Jak projektować technologie, które będą wspierać, a nie kontrolować użytkowników, opierając się o przykłady aplikacji i produktów zaangażowanych społecznie, nie zapominając też o rozwiązaniach etycznie niepoprawnych, które korzystają z kuszących dark patternów.
3. Czas spędzany na korzystaniu z aplikacji
mobilnych. Dane na rok 2019
miesięcznie
Osoby do 35 roku życiaOgół populacji
70h
miesięcznie
90h
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
https://techjury.net/stats-about/app-usage/
4. miesięcznie
Osoby do 35 roku życiaOgół populacji
~3 dni
miesięcznie
~ 4 dni
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
Czas spędzany na korzystaniu z aplikacji
mobilnych. Dane na rok 2019
https://techjury.net/stats-about/app-usage/
8. Pomyśl o aplikacji lub usłudze
którą ostatnio projektowałeś
lub projektowałaś,
albo o takiej, z której często
korzystasz.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
9. III poziomy wg.
Ethical Design Manifesto
Źródło: https://2017.ind.ie/ethical-design/
• Opublikowany w 2017 roku przez organizację Ind.ie
• Opisuje 3 integralne poziomy projektowania
• Zgodnie z układem piramidalnym niższe poziomy
są podstawą tych, które znajdują się wyżej
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
11. Ethical Design Manifesto
Źródło: https://2017.ind.ie/ethical-design/
I poziom
Respect Human Experience
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
Technology that respects human experience
is beautiful, magical, and delightful.
It just works. It’s intuitive. It’s invisible.
It recedes into the background of your life.
It gives you joy.
It empowers you with superpowers. It puts a
smile on your face and makes your life better.
12. Czy korzystanie z interfejsu
sprawia przyjemność?
Czy szanujesz wrażenia odbiorcy?
Pytanie #1
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
14. User Interface Design refers to the visual
elements that make up a digital product or
experience. This includes the design of screens,
buttons, icons, images, text, and all other visual
elements a user will see and interact with
Źródło: https://dribbble.com/stories/2019/02/15/what-defines-good-ui-design
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
19 lutego 2019
17. Interfejs użytkownika to przestrzeń, w której
następuje interakcja człowieka z systemem.
Źródło cytatu: https://pl.wikipedia.org/wiki/Interfejs_u%C5%BCytkownika
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
18. WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
Wchodząc w interakcję z interfejsem
jesteśmy gotowi odbierać wszelkie bodźce*
Wzrok Słuch Dotyk Węch Smak
* Chociaż oczywiście nie wszyscy mamy takie same możliwości odbierania bodźców.
Visual UI Auditory UI Tactile UI Olfactory UI Gustatory UI
19. WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
Wzrok Słuch Dotyk Węch Smak
* Chociaż oczywiście nie wszyscy mamy takie same możliwości odbierania bodźców.
Visual UI Auditory UI Tactile UI Olfactory UI Gustatory UI
Interakcja nie musi ograniczać się do
ekranu urządzenia.
30. Zawinił interfejs
• Zabrakło kategoryzacji wg. tematyki
• Alarmy testowe nie różniły się
wizualnie niczym od prawdziwych
alarmów
• Modal potwierdzający wywołanie
alarmu był taki sam dla alarmu
testowego i prawdziwego
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
31. O projektowaniu UX
👉 Top 10 Application-Design Mistakes
Norman Nielsen Group, Luty 2019
bit.ly/2F1czGy
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
33. Źródło: https://2017.ind.ie/ethical-design/
II poziom
Respect Human Effort
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
Technology that respects human effort is
functional, convenient, and reliable.
It is thoughtful and accommodating; not
arrogant or demanding.
It understands that you might be distracted or
differently-abled.
It respects the limited time you have on this
planet.
Ethical Design Manifesto
34. Czy zastosowane rozwiązania
wpisują się w realne potrzeby
użytkowników?
Czy szanujesz wysiłek odbiorcy?
Pytanie #3
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
35. Badania UX mogą być przeprowadzone w
różnych celach. Dwa najważniejsze z nich to:
Badanie potrzeb
użytkowników
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
• Poprawa UX istniejącego rozwiązania
• Zebranie informacji o potrzebach
i oczekiwaniach grupy docelowej
38. OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
• Sprawdzano jak w tym momencie
użytkownicy korzystają z aplikacji
• Badano jak wyglądają realia
jazdy po ulicach Azji
• Do tworzenia aplikacji zaproszono
potencjalnych użytkowników
Badania
39. OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
• Sprawdzano jak w tym momencie
użytkownicy korzystają z aplikacji
• Badano jak wyglądają realia
jazdy po ulicach Azji
• Do tworzenia aplikacji zaproszono
potencjalnych użytkowników
Badania
41. Podróże w granicach miasta (…) były szybsze
o kilkanaście minut, dotarcie do celu
oddalonego o 256 KM było o ponad 40 min
szybsze na motorze, niż pokonanie tej samej
trasy samochodem.
Źródło: https://design.google/library/designing-google-maps-motorbikes/
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
42. OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
• W 2017 roku, chcąc zachęcić użytkowników do
aktywności fizycznej, Google dodało do aplikacji
Google Maps nową funkcjonalność
Google Maps i babeczki
• Do widoku wybranej trasy dano informację
o ilości babeczek, które użytkownik mógłby
spalić, gdyby tylko obrał trasę pieszą
43. • Wielu użytkowników zwróciło uwagę na to,
że korzystając z Google Maps wcale nie zależy
im na podglądzie spalonych kalorii.
Google Maps i babeczki
• Nowej funkcjonalności zarzucono,
że powoduje zawstydzanie, które wcale
nie jest motywujące, a piętnujące.
• Poruszono też temat osób, cierpiących na
zaburzenia odżywiania u których tego rodzaju
informacje mogą wywołać negatywne myśli
lub popchnąć do niebezpiecznych zachowań.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
44. • Wielu użytkowników zwróciło uwagę na to,
że korzystając z Google Maps wcale nie zależy
im na podglądzie spalonych kalorii.
Google Maps i babeczki
• Nowej funkcjonalności zarzucono,
że powoduje zawstydzanie, które wcale
nie jest motywujące, a piętnujące.
• Poruszono też temat osób, cierpiących na
zaburzenia odżywiania u których tego rodzaju
informacje mogą wywołać negatywne myśli
lub popchnąć do niebezpiecznych zachowań.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
45. • Wielu użytkowników zwróciło uwagę na to,
że korzystając z Google Maps wcale nie zależy
im na podglądzie spalonych kalorii.
Google Maps i babeczki
• Nowej funkcjonalności zarzucono,
że powoduje zawstydzanie, które wcale
nie jest motywujące, a piętnujące.
• Poruszono też temat osób, cierpiących na
zaburzenia odżywiania u których tego rodzaju
informacje mogą wywołać negatywne myśli
lub popchnąć do niebezpiecznych zachowań.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
47. • Opcji wyłączenia licznika kalorii
• Możliwości dopasowania licznika kalorii
do wieku, płci oraz wagi użytkownika
• Dogłębnego zbadania potrzeb użytkowników,
a co za tym idzie zrozumienia potrzeb grupy
docelowej.
???
Czego zabrakło?
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
48. O badaniach potrzeb
użytkowników
👉 Badania jako podstawa projektowania User
Experience, wyd. PWN
ksiegarnia.pwn.pl/Badania-jako-podstawa-
projektowania-user-experience,309854241,p.html
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
49. Czy rozwiązania biorą
pod uwagę skrajne
przypadki*?
Czy szanujesz wysiłek odbiorcy?
Pytanie #4
*Edge Cases
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
50. • Skrajne warunki użytkowania
oprogramowania, których wystąpienie jest
mało prawdopodobne (ale nie niemożliwe!)
Edge Case
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
51. • Przegląd roku to spersonalizowany film,
dzięki któremu podkreślisz ważne w tym roku
chwile i podzielisz się nimi z innymi. Mogą to być
zdjęcia i posty, w których Cię oznaczono lub które
zostały przez Ciebie udostępnione.
Facebook
i Year in Review
• Zadebiutował w 2015 roku. Tuż przed
świętami Bożego Narodzenia użytkownicy
dostali dostęp do podsumowania minionego roku.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
52. Odbiór
• Dla części użytkowników rok 2015 nie był
tym, który chcieliby wspominać
• Jako podsumowanie trudnego dla nich roku
otrzymali oni np. filmik ze zdjęciem głównym
przedstawiającym ich palący się dom
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
53. Odbiór
• Dla części użytkowników rok 2015 nie był
tym, który chcieliby wspominać
• Jako podsumowanie trudnego dla nich roku
otrzymali oni np. filmik ze zdjęciem głównym
przedstawiającym ich palący się dom lub
niedawno zmarłą córkę.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
54. O projektowaniu skrajnych
przypadków
👉 Designing for edge cases
bit.ly/2WCmZrj
👉 Design the edge cases
bit.ly/2XuHu5y
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
55. Czy rozwiązania
są elastyczne i dopasowują
się do stanu użytkownika?
Czy szanujesz wysiłek odbiorcy?
Pytanie #5
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
56. • Technologia powinna dopasowywać się
i wspierać użytkownika podczas tych
dynamicznie zmieniających się stanów.
Elastyczne rozwiązania
• Człowiek nie jest statyczny. Stan psychiczny
i fizyczny użytkowników jest zmienny
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
57. Elastyczny interfejs
• Interfejs może dopasowywać się do aktualnej
sytuacji w jakiej znajduje się użytkownik
• W aplikacjach, z których użytkownik korzysta
w nocy popularne są dark-mode’y. Google
Maps przy aktywnej nawigacji automatycznie
uruchamia ciemną wersję interfesju.
• Spotify po wykryciu podłączenia do samochodu
zmienia interfejs do minimalistycznej wersji
ułatwiającej korzystanie z apki podczas jazdy
• Nike Run w trybie aktywnego treningu posiada
interfejs, który ułatwia szybkie sprawdzanie
aktualnych osiągów.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
60. Elastyczne doświadczenia
• Funkcjonalności produktu, mogą reagować
na chwilowe stany w jakich znalazł się
użytkownik.
• Po nieudanej próbie zapłacenia kartą
użytkownik aplikacji mBank otrzymuje
propozycję wzięcia kredytu.
• Cyfrowe tablice rozdzielcze dostosowują
wyświetlane parametry do potrzeb trybu
jazdy lub akcji kierowcy takich jak wrzucenie
wstecznego biegu.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
63. Właściwe wykorzystanie
danych o użytkowniku
• Zalando podpowiada ubrania, które mogę
spodobać się użytkownikowi, jawnie pytając
o preferencje.
• Użytkownik, nie musi podawać tych informacji
jeśli nie chce
• Ogromna ilość danych o użytkowniku, które
możemy gromadzić pozwala na tworzenie
spersonalizowanych doświadczeń
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
64. Personalizacja o krok
za daleko
• Facebook czasem opiera proponowanych
znajomych tylko o to, że znajdujemy się z daną
osobą często w tej samej lokalizacji. Często nie
mamy z nią nawet wspólnych znajomych.
• Zbyt daleko idąca personalizacja, może wywołać
uczycie niepokoju i naruszania prywatności.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
65. Personalizacja o krok
za daleko
• Facebook czasem opiera proponowanych
znajomych tylko o to, że znajdujemy się z daną
osobą często w tej samej lokalizacji. Często nie
mamy z nią nawet wspólnych znajomych.
• Zbyt daleko idąca personalizacja, może wywołać
uczycie niepokoju i naruszania prywatności.
• Netflix personalizuje miniaturki filmów/seriali pod
użytkownika. Personalizacja opierająca się
o tożsamość etniczną wywołała głosy
oburzenia.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
66. Raporty o personalizacji
👉 Accenture Making Personal
accntu.re/31g84BL
👉 Personalisation Trends 2019
bit.ly/31k8p6k
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
68. Źródło: https://2017.ind.ie/ethical-design/
III poziom
Respect Human Rights
Ethical Design Manifesto
Technology that respects human rights is
decentralised, peer-to-peer, zero-
knowledge, end-to-end encrypted, free
and open source, interoperable, accessible,
and sustainable.
It respects and protects your civil liberties,
reduces inequality, and benefits democracy.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
69. Czy decyzje podejmowane
przez użytkownika zależą
w 100% tylko od niego?
Czy szanujesz prawa człowieka?
Pytanie #7
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
70. Dark Patterns
Dark Patterns to interfejsu lub ich elementy
stworzone świadomie w celu manipulacji
użytkownikiem, tak aby:
• wykonywał akcje, których wcale nie chce
wykonywać, lub
• o których wykonaniu wcześniej wcale nie
pomyślał.
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
73. Naruszanie prawa
do prywatności
• W związku z wejściem w życie rozporządzeń
RODO Facebook musiał zapytać użytkowników
o zgodę na rozpoznawanie twarzy na
zdjęciach, które dodają w serwisie
• Dark Pattern I
W opisie funkcjonalności opisywano tylko
pozytywne aspekty korzystania z tej technologii
• Dark Pattern II
Celowo utrudniano odmowę aktywowania tej opcji
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
74. Naruszanie prawa
do prywatności
• W związku z wejściem w życie rozporządzeń
RODO Facebook musiał zapytać użytkowników
o zgodę na rozpoznawanie twarzy na
zdjęciach, które dodają w serwisie
• Dark Pattern I
W opisie funkcjonalności opisywano tylko
pozytywne aspekty korzystania z tej technologii
• Dark Pattern II
Celowo utrudniano odmowę aktywowania tej opcji
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
75. Naruszanie prawa
do prywatności
• W związku z wejściem w życie rozporządzeń
RODO Facebook musiał zapytać użytkowników
o zgodę na rozpoznawanie twarzy na
zdjęciach, które dodają w serwisie
• Dark Pattern I
W opisie funkcjonalności opisywano tylko
pozytywne aspekty korzystania z tej technologii
• Dark Pattern II
Celowo utrudniano odmowę aktywowania tej opcji
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
76. Więcej o Dark Patterns
👉 Deceived by design
How tech companies use dark patterns to
discourage us from exercising our rights to privacy
bit.ly/2K5ilLy
👉 Dark Patterns - Przykłady
www.darkpatterns.org
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
77. Czy technologia dba
o bezpieczeństwo
użytkownika?
Czy szanujesz prawa człowieka?
Pytanie #8
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019
89. III poziomy wg.
Ethical Design Manifesto
I poziom
Respect Human Experience
II poziom
Respect Human Effort
III poziom
Respect Human Rights
Źródło: https://2017.ind.ie/ethical-design/
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
90. III poziomy wg.
Ethical Design Manifesto
Źródło: https://2017.ind.ie/ethical-design/
I poziom
Respect Human Experience
II poziom
Respect Human Effort
III poziom
Respect Human Rights
WUDTrójmiasto2019OlkaFiszbak-Biernat
91. Czy technologia
tworzy wartość dodaną*?
Pytanie Bonusowe
*Tworzy w życiu użytkownika miejsce na przeżywanie czegoś, co
nie zaistniałoby bez tej technologii, offline?
OlkaFiszbak-BiernatWUDTrójmiasto2019