2. TEFSİR VE MEAL
TEFSİR VE MEAL
(KUR’AN-I KERİMİN ANLAŞILMASININ ÖNEMİ)
İlgili Ayetler:
Biz bu kitabı sana, her şeyin ayrıntılı açıklayıcısı, bir doğruya
iletici, bir rahmet, Müslümanlara bir müjde olarak indirdik.
(Nahl 89)
Rabbinin kitabından sana vahyedileni oku. O’nun kelimelerini
değiştirecek hiçbir kudret yoktur. (Kehf 27)
O yalnızca bir öğüt ve Mübin(apaçık) bir Kuran’dır. (Yasin 69)
İlgili Hadis:
İbni Ömer radıyallahu anhümâ’dan rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Sadece şu iki kimseye gıpta edilir: Biri Allah’ın kendisine
Kur’an verdiği ve gece gündüz onunla meşgul olan kimse,
diğeri Allah’ın kendisine mal verdiği ve bu malı gece gündüz
O’nun yolunda harcayan kimse.” (Buhârî, İlm 15, Zekât 5,
Ahkâm 3, Temennî 5, İ’tisâm 13, Tevhîd 45)
Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir cemaat Allah’ın evlerinden bir evde toplanır, Allah’ın
kitabını okur ve aralarında müzakere ederlerse, üzerlerine
sekînet iner, onları rahmet kaplar ve melekler etraflarını
kuşatır. Allah Teâlâ da o kimseleri kendi nezdinde
bulunanların arasında anar.” (Müslim, Zikr 38)
ERDEMLER
EĞİTİMİ
ORTAOKUL 2
3. TEFSİR VE MEAL
Tefsir:
Tefsir "keşfetmek, üzeri kapalı bir şeyi açmak" anlamına gelir.
Tefsir ilmi, Kur'an-ı Kerimi sistematik olarak açıklama
çalışmalarıdır. Vahyin başlangıcından günümüze kadar
Kur’an’ı anlamak için ayetlerin mana ve maksatlarını
açıklamak üzere yapılmış çalışmaları bir disiplin içinde ele alır.
Kur'an ayetlerinin bir kısmı anlamı açık, hüküm içeren
(muhkem) ayetlerdir; bir kısmı ise yoruma açık, benzerleri
olan (müteşabih) ayetlerdi.
Hz. Peygamber Kur'anı yine Kur'an ile tefsir etmiştir; yani
ayetler arasındaki bağlamları kurup, müteşabih (birbirine
benzeyen) ayetlerden anlam çıkarmıştır. Sahabe ve tabiin
(birinci ve ikinci nesil müslümanlar) Hz. Muhammed'in Kur'an
ayetleri ile ilgili açıklamalarını hadis olarak kaydetmişler ve
tefsir ederken yardımcı olarak bu sözleri de kullanmışlardır.
ERDEMLER
EĞİTİMİ
ORTAOKUL 2
4. TEFSİR VE MEAL
Müfessir:
Tefsir eden, yani Kur'an'ı açıklama gayreti içinde olan kişiye
müfessir denir. Bu bağlamda vahyi insanlara aktaran ve sonra
sahabenin anlamadıkları konuları açıklayan Hz. Peygamber ilk
müfessirdir.
Meal:
Meal, Kur’an-ı Arapça dan moda mot başka bir dile
çevirmektir. Ne var ki, hiçbir dil, başka bir dile tam anlamı ile
tercüme edilemez. Bu, dillerin farklı yapıları olması
bakımından imkânsızdır.Zira, dillerin ne gramer yapısı, ne
edebiyat sanatları, ne de deyimleri müsaade eder. Tercümede
büyük anlam kaymaları ve kayıplar yaşanır.
Bu Kur’an-ı’n anlaşılmaz bir muamma, zor bir kelâm
olmasından değil, her asrı, her devri, her meslek ve meşrebi
doyuracak hakikatleri ihtiva eden bir mucize olmasındandır.
Zaman değişikçe, ilimler geliştikçe, insanlığın ihtiyacı arttıkça,
ondan yeni yeni ilimler, hakikatler keşfedilmektedir.
Tefsir Ve Mealin Farkı:
Meal, Kur'an'ı başka bir dile çevirme işlemidir fakat tefsir
kadar derinlemesine incelemeleri içermez. Meal, kabaca
Arapça metin kadardır fakat tefsir ise bundan farklı olarak
ayetlerin çevrilmesi ile birlikte ayetlerdeki derin manalarını da
içine alan daha geniş bir açıklama biçimidir ve ciltlerce
yazılmış eserlerdir.
ERDEMLER
EĞİTİMİ
ORTAOKUL 2
5. TEFSİR VE MEAL
Meal, Kur'an'ı anlamak için giriş niteliğinde ilk adımdır.
Kur’an’daki bazı ayetlerin anlaşılması uzmanlık gerektirir ve
Kur’an’ın kendine has bir anlatım tarzı vardır. Örneğin bir
konuyu ilgilendiren bütün ayetler aynı surede bir arada
olmayabilir. Bu nedenle aynı konudaki ayetler bir bütün
olarak (ayet kümeleri) değerlendirilmelidir. Tefsir, bu bakış
açısıyla yapılır.
Kuranın Anlaşılmasının Ve Yaşanmasının Önemi:
Kur'an ulaştığı insanları ‘karanlıklardan aydınlığa çıkaran
kendisine uyanları hidayete ulaştıran ve ‘Allah’a karşı
gelmekten sakınanlar için yol gösterici’ olan yüce kitabımız
Kur’an, anlaşılmayı ve yaşanmayı beklemektedir. Rabbimiz bu
gerçeği şöyle ifade ediyor: “Bu Kur’an, ayetlerini düşünsünler
ve akıl sahipleri öğüt alsınlar diye sana indirdiğimiz mübarek
bir kitaptır.” (Sad 29) Peygamber efendimiz (sav) de: “Kur’an
okuyunuz. Çünkü Kur’an, kıyamet gününde kendisini
okuyanlara şefaatçi olarak gelecektir” (Tirmizi, Fezailül Kur’an,
16) hadisiyle bizleri Kur’an okumaya yönlendirmekte ve
“Kalbinde Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev
gibidir.” (Tirmizi, Fezailül Kur’an, 18) buyurarak ta Kur’an’a
karşı mesafeli duranları uyarmaktadır.
Kur’an’ı okumak, sadece tekrarlamak değil aynı zamanda
okunanı uygulamaktır. Çünkü Kur’an; iyi ile kötüyü, doğru ile
yanlışı, faydalı ile zararlıyı ve hak ile batılı ayırmak için
gönderilmiştir. Ne yazık ki günümüzde büyük çoğunluğumuz,
Kur’an’ın aydınlığından yeterince yararlanamamakta ve onun
sunduğu hayat değerlerinden çok uzakta bulunmaktayız.
ERDEMLER
EĞİTİMİ
ORTAOKUL 2
6. TEFSİR VE MEAL
Kur’an’ı ölülere okumakla ya da namaz kılabilecek kadar
zamm-ı sure bilmekle yetinmekteyiz. Kur’an’ın gönderiliş
maksadı bu değildir. Kur’an’ın gönderilişindeki asıl gaye, onun
nuruyla buluşmak, onun ışığından yararlanmak ve sunduğu
ilkeleri yaşamaktır.
Peygamber Efendimiz (sav)’in kıyamet günü: “Ey Rabbim!
Kavmim şu Kur’an’ı terk edilmiş bir şey hâline getirdi” (Furkan
30) şeklindeki şikâyeti, bu günün Müslümanlarını çok
yakından ilgilendirmektedir. Hem bu şikâyetten uzak kalmak
ve hem de Kur’an’ın sunduğu aydınlıkla buluşmak için Kur’an’ı
gönderildiği amaç doğrultusunda okumak, anlamak ve
yaşamak zorundayız. Rabbimiz Enfal suresi 24. ayette bizlere
şu çağrıyı yapmaktadır: “Ey iman edenler! Sizi kendinize hayat
verecek Kur’an’a çağırdığında Allah’ın ve Rasülü’nün bu
çağrısına icabet edin.”
Yüce Allah Kur’an’la bizlere seslenmektedir. Bize düşen görev
de o sesin sahibine kulak vermektir. Bir hadisinde Peygamber
Efendimiz şöyle buyuruyor: “Bir cemaat Allah’ın evlerinden
bir evde toplanır, Allah’ın kitabını okur ve aralarında
müzakere ederlerse, üzerlerine sekînet iner, onları rahmet
kaplar ve melekler etraflarını kuşatır. Allah’u Teâlâ da kendi
katındakilere onlardan söz eder.” (Müslim, Zikr, 38)
ERDEMLER
EĞİTİMİ
ORTAOKUL 2
7. TEFSİR VE MEAL
İlgili Etkinlik:
Çocuklarla belirli aralıklarla ya da haftanın bir günü meal ve
tefsir okuması yapmak. Böylelikle çocuklar hem tefsir ve
mealin farkını görmüş olur hem de Kur’an-ı Kerimi anlama ve
yaşama konusunda bilgi sahibi olur.
İlgili Çizgi Film:
Kılavuzsuz olmaz - Kuranı Kerim
https://www.youtube.com/watch?v=Q1y2U9V4dAY
Kur’ân-ı Kerîm’i çok iyi öğrenmeliyiz / Mahmud Es'ad Coşan
(R.Aleyh)
https://www.youtube.com/watch?v=CUMl7iKvMmE
İlgili Sohbet:
Kur’anı Kerim, kıyamet gününde kula şefaatçı olurlar. Kur’an
şöyle der: “Ey Rabbim! Ben onu...
https://www.youtube.com/watch?v=J4UBLYwhS3w
Değerlendirme Soruları:
1. Tefsir nedir ilk müfessir kimdir?
2. Meal ve tefsir arasında ne gibi farklar vardır?
3. Kur’an-ı Kerimi anlamak ve yaşamak için neler
yapabiliriz?
ERDEMLER
EĞİTİMİ
ORTAOKUL 2
