Klos podstawowe zasady gospodarki rybackiej w zbiornikach zaporowych
B Jędrzejewska-Kozłowska- niska emisja a plany gospodarki niskoemisyjnej
1. Niska emisja a plany gospodarki
niskoemisyjnej
Mgr inż. Beata Jędrzejewska-Kozłowska
główny specjalista ds. zarządzania energią
Urząd Miasta Lublin
2. Co to jest niska emisja?
Niska emisja to emisja zanieczyszczeń powietrza z
niskich źródeł emisji, na przykład emisja z:
• domowych pieców grzewczych,
• lokalnych kotłowni węglowych,
• transportu.
Duża liczba niskich kominów w zwartej zabudowie
mieszkaniowej powoduje, że emitowane gazy i
pyły źle rozprzestrzeniają się w powietrzu i
powodują wysokie stężenia zanieczyszczeń w
miejscu powstawania.
3. Co to jest niska emisja?
http://www.tarnowskiegory.pl/articles,article,4
37,O_problemie_niskiej_emisji_
4. Co to jest gospodarka niskoemisyjna?
Gospodarka niskoemisyjna to
gospodarka, w której stosuje się:
• wydajne rozwiązania energetyczne,
• czystą i odnawialną energię,
• technologie przyjazne dla klimatu Ziemi,
• zrównoważoną konsumpcję,
• gospodarkę odpadami minimalizującą emisję
gazów cieplarnianych.
5. Niska emisja a niskoemisyjność
Chcemy ograniczyć niską emisję.
Chcemy zwiększyć niskoemisyjność
czyli:
• efektywność energetyczną,
• wykorzystanie odnawialnych źródeł
energii,
• przy jednoczesnym ograniczaniu emisji
dwutlenku węgla.
6. Gospodarka niskoemisyjna
Rozwój niskoemisyjny ma umożliwić państwom
Unii Europejskiej ochronę klimatu przy
jednoczesnym pobudzeniu gospodarki i
tworzeniu nowych miejsc pracy.
Zmiany klimatu są zagrożeniem dla rozwoju
społeczno- gospodarczego świata i zwalczanie
tych zagrożeń jest sprawą zasadniczą dla
Europy.
7. Zmiany klimatu
Najrzetelniejszy, najważniejszy i najlepszy raport o zmianach
klimatu :
Climate Change 2014: Impacts, Adaptation and Vulnerability
Raport jest tworzony przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian
Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change - IPCC),
powołany w 1988 roku przez Światową Organizację
Meteorologiczną oraz ONZ.
Zespół przegląda i ocenia najnowsze naukowe, techniczne,
społeczne i ekonomiczne informacje z całego świata.
Zespół nie przeprowadza własnych badań, nie monituje danych
i parametrów zmian klimatu.
W opracowaniu najnowszego raportu, brało udział 308 autorów z
70 krajów. Wzięto pod uwagę 54 677 uwag i komentarzy
naukowych. Raport jest stale aktualizowany.
•http://ipcc-wg2.gov/AR5/
8.
9. 9
Pakiet energetyczno-klimatyczny UE
Według Europejskiej Agencji Środowiska za emisję gazów
cieplarnianych odpowiadają:
• sektor energetyczny za 28% emisji,
• transport - 21%,
• przemysł - 20%,
• gospodarstwa domowe i małe/średnie przedsiębiorstwa - 17%.
W grudniu 2008 roku 27 państw Unii Europejskiej postawiło
przed sobą trzy bardzo ambitne cele w ramach tzw. pakietu
energetyczno-klimatycznego:
• zwiększenie efektywności energetycznej o 20%,
• zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych o 20%,
• redukcję emisji gazów cieplarnianych o 20%.
Wszystkie trzy cele mają zostać osiągnięte do końca 2020 roku.
10. 10
Co to jest PGN?
Plan gospodarki niskoemisyjnej (PGN) to DOKUMENT,
który zawiera informacje:
• o wielkości zużycia energii w gminie,
• o wielkości emisji dwutlenku węgla,
• o udziale energii produkowanej w OZE w ogólnym
zużyciu energii w gminie.
Na podstawie w/w danych określa się cele dla gminy.
Cele opisane w PGN dotyczą pakietu klimatyczno-
energetycznego UE czyli:
• efektywniejszego wykorzystywania energii,
• redukcji emisji gazów cieplarnianych
• zwiększenia udziału energii z OZE w ogólnym zużyciu
energii.
PGN - obowiązkowo dotyczy okresu do 2020 roku.
11. 11
Co to jest PGN?
Plan gospodarki niskoemisyjnej uruchamia
zarządzanie energią w gminie oraz
• określa najważniejsze obszary działań,
• definiuje konkretne środki służące do osiągnięcia
celu,
• określa ramy czasowe osiągnięcia celu,
• wskazuje osoby odpowiedzialne za realizację
poszczególnych elementów celu,
• zawiera długoterminową strategię działania.
12. 12
Właściwości PGN
Plan gospodarki niskoemisyjnej:
• nie może być traktowany jako dokument
skończony,
• zmienia się w czasie,
• wymaga analizowania prowadzonych działań,
• wymaga analizowania rozwoju gminy,
• musi być monitorowany,
• musi być aktualizowany.
13. 13
Zakres PGN
PGN - dotyczy obszaru geograficznego
podlegającego samorządowi (gmina,
powiat, województwo).
PGN - uwzględnia działania w sektorze
publicznym i prywatnym.
PGN - obejmuje działania inwestycyjne
i nieinwestycyjne (edukację, informację,
planowanie przestrzenne, zamówienia
publiczne).
PGN - nie uwzględnia instalacji objętych EU ETS.
14. Gospodarka niskoemisyjna a jakość powietrza
Gospodarka niskoemisyjna ma znaczny wpływ na
poprawę jakości powietrza.
Ma to szczególne znaczenie na obszarach, na których
odnotowano przekroczenia poziomów dopuszczalnych
stężeń zanieczyszczeń w powietrzu i realizowane są
programy ochrony powietrza (POP).
Działania zawarte w planach gospodarki niskoemisyjnej
muszą być spójne z programami ochrony powietrza
oraz w efekcie doprowadzić do redukcji emisji
zanieczyszczeń do powietrza (w tym: pyłów, dwutlenku
siarki oraz tlenków azotu).
15. Skutki zanieczyszczenia powietrza
• Zanieczyszczenie powietrza w miastach powoduje na świecie ok. 1,2 mln
zgonów rocznie (WHO 2010).
• Komisja Europejska szacuje, że w Unii Europejskiej:
- niska jakość powietrza jest najczęstszą przyczyną przedwczesnych zgonów, związaną
ze środowiskiem - zła jakość powietrza jest przyczyną śmierci większej liczby
obywateli niż wypadki drogowe,
- zanieczyszczenie powietrza jest przyczyną strat dni roboczych i wysokich kosztów
opieki zdrowotnej,
- szkody dotyczą również upraw i budynków.
• Eksperci od zdrowia publicznego w coraz większym stopniu zgadzają się, że
zanieczyszczenia atmosferyczne zwiększają zachorowalność (szczególnie na
choroby układu oddechowego i choroby naczyniowo-sercowe) oraz prowadzą do
podwyższonej śmiertelności w młodszych grupach wiekowych (np. Wilson i
Spengler 1996, WHO 2003, Holland i in. 2005a).
• Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że od lat 70. XX wieku do 2004 roku
globalne ocieplenie przyczyniło się do śmierci 140 000 osób rocznie na całym
świecie.
16. Zanieczyszczenie powietrza w Polsce
Raport z realizacji Polityki Ekologicznej Państwa w latach 2009-2012 z
perspektywą do roku 2016 stwierdza, że najistotniejszym problemem
zanieczyszczenia powietrza w Polsce jest emisja powierzchniowa czyli
tzw. niska emisja, która jest główną przyczyną niedotrzymania standardów
jakości powietrza. Podczas spalania paliw stałych (czasami też śmieci) w
piecach domowych i lokalnych kotłowniach emitowane są pyły, dwutlenek
siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla oraz benzo(a)piren.
"W Polsce w 2012 roku stwierdzone zostały przekroczenia:
• w 38 strefach ze względu na przekroczenie poziomu dopuszczalnego
pyłów PM10,
• w 22 strefach ze względu na przekroczenie poziomów dopuszczalnych,
powiększonych o margines tolerancji pyłu PM2,5 oraz
• w 42 strefach ze względu na przekroczenie poziomu docelowego
benzo(a)pirenu.”
W Polsce w 2012 roku 46 stref podlegało ocenie pod względem
zanieczyszczeń powietrza.
17. Program ochrony powietrza dla Strefy
Aglomeracja Lubelska
Uchwała NR XXXVII/608/2013 Sejmiku Województwa
Lubelskiego z dnia 25 listopada 2013 roku w sprawie przyjęcia
zaktualizowanego „Programu ochrony powietrza dla strefy –
Aglomeracja Lubelska”
• Obszar przekroczeń dopuszczalnych stężeń 24-godzinnych
pyłu PM10 zajmuje 75,4 km² czyli ponad połowę obszaru
Lublina.
• Na podwyższone stężenia pyłu PM10 narażonych jest 178
789 mieszkańców miasta czyli ponad połowa mieszkańców
miasta.
Główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza w Lublinie jest
niska emisja zanieczyszczeń.
18. Program ochrony powietrza dla Strefy
Aglomeracja Lubelska
„Program ochrony powietrza dla strefy – Aglomeracja
Lubelska” wskazuje działania naprawcze, mające na
celu poprawę jakości powietrza. Są to między innymi:
• zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło poprzez
termomodernizację obiektów budowlanych,
• podłączenia budynków do miejskiej sieci ciepłowniczej,
• wymianę pieców węglowych o niskiej sprawności na
pompy ciepła, piece zasilane gazem, olejem lub na
ogrzewanie elektryczne,
• wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii,
• edukacja i informowanie społeczeństwa o wpływie
stosowanych źródeł energii na środowisko.
19. Efekt ekologiczny działań naprawczych
Wskaźniki opracowane dla Lublina na potrzeby szacunków ograniczania emisji
pyłu PM10 przy realizacji Programu ochrony powietrza:
Rodzaj działania naprawczego Zmniejszenie emisji pyłu PM10
[kg/(100m² · rok)]
Podłączenie do miejskiej sieci
ciepłowniczej
30,67
Wymiana kotłów węglowych na
gazowe /olejowe / opalane brykietami
30,63/ 30,38 / 26,87
Termomodernizacja 10,73
Zastosowanie kolektorów słonecznych 2,36
20. 20
Przykładowe działania w PGN
Sektor budynków
40% całkowitego zużycia energii w UE przypada na
budynki, które często są największym odbiorcą energii
i największym źródłem emisji CO2 na terenach miejskich.
Działania zwiększające efektywność energetyczną i
ograniczające emisję CO2 to:
• termomodernizacje,
• stosowanie OZE,
• wykorzystywanie efektywnych źródeł ciepła w tym kogeneracji,
• tworzenie zielonych ścian i zielonych dachów,
• stosowanie energooszczędnego oświetlenia,
• rozwój budownictwa energooszczędnego i pasywnego.
23. Energooszczędny biurowiec w Katowicach
Pięciokondygnacyjny biurowiec na terenie Parku
Naukowo- Technologicznego Euro-Centrum w
Katowicach, wyposażony w następujące urządzenia:
• kolektory słoneczne,
• 231 paneli fotowoltaicznych na dachu i 108 na
elewacjach,
• 36 ruchomych modułów fotowoltaicznych
(podążających za słońcem),
• żaluzje fasadowe zatrzymujące przenikanie promieni
słonecznych i zabezpieczające pomieszczenia przed
nagrzaniem,
24. PRZYKŁADY DZIAŁAŃ INWESTYCYJNYCH
• system odzyskiwania ciepła, który pozwala odzyskać
80% ciepła z wywiewanego powietrza,
• system zarządzania BMS umożliwiający zintegrowane
zarządzanie instalacjami z jednego miejsca,
• sondy geotermalne w pionowych odwiertach na
głębokości 50 m, które pozyskują energię z wnętrza
ziemi do chłodzenia i ogrzewania budynku
Powierzchnia budynku wynosi 7500 m², a koszt
inwestycji to 35,8 mln zł.
Energia pierwotna na potrzeby grzania i wentylacji
budynku wynosi 28 kWh/m²/rok.
27. 27
Przykładowe działania w PGN
Transport
• zmniejszenie zapotrzebowania na transport,
• rozwój niskoemisyjnego transportu publicznego,
• zwiększenie atrakcyjności korzystania z rowerów i
podróży pieszych,
• ograniczanie ruchu pojazdów w centrum miast,
• zmniejszenie atrakcyjności podróży samochodem –
opłaty za parkowanie,
• poprawa stanu nawierzchni dróg,
• inteligentne zarządzanie ruchem,
28. 28
Przykładowe działania w PGN
Transport
• dopłaty do biletów pojazdami komunikacji zbiorowej
dla mieszkańców,
• dopłaty dla przewoźników do nieopłacalnych kursów,
• budowa parkingów park&ride (z możliwością
zastosowania paneli fotowoltaicznych do zasilania w
energię),
• prowadzenie kursów ekojazdy dla kierowców,
• stworzenie systemu wspólnych dojazdów do pracy,
• wykorzystanie OZE w transporcie.
30. Ogniwa fotowoltaiczne na dachach
miejskich autobusów
Projekt MPK Lublin i Politechniki Lubelskiej został dofinansowany
przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju i znalazł się na
liście pięciu najlepszych wniosków konkursowych w dziedzinie
„mechanika, transport”.
Według wyliczeń twórcy pomysłu, prof. Mirosława Wendekera z
Katedry Termodynamiki, Mechaniki Płynów i Napędów
Lotniczych Politechniki Lubelskiej, ogniwa będą w stanie
pokryć od 15 do 25% zapotrzebowania autobusu na energię
elektryczną.
Szacuje się, że w ciągu roku autobus z takimi ogniwami zużyje
od 4,5 do 5% mniej paliwa, co da w ciągu roku około 10
tysięcy złotych oszczędności na jednym pojeździe.
31. Blackfriars Bridge rooftop PV system
http://www.solarcentury.com/uk/case-
studies/blackfriars-taking-it-to-the-bridge/
32. Blackfriars Bridge rooftop PV system
Most Blackfires w Londynie:
• panele PV zainstalowane na dachu mostu,
• liczba paneli PV – 4400,
• powierzchnia paneli – ponad 6000 m²,
• roczna produkcja energii – 900 000 kWh,
• dostarcza 50% energii elektrycznej dla stacji kolejowej
Blackfriars,
• uniknięta emisja dwutlenku węgla – 513 Mg/rok.
• http://www.solarcentury.com/uk/case-
studies/blackfriars-taking-it-to-the-bridge/
33. 33
Przykładowe działania w PGN
Edukacja i informacja
• promowanie efektywności energetycznej,
• promowanie wykorzystania energii odnawialnej,
• organizowanie Dni Inteligentnej Energii,
• prowadzenie kampanii informacyjnych o tym, gdzie i
w jakim stopniu zużywana jest energia w
gospodarstwach domowych, w biurach i w szkołach,
• prezentacja udanych projektów energetycznych,
• zorganizowanie punktu wymiany doświadczeń o
zastosowanych metodach oszczędzania energii i
wykorzystywania OZE.
34.
35.
36. ŚWIADOMOŚĆ EKOLOGICZNA POLAKÓW
Ministerstwo Środowiska prowadzi cykliczny
projekt badawczy na temat świadomości i
zachowań ekologicznych mieszkańców Polski.
Pierwszą cześć projektu zrealizowano w 2011,
drugą w 2012 roku.
Ostatni raport, przygotowany dla Ministerstwa
Środowiska przez Partner in Business
Strategies (PBS), opublikowano w październiku
2013 roku.
37.
38. Efekty posiadania PGN w gminie
Efekty organizacyjne:
- poprawa zarządzania zasobami gminy,
- świadome zaplanowanie inwestycji związanych z energią i ochroną
środowiska,
- stworzenie podstaw do zarządzania energią w gminie.
Efekty finansowe:
- pozyskanie środków na inwestycje i na działania miękkie (np. na edukację),
- zmniejszenie kosztów związanych z utrzymaniem budynków (komunalnych
i niekomunalnych) i infrastruktury na terenie gminy.
Efekty wizerunkowe:
- przyczynienie się do ochrony klimatu,
- dobry przykład dla mieszkańców gminy.
Efekty ekologiczne:
- poprawa stanu powietrza w gminie,
- zmniejszenie emisji CO2 wynikające z racjonalnego gospodarowania
energią.
