Voices for Custodial Justice Newsletter - September 2016 issue

fhtš Úâ¡fhd Fuš
fhtš Úâ¡fhd Fuš br¥l«g® - 2016
Voices for Custodial Justice
Ú brhštnjhL Ku©gL»nw‹, Mdhš mij¢ brhštj‰F cd¡FŸs
cÇik¡fhf cÆUŸs tiuÆš eh‹ nghuhLnt‹... - thš£nl®
http://www.youthkiawaaz.com/wp-content/uploads/2015/10/16/youth-speak-freedom-of-speech/twitter-freedom-of-speech1.jpg

nk‰f©lgh®it1šF¿¥ã£LŸsgokh©òÄFc¢rÚâk‹w«ã‹tUkhWT¿íŸsJ:
“ïj‹go, jtW brŒí« òydhŒî / tH¡Fiu mâfhÇfŸ / mYty®fŸ (muR tH¡FiuP®fŸ) midtU¡F«
vâuhf elto¡if vL¥gj‰fhd xU eilKiwia x›bthU khÃy muá‹ cŸJiwí« cUth¡f nt©L«
v‹W eh§fŸ MizÆL»nwh«. btW« ftd¡Fiwthš mšyJ F‰wKW FiwghLfŸ fhuzkhf xU muR¤
ju¥ò tH¡F njhšÉailtj‰F¥ bghW¥ghd ï¤jifa jtW brŒí« mâfhÇfŸ / mYty®fŸ milahs«
fhz¥g£L, JiwthÇ elto¡if¡F c£gL¤j¥gl nt©L«. nk‰T¿athW V‰gL¤j¥gL« mik¥ò òy‹
Érhuiz k‰W« tH¡F¤ bjhL¤jš flikfis brašgL¤Jtâš m¡fiwia V‰gL¤J«, mJ òy‹
Érhuizí«tH¡F¤bjhL¥gJ«gaDŸsjhf,Ô®khdfukhdjhfmiktijcWâ¥gL¤J«.”
2. gh®it 2š F¿¥ã£LŸsgo, fhtšJiw jiyik ïa¡FeU¡F«, muR tH¡F¤Jiw ïa¡FeU¡F« xU
Ãiy¡ FGit V‰gL¤jî«, mid¤J ÉLÉ¥ò Mizfisí« mªj FGÉ‹ _ykhf gÇÓÈ¡fî«
MizÆ£LŸsJ. FG f©l¿í« c©ikfŸ mo¥gilÆš, jÅ¥g£l tH¡FfËš bghU¤jkhdjhf
ïU¡f¡Toa njitahd elto¡iffŸ nk‰bfhŸs¥gl nt©L«, murh§f¤â‹ MŒî¡fhf _‹W
khj§fS¡FxUKiwxUfhytiuaiw¡F£g£lm¿¡ifjh¡fšbrŒa¥glnt©L«.
3. 2012 Kjš 2014 tiuÆš x›bthU M©oY« ruhrÇahf 70,000 tH¡FfŸ ÉLÉ¡f¥gLtânyna
KoªJŸsd. ÉLÉ¡f¥g£LŸs tH¡FfŸ mid¤ijí« xU khÃy msÉyhd Ãiy¡FG gÇÓÈ¥gJ
rh¤âaÄšyhkš nghf¡TL«. Mfnt, kht£l / efu msÉyhd Ãiy¡FG x›bthU kht£l¤âY«,
fhtšJiw k‰W« muR tH¡F¤Jiw cauâfhÇfis¡ bfh©ljhf, kh©òÄF c¢rÚâk‹w¤â‹
Mizfis r£l¥ó®tkhfî«, cz®î¥ó®tkhfî« ga‹ ÉisÉ¡f¤j¡f KiwÆY«
brašgL¤Jtj‰fhf mik¡f¥gl nt©L« vd fUj¥gL»wJ. ï¤jifa ÃiyÆš, khÃy«
KGtJ¡Fkhd xU khÃy msÉyhd Ãiy¡FG MŒî brŒtj‰F gâyhf kht£l / efu msÉyhd
Ãiy¡FG r«gªj¥g£l kht£l« rh®ªj tH¡Ffis ga‹ÉisÉ¡f¤j¡f KiwÆY«, Éiuthfî« MŒî
brŒaKoí«.
4. nk‰T¿a fhuz§fS¡fhfî« murh§f MizfË‹goí« kh©òÄF c¢rÚâk‹w¤â‹ Mizfis¢
brašgL¤Jtj‰fhfî«, x›bthU kht£l« / efu¤â‰F, fhtšJiw k‰W« muR tH¡F¤Jiw
mâfhÇfis¡bfh©l“kht£l/efumsÉyhdÃiy¡FG”mik¥gJv‹WKoîbrŒa¥gL»wJ.
5. mj‹go, x›bthU kht£l« / efu¤J¡F ã‹tU« mâfhÇfis¡bfh©l “kht£l / efu msÉyhd
Ãiy¡FG”mik¡f¥gL»wJ:
R‰w¿¡if
- v‹.o. b#aãufhZ
bghUŸ: fhtšJiw - ‘F#uh¤ khÃy muR vâ® »õ‹ghŒ' tH¡»š kh©òÄF
c¢rÚâk‹w« mË¤j Ô®¥ò¡nf‰g brašgLjš - jukhd òy‹Érhuizia
cWâ¥gL¤j kht£lmsÉšFGmik¤jš-bjhl®ghf
gh®it: 1. ‘F#uh¤ khÃy muR (vâ®) »õ‹ghŒ' tH¡»š 07.01.2014
njâÆ£l F‰wÉaš kD v© 1485/2008š kh©òÄF
c¢rÚâk‹w«ãw¥ã¤jMizfŸ
2. muR. foj« (Ms) v©.956, cŸJiw (Pol 12) njâ 23.12.2015 k‰W«
24.03.2016.
*****
fhtš Úâ¡fhd Fuš br¥l«g®, 20162
kht£l§fŸ / áw¥ò myFfŸ efu§fŸ
1. fhtšJiw f© fhÂ ¥ghs®
2. TLjš fhtšJiw f© fhÂ ¥ghs®
( jiyikaf«)
3. muR tH¡F¤Jiw cjÉ ïa¡Fe® /
Jiz ïa¡Fe®
1. fhtšJiw Miz a®
2. fhtšJiw Jiz Miz a®
(F‰wÉaš)
3. muR tH¡F¤ Jiw cjÉ ïa¡Fe® //
Jiz ïa¡Fe®

6. ï›thW mik¡f¥gL« Ãiy¡FGthdJ j§fsJ mâfhu tu«ò¡F c£g£l gFâfËš ÉLÉ¡f¥g£l
mid¤J tH¡Ffisí« MŒî brŒí«, x›bthU tH¡ifí« jÅ¥g£l KiwÆš gÇÓÈ¤J,
òy‹ÉrhuizÆš k‰W« / mšyJ tH¡F bjhL¤jâš mšyJ ïu©oY« jtWfŸ VnjD« elªâUªjhš
mjid cWâ¥gL¤J«. ï¡FG¡fŸ j§fsJ T£l§fis khj« xUKiw el¤j nt©L«. btW«
ftd¡Fiwî mšyJ F‰wKW FiwghLfŸ fhuzkhf muR tH¡F njhšÉailªjj‰F bghW¥ghd jtW
brŒjòydhŒî/muRtH¡F¤JiwmâfhÇfisÃiy¡FGf©l¿í«.
7. ï¤jifa MŒÉš f©l¿a¥gL« c©ikfÆ‹ mo¥gilÆš, jtW brŒj òydhŒî / muR tH¡F¤Jiw
mâfhÇfŸ ÛJ ï¤jifa FiwghLfS¡fhf, r«gªj¥g£l mâfhu mik¥ghš, njitahd xG§F
elto¡ifvL¡f¥glnt©L«.
8 _‹W khj§fS¡F xUKiw jiyik mYtyf¤jhš murh§f¤â‰F mj‹ MŒî¡fhf xU
fhyKiwÆyhdm¿¡ifjtwhkšjh¡fšbrŒa¥glnt©L«.
fhtšJiwjiyikïa¡FeU¡fhf
jÄœehL
bgWe®
efu§fËš mid¤J fhtšJiw Miza®fŸ
kht£l§fËš mid¤J fhtšJiw f©fhÂ¥ghs®fŸ
mid¤J áw¥ò myF mâfhÇfŸ
efš:
muR tH¡F¤Jiw ïa¡Fe®, br‹id
jÄœeh£oš cŸs fhtšJiw bghJ¤jftš mYty®fË‹ Étu«:
fhtš Úâ¡fhd Fuš 3 br¥l«g®, 2016
bghJ jftš mYty® / cjÉ bghJ
jftš mYtyf«/ nkšKiwp£L
bghJ jftš mYtyf«/ khefu
fhtš mYtyf§fŸ
bghJ jftš mYty® / cjÉ bghJ jftš mYty® /
nkšKiwp£L bghJ jftš mYtyf« / kht£l fhtš
mYtyf§fŸ
Jiz fhtš Mizahs® (PIO)
(jiyikÆl«)
TLjš fhtš f©fhÂ¥ghs® (jiyikÆl«) (PIO)
1. br‹id khefu fhtš
2. âU¢á khefu fhtš
3. kJiu khefu fhtš
4. nfha«ò¤ö® khefu fhtš
5. nry« khefu fhtš
6. âUbešntÈ khefu fhtš
7. âU¥ó® khefu fhtš
1. âUtŸq®
2. fhŠáòu«
3. ÉG¥òu«
4. flÿ®
5. ntÿ®
6. âUt©zhkiy
7. j®kòÇ
8. »UZz»Ç
9. nry«
10. ehk¡fš
11. nfha«ò¤ö®
12. <nuhL
13. âU¥ó®
14. Úy»Ç
15. âU¢á
16. bgu«gÿ®
17. mÇaÿ®
18. f%®
19. òJ¡nfh£il
20. jŠrhñ®
21. ehf¥g£od«
22. âUth%®
23. kJiu
24. ÉUJef®
25. â©L¡fš
26. njÅ
27. ïuhkehjòu«
28. átf§if
29. âUbešntÈ
30. ö¤J¡Fo
31. f‹ÅahFkÇ
32. ïU«ò ghij
fhtšJiw
br‹id
33. ïU«ò ghij
fhtšJiw
âU¢á

2. ïªâa murik¥ò rhrd¤â‹ r£l ciu 32‹ Ñœ, kDjhuuh»a ïªâa ïisP® tH¡FiuP® r§f« ïªj
Miz nfhU« kDÉš, ïªâa muR¡F« khÃy muRfS¡F« ïªâa všiy¡F c£g£l mid¤J fhtš
Ãiya§fËY« gâî brŒa¥gL« x›bthU Kjš jftš m¿¡ifiaí«, TLkhd ÉiuÉš, gâî
brŒa¥g£l 24 kÂ neu¤J¡FŸ v‹gJ V‰f¤j¡fJ, mid¤J khÃy§fË‹ fhtšJiw mâfhu¥ó®t
tiy¤js¤âš gânt‰w« brŒa nt©L« vd braYW¤J¡ f£lis (Mandamus) toÉš MizÆl¡
nfhÇíŸsJ.
3. Miz nfhU« kDit ïªj Úâk‹w« V‰W¡bfh©l ãwF ïªâa muR¡F« khÃy muRfS¡F«
neh£O°fŸmD¥g¥g£lJ.
4. kDjhuU¡fhf M#uh»a f‰w¿ªj tH¡FiuP® âU.rh‹¥ß¤ á§ m{khÅ, Kjš jftš m¿¡if gâthd
ãwF fhtšJiw tiy¤js¤âš mJ gânt‰w« brŒa¥gLkhdhš, mJ F‰w« rh£l¥g£l eg®fshY«
mt®fsJ FL«g¤âduhY« vâ®bfhŸs¥gL« gy njita‰w ãu¢ridfis¤ Ô®¤JÉL« v‹W
thâ£LŸsh®. F‰wÉaš r£l« brašgL¤j¥g£L, xU jÅ kÅjÇ‹ Rjªâu« f£L¥gL¤j¥gL»wnghJ,
jdJ Rjªâu¤ij mt® ghJfh¤J¡bfhŸs¤ njitahd elto¡iffis vL¥gj‰F VJthf mtU¡F
mªj¤ jftš »il¡f nt©L« v‹W« f‰w¿ªj tH¡FiuP® T¿íŸsh®. ïªj¥ ã‹dÂÆš, mt® nk‰F
t§f muR k‰W« ïju® vâ® nk‰F t§f #dehaf cÇikfŸ ghJfh¥ò¡ FG k‰W« ïju® (2010) 3 SCC 571
tH¡»šmË¡f¥g£lÔ®¥ignk‰nfhŸfh£oíŸsh®.mâšï›thWTw¥g£LŸsJ:
“r£l¤jhš Ãiyeh£l¥g£LŸs eilKiwfË‹go v‹gij¤ jÉ®¤J, kÅj®fŸ j§fsJ jÅ¥g£l
thœ¡ifiaí«, Rjªâu¤ijí« ghJfh¡f murik¥ò rhrd¤â‹ r£l ciu 21 ÉÇªj bjhiyneh¡Fl‹
tÊbrŒ»wJ. nk‰T¿a r£l ciuahdJ mj‹ ÉÇthd ga‹gh£oš, F‰w« rh£l¥g£l xUtUila
cÇikfŸ k£Lkšyhkš ghâ¡f¥g£ltUila cÇikfS« brašgL¤j¥gLtij¤ jdJ f£L¥gh£oš
vL¤J¡bfhŸ»wJ. murh§f¤â‹ brhªj mâfhÇfŸ cŸgl j©lid¡FÇa xU F‰w¤ij¢ brŒjjhf
F‰w« rh£l¥gL« vtbuhUt® ÛJ« Ãahakhd ghFghl‰w òy‹ Érhuizia nk‰bfhŸtj‹ _y«
Fok¡fŸ x›bthUtÇ‹ kÅj cÇikfis¢ brašgL¤J»w flik muR¡F cÇaJ. áy ÃiyikfËš
F‰w¤â‰fhd xU rh£áTl muá‹ ghJfh¥ig¡ nfhuyh«, mªj¥ ghJfh¥ò mtU¡F tH§f¥gl
nt©L«.”
5. nrh«Ä£lšvâ®f®ehlfmuR(2008)3SC753tH¡»šc¢rÚâk‹w«ï›thWÔ®¥gË¤JŸsJ:
“murik¥ò rhrd¤â‹ r£l ciu 21‹ Ñœ Rjªâu¤â‰fhd cÇik v‹gJ xU kâ¥ò Ä¡f cÇikahF«,
Mfnt mâš ïyFthf vL¤J¡bfhŸs¡ TlhJ. ïªj cÇik Inuh¥ãa, mbkÇ¡f k¡fshš khbgU«
tuyh‰W¥ nghuh£l§fshY«, âahf§fshY« bgw¥g£ljhF«. ï§nf, rh®y° o¡f‹° vGâa, ‘v nlš
M~¥ ^ á£O°' ehtš ÃidîTu¤j¡fJ. mâš tU»w lh¡l® khbd£, Ãuguhâ v‹wnghâY« Tl xU
ãbuŠRmu©kidtháxUtÇ‹btW«foj¤â‰fhf18M©LfŸgh°ilšáiwÆšmil¡f¥gLth®.”
ïªâa c¢rÚâk‹w«
F‰wÉaš _y¤ Ô®¥ò
Miz nfhU« kD (CRL) v© 68/2016
ïªâa ïisP® tH¡FiuP® r§f«
(vâ®)
ïªâa muR k‰W« ïju®fŸ
Miz
Éâ ãw¥ã¡f nt©L«
vâ®kDjhu®(fŸ)
kDjhu®(fŸ)

6. o.nf.ghRvâ®nk‰Ft§fmuRAIR1997SC 610tH¡»šc¢rÚâk‹w«ã‹tUkhWfU¤J¡T¿íŸsJ:
“murik¥ò rhrd¤â‹ 21, 22(1) M»a r£l ciufËš Tw¥g£LŸs cÇikfŸ ÄFªj v¢rÇ¡ifnahL«,
f©fhÂ¥nghL« ghJfh¡f¥gl nt©oaitahF«. ïªj¥ ãu¢ridia eh« xJ¡»Él KoahJ.
òy‹ÉrhuizÆ‹nghnjh, ÉrhuizÆ‹nghnjh mšyJ ntW tifÆnyh vªj xU tot¤âY«
bfh^ukhf á¤utij brŒjš, kÅj¤j‹ika‰w KiwÆš mšyJ ïÊîgL¤J« KiwÆš el¤Jjš
M»ait murik¥ò rhrd¤â‹ 21tJ r£l ciuia ÛWtnjahF«. murh§f¤â‹ m§fkhf¢
brašgLnth® r£l¤ij ÛW»wt®fshf khWth®fnsahdhš mJ r£l¤ij mtkâ¡»w brayhF«, r£l«
brašglhj Ãiyia mJ cUth¡F«, x›bthU kÅjU¡F« jh‹ it¤jnj r£l« v‹w kdÃiyia
V‰gL¤J«, ïJ xU muh#f Ãiy¡F ï£L¢ bršY«. ehfßfKŸs vªjbthU ehL« ï›thW ÃfH
mDkâ¡f KoahJ. Fok¡fËš xUtiu xU nghä°fhu® ifJ brŒ»w mªj¡ fz¤âÈUªJ
cÆ®thœtj‰fhd mtuJ mo¥gil cÇikfis mt® ïHªJÉL»whuh, Fok¡fËš xUt® ifJ
brŒa¥gLtjhš mtuJ cÆ®thG« cÇik Éy¡» it¡f¥g£LÉLkh? ïªj¡ nfŸÉfŸ kÅj cÇik
Úâ¡fs¤â‹ KJbfY«ig¤ bjhL»‹wd. ï¡nfŸÉfS¡fhd Éil â£lt£lkhf “ïšiy” v‹W
brhštjhfnt ïU¡f nt©L«. ïªâa murik¥ò rhrd¤â‹ 21tJ r£l ciuÆš cWâaË¡f¥g£LŸs
ïªj kâ¥ò Ä¡f cÇik, r£l¤jhš mDkâ¡f¤j¡f tifÆš ï¤jifa Ãahakhd f£L¥ghLfis
r£l¥go Ãiyeh£l¥g£l eilKiwÆ‹ Ñœ mšyhJ, F‰wthË vd m¿É¡f¥g£lt®fS¡nfh, fhtÈš
it¡f¥g£oU¥gt®fS¡nfhfhtÈšcŸsk‰wifâfS¡nfhkW¡f¥glKoahJ.”
7. âU m#Œ brsjhÇ _ykhf jdJ brhªj elto¡ifahf Úâk‹w« vâ® muR (2010) 175 DlT110 (DV) tH¡»š
âšÈ ca®Úâk‹w¤â‹ ïu£il ÚâgâfŸ mk®î¡ FG (oÉõ‹ bgŠ¢) x‹W mË¤j Ô®¥igí«
kDjhuÇ‹f‰w¿ªjtH¡f¿P®v§fŸftd¤J¡F¡bfh©LtªJŸsh®.
8. ïªâa muR¡fhf M#uhd TLjš jiyik r£l tšYe® âU Jõh® nk¤jh, mtiu¡
nf£L¡bfh©lj‰»z§f, âšÈ ca®Úâk‹w¤jhš ãw¥ã¡f¥gL« MizfŸ áy âU¤j§fnshL
brašgL¤j¥gl Koí« v‹W T¿íŸsh®. j‰nghija kDÉš xU ïilÃiy É©z¥gkhf jh¡fš
brŒa¥g£l ãukhz¥ g¤âu¤â‹ 4tJ g¤âÆš Tw¥g£oU¥gijí« mt® v§fŸ ftd¤â‰F¡ bfh©L
tªJŸsh®.mªj¥g¤âtUkhW:
“4. ‘F‰w« k‰W« F‰wÉaš ã‹bjhl®jš f£lik¥ò k‰W« brašKiwfŸ' (CCTNS) ghJfh¥ã‹ Ñœ,
ïiza« _ykhf òfh®fis¥ gâî brŒtj‰fhd xU V‰gh£il¢ brŒtj‰F mid¤J khÃy§fS¡F«
k¤âamuRcjî»wJvdkÇahijíl‹bjÇÉ¤J¡bfhŸs¥gL»wJ.”
9. c¤j®f©£ khÃy muá‹ rh®ãš M#uhd f‰w¿ªj tH¡FiuP® âU brsu¥ âÇntâ, ghÈaš F‰w§fŸ,
ghÈaš F‰w§fËÈUªJ FHªijfis¥ ghJfh¥gj‰fhd r£l¤â‹ (PoCSo Act) Ñœ gâî brŒa¥gL«
F‰w§fŸ ngh‹w, áy F‰w§fŸ gâî brŒa¥gL«nghJ mt‰iw tiy¤js¤âš btËÆLtJ áukkhf¡
TL«v‹WT¿íŸsh®.
10. nkfhyah, Änrhu«, á¡»« M»a khÃy§fS¡fhf M#uhd f‰w¿ªj tH¡FiuP®fŸ Kiwna âU uŠr‹
Kf®Í, âU Îfh® fh®¡, âU ôR¥ fh‹ M»nah®, cŸeh£L¡ fyf« v‹gJ xU á¡fyhd ãu¢rid v‹W«
m¤Jl‹ nk‰T¿a khÃy§fS¡F 24 kÂ neu¤J¡FŸ Kjš jftš m¿¡iffis gânt‰w« brŒtJ
rh¤âakhfhkšnghf¡TL«v‹Wthâ£ld®.
11. xoõh khÃy¤â‰fhf M#uhd f‰w¿ªj tH¡FiuP® âU. c¤a« Kf®Í, xU ãu¢rid á¡fyhdnjh
ïšiynah, Kjš jftš m¿¡ifÆš cŸs F‰w¢rh£nl ãu¢ridia vL¤J¡TWtjhf ïU¥gjhš
fhuz«vJî«Tw¡TlhJv‹WÚâk‹w«brhšy¡TL«v‹Wthâ£lh®.
12. r«gªj¥g£l ju¥ãdÇ‹ f‰w¿ªj tH¡FiuP®fŸ it¤j thj§fis¡ nf£lj‹ mo¥gilÆš, cÇa
Koîfis¥ gâî brŒtJ«, mij¤ bjhl®ªJ ã‹tU« Mizfis¥ ãw¥ã¥gJ« bghU¤jkhdjhf
ïU¡F«v‹Weh§fŸfUJ»nwh«:

a. F‰w« rh£l¥g£l xUtU¡F Kjš jftš m¿¡ifÆ‹ xU efiy, F‰wÉaš eilKiw¢
r£l¤â‹(Cr.P.C.)207tJãÇÉ‹ÑœTw¥g£oU¥gijÉlK‹T£onabgWtj‰FcÇikc©L.
b. F‰w« rh£l¥g£l xUt® xU F‰wÉaš tH¡»š jh‹ ïG¡f¥g£oU¥gjhfî«, jdJ bga® Kjš
jftš m¿¡ifÆš ïl« bgw¡TL« v‹W« rªnjf¥gLtj‰F fhuz§fŸ ïU¡Fkhdhš, mt®
jdJ ãuâÃâ / Kft® / tH¡FiuP® _ykhf, Úâk‹w¤âl« ïUªJ m¤jifa efiy
bgWtj‰fhd f£lz¤ij¢ brY¤âaj‹ mo¥gilÆš, r«gªj¥g£l fhtšJiw mâfhÇÆl«
mj‹ xU rh‹wË¡f¥g£l efiy¡ nfhÇ É©z¥ã¡fyh« mšyJ fhtšJiw¡
f©fhÂ¥ghsU¡F É©z¥ã¡fyh«. m›thW É©z¥g« mË¡f¥g£lj‹ mo¥gilÆš 24
kÂneu¤J¡FŸefšmË¡f¥glnt©L«.
c. Kjš jftš m¿¡ifahdJ fhtšÃiya¤jhš r«gªj¥g£l khÍ°£nu£ mšyJ vªjbthU áw¥ò
Úâgâ¡F mD¥g¥g£lîl‹, F‰w« rh£l¥g£ltÇ‹ rh®ghf rh‹wË¡f¥g£l efY¡fhf
É©z¥g« mË¡f¥gLtj‹ mo¥gilÆš, ïu©L ntiy eh£fS¡FŸ r«gªj¥g£l
Úâk‹w¤jhšefštH§f¥glnt©L«.
d. ghÈaš F‰w§fŸ, cŸeh£L¡ fytu§fŸ, ga§futhj« k‰W« m›tifahd F‰w§fŸ, POCSO
r£l¤â‹ Ñœ tU»‹w F‰w§fŸ ngh‹w á¡fyhd j‹ikíŸs F‰w§fŸ mšyhj ÃiyÆš, Kjš
jftš m¿¡if efšfŸ fhtšJiw tiy¤js¤âš gânt‰w« brŒa¥gl nt©L«. m¤jifa
tiy¤js« ïšiyba‹whš khÃy muá‹ mâfhu¥ó®t tiy¤js¤âš, F‰w« rh£l¥g£lt®
mšyJ mjndhL r«gªj¥g£l vtbuhUtU« Kjš jftš m¿¡ifia juÉw¡f« brŒaî«, jdJ
Fiw¡fhd Ô®î nfhUtj‰fhd r£l¤â‹go Úâk‹w¤âš cÇa kD jh¡fš brŒaî«
V‰wtifÆš, Kjš jftš m¿¡if efšfŸ 24 kÂ neu¤J¡FŸ gânt‰w« brŒa¥gl nt©L«.
òÉÆaš ïl« rh®ªj bjhl®ò¥ ãu¢ridfŸ ïU¡Fkhdhš mšyJ ntW VnjD« jÉ®¡f Koahj
áuk« ïU¡Fkhdhš ïªj¡ fhy mtfhr¤ij 48 kÂ neukhf ÉÇîgL¤â¡ bfhŸsyh« v‹W
ï§F bjËîgL¤j¥gL»wJ. ïªj 48 kÂ neukhdJ mâfg£rkhf 72 kÂ neu« tiu
Ú£o¡f¥glyh«,mJòÉÆašïl«rh®ªjbjhl®ò¥ãu¢ridfS¡Fk£LnkïJbghUªJ«.
e. fhtšJiw Jiz¡ f©fhÂ¥ghs® mšyJ mj‰F ïizahd gjÉÆš cŸstU¡F¡
ÑœÃiyÆš cŸs mYtyuhš, Kjš jftš m¿¡if efiy tiy¤js¤âš btËÆLtâšiy
v‹w Koî vL¡f¥gl¡TlhJ. kht£l khÍ°£nu£L¡F ïâš xU g§F ïU¡f¡Toa
khÃy§fËš, ïªj mâfhu« mtU¡F« c©L. r«gªj¥g£l fhtšJiw mâfhÇ mšyJ kht£l
khÍ°£nu£ vL¡»w Koî r«gªj¥g£l mâfhu tu«òŸs khÍ°£nu£L¡F¤ bjÇÉ¡f¥gl
nt©L«.
f. ï§F F¿¥ãl¥g£LŸs cÇa mâfhÇahš á¡fyhdJ v‹W fUj¥gL« ïju m«r§fS¡F
m¥gh‰g£L, ‘á¡fyhdJ' v‹w th®¤ijahdJ Kjš jftšm¿¡ifÆ‹ j‹ikia¥ bghW¤J
jÅ cÇik v‹w fU¤jh¡f¤ijí« cŸsl¡»ajhF«. á¡fyhd tH¡FfŸ v‹gJ bjhl®ghf
ju¥g£LŸs cjhuz§fŸ KG¡f KG¡f á¤jÇ¥ò¡fhf cŸsitjhnda‹¿ mitna
KGikahdjšy.
g. xU Kjš jftš m¿¡if gânt‰w« brŒa¥glÉšiyba‹whš, mJ Cr.P.C. r£l« 438tJ ãÇÉ‹
Ñœ gyid¥ bgWtj‰fhd xU mo¥gilahf vL¤J¡bfhŸs¥gl kh£lhJ v‹gij¢ brhšy
nt©oaâšiy.
h. tH¡»‹ á¡fyhd j‹ik mo¥gilÆš Kjš jftš m¿¡if efš tH§f¥glÉšiy v‹w
ÃiyÆš, nk‰T¿a elto¡ifahš ghâ¡f¥gL« xU eg®, jdJ milahs¤ij¤ bjÇÉ¤j ãwF,
fhtšJiw f©fhÂ¥ghs® mšyJ khÃy¤âš mj‰F ïizahd gjÉÆš cŸstÇl«
É©z¥ã¡fyh«. fhtšJiw Miza® cŸs bgU efu§fis¥ bghW¤jtiuÆš MizaU¡F

ÚâgâfŸ Ãakd¤âš Ú©l jhkj« V‹?
ehlhSk‹w FG Érhuiz
Mjhu«:
òJblšÈ: ÚâgâfŸ Ãakd¤âš ÄjÄŠáa jhkj« V‰gLtJ F¿¤J ehlhSk‹w Ãiy¡FG
MŒî brŒaîŸsJ. khÃy Kjšt®fŸ k‰W« jiyik ÚâgâfŸ khehL flªj V¥uš 24« njâ
elªjJ. ïâš ngáa c¢r Úâk‹w jiyik Úâgâ o.v°.jh¡T®, ''ehL KGtJ« 3 nfho tH¡FfŸ
ÃYitÆš cŸsd. ÚâgâfË‹ v©Â¡ifia 21 MÆu¤âÈUªJ 40 MÆukhf ca®¤j muR
Ã®thf«vªjelto¡ifí«vL¡fÉšiy.
flªj 2015« M©L Ãytu¥go Ñœ Úâk‹w§fËš 4,432 Úâgâ gÂÆl§fŸ fhÈahf cŸsd.
ca®Úâk‹w§fËš 450 Úâgâ gÂÆl§fŸ fhÈahf cŸsd'' v‹wh®. ïªÃiyÆš ÚâgâfŸ
Ãakd¤âš V‰g£LŸs ÄjÄŠáa jhkj« F¿¤J k¤âa¥ gÂahs® k‰W« gÆ‰á¤ Jiw¡fhd
ehlhSk‹w Ãiy¡FG ÉrhÇ¡f Koî brŒJŸsJ. mâš r£l mik¢rf mâfhÇfŸ M#uh»
j§fŸ Ãiyia bjÇÉ¥g®. áãI, áÉš r®å° brašghL F¿¤J« ehlhSk‹w Ãiy¡FG MŒî
brŒaîŸsJ.
âdfu‹, 13 m¡nlhg® 2016.
xU É©z¥g« mË¡f¥gL« ÃiyÆš, mt® _‹W mâfhÇfis¡ bfh©l xU FGit mik¡f
nt©L«. m›thW mik¡f¥gL« FGthdJ, É©z¥g« »il¡f¥bg‰w njâÆÈUªJ 3
eh£fS¡FŸ É©z¥gjhuÇ‹ Fiw F¿¤J ifahs nt©L«. mjid ghâ¡f¥g£l egU¡F¤
bjÇÉ¡fnt©L«.
i. ï§F F¿¥ãl¥g£LŸs cÇa mâfhÇ, ï§F MizÆl¥g£oU¥gj‹ mo¥gilÆš mªj¡
FGÉd®ï‹¿ÈUªJv£Lthu¤â‰FŸmik¡fnt©L«.
j. tH¡»‹ á¡fyhd j‹ikia¡ fUâ Kjš jftš m¿¡if efšfis tH§Ftâšiy v‹w
KoîfŸ vL¡f¥g£oU¡Fkhdhš, F‰w« rh£l¥g£lt® / mtuJ mâfhu¥ó®t ãuâÃâ /
tH¡FiuP®, mªj Kjš jftš m¿¡if mD¥g¥g£l Úâk‹w¤âl« rh‹wË¡f¥g£l efš
mË¡f¡ nfhÇ xU É©z¥g kD jh¡fš brŒayh«. m›thW jh¡fš brŒa¥g£l _‹W
eh£fS¡FŸr«gªj¥g£lÚâk‹w«Kiw¥goefiytH§fnt©L«.
k. mid¤J khÃy§fË‹ tiy¤js§fËš Kjš jftš m¿¡ifia gânt‰w« brŒtj‰fhd
MizfŸ2016et«g®15M«njâKjšbrašgL¤j¥glnt©L«.
13. ïªj MizÆ‹ efš r«gªj¥g£l khÃy§fË‹ mid¤J cŸJiw¢ bray®fS¡F« fhtšJiw
jiyikïa¡Fe®fS¡F«mD¥g¥glnt©L«.
14.. ïj‹go,MiznfhU«kD,Ô®îbrŒa¥gL»wJ.
Úâgâ Ôg¡ Ä°uh
Úâgâ á. ehf¥g‹
òJâšÈ
br¥l«g®07,2016

r ¤ J n u h f ¢ r £ l « j t w h f ¥
ga‹gL¤j¥gLtJ g‰¿a tH¡F jŸSgo
brŒa¥g£oU¥gJ c©ik ÃiyikfËÈUªJ
c¢rÚâk‹w«Éy»ÆU¥gij¡fh£L»wJ.
1860M« M©o‹ ïªâa j©lid¢ r£l« 124A ãÇî
jtwhf¥ ga‹gLtj‰F vâuhf MizfŸ ãw¥ã¡f¡
nfhÇ jh¡fš brŒa¥g£l bghJ neh¡f Miz
n f h U « k D i t c ¢ r Ú â k ‹ w « j Ÿ S g o
brŒâU¡»wJ. ïj‹ _y« Úâk‹w« jdJ Úârh®ªj
flikia Ãiwnt‰Wtâš bgÇJ« jt¿ÆU¡»wJ.
njr¤ Jnuhf¢ r£l« jtwhf¥ ga‹gL¤j¥gLtJ
bjhl®ghf kDjhu® vG¥ãa ftiyfis cldoahf
jŸSgo brŒa Koî brŒjj‹ _y« Úâk‹w« jdJ
tshf¤â‰F btËna eilbgW« r«gt§fËš
f©fisí«fhJfisí«_o¡bfh©LÉ£lJ.
1962š ï¢r£l¤â‰F xU És¡f« mË¡f¥g£lJ.
fhtšJiwÆd® khÃy muálÄUªnjh k¤âa
muálÄUªnjh vªj Ã®¥gªjK« ïšyhkš ešy
neh¡f¤Jl‹jh‹ ïªj¢ r£l¤ij¥ òÇªJbfh©L
g a ‹ g L ¤ J » w h ® f Ÿ v ‹ W T w ¥ g £ l J .
‘brhštbjšyh« e«gfkhdnj' v‹w f‰gid
cyf¤âš thœªâU¡f Úâk‹w« Koî brŒJŸsJ.
kh‰W¡ fU¤Jfis¢ brhšnth®, gÊíz®î bfh©l
murh§f¤jhš v›Éj m¤JÛwš tot¤âY« v›Éj
xL¡FKiwfisí« vâ®bfhŸshj xU khiaahd
k©Âš ÚâgâfŸ elkhLtJnghš bjÇ»wJ.
Tl§Fs« mQÄ‹ Ãiya vâ®¥ghs®fŸ ÛJ gâî
brŒa¥g£l Kjš jftš m¿¡ifahdhY« rÇ,
f‹dah Fkh® ÛJ mšyJ r®tnjr bghJk‹Å¥ò
ÃWtd« Ûjhd rÛg¤âa òfh®fshdhY« rÇ, všyh
tifahd murh§f§fshdhY«, vâ®¥ig
xL¡Ftj‰fhf 124A ãÇî ga‹gL¤j¥g£L
tªJŸsJ.
tH¡FfŸ v©Â¡if Fiwî v‹gj‰fhf, kh‰W¡
fU¤JfË‹ ÛJ xU m¢RW¤jš Éisit
V‰gL¤JtJ v‹w muá‹ cŸneh¡f¤â‰F
âiuÆ£LÉl¡TlhJ. mÇjhd tH¡Ffis¤
jÉ®¤J bgU«ghY« xU òfhiu¤ bjhl®ªJ Kjš
jftš m¿¡if gâî brŒa¥g£LÉL»wJ. F‰w«
r h £ l ¥ g £ l t i s F ‰ w É a š Ú â m i k ¥ ò
Jis¤bjL¡f¤ bjhl§»ÉL»wJ. mtŸ v›tsî
m¥ghÉahdhY«, j‹id¡ fh¤J¡bfhŸs Kjš
jftš m¿¡ifÆÈUªJ jdJ bgaiu Ú¡f¢
b r Œ t j ‰ f h f Ú â k ‹ w ¤ â ‰ F « f h t š
Ãiya¤â‰Fkhf Xl nt©oÆU¡»wJ. òfhU«,
Kjš jftš m¿¡ifí« K‰¿Y« nghÈahdit
v‹W ïWâahf xU Úâk‹w« f©Lão¡»wJ
v‹whY«Tl, m¥g£lkhd mªj r£lÉnuhj
brašfS¡fhf vªj xU Ãthuznkh ïH¥Õnlh,
t H ¡ » È U ª J É L É ¡ f ¥ g L » w t S ¡ F
tH§f¥gLtâšiy. mj‰fhf mtŸ Û©L« xU
Úâk‹w¤âÈUªJ ï‹bdhU Úâk‹w¤â‰F XLtJ
v‹W Koî brŒjhš k£Lnk mJ »il¡F«. ï›thW
n e u o a h f r £ l e i l K i w f Ÿ j t w h f ¥
ga‹gL¤j¥gLtij¤ jÉ®¥gj‰fhd nk‰gh®it
V‰ghL x‹iw ÚâKiw¥go cUth¡f nt©L«
v‹gnj mªj bghJ neh¡f kDÉ‹ vËa nfhÇ¡if.
mij¤jh‹c¢rÚâk‹w«jŸSgobrŒâU¡»wJ.
c ¢ r Ú â k ‹ w ¤ â ‹ ï ª j M i z n a T l
FH¥gkhf¤jh‹ ïU¡»wJ. v¥goahdhY«,
m©ikÆš vL¡f¥g£l KoîfË‹ ã‹dÂÆš
gh®¡»wnghJ ïJ c¢rÚâk‹w¤â‹ fU¤ij¤jh‹
R£o¡fh£L»wJ. flªj ïu©L M©LfËš k£Lnk
»ÇÄdš mtöW r£l§fŸ murik¥ò rhrd¥go
bršYgoahf¡Toaitna v‹W c¢rÚâk‹w«
Ô®¥gË¤âU¡»wJ. fU¤J¢ Rjªâu cÇikia Él
kÇahij cÇikna nkyhdJ v‹W T¿, xU òâa
mo¥gilia V‰gL¤âaJ. ng¢R Rjªâu¤ij
f£L¥gL¤J»w (òfœbg‰w eg®fŸ Ûjhd mtöW)
mªj mo¥gil murik¥ò rhrd¤ânyna
ïšyhjjhF«. Ó¡»a r_f¤â‰F vâuhd
eif¢Ritfis Kiw¥gL¤Jjš bjhl®ghd bghJ
ey kDit vL¤J¡bfh©lJ. j‰nghJŸs
r£l§fS¡F m¥ghš Mghr¥ gl§fS¡F v¥go jil
Éâ¡fyh«v‹gijí«vL¤J¡bfh©lJ.
m o ¥ g i l c Ç i k f i s ¥ g h J f h ¥ g J j h ‹
Úâk‹w¤â‹ murik¥ò rhrd¥ó®tkhd flik.
M d h š Ú â k ‹ w « ï ª j c Ç i k i a ¡
f £ L ¥ g L ¤ J t j ‰ f h d ò â a t Ê f i s ¡
f©l¿tJjh‹ jdJ ntiy vd fUJtjhf¤
bjÇ»wJ. jh‹njh‹¿¤jdkhd, mg¤jkhd
kD¡fis áy JWJW¥ghdt®fŸ jh¡fš
brŒ»wh®fŸ. k‰wt®fSila cÇikfis xL¡f
cjîtJ«, fU¤J btË¥gh£L¢ Rjªâu cÇikia¡
f£L¥gL¤j ÉU«ò»w murh§f¤â‹ g¡f«,
mnjnghš gz¡fhu®fË‹ g¡f«, gyKŸst®fË‹
Fok¡fis¡ ifÉL« Úâk‹w«
nj

g¡f« Ã‰gJnk mªj kD¡fË‹ neh¡f«. Znuah
á§fhš vâ® ïªâa muR tH¡»š, tH¡f¤J¡F
k h w h f K o b t L ¤ j c ¢ r Ú â k ‹ w « , j f t š
bjhÊšE£g¢ r£l«-2000, ãÇî 66A bršyhJ vd¤
Ô®¥gË¤jJ. Mdhš, ï¥go¥g£l Ô®¥òfŸ nkY«
nkY« mÇjh» tU»‹wd. murik¥ò rhrd¤â‹go,
fU¤J btË¥gh£L cÇik¡F KG r¡âia tH§»a
mªj¤ Ô®¥ò, mªj¢ Rjªâu¤ij¡ f£L¥gL¤J»w xU
r£l¤â‹ c©ikahd jh¡f« el¥ãš v¥go ïU¡F«
v‹gijí« fz¡»š vL¤J¡bfhŸs¡ T¿aJ. xU
bfL thŒ¥ghf c‹djkhd ïªj mQFKiwia
Úâk‹w« Û©L« Û©L« ÃuhfÇ¤J tªJŸsJ.
flªj ïu©L M©LfËš nk‰go tH¡»‹ Ô®¥ig
Úâk‹w«xUtH¡»šTlvL¤J¡fh£lÉšiy.
v›tsî m¥ghÉahdhY«,
j‹id¡ fh¤J¡bfhŸs Kjš
jftš m¿¡ifÆÈUªJ jdJ
bgaiu Ú¡f¢ brŒtj‰fhf
Úâk‹w¤â‰F« fhtš
Ãiya¤â‰Fkhf Xl
nt©oÆU¡»wJ. òfhU«, Kjš
jftš m¿¡ifí« K‰¿Y«
nghÈahdit v‹W ïWâahf
xU Úâk‹w« f©Lão¡»wJ
v‹whY«Tl, m¥g£lkhd mªj
r£lÉnuhj brašfS¡fhf vªj
xU Ãthuznkh ïH¥Õnlh,
tH¡»ÈUªJ
ÉLÉ¡f¥gL»wtS¡F
tH§f¥gLtâšiy.
ïªâahÉš fU¤J¢ Rjªâu¤â‹ÛJ Úâ¤Jiw¡F
xU vâ®kiwahd mQFKiwna ïU¡»wJ v‹w
xU tU¤j¤J¡FÇa fh£áia ïJ fh£L»wJ
v‹whš, m¤jifa fh£áia¤jh‹ V‰gL¤j
n t © L « v ‹ w c Ÿ n e h ¡ f ¤ J l n d n a
brŒa¥g£ljhF«. ïªj Ãiyik V‰g£lâš
c¢rÚâk‹w¤â‹ elto¡iffis ãujhd
Clf§fŸ v¥go btËÆ£L tU»‹wd v‹gj‰F«
g§F c©L. ÚâgâfË‹ mk®î¡ FG¡fŸ brhšy¡
Toa rhjhuzkhd, ájwyhd fU¤JfS¡F ïªj
C l f § f Ÿ K ¡ » a ¤ J t « m Ë ¡ » ‹ w d .
muáašthâfS« ãugykhdt®fS« r«gªj¥gL»w
tH¡FfŸ ÉrhÇ¡f¥gL»w, Ko¡f¥gL»w rhjhuz
eilKiwfisí«bgÇJgL¤J»‹wd.
ïjdhš, xU ÃWtd mik¥ò v‹w KiwÆš
c¢rÚâk‹w¤â‹ á¤jhªj«, brašKiwfŸ
Ék®rd¤â‰F c£gL¤j¥gLtâšiy. ÉâÉy¡fhf,
v¥nghjhtJ xU r®¢ir¡FÇa Ô®¥ò tU»wnghJ
k£L«, Úâk‹w¤â‹ jiypL v‹W tH¡f«nghš
mY¥ó£L« Ék®rd§fŸ tU»‹wd. mâY«,
Úâk‹w« v‹d brŒayh«, v‹d brŒa¡ TlhJ
v‹gJg‰¿axUMœªjfU¤JfŸïU¥gâšiy.
fU¤J¢ Rjªâu« bjhl®ghd c¢rÚâk‹w¤â‹
rÛg¤âa ngh¡FfŸ, ïªâahÉš fU¤J¢
Rjªâu¤â‰F V‰g£LŸs m¢RW¤jš bjhl®ghd
c©ik ÃiyikfËÈUªJ Úâk‹w« Éy»ÆU¥gJ
mâfÇ¤JtU»wJv‹gijnafh£L»wJ.
mtöW F‰w¢ r£l§fŸ mšyJ njr¤Jnuhf F‰w¢
r£l§fŸ ngh‹wt‰iw¤ jtwhf¥ ga‹gL¤JtJ
vâuhd tH¡FfËš c¢rÚâk‹w« jdJ mk®î¡
FG¡fË‹ _y« Úânghjidfis rªnjhõkhf
tH§F»wJ, Mdhš m›thW r£l§fis¤ jtwhf¥
ga‹gL¤Jtj‰F tÊbrŒ»w f£lik¥òfis
m¥gonait¤J¡bfhŸ»wJ.
xU ÃWtd mik¥ghf, muá‹ M¡»uÄ¥òfËš
ïUªJ Fok¡fË‹ cÇikfis¥ ghJfh¡f nt©oa
murik¥ò rhrd¥ó®tkhd flik Úâk‹w¤â‰F
ïU¡»wJ. Rjªâu«, jÅ¥g£l cÇik M»ait
bjhl®ghf c¢rÚâk‹w¤â‹ fU¤JfŸ c©ikahd
m ¡ f i w n a h L T w ¥ g £ l i t j h ‹ v ‹ W
vL¤J¡bfhŸtjhdhš, mªj RjªâuK« jÅ¥g£l
cÇikí« guªJg£l k¡fS¡F¥ gydË¥gjhf
ïU¡f nt©Lnk mšyhkš, Úâk‹w¤â‹ brhªj
ÃWtdßâahd njitfS¡F¥ ga‹gLtjhf
ïU¡f¡ TlhJ v‹gij Úâk‹w« cWâ¥gL¤âahf
nt©L«.
Mjhu«: vfdhÄ¡ & bghÈofš å¡È, br¥l«g®
10, 2016 (jiya§f«)

m¥rš FU tH¡F: Éthâ¡f¥glhj X® m«r«
- mDuh¡ gh°f®
c¢rÚâk‹w« jtW brŒahJ v‹W bghJthf¡ fUj¥gL»wJ. Mdhš,
ÚâgâfS« kÅj®fŸjh‹. Úâk‹w¤â‹ Ô®¥òfŸ, F¿¥ghf kuz j©lid¤
Ô®¥òfŸ, Ék®rd§fS¡F c£glhkš ïU¡f KoahJ. m¥rš FU tH¡»š kuz
j©lid mË¤j c¢rÚâk‹w¤â‹ Ô®¥ig, mªj tH¡»š »il¤j Mjhu§fŸ
v›thW ifahs¥g£ld v‹gij it¤J¥ gh®¡»wnghJ, rÇahdjhf¡
fUJtj‰»šiy.
fUJtj‰»šiy.
fUJtj‰»šiy.
lhSk‹w« jh¡f¥g£l tH¡»š (âšÈ muR
vâ® etn#h¤ rªJ, 2005) kuz j©lid
mË¡f¥g£l m¥rš FU ö¡»š bjh§fÉl¥g£lj‹
_‹wh« M©o‹ Ãidit mDrÇ¡F« tifÆš,
áy khzt®fŸ #tA®yhš neU gšfiy¡fHf
tshf¤âš xU f©ld Ãfœ¢á¡F V‰ghL
brŒjnghJ bgU« vâ®¥ò¡ T¢rš vGªjJ. mªj
khzt®fS¡F “njr ÉnuhâfŸ” vd K¤âiu
F ¤ j ¥ g £ l J . c ¢ r Ú â k ‹ w ¤ â ‹ Ô ® ¥ i g
mtkâ¤JÉ£ljhf mt®fŸ f©ld¤J¡F
cŸshdh®fŸ. “ïªâa vâ®¥ò” KH¡f§fŸ Ã¢rakhf
ÉU«g¤jfhjitjh‹. mnjnghš eh£o‹ FoauR
âd¤ij “fW¥ò âd«” v‹W mDrÇ¥gnjh, fhªâ
bfhiy brŒa¥g£lij¡ bfh©lhLtnjh Ã¢ra«
Ék®rd¤J¡FÇabrašfŸjh‹.
mnjntisÆš, c¢rÚâk‹w¤ij Ék®á¥gâš
v›Éj¤ jtW« ïšiy. Ék®rd¤J¡FÇa gy
Ô®¥òfŸ cŸsd. Vkh‰w« mË¡F« m¤jifa
Ô®¥òfËš x‹Wjh‹ #gšó® kht£l TLjš M£áa®
(AIR 1976) tH¡»š c¢rÚâk‹w« mË¤j Ô®¥ò
(SC1207). mtru Ãiy M£á¡fhy¤âš mË¡f¥g£l
mªj¤Ô®¥òï›thWbrhš»wJ:
“xUtiu¡ fhtÈš it¥gj‰fhd Miz
r£lÉâfË‹go ïšiyba‹gjhnyh mšyJ
r£l¤J¡F¥ òw«ghdJ v‹gjhnyh mšyJ jtwhd
cŸneh¡f« bfh©lJ vd¡ Tw¥gLtjhnyh mšyJ
r£l¥ó®tkhdjhf ïUªjhnyh mšyJ cŸneh¡f«
c Ÿ s f h u z § f S ¡ f h f v ‹ w h n y h , x U
ca®Úâk‹w¤âš r£l ciu 226‹ Ñœ, MŸbfhz®
c¤juî nfhÇnah mšyJ ntW c¤juî nfhÇnah
mšyJ mªj¡ fhtš MizÆ‹ r£l¥ó®t
bršYgo¤j‹ik F¿¤J Miz nfhÇnah kD¤
jh¡fš brŒa vªjbthU egU¡F« r£l¥ó®t cÇik
»ilahJ.” ïnjnghš c¢rÚâk‹w« m©ikÆš
mË¤j Vkh‰wkË¡F« Ô®¥ò uh{ghyh vâ® AÇahdh
muR (AIR 2016, SC 33) tH¡»š ju¥g£ljhF«.
fšÉa¿t‰wt®fŸ cŸsh£á¤ nj®jÈš Ã‰f
KoahJ v‹W jil Éâ¤J AÇahdh khÃy muR
bfh©L tªj AÇahdh gŠrha¤J uh{ âU¤j¢
r£l«, 2015 murik¥ò rhrd¥go bršy¤j¡fJjh‹
vd c¢rÚâk‹w« jdJ Ô®¥ãš T¿aJ.
Ä‹thÇa¤J¡F brY¤j nt©oa f£lz¤âš gh¡»
it¤âU¥gt®fŸ, T£Lwî t§»Æš th§»a flid
âU¥ã¢ brY¤jhjt®fŸ M»nahU« nj®jÈš
ngh£oÆlmªj¢r£l«jilÉâ¡»wJ.
cÆ®¥ ãu¢rid
kuz j©lidia¥ bghW¤jtiuÆš, njit
V ‰ g L k h d h š , m ª j M i z i a M Œ î ¡ F
c £ g L ¤ J t n j h , É k ® á ¥ g n j h Ä f î «
K¡»akhdjh»wJ. xUKiw cÆiu¥ g¿¤JÉ£lhš
mij¤ âU¥ã¤ ju KoahJ. jtWfŸ brŒâU¥gij
c ¢ r Ú â k ‹ w n k T l x ¥ ò ¡ b f h © L Ÿ s J .
c¤juãunjr khÃy¤â‹ nyhfhí¡jh Ãakd tH¡F,
mUzh¢ry¥ãunjr khÃy¤âš V‰g£l murik¥ò
rhrd beU¡fo bjhl®ghd tH¡F cŸË£lt‰iw
ïj‰F cjhuzkhf¡ Twyh«. Mdhš, kuz
j©lid v‹W tU»wnghJ, jtW elªJÉ£lJ vd
x¥ò¡bfhŸtjhšv‹dga‹?
2012M« M©oš XŒî bg‰w 14 ÚâgâfŸ FoauR¤
jiytU¡F xU foj« mD¥ãdh®fŸ. mâš, 1996
Kjš 15 ngU¡F kuz j©lid mË¤jâš
c¢rÚâk‹w« jtW brŒâU¡»wJ v‹W«,
mt®fËš 2 ng® ö¡»Èl¥g£LÉ£lh®fŸ v‹W«
bjÇÉ¡f¥g£oUªjJ. 2009š, c¢rÚâk‹wnk flªj
15 M©LfËš 15 ngU¡F jtwhd KiwÆš kuz
j©lid mË¤jjhf x¥ò¡bfh©lJ. rªnjhZ
Fkh® õhªâóõ‹ ghÇah® vâ® kAhuhZou khÃy
muR tH¡»š (2009, 6 SCC 498) ï›thW
c¢rÚâk‹w« jdJ jtiw x¥ò¡bfh©LŸsJ. (1)
uh›Í v‹w uh« rªâuh vâ® uh#°jh‹ muR (1996, 2
SCC 175), (2) áthÍ v‹w jh¤ah r§f® mšAh¤ vâ®
kAhuhZouh muR (2008, 15SCC 269), 3 nkhA‹
eh

m‹dh [th‹ vâ® kAhuhZouh muR (2008, 11 SCC
113), (4) gh‹L vâ® c¤juãunjr muR (2008, 11 SCC
113), (5) R®#h uh« vâ® uh#°jh‹ muR (1997, CriLJ 51),
(6) jahÃâ ã°nehŒ vâ® xÇ°[h muR (2003, CriLJ
3697), (7) c¤juãunjr muR vâ® rh¤j‹ (2009, 4 SCC
736) M»a tH¡FfËš mË¡f¥g£l kuz
j©lidfŸ jtwhd fÂ¥ãš ju¥g£lit mšyJ
m¿ahkš ju¥g£lit v‹W c¢rÚâk‹w« m¥nghJ
T¿aJ.
g¢r‹ á§ vâ® gŠrh¥ muR (1980), (2SCC 684)
tH¡»š mik¡f¥g£l murik¥ò rhrd mk®î¡ FG,
“ m Ç â Y « m Ç j h d ” v ‹ w n f h £ g h £ L l ‹
Ku©gLtjhf nk‰go Ô®¥òfŸ mikªjd. ïJ
F¿¤J, br‹id ca®Úâk‹w K‹dhŸ Úâgâ ãugh
$njt‹ ï›thW TW»wh®: “Úâ jtwhd KiwÆš
bfhL¡f¥g£lJ v‹gj‰F ïijÉl nkhrkhd
v L ¤ J ¡ f h £ L ï U ¡ f K o a h J . j © l i d
m Ë ¡ f ¥ g £ l t ® f i s ¥ b g h W ¤ j t i u Æ š
c¢rÚâk‹w« jdJ jtiw x¥ò¡bfh©lJ v‹gJ
fhy« flªj brany MF«. jtwhd Ô®¥òfŸ
fhuzkhfmt®fŸö¡»Èl¥g£LÉ£lh®fŸ.”
ehlhSk‹w¤ jh¡Fjš tH¡F
ehlhSk‹w¤ jh¡Fjš tH¡»š c¢rÚâk‹w«
mË¤j Ô®¥ò m¥rš FU F‰wthËjh‹ v‹gij
ïWâahf cWâ¥gL¤J»wJ v‹W bghJthf
v L ¤ J ¡ b f h Ÿ s ¥ g L » w J . M d h š , â š È
ca®Úâk‹w¤â‹ K‹dhŸ Úâgâí«, ïªâa r£l
Miza¤â‹ K‹dhŸ jiytUkhd mÍ¤ ãufhZ
õ h , m t r u k h f , “ u f á a k h f ” m ¥ r š F U
ö¡»Èl¥g£lJ murh§f« brŒj jtW v‹»wh®.
ïªj tH¡»š mË¡f¥g£l Ô®¥ò “K‰¿Y« muáaš
rh®ªjJ”v‹Wmt®á¤jÇ¤JŸsh®.
ehlhSk‹w¤ jh¡Fjš tH¡»š m¥rš FUî¡F
vâuhd neuo Mjhu« vJî« ïšiy v‹gjhš
mtiu¡ F‰wthË vd m¿É¡f KoahJ v‹W _¤j
tH¡FiuP® uh«b#¤kyhÅ thâ£lh®. Mdhš,
mjid ÚâgâfŸ ã.bt§fluhÄ bu£o, ã.ã.
b e s n y f ® M » n a h ® b f h © l m k ® î
ÃuhfÇ¤JÉ£lJ. MÆD« »il¤JŸs Mjhu«
rªj®¥g NHiy mo¥gilahf¡bfh©lnj v‹W
mªj¤Ô®¥ãšm§ÑfÇ¡f¥g£LŸsJ.
ehlhSk‹w¤ jh¡FjÈ‹nghJ R£L¡ bfhšy¥g£l
x U g a § f u t h â a h d K f k J , m ¥ r š F U
ïUtU¡FÄilna mo¡fo bjhiyngá tÊahf
ciuahlš elªjJ v‹gnj, m¥rš FU F‰wthË vd
m¿É¥gj‰F mo¥gilahf mikªj rªj®¥g NHš
rh£áakhF«. vby¡£uhÅ¡ bjhÊšE£g« rh®ªj
bjhiyngá ciuahlš gâîfŸ V‰f¤j¡fitjhdh
v‹gJ bjhl®ghf K‹it¡f¥g£l ã‹tU« fU¤ij
Úâk‹w«ÃuhfÇ¤jJ:
“F‰w« rh£l¥g£l bõsf¤ rh®ãš M#uhF«
âU. rhªâ óõ‹, bõsf¤ ga‹gL¤âajhf¡
Tw¥gL« bršngh‹ v© 919811573506
b j h l ® g h d m i H ¥ ò ¥ g â î f Ÿ r £ l
ÉâfË‹go Ã%ã¡f¥glÉšiy. Mfnt,
mit vªj msî¡F¢ rÇahdit v‹gJ
rªnjf¤â¡F cÇaJ v‹w thj¤ij
K‹it¤JŸsh®. »yhÅ, m¥rš M»nah®
bjhl®ghd ïju bkhigš v©fŸ rh®ªj
miH¥ò¥ gâîfŸ F¿¤J« ïnj Ék®rd«
it¡f¥g£LŸsJ. Mjhu¢ r£l¤â‹
r £ l ¡ T W f Ÿ ( a ) K j š ( e ) t i u Æ š
Tw¥g£LŸs Étu§fSl‹, ãÇî 65B
Jiz¥ ãÇî (2)‹ Ñœ tH§f¥gL« rh‹¿jœ
ïšyhj ÃiyÆš Ä‹dQ¥ gâÉš cŸs
jftiy Mjhu¤âš x‹whf¢ nr®¡f ïayhJ.
nkY«, F¿¥ã£l fhyf£l¤âš fÂÅfË‹
b r a š g h £ n l h L b j h l ® ò i l a c Ç a
rh£áÆl« Érhuiz el¤j¥glhj ÃiyÆš,
m¢R¥gofŸ v›thW vL¡f¥g£LŸsd
v‹gij¥ gh®¡»wnghJ, ãÇî 63‹ Ñœ jh¡fš
brŒa¥gL»w ïu©lh« Ãiy Mjhu«Tl
V‰f¤j¡fjšy v‹W f‰w¿ªj tH¡f¿P®
thâL»wh®.
Ä‹dQ¥ gâîfŸ V‰f¥gLtJ bjhl®ghd xU
r£l Éâah»a ãÇî 65B‹go nk‰bfhŸs
nt©oait xUòwÄUªjhY«, Mjhu¢
r£l¤â‹ ãÇî 63, 65 ngh‹w ïju ãÇîfË‹Ñœ
ï u © l h « Ã i y M j h u ¤ i j ¤ j h ¡ f š
brŒtj‰F v›Éj¤ jilíÄšiy. ïªj¡
F¿¥ã£l tH¡»š ãÇî 65B Jiz¥ãÇî 4‹go
nr®¡f¥gl nt©oa Étu§fŸ rh‹¿jÊš
nr®¡f¥glhkš ïU¡fyh«, Mdhš ãÇîfŸ 63,
65 M»a cÇa ÉâfËš F¿¥ãl¥g£LŸs
NHšfËš ju¥gl nt©oa Mjhu§fis r£l«
mDkâ¡»wJ v‹whY«, ïu©lh« Ãiy
Mjhu¤ij¤ jh¡fš brŒa KoahJ v‹gJ
ïšiy.”
MÆD«, m‹t® ã.É. vâ® ã.nf. gì® tH¡»š (2014,
10 SCC 473), ï¥go¥g£l rªj®¥g NHš Mjhu«
V‰f¤j¡fjšy v‹W c¢rÚâk‹w« T¿aJ. jiyik

Úâgâ M®.v«.nyhjh, ÚâgâfŸ FÇa‹ n#hr¥,
nuhÏ‹l‹ v~¥ ehÇk‹ M»nah® bfh©l FG
mk®î, ehlhSk‹w¤ jh¡Fjš bjhl®ghd Ô®¥ig
jŸSgo brŒjJ. m¤Jl‹ ïªâa Mjhu¢ r£l«
1872‹ ãÇîfŸ 63, 65, 65B M»at‰iw¥
ga‹gL¤JtJ bjhl®ghf kWÉs¡f« mË¤jJ.
mªj¤Ô®¥ãšTw¥g£LŸsJtUkhW:
“ï§F V‰fdnt F¿¥ãl¥g£l, Ä‹dQ¥
gâî bjhl®ghd Mjhu« xU áw¥ò Éâahf
ïU¥gjhš, Mjhu¢ r£l¤â‹ ãÇî 65 cl‹
ïiz¤J¥ gh®¡f¥gl nt©oa ãÇî 63‹
Ñœ jh¡fš brŒa¥gL« ïu©lh« Ãiy
Mjhu« g‰¿a bghJthd r£l« ïj‰F
c £ g £ l j h f n t ï U ¡ F « . Ä ‹ d Q ¥
gâîfË‹ V‰òil¤j‹ik bjhl®ghd
ãÇîfŸ 59, 65A M»at‰iw¡ ftd¤âš
bfhŸs Úâk‹w« jt¿ÆU¥gJ bjÇ»wJ.
mªj tifÆš, Ä‹dQ¥ gâîfŸ rh®ªj
ïu©lh« Ãiy Mjhu¤â‹ V‰òil¤j‹ik
F¿¤j r£l¡ F¿¥ghdJ, besn#h¤ rhªJ
tH¡»š ïªj Úâk‹w« T¿aJnghš,
r Ç a h d r £ l Ã i y ¥ g h £ i l
nk‰bfhŸsÉšiy. Mfnt, mjid
jŸSgo brŒant©oíŸsJ. eh§fS«
mijna brŒ»nwh«. ãÇî 65B‹ Ñœ ju¥gl
n t © o a j f t š f Ÿ â U ¥ â f u k h f
ïšiyba‹whš, ïu©lh«Ãiy Mjhukhf
jh¡fš brŒa¥gL« xU Ä‹dQ¥ gâî
V‰f¥glkh£lhJ.”
ehlhSk‹w¤ jh¡Fjš tH¡if¥ bghW¤jtiuÆš
r«gªj¥g£l bršngh‹fË‹ miH¥òfŸ r«gªj¥g£l
fÂÅ¥ gâîfË‹ m¢R¥gofis gÇÓÈ¡»wnghJ,
F¿¥ã£l tH¡»š ãÇî 65BÆ‹ Ñœ njit¥gL»w
Étu§fŸ Ãu¥g¥glÉšiy v‹whY«Tl, ãÇîfŸ
63, 65 M»a ïju bghU¤jkhd ÉâfË‹Ñœ
m ¤ j i f a M j h u ¤ i j m Ë ¡ f r £ l «
mDkâ¡Fkhdhš, mªj Mjhu¤ij¢ nr®¡fyh«
v‹W c¢rÚâk‹w« TW»wJ. ïJ jtwhd
Ãiy¥ghL. Mfntjh‹, m‹t® ã.É. tH¡»š mË¤j
Ô®¥ãš c¢rÚâk‹w« mjid¤ âU¤âaJ. Mdhš,
ï¥nghJ Äfî« fhyjhkjkh» É£lJ. m¥rš FU
ö ¡ » È l ¥ g L t j ‰ F K ‹ ò ï ª j ¤ Ô ® ¥ ò
t ª â U ¡ F k h d h š , m t U i l a t h œ ¡ i f
n t W k h â Ç a h f m i k ª â U ¡ F « . m t ®
ö¡»Èl¥g£oU¡fkh£lh®. VbdÅš, V‰fÉayhj
Mjhu§fË‹ mo¥gilÆšjh‹ ehlhSk‹w
jh¡Fjš tH¡»š KobtL¡f¥g£lJ v‹W T¿a
Úâk‹w«, mªj tifÆš mªj Koit¤ jŸSgo
brŒjJ. Mf, Ô®¥ãš xU r£lEQ¡f¤ jtW
ïUªâU¡»wJ.
njáathj¥ ãu¢rid
kuz j©lid g‰¿a Éthj§fŸ vd tU»wnghJ,
F¿¥ghf ehlhSk‹w jh¡Fjš tH¡»š ïªj
Éthj§fŸ tU»wnghJ, ï¥ãu¢rid F¿¤J
ngr¥glÉšiy. mnefkhf njáathj ãu¢rid
fhuzkhf mJ Él¥g£oU¡f¡ TL«. njáa ïd«
v‹gij¤ jh©o njáathj¤ij K‹ it¥gJ
Mg¤jhdJ. c¢rÚâk‹w¤â‹ Äf¢ áwªj
ÚâgâfËš xUtuhd É.M®. »UZzŒa® xUKiw
ï›thW T¿dh®: “c¢rÚâk‹w« Koî brŒtJ V‹
ïWâahdjhf ïU¡»wJ v‹whš mJ jtW brŒahJ
v‹gjhš mšy; murik¥ò rhrdßâahf mJ
ïWâahdJ v‹gjhY«, f£lik¥òßâahf Äf
ca®ªjJ v‹gjhY« mJ jtwhf ïU¥gâšiy.”
Úâ¤JiwÆ‹ jt¿yh¤j‹ik v‹w fU¤jh¡f¤ij
mt® V‰»wh® v‹wnghâY«, r£l¥ó®tkhd xU
m¿É¥ò v¥nghJnk F¿¥ã£l ãu¢ridÆš
ïWâahf¤jh‹ ïUªjhf nt©L« v‹gâšiy
v‹Wmt®tÈíW¤âdh®.
Úâ¤Jiw jtW brŒa¡TL«. VbdÅš, mâš
brašgL»wt®fŸ kÅj®fŸjh‹. mJ jtWfS¡F
m¥gh‰g£ljšy. Mfnt, c¢rÚâk‹w¤â‹ Koîl‹
fU¤J ntWghL bfhŸS« cÇik rhjhuz¡
Fok¡fS¡F c©L. ïªj cÇikÆ‹ K¡»a¤Jt«
Úâgâ f‹dh, #gšó® kht£l TLjš M£áa®
tH¡»š btË¥gL¤âa ã‹tU« fU¤J ntWgh£oš
ãuâgÈ¡»wJ:
“filá¥ òfÈlkhd Úâk‹w¤âš xU
fU¤J ntWghL V‰gLtJ v‹gJ
vâ®fhy¤âš m¿th®ªj KiwÆš r£l¤ij
m i l f h ¥ g j ‰ f h d x U
n t © L n f h n s a h F « . ã ‰ f h y ¤ â š
v L ¡ f ¥ g L » w x U K o î V ‰ f d n t
vL¡f¥g£l Koî bjhl®ghf Úâk‹w«
jt¿iH¤JÉ£lJ vd xU Úâgâ fU¤J
ntWghL bfh©l xU jtiw rÇ¥gL¤j¡
TL«.”
(f£Liuahs® y¡ndh efÇš cŸs lh¡l®
kndhf® nyhÏah njáa r£l¥ gšfiy¡fHf
khzt®)
Mjhu«: vfdhÄ¡ & bghÈofš
å¡È 6 Mf°£ 2016

ªâ ehnslh»a ‘ÏªJ°jh‹' ïjÊš áw¥ò¢
ïbrŒâahs® uh{nj› uŠr‹, j‰nghJ
áiwÆYŸs K‹dhŸ ehlhSk‹w cW¥ãdU«
uhZoÇa #djhjs« (M®n#o) f£áÆ‹ njáa
Ã®thf¡FG cW¥ãdUkhd KfkJ õfhòÔÅ‹
ö©Ljyhš, áth‹ efÇš bfh^ukhf¡ bfhiy
brŒa¥g£lJ g¤âÇifahs® r_f¤âš bgU«
mâ®¢áiaV‰gL¤âíŸsJ.
fwhuhd, ne®ikahd g¤âÇifahs® v‹w kâ¥ig¥
bg‰wt® uh{nj› uŠr‹. ïªj¤ jFâjh‹mtuJ
cÆiu¥ g¿¤jJ. 2016 nk 13 khiyÆš, jdJ
m Y t y f ¥ g Â i a K o ¤ J É £ L å L
âU«ã¡bfh©oUªjt®bfhiybrŒa¥g£lh®.
k h ® ¢ 8 M « n j â u h { n j › u Š r ‹ v G â
btËah»ÆUªj - òif¥gl§fSl‹ Toa - xU
brŒâÆš Õfh® khÃy ey¤Jiw mik¢r® m¥Jš
f ~ ó ® , n k h r k h d F ‰ w t h Ë a h f ï U ª J
muáašthâahf kh¿a KfkJ õfhòÔDl‹, áth‹
áiw¢rhiyÆ‹ f©fhÂ¥ghsÇ‹ miwÆš czî
rh¥ã£L¡bfh©oUªjJ m«gykhdJ. õfhòÔ‹ ÛJ
50¡F« nk‰g£l F‰wÉaš tH¡FfŸ cŸsd.
bfhiy¡ F‰w¤â‰fhf MíŸ j©lid Éâ¡f¥g£L
áiwÆšïU¥gt®mt®.
ïªj¢ brŒâ, M®n#o f£á xU T£lhËahf ïU¡»w
ÃÔZ Fkh® muR¡F xU bgÇa r§flkhf tªjJ..
áiw¡ f©fhÂ¥ghs® ïilÚ¡f« brŒa¥g£lh®.
áiwÆš F‰wthËÆ‹ elto¡iffis fwhuhf¡
f©fhÂ¡FkhW kht£l Ã®thf¤J¡F khÃy muR
MizÆ£lJ. õfhòÔÅ‹ vâÇfŸ c£gl, kht£l
k¡fŸ mtiu¥ bghJthf “rhnA¥” v‹nw
miH¡»wh®fŸ.
“(brŒâ btËahd) mnj ehËš uh{nj› uŠrid
Ô®¤J¡f£l rhnA¥ Koî brŒjh®. mtUila
f£lis¥go brašgl¡Toat®fŸ Rkh® 60 Õfh®,
c¤ju¥ãunjr khÃy§fis¢ nr®ªj kht£l§fËš
cŸsd®. mt®fËš ïUªJ _‹W ng® nj®ªbjL¤J
mt®fËl« uŠrid¡ bfhiy brŒí« bghW¥ig
x¥gil¤jh® rhnA¥” v‹W bfhiy ÉrhuiznahL
r«gªj¥g£l áy® ‘bjAšfh' FGÉdÇl«
b j Ç É ¤ j d ® . g ¤ â Ç i f a h s ® b f h i y
brŒa¥g£lneu¤âš õfhòÔ‹ áiw¡FŸ ïUªJ,
uŠr‹ bfhiyahË xUtnuhL 36 Kiw bkhigš
nghÅšngáajhf¡Tw¥gL»wJ.
bfhiy elªj kWehŸ c.ã. khÃy¤â‹ FÎ ef®
gFâÆš nk‰bfhŸs¥g£l njlš elto¡ifÆš
ifJ brŒa¥g£l rthÅ á§, T®ikahf ïy¡F
neh¡»¢ RLtâš tšyt®. tH¡if ÉrhÇ¤J tU«
áw¥ò¥ òydhŒî¡ FGÉl«, “g¤âÇifahsiu¡
bfhiy brŒí« ntiyia Xuh©L¡F K‹ rhnA¥
vd¡F mË¤jh®. Mdhš eh‹ kW¤JÉ£nl‹,” v‹W
T¿íŸsh®. MÆD«, ifJ brŒa¥g£l k‰bwhU
bfhiyahË cngªâuh á§ fhtš JiwÆdÇl«
mË¤j x¥òjš th¡F_y¤âš uŠrid¡ bfhiy
brŒtj‰fhd Miz jd¡F áth‹ áiwÆÈUªJ
tªjJvdT¿ÆU¥gjhf¤bjÇatU»wJ.
‘bjAšfh' brŒâahs®fSl‹ ngáa uŠrÅ‹
kidÉ Mõh njÉ, “Rkh® 5 khj§fS¡F K‹ v‹
fzt® v‹Ål« õfhòÔ‹ M£fŸ ‘ÏªJ°jh‹'
g¤âÇif mYtyf¤ij bfhS¤j¥ nghtjhf jd¡F
Äu£lšfŸ tªJŸsjhf¡ T¿dh®,” v‹W
bjÇÉ¤jh®.
ghuâa #djh f£áÆ‹ ehlhSk‹w cW¥ãd® X«
ãufhZ ahj›, mtUila Clf Mnyhrf® $fhª¤
gh®¤âah bfhiy brŒa¥g£lh®. mªj¡ bfhiy g‰¿a
brŒâia vGâat® uh{nj› uŠr‹jh‹. mªj¢
brŒâahš õfhòÔ‹ vÇ¢rnyhL ïUªjh® v‹gJ
Mõh njÉÆ‹ Cf«. “gh®¤âah bfhiy g‰¿
vGJtij ÃW¤â¡bfhŸ v‹W j‹Dila M£fŸ
_ykhf v‹ fztU¡F¤ jftš mD¥ãÆUªjh®,”
v‹wh®MõhnjÉ.
xU j‰brayhd Ãfœî v‹dbtÅš, uh{nj›
uŠr‹, KfkJ õfhòÔ‹ ïUtU« tF¥ò¤ njhH®fŸ.
ïªâahÉ‹ Kjš FoauR¤ jiyt® uhn#ªâu ãurh¤
ãwªj kht£l¤âšjh‹ uŠr‹ jdJ brŒâahs®
g Â i a 1 0 M © L f S ¡ F « n k y h f
nk‰bfh©oUªjh®. j‹id¥ g‰¿ vGâdhš
nkhrkhd Éisîfis¢ rªâ¡f neÇL« v‹W
uŠrid õfhòÔ‹ gyKiw v¢rÇ¤âUªjjhf¡
T¿ÆUªjh®. I¡»a #djhjs« - gh#f T£lÂÆ‹
g ¤ j h © L f h y M £ á Æ š u Š r Å ‹ c Æ ®
ghJfh¡f¥g£lJ. ïªj¡ fhyf£l¤âš õfhòÔÅ‹
F‰wÉašelto¡iffŸÃ‹WnghÆUªjd.
c©ikfis vGâdhš xÊ¤J¡f£l¥gLth®fŸ
- fdŒah bgyhÇ

2015 et«gÇš Õfh® khÃy¤â‹ mâfhu¡ f£lik¥ãš
K¡»a ïl« ão¤jtuhf yhY ãurh¤ ahj›
âU«ãtªjh®. mij¤ bjhl®ªJ, áiwÆš ïUªj
õfhòÔ‹ jdJ F‰w¢ brašfS¡F òâa iybr‹°
» i l ¤ j J n g h š b r a š g l ¤ b j h l § » a J
bjÇatU»wJ. g¤âÇifahs® bfhiy r«gªjkhf
nk 17M« njâ áth‹ áiwÆš fhtšJiwÆd®
nrhjid el¤âanj ïj‰F¢ rh‹wË¡»wJ. gh£dh
efÇš x›bthU â§f£»Hikí« Kjyik¢r® ÃÔZ
Fkh® bghJk¡fis¢ rªâ¥gJ©L. ‘#djh j®gh®'
v‹w mnj ngh‹w Ãfœ¢áia áiw¡FŸ õfhòÔD«
el¤â¡ bfh©oUªjh®. nk 17m‹W kâa« kht£l
M£áaU« fhtšJiw¡ f©fhÂ¥ghsU« áiw¡F
âO® nrhjid¡fhf tªjnghJ õfhòÔ‹ m¥gobahU
T£l¤ij el¤â¡bfh©oUªjh®. 63 ng® mtiu¢
NœªâUªjh®fŸ. j§fSila Fiwfis rhnA¥
Ô ® ¤ J i t ¡ f n t © L « v ‹ W n f h Ç ¡ i f
ÉL¤J¡bfh©oUªjh®fŸ. mt®fŸ midtiuí«
ão¤Jit¤j fhtšJiwÆd®, Érhuiz¡F¥ ãwF
ÉLÉ¤jd®. mt®fËlÄUªJ 28 bršngh‹fis
fhtšJiwÆd® if¥g‰¿d®. if¥g‰w¥g£l á«
fh®LfŸ I¡»a muò¡ Foauáš tH§f¥g£lj‰fhd
milahs¤Jl‹ ïUªjJ. vªj msî¡F ÃHYyf
M£fSl‹ õfhòÔ‹ bjhl®ò it¤âUªjh® v‹gij
mJfh£oaJ.
MW g¤âÇifahs®fis¤ Ô®¤J¡ f£Ltj‰F
õfhòÔ‹ â£lÄUªjjhf¡ Tw¥gL»wJ. mt®fËš
ïu©lhtjhf gÈahdt®jh‹ uŠr‹. 2003š
csî¤JiwÆd® jahÇ¤j 256 g¡f m¿¡ifÆš,
gh£dh efiu¢ nr®ªj g¤âÇifahs® Fzhš Fkh®
K‹ò õfhòÔ‹ ö©Ljyhš Rnykh‹ v‹gtuhš
bfhšy¥g£ljhf¡ Tw¥g£LŸsJ. m¥nghJ
‘ÏªJ°jh‹' g¤âÇifÆ‹ muáaš ãÇî
MáÇauhf ïUªj Rnuªâuh »nõh® ïªj¡ bfhiy¡
F«gÈ‹ g£oaÈš ïl« bg‰¿Uªjjhfî« mªj
m¿¡ifÆš Tw¥g£oUªjJ. “m¥nghJ eh§fŸ
»nõhU¡F ghJfh¥ò mË¤njh«,” v‹W fhtšJiw
cauâfhÇ xUt® bjÇÉ¤jh®. ‘bjAšfh'
g¤âÇifÆ‹ ÃWtd®fŸ jU© nj{ghš, mÅU¤jh
ghš M»nahiu Ô®¤J¡f£l õfhòÔ‹ râ¤â£l«
Ô£oÆUªjjhfî«, mlš ãAhÇ th{ghŒ muir
fÉœ¡F« neh¡f¤Jl‹ mªj râ¤â£l« Ô£l¥g£lJ
v‹W« csî¤Jiw m¿¡ifÆš F¿¥ãl¥
g£oUªjJ.
yhY ãurh¤â‹ 15 M©Lfhy M£áÆš, áth‹
efÇš õfhòÔ‹ Clf§fis jdJ neh¡f¤â‰nf‰g
Mlit¤J¡bfh©oUªjh®. ‘il«° M~¥ ïªâah'
jiyik¢ brŒâahs® »UZz Fkh® á§, ‘blŒÅ¡
#¡uh«' g¤âÇifÆ‹ áw¥ò¢ brŒâahs® RghZ
gh©nl M»nahiu nkhrkhd ã‹Éisîfis
rªâ¡f neÇL« vd bjhiyngá _y« õfhòÔ‹
Äu£odh®. mªj ïu©L _¤j g¤âÇifahsU«
khj¡ fz¡»š ö¡fÄ‹¿ ïuîfis¡ fÊ¤jd®.
ïWâÆš õfhòÔ‹ ÛJ mªj ïUtU« òfh®
brŒtâšiy, mt®fS¡F õfhòÔ‹ vªj¤ Ô§ifí«
brŒtâšiy v‹W nkÈl¤jt®fŸ rkur« brŒJ
it¤jh®fŸ.
uh{nj› uŠr‹ bfhiyia Kjyik¢r® ÃÔZ Fkh®
Mœªj ftiynahL vL¤J¡bfh©lh®. “g¤âÇif
Ûjhd jh¡Fjš v‹gJ v‹ Ûjhd jh¡Fjšjh‹,”
v‹W mt® T¿dh®. g¤âÇifahsÇ‹ FL«g¤J¡F
MWjš T¿a mt®, bfhiy tH¡F Érhuizia
áãI tr« x¥gil¤jh®. mj‹ _y«, áãI Érhuiz
nfhÇa vâ®¡f£á¤ jiyt®fË‹ thia _odh®.
c©ikÆš fhtšJiwÆd® tH¡F ÉrhuizÆ‹
ïWâ¡ f£l¤â‰F tªâUªjd®. Mdhš, M®n#o
f£áÆ‹ njáa Ã®thf¡ FG cW¥ãduhd õfhòÔ‹
ÛJ if it¥gJ yhY ãurh¤ij M¤âukila¢
brŒí«v‹WmŠád®.
‘ Ï ª J ° j h ‹ ' b r Œ â a h s ® g L b f h i y
brŒa¥g£lj‰F KjšehŸjh‹ #h®f©£ khÃy¤â‹
‘lh[h' v‹w ïªâ bjhiy¡fh£á ÃWtd¤â‹
brŒâahs® ïªâunj› ahj› v‹w m»nyZ ãurh¤
á § r ¤ u h e f Ç š R £ L ¡ b f h š y ¥ g £ l h ® .
fhtšJiwÆd® rªnjf¤J¡FÇa xUtiu
ão¤Jit¤jd®. mªj eg® ákhÇah bjhFâ gh#f
v«všV fnzZ TŠ#] v‹gtÇ‹ cŸq® ãuâÃâ.
bfhiy¡fhd fhuz¤ij btË¥gL¤JkhW áãI
(khnthÆ°£) f£áÆÈUªJ ãÇªJ tªj ¤Uâah
¥uh°Jâ fÄ£o (oãá) v‹w mik¥ò nfhÇíŸsJ
v‹W r¤uh fhtšJiw¡ f©fhÂ¥ghs® mŠ#hÅ
#hbjÇÉ¤jh®.
2 4 k Â n e u ï i l b t Ë Æ š ï u © L
g¤âÇifahs®fŸ bfhiy brŒa¥g£lJ cyf
msÉš ClfÉayhs®fŸ ïilna vâ®¥giyia¡
» s ¥ ã a J . e h £ o ‹ g š n t W g F â f Ë š
ü‰W¡fz¡fhd g¤âÇifahs®fŸ bjU¡fËš
ïw§», F¿¥ghf j§fsJ ïu©L rfh¡fŸ
bfhšy¥g£lij vâ®¤J«, bghJthf mâfÇ¤J tU«
ï ¤ j i f a j h ¡ F j š f i s v â ® ¤ J « ,
M¤âu_£lšfis vâ®¤J« j§fsJ Mntr¤ij
btË¥gL¤âd®. g¤âÇifahs® mik¥òfË‹

ãuâÃâ¡ FG¡fŸ Õfh® Kjyik¢riu rªâ¤J
n f h Ç ¡ i f k D ¡ f i s m Ë ¤ j d ® .
ClfÉayhs®fS¡F¥ ghJfh¥ò mË¡f nt©L«
v‹wnfhÇ¡ifãujhdkhfïl«bg‰wJ.
“Cuf¥ gFâfËš gÂòÇí« g¤âÇifahs®fS¡F
KG ghJfh¥ò mË¡f nt©L« v‹w nfhÇ¡ifia
eh§fŸ Õfh® MSe® uh« eh¤ nfhÉªâl«
m Ë ¤ J Ÿ n s h « , ” v ‹ W Õ f h ® c i H ¡ F «
g¤âÇifahs®fŸ r§f Jiz¤ jiyt® ÄU¤jŠ#Œ
khÅ T¿dh®. ïªj¢ r§f¤â‹ ãuâÃâfŸ nk 19
m ‹ W M S e i u ¢ r ª â ¤ j d ® . c i H ¡ F «
g¤âÇifahs®fS¡fhd fh¥Õ£L¤ â£l¤ij muR
bfh©L tu nt©L« v‹w nfhÇ¡ifiaí« mt®fŸ
K‹it¤jd®. g¤âÇifahs®fS¡fhd Rfhjhu¡
fh¥Õ£L¤ â£lbkh‹iw¡ bfh©LtUtjhf khÃy
muR cWâaË¤JŸsJ. M©L¡bfhUKiw %. 1,760
¥ßÄa« brY¤â tªjhš %.5 y£r« tiuÆš kU¤Jt
bryî¡fhd<£L¤bjhif»il¡F«.
“uh{nj› uŠr‹ bfhiy xU jÅ Étfhu«” v‹W
_¤j g¤âÇifahs® Rnuªâuh »nõh® TW»wh®.
lh¡l® #feh¤ Ä°uh, yhY ãurh¤ ahj› M»nahuJ
M£á¡ fhy§fËš g¤âÇifahs®fsJ Ãiyik Äf
n k h r k h f ï U ª j J v ‹ » w h ® m t ® .
“g¤âÇifahs®fË‹ thia _l it¥gj‰fhf
g¤âÇif¢ r£l« v‹w xU fU¥ò¢ r£l¤ijna
bfh©L tªjh® Ä°uh. yhY ãurh¤ r£lk‹w¤J¡F
cŸnsna Tl g¤âÇifahs®fis¥ g‰¿ ïÊthd
KiwÆšngádh®,”v‹W»nõh®TW»wh®.
1960M« M©LfËšTl áy Kjyik¢r®fŸ
j§fnshL x¤Jtuhj g¤âÇifahs®fS¡F¡
fLikahd ghl« f‰ã¡FkhW j§fSila
Mjuths®fS¡F¡ f£lisÆ£ld® v‹W »nõh®
nkY« TW»wh®. “Kjyik¢r® $ »UZzh á§
Mjuths®fshš ‘r®¢iy£' g¤âÇifÆ‹ m‹iwa
MáÇa® v«v°v« r®kh bfh^ukhd KiwÆš
jh¡f¥g£lh®. mnjnghš g¤âÇifÆ‹ k‰bwhU
MáÇa® on#v° #h®{, Kjyik¢r® nfã rAhŒ
f£lisÆ‹go ifJ brŒa¥g£L áiw¡F
mD¥g¥g£lh®,” vd mt® ÃidîT®»wh®.
khÃy¤â‹ mªj K‹dÂ M§»y¥ g¤âÇifÆ‹
muR Ã®thf¤J¡bfâuhd brŒâfS« fU¤JfS«
tªjij mªj ïu©L Kjyik¢r®fshY«
b g h W ¤ J ¡ b f h Ÿ s K o a É š i y .
g¤âÇifahs®fS¡fhd Kânah® XŒñâa¤
â£lbkh‹iw¡ bfh©L tªj Kjš khÃy«
Õfhuhf¤jh‹ ïU¡F«. g¤âÇifahs®fS¡F khj«
%. 5,000, mt®fŸ fhykh»É£lhš kidÉaU¡F
khj« %.2,000 vd mªj XŒñâa« tH§f¥gL«.
“bjhiyöu¥ gFâfËš cŸs brŒâahs®fŸ
fLikahd ÃiyikfËš v›Éj¥ ghJfh¥òÄ‹¿
gÂòÇ»wh®fŸ. mt®fisí« ïªj¤ â£l¤â‹ Ñœ
bfh©LtUtj‰fhd V‰ghL F¿¤J eh‹ ÔÉukhf
gÇÓÈ¤J tU»nw‹,” Kjyik¢r® ÃÔZ Fkh®
TW»wh®. ïJ F¿¤J ‘bjAšfh' brŒâahs®fS¡F
ng£oaË¤j mt®, “g¤âÇifahs®fËl« jtwhf
elªJbfhŸgt®fŸ kd ey« F‹¿at®fns v‹gJ
vdJbrhªj¡fU¤J,”v‹wh®.
bfhiy brŒa¥g£l g¤âÇifahsÇ‹ FL«g¤â‰F
ÃâíjÉ tH§FtJ F¿¤J ‘ÏªJ°jh‹' Ã®thf«
ÔÉukhf¥ gÇÓÈ¤J tU»wJ v‹W, m¥g¤âÇifÆ‹
gh£dh gâ¥ò MáÇa® â® É#Œ á§ T¿dh®.
uŠrÅ‹ ÃidtŠrÈ rl§FfŸ Koªj ãwF mªj
cjÉfŸ F¿¤J m¿É¡f¥gL«. “v§fSila
x¥gªj brŒâahs®fshf bjhiyî¥ gFâfËš
gÂòÇnthÇ‹ ãu¢ridfis v§fsJ Ã®thf«
v¥nghJnk gÇnthL f©fhÂ¤J tU»wJ,” v‹W
mt®.
Mdhš ïij Rnuªâuh »UZzh kW¡»wh®.
“mnefkhf všyh g¤âÇifahs®fS¡Fnk, F¿¥ghf
t£lhu brŒâahs®fS¡F, mt®fsJ fLikahd
c i H ¥ ã ‰ F Ä f ¢ b r h ‰ g k h f n t C â a «
tH§f¥gL»wJ. j§fsJ thœ¡if bryîfis
< L f £ l É U « g ¤ j f h j e l t o ¡ i f f Ë š
<LgL»wh®fŸ,” v‹»wh® mt®. bgU«ghyhd t£lhu
gâ¥ò MáÇa®fŸ, j§fSila Ã®thf§fis
â U ¥ â ¥ g L ¤ J t j ‰ f h f g Ç j h g ¤ J ¡ F Ç a
brŒâahs®fS¡fhd bryîfis bt£Ltj‰F¤
ja§Ftâšiyv‹»wh®mt®.
ï¤jifa ã‹dÂÆšjh‹ ~gÇjhgh¤ gFâia¢
nr®ªj g¤âÇifahs® ó#h âthÇ (28) ãu¢ridiaí«
eh« fhz nt©oíŸsJ. DNA Clf ÃWtd¤â‹
oÍ£lš gâ¥ò¥ ãÇÉš ntiy brŒjt® mt®. mj‰F
K‹ ntbwhU brŒâ¥ g¤âÇifÆš gÂah‰¿ tªjh®.
xU nghÈ kU¤Jtiu khWntl¤âš br‹W ng£o
f©L (Sting Operation) mt® vGâa brŒâ flªj
V¥uš 1M« njâa‹W mªj oÍ£lš js¤âš “eh‹
cŸns ïU¡»nw‹” v‹w jiy¥ãš btËahdJ.
r£l Énuhjkhf¡ fU¡fiy¥ò mWit á»¢ir
brŒJ tªjt® mªj nghÈ kU¤Jt®. brŒâ
btËahd xU thu« fÊ¤J mªj¢ brŒâÆš
jiyefu t£lhu¥ g¤âÇifahs®fS«
ghJfh¥ghf ïšiy

F¿¥ãl¥g£oUªj k‰bwhU eg® ó#h ÛJ v~¥IM®
gâî brŒjh®. 2 y£r« %ghŒ bfhL¤jhš mªj¢
brŒâÆš ïUªJ mt® bgaiu Ú¡»ÉLtjhf ó#h
ngu« ngádh® v‹W mªj¥ òfhÇš gâî
brŒa¥g£LŸsJ. mij¤ bjhl®ªJ Clf
ÃWtd¤âÈUªJ mt® ïil Ú¡f« brŒa¥g£lh®.
tiy¤ js¤âš mªj¢ brŒâ Ú¡f¥g£lJ. xU khj«
fÊ¤Jmt®j‰bfhiybrŒJbfh©lh®.
ó#hÉ‹ kuz« ï¥nghJ« k®kkhfnt ïU¡»wJ.
jdJ e©g® xUtU¡F ó#h mD¥ãÆUªj
Ä‹dŠrÈš, jh‹ yŠr« nf£fÉšiy v‹W
F¿¥ã£oUªjjhf Clf¢ brŒâfŸ TW»‹wd. jÅ
kÅj ïÊî¥ ãu¢rhu¤â‰F mt® ïiuah» É£lh®
v‹W mªj¢ brŒâfŸ TW»‹wd. j‹id¥ g‰¿a
mtöW¥ ãu¢rhu« Clf§fËš ituyhf¥
guÉíŸsJ v‹W«, KfüÈš ïUªJ jdJ òif¥gl«
j ‹ D i l a m D k â Æ ‹ ¿ n a v L ¤ J ¥
ga‹gL¤j¥g£lJv‹W«ó#hT¿ÆUªjh®.
ó#h g‰¿a brŒâ r_f tiy¤js§fËš ÉÇthf¥
guÉaJjh‹ mtuJ j‰bfhiy¡F¡ fhuzkh?
mšyJ vªj ÃWtd¤â‰fhf mªj khWntl
elto¡ifÆš <Lg£lhnuh mªj ÃWtd« jd¡F
MjuthftuÉšiyv‹gjhškdKilªjhuh?
mtuJ kuz« F¿¤j TLjš Mjhu§fŸ fhtšJiw
òy‹Érhuiz _y« »il¡»w tiuÆš ïªj tH¡F
òâuhfnt Úo¡F«. mt® gz« nf£L Äu£lÉšiy
v‹whš, Clf¤JiwÆd® xU ijÇakhd
g¤âÇifahsiu, nkY« gy c©ikfis
btË¥gL¤j ïUªjtiu ïHªJÉ£lh®fŸ v‹nw
bghUŸ.
g¤âÇifahs®fS¡F vâuhd t‹Kiwfis¥
bghW¤jtiuÆš K‹dÂÆš ïU¥gJ Õfh® mšy,
c¤juãunjr khÃy«jh‹. xU mik¢r® xU
g¤âÇifahsiu cÆnuhL bfhS¤Jtj‰F jdJ
moah£fis mD¥gÉšiy, khwhf xU nghä°
mâfhÇiana mD¥ãdh® v‹W bjÇatU»wJ! ïJ
v›tsîfLikahdf©ld¤J¡FÇaJ.
ehL KGtJ« ClfÉayhs®fŸ ÛJ bkh¤j« 114
fLikahd jh¡FjšfŸ elªjd, mâš 63
jh¡FjšfŸ elªjJ c.ã. khÃy¤âš v‹W
ehlhSk‹w k¡fsitÆš bjÇÉ¡f¥g£lJ. ehL
KGtJ« ï¤jifa jh¡FjšfËnyna Äf mâfkhd
jh¡FjšfŸ mªj khÃy¤âšjh‹ elªJŸsd.
ï¤jifa jh¡FjšfS¡F¥ ãwF nk‰bfhŸs¥g£l
nkhrkhd K‹dÂÆš c.ã. khÃy«
elto¡iffS« e«ã¡ifaË¥gjhf ïšiy. 63
jh¡FjšfŸ elªâUªJ« ifJ brŒa¥g£lt®fŸ
v‹dnth 4 ng® k£Lnk. ïªj khÃy¤âš
Clf§fS¡F nt©oa ghJfh¥ò ïšiy v‹gj‰F
ïJntrh‹W.
õh#Ah‹ó® gFâia¢ nr®ªj g¤âÇifahs®
b#nfªâuh á§. 2015 #]‹ 1 m‹W áy
nghä°fhu®fshš mt® cÆnuhL vÇ¤J¡
bfhšy¥g£lh®. khÃy mik¢r® xUt®jh‹ mj‰F
MizÆ£lt® v‹W Tw¥gL»wJ. ehL KGtJ«
g ¤ â Ç i f a h s ® f Ÿ ï j ‰ F ¤ j § f s J
f©lid¤ijí« nfhg¤ijí« bjÇÉ¤jd®. gy
brŒânaLfËš gÂah‰¿at® b#nfªâuh. jdJ
f w h u h d m Q F K i w f Ÿ f h u z k h f m ª j
ÃWtd§fËš ïUªJ gyKiw btËna‰w¥g£lt®.
KfüÈš mt® ‘õh#Ah‹ó® rkh¢rh®' v‹w
g¡f¤ij¤ bjhl§»dh®. jdJ t£lhu¤âš ÃfG«
gšntW KiwnfLfŸ F¿¤J mâš bjhl®ªJ gâî
brŒJtªjh®. bghJ ÉÃnahf¤ JiwÆš, bgU« CHš
Ãyîtijí«, r£l Énuhjkhf g£l¥gfÈnyna
fÅk¢ Ru§f§fŸ ïa§Ftijí«, r£l¤J¡F¥
òw«ghf if¥g‰w¥g£l Ãy§fËš g§fsh¡fŸ
f£l¥gLtijí«, Énehgh Máuk¤âš ïUªjt®fŸ
f l ¤ j ¥ g £ l i j í « , g h È a š t ‹ K i w ¡ F
cŸshdtU¡F tªj Äu£lšfisí« g‰¿ mt®
mâš vGâdh®. ï¤jfifa F‰w§fËš xU
mik¢rU¡F« mt® moah£fS¡F« bjhl®ò
ïU¥gjhfî«mt®gâîbrŒjh®.
xUKiw mtiu¡ bfhiy brŒa Ka‰á elªjnghJ,
xU fhš cilªjnjhL mt® j¥ã¤JÉ£lh®. mªj¤
jh¡FjY¡F¡ fhuzkhd mik¢rÇ‹ bgaiuí«,
r«gªj¥g£l k‰wt®fË‹ bga®fisí« mt®
btË¥gL¤âdh®. m¢RW¤jšfS¡F¡ fy§fhkš
j‹ gÂia¤ bjhl®ªjnghJ mt® ÛJ xU bfhiy
Ka‰á tH¡F¥ gâî brŒa¥g£lJ. mªj tH¡»‹
bgaÇš mtUila å£il #]‹ 1 m‹W nghärh®
nrhjid brŒjd®. ã‹d® b#nfªâuh cŸq®
k U ¤ J t k i d x ‹ ¿ š Ô ¡ f h a § f S l ‹
nr®¡f¥g£lh®. ã‹d® m§»UªJ y¡ndh
kU¤Jtkid¡F¥ kh‰w¥g£lh®. å£oš nrhjid
brŒtj‰fhf tªj nghä°fhu®fis¥ gh®¤jJ« j‹
ÛJ bg£nuhš C‰¿¤ Ô it¤J¡bfh©lh® v‹W
fhtšJiwÆd®TW»wh®fŸ.
g¤âÇifahs® vÇ¤J¡ bfhšy¥g£l, Äfî«
m¢r_£L« nk‰go tH¡»‹ Égu« tUkhW:
Mjhu« bjAšfh, 15 #]‹ 2016

idtU¡Fkhd bghJ¡Foik¢ r£l¤ij¡
mbfh©L tu Koíkh v‹W gÇÓÈ¡FkhW r£l
M i z a ¤ i j k ¤ â a ¢ r £ l m i k ¢ r f «
nf£L¡bfh©LŸsjhf¤ bjÇ»wJ. ïJ njáa
xUik¥gh£L¡F tÊtF¡F« v‹w fU¤J
Éthj§fËš K‹ it¡f¥gL»wJ. muáaš
rhrd¤â‹ r£l¡TW 44-š cŸs muá‹
bfhŸiffS¡fhd tÊfh£L be¿Kiw ï¤jifa
Ka‰á¡FïlkË¡»wJ.
bghJ¡ Foik¢ r£l« j‰nghJ bfh©Ltu¥g£lhš
v‹d MF«? c©ikÆš mJ ï°yhÄa®fŸ,
»¿°jt®fS¡fhd jÅeg® r£l§fË‹ÛJ
ï ª J ¡ f S ¡ f h d r £ l § f Ÿ n k y h â ¡ f «
brY¤Jtj‰fhd Ka‰áahf¤jh‹ j‰nghJ
gh®¡f¥gL«.
lh¡l® m«ng¤f® muáaš rhrd¤ij tiuí«nghJ
jÅeg® r£l§fËš kj¤J¡fhd gh¤âu« vJî«
ïšiyv‹wÉthj¤ijel¤jKa‹wh®.
âUkz«, étdh«r«, thÇRÇik, FHªijfis¤
j¤bjL¥gJ, ghJfhtyuhf ïU¥gJ c£gl ãw¥ò
K j š ï w ¥ ò t i u e h « v â ® b f h Ÿ g i t
bjhl®ghditjh‹ jÅeg® r£l§fŸ. kj« v‹gJ
ãw¥ãš bjhl§»dhY« mJ xUtÇ‹ kdcz®thš
r£l§fË‹ _y« ã‹g‰w¥gL»wJ. mij eh«
xUtÇ‹jÅ¥g£lÉõakhfm§ÑfÇ¡»nwh«.
eh« jÅeg® r£l§fis¥ gytªjkhf u¤J brŒjhš,
x U t Ç ‹ j Å ¥ g £ l , Ä f î « m ª j u § f k h d
cz®îfËš nkhJtjhf ïU¡F«. k‰w ehLfŸ
ntWg£l jÅeg® r£l§fis it¤âU¡fÉšiyna,
eh« V‹ it¡f nt©L« v‹W nf£f¥gL»wJ.
mj‰F khwhf, ï¤jid jÅeg® r£l§fŸ
ïUªjhY«, mit njáa xUik¥gh£il¡
bfL¡»wjhv‹W«eh«nf£fyh«.
bghJ¡ Foik¢ r£l« g‰¿a vªj xU ng¢R« rÇahd
neu¤âš rÇahd ghijÆš tu nt©L«. vªj xU
jÅeg® r£lK« KGikahdjšy. tY¡f£lhakhd
xU r£l¤â‹ _y« rhâ¡f Koahjij eh«
kj¢rh®g‰w r£l§fŸ _y« bkJthf¢ rhâ¤nj
tU»nwh«.
cjhuzkhf, j¤bjL¥gj‰fhd bghJthd xU
r£l¤ij¢ áy tUl§fS¡F K‹dhš eh«
e h l h S k ‹ w ¤ â š b f h © L t ª n j h « . f L «
vâ®¥òfshš mJ ifÉl¥g£lJ. xU Éõa¤âš r£l
khWjšfS¡F mDkâ¤jhš k‰w Éõa§fS¡F«
m J g u É É L « v ‹ W ï ° y h Ä a ¢ r _ f «
f t i y ¥ g L » w J . m t ® f i s e h «
gytªj¥gL¤JtJjh‹ vâ®¥ò¡fhd fhuz«. ïJ
ngh‹w neu§fËš »¿°jt®fËlÄUªJ« vâ®¥ò
tuntbrŒ»wJ.
K«ig k‰W« br‹id ca® Úâk‹w§fŸ 'áwh® Úâ
r£l'¤â‹ Ñœ j¤bjL¡F«nghJ mªj¢ r£l«
» ¿ ° j t ® f S ¡ F « b g h U ª J « v ‹ W
m¿É¤JÉ£ld. mj‹ bjhl®¢áahf c¢r
Úâk‹wK« ïªj¢ r£l¤â‹go ï°yhÄa®fS«
j¤J vL¤J¡bfhŸsyh« v‹W brhšÈÉ£lJ. v‹d
M¢rÇa«! vªj¢ r_f¤âlÄUªJ« vªjbthU
vâ®¥ò«tuÉšiy.
ï ª J ¡ f Ÿ k ‰ W « ï ° y h Ä a ® f S ¡ f h d
FHªij¡fhd ghJfhty® r£l§fŸ jªij¡F¢
rhjfkhf cŸsd. áWtaJ FHªij¡F¤ jªijjh‹
ïašghd ghJfhty® v‹»‹wd mit. Mdhš, Ñjh
AÇfu‹ tH¡F c£gl Úâk‹w¤ Ô®¥òfŸ
FHªijÆ‹ vâ®fhynk K¡»abk‹W« v›taâY«
IªJ mšyJ VG taJ¡F nkyhd FHªijfshf
ïUªjhY« m«khjh‹ všbyhU¡F« nkyhd
ghJfhtyuhfïU¡fKoí«v‹»‹wd.
Éthfu¤J tH¡»Y« kidÉ¡fhd éthdh«r«
tH§FtJ g‰¿a Étfhu¤âY« r£l« brašgLtâš
V‰w ïw¡f§fŸ cŸsd. ‘jyh¡' brhšÈ
Éthfu¤jhd xU ï°yhÄa¥ bg©Q¡F mtŸ
ntbwhU Miz kz¥gj‰fhd fhy« tiu
mtS¡fhd ‘éthdh«r«' tH§f¥glyh« v‹w
tiuaiw cŸsJ. mªj¢ r£l§fS« Úâk‹w¤â‹
És¡f§fS¡F V‰g bgÇa msÉš kh¿¡bfh©L
tU»‹wd.
ï°yhÄa¢ r£l¥go Éthfu¤jhd ï°yhÄa¥ bg©
mL¤j âUkz¤J¡fhf mtŸ fh¤âU¥gj‰fhd
'ï¤jh¤' vD« fhyf£l¤J¡F k£Lnk éthdh«r«
jªij¡F¤ jÅ¤jÅ Ãaha«
bghJ¡ Foik¢ r£l« njitah?
mj‰F ïJ neukšy!
- nf. f©z‹

bgw Koí«. mnj nghš jyh¡ brhštj‹ _y«
ï°yhÄa¥ bg©fŸ fzt®fshš Rygkhf
Éthfu¤J brŒa¥gL»wh®fŸ. mJ mt®fS¡F
ïiH¡f¥gL« ghug£r«. Mdhš, Úâk‹w¤
Ô®¥òfË‹ go ïªj Ãiy bgUksî kh‰w¥ g£LŸsJ.
mjdhš, j‰nghJ Éthfu¤jhd ï°yhÄa¥ bg©fŸ
j§fŸ thœehŸ KGtJ« mšyJ mL¤j âUkz«
tiuÆY«étdh«r«bgwïaY«.
ïªJ¢ r£l¤â‹go m«kh neuo thÇRfËš
xUtuhth®. xU M© ïwªjhš mtUila kidÉ,
FHªijfŸ, m«kh M»nahnu neuo thÇRfŸ. m§nf
jªij¡FvªjïlK«ïšiy.
» ¿ ° j t ® f S ¡ F ¥ b g h U ª j ¡ T o a ï ª â a
t h Ç R Ç i k ¢ r £ l ¥ g o n e u o t h Ç R f Ÿ
ïšyhjg£r¤âš, fztid ïHªj kidÉnahL
nr®ªJ jªijí« xU thÇR. xU r£l¤âš jªij¡F
Ãaha« tH§Ftjhfî« ï‹bdh‹¿š Ãaha«
tH§fhkY« r£l« ïU¡»wJ v‹W Ú§fŸ
Ãid¡»Ö®fsh?
ï°yhÄa¢ r£l¤ij¥ ghU§fŸ. jªijí« jhí«
Kj‹ikahd thÇRfŸ. 1956 tiuÆY« thÇR v‹w
KiwÆš xU brh¤â‹ ÛJ KGikahd cÇikia¥
b g © Q ¡ F ¤ j U t j ‰ F ï ª J ¡ f Ÿ x ¥ ò ¡
bfhŸsÉšiy. r£l¥ãÇî 14 jh‹ mij tH§»aJ.
Mdhš, ïJjh‹ mâfkhf¤ jtwhd KiwÆš
ga‹gL¤j¥gL«r£l¥ãÇî.
ïªJ¡ FL«g¤â‹ M©fŸ thŒbkhÊahf¤
j§fS¡FŸshfnt ghf« ãÇ¤J¡bfh©L
bg©fS¡F¥ ghf« mË¡fhkš ïªj¢ r£l¤ij
vËjhf ÛW»wh®fŸ. ïjdhšjh‹ mâfkhd r£l¤
jfuhWfŸ V‰g£LŸsd. bg©Q¡F¢ brh¤â‹ÛJ
rk cÇik bfhL¥gj‰F kdÄšyhj ïªJ
Mzhâ¡f«jh‹fhuz«.
e å d n k ‰ f ¤ â a e h L f Ë š b g © f S ¡ F ¢
brh¤JÇikfŸ tH§Ftj‰F¥ gy ü‰wh©LfS¡F
K‹djhfnt KfkJ eãÆ‹ fhy¤ânyna
ï°yhÄa¢ r£l« bg©fS¡F KGikahd
brh¤JÇiktH§»íŸsJ.
cÆš _ykhd thÇRÇik¡fhd r£l¤ij¥ gh®¥ngh«.
Úâk‹w¤âš bgU«ghyhd tH¡FfŸ fztid
ïHªj kidÉ k‰W« kfŸfŸ ïUªjhY«
kf‹fS¡F k£Lnk brh¤JÇik mË¡f¥g£lj‹
cŸs¡ FKwyhš vGªjitna. cÆš _y« v›Éj¡
thÇRÇik¡fhd r£l«
f£L¥ghLÄ‹¿¢ brh¤JÇik kh‰w« brŒtnj
ãu¢áidfS¡F fhuzkhF«. _‹¿š xU
ghf¤J¡F nkš jhdkhf btËah£fS¡F¤
jUtj‰F ïašghd thÇRfË‹ r«kj« njit
v‹»wJ ï°yhÄa¢ r£l«. mJî« _‹¿š ïu©L
ghf«jh‹mâfg£r«v‹»wJ.
ï°yhÄa¢ r£l« brhštJ nghynt ïªâa
thÇRÇik¢ r£l¤ijí« kh‰¿ÉLnth« v‹W
Ãid¤J¡bfhŸnth«.v‹dthF«?
r£l¤ jfuhWfŸ Fiwí«. xU ešy g§Ñlhfî« mJ
ïU¡F«. Mdhš, ešyij m§ÑfÇ¥gj‰F¥ gâyhf,
áWgh‹iknahiu¤ jh#h brŒ»wh®fŸ v‹w
KQKQ¥òfis¤jh‹nf£ngh«.
ïªJ k‰W« »¿°jt r_f§fËš âUkz« xU
òÅjkhd gªj« v‹W fUj¥gL»wJ. mt‰iwÉl
âUkz« xU x¥gªj« v‹W brhš»w ï°yhÄa¢
r£l¤âš, TLjyhd kj¢rh®ã‹ik cŸsJ. ïªJ
âUkz¢ r£l¤âY« Éthfu¤J¢ r£l¤âY«
m¿Kf¥gL¤j¥g£LŸs ‘ïUtU« r«kâ¤j
Éthfu¤J' g‰¿a r£l¥ ãÇîfŸ »¿°jt®fS¡F«
b g h U ª j ¡ T o a i t . m i t c © i k Æ š
âUkz§fis¥ g‰¿a ï°yhÄa¥ òÇjiy neh¡»a
ef®îjh‹.
x U ï ° y h Ä a ® e h ‹ F k i d É f i s
kzªJbfhŸsyh« v‹gij kh‰w nt©L« v‹W
Ã i d ¡ » Ö ® f s h ? â U k z ¥ g ª j § f S ¡ F
btËnaahd ghÈaš cwîfŸ kdbkh¥ãaitahf
ïUªjhY« mt‰iw eh« r£lÉnuhjkh¡»íŸnsh«.
r£l¤J¡F¥ òw«ghf¤ âUkz« brŒJbfhŸtijí«
F ‰ w § f s h f m ¿ É ¤ J Ÿ n s h « . M d h š ,
ï¢r£l§fiseh«ÛwhkšcŸnshkh?
gšntWtifahd áÉš r£l§fËÈUªJ xU
bghJ¤j‹ik¡F¢ r£l§fË‹ _ykhf¢ brš»w
r_f kh‰w¤â‹ ts®¢á¥ngh¡F xU ehËš
elªJÉlhJ.go¥goahf¤jh‹el¡F«.
Rjªâukhd K‹Ka‰áfŸ _y« eh« x›bthU
jÅeg® r£l¤ijí« Ó®âU¤Jnth«. xU F¿¥ã£l
f£l¤J¡F¢ Óuhd j‹iknahL ïU¡F« r£l§fis
eh«cUth¡»ÆU¡»nwh«.
(nf. f©z‹, gŠrh¥, mÇahdh Úâk‹w§fËš
gÂah‰¿aK‹dhŸÚâgâ,jÄÊš:j.Úâuh#‹)
go¥goahf¤jh‹ kh‰w«

Å á § f z h ¥ ó ® , â u a « g n f ° t u ®
Mya§fËš bg©fS« tÊglyh« v‹WrÔÉu nghuh£l§fS¡F¥ ãwF, K‰ngh¡fhf
KobtL¤âU¥gJ ghuh£l¤j¡fJ. ïJ ghÈd¢
rk¤Jt¤J¡fhd Ú©l gaz¤âš ešybjhU Koî.
kj r«ãujha§fËš bg©fis¥ ghug£rkhf el¤j¡
TlhJ v‹w Éthj« njáa msÉš elªâU¡»wJ.
ehL Rjªâu« milªJ 70 M©LfS¡F¥ ãwF
v¤jidnah JiwfËš bg©fŸ M©fS¡F¢
rkkhf eilnghl¤ bjhl§»a ãwF« kj
r « ã u j h a § f Ë š ã ‹ D ¡ F ¤ j Ÿ s ¥ g L t J
ftiyaË¡»wJ.
nfhth khÃy¤âš mkÈš ïU¡F« ‘nfhth FL«g
r£l'¤ij eh« T®ªJ ftÅ¡f nt©oa neu«
tªJÉ£lJ. mij eh« ehL KGtj‰Fnk
É Ç î g L ¤ j y h « . n g h ® ¢ R Ñ á a ® f Ë ‹
Mâ¡f¤âÈUªJ nfhth ÉLjiy bg‰w ãwF«Tl
1867-š ïa‰w¥g£l ‘ngh®¢RÑáa áÉš nfhL' mkÈš
ïUªjJ.
K ‰ n g h ¡ f h d m ¢ r £ l k h d J F L « g ¤ â ‹
tUkhd¤ijí« brh¤Jfisí« M©, bg©
ntWgho‹¿ fzt‹, kidÉ, FHªijfŸ v‹W
midtU¡F« rkkhf¥ ãÇ¤J¡ bfhL¡f
tÊbrŒ»wJ. jh¤uh-ehf® AntÈ, lhk‹ - ilô
M»agFâfËY«ïJmkÈšïU¡»wJ.
bghJ¡ Foik¢ r£l¤â‹ K¡»a¤Jt«
vªj kj¤ij¢ nr®ªjt®fshf ïUªjhY«, všyh jÅ
eg®fË‹ cÇikfis¡ fh¡fî« bghJ¡ Foik¢
r£l« ï¥nghija njit. m¢r£l« bg©fis¥
ghug£rkhf el¤Jtij¤ jL¥gJl‹, eh£o‹
kj¢rh®ã‹ik bfhŸif¡F« tY nr®¤J
x‰Wikia X§f¢ brŒí«. Mdhš, m¤jifa bghJ¡
Foik¢ r£l¤ij všyh kj¤jt®fS« mj‹ rhjf -
ghjf§fŸ bjhl®ghf Mw mku Éthâ¤J,
všnyhuhY« V‰W¡bfhŸs¥gL« msî¡F¡
fU¤bjh‰Wik V‰g£l ãwFjh‹ bfh©Ltu
nt©L«. vªj xU Ó®âU¤j¢ r£lK« k¡fshš
V‰f¥glhkš âÂ¡f¥gLtJ ešy gyid¤ juhJ.
bghJ¡ Foik¢ r£l« bjhl®ghf k¡fËš gyUila
kd§fËš vG« rªnjf§fS¡F« m¢r§fS¡F«
ešy gâiy mË¤j ãwFjh‹ mij¢ rh¤âa¥gL¤j
Koí«. ïªâa¥ gFâ KGtj‰F« bghJ¡ Foik¢
r£l¤ij mkš brŒa muR elto¡if vL¡f
nt©L« v‹W muáaš r£l¤â‹ 44-tJ ãÇî
tÈíW¤J»wJ. muáaš r£l Ã®za rigÆš ïJ
bjhl®ghf elªj Éthj¤âš ngáa lh¡l®
ã.M®.m«ng¤f®, bghJ¡ Foik¢ r£l¤â‹
njitia tÈíW¤âdh®. mnj rka«, mij
mid¤J¤ ju¥ãdU« ÉU«ã V‰w ãwnf mkšbrŒa
nt©L«v‹wh®.
“k¡fSila thœ¡if KGtj‰Fkhd Éõa§fËš
kj¤J¡F V‹ ï¤jid ïl« bfhL¡f nt©L«,
kj¤â‹ ãoia¤ js®¤j V‹ r£lÄa‰w¡ TlhJ?
bra‰ifahd V‰w¤ jhœîfŸ, ghug£rkhd
mQFKiwfŸ v‹W e«Kila mo¥gil
cÇikfS¡F Kuzhf Ãyî« ïªj r_f mik¥ig¢
Ó®âU¤j KoahÉ£lhš ek¡bfj‰F¢ Rjªâu«?”
v‹W mt® nf£lh®. vªj kj«, rhâ, ïd«
rh®ªjt®fshdhY« bghJ F‰wÉaš eilKiw¢
r£l¤â‹ Ñœ Érhuiz¡F c£gL¤j¥gL»wh®fŸ.
kzÉy¡F, thÇRÇik ngh‹wt‰¿š jÅ¢ r£l§fŸ
k£LnkbršYgoah»wJ.
Úâ¤ JiwÆ‹ ÃidT£lšfŸ
Éthfu¤J brŒj fztÇlÄUªJ jd¡F étdh«r«
bg‰W¤ju nt©L« v‹W F‰wÉaš eilKiw¢
r£l¤â‹ 125-tJ ãÇÉ‹ Ñœ tH¡F bjhl®ªjh® õh
ghD. c¢r Úâk‹w« 1985-š mË¤j Ô®¥ãš
mtUila nfhÇ¡ifia V‰W fztÇlÄUªJ
étdh«r« bgw¤ jFâ c©L v‹W Ô®¥gË¤jJ.
m¥nghija c¢r Úâk‹w¤ jiyik Úâgâahd
xŒ.É. rªâuN£, bghJ¡ Foik¢ r£l« ïUªjhš
r£l¥goahd áy nt‰WikfŸ fisa¥g£L, eh£o‹
xUik¥ghL tY¥bgW« v‹W R£o¡fh£odh®.
bghJ¡ Foik¢ r£l« ïa‰w nt©L« v‹W ehlhS
k‹w¤J¡Fc¢rÚâk‹w«m¥nghJMizÆ£lJ.
2003-š #h‹ tšykh£l« vâ® ïªâa muR tH¡»Y«
jiyik Úâgâ É.v‹. fnu ïnj fU¤ij¤jh‹
vâbuhÈ¤jh®.
V‰bfdnt jhkâ¤JÉ£nlh«!
- v«.bt§fŒa ehíL

“muáaš r£l¤â‹ 44-tJ ãÇî ï‹dK«
mkšgL¤j¥glhkš ïU¥gJ tU¤j¤J¡FÇaJ.
bghJ¡ Foik¢ r£l¤ij ïa‰W« Ka‰áÆš
ehlhSk‹w« ï‹dK« <Lglhkš ïU¡»wJ”
v‹wh®. Vf¥g£l jÅ¢ r£l§fŸ ïU¥gjhšjh‹
ï¤jid¡ FH¥gK«, bghJ¡ Foik¢ r£l«
bfh©Ltu muR ÉU¥gkhf ïU¡»wjh v‹W 2015
m¡nlhgÇšTlc¢rÚâk‹w«nf£lJ.
kdâš xU kj¢rh®g‰w â£l«
bghJ¡ Foik¢ r£l¤J¡F vâuhf bt›ntW
Jiwfis¢ nr®ªj Ãòz®fŸ thj§fis
K‹it¤jd®. mt‰¿š K¡»akhdJ, “ãÇ£oZ
fhu®fŸTl ï¤jifa Ka‰áÆš <LglÉšiy.
m¥go¢ brŒtJ kj Étfhu§fËš - mâY«
áWgh‹ik¢ r_f¤jtÇ‹ Étfhu§fËš muR
jiyÆLtjh»ÉL«” v‹wd®. ïijÉl c©ik¡F
khwhdxUT‰WïU¡fKoahJ.
xUt® f£L¥bg£oahf kj« rh®ªj fU¤âš
MœªâU¥gnj rÇ, mij kh‰w¡ TlhJ v‹whš, òâa
r£l§fŸ vj‰F, m›t¥nghJ mt‰¿š âU¤j§fS«
vj‰F? r_f« ts®¢á milí«nghJ khW« rKjha¢
NHY¡F V‰g mid¤J k¡fË‹ ey‹ fUâ
r£l§fis¥ òâjhf mJ ïa‰W»wJ, giHa
r£l§fËškhWjšfis¢brŒ»wJ.
bghJ¡ Foik¢ r£l« v‹whny jtwhd v©z¤ij
V‰gL¤J« ãu¢rhu«jh‹ nk‰bfhŸs¥gL»wJ.
bghJ¡ Foik¢ r£l« V‹ xU F¿¥ã£l ãÇÉdÇ‹
k j ¡ f U ¤ J f S ¡ F v â u h f n t h , g H ¡ f
tH¡f§fS¡F vâuhfnthjh‹ ïU¡F« v‹W V‹
Ãid¡f nt©L«? r®tnjr msÉš x¥ò¡bfhŸs¥
g£l r£l mo¥gilfËšjh‹ bghJ¡ Foik¢
r£l§fŸ ïU¡f Koí«. áWgh‹ik¢ r_f k¡fŸ
cŸgl midtÇ‹ cÇikfisí« ghJfh¥igí«
cWâbrŒí« tifÆšjh‹ r£lÄa‰w Koí«. kj
mo¥gilÆš ahU« xL¡f¥glhkš jL¥gj‰F¤jh‹
bghJ¡Foik¢r£l«ga‹gL«.
ghuâa K°È« k»sh mªnjhy‹
ghuâa K°È« k»sh mªnjhy‹ mik¥ig ÃWÉa
ü®#Ah‹ r~ãah Ãah°, #»ah nrhk‹ v‹w
ïUtU« ãujk® enuªâu nkho¡F 2015 et«gÇš
T£lhf xU foj« vGâd®. “1985 õh ghD tH¡F
Kjš ï‹Wtiu, ïªeh£o‹ Énehj muáaš NHš
fhuzkhf K°È« kfË® j§fSila thœ¡if
Ãiy F¿¤J v‹d Ãid¡»wh®fŸ v‹W ahuhY«
nf£f¥glntÆšiy.
K°È« jÅ¢r£l¤âš âU¤j« brŒa Koahkš
f£L¥bg£oahd, Mzhâ¡f kd¥gh‹ik Ãiwªj
áy® K£L¡f£il ngh£nl tU»‹wd®. ïj‹
Éisthf, K°È« kfË® v‹w tifÆš
âU¡F®M‹ mË¡F« cÇikfisí«, ïªâa¡
FokfŸ v‹w tifÆš ïªâa muáaš r£l«
mË¡F« cÇikfisí« bgw Koahkš K°È«
bg©fŸjL¡f¥gL»‹wd®.
âUkz«, FL«g Étfhu§fŸ bjhl®ghf, K°È«
bg©fS¡F¢ rhjfkhf bkhuh¡nfh, JÜáah,
JU¡», v»¥J, n#h®lh‹, t§fnjr«, gh»°jh‹
cŸË£l ehLfËš r£l§fŸ bjhF¡f¥g£L«
Óuik¡f¥g£L« mkÈš ïU¡»‹wd. ït‰¿š
bgU«ghyhdit K°È« ehLfŸ. ïªâa¥
bg©fS¡FïitkW¡f¥gL»‹wd.
ïjdhš, ïªâa¢ r_f¤âš thŒbkhÊahf ‘jyh¡'
v ‹ W K « K i w T ¿ v Ë â š k z K ¿ i t
V‰gL¤âtU»‹wd®. gyjhu kzKiwí«
tH¡f¤âš ïU¡»wJ. eh£oš 10 khÃy§fËš 4,710
K°È« bg©fËl« fU¤j¿ªnjh«. mt®fËš 92.1%
ng® thŒbkhÊahf, _‹W Kiw jyh¡ T¿ xU
jiyg£rkhf kzÉy¡F bgWtij¤ jL¡f
nt©L« v‹wd®. 91.7% ng® gyjhu kz¤ij¤ jil
brŒa nt©L« v‹wd®. K°È«fË‹ FL«g¢
r£l¤ij¥ òâjhf¤ bjhF¥gJ Úâ »il¡f cjî«
v‹W 83.3% kfË® fU¤J¤ bjÇÉ¤jd®” v‹W
m¡foj¤âšF¿¥ã£LŸsd®.
r»¥ò¤j‹ik
õh ghD Kjš rÛg¤âš c¢r Úâk‹w¤âš bghJey‹
nfhU« kD jh¡fš brŒj rahuh ghD tiu
tÈíW¤Jtbjšyh« M© - bg© ghFgho‹¿ jÅ¢
r£l« âU¤j¥gl nt©L« v‹gnj. kh¿tU« NHÈš
midtU¡F« bghJ¡ Foik¢ r£l« mtáa«
njit¥gL»wJ. mj‹ _y«jh‹ kj¢rh®ã‹ikia
tY¥gL¤jKoí«.
(bt§fŒa ehíL, ef®¥òw ts®¢á, brŒâ xÈgu¥ò¤
Jiwmik¢r®,jÄÊš-rhÇ)
Mjhu«: â ïªJ (jÄœ), 11 br¥l«g® 2016

‰W¥ ghÈd¤jt® cÇikfŸ r£l
K ‹ t i u î - 2 0 1 4 , e h l h S k ‹ w
khÃy§fsitÆš, xU jÅeg® K‹tiuthf
bfh©Ltu¥g£lJ. 2015 V¥uš 24 m‹W mJ,
Vfkdjhf Ãiwnt‰w¥g£l tuyh‰W áw¥ig¥
bg‰wJ. ï›thW mJ Ãiwnt¿aJ áªâ¡f¡Toa
ïªâa®fS¡F ïu©L tiffËš K¡»a¤Jt«
thŒªjjh»wJ. KjÈš, flªj 46 M©LfËš
ehlhSk‹w¤â‹ ïU mitfËY« Ãiwnt‰w¥g£l
xnu jÅeg® r£l K‹tiuî ïJjh‹. ïªj r£l
K‹tiuî Ãiwnt‰w¥g£lj‰fhd fhuz§fS«,
ïju jÅeg® r£l K‹tiuîfŸ Ãiwnt‰w¥
glhjj‰fhd fhuz§fS« Mœªj MŒî¡FÇait.
MÆD«, ehlhSk‹w¤â‹ mL¤j T£l¤bjhlÇš,
k¡fsitÆš ïj‹ Ãiyik v‹d MF« v‹gij¡
fhz ehL fh¤âU¡»w ÃiyÆš, ïªj¢ r£l
K‹tiuÉ‹ cŸsl¡f« F¿¤J- mjhtJ kh‰W¥
ghÈd¤jtÇ‹ cÇikfŸ F¿¤J - eh« T®ªJ neh¡f
nt©oa mtáa« cŸsJ. ïªj¢ r£l K‹tiuî
v›thW cUthdJ, v›thW khÃy§fsitÆš
Ãiwnt‰w¥g£lJ, mj‹ vâ®fhy« v¥go
Ã¢rak‰wjhf ïU¡»wJ v‹gbjšyhnk ïªj
k¡fË‹ cÇikfŸ v‹w K¡»akhd ãu¢ridÆš
k¤âa muá‹ m¡fiwÆ‹ikia m¥g£lkhf¥
ãuâgÈ¡»‹wd.
khÃy§fsitÆš ïJ ÃiwntW« v‹gJ
vâ®gh®¡f¥g£lJjh‹. Mdhš, ï›tsî Ã¢rakhf
vâ®gh®¡f¥glÉšiy v‹gij x¥ò¡bfhŸs¤jh‹
nt©L«. ï›tsî Ã¢rakhf vâ®gh®¡f¥glÉšiy
v‹gJ, flªj 46M©LfËš gy jÅeg® r£l
K‹tiuîfis Ãiwnt‰Wtj‰fhd Ka‰áfŸ
njhšÉiana rªâ¤JŸsd v‹w tuyh‰iw¥
gh®¤jhš, Éa¥gË¥gjhf ïšiy. e«Kila
f£lik¥ãš Ãiybg‰¿U¡»w gšntW m«r§fis
khÃy§fsitÆ‹ Koî btË¢r¤J¡F¡ bfh©L
tªJŸsJ. ïªj r£l K‹tiuî¡F f£á ntWghL
ï‹¿ cW¥ãd®fŸ MjutË¤jh®fŸ. mj‰F¥
ã‹òykhf ïUªjJ murh§f¤â‹ cWâ mšy,
khwhf Ú©l beL§fhykhf òw¡fÂ¡f¥g£L
tªJŸs kh‰W¥ ghÈd k¡fË‹ vâ®gh®¥òfS«,
nt©LnfhŸfS«jh‹. bjU¡fËš ïw§» mt®fŸ
nghuho tªâU¡»wh®fŸ. Mdhš, murh§f¤â‹
f©fS¡Fk£L«mJòy¥glÉšiy.
kh‰W¥ghÈd¤jt® ah®?
xUtuJ ghÈd cz®î, mt® ãw¡F«nghJ ïUªj
ghÈd milahs¤Jl‹ x¤J¥nghfhjt®jh‹
kh‰W¥ghÈd¤jt®. ghÈd milahs« v‹gJ
x›bthUtÇ‹ Mœªj cŸSz®î rh®ªj jÅ¥g£l
ghÈd mDgt¤njhL ToajhF«. mJ mtuJ
ãw¥ã‹nghJ ïUªj ghÈd milahs¤Jl‹
x¤J¥nghfyh« mšyJ x¤J¥nghfhkY« ïU¡fyh«.
ghÈd cW¥òfË‹ ts®¢á _isÆ‹ ghÈaš
ts®¢á M»ait xnu ghÈd¤j‹iknahL
x¤J¥nghfhjnghJ bg©fŸ MÂ‹ _isnahL
ïU¥gJ, mnjnghš M©fŸ bg©Â‹ _isnahL
ïU¥gJ v‹gJ Ãfœ»wJ. MÆD«, gutyhf
V‰W¡bfhŸs¥g£l j‹ikfnshL bghUªjhj Ãiy
F¿¤j m¢r«, muR« rKjhaK« btË¥gL¤J»w
btW¥ò M»ait fhuzkhf kh‰W¥ ghÈd¢
r_f¤âd® ïªâa¢ rKjha¤âš Äf Äf xJ¡f¥g£l,
thŒ¥òfŸ kW¡f¥g£l ãÇÉduh»wh®fŸ.
kÅj®fshfntTl mt®fŸ kâ¡f¥gLtâšiy.
kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡F xU k© ïšiyah?
-mDÉªjh ã., âU¢á áth
kh‰W¥ ghÈd¤jt® cÇikfŸ r£l K‹tiuî-2014 ehlhSk‹w
khÃy§fsitÆš Ãiwnt‰w¥g£L Xuh©L¡F nkš M»É£lJ. Mdhš,
ï‹W tiuÆš mt®fsJ thœ¡ifÆ‹ ÛJ« RakÇahijÆ‹ ÛJ«
bjhL¡f¥gL« jh¡FjšfŸ cW¤jÈ‹¿¤ bjhl®»‹wd. khÃy§fsitÆš
Ãiwnt‰w¥g£l r£l K‹tiuit Ú®¤J¥nghf¢ brŒí« Ka‰áÆš muR
<LgL»wJ. ïJ M£áahs®fS¡F muR cWâÆšiy v‹gij¡ fh£L»wJ.
ïj‹_y«, Ú©lfhykhf Jau§fis mDgÉ¤J¡ bfh©oU¡F« xU gFâ
k¡fis¥gh®¡f¤ jahuhf ïšyhkšf©fŸ_o¡bfhŸs¥gL»‹wd.
kh‰W¥ ghÈd¤jt® cÇikfŸ r£l K‹tiuî-2014 ehlhSk‹w
khÃy§fsitÆš Ãiwnt‰w¥g£L Xuh©L¡F nkš M»É£lJ. Mdhš,
ï‹W tiuÆš mt®fsJ thœ¡ifÆ‹ ÛJ« RakÇahijÆ‹ ÛJ«
bjhL¡f¥gL« jh¡FjšfŸ cW¤jÈ‹¿¤ bjhl®»‹wd. khÃy§fsitÆš
Ãiwnt‰w¥g£l r£l K‹tiuit Ú®¤J¥nghf¢ brŒí« Ka‰áÆš muR
<LgL»wJ. ïJ M£áahs®fS¡F muR cWâÆšiy v‹gij¡ fh£L»wJ.
ïj‹_y«, Ú©lfhykhf Jau§fis mDgÉ¤J¡ bfh©oU¡F« xU gFâ
k¡fis¥gh®¡f¤ jahuhf ïšyhkšf©fŸ_o¡bfhŸs¥gL»‹wd.
kh

ÉË«òÃiy thœ¡ifjh‹ mt®fS¡F thŒ¡»wJ.
ït®fsJ ïªj mty Ãiyia c¢rÚâk‹w«
òÇªJbfh©lJ. njáa r£l¢ nritfŸ Miza«
(NALSA) vâ® ïªâa muR k‰W« ïju® tH¡»š 2015
V¥uš 15M« njâ mË¤j Ô®¥ò xU âU¥òKidahf
mikªjJ. kh‰W¥ ghÈd¤jt® j§fis M© v‹nwh
bg© v‹nwh _‹wh« ghÈd¤jt® v‹nwh
milahs¥gL¤â¡bfhŸtj‰F cÇik c©L vd
c¢rÚâk‹w« m¿É¤jJ. mt®fsJ mªj Ra
milahs¤J¡F k¤âa - khÃy muRfŸ r£l¥ó®t
m§Ñfhu« mË¡f nt©L« v‹W« c¢rÚâk‹w«
T¿aJ. fhy§fhykhf òw¡fÂ¡fÂ¡f¥g£L
t ª J Ÿ s m ª j r _ f ¤ â ‹ K ‹ n d ‰ w ¤ i j
neh¡fkhf¡ bfh©l ntW gy r£l m¿É¥òfisí«
c¢rÚâk‹w« btËÆ£lJ. nkY«, k¤âa r_f Úâ
k‰W« mâfhu« tH§fš mik¢rf« mik¤j ‘kh‰W¥
ghÈd¤jt® ãu¢ridfŸ bjhl®ghd tšYe® FG'
mË¤j gÇªJiufË‹ mo¥gilÆš btËÆl¥g£l
mªj r£l m¿É¥òfis gÇÓÈ¡FkhW« k¤âa-
khÃy muRfS¡F c¢rÚâk‹w« MizÆ£lJ. MW
khj fhy msÉ‰FŸ mt‰iw¢ brašgL¤JkhW«
T¿aJ.
muá‹ my£áa«
Mdhš, c¢rÚâk‹w« Ã®zÆ¤j MW khj fhy¡
bfL KoªJÉ£l ãwF«, k¤âa muR ïJ bjhl®ghf
vJînk brŒaÉšiy. kh‰W¥ ghÈd¤jt® ÛJ
murh§f« tH¡F¤ bjhL¥gJ, rKjha« mt®fis¥
ghFgL¤â el¤JtJ M»ait j§FjilÆ‹¿¤
bjhl®»‹wd. c¢rÚâk‹w¤â‹ MizTl
brašgL¤j¥gLtâšiy v‹gijna ïJ fh£L»wJ.
xU Ég¤âš á¡»a kh‰W¥ ghÈd¤jt®fis
kU¤JtkidÆ‹ M©fŸ ãÇÉš nr®¥gjh,
bg©fŸ ãÇÉš nr®¥gjh v‹gij kU¤Jt®fshš
Koî brŒa Koahkš nghdjhš, mªj kh‰W¥
ghÈd¤jt®fŸ ïwªJ nghdh®fŸ. c¢rÚâk‹w¤
Ô®¥ò¡F¥ ãwF« ï›thW elªâU¡»wJ.
fhtšJiwÆd® kh‰W¥ ghÈd¤jtiu nkhrkhd
KiwÆš el¤J»wh®fŸ v‹gij kÅj cÇikfŸ
f©fhÂ¥gf« 2015š btËÆ£l xU m¿¡if
gšntW Étu§fSl‹ bjÇÉ¡»wJ. 2015 ã¥utÇÆš
bjy§fhdh Ï{uh kh‰W¥ ghÈd¤jt® mik¥ò
btËÆ£l xU m¿¡if, mj‰F Kªija MW khj
fhy¤âš kh‰W¥ ghÈd¤jt® ÛJ 40 jh¡FjšfŸ
el¤j¥g£ld v‹gij¤ bjÇÉ¡»wJ. ïªj c©ik
Ãytu« xU mtru¤ jiyp£il¡ nfhU»wJ
v‹gjhšjh‹ ehlhSk‹w elto¡ifS¡fhd
njit V‰g£lJ. âU¢á áth jh¡fš brŒj r£l
K‹tiuî¡FmJntcªJr¡âahfmikªjJ.
jÅeg® r£l K‹tiuî
njáa kh‰W¥ghÈd¤jt® Miza« mik¥gj‰fhd
r£l K‹tiuthfnt ïJ bjhl§»aJ. MÆD«
ÉiuÉš mj‰F ntW bga® N£l¥g£lJ. kh‰W¥
ghÈd¤jtÇ‹ thœ¡if r«gªjkhd xU ÉÇthd
n j á a ¡ b f h Ÿ i f i a c U t h ¡ F t j ‰ F « ,
brašgL¤Jtj‰F« tÊtF¡»w r£l K‹tiuthf
mJ cUbtL¤jJ. kh‰W¥ ghÈd¤jtÇ‹ fšÉ,
âw‹ ts®¥ò, ntiy thŒ¥ò, r_f¥ ghJfh¥ò,
kU¤Jt ftÅ¥ò M»a cÇikfŸ F¿¤J mªj r£l
K‹tiuÉš ïl« bg‰WŸsd. Mdhš m¤njhL
Ã‹W ÉlÉšiy. mt®fS¡fhd r£l cjÉ,
Ã â í j É , V ‰ f ¤ j ¡ f F o Æ U ¥ ò t r â ,
m ¤ J Û w š f Ë È U ª J « t ‹ K i w Æ È U ª J «
Ru©l¥gLtâš ïUªJ« ghJfh¥ò, kWthœî, r_f
mutiz¥ò, r_f V‰ò M»a m«r§fS« r£l
K‹tiuÉšïl«bg‰wd.
kh‰W¥ ghÈd¤jt® r£l K‹tiuî -2014
ehlhSk‹w khÃy§fsitÆš 2014 or«g® 10 m‹W
jh¡fš brŒa¥g£lJ. 2015 ã¥utÇ 27, kh®¢ 8 M»a
njâfËš mj‹ ÛJ Éthj« eilbg‰wJ. xU
j Å e g ® r £ l K ‹ t i u É ‹ Û J ï › t s î
c‰rhf¤Jl‹ Éthj« eilbg‰wJ K‹bd¥nghJ«
elªâuhjjhF«. khÃy§fsit cW¥ãd®fŸ f£á
ntWgho‹¿ mij MjÇ¤jh®fŸ, ÉÇthd KiwÆš
É t h â ¤ j h ® f Ÿ , m J Ã i w n t W t j ‰ F
x¤JiH¤jh®fŸ. mªj Éthj« tH¡f¤ij ÛWtjhf
mikªjJ. K‹bd¥nghJ« elªâuhj tifÆš xU
jÅeg® r£l K‹tiuî khÃy§fsitÆš
Ãiwnt¿aJ. khÃy§fsit rghehaf® ï›thW
T¿dh®: “ïJ xU Vfkdjhd Koî. ïJ xU ešy
Ãfœî,mÇjhdÃfœî.”
Vkh‰W ntiyah?
khÃy§fsitÆš Ãiwnt‰w¥g£l ïªj r£l
K‹tiuî k¡fsit¡F¡ bfh©L bršy¥g£lJ.
mªj M©o‹ kiH¡fhy¡ T£l¤bjhl®, FË®fhy¡
T£l¤bjhl® ïu©oYnk, jÅeg® r£l K‹tiuî
t Ç i r Æ š m J ï u © l h t J ï l ¤ â š
i t ¡ f ¥ g £ o U ª j J . M d h š m ª j ï u © L
T £ l ¤ b j h l ® f Ë Y n k m J É t h j ¤ J ¡ F
vL¤J¡bfhŸs¥glÉšiy. g£oaÈš ïªj r£l
K‹tiuî¡F K‹ghf it¡f¥g£oUªj k‰bwhU
jÅeg® r£l K‹tiuÉ‹ÛJ elªj Éthj¤â‹
fhuzkhf ïªj¤ jhkj« V‰g£lJ. 9 kÂ

neu¤J¡F« nkyhf mj‹ ÛJ Éthj« eilbg‰wJ.
xU jÅeg® r£l K‹tiuî¡F bghJthf
xJ¡f¥gLtij Él mj‰F 5 kl§F neu«
xJ¡f¥g£lJ. ï›thW “â£lÄ£l KiwÆš”
brŒa¥g£l jhkj¤â‹ neh¡f« 2015 or«g® 26 m‹W
bjËthdJ. m¥nghJ k¤âa r_f Úâ k‰W«
mâfhu« tH§fš mik¢rf¤â‹ tiy¤js¤âš
‘kh‰W¥ ghÈd¤jt® cÇikfŸ r£l K‹tiuî-2015'
v‹w r£l K‹tiuî btËÆl¥g£oUªjJ. V‰fdnt
(khÃy§fsitÆš) jh¡fš brŒa¥g£l r£l
K‹tiuî¡F¤ ju¥g£oUªj mnj bga®jh‹
ïj‰F« ju¥g£oUªjJ. Mdhš, mâš ïUªj K¡»a
m«r§fŸ ïâš Ú®¤J¥nghÆUªjd. ï›thW gšntW
K¡»a m«r§fŸ gyåd¥gL¤j¥g£L, btW« 11
g¡f§fŸ bfh©l Mtzkhf, kh‰W¥ghÈd¤jt®
r_f¤ij mtkâ¥gjhf kh‰w¥g£oUªjJ. kh‰W¥
ghÈd¤jt® (cÇikfŸ ghJfh¥ò) r£l K‹tiuî -
2016 ï¥ãu¢ridÆš muá‹ m¿ahikiana
fh£L»wJ. xUntis ïJ Ãiwnt‰w¥gLkhdhš,
flªj gy M©Lfshf kh‰W¥ ghÈd r_f¤âd®
j§fsJ RakÇahij¡fhf el¤âa nghuh£l¤jhš
»il¤j mid¤J¥ gy‹fisí« jŸSgo
brŒtjhfntïU¡F«.
Kjyhtjhf, kh‰W¥ ghÈd¤jt® v‹gj‰F
murh§f« jdJ r£l K‹tiuÉš mË¤JŸs
É s ¡ f « m t ® f i s ¤ j h œ ¤ J t j h f î « ,
m¿Éašó®tkhf jtwhd És¡fkhfî« ïU¡»wJ.
xU gFâ M©, xU gFâ bg© v‹W mâš
F ¿ ¥ ã l ¥ g £ L Ÿ s J . K G i k a ‰ w ï u £ i l ¥
ghÈd¤j‹ik v‹gjhfî« És¡fkË¡f¥
g£LŸsJ. ïªj És¡f« c¢rÚâk‹w« mË¤j¤
Ô®¥ãÈUªJ«, khÃy§fsitÆš Ãiwnt‰w¥g£l
jÅeg® r£l K‹tiuÉÈUªJ« k¤âa munr
mik¤j tšYe® FGÉ‹ gÇªJiuÆÈUªJ«
btFthfKu©gL»wJ.
murh§f« jahÇ¤JŸs r£l K‹tiuÉš
ju¥g£LŸs És¡f«, kh‰W¥ ghÈd¤jt® F¿¤J
âU«g¤ âU«g brhšy¥g£L tªJŸs, mt®fS¡F¥
ghjfkhd fU¤Jfisna Û©L« brhštjhf
ïU¡»wJ. khWg£l ghÈd btË¥ghLfŸ F¿¤J
rKjha¤â‰F r»¥ã‹ikÆ‹ ãuâgÈ¥òfŸ jh‹
mªj¡ fU¤JfŸ. nkY«, ïUghÈd milahsKŸs
k¡fisí«, kh‰W¥ghÈd k¡fisí« ïJ xnu
ãÇÉ‹ Ñœ it¡»wJ. ghÈd cz®î v‹gij¥
ghÈaš cz®nthL nr®¤J¡ FH¥ò»wJ. kh‰W¥
ghÈd¤jtU¡F kht£l gÇÓyid¡FG rh‹¿jœ
tH§f nt©L« v‹W murh§f¤â‹ r£l K‹tiuî
TW»wJ. ïJ r£l¤â‹ K‹ midtU« rk« v‹w
murik¥ò rhrd c¤juthj¤â‰F vâuhdjhF«.
j§fsJ ghÈd milahs¤ij Koî brŒ»w cÇik
kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡F c©L, mt®fŸ j§fis
M© v‹nwh bg© v‹nwh _‹wh« ghÈd« v‹nwh
v¥go milahs¥gL¤â¡bfhŸs ÉU«ãdhY«
mj‰F k¤âa-khÃy muRfŸ r£l¥ó®t m§Ñfhu«
mË¡f nt©L« v‹W ehšrh tH¡»š c¢rÚâk‹w«
mË¤jÔ®¥igí«ïJÛW»wJ.
ghÈd milahs¤â‰fhd brhªj Koit kW¥gJ
v‹gJ kÅj bfsut¤â‹ mo¥giliana
jh¡Ftjhf ïU¡»wJ. m¤Jl‹, kh‰W¥
ghÈd¤jtU¡fhd r£l§fis¡ bfh©L tUtâš
cyf msÉš nk‰bfhŸs¥g£LŸs áwªj
eilKiwfis¡ fhzhkš f© _o¡bfhŸ»wJ.
ma®yhªJ, m®b#‹odh, khšlh, bfhy«ãah,
bl‹kh®¡ M»a ehLfËš kh‰W¥ ghÈd k¡fŸ
j§fsJ ghÈd¤ij, v›Éj kU¤Jt á»¢irnah,
rh‹¿jnHh ïšyhkš jh§fns Ô®khÅ¤J¡
bfhŸtj‰F mDkâ¡f¥gL»wJ. Mfnt, kh‰W¥
ghÈd¤jt® j§fsJ ghÈd milahs¤ij
Mzhfnth, bg©zhfnth, _‹wh« ghÈdkhfnth
mid¤J milahs Mtz§fËY«, m§Ñfhu«
mË¡f¥g£l xU cWâ¥g¤âu¤ij ïiz¥gj‹
_y« kh‰¿¡bfhŸtj‰F r£l¥ó®tkhf tÊ brŒJ
ju¥gl nt©L«. vªj r_f¤â‰F eh« mâfhu«
tH§f v©Q»nwhnkh mªj¢ r_f« tÈíW¤J»w
nfhÇ¡ifïJ.
(jÅeg® r£l K‹tiuÉš) kh‰W¥ ghÈd¤jtÇ‹
r£l¥ó®t cÇikfis¥ ghJfh¥gj‰fhd xU
Rna¢irahd f©fhÂ¥ò V‰ghlhf, njáa
msÉY«, khÃy msÉY« kh‰W¥ ghÈd¤jt® ey
Miza§fŸ mik¡f¥gl nt©L« v‹W
Tw¥g£LŸsJ. k¤âa muá‹ r£l K‹tiuÉš ïªj
r£l¡TW Ú¡f¥g£LŸsJ. ïj‹ _y« muR jdJ
flik¥ bghW¥ãÈUªJ eGî»wJ. murh§f¤â‹
r£l K‹tiuÉš kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡fhd njáa
k‹w« x‹W mik¡f¥gL« v‹W Tw¥g£LŸsJ.
Koîfis¢ brašgL¤J« mâfhu« ïšyhj, btW«
mâfhÇfË‹ f£lik¥ghf k£Lnk mªj k‹w«
ïU¡F«. kh‰W¥ ghÈd k¡fŸ ghFgL¤j¥g£lhš
mšyJ J‹òW¤j¥g£lhš mJF¿¤J¥ òfh®
brŒtj‰F ahiu mQf nt©L« v‹gâY«
murh§f¤â‹r£lK‹tiuîbjËthfïšiy.

khÃy§fsitÆš Ãiwnt‰w¥g£l r£l K‹tiuÉš,
kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡F fšÉÆY«, ntiy
thŒ¥ãY« ïlxJ¡ÑL tH§f¥g£LŸsJ. Mdhš,
murh§f« ï¥nghJ jh¡fš brŒJŸs r£l
K‹tiuÉš ïªj ïlxJ¡ÑL Éy¡f¥g£LŸsJ.
murh§f« ït®fS¡F ïlxJ¡ÑL tH§f
nt©Lbk‹gJ c¢rÚâk‹w¤â‹ Ô®¥ãš cŸs
MizahF«. ïjidí« murh§f« Û¿íŸsJ.
kh‰W¥ ghÈd¤jtuhf cŸs ïs« gUt¤âd® gy®
gŸË¥ go¥ig ïilÆnyna ÃW¤â¡ bfhŸ»wh®fŸ.
mj‰F¡ fhuz« mt®fŸ rªâ¡»w nfÈfS«,
J‹òW¤jšfS«jh‹.
Mdhš, gŸË Ã®thf§fŸ ït®fŸ ghâÆš
btËnaWtij ešyJ v‹nw vL¤J¡bfhŸ»‹wd®.
j§fS¡F vâuhd btW¥ò ÃiwªJŸs rKjha¤âš
kh‰W¥ ghÈyd¤jt® fšÉ bgw nt©Lbk‹whš
mj‰fhd áw¥ò r£l V‰ghLfŸ njitba‹gJ
bjËî. kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡F 2 rjåj ïl xJ¡ÑL
v‹gJ K¡»akhdJ k£Lkšy, eilKiw
rh¤âakhdJ« Tl. ïl xJ¡Ñ£o‰F c¢rÚâk‹w«
V‰fdnt Ã®zÆ¤JŸs 50 rjåj c¢rtu«igí«
ïJ ÛwhJ. Vbd‹whš, jÅeg® r£l K‹tiuÉš
Tw¥g£LŸs 2 rjåj ïlxJ¡ÑL v‹gJ mid¤J
rhâfisí« nr®ªj kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡F
gydË¡f¡Toa tifÆš mikªJŸsJ. j‰nghJ
1995M« M©o‹ kh‰W¤ âwdhËfŸ r£l¤âš
cŸsïlxJ¡ÑLngh‹wJjh‹ïJ.
murh§f¤â‹ r£l K‹tiuÉš 13(1) ãÇî, kh‰W¥
ghÈd¤jt® ahU« j§fŸ bg‰nwhÇlÄUªJ mšyJ
cldo¡ FL«g¤âlÄUªJ ãÇªJ brštj‰F
mDkâ¡fÉšiy. ïJ kh‰W¥ ghÈd¤jt®fŸ
ahiuí« rh®ªâuhkš Rna¢irahf thœtj‰F mšyJ
j§fis V‰W¡bfh©l FL«g¤Jl‹ thœtj‰F
c Ÿ s c Ç i k i a Ã u h f Ç ¡ » w J . k h ‰ W ¥
ghÈd¤jt®fŸ j§fsJ u¤j cwî¡ FL«g¤ânyna
t‹Kiwfis¢ rªâ¡»wh®fŸ v‹w c©ikia
murh§f¤â‹ r£l K‹tiuî fhz¤ jtW»wJ.
murh§f r£l K‹tiuÉ‹ 19(a) ãÇî, kh‰W¥
ghÈd¤jtiu ã¢ir vL¥gâš <LgL¤JtJ F‰w«
vd¡ TW»wJ. r£l¤ij¢ brašgL¤J« bghW¥ãš
c Ÿ s t ® f Ÿ ï ª j É â i a ¤ j t w h f ¥
ga‹gL¤â¡bfhŸs thŒ¥ãU¡»wJ. nkY«,
fhtšJiwÆd® ït®fis¤ jh¡FtJ«, ghÈaš
m¤JÛwšfS¡F c£gL¤JtJ« bjËthf
Mtz¥gL¤j¥g£LŸsJ. fhtšJiwÆ‹ ï¤jifa
t ‹ K i w Æ È U ª J k h ‰ W ¥ g h È d ¤ j t i u ¥
ghJfh¥gj‰fhd V‰ghL vJî« murh§f r£l
K‹tiuÉš ïšiy. ï›thwhf, murh§f¤â‹ r£l
K‹tiuî xU g¡f« jtwhd M£fis¡
F¿it¤jjhf ïU¡»wJ, ï‹bdhU g¡f« V‰fdnt
k h ‰ W ¥ g h È d ¤ j t U ¡ F » i l ¤ J ¡
bfh©oU¡f¡Toa Xusî r_f¥ ghJfh¥igí«
xÊ¤J¡f£L»wJ. ït®fsJ âUkz cÇik, thÇR
cÇik, j¤bjL¡F« cÇik M»ait cŸË£l gy
K¡»a¥ ãu¢ridfis murh§f¤â‹ r£l
K‹tiuîf©LbfhŸsÉšiy.
murh§f¤â‹ r£l K‹tiuî #dehaf¥ó®tk‰w
KiwÆš m¡fiwÆ‹¿ jahÇ¡f¥g£oU¡»wJ.
fyªjhnyhrid¡ T£l§fS¡F«, fU¤J¤
bjÇÉ¥gj‰F« ju¥g£LŸs fhy mtfhr«
nghJkhdjšy. KjÈš, r«gªj¥g£lt®fŸ
fU¤J¡Tw 10 eh£fŸ k£Lnk mtfhr« ju¥g£lJ.
xU áy khj§fS¡fhtJ ïªj¡ fhy mtfhr¤ij
Ú£o¡f nt©L« v‹W kh‰W¥ ghÈd¤jt®fŸ
nfhÇ¡if ÉL¤jd®. Mdhš, murh§f« mj‰F¥
ãwF« TLjyhf 10 eh£fŸ k£Lnk mtfhr«
mË¤jJ. kh‰W¥ ghÈd¤jt® mik¥òfŸ gšntW
fU¤Jfis¡ T£lhf¢ nr®ªJ mD¥ãíŸsd. mªj
ÉÇthd fU¤Jfis murh§f« K‰¿Ykhf¥
òw¡fÂ¤JÉ£lJ.
ã‹d® nk‰bfhŸs¥g£l mik¢rf§fS¡F
ïilnaahd fyªjhŒî eilKiwfËš, ïªj r£l
K‹tiuit¤ jahÇ¥gj‰F¥ bghW¥ghd r_f Úâ
mik¢rf¤ij¤ jÉ®¤J ntW vªj mik¢rfKnk
j§fSila fU¤Jfis mD¥gÉšiy. kh‰W¥
ghÈd¤jt® cÇikfS¡fhd xU gaDŸs
r£l¤ij¢ brašgL¤JtJ v‹gâš miu l#D¡F«
nk‰g£l mik¢rf§fŸ r«gªj¥gL»‹wd.
ïUªjnghâY«, mik¢rf§fŸ j§fSila
fU¤Jfis¤ bjÇÉ¡fÉšiy v‹gJ vªj msÉ‰F
ïâš murh§f« m¡fiwÆ‹¿ ïU¡»wJ v‹gij¡
fh£L»wJ. ïit mid¤J« murh§f¤â‹
nghÈ¤jd¤ij btË¥gL¤J»‹wd. Xu§f£l¥g£l
k ¡ f Ë ‹ ã u ¢ r i d f i s m u r h § f « v ¥ g o
áWik¥gL¤J»wJ v‹gijí« fh£L»‹wd. ïJ
òâaÉõankhÉa¥gË¡F«Éõankhmšy.
murh§f« jdJ r£l¤ij cUth¡Ftj‰F,
khÃy§fsitahš V‰f¥g£l jÅeg® r£l
K‹tiuÉš Tw¥g£oUªj Äf tYthd, Äf¤
njitahd Éâfis murh§f« xU tifÆš
“jÂ¡if” brŒJŸsJ vdyh«. ïj‰F K‹ò
murh§f« jh¡fš brŒj áy r£l K‹tiuîfŸ

bjhl¡f¤âš ešy m«r§fis¡ bfh©oUªjd.
ã‹d®, mit ifÉl¥g£L nknyh£lkhd
r£l§fshfnt bfh©L tu¥g£ld. ïªj r£l
K‹tiuÉ‹ ÛJ 2016 V¥uš 29 m‹W elªj
Éthj¤âš ghuâa #djh f£áÆ‹ v«ã xUt®
ï›thWT¿dh®:
“ M d h š , k h ‰ W ¥ g h È d ¤ j t ® f Ÿ
j§fSl‹ ViH¡ FHªijfis vL¤J¢
brš»wh®fŸ. ã‹d® mWit á»¢ir
_ y « m t ® f i s í « k h ‰ W ¥
ghÈd¤jt®fshf kh‰W»wh®fŸ. ïJ xU
bgÇa »ÇÄdš nkhro. mt®fSila
FL«g¤âd®fŸ Tl ãwF mt®fis
V‰gâšiy. kh©òÄF cW¥ãd®,
mt®fS¡F ïl xJ¡ÑL nt©Lbk‹W
nfhU»wh®. mJ tH§f¥gLkhdhš ïªj
nkhro nkY« mâfÇ¡F«. mj‹_y« eh«
m¿ahkny rKjha¤â‰F bgÇa Ô§F
brŒjt®fsh»ÉLnth«.” (k¡fsit
Éthj§fŸ,2016)
kh‰W¥ ghÈd¤jtiu rKjha« V‰W¡bfhŸshj
ÃiyÆš mt®fS¡fhd r£l« vJî« mtru fâÆš
Ãiwnt‰w¥gl¡TlhJ v‹W« mªj v«ã ngádh®.
kh‰W¥ ghÈd¤jtÇ‹ mty Ãiyik F¿¤J
bghU£gL¤jÉšiy. rKjha¤âš kh‰w§fŸ jhkhf
ÃfHÉšiy v‹whš, ghFghLfis¡ F‰wkh¡F«
r£l§fŸ _ynk mªj kh‰w§fis V‰gL¤j Koí«
v‹gijí« mt® òÇªJbfhŸsÉšiy. k¡fsit
Éthj¤âš ït®fsJ “F‰w¢ brašfŸ” g‰¿í«
ngr¥g£lJ. m¥nghJ ït®fis ïÊîgL¤J«
brh‰fS« fU¤JfS« ga‹gL¤j¥g£ld.
ãu¢ridia Äfî« kÈîgL¤J»w ïªj thj«,
kh‰W¥ ghÈd¤jt®fŸ j§fsJ Mí£fhy« KGtJ«
vâ®bfhŸ»w F‰w§fisí« t‹Kiwfisí«
Fiw¤J kâ¥ãL»wJ. bgU«ghY« mªj¡
F‰w§fS« t‹KiwfS« r£l¤ij¢ brašgL¤j
nt©oa ïl¤âš cŸst®fshšjh‹ Ãfœ¤j¥
gL»‹wd.
j‰nghJ, murh§f«, khÃy§fsitahš Vfkdjhf
Ãiwnt‰w¥g£l ÉÇthd r£l K‹tiuit
ã‹D¡F¤ jŸËÉ£L, jdJ r£l K‹tiuit
Ãiwnt‰w¢ brŒa Kaš»wJ. murh§f¤â‹ r£l
K ‹ t i u î b t W « f © J i l ¥ n g . ï J
ÃiwntWkhdhš r£l¥ ò¤jf¤âš k‰bwhU kâ¥g‰w
ïiz¥ghfnt ïU¡F«. kh‰W¥ ghÈd¤jtÇ‹
j‰nghija Ãiyia m¥gona j¡fit¥gjhfnt
ïU¡F«. vªj r_f¤ij ghJfh¥gj‰fhf ïªj¢
r£l« bfh©Ltu¥gL»wJ v‹W murh§f«
TW»wnjh mªj¢ r_f¤â‹ cÇikfis
ÛWtjhfnt ïU¡F«. MÆD«, khÃy§fsitahš
V‰f¥g£l jÅeg® r£l K‹tiuî tu ïU¡F«
ehlhSk‹w¡ T£l¤bjhlÇš Éthâ¡f¥gL«, mj‹
ÛJ th¡bfL¥ò el¤j¥gL«. eh« midtU« ekJ
brašfŸ _y«, kÅj kÇahijÆš V‰gL«
K‹nd‰wnk eh£o‹ bkh¤j cŸeh£L c‰g¤âÆY«
K‹nd‰w¤ij V‰gL¤J« v‹gij cz®¤j
nt©L«. r£l¤ij ïa‰W« ïl¤âš ïU¥gt®fŸ
fhªâÆ‹ nghjidfS¡F brÉkL¡F« NHiy,
eÈî‰w k¡fŸ mt®fsJ brayhš ga‹bgWtij
cWâ¥gL¤jnt©L«.
kh‰W¥ ghÈd¤jt®fS« mt®fS¡fhf fs¥
gÂfËš <LgLnthU« x‹W âu©L nghuhl
nt©L«. y£r¡fz¡fhd kh‰W¥ ghÈd¤jtU¡F«
v â ® f h y ¤ â š c U t h f ¡ T o a ï ª j ¢
r _ f ¤ â d U ¡ F « m t ® f s J t h œ ¡ i f í «
vâ®gh®¥òfS« ÃiwntWtj‰F tÊaik¡»w xU
ÉÇthd r£l« Ãiwnt‰w¥gLtâš vªjbthU
K a ‰ á í « É £ L ¥ n g h f ¡ T l h J . m ¤ j i f a
x‹¿izªj nghuh£l¤J¡fhd rÇahd jUz« ïJ.
g š n t W k h ‰ W ¥ g h È d ¤ j t ® m i k ¥ ò f Ÿ
murh§f¤â‹ r£l K‹tiuit¡ fLikahf
Ék®á¤JŸsd. ïj‰F murh§f« N£oíŸs
bgaU¡F gâyhf, ïJ “kh‰W¥ ghÈd¤jt®
(mtkâ¥ò k‰W« cÇik Ûwš) r£l K‹tiuî-2016”
mt®fŸF¿¥ãL»wh®fŸ.
xU eåd rKjha¤âš, mj‹ xU ãÇÉd®
j§fSila thœ¡if¡fhf ã¢irbaL¡f nt©L«
mšyJ ghÈaš bjhÊÈš <Lgl nt©L« v‹gJ«,
mt®fŸ j§fŸ ãw¥ã‹ fhuzkhf r_f Énuhj
r¡âfshš fl¤j¥gLth®fŸ v‹gJ« ga§fukhd,
V‰f Koahj ÃiyahF«. jÅ kÅj cÇikfisí«
j‹dhSikiaí« ghJfh¥gJ v‹w flikÆÈUªJ
xU rKjhakhfî«, xU muR v‹w KiwÆY« eh«
v›tsî gÇjhgfukhf¤ njhšÉailªâU¡»nwh«
v‹gij¤jh‹ ïJ fh£L»wJ. mt®fis¢ áiw
it¤âU¥gJ ekJ kdÃiyjh‹. Mfnt, mt®fis
ÉLÉ¡f nt©Lbk‹whš eh« ekJ kd§fis
ÉLÉ¤jhfnt©L«.
Mjhu«: vfdhÄ¡ & bghÈofš å¡È,
10 br¥l«g® 2016

‹id ca®Úâk‹w¤âš xU Miz
nfhU« kD mšyJ xU nkšKiwp£L
k D j h ¡ f š b r Œ a v © Q » Ö ® f s h ?
xUKiw¡F ïu©L Kiw nahá¤JÉ£L¢
brŒí§fŸ. VbdÅš, mj‰fhd bryî IªJ
kl§fhf mâfÇ¡f¡TL«. áy F¿¥ã£l
ÃiyikfËš, br‹id ca®Úâk‹w¤âš Úâ
bgw e«gKoahj msî¡F Äf mâfkhd
f £ l z « b r Y ¤ j n t © o a Ã i y i k
kDjhu®fS¡FV‰glyh«.
Miz nfhU« kD¡fS¡fhd (MŸbfhz®
kD jÉ®¤J)Úâk‹w¡ f£lz¤ij j‰nghJŸs
200 %ghÆÈUªJ 1000 %ghahf ca®¤j, f£lz
Óuik¥ò¡fhf V‰gL¤j¥g£l xU FG
gÇªJiu¤JŸsJ. nkšKiwpLfS¡F, 2000
%ghŒ ïšyhÉ£lhY« FiwªjJ 1000
%ghahtJbrY¤âahfnt©L«.
jiyik Úâgâ v°.nf. fhîš, Úâgâ òZgh
r¤aehuhazh M»nah® bfh©l mk®î, áy
Miz nfhU« kD¡fË‹ ÛJ ãw¥ã¤j
MizfË‹ mo¥gilÆš, 2015 or«g® 8 m‹W
Úâk‹w¡f£lzÓuik¥òFGmik¡f¥g£lJ.
br‹id ca®Úâk‹w¤â‹ XŒî bg‰w Úâgâ
nf. r«g¤ jiyikÆyhd mªj¡ FG
tH¡FiuP®fËlÄUªJ«, m¡fiwíŸs
gšntW ju¥ãdÇlÄUªJ« ÉÇthd KiwÆš
f U ¤ J f i s ¡ n f £ l J . ã ‹ d ® , j d J
m¿¡ifia 2016 br¥l«g® 6 m‹W ÚâgâfŸ
mk®Él«x¥gil¤jJ.
FGÉ‹ jiytU« muR mâfhÇfŸ cŸË£l
cW¥ãd®fS« nk‰bfh©l gÂfis¥
ghuh£oa jiyik Úâgâ fhîš, Úâgâ M®.
kfhnjt‹ M»nah® bfh©l Kjš mk®î,
FGÉ‹ m¿¡if v¥nghJ brašgL¤j¥gL«
v‹gJ F¿¤J Úâk‹w¤â‰F¤ jftš
b j Ç É ¡ F k h W m u R t H ¡ F i u P U ¡ F
MizÆ£lJ.
ïj‰fhd r£l K‹tiuit¤ jahÇ¡»w
f £ l ¤ J ¡ F m u R t ª J Ÿ s J v ‹ W « ,
e h l h S k ‹ w ¤ â š m j i d ¤ j h ¡ f š
brŒtj‰F¡ TLjyhf fhy mtfhr«
njit¥gL»wJ v‹W« TLjš jiyik
tH¡FiuP®Úâk‹w¤âl«bjÇÉ¤jh®.
ïj‹ xU m«r«, r£l ÉâfË‹go Úâk‹w¡
f£lz§fis¢ Óuik¥gJ bjhl®ghdjhF«.
ïjid ca®Úâk‹w¤â‹ Ã®thf¥ ãÇî
gÇÓÈ¡f ïaY« v‹W«, mj‰fhf ÉâfËš áy
âU¤j§fis¢ brŒa nt©oÆU¡F« v‹W«
ÚâgâfŸmk®î T¿aJ.
kDjhu®fS« tH¡FiuP®fS« FGÉ‹
gÇªJiufis¥ gÇÓÈ¥gj‰F¤ njhjhf,
m t ‰ i w b r ‹ i d c a ® Ú â k ‹ w ¤ â ‹
tiy¤js¤âš btËÆLkhW gâthsU¡F
ÚâgâfŸmk®î MizÆ£lJ.
murik¥ò rhrd¤â‹ r£l ciu 227‹ Ñœ,
cÇikÆaš kW MŒî kD¡fS¡F j‰nghJ
%.200 f£lz« tNÈ¡f¥gL»wJ. ïjid
% . 5 0 0 v d c a ® ¤ j y h « v ‹ W F G
gÇªJiu¤JŸsJ. cÇikÆaš eilKiw¢
r£l« (CPC) ãÇî 115‹ Ñœ gy cÇikÆaš
kD¡fŸ V‰fdnt jh¡fš brŒa¥g£LŸsd.
mt‰W¡F¥ gâyhf ïªj òâa kD¡fŸ
vL¤J¡bfhŸs¥g£LŸsd.
murik¥ò rhrd¤â‹ ãÇî 226‹ Ñœ jh¡fš
brŒa¥g£l MiznfhU« kD¡fis Él ïªj
kD¡fŸ Fiwîjh‹. ïªj¥ ã‹dÂÆš, ïªj
kD¡fS¡fhd f£lz¤ij %.500 Mf
Ã®zÆ¡fî« FG gÇªJiu¤JŸsJ. CPC ãÇî
115, k‰W« Úâk‹w¡ f£lz¢ r£l« m£ltiz
2, r£l ciu 11 (o)(p)‹ Ñœ tU« ïju
r£l§fË‹go, jh¡fš brŒa¥gL« mid¤J
c Ç i k Æ a š Ó u h Œ î k D ¡ f S ¡ F «
xnukhâÇahf %.200 f£lz« tNÈ¡f
gÇªJiu¡f¥g£LŸsJ.
br‹id ca®Úâk‹w¤âš Úâ bgWtj‰F
bryî mâfÇ¡»wJ - muÉªj‹
br

kh‰WKiw Mtz§fŸ r£l¤â‹ ãÇî 138‹
Ñœ jh¡fš brŒa¥gL« F‰w¥ òfh®fS¡fhd
f£lz¤ij, mâfg£r« %.10,000 v‹w
tu«òl‹, 5 rjåj« mâfÇ¡f gÇªJiu¡f¥
g£LŸsJ. ïj‰F vL¤J¡bfhŸs¥gL«
neu¤ij¡ fz¡»š bfh©L ïªj¥ gÇªJiu
brŒa¥g£LŸsJ.
tH¡Fiu mâfhu« (t¡fyh¤J) nfhU«
kD¡fŸ, gšntW eLt®u mik¥òfŸ K‹
thjhLtj‰F mDkâ nfhU« F¿¥ghiz
(bkbkhu©lh) kD¡fŸ Ûjhd f£lz§fŸ
Óuhdjhf ïšiy v‹W FG fU¤J¡
T¿íŸsJ. ïªj kD¡fS¡F %.10 vd
xnukhâÇahd f£lz« Ã®zÆ¡fyh« v‹W«
FG gÇªJiu¤JŸsJ.Úâk‹w¡ f£lz¢
r£l¤â‹ ãÇî 21A ã‹d¤ bjhiffis 5 fhR
vd xU KG¤bjhifahf (rounding) Ã®zÆ¡f
tÊ brŒ»wJ. ïjid¢ R£o¡fh£oíŸs FG,
ïªj KG¤ bjhifah¡fiy %.1 vd
Ã®zÆ¡f¥gÇªJiu¤JŸsJ.
eLÃiyahd tUthŒ v‹gij cWâ¥
g L ¤ J t j ‰ f h f n t ï ª j m Q F K i w
n k ‰ b f h Ÿ s ¥ g £ L Ÿ s J v ‹ W F G
bjÇÉ¤JŸsJ. mnjneu¤âš, tUthŒ¤
jh¡f¤ij RU¡fkhf Muha nt©oa mtáa«
cŸsJ v‹W« FG bjÇÉ¤JŸsJ. Úâk‹w¡
f£lz¤ij, kâ¥Õ£o‹go (ad valorem) 1%
Fiw¤jhš, kD¡fŸ k‰W« nkšKiwpLfŸ
_ykhf (j‰nghJ jh¡fš brŒa¥gL«
kD¡fË‹ v©Â¡if mo¥gilÆš)
tNyhF« Úâk‹w¡ f£lz« 886.7%
msî¡F¡ FiwªJÉL«, kâ¥Õ£o‹go 2% vd
Fiw¡f¥g£lhš Úâk‹w kD¡fŸ tUthŒ
73..7% Mf¡ Fiwí«. kâ¥Õ£o‹go, 3% vd¡
Fiw¡f¥g£lhš Úâk‹w¡ f£lz tUthŒ 60%
m s î ¡ F ¡ F i w a ¡ T L « v ‹ W F G
F¿¥ã£LŸsJ. Úâk‹w¡ f£lz« ï›thW
F i w t i j , M i z n f h U « k D ¡ f Ÿ ,
nkšKiwp£L kD¡fŸ, _y nkšKiwpLfŸ
ïju cÇikÆaš kD¡fŸ, cÇikÆaš
kWMŒî kD¡fŸ M»at‰W¡fhd Ãuªju
Úâk‹w¡ f£lz§fŸ mâfÇ¥gj‹ _y«
<Lf£l Koí« v‹W vâ®gh®¡f¥gLtjhf
f£lzÓuik¥ò¡FGT¿íŸsJ.
Mjhu«: â Ãô ïªâa‹ v¡°ãu°, 14
br¥l«g®, 2016
MíŸ j©lid Éâ¡f¥g£lt®fŸ, 20 M©LfS¡F nkyhf áiwÆš ïUªjhY«, mt®fis ÉLjiy
brŒa KoahJ' vd, R¥ß« nfh®£ Ô®¥ò mË¤JŸsJ. K‹dhŸ ãujk® uhé› bfhiy tH¡»š, áiwÆš
ïU¡F« eËÅ c£gl, VG ngiu ÉLjiy brŒtJ bjhl®ghd nfhÇ¡if cŸs ÃiyÆš, R¥ß« nfh®£o‹
ïªjÔ®¥òK¡»a¤Jt«thŒªjjhffUj¥gL»wJ.
xU tH¡»š, ÚâgâfŸ Ôg¡ Ä°uh, át Ñ®¤â á§ M»nah® ml§»a R¥ß« nfh®£ mk®î, mË¤JŸs
Ô®¥ãš T¿ajhtJ: MíŸ j©lid Éâ¡f¥g£lt®fŸ, j©lid fhy« Fiw¥ò cŸË£l fhuz§fŸ
ïUªjhY«, 20 M©LfS¡F nkš áiwÆš ïUªjjhš, ÉLjiy brŒa KoahJ. j©lid fhy« KoªJ
É£ljhf¡ fUj KoahJ. gšntW áiw ÉâfŸ k‰W« áiw r£l« M»ait, ïªâa j©lid r£l¤ij
f£L¥gL¤jhJ.MíŸj©lidv‹gJ,áiwÆšMíŸKGtJ«ïU¡fnt©L«v‹gJjh‹.
mnj neu¤âš, r«gªj¥g£l muRfŸ, j©lidia KGikahfnth mšyJ gFâahfnth Fiw¥gJ F¿¤J
Koî vL¡fyh«. Mdhš, MíŸ j©lid Éâ¡f¥g£l xUtiu, 20 M©LfŸ áiwÆš ïUªjjhš,
j©lidfhy«KoªjjhfÉLjiybrŒaKoahJ.ï›thW,ÚâgâfŸj§fSilaÔ®¥ãšT¿íŸsd®.
Mjhu«: âdky®, 30 #]‹ 2016
MíŸ j©lid bg‰wt®fis ÉLjiy brŒa KoahJ:
R¥ß« nfh®£ Ô®¥ò

â¤Jiw áy mâfhu§fis¤ j‹Ålnk j¡f
Úit¤J¡ bfhŸs nt©L« v‹gâš cWâahf
ïU¡F« ÃiyÆš, mªj¤ Jiw¡F« muR¡F«
ïilna bgÇa nkhjš el¡»wJ v‹w bghJthd
v©z« V‰g£oU¡»wJ. ÚâgâfŸ Ãakd« F¿¤J
c¢rÚâk‹w Úâgâ n#.brynk°t®, jiyik
Úâgâ¡F vGâa foj¤âš F¿¥ã£oU¡F«
Éõa§fŸ g‰¿ cldoahf, ÔÉukhf Mnyhá¤jhf
nt©L«.
ca®Úâk‹w« k‰W« c¢rÚâk‹w ÚâgâfË‹
Ãakd KiwahdJ, ‘bfhäÍa«' vd¥gL»w,
eh‹ifªJ Úâgâfis¡ bfh©l xU áW FGî¡F
k£LnkbjÇªjgukufáakhfïUªJÉl¡TlhJ.
Úâia Ãiyeh£Ltj‰fhfî«, gy rªj®¥g§fËš
k¡fisí« njr¤ijí« ghâ¡F« ãu¢idfŸ,
Étfhu§fŸ F¿¤J KobtL¥gj‰fhfî«
ÚâgâfŸ ÃaÄ¡f¥gL»wh®fŸ. bghJey‹
Étfhu§fËš bghW¥òl‹ brašgLjš f£lha«
v‹gjhš, Úâgâfshf¤ nj®ªbjL¡f¥gL« eg®fŸ,
Äf¢ áwªjt®fshf ïU¡f nt©oaJ mtáa«.
b t Ë ¥ g i l ¤ j ‹ i k j h ‹ b g h W ¥ ò l ‹
brašgLtj‰fhd tÊ. Koîfis vL¡F«
tÊKiwfËš btË¥gil¤j‹ik ïšyhÉ£lhš,
bghW¥òilikv‹gJïšyhjh»ÉL«.
ÚâgâfŸ Ãakd¤J¡fhf "bfhäÍa«' Kiw
cUthdnghJ«, ÚâgâfŸ Ãakd« bjhl®ghd "3-
MtJ tH¡F¡F¥' ãwF mJ ÉÇtilªjnghJ«,
b t Ë ¥ g i l ¤ j ‹ i k ¡ F K ¡ » a ¤ J t «
m Ë ¡ f ¥ g £ l j h f e h ‹ n f Ÿ É ¥ g £ n l ‹ .
btË¥gil¤j‹ik v‹whš, x›bthU f£l¤âY«
vL¡f¥gL« Koit btË¥gL¤j nt©L« v‹gJ
m®¤jkšy. rªj®¥g NHY¡F V‰g btË¥gil¤
j‹ikkhWjšbgW«.
ãw® xJ¡f¥g£L, xU F¿¥ã£l eg® V‹ Úâgâahf¤
nj®ªbjL¡f¥g£lh®, mšyJ áy jFâfŸ ïUªJ«
x U e g ® Ú â g â ¥ g j É ¡ F V ‹ f U ¤ â š
bfhŸs¥glÉšiy- V‹ ÃuhfÇ¡f¥g£lh® v‹w
fhuz§fŸ K¡»akhdit. c‹dj ÃiyÆš cŸs
áWFGÉšïl«bgW«áy eg®fË‹kdâš k£Lnk
mªj¡ fhuz§fŸ j§»Él¡ TlhJ. vâ®fhy¤âš
mªj Étu§fis vL¤J¥ gh®¡F« t©z«,
fU¤JfŸ gâî brŒa¥gl nt©L«. Úâgâ Ãakd«
F¿¤j mid¤J Étu§fisí« fhuz§fisí«
muR¡F¤ bjÇa¥gL¤j nt©L«. muáaš
rhrd¤â‹ Ñœ, Úâgâfis ÃaÄ¡f FoauR¤
j i y t U ¡ F k ¤ â a m u R m š y J k ¤ â a
mik¢ruitjh‹ Mnyhrid tH§F»wJ v‹gij
ÃidÉš bfhŸs nt©L«. vdnt, Úâgâfis¤
nj®ªbjL¡F« Étfhu¤âš bjhl¡f¤âÈUªJ
ï W â ¤ n j ® î t i u e l ¡ F « m i d ¤ J
Éõa§fisí« mj‰fhd fhuz§fisí« ïªâa
muR m¿ªâU¡f nt©L«. ãujk® jiyikÆyhd
k¤âa mik¢ruit FoauR¤ jiytU¡F
Mnyhrid tH§F« c©ikahd mâfhu«
bg‰¿U¥gjhš, mid¤J Éõa§fS« gâî
brŒa¥g£oU¡f nt©L«. njáa ÚâgâfŸ Ãakd¡
FG¢ r£l¤ij c¢rÚâk‹w« u¤J brŒtjhf¤
Ô®¥gË¤jnghJ, eh£L k¡fS«, muR« ïªj
Étfhu¤âš vªj¥ g§fË¥igí« ju ïayhj
Ãiy¡F¥òwªjŸs¥g£ld®.
vâ®fhy¤âš muR, Úâ¤Jiw mšyJ muáaš rhrd
mik¥ò vd vªj mik¥ònk m¿ªJ bfhŸs
Koahjgo, ÚâgâfŸ Ãakd elto¡iffis¥ guk
ufáakhf it¤âU¡f KoahJ. ehis xU njit
V‰gL«nghJ, mªj¥ gâîfŸ ïšiyba‹whš,
ÚâgâfŸ Ãakd Étfhu¤âš btË¥gil¤
j‹ikí« bghW¥òilik v‹gJ« ïšyhkš
nghŒÉL«. ufáa¤ j‹ik uhQt Éôf§fËY«
m¿Éaš f©Lão¥òfËY« njitjh‹. Mdhš
ÚâgâfŸ Ãakd¤âš njit ïšiy. ïj‹ bghUŸ
Ãakd« F¿¤j fhuz§fis btË¥gilahf
m¿É¡f nt©L« v‹w mtáa« ïšiyba‹gnj.
b t Ë ¥ g i l ¤ j ‹ i k a ‰ W ï U ¥ g J ,
#dehaf¤J¡F«r£lkh£áik¡F«ÉnuhjkhdJ.
‘bfhäÍa«' Kiwia v¥go tY¥gL¤j Koí«
v ‹ g J F ¿ ¤ J m u R « c ¢ r Ú â k ‹ w K «
fyªjhnyhá¡f nt©oa neu« ïJ. c¢rÚâk‹w
Ú â g â n j ® î v ‹ g J , e h £ o ‹ g š n t W
c a ® Ú â k ‹ w § f Ë ‹ j i y i k Ú â g â f Ÿ
ïilÆÈUªJ k£L« nj®ªbjL¡F« Kiwahf¤
j‰nghJ cŸsJ.jFâ mo¥gil ïšyhkš,
ca®Úâk‹w¤â‹ jiyik Úâgâahf xU eg®
nj®ªbjL¡f¥gl ïaY« Ãiy cŸsJ. mªj
ca®Úâk‹w¤J¡F Kjš KjÈš v¥nghJ
ÃaÄ¡f¥g£lh® v‹gJjh‹, xUt® Äf _¤j
ÚâgâfŸ Ãakd« uhQt Éôfkšy!
- Úâgâ nf.o. jhk°

Voices for Custodial Justice Newsletter - September 2016 issue

Voices for Custodial Justice Newsletter - September 2016 issue

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (11)

Voices for Custodial Justice Newsletter - September 2016 issue