More Related Content
Similar to กาพย์เห่เรือ เห่ชมปลา
Similar to กาพย์เห่เรือ เห่ชมปลา (20)
กาพย์เห่เรือ เห่ชมปลา
- 2. จัดทาโดย
๑. นายทศพร สินศรชัย ชั้นม.๖ เลขที่ ๘
๒. นายมนสิทธิ์ มนทอง ชั้นม.๖ เลขที่ ๙
๓. นางสาวกันทิมา จันทร์แจ่ม ชั้นม.๖ เลขที่ ๑๐
๔. นางสาว ปิยนันท์ เพชรสุข ชั้นม.๖ เลขที่ ๑๕
เสนอ
อาจารย์สุเทพ เรืองคล้าย
โรงเรียน ประชาบารุง(อุทิตกิจจาทร)
ภาคเรียนที่ ๑ ปีการศึกษา ๒๕๕๗
- 3. ผู้ประพันธ์
เจ้าฟ้ าธรรมธิเบศร์ประสูติ พ.ศ.๒๒๔๘ ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ
ซึ่งเป็นพระปิตุลาของพระองค์ ทรงเป็นพระราชโอรสของสมเด็จ พระบรมโกศหรือสมเด็จ
พระบรมราชาธิราชที่ ๓ กับกรมหลวงอภัยนุชิตพระมเหสีใหญ่ ทรงมีพระอนุชาต่างพระ
มารดา ๒ พระองค์ คือ พระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้ าเอกทัศ(พระเจ้าเอกทัศ)และพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้ า
ดอกเดื่อ(ขุนหลวงหาวัด)จุลศักราช ๑๑๐๓ ปีระกา ตรีศกพ.ศ. ๒๒๘๔ เจ้าฟ้ าธรรมธิเบศร์ ได้
เข้าพระราชพิธีอุปราชาภิเษกเถลิงถวัลยราชสถิต ที่พระมหาอุปราชเป็นกรมพระราชวังบวร
สถานมงคล (วังหน้า) และอภิเษกสมรสกับเจ้าฟ้ าหญิงอินทสุดาวดี เมื่อเป็นกรมพระราชวัง
บวรสถานมงคลและ พระองค์ได้เป็นกองการปฎิสังขรณ์ วัดพระศรีสรรเพชญ์และวัดอื่นๆ
มากมาย เจ้าฟ้ าธรรมบิเบศร์ทรงพระปรีชาสามารถหลายด้าน โดยเฉพาะด้านวรรณกรรม
พระองค์ทรงเป็นกวีที่ยิ่งใหญ่ในสมัยกรุงศรีอยุธยาพระองค์หนึ่ง พระองค์ท่านสิ้นพระชนม์
เพราะเหตุที่มีผู้ไปกราบทูลว่าพระองค์ลอบเป็นชู้กับเจ้าฟ้ านิ่ม หรือเจ้าฟ้ าสังวาลย์ซึ่งเป็น เจ้า
จอมของ พระราชบิดา สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศจึงทรงลงพระอาญาเฆี่ยนจน
สิ้นพระชนม์พร้อมด้วยเจ้าฟ้ าสังวาลย์แล้วนาพระศพไปฝังยังวัดไชยวัฒนาราม
- 4. บทเห่ชมปลา
บทเห่ชมปลา ประกอบด้วยโคลงสี่สุภาพ ๑ บทและ
กาพย์ยานี ๑๔ บท กล่าวถึงปลา ๑๕ ชนิดเป็นสื่อความรารึกคิด
ถึงนาง ได้แก่ ปลานวลจันทร์ ปลาตะเพียน ปลาหางไก่ ปลา
แมลงภู่ ปลาคาง เบือน ปลากระแห ปลาน้าเงิน ปลาสร้อย
ปลาหวีเกศ ปลาเนื้ออ่อน ปลาแก้มช้า ปลากราย ปลาเสือ
ปลาชะแวง ปลาชะวาด
- 7. ปลาสร้อยลอยล่องชล ว่ายเวียนวนปนกันไป
เหมือนสร้อยทรงทรามวัย ไม่เห็นเจ้าเศร้า บ่ วาย
เนื้ออ่อนอ่อนแต่ชื่อ เนื้อน้องฤๅอ่อนทั้งกาย
ใครต้องข้องจิตชาย ไม่วายนึกตรึกตรึงทรวง
ปลาเสือเหลือที่ตา เลื่อนแหลมกว่าปลาทั้งปวง
เหมือนตาสุดาดวง ดูแหลมล้าขาเพราคม
แมลงภู่คู่เคียงว่าย เห็นคล้ายคล้ายน่าเชยชม
คิดความยามเมื่อสม สนิทเคล้าเจ้าเอวบาง
หวีเกศเพศชื่อปลา คิดสุดาอ่าองค์นาง
หวีเกล้าเจ้าสระสาง เส้นเกศสลวยรวยกลิ่นหอม
ชะแวงแฝงฝั่งแนบ ชะวาดแอบแปบปนปลอม
เหมือนพี่แอบแนบถนอม จอมสวาทนาฏบังอร
พิศดูหมู่มัจฉา ว่ายแหวกมาในสาคร
คะนึงนุชสุดสายสมร มาด้วยพี่จะดีใจ
- 8. ถอดคาประพันธ์
พันธุ์ปลาชนิดต่างๆว่ายวนเวียนอยู่ในสายน้าทาให้มีจิตใจเศร้าหมอง ปลาทั้งหลายยังรู้ว่าไม่มี
ใจที่จะว่ายน้าอยู่ในสายน้า พระจันทร์ส่องแสงสว่างมีความงามราวกับเนื้อตัวของปลาซึ่งมีความงามราว
กับ เนื้อตัวของปลาซึ่งมีคางไม่โค้งมนเหมือนกับใบหน้ารูปร่างหน้าตาของผู้ชาย เปรียบดังทองไม่
เหมือนกับน้องที่ห่มผ้าสไบ ปลากระแหซึ่งมีรูปร่างคล้ายปลาตะเพียนทอง ดั่งปลาที่ว่ายจากกันไปอย่าง
เหมาะสม ปลานั้นแก้มช้าเหมือนมีคนมาจับต้องคล้ายกับว่า ปลาอันอมทุกข์ไว้มาก เหมือนกับการจากลา
ไปจากคนรักสีน้าเงิน เปรียบเสมือนสีขาวผ่องเป็นมันวาวของปลาไม่เหมือนความงามของหญิงสาว งาม
ราวกับมีเนื้อตัวสองสี ปลากรายว่ายเวียนไปเคียงคู่กันแต่นางกลับตีจากพี่ไปเห็นปลาแล้วรู้สึกเศร้าใจ ปลา
หางไก่ซึ่งเป็นปลาทะเลชนิดหนึ่ง แหวกว่ายอยู่ในน้า ปลาชนิดนี้ไม่มีหงอน คิดเพลงยาว รูปเอวอร มีผม
ประบ่าเอี่ยมอร ปลาสร้อยล่องลอยว่ายวนอยู่ในแม่น้าเหมือนปลาสร้อยในวัยในเด็ก ไม่เห็นมีความ
โศกเศร้าในจิตใจ ปลาเนื้ออ่อนนั้นอ่อนแต่ชื่อ เนื้อน้องหรือจะอ่อนไปทั้งกาย ใครจับต้องก็ไม่นึกอายและ
ช้าใจปลาเสือตาแหลมกว่าปลาทั้งหลายเปรียบเสมือนดวง ตา ซึ่งดูแหลมคม มีหอยแมลงภู่เวียนว่าย
น่าชื่นชม คิดความต่างๆในยามเหมาะสม เจ้าที่มีหน้าที่สระสางเส้นผมต่างสละสลวยมีกลิ่นหอม ว่ายวน
ไปตามแนวฝั่งน้าและมักจะมีปลาชะวาดว่ายปนอยู่ด้วยเหมือนกับพี่มาดูแล น้องอย่างทะนุถนอม พันธุ์
ปลาต่างๆแหวกว่ายมาในแหล่งน้า เปรียบดังหญิงงามที่มาหาพี่จะรู้สึกดีใจ
