ควรปรุงอาหารที่มีเม็ดบัวในภาชนะที่ทำา
จากเหล็ก เพราะจะ
ทำาให้เม็ดบัวมีสีดำา