Rola ZTPOK w systemie gospodarki odpadami - fakty i mity
Zintegrowany System Gospodarki Odpadami dla Miasta Poznania - szanse i zagrożenia
1. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 1
Zintegrowany system gospodarki odpadami
dla Miasta Poznania – szansa czy zagrożenie.
Konsorcjum firm – PU Południe II Sp. z o.o. z Krakowa
i O.K.E.J. Pracownia z Poznania
2. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 2
Hierarchia postępowania z odpadami.
unikanie wytwarzania odpadów
minimalizacja ilości odpadów
odzysk (recykling)
unieszkodliwianie
bezpieczne
składowanie
3. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 3
ODPADY
KOMUNALNE
Kompostowalne
odpady
organiczne
Selektywna
zbiórka
odpadów
Pozostała
część
odpadów
Odpady
niebezpieczne
Biologiczne
przetwarzanie
(kompost)
Centrum
recyklingu
Termiczne
przekształc.
Odzysk i
unieszkodliwianie
Kontrolowane
składowisko
Rynek surowców
użytecznych, produktów
i energii
MODEL SYSTEMU GOSPODAROWANIA ODPADAMIMODEL SYSTEMU GOSPODAROWANIA ODPADAMI
4. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 4
Aspekty techniczne
systemu gospodarki odpadami
Wymiarowanie wielkości urządzeń technicznych
Podstawą wymiarowania /wydajności/ są:
• bilans odpadów
• skład morfologiczny
• dostępność odpadów na rynku
5. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 5
Systemy efektywnego
zarządzania gospodarką odpadami
Występujące problemy:
1. Problematyka minimalizacji wytwarzania
u źródła i zbiórki odpadów.
1. Problematyka transportu odpadów.
2. Problematyka przetwarzania odpadów.
3. Problematyka składowania odpadów.
4. Aspekty ekonomiczne.
6. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 6
ANALIZA WIELOKRYTERILNA
modelowe narzędzie wyboru systemu
gospodarki odpadami
wieloaspektowa ocena zagadnienia
i matematyczny wybór
rozwiązania najkorzystniejszego
(kompromisowego).
7. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 7
CEL ANALIZY WIELOKRYTERIALNEJ
• Poprzez matematyczna analizę wybór najkorzystniejszej
strategii (w sensie kompromisowym),
• Ocena przyjętej strategii na tle innych wariantów,
• Potwierdzenie wyboru intuicyjnego,
8. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 8
KRYTERIA OCENY SYSTEMU
•TECHNICZNE
•PRZYRODNICZE
•EKONOMICZNE
•SPOŁECZNE
10. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 10
KRYTERIA PRZYRODNICZE (EKOLOGICZNE)
• ocena wpływu systemu na środowisko naturalne;
• ocena korzyści środowiskowych wynikających z działania
systemu;
• ocena strat środowiskowych;
• emisje w wyniku przetwarzania odpadów.
11. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 11
KRYTERIA EKONOMICZNE
• pełne miesięczne średnie obciążenie finansowe
przypadające na 1 mieszkańca [PLN/M];
• koszt, uwzględniający nakłady i koszty eksploatacyjne;
• ocena wielkości przychodu jednostkowego w wyniku
funkcjonowania systemu.
12. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 12
KRYTERIA SPOŁECZNO - POLITYCZNE
• miara stopnia akceptacji społecznej dla przyjętego
scenariusza;
• miara stanowiąca ocenę możliwości tworzenia nowych
miejsc pracy;
• zgodność z kierunkami wskazanymi PGO
• zgodność z dyrektywami UE;
• regionalność i perspektywiczność rozwiązania.
13. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 13
KONIECZNE JEST ZBUDOWANIE SYSTEMU:
•Technicznie poprawnego
•Jak najmniej szkodliwego dla środowiska
•Ekonomicznie „opłacalnego”
•Społecznie akceptowanego.
14. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 14
Modelowe kryteria oceny
systemu gospodarki odpadami
Kryteria minimalizacji i odzysku odpadów:
• kryt. 1 – redukcja ilości odpadów [%]
• kryt.2 – redukcja odpadów ulegających biodegradacji [%]
• kryt.3 – odzysk surowców wtórnych [%]
• kryt.4 – odzysk energii [%]
• kryt.5 – czas eksploatacji składowiska odpadów
ostatecznych [lata]
15. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 15
Modelowe kryteria oceny
systemu gospodarki odpadami
Kryteria społeczno – polityczne:
• kryt.6 – zgodność z kierunkami wskazanymi przez
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 i
Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami
• kryt. 7 – zgodność z dyrektywami UE
• kryt. 8 – regionalność i perspektywiczność
rozwiązania
• kryt. 9 – akceptacja społeczna
16. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 16
Modelowe kryteria oceny
systemu gospodarki odpadami
Kryteria ekonomiczne:
• kryt. 10 - pełne miesięczne średnie obciążenie
finansowe przypadające na 1 mieszkańca [PLN/M]
• kryt. 11 – kary za niedotrzymanie standardów [PLN]
Kryterium ekologiczne:
• kryt. 12 – wpływ elementów systemu na środowisko
i zdrowie ludzi
17. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 17
Macierz wypłat
POSZCZEGÓLNE SCENARIUSZ DZIAŁANIAOZN. KRY-
TERIUM SCEN. 1 SCEN. 2 ... SCEN. N
kryt1 r11 r21 ... rN1
kryt2 r12 r22 ... rN2
... ... ... ... ...
krytM r1M r2M ... rNM
rNM - miara stopnia realizacji M- tego kryterium w N – tym scenariu-
szu
18. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 18
Wybór wielokryterialny rozwiązania kompromisowego
; n=1,2,...,N
)( n
sLα - miara odległości badanej strategii sn od punktu idealnego
s - wybrana strategia
wm – współczynnik wagi kryterium m
xm’ - m- ta współrzędna punktu utopijnego
rNM
’
– znormalizowana wartość kryterium
M – ilość kryteriów
α- wykładnik potęgowy mierzący odchylenie strategii od punktu utopijnego X’
19. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 19
Graficzna ilustracja idei punktu utopijnego
21. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 21
Kryteria minimalizacji i odzyskuKryteria minimalizacji i odzysku
Analiza wielokryterialnaAnaliza wielokryterialna
WybórWybór
systemusystemu
gospodarki odpadamigospodarki odpadami
Kryterium społeczneKryterium społeczne Kryteria ekonomiczneKryteria ekonomiczne
22. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 22
KOMPLEKSOWA GOSPODARKA
ODPADAMI KOMUNALNYMI
UNIKANIE ODPADÓW
WYKORZYSTANIE ODPADÓW
RECYKLING MATERIAŁOWY
(papier, szkło, metal, tworzywa
sztuczne kompost, itp.)
RECYKLING ENERGETYCZNY
(energia cieplna , energia elektryczna)
SKŁADOWANIE
PRZETWORZONYCH FORM
ODPADÓW
UŻYTKOWNIK
WSPÓŁCZESNY MODEL GOSPODARKI ODPADAMI
KOMUNALNYMI
JAKO
PROCES R1
23. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 23
Edukacja
Składowanie Kompostowanie
Metody mechaniczno-
biologiczne
Sortowanie
PDGO
Zbiórka odpadów
Unieszkodliwianie termiczne
System efektywnego zarządzania
gospodarką odpadami
24. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 24
Obecnie istniejący system gospodarki odpadami
Funkcjonujący system gospodarki odpadami oparty jest na
unieszkodliwianiu odpadów poprzez ich składowanie
• 87% zbieranych na terenie Miasta Poznania odpadów jest
unieszkodliwianych tą metodą.
Największym składowiskiem przyjmującym odpady jest składowisko w
Suchym Lesie, na którym deponowane jest 43% zebranych odpadów.
W dalszej kolejności odpady z terenu miasta deponowane były na
składowiskach w Mnichach – 24,4%, Rudnej Wielkiej – 13,4%
(do 1 stycznia 2007 r.), Koninie – 3,7% oraz w Białęgach – 2,8%.
25. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 25
W całkowitym strumieniu odpadów komunalnych odpady ulegające
biodegradacji stanowią około 48,5% całkowitej masy odpadów.
Aby spełnić wymagane dyrektywą 1999/31/WE w sprawie składowania
odpadów, ograniczenie ilości odpadów ulegających biodegradacji
kierowanych na składowiska – w roku 2010 dopuszczalne składowanie
wynosić będzie 75% ilości odpadów ulegających biodegradacji w
odniesieniu do ilości odpadów wytworzonych w 1995 r.,
w 2013 – 50%, a w 2020 – 35%,
co przekłada się na to, że dla regionu objętego przedsięwzięciem będzie
można składować następujące ilości odpadów ulegających
biodegradacji :
w roku 2010 ok. 68 878 Mg,
w roku 2013 – 45 919 Mg,
w roku 2020 – 32 143 Mg.
26. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 26
lata 1995 2010 2013 2020
ilość wytwarzanych odpadów ulegających
biodegradacji [Mg]
90 083 130 925 134 384 142 551
ilości odpadów ulegających biodegradacji
dopuszczonych do składowania
w poszczególnych latach [Mg]
- 67 500 45 000 31 500
wymagany poziom redukcji ilości składowanych
odpadów ulegających biodegradacji w stosunku
do ilości wyprodukowanych odpadów
ulegających biodegradacji w roku 1995
- 25 % 50 % 65 %
Ograniczenie ilości odpadów ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania (Mg/rok)
27. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 27
Ograniczenie składników ulegających biodegradacji kierowanych do składowania
w stosunku do masy wytwarzanej w roku 1995 r.
28. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 28
Planowany system gospodarki odpadami oparty jest na
założeniu rozbudowy istniejącego systemu
z jednoczesnym zastosowaniem instalacji do termicznego
przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów
komunalnych.
System ten zakłada, że obok istniejących instalacji, zostanie
zbudowany zakład produkujący energię (elektryczną i
cieplną) z odpadów komunalnych
29. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 29
Przyjęte założenia systemu:
1. Intensywna selektywna zbiórka odpadów (w systemie mieszanym) dla
całego obsługiwanego obszaru, przy założeniu wydzielenia składników o
charakterze surowców wtórnych, odpadów zielonych, odpadów
niebezpiecznych (występujących w strumieniu odpadów komunalnych),
wielkogabarytowych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
oraz odpadów gruzu budowlanego na poziomie:
15% w roku 2010,
20% w roku 2018,
30% w roku 2030;
2. Segregacja i doczyszczanie zebranych surowców wtórnych;
3. Kompostowanie masy roślinnej – odpadów tzw. zielonych;
4. Gromadzenie i zbieranie pozostałej masy odpadów, jako odpadów
zmieszanych;
5. Produkcja energii w procesie termicznego przekształcania frakcji resztkowej
zmieszanych odpadów komunalnych oraz frakcji energetycznej powstałej
w innych instalacjach wraz ze współspalaniem ustabilizowanych
i wysuszonych osadów po procesie stabilizacji beztlenowej w COŚ.
30. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 30
Technologiczne elementy
zagospodarowania
Realizacja wymienionych procesów technologicznych wymagać
będzie budowy lub dostosowania następujących elementów
technologicznych:
1. Sortownia odpadów z selektywnej zbiórki
2. Kompostownia odpadów zielonych
3. Instalacja do recyklingu gruzu budowlanego
4. Instalacja demontażu odpadów wielkogabarytowych
5. Instalacja termicznego przekształcania frakcji resztkowej z
odpadów komunalnych
6. Składowisko balastu
7. Instalacja do waloryzacji żużli
31. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 31
Schemat proponowanego Systemu Gospodarki Odpadami dla Miasta Poznania
32. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 32
Przewidywana wydajność instalacji
INSTALACJA/ PROCES RODZAJ WSADU
ILOŚĆ
[Mg/rok]
SORTOWNIA ODPADÓW Z SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI
Sortownia odpadów z selektywnej
zbiórki
Odpady surowcowe z selektywnej zbiórki 75 000
INSTALACJA TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA
Instalacja termicznego przekształcania
frakcji resztkowej z odpadów
komunalnych
Odpady poddane termicznemu unieszkodliwianiu
oraz do 20% stabilizatu
220 000
KOMPOSTOWNIA ODPADÓW ORGANICZNYCH
Kompostownia odpadów zielonych Odpady zielone 15 000
INSTALACJA DO RECYKLINGU GRUZU BUDOWLANEGO
Instalacja recyklingu gruzu
budowlanego
Odpady budowlane z selektywnej zbiórki 24 000
INSTALACJA DEMONTAŻU ODPADÓW WIELKOGABARYTOWYCH
Instalacja do demontażu odpadów
wielkogabarytowych
Odpady wielkogabarytowe z selektywnej zbiórki 10 000
33. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 33
System będzie się opierał przede wszystkim na selektywnym zbieraniu
odpadów.
Gromadzenie i wywóz odpadów zbieranych selektywnie obejmować
będzie:
• odpady surowcowe (tworzywa sztuczne, makulatura, szkło białe, szkło
kolorowe) w systemie pojemnikowym (zabudowa wielorodzinna) oraz
w systemie workowym (zabudowa jednorodzinna);
• odpady zielone (odpady pochodzące z pielęgnacji terenów zielonych)
w systemie pojemnikowym;
• odpady wielkogabarytowe i odpady problemowe – w systemie
stacjonarnych i mobilnych Punktów Gromadzenia Odpadów
Problemowych;
• odpady budowlane - w systemie „usługa na telefon” oraz
stacjonarnych Punktów Gromadzenia Odpadów.
34. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 34
• Pozostały strumień odpadów zmieszanych, a także
odpady balastowe powstałe po procesach odzysku będą
trafiały bezpośrednio do instalacji termicznego
przekształcania resztkowej frakcji z odpadów komunalnych.
• Do wyżej wymienionej instalacji trafiać będą także
ustabilizowane osady ściekowe z Centralnej Oczyszczalni
Ścieków dla miasta Poznania.
35. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 35
Przyjęty system dla Miasta Poznania spełnia postawione kryteria
wyboru systemu
•Kryteria techniczne
-Zmniejsza strumień składowanych odpadów
-Wydłuża czas eksploatacji składowiska
-Redukuje ilość odpadów biodegradowalnych
-Odzyskuje surowce wtórne
-Odzyskuje energię
•Kryteria przyrodnicze
-Pozytywny wpływ na środowisko
-Zmniejszenie ilości emitowanych zanieczyszczeń
36. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 36
•Kryteria społeczno-polityczne
-Regionalność i perspektywiczność
-Zgodność z kierunkami w Programie Gospodarki Odpadami
-Zgodność z dyrektywami UE
•Kryteria ekonomiczne
-Tworzenie nowych miejsc pracy
-Dzięki dotacją z UE zmniejsza koszty gospodarki odpadami w
Regionie
-Spełnia wymogi UE i przyjęte Dyrektywy przez co „zapobiega
płaceniu kar” za niespełnianie przyjętych zobowiązań
37. Kampania informacyjna „Poznań Odzyskuje Energię”!
Konsultacje społeczne – system 37
WYMAGANE INWESTYCJE DO REALIZACJI:
ZADANIE NR 1
BUDOWA INSTALACJI TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA FRAKCJI RESZTKOWEJ
ODPADÓW KOMUNALNYCH
obejmie:
Budowę instalacji termicznego przekształcania frakcji resztkowej ze zmieszanych
odpadów komunalnych wraz z segmentem przyjęcia i dozowania wysuszonych
odpadów ściekowych oraz instalacją do waloryzacji żużla;
ZADANIE NR 2
BUDOWA INSTALACJI DEMONTAŻU ODPADÓW WIELKOGABARYTOWYCH
obejmie:
Budowę hali dla instalacji do demontażu odpadów wielkogabarytowych, w tym
wyposażenie techniczne instalacji wraz z placem magazynowania odpadów
wielkogabarytowych, z magazynem małych ilości odpadów problemowych.