De wereld verandert snel. Internet en technologie herdefinieren bestaande business modellen in rap tempo. Werk dat door mensen wordt gedaan is steeds meer hoge toegevoegde waarde (creativiteit en complex communication). Instituten zijn minder geschikt om het beste uit professionals te halen. Toegevoegde waarde general management steeds meer onder druk. Cultuurvariabelen worden steeds belangrijker: lage machtsafstand en feminien (zorgend), de culturele blauwdruk van ons land, lijkt goed te passen bij de netwerkeconomie in opkomst.

1. „Van een tijdperk met veranderingen naar een
verandering van tijdperk‟‟
‗Bijeenkomst Anders Werken‘
Zoetermeer, 30 januari
Han Mesters, Sector banker
zakelijke dienstverlening

2. Inhoudopgave
1
Conceptueel kader
2
The „Why”
3
Disruptieve technologie/het einde van groei?
4
Bevindingen

3. 1. Conceptueel kader

4. Waar staan we?
• Crisis
• Demografie
• Governance
• Generatie Z
• Geo-politieke
Verschuivingen
• Cultuur
• Milieu

5. Someone has Hit the ―Reset‖ Button
(Jeffrey Immelt, CEO, General Electric)
Wij geloven:
De economie is in een vroeg stadium van een
fundamentele verandering van de wijze waarop
werk is georganiseerd, gemanaged en uitgevoerd
We weten:
Veel bedrijven zijn op zoek naar de drijvende
kracht achter hun ‗Why‖ (waatoe zijn wij op
aarde):
Ethos:
‘is a Greek word meaning "character" that is used to
describe the guiding beliefs or ideals that
characterize a community, nation, or ideology. The
Greeks also used this word to refer to the power of
music to influence its hearer's emotions, behaviors, and
even morals’
5

6. Globalisering: Turbulentie in de omgeving neemt toe
6

7. Vraagkant van flex: Shift van instituten naar gemeenschappen

8. Steeds meer: organiseren via ‗De Markt‘
Clay Shirky: ―Since we have grown up with hierarchical institutions
as models for organizational structure, it‘s hard to visualize another
model. But this is where social media has come in. The development
of technological features such as #hashtags has allowed people with
like interests to find each other and
organize around ideas
outside a traditional institutional model.
(…) So we have an old way of viewing the organization of people
(thesis: hierarchical institutions). Now there‘s a new way of looking
at things (antithesis:
unmanaged cooperative collaboration).
We (as a society) are still trying to figure out how to
navigate this (synthesis) to produce results.

9. Instituten versus netwerken: MIT (boston) vs. Silicon Valley
The Power of Identity: The Information Age: Economy,
Society, and Culture Volume II by Manuel Castells (Dec 21,
2009)

10. Werk wordt meer kennisintensief …..
Veranderingen in de taken die uitgevoerd worden door de Amerikaanse beroepsbevolking (1969 - 1998)
15%
10%
5%
Grenzen van automatisering lijken
bereikt: ‗expert thinking‘ is voor een
deel gebaseerd op patroonherkenning. Dit is moeilijker te automatiseren dan routine handelingen (rule based)
0%
1969
1980
1990
1998
-5%
-10%
Routine manual
Routine cognitive
Expert thinking
Complex communications
10

11. September 2013….
Bron: Oxford
11

12. …. Maar schaarste blijft in technische profielen…ondanks automatisering
Een ander geluid
De bekende redeneringen over
tekorten aan technisch
personeel
Maar vanuit een ander
paradigma is er misschien
helemaal geen tekort.‟
Meteen maar even een voorbeeld
van zo‘n ander paradigma. ‗We zijn
nu bezig met een project,
geschoeid op Scandinavische leest,
om mensen die ooit voor de
techniek zijn opgeleid weer terug in
de sector te halen.
Als je op die manier gaat kijken,
dan blijft er wellicht maar weinig
over van dat zogenaamde tekort
aan technici. ‗Volgens mij hebben
we geen tekort aan technisch
personeel, maar een tekort aan
vermogen om mensen met de
juiste kwaliteiten te vinden in de
samenleving.‘
Bron: Flexmarkt , 27 februari

13. 2. The „Why‟

14. The heart of the problem

15. Case: uitzenden - structurele en conjuncturele uitdagingen
1. Bruto margedruk
2. Onderscheidend vermogen
3. Toegevoegde waarde propositie
EBIT marge
15%
13%
Brunel The Netherlands
11%
2009
9%
2010
7%
2010
5%
3%
2010
-3%
Randstad Group Netherlands
Olympia Nederland
2009
2009
2009 20%
2010
Bruto marge
25%
30%
35%
2009
-5%
1) USG People, EBIT Margin = EBITA Margin, Gross Margin not available, estimate
Bron: Annual Reports
USG People The Netherlands*
2010
1%
-1%15%
Adecco The Netherlands
40%

16. Oplossingen voor de druk van de ‗grote drie‘
Biedt operational excellence voldoende lange termijn concurrentievoordeel?

17. The ‗WHY‘: ABN Amro roots: 1824
NHM: Nederlandsche Handel-Maatschappij
De N.V. Nederlandsche Handel-Maatschappij werd op initiatief van koning
Willem I in Den Haag opgericht op dinsdag 9 maart 1824
De doelstelling was (Art. 59) "bevordering van handel, scheepvaart,
scheepsbouw, visserij, landbouw en (het fabriekswezen)", in voortzetting van
wat tijdens de Franse overheersing van 1795 tot 1813 was ingezet.
Het hogere doel was volgens de koning dat de NHM zou fungeren als een
"grote hefboom, strekkende tot opbeuring en
aanmoediging van de nationale welvaart".

18. Professional services: van een Brand naar een ‗Stand‘

19. 4 soorten bedrijven m.b.t. onderscheidend vermogen in ‗ethos‘
Camelot
High
Castle in the sky
Guru
Differentiated
Hero
Distinctive
Soulful excellence
Plantation
Fortress
General
Competitive
Boss
Reactive
Operational excellence
High

20. 3. Disruptieve technologie/het einde van groei?

21. ‗War for Talent‘: Welke ‗War'? Nu even niet
3 scenario‘s voor de ontwikkeling van de werkzame beroepsbevolking 2010-2050
1. Onveranderde
voortzetting van de
huidige netto
arbeidsparticipatie
2. Een verdere groei van
de netto
arbeidsparticipatie
onder arbeidskrachten
van 50 jaar en ouder
3. Als scenario 2 met
ophoging pensioenleeftijd tot 67 jaar
beginnend in 2020
Bron: ABN AMRO Group Economics

22. Ontwikkeling beroepsbevolking op basis van drie scenario‘s, 2012 - 2060
1. Pessimistisch scenario
Een voortzetting van de neerwaartse
trend van de bruto arbeidsparticipatie in
de leeftijd van 15 tot 25
jaar (gedurende 10 jaar) èn een
onveranderde voortzetting van de bruto
arbeidsparticipatie voor alle
oudere leeftijdsgroepen. De combinatie
van de dalende bruto arbeidsparticipatie
onder jongeren en een stagnerende groei
onder ouderen leidt tot een veel grotere
krimp van de beroepsbevolking dan in de
andere twee scenario‘s.
2. Neutraal scenario
Een verdere ontwikkeling van de bruto
arbeidsparticipatie per leeftijdsgroep;
afgeleid van de
ontwikkeling van de arbeidspar-ticipatie
over de afgelopen 10 jaar.
3. Optimistisch scenario
Een verdere ontwikkeling van de bruto
arbeidsparticipatie per leeftijdsgroep.
Deze is afgeleid van de arbeidsparticipatie
in de afgelopen tien jaar en een groeiende
arbeidsparticipatie van 65- tot 68 jarigen.

23. Ons voorland? Veranderingen in de Amerikaanse beroepsbevolking
Bron: B.O.T.H. BLS, bewerking ABN Amro

24. Flexibiliteit in Nederland
De flexibele schil (inclusief ZZP) bestaat in 2010 uit 1,8 miljoen personen. Dit is
24,4% van de werkzame beroepsbevolking
Bron: ABU

25. CBS beeld

26. Het ‗pensioeneffect‘

27. Beroepsbev. in neutrale scenario uit rapport ‗De ontw. V.d. Nederlandse beroepsbevolking‘

28. Welke vijver moet je zitten?

29. Banengroei VS zit aan de onderkant

30. Pac-man in witte-boorden land
Vacaturevolume beroepsgroep Administratie en klantenservice, 2008 – heden
Bron: Recruitment matters, Job feed

31. Opleiding steeds belangrijker

32. Zien we al bewijs van de transitie weg van instituten in de U.S. labour cijfers?
32

33. Tis maar dat u het weet….
PIM VAN DER FELTZ (GOOGLE): 'INTERNET IS NET BEGONNEN'
25 apr 2013 | Peter Boerman
Als mensen maar al hun informatie delen, kan Google veel relevantere combinaties maken dan tot nu toe
gebeurt.
Dat zei Pim van der Feltz, ceo van Google Nederland, donderdag tijdens het MT500-event.
1 OP 1 OP SCHAAL
Volgens Van der Feltz betekent de mobiele revolutie dat we toegaan naar een markt van '1 op 1 op schaal'.
Maatwerk op massaniveau, met andere woorden. 'Wat je zoekt, kun je het overal ter wereld vinden. Maar dat
betekent ook: zij kunnen jouw klanten vinden.'

34. Raad eens in welk kwadrant uitzenders staan?

35. Passief werven
Case: recruitement…Luttele jaren geleden
Adverteren van
vacature
Beoordelen
sollicitaties
Selectie
kandidaat
Actief werven
Opstellen profiel
Zoeken met
profiel
Benaderen
prospect

36. Passief werven
…..en nu
Adverteren van
vacature
Beoordelen
sollicitaties
Selectie
kandidaat
Actief werven
Opstellen profiel
Zoeken met
profiel
Benaderen
prospect

37. Licht, vlug en precies: transactiekosten
Oliver Williamson (student van Coase) wint Nobelprijs economie in 2009
 Specialisatie in transactiekosten economie
 (…) Williamson holds that entrepreneurs will tend to choose the form of organization —
a loose network of small firms, trading in the open market; a franchise network, alliance, or joint-venture;
or a large, vertically integrated firm — that best fits the circumstances
Het belang van transactiekosten:

zoeken business partners, klanten

interactie, informatie, advies

gesprekken, onderhandelen

offertes, contracten maken

overeenkomst

coördineren, monitoren, borgen

controleren, registreren

rapporteren

ruziën, procederen

relaties beëindigen
De rol van ZZP‘ers en Internet in het terugdringen van
transactiekosten
„Ex ante‟ transactiekosten
Overeenkomst
„Ex post‟ transactiekosten

38. `De terreur van de balanced scorecard: death by KPI?
„Bij veel beursgenoteerde bedrijven nu zijn de financiële
KPI‟s te dominant geworden‟
TED 2013: Food for thought
The future of the American economy will look a lot like a
science-fiction movie, says Andrew McAfee, the
principal research scientist at MIT‘s Center for Digital
Business.
In a sweeping TED talk Wednesday, he predicted that
the country would become so dependent on
technology that many hourly and low-skilled jobs
would vanish. In this "new machine age," as he calls it,
cars will drive themselves, putting truck drivers out of
work. Apple‘s Siri will connect with IBM‘s Watson to take
over call centers. Robots will replace manual labor.

39. Mensen zijn de aanjagers van winst
‗Cultuur trekt de juiste mensen aan, de juiste mensen genereren winst‘

40. De netwerken slaan toe…in HR, Finance en Legal

41. Passie en vakmanschap horen bij een analoge wereld?

42. Nieuwe vormen van leiderschap gevraagd in platte
organisaties: ‗caring‘
The eldest of four children, Dunham enlisted in the Marine Corps in 2000.
Jason Dunham stepped into the role of protector long before he ever donned a
Marine uniform.
As a teenager, he put himself between a friend and an adversary to protect his
buddy during a fight. As a brother, he would warn his little sister to watch out
for boys. As a man, he dreamed of becoming a state trooper — so long as
work didn‘t take him too far from home, where he could keep an eye on those
he loved most. Dunham died as he had lived, said the minister at his burial last
May: “Caring
more for others than himself.”

43. 4. Bevindingen

44. De netwerken slaan toe (en dat vraagt on andere werkomgeving)
1. ‗Never waste a good crisis‘
2. Ons groei paradigma staat ter discussie: 2013: profitability without growth?
3. Invulling HR functie verschuift van interne dominantie naar sterke focus op externe
werknemers
4. Bestaande manier van het organiseren van arbeid d.m.v. hierarchie in instituten staat
onder druk
5. Niet alleen professionals worden beste aangestuurd op ‗geven van ruimte‘ en ‗trust‘
6. Belangrijkste belemmering bij nieuwe werken is ‗loslaten‘ dus managerial
7. Structureel lijken sociale media zich te ontwikkelen tot instrumenten die ‗referral‘ based
bemiddeling van arbeid kunnen faciliteren
8. Emotionele binding wordt belangrijker tussen werkgever en werknemer – passie
belangrijke aanjager voor creativiteit en binding
9. Cultuur bepaalt succes ‗culture eats strategy for breakfast‘, maar…
10. ..we meten dat nog niet goed